روزنامه دنیای اقتصاد - ترجمه آناهیتا جمشیدنژاد: کشور ارمنستان به پایتختی ایروان و با جمعیتی حدود 3 میلیون نفر کشوری کوهستانی و پر باران محسوب میشود. اقتصاد این کشور تا حدود زیادی به سرمایهگذاری ارمنیان خارج از کشور وابسته اســت. اقتصاد ارمنستان قبل از استقلال صنعتمحور بود. صنایعی مانند تولید مواد شیمیایی، ماشینآلات صنعتی و نساجی. اما وابستگی این صنایع به واردات مواد اولیه از خارج از کشور سبب تضعیف آنها شد.
این کشور پس از استقلال در سال 1991 از اتحاد جماهیر شوروی، از نظام اقتصادی کمونیستی فاصله گرفت و به سمت اقتصاد سرمایهداری حرکت کرد و ساختمانسازی و خدمات جای کشاورزی و صنعت را در ارمنستان گرفتند. این کشور اما با آذربایجان و ترکیه دچار تنش اســت، در زمینه انرژی وابستگی زیادی به روسیه و ایران دارد و منابع آن با فقر روبهرو اســت. همه اینها موجب شده اســت تا توان این کشور در سرمایهگذاریهای منطقهای با مشکل روبهرو باشد.
اما صنعت توریسم و گردشگری جزو صنایع مهم و پردرآمد در این کشور محسوب میشود و نقش مهم و حیاتی در اقتصاد ارمنستان دارد. بیشترین توریست این کشور از روسیه اســت. به طوری که بر اساس آمار سال 2014 نزدیک به 44 درصد آنها را کشور روسیه به خود اختصاص داده اســت. در سال 2015 کشورهای اروپایی مانند آلمان، اتریش، انگلستان و فرانسه سهم بزرگی از گردشگران ارمنستان را به خود اختصاص دادهاند.
ارمنستان عضو سازمان تجارت جهانی و دیگر سازمانهای بینالمللی اســت. این کشور دارای سنن غنی و روح کارآفرینی اســت. از نظر تاریخی ارمنستان در کانون تقاطع فرهنگها، بین غرب و شرق، اروپا و آسیا، توسعه یافته اســت. این امر تا حدی توضیح میدهد که چرا ارمنیها نه تنها بهخاطر استعداد استثنایی در کارآفرینی مشهور هستند؛ بلکه توانایی ایجاد روابط کسبوکار با شرکایی از کشورهای مختلف نیز از ویژگیهای بارز آنها اســت.
ارامنه خارج از ارمنستان که به آنها دیاسپورای ارمنی(diaspora ) گفته میشود نقش مهمی در اقتصاد این کشور ایفا میکنند. بسیاری از معرفهای دیاسپورای ارمنی تجار و بازرگانان موفقی در روسیه، آمریکا، فرانسه و دیگر کشورهای جهان هستند. اقتصاد ارمنستان یک الگوی رشد ثابت را نشان میدهد.
ارمنستان یک سیاست سرمایهگذاری مطلوب دارد: این سیاست رشد ثابت سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی را در اقتصاد ارمنستان توسعه میدهد. ارمنستان دارای یک زیرساخت درست برای توریسم کسب و کار اســت؛ زیرساختهایی مانند هتلهای با کیفیت، چندین مرکز نمایشگاههای بزرگ بینالمللی، سیستم حمل و نقل توسعهیافته و مدرن. مراکز اصلی توریسم کسب و کار در ارمنستان شهرهای ایروان، دیلیجان و جرماک هستند.
زبانهای خارجی در ارمنستان: زبان روسی بهطور گسترده در ارمنستان صحبت میشود و به همراه زبانهای یونانی و آشوری توسط دولت این کشور به رسمیت شناخته میشود. در سالهای اخیر یادگیری زبانهای انگلیسی یا فرانسوی نیز بین مردم این کشور به شدت در حال محبوبیت اســت. در مورد کسبوکار در این کشور باید گفت که در روابط جدید کسبوکار یادگیری زبان محلی قطعا تاثیر مهم و قابلتوجهی بر مخاطب خواهد داشت.
فضای سرمایهگذاری خارجی در ارمنستان: سیاستهای تجارت و سرمایهگذاری در ارمنستان نسبتا آزاد بوده و درهای این کشور به روی سرمایهگذاریهای خارجی باز اســت. گرچه موانع مهم همچنان وجود دارند؛ مخصوصا میزان زیاد فساد اداری در این کشور.
در گزارش بانک جهانی در مورد انجام کسب و کار در سال 2010، ارمنستان بین 183 اقتصاد در جهان در رتبه چهلوسوم قرار داشت. بهبودهای قابلتوجه در فضای کسب و کار این کشور شامل راحتی شروع کسب و کار و تجارت فرامرزی میشود.
در ارمنستان در مقابل شرکتهای خارجی و ارمنی رفتار یکسانی وجود دارد. قانون خصوصیسازی در سال 1997 در این کشور (که در سال 1999 اصلاح شد) بیان میکند که شرکتهای خارجی در مقابل شرکتهای ارمنی حقوق یکسانی برای شرکت در فرآیندهای خصوصیسازی دارند.
چند نکته از فرهنگ ارمنیها
1. ارمنیها در جلساتشان پیش از اینکه شما خودتان را معرفی کنید، آنها شما را به بقیه افراد در جلسه معرفی میکنند.
2. برای هر جلسه از پیش تعیین شدهای از مهمان انتظار میرود تا به موقع حاضر شود؛ گرچه برای میزبان عادی اســت که شما را اندکی منتظر بگذارد.
3. وقفه در جلسات امری عادی اســت بنابراین نباید از این موضوع آزرده خاطر شوید. سعی کنید این فضاهای خالی را با یک گپ کوتاه پر کنید، ارمنیها به بحث در مورد ورزش، تاریخ، غذا و حتی آب و هوا اشتیاق نشان میدهند. اما از صحبت پیرامون سیاست و مذهب اجتناب کنید.