جام جم سر: تستوسترون بر خلق و خوی مردان، بر پوست، موها و میل جنسیشان اثرگذار است. این هورمون در سطح کبد (افزایش تولید پروتیین‌های مختلف و آنزیم‌ها)، استخوان (معدنی‌کردن در سطح اپیفیز)، تولید اریتروپویتین (گلبول‌های قرمز کارآتر)، مغز استخوان (تحریک سلول‌های اصلی) و همچنین باروری نقش بازی می‌کند.
تستوسترون بر اراده و برخی موارد شدت عمل و جدیت در زندگی حرفه‌ای نیز تأثیر می‌گذارد براساس یافته‌های پزشکی افراد مسن‌تر بیشتر تحت‌تأثیر این هورمون قرار می‌گیرند.
آثار مورد انتظار مکمل تستوسترون
براساس یک تحقیق بسیار گستردۀ اروپایی، که توسط پروفسور لوگرس بر افراد بالای ٦٠سال انجام شده است (که در روز ٨٠، ١٦٠ یا ٢٤٠ میلی گرم مکمل تستوسترون مصرف می‌کرده اند)، نشان می‌دهد که این هورمون تراکم استخوان‌ها را در سطح ران‌ها افزایش می‌دهد، همچنین تودۀ ماهیچه‌ای را یک تا ٢ کیلوگرم بیشتر می‌کند، تودۀ چربی را کاهش می‌دهد و همچنین چاقی داخلی را کم می‌کند. یعنی هرچه میزان تستوسترون افزایش یابد، میزان تودۀ چربی کم و میزان تودۀ عضلانی بیشتر میشود. مطالعات نشان می‌دهد مکمل تستوسترون برای مردانی که اضافه وزن دارند باعث افزایش استروژن میشود. آندورژن موجود در تستوسترون باعث ایجاد سرطان پروستات نمی‌شود اما اگر این سرطان وجود داشته باشد، آن را تشدید می‌کند. با این وجود مصرف اندک تستوسترون در دراز مدت، احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد.
تاثیرات تستوسترون بر واکنش‌های رفتاری مردان
در حالی که پیش از این ثابت شده بود هورمون تستوسترون - هورمون استروئیدی که در مردان و زنان وجود دارد بر خشونت‌های رفتاری در مردان تاثیرگذار است، یک مطالعه جدید در حوزه روانپزشکی بیولوژیک منتشر شده که نشان می‌دهد یک مدار عصبی در مغز وجود دارد که از طریق آن تستوسترون این اثررا تحمیل می‌کند. آخرین مطالعات پزشکی این حوزه نشان می‌دهد میزان نرمال تستوسترون در مردان، فعالیت‌های مغزی نواحی درگیر در پردازش رفتارهای پرخاشگرانه و تهدیدآمیز را افزایش می‌دهد.
سطح تستوسترون در مردان با خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری پارکینسون و حتی آرتریت روماتویید مرتبط است. اخبار پزشکی به تازگی مطالعه‌ای را منتشر کرده که با تمرکز بر جمجمه باستانی نشان داد دستیابی به موفقیت انسان‌های اولیه در ساخت ابزار ٥٠هزار‌سال پیش با کاهش سطح هورمون تستوسترون در آنها همراه بوده است.
محققان این مطالعه اخیر، به رهبری جاستین کارو از دانشگاه نایپیسینگ در کانادا، می‌گویند مطالعات قبلی نشان داده است که تجویز یک واحد از تستوسترون در افراد، عملکرد مدار مغزشان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، هر چند این مطالعات به شکل شگفت آوری بر زنان انجام شده است. این تیم پژوهشی به منظور بررسی اثر تستوسترون بر واکنش تهدیدآمیز و خشونت‌آمیز مغز مردان، ١٦ داوطلب از میان مردان سالم را انتخاب کردند. محققان با تمرکز بر ساختارهای مغز که در پردازش تهدید و رفتار پرخاشگرانه، ازجمله بخش‌های آمیگدال و هیپوتالاموس، نمونه‌های انتخاب شده را در دو روز کامل مورد آزمون قرار دادند. در این تست‌ها این افراد گروهی دارونما و گروهی تستوسترون دریافت کرده بودند.
دکتر جان کاریستال متخصص روانپزشکی زیستی در این رابطه می‌گوید: درک اثرات تستوسترون در الگوهای فعالیت مغز که با تهدید و پرخاشگری در ارتباط است،می تواند به ما کمک کند تا واکنش مردان در موقعیت‌های خشونت آمیز را که ممکن است با اضطراب و خشونت در ارتباط باشد، بهتر درک کنیم.
تاثیر عمیق تستوسترون بر مدارهای مغزی درگیر در خشونت انسان
در طول روزهای برگزاری آزمون این مطالعه، شرکت‌کنندگان دارویی دریافت کردند که سرکوب‌کننده هورمون تستوسترون در آنها بود تا اطمینان حاصل شود که تمام شرکت کنندگان در مطالعه سطوح مشابه این هورمون را داشته باشند. به این ترتیب، هر مردی که تستوسترون دریافت کرد، این دریافت هورمون به اندازه‌ای بود که برای بازگشت به سطح نرمال و طبیعی کافی باشد.
شرکت‌کنندگان در مرحله بعد درحالی‌که تست انطباق چهره را تکمیل می‌کردند، تحت اسکن مغناطیسی قرار گرفتند. پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها، محققان دریافتند مردانی که تستوسترون دریافت کردند، هنگام مشاهده حالت‌های عصبانی صورت، در مقایسه با گروه دارونما واکنش‌های آمیگدال و هیپوتالاموس در مغزشان افزایش یافت.
توضیحاتی که این محققان از یافته‌های خود ارایه دادند بر این اساس بود: ما برای اولین بار است که توانستیم نشان دهیم افزایش سطح هورمون تستوسترون در محدوده طبیعی فیزیولوژیکی میتواند تأثیر عمیقی بر مدارهای مغزی که در پردازش خشونت و تهدید در انسان درگیر هستند، داشته باشد.
این تیم پژوهشی معتقد است درک این موضوع که تستوسترون چطور بر مغز مردان تأثیر می‌گذارد مهم است، چرا که کنترل یا دستکاری سطح هورمون تستوسترون امروزه به‌عنوان یک راه حل برای کاهش نیرومندی در مردان مسن‌تر در بازار عرضه میشود. دکتر کارو با وجود یافته‌های این مطالعه تأکید می‌کند که تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است. او معتقد است نمونه کاری که درحال حاضر انجام شده در حد بررسی این مسأله است که تا چه حد یک واحد هورمون تستوسترون بر رفتار پرخاشگرانه و رقابتی در مردان تاثیرگذار است.
گفتنی است مطالعه دیگری هم اخیرا صورت گرفته که نشان می‌دهد قدرت ادراک و بصیرت در زنان از قرار گرفتن در معرض هورمون تستوسترون کمتر در رحم ناشی میشود.(شهروند)
مجموعه ترشحات بینی، گلو و راه تنفسی، روزانه حدود نیم لیتر است و ضمن آنکه این ترشحات عامل مرطوب ماندن نواحی مذکور است، با گیر انداختن مهاجمان خارجی مانند باکتری، ویروس و قارچ تا حدودی آنها را از بین می‌برد و قبل از ورود آنها، مانند سدی مقابلشان قرار می‌گیرد.
در حالت عادی، به خاطر مکانیسم‌های متفاوت، فرد متوجه خلط گلو نمی‌شود، ولی در صورتی که ترشحات، بیشتر از حد معمول باشد یا غلیظتر از حالت عادی باشد، متوجه آن خواهد شد و علت آن نیز تحریک گلو به واسطه مواد التهابی است که عامل تحریک و سرفه میشود.
عوامل التهابی مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا، سینوزیت و آلرژیک، جسم خارجی، برخی از دارو‌ها، انحراف بینی و مشکلات شاخک‌های بینی و تغییرات بیش از حد آب و هوای سرد یا خشک، برخی علل ایجاد خلط گلو است.
