این طرح که برای اولین بار در ایران اجرایی شده است، از اول آذر امسال در بیمارستان دکتر شیخ مشهد که بیمارستان تخصصی اطفال است، به مرحله اجرا درآمد و قرار است از شنبه آینده در سایر بیمارستان‌های مشهد که دارای بخش اطفال و کودکان است، یعنی قائم و امام رضا نیز اجرایی شود.
این برنامه پس از آن‌که طرح تحقیقاتی طیبه ریحانی، مدیر گروه سابق کودک و نوزاد دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با موضوع «تاثیر حضور آموزگار بر بالین کودکان بستری در بیمارستان‌ها در میزان اضطراب و رضایت کودکان و والدین» در یکی از بیمارستان‌های مشهد اجرا شد و نتایج موفقی را در پی داشت، در دستور کار معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی قرار گرفت و پس از چندین ماه پیگیری و رایزنی این معاونت با آموزش و پرورش مشهد، به طور ثابت و رسمی در بیمارستان دکتر شیخ به اجرا درآمد.
ریحانی، محقق و طراح این ایده درباره چگونگی شکل‌گیری طرح و اجرای آن به جام‌جم می‌گوید: از مدت‌ها پیش وجود یک خلأ آموزشی در فضای بیمارستان، در بخش کودکان بستری شده، ذهنم را به خود مشغول کرده بود، بنابراین برای پرکردن این خلاء، یک طرح پژوهشی آماده و به دانشگاه علوم پزشکی ارائه کردم که به تصویب دانشگاه رسید. سپس این طرح را برای ارزیابی در بخش اطفال بیمارستان امام رضا به مرحله اجرا گذاشتم، به این ترتیب که معلمی را به صورت حق‌التدریس به بیمارستان بردم تا به کودکان دانش‌آموزی که برای مدت طولانی در بیمارستان بستری می‌شوند، درس بدهد و درس‌های کودکانی را که برای دوره کوتاه‌تری بستری می‌شوند، با آنها مرور کند. از آنجا که در ابتدا اضطراب کودکان و والدین آنها را سنجیده بودم و بسیار بالا بود، پس از اجرای طرح متوجه کاهش شدید اضطراب و افزایش روحیه در کودکان و مادران آنها شدم. بنابراین تصمیم گرفتیم این طرح را با کمک آموزش و پرورش و به طور رسمی در تمام بیمارستان‌های دارای بخش کودکان مشهد اجرایی کنیم.
وی با بیان اینکه طرح از طریق معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به مدیرکل آموزش و پرورش ارائه شد و مورد تائید ایشان قرار گرفت، می‌افزاید: پس از هشت ماه پیگیری این طرح از ابتدای ماه گذشته به صورت رسمی و با استقرار چهار معلم در دو شیفت صبح و عصر در بیمارستان دکتر شیخ مشهد به اجرا درآمد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و دانشکده مامایی و پرستاری مشهد تصریح می‌کند: در بیمارستان نیز یک کلاس آموزشی آماده شده تا کودکانی که توانایی حضور در سر کلاس را دارند، با حضور در این کلاس، درس و آموزش خود را دنبال کنند و آنهایی که توانایی یا تمایل ندارند، معلم بر بالین و تخت آنها حاضر شده و آموزش‌های لازم را به آنها می‌دهد.
افزایش روحیه کودکان و جلوگیری از افت تحصیلی
ریحانی با بیان اینکه کاهش و حتی از بین رفتن اضطراب کودکان و والدین آنها و ایجاد جوی بانشاط در بیمارستان، از بین رفتن معضل افت تحصیلی و تسریع روند بهبود کودکان از تاثیرات مثبت اجرای این طرح است می‌گوید: متاسفانه این طرح غیر از مشهد در هیچ جای دیگر کشور به این صورت که معلم و کلاس درس در بیمارستان مستقر شود، تاکنون اجرا نشده و حتی در کانادا و آمریکا نیز که مشابه این طرح را اجرا کرده‌اند، تدریس بیشتر به صورت مجازی و از راه دور است که تاثیرات کمتری دارد، از همین رو و به دلیل استقبالی که کودکان و خانواده آنها از این طرح داشته‌اند، تصمیم گرفتیم آن را در سراسر کشور اجرایی کنیم، بنابراین درخواستی در این زمینه به معاونت پژوهشی دانشگاه ارائه دادیم و قرار شده که این معاونت نیز موضوع را از طریق وزارت بهداشت و درمان پیگیری کند.
وی با تاکید بر اینکه طرح بویژه از طرف کودکان سرطانی یا کودکان دیالیزی که باید حضور مداوم و زیادی در بیمارستان داشته باشند، مورد استقبال بیشتری قرار گرفته است، یادآور میشود که این طرح قرار بود از شنبه گذشته در دیگر بیمارستان دارای بخش اطفال مشهد نیز به اجرا درآید، اما به دلیل برخی مشکلات اجرای آن به هفته آینده موکول شد.
کلاس درس در بخش ایزوله بیمارستان
مسئول بخش پرستاران بیمارستان دکتر شیخ نیز با اشاره به اینکه اکنون در این بیمارستان به طور متوسط روزانه 25 کودک تحت آموزش قرار دارند، به جام‌جم می‌گوید: این طرح در بخش‌هایی نظیر بخش کودکان سرطانی، بیشترین تاثیر را داشته است و با وجود اینکه این بخش به دلیل اهمیت و حساسیت بالا، جزو بخش‌های ممنوع‌الملاقات است، اما از آنجا که طرح با استقبال بالای خانواده‌ها، مسئولان و کادر پزشکی بیمارستان مواجه شده است و پزشکان معتقدند مشارکت کودکان بیمار در انجام برخی فعالیت‌ها در روند بهبود آنها تاثیر مستقیم دارد، محدودیت حضور معلم‌ها در این بخش برداشته شده و آنها اجازه حضور در این بخش و آموزش به کودکان و سرگرم کردن آنها را دارند.
حوا عبداللهی با اشاره به اینکه معلم‌ها در چهار روز هفته و در دو شیفت صبح و عصر در بیمارستان مستقر می‌شوند، می‌افزاید: از آنجا که این طرح فقط شامل تدریس کتب درسی نیست و انجام فعالیت‌های سرگرم‌کننده کودکان نیز در آن گنجانده شده است، علاوه بر آموزش، باعث خارج شدن کودکان بیمار از انزوا نیز شده است.
به گفته وی، به طور کل از زمان اجرای این طرح شادی و نشاط خاصی در بیمارستان ایجاد شده و روحیه کودکان بیماری که تحت این آموزش قرار گرفته‌اند و خانواده آنها بسیار تغییر کرده است. عرفانیان، معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش مشهد نیز به جام‌جم می‌گوید: بسته‌ای که آموزش و پرورش برای آموزش کودکان بستری در بیمارستان تهیه کرده، بسیار کامل و شامل کتب درسی، لوازم‌التحریر، مدادرنگی، آبرنگ و کتاب‌ها و پازل‌های سرگرم‌کننده است و آموزش و پرورش با وجود هزینه‌بر بودن طرح، با کمال میل درصدد اجرای آن در تمام مراکز درمانی شهر است.
فاطمه مرادزاده/ گروه ایران
گفتنی است که پیشتر نیز جام جم سرا تصاویری از این اقدام را با عنوان «در بستر بیماری: تحصیل در بیمارستان» منتشر کرده بود که در صورت تمایل می‌توانید برای تماشای تصاویر روی لینک کلیک کنید یا از طریق بخش اخبار مرتبط در همین صفحه به آن دست یابید