کافی است نگاهی گذرا به جهان پیرامون خویش بیندازیم تا ببینیم همه چیز در این عالم بزرگ سرشار از سخاوت است. از درخت و دریا و کوه و دشت و بیابان و سایر موجودات همه و همه در حال انفاق و بخشش اند. خورشید می سوزد و نورافشانی می کند، زمین هرچه را در خود می پروراند بدون چشم داشت در اختیار خلایق قرار می دهد، سایر موجودات جهان نیز هر کدام دست هاى سخاوتمند خود را سوى انسان ها گشوده اند تا سخاوت خویش را نشان دهند. حال در چنین جهان سخاوتمندی چه جایی برای بخل و انسان بخیل وجود دارد!؟ بخل یعنی ناهمگونی با همه عالم طبیعت. لذا در آیات و روایات فراوانی سخاوت مدح شده وبخل نکوهش گشته است.
نهمین پیشوای مسلمین جهان حضرت جواد الائمه (ع) یم شب از ابتدا تا صبح فقط می فرمود:
«اللَّهُمَّ قِنِی شُحَّ نَفْسِی»
خدایا مرا از بخل حفظ کن، مرا از بخل حفظ کن.
به حضرت عرض کردند مولای ما چرا شب تا صبح تنها از بخل به خدا پناه بردید؟ حضرت فرمود شما نمی دانید بخل چیست. (بحارالانوار/ج۷۰/ص۳۰۱)
***
سه نکته:
* آمریکا بخیل ترین موجود عالم!
بخل گناه عجیب و وسیعی است. برای نمونه امروز آمریکا بزرگترین بخیل عالم است! غیر از اینکه برخی علوم مانند انرژی هسته ای را به کشورهای دیگر نمی‌دهد، با بخل جلوی پیشرفت سایر کشورها را هم می گیرد. با بخل برای عالم تعیین تکلیف می کنند که چه کسی باید فناوری داشته باشد و چه کسی نداشته باشد. با بخل می گویند این کشور اسلحه و تجهیزات نظامی داشته باشد و آن کشور نه! بخل بین الملی بزرگترین بخل هاست.
** بخل خیلی از ما موجب گناه جوانان می شود!
در بین ما نیز بخل فراوان یافت می شود. امروز چقدر سرمایه در بانک ها خوابیده و چقدر خانه در کشور و همین شهر تهران خالی از سکنه است. در طرف مقابل چقدر جوان داریم که با اندک سرمایه ای می تواند وارد بازار کار شود یا چه زندگی هایی که با بودن خانه ای با اجاره اندک تشکیل می شود و جوانانی از گناه فاصله خواهند گرفت. اما بخل اجازه نمی دهد سرمایه و خانه بی مصرفمان را ولو به صورت موقت در اختیار نیازمندان قرار دهیم. اگر این بخل از جامعه برداشته شود همه جوان‌های بیکار ما سرمایه‌دار می‌شوند. بخل علمی هم داریم. در حالی که اسلام توصیه کرده زکات علم به نشر آن است. اما برخی نمی گذارند بحث علمی آنها به دست دیگران برسد.
*** ثروتمندان بخیل!
در آیه ۱۰۰ از سوره اسراء می فرماید: «بگو: اگر شما خزانه دار رحمت پروردگارم بودید، قطعاً از ترس انفاق (و تهی دستى،) چیزى به کسى نمی دادید. و انسان تنگ نظر و بخیل است!» اینکه گمان کنیم کثرت مال وثروت در سخاوت اثر دارد اشتباه محض است. بعضى سیرى ناپذیرند و هرچه بی اندوزند، باز نگران کم شدن آنند.