هوا، گاز‌ها، مواد شیمیایی، عطر‌ها، مواد شوینده، سیگار و مواد محرک دیگر، بزرگی لوزه‌های کامی و سوم بویژه در اطفال، دیگر علل ایجاد خلط گلو است که گاهی مشکل ترشح زیاد نیست اما مکانسیم دفع خلط دچار مشکل شده است. در برخی از بیماران که مشکل بلع ترشحات حلق دارند، تجمع خلط اذیت کننده است که بیشتر در افراد مسن و برخی بیماران عصبی دیده میشود.
گاهی به علت تجمع خلط، مرتب بیمار اقدام به پاک کردن گلوی خود می‌کند، سرفه شبانه تشدید میشود، خشونت صدا، درد گلو، درد گوش یا تجمع مایع در پشت گوش، کاهش شنوایی و عفونت گوش به علت انسداد شیپور استاش اتفاق می‌افتد. در صورتی که خلط، مجرای سینوس‌ها را مسدود کند، علایم سینوزیت را تقلید می‌کند و در صورتی که عوامل التهابی باشد علایم عمومی سرماخوردگی دیده میشود.
بیدار کردن بیمار در شب، تحریک دیگر اعضای خانواده (به علت سرفه‌های مکرر)، احساس بوی بد دهان توسط بیمار، به هم خوردن خواب بیمار و سیر نشدن از خواب، کسالت روزانه و به دنبال آن ایجاد مشکلات اجتماعی برای بیمار، از دیگر عواقب افزایش خلط گلو است.
اولین نکته در مواجهه با بیمار که بسیار اهمیت دارد، تشخیص علت ایجاد خلط گلو است که اگر علت، عوامل التهابی باشد، درمان آن با آنتی بیوتیک و شست‌وشوی بینی است و اگر علت، رینیت آلرژیک باشد حذف عوامل حساسیت‌زا از محیط بیمار از اهمیت بسزایی برخوردار است و سپس اقدام به درمان طبی شود. اگر جسم خارجی علت این موضوع است، خارج کردن جسم و اگر علت آن بزرگی لوزه‌های کامی و سوم باشد، انجام عمل جراحی کارگشا است.
در صورتی که انحراف بینی یا دیگر تغییرات ساختمانی بینی مشکل‌زا باشند، اصلاح انحراف بینی و مشکلات آن و در صورتی که تغییرات محیط از لحاظ درجه حرارت و مقدار رطوبت هوا عامل آن است، اصلاح آنها لازم است.
برای افراد سیگاری، تشویق بیمار به ترک سیگار و اخطار دادن به آنان درباره ابتلا به سرطان حنجره و همچنین در افرادی که مشکل بلع دارند، مشاوره با پزشک گوارش و اعصاب، توصیه میشود.
رقیق کردن خلط با مصرف مایعات بیشتر بویژه مایعات گرم، شست‌وشوی بینی با سرم و مصرف داروهای رقیق کننده خلط، استفاده از بخور در منزل و محل کار و بلند کردن زیر سر در شب از توصیه‌های کلی برای بیماران است.
در منزل، استفاده از بالش و ملحفه تمیز و شست‌وشوی زود به زود آنها و گردگیری منزل و جارو زدن آن نباید فراموش شود. همچنین در صورتی که خلط مداوم و دارای رنگ بود، حتما جدی گرفته شود و خلط خونی، غیرعادی دانسته شود و برای درمانش به پزشک متخصص مراجعه شود. علاوه بر این، در صورتی که همراه خلط، بیمار علایم دیگری مانند پر بودن گوش، درد گوش، تغییرات در سیستم بینایی یا دیگر مشکلات غیرعادی حس کرد، باید برای مداوا به پزشک مراجعه کند. (دکتر نقی رحمانی، جراح و متخصص گوش و حلق و بینی/ با ویرایش از: ایسنا)
977