به گزارش سرویس علمی جام نیوز به نقل از فارس، مصرف روزانه سیگار در سال 90 و در جمعیت بالای 15 سال 10.5 درصد بوده اسـت که 22 درصد آن مردان و 1 درصد زنان را شامل میشود اما در مورد قلیان مصرف روزانه‌اش دو برابر شده اسـت به نحوی که 4.3 درصد مردان و 2.3 درصد زنان مصرف کننده روزانه قلیان هستند.
این درحالی اسـت که کمپانی های سودجو و مراکز و اماکن عرضه کننده قلیان، با آغشته کردن تنباکو به انواع موادمخدر، جوانان به ویژه زنان و دختران را در معرض خطر جدی قرار داده اند.
مهناز ابراهیمی کارشناس دخانیات به فارس گفت: ترکیبات موجود در تنباکوی معسل یا میوه‌ای و اثرات ناگوار مصرف آن بر سلامتی مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده اسـت تنباکوی معسل و معطر حاوی 70 تا 80 درصد مواد افزودنی و اسانس و ترکیبات شیمیایی اسـت.
وی ادامه داد: کمپانی های سودجو به دلیل ایجاد بو و طعم میوه‌ها و گیاهان پرفایده بسیاری از جوانان و افراد را با ایجاد تصور ذهنی غلط نسبت به مفید بودن مصرف آن گمراه می‌کنند.
این کارشناس مبارزه با دخانیات گفت: در بررسی‌های انجام شده روی این نوع تنباکوها مقادیر بسیاری مواد سمی و سرطان‌زای قطعی به ویژه ترکیبات بنزن و هیدروکربن‌های معطر چند حلقوی (PAH) و فلزات سنگین شناسایی شده اسـت.
وی افزود: این درحالی اسـت که مواجهه با بنزن طی سه تا 15 سال باعث بروز سلطان به خصوص سرطان خون میشود و بیشترین راه جذب آن از طریق تنفس اسـت.
نتایج تحقیق روی 20 نمونه تنباکوی معطر و معسل در بازار
ابراهیمی گفت: در بررسی 20 نمونه تنباکوی معطر و معسل در بازار این نتایج بدست آمد که انواع مواد آروماتیک چند حلقوی، به ویژه ترکیبات بنزن (اتیل بنزن، زایلن، بنزیل الکل، بنزآلدئید، اتیل فتالات، اتیل آنیلینو بنزوات، آنترانیلیک اسید، بنزوفنن) نفتالین، متیل استر، بقایای سموم آلی حشره‌کش و فلزات سنگین از جمله سرب و جیوه در آنها شناسایی شده اسـت.
تبعات ناگوار، حاد و چندگانه بهداشتی مصرف و مواجهه با دود قلیان
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، با هر وعده مصرف قلیان، دودی معادل مصرف 5 تا 10 پاکت سیگار (100 تا 200 نخ) وارد ریه فرد میشود.
در این میان دودها به چند دسته تقسیم می شوند:
دود دست دوم: میزان مواجهه با دود قلیان برای اطرافیان معادل 5 تا 10 سیگار برآورد شده اسـت. تماس و مواجهه با دود دست دوم قلیان و نشستن در کنار جمع قلیان‌کش‌ها برای اطرافیان و «خصوصاً کودکان» بسیار خطرناک و آسیب‌رسان اسـت.
دود دست سوم: رسوب بقایای دود قلیان روی فرش، دیوارهای محل مصرف قلیان (منزل و یا رستوران و...) و لوازم شخصی موجب انتقال سموم سرطان‌زا به فرزندان و اطرافیان از طریق تماس پوستی که جذب بسیار بالایی دارد میشود. لازم به ذکر اسـت بیش از 90 درصد افراد سیگاری و قلیانی مواجهه قبل از 18 سالگی داشته‌اند.
در عین حال بررسی‌های سیستماتیک از نتایج تحقیقات انجام شده، ارتباط معنی‌داری بین مصرف قلیان و سرطان‌های ریه، دهان، مری، معده و مثانه، بیماری‌های انسدادی مزمن ریوی، قلبی عروقی، سکته مغزی، ناباروری مردان، ریفلاکس دستگاه گوارش و اختلالات سلامت روان را نشان میدهد.
تنباکوهایی با طعم حشیش و گراس
از طرفی علی اکبر سیاری معاون وزیر بهداشت نیز اعلام کرده اسـت که سوداگران مرگ به تنباکوی قلیان‌ها حشیش و شاهدانه (گراس) اضافه می‌کنند و در آب آن نیز الکل اضافه می‌کنند؛ بنابراین جریانی در کشور وجود دارد که جوانان کشور را به سمت اعتیاد به مواد صنعتی و شیمیایی هدایت می‌کند.
غلامرضا حیدری رئیس مرکز تحقیقات، پیشگیری و کنترل دخانیات نیز به فارس گفت: بسیاری از اماکن عرضه کننده قلیان، قلیان حاوی مواد مخدر عرضه می‌کنند، حالت گیجی و منگ شدن در مصرف‌کنندگان به صورت واضحی بیانگر این موضوع اسـت.
وی افزود: بسیاری از اماکن عرضه کننده قلیان، قلیان حاوی مواد مخدر عرضه می‌کنند چرا که به واسطه مشتری زیاد و فراخوان بالایی که قلیان دارد به دنبال شرایطی هستند که سود مضاعفی به‌دست آورند.
وی ادامه داد: بسیاری از مصرف کنندگان قلیان و مراجعه کنندگان به بیمارستان‌ها که با حال وخیمی مراجعه می‌کنند اذعان دارند که فقط قلیان مصرف کردند اما علاوه بر آن مونواکسید کربن زیادی در خونشان دیده میشود.حالت گیجی و منگ شدن به صورت واضحی بیانگر مصرف مواد مخدر و روان‌گردان اسـت که به تنباکوی قلیان‌ها اضافه شده اسـت.
رئیس مرکز تحقیقات، پیشگیری و کنترل دخانیات ادامه داد: اینکه چه نوع مواد مخدری به طور ویژه در این تنباکوها استفاده میشود باید ثبت و بررسی شود، به نظر می‌رسد در روش عرضه قلیان می‌توان مواد مخدر هم اضافه کرد چرا که استنشاقی اسـت.
حیدری افزود: همچنین سرخوشی ناشی از مصرف قلیان میتواند به سرخوشی‌های دیگر نیز در مصرف کنندگان منجر شود.
2013