گرچه خیابان اصلی روستا سنگفرش شده و با تخریب بسیاری از خانه های قدیمی، پارکینگ های متعددی هم از ابتدای ورودی روستا ایجاد گشته اما گردشگران با خودروهای سبک و سنگین و با پرداخت دوهزار و 500 تومان می توانند وارد روستا شوند و وقتی هم علت اخذ ورودی را از نگهبان می پرسی، در جواب به خدمات رفاهی و اقامتی اشاره می کند که به گردشگران ارائه می گردد، اما آنچه که گردشگران می بینند وجود زباله های شهری، سرویس های بهداشتی نامناسب و سگ های ولگرد در گوشه و کنار روستا است.
قلات از جمله روستاهای هدف گردشگری و تاریخی استان فارس است که قدمتی طولانی دارد.بنابراین گزارش بقایای بناهای قدیمی که تاریخ برخی از آنها به قرون پیش و بعد از اسلام مربوط میشود، تاریخ استقرار انسانی در این ناحیه را به دوران گذشته پیوند می‌زند.
مردم روستای قلات به زبان فارسی و با لهجه محلی (قلاتی) سخن می‌گویند،روستای قلات در ناحیه کوهستانی استقرار یافته و بافت مسکونی متمرکزی دارد، خانه‌های روستائیان به صورت پلکانی در دامنه کوه بنا شده و درختان بلندی آنها را در برگرفته است.
مصالح به کار رفته در خانه‌های قدیمی سنگ، خشت، گل، گچ و چوب و سقف آنها نیز مسطح است، برخی از خانه‌ها در یک طبقه و برخی دیگر در دو طبقه ساخته شده‌اند.
موقعیت تفرجگاهی روستای قلات به رونق و آبادانی آن افزوده است به طوری که در سال‌های اخیر بناها و خانه‌های مدرنی در این روستا ساخته شده و سیمای قدیمی روستا را دگرگون کرده است.
بناهای جدید از مصالحی مانند سنگ، سیمان، آهن و آجر در چند طبقه ساخته می‌شوند.
شغل اکثر مردم روستای قلات دامداری، باغداری و فعالیت‌های خدماتی و صنایع دستی است.
گردو، بادام، انگور، انجیر، انار، زردآلو، آلو و گوجه سبز از محصولات باغی و فرآورده‌های لبنی مانند شیر، پنیر، کره و کشک نیز از محصولات دامی این روستاست؛ شیره انگور، رب انار و آبغوره از دیگر فرآورده‌های غذایی روستای قلات است.
محصولاتی از قبیل گیوه، سبد دستباف، گره (ظرف بافته شده) دولک، مشک (که برای خنک نگهداشتن آب به کار می‌رود) و وسایل چوبی از جمله تولیدات صنایع دستی این روستاست.
روستای کوهستانی قلات، چشم‌اندازها و جلوه‌های طبیعی زیبایی دارد و باغ‌های سرسبز و وسیع میوه در داخل و اطراف روستا، به ویژه در بهار و تابستان فضای دلپذیری برای گردشگری به وجود می‌آورد.
بافت کالبدی معماری خیره‌کننده کوهستانی، کوچه‌های پرپیچ و خم که جویبارهای زلالی نیز در میان آنها جاری است، جذابیت منحصر به فردی به این روستا بخشیده‌است.
آبشارهای سه‌گانه روستای قلات که از میان صخره‌ها سرازیر میشود، از جاذبه‌ها و زیبایی‌های طبیعی روستای قلات به شمار می‌آید.
حواشی رودخانه‌های شب شتری و چشمه انجیری، با پوششی از گیاهان خودرو، گل‌های وحشی و گیاهان دارویی بومادران، ختمی، آویشن، پونه، مرزه و ... از جاذبه‌های کم‌نظیر روستای قلات محسوب میشود.
کلیسای قدیمی روستا که معماری سنگی و جالب توجهی دارد، در میان درختان بلند کوچه‌های آرام روستا به‌جا مانده است این کلیسا که در گذشته عبادتگاه مسیحیان ساکن در روستا بوده، اینک به دلیل مهاجرت آنان رو به تخریب گذاشته است.
تفرجگاه‌های معروف شب شتری و چشمه انجیری که در فصول بهار و تابستان با سرسبزی و طراوت جلوه خاصی می‌یابند، گردشگران بسیاری به سوی خود جلب می‌کنند.
آسیاب‌های آبی، گورستان قلات و نوع حجاری و حکاکی سنگ‌های آن، بازار قدیمی و سنگفرش شده، قلعه قزل ارسلان و دیگر جاذبه‌های گردشگری روستای قلات در زمره ثروت‌های طبیعی و تاریخی روستا به شمار می‌رود.
آن طور که اشکان کوه‌پیکر، دهیار قلات به "خبر جنوب" می گوید؛ دو نیروی خدماتی در بافت قدیم روستا نسبت به جمع آوری زباله ها اقدام می کنند اما به دلیل ازدحام جمعیت همچنین رعایت نکردن بهداشت از سوی گردشگران، شاهد وجود زباله در گوشه و کنار روستا هستیم.
وی در ادامه اضافه می کند: طبیعی است که در روزهای تعطیل با حجم گسترده ای از زباله ها روبه رو می شویم و نیروهای خدماتی نیز تا آنجا که توان دارند نسبت به پاکسازی روستا اقدام می کنند.
کوه‌پیکر همچنین درخصوص وضعیت سرویس های بهداشتی روستا نیز می گوید: تا یک ماه دیگر ساخت سرویس های بهداشتی جدید به پایان خواهد رسید و این مشکل هم مرتفع خواهد شد.
دهیار روستای قلات در ادامه اضافه کرد: به زودی پارکینگ های مناسبی نیز در روستا ایجاد خواهد شد تا مطابق طرح ارائه شده، ورود خودرو به روستا ممنوع گردد چرا که در حال حاضر خیابان های اصلی روستا سنگفرش شده و ورود و خروج خودروها به سنگفرش ها آسیب می رساند و از طرفی هم جلوه بصری تاریخی و طبیعی روستا را مخدوش کرده است.
کوه‌پیکر می افزاید: بافت قدیم روستا بالغ بر یک هزار و 500 سال قدمت دارد اما هم اینک با آسیب های جدی و جبران ناپذیری مواجه شده است.
دهیار روستای قلات در ادامه به قدمت روستا اشاره می کند و می گوید: در قبرستان تاریخی قلات، قبوری وجود دارد که سنگ هایشان تاریخ 200 قمری دارد و بنابر اسناد تاریخی موجود، زندگی روستائیان در منطقه قلات از سر کوه به طرف دامنه کوه معطوف می شده است.
وی ادامه می دهد: در حال حاضر هرگونه ساخت وساز در روستا با دریافت مجوز از سوی سازمان میراث فرهنگی است و باید نوع مصالح به کار رفته در ساختمان ها با محیط همگون باشد.
