طبق ماده 132 قانون مالیاتهای مستقیم شرکت‌های دارنده پروانه بهره‌برداری از سال 1380 به مدت چهارسال مشمول معافیت مالیاتی بودند، اما این معافیت در رابطه با شرکت‌های نرم‌افزاری اعمال نمیشد.
اخیرا در برخی اخبار به نقل از فرزاد اسماعیل زاده -مدیرکل توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات وزارت صنعت، معدن و تجارت- اعلام شد که قانون معافیت مالیاتی شرکت‌های نرم‌افزاری تابستان گذشته وضع شده بود که با توجه به حل ابهامات موجود و در راستای حمایت هرچه بیشتر از صنعت نرمافزار، این قانون از امسال اجرایی شده و از این پس شرکت‌های تولیدکننده نرمافزار که از وزارت صنعت پروانه بهره‌برداری دریافت کنند، مشمول معافیت مالیاتی پنج ساله می‌شوند.
در این رابطه، آزاده داننده -رئیس سابق سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور- با تاکید بر طولانی بودن روند معافیت مالیاتی تولیدکنندگان نرمافزار، اظهار کرد: اخیرا شنیدم که تصمیم به اجرای این قانون گرفته شده و این جای خوشحالی دارد و امیدوارم این قانون در سال جاری عملی شود؛ اما تا به حال علی‌رغم همه قول‌هایی که برای حمایت از تولید در بخش نرمافزار دادند، هنوز در نقاطی که باید این اقدامات عملی شود، زیر بار نرفته و انجام ندادند.
داننده که مدیرعامل یک شرکت نرم‌افزاری است نیز به قدمت موضوع معافیت مالیاتی تولیدکنندگان نرمافزار اشاره کرده و می‌گوید: از ابتدا بحث بر سر این بوده که تولید نرمافزار هم یک حوزه صنعتی محسوب شود و کسانی که پروانه بهره‌برداری تولید نرمافزار دارند، از مزایا و تسهیلات تولیدکنندگان صنعتی و معافیت‌های مالیاتی برخوردار باشند.
به دنبال آن، وزارت صنایع به صدور پروانه بهره‌برداری برای تولیدکنندگان نرمافزار اقدام کرد، اما شبکه بانکی و سازمان امور مالیاتی کشور این مساله را نپذیرفتند و این موضوع همین‌طور جزو مطالبات مانده بود.
وی همچنین به فعالیت‌های سازمان نظام صنفی رایانه‌ای اشاره می‌کند و می‌گوید: ما در سازمان نظام صنفی و از طریق سازمان امور مالیاتی و معاونت مربوطه موضوع را پیگیری کردیم، اما آنها اعلام کردند که این مساله باید حتما از طریق وزارت اقتصاد و دارایی به سازمان ابلاغ شود.
داننده موافقت سازمان امور مالیاتی با قانون معافیت را لازمه اصلی اجرایی شدن این قانون می‌داند و می‌گوید: تا به حال وضعیت به این صورت بوده که سایر دستگاه‌ها از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت این قانون را اعلام و پروانه بهره‌برداری صادر کرده و به سازمان امور مالیاتی تکلیف می‌کردند، اما سازمان امور مالیاتی به هیچ وجه زیر بار این مساله نمی‌رفت.
در حال حاضر نیز تنها در شرایطی که سازمان امور مالیاتی اعلام کرده باشد این قانون عملی میشود، قابل قبول است و می‌توان به آن امید بست.
همچنین شاهین طبری -رئیس کمیسیون نرمافزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای (نصر) تهران- معتقد است معافیت مالیاتی شرکت‌هایی که مجوز تولید نرمافزار از وزارت صنعت دارند، تا کنون اجرایی نشده است.
وی که خود رئیس هیات مدیره یک شرکت دانش‌بنیان تولید نرمافزار است، از منتقدان این مجوز وزارت صنعت و معتقد است این مجوزها با دشواری صادر شده و همچنین کارایی بسیار ضعیفی دارند و البته تا زمانی که قانون در سطح ممیزین مالیاتی اعمال شود، راه درازی دارد.
طبری همچنین از تعدد متولی‌های شرکت‌های معتبر نرم‌افزاری ناراضی و معتقد است در شرایطی که بعضی سازمان‌ها تصور می‌کنند با اعمال سخت‌گیری ارزش مجوزشان زیاد میشود، این شرکت‌ها ناچارند مجوزهای متعددی بگیرند.
البته طبری نسبت به معافیت مالیاتی شرکت‌های دانش‌بنیان نظر مثبتی دارد و می‌گوید: الزاما شرکت‌هایی که مجوز تولید نرمافزار دارند شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه نرمافزار نیستند.
بعضا شرکت‌هایی به عنوان دانش‌بنیان شناخته شدند که مجوز تولید نرمافزار ندارند و احتمالا شرکت‌هایی مجوز تولید نرمافزار دارند که دانش‌بنیان شناخته نشدند، ظاهرا همه چیز نشان‌دهنده این است که شرکت‌های دانش‌بنیان معافیت مالیاتی دارند، اما معافیت مالیاتی هنوز برای شرکت‌هایی که مجوز تولید نرمافزار دارند اجرا نمی‌شود.
با وجود اینکه زمان زیادی از طرح معافیت مالیاتی تولیدکنندگان می‌گذرد و تا کنون هیچ یک از این تولیدکنندگان که البته پروانه بهره‌برداری را نیز گرفته‌اند، موفق به کسب این معافیت نشدند، اما طبق وعده‌های مدیرکل توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات وزارت صنعت، معدن و تجارت و ابراز امیدواری شاهین طبری و آزاده داننده به عنوان فعالان حوزه نرمافزار، انتظار می‌رود این طرح، این بار تا پایان سال جاری قطعا اجرایی شود.