این روزها خیلی از افراد با مشکل خشکی چشم درگیر هستند و نمی‌دانند باید حتما برای درمان آن اقدام کنند. در حالت عادی، اشک، چشم‌های ما را مرطوب نگه می‌دارد، اما چه میشود که چشم‌ها خشک می‌شوند؟
دکتر فیروزه رحیمی، فوق‌تخصص قرنیه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی تهران به جام‌جم می‌گوید: ما دو نوع اشک داریم؛ اشکی که در زمان هیجان مثل شادی و غم یا وقتی در معرض یک عامل محرک مثل بو، پیاز و... قرار می‌گیریم، جاری میشود و اشکی که باید به‌طور معمول در سطح چشم وجود داشته باشد. این دو اشک با هم تفاوت دارند. مقدار اشکی که باید دائم در چشم وجود داشته باشد، آنقدر کم است که از چشم سرازیر نمی‌شود. این اشک از غدد اشکی که در سطح چشم پراکنده هستند، ترشح و با پلک زدن در سطح چشم پخش میشود. درواقع، شاید مهمترین فایده 8 تا 15 بار پلک‌زدن در هر دقیقه این است که اشکی را که در سطح چشم ترشح شده، به همه جای آن پخش کند. او ادامه می‌دهد: وجود این اشک برای رساندن مقداری مواد غذایی به سلول‌های سطح قرنیه و ملتحمه هم لازم است بنابراین کم شدن و ترشح نشدن آن علاوه بر اینکه باعث خشکی چشم میشود، حیات سلول‌های چشم را هم به خطر می‌اندازد. این چشم‌پزشک تاکید می‌کند در حال حاضر خشکی چشم یکی از مشکلات شایع و علل مهمی است که مردم را به مطب چشم‌پزشکان می‌کشاند.
چرا اشک کم میشود؟
دکتر رحیمی در پاسخ به این سوال می‌گوید: کم شدن اشک دلایل مختلفی دارد؛ مثلا بالا رفتن سن میتواند باعث کم شدن ترشح اشک شود. این حالت بخصوص در خانم‌ها در سنین یائسگی تشدید میشود. علاوه بر این، مصرف بعضی داروهای آرامبخش، خواب‌آور، بعضی داروهایی که برای درمان مشکلات گوارشی تجویز میشود و... میزان ترشح اشک را کم می‌کند. ابتلا به بیماری‌هایی مثل دیابت و... هم میتواند باعث ترشح کمتر اشک شود.
گاهی بیماری با همین علامت خشکی چشم مراجعه می‌کند و معلوم میشود قند خونش بالاتر از حد معمول و به دیابت مبتلاست. این متخصص قرنیه بااشاره به اینکه بعد از شیمی‌درمانی و رادیوتراپی هم ممکن است ترشح اشک کم شود، می‌افزاید: در بعضی مشاغل هم احتمال اینکه فرد دچار خشکی چشم شود، بیشتر است. مثلا تعداد دفعات پلک زدن کسانی که با رایانه زیاد کار می‌کنند، به دلیل اینکه ساعت‌ها به صفحه نمایشگر آن زل می‌زنند، کم میشود بنابراین اشک در سطح چشمشان پخش نمی‌شود و فرد دچار علائمی مثل سوزش و قرمزی چشم خواهدشد. این بیماری خیلی شایع است چون تعداد افرادی که امروزه با رایانه کار می‌کنند زیاد است. علاوه بر این، ریزگردها و آلودگی‌های موجود در هوا هم می‌توانند علائم خشکی چشم را تشدید کنند.
خشکی چشم و دردسرهایش
معمولا مشکل افرادی که دچار خشکی چشم می‌شوند، خفیف است و تعداد کمی دچار خشکی چشم شدید می‌شوند که آنها را مستعد بروز زخم چشم می‌کند. دکتر رحیمی با بیان این مطلب توضیح می‌دهد: اشک برخی افراد ممکن است کمتر از حد معمول باشد و آنها را مخصوصا اواخر روز و بعد از کار طولانی دچار علائمی مثل قرمزی و سوزش چشم کند. این بیماران حس می‌کنند جسمی خارجی در چشمشان وجود دارد و حتی وقتی پلک می‌زنند، تماس پلک با سطح چشم را احساس می‌کنند. اینها نشانه‌های خشکی چشم خفیف است و مشکل بیشتر افرادی که هم دچار درجه‌هایی از خشکی چشم هستند، با قطره‌های اشک مصنوعی، پمادهای نرم‌کننده برای هنگام خواب، زدن عینک آفتابی در فضای آزاد، حضور در محیطی با رطوبت کافی، قرار نگرفتن در معرض باد مستقیم خنک‌کننده‌ها و حتی بادی که از پنجره به درون ساختمان یا اتومبیل می‌وزد، کاهش و بهبود می‌یابد. لازم است این بیماران در روز چند بار صورتشان را بشویند و از اشک مصنوعی و اگر امکان دارد، در محیط زندگی و کار از دستگاه‌های بخور که رطوبت ایجاد می‌کنند، استفاده کنند. رطوبت تا حد زیادی به تخفیف علائم کمک می‌کند به‌طوری که برخی بیماران می‌گویند وقتی از تهران به سمت شمال ایران که رطوبت بیشتری دارد می‌رویم، احساس آرامش و بهبود می‌کنیم و علائممان کمتر میشود.
به گفته این استاد دانشگاه، استفاده از کمپرس آب گرم هم تا حد زیادی به این بیماران کمک می‌کند و توجه به بهداشت مژه‌ها و لبه پلک هم برایشان ضروری است چون شوره‌هایی که روی مژه برخی افراد وجود دارد، علائم خشکی چشم را تشدید می‌کند بنابراین باید این شوره را بشویند. علاوه بر این، کسانی که ساعت‌ها با رایانه کار می‌کنند، لازم است ارادی هم پلک بزنند و مدت طولانی به صفحه نمایشگر زل نزنند تا همان مقدار اشکی که دارند، در چشمشان خوب پخش شود و اشک مصنوعی هم استفاده کنند.
مصائب خشکی شدید چشم
دکتر رحیمی می‌گوید: گاهی خشکی چشم شدید است و باعث میشود سلول‌های سطح قرنیه خشک و کنده شوند و زیر آنها زخم به وجود آید. اضافه شدن میکروب به این زخم‌ها هم عفونی شدن آنها را به دنبال دارد. این متخصص قرنیه تاکید می‌کند: البته این مشکل شایع نیست و افرادی که به علت خشکی چشم به آنها گفته شده باید از قطره اشک مصنوعی استفاده کنند، نباید نگران شوند که حتما دچار زخم قرنیه و عفونت خواهندشد. این اتفاق بیشتر برای کسانی که دچار بیماری‌های زمینه‌ای مثل آرتریت روماتوئید (التهاب مفاصل) هستند، بیمارانی که پیوند مغز استخوان برایشان انجام شده، رادیوتراپی شده‌اند و... می‌افتد که به توجه خاصی نیاز دارند و معمولا روش‌های دیگری غیر از روش‌های معمول درمان چشم باید برای درمان آنها به کار رود. او در مورد درمان خشکی چشم شدید توضیح می‌دهد: گاهی مجبور می‌شویم سوراخ خروجی مجرای اشک را با روش‌هایی ببندیم تا اشک کمی هم که وجود دارد یا اشک مصنوعی، از آن خارج نشود چون در حالت عادی اشک ما از منافذ ریزی که در کناره داخلی پلک‌هایمان است، به پشت بینی‌مان می‌ریزد. اصلا رطوبت بینی مربوط به اشک است، به‌طوری که خیلی از بیماران دچار خشکی چشم، از خشکی بینی هم شکایت دارند. به دلیل همین رابطه است که وقتی گریه می‌کنیم، دچار آبریزش بینی هم می‌شویم. البته داروهایی غیر از اشک مصنوعی هم برای این بیماران تجویز میشود. این داروها در تولید اشک تاثیر می‌گذارند و گاهی هم از سرم خون بیمار قطره‌هایی تهیه می‌کنیم تا علاوه بر نرم کردن چشم، مواد تغذیه‌ای و لازم را به سلول‌های قرنیه برساند.
در استفاده از اشک مصنوعی محتاط باشید
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه قطره اشک مصنوعی در کشورهای دیگر «بدون نسخه پزشک» در اختیار افراد قرار می‌گیرد و برای تهیه‌ا‌ش به نسخه پزشک نیاز نیست، ادامه می‌دهد: درباره مصرف این قطره‌ها، نکته مهمی وجود دارد؛ قطره‌های اشک مصنوعی به دو شکل وجود دارند، بسته‌بندی و در ظرفی شبیه بقیه قطره‌ها و به صورت دوز واحد (سینگل دوز). حسن اشک مصنوعی با دوز واحد، این است که ماده نگهدارنده ندارد و اگر بیمار مکرر از آنها استفاده کند، بی‌خطرتر از قطره‌های معمولی است که حاوی ماده نگهدارنده هستند. او ادامه می‌دهد: به‌دلیل مواد نگهدارنده از قطره‌های معمولی نباید پیش از 4 تا 5 بار در روز استفاده کرد چون ماده نگهدارنده موجود در این قطره‌ها که برای آلوده نشدن آنها اضافه میشود، میتواند برای سطح چشم آزاردهنده باشد پس بیماری که به بیش از 5-4 بار در روز به استفاده از اشک مصنوعی نیاز دارد، باید از قطره‌هایی که حاوی ماده نگهدارنده نیست، استفاده کند.
چه زمانی به چشم‌پزشک مراجعه کنیم؟
بیمارانی که می‌دانند در اثر شغل و کاری که دارند، دچار خشکی چشم خفیف شده‌اند و یک‌بار به چشم‌پزشک مراجعه کرده‌اند، می‌توانند خودشان مصرف قطره مصنوعی را ادامه دهند. رحیمی با بیان این مطلب، می‌افزاید: برخی بیماری‌های زمینه‌ای وجود دارد که علائم خشکی چشم مبتلایان به آنها شدیدتر است و باید حتما تحت‌نظر متخصص چشم‌پزشک قرار بگیرند. از طرفی بیماری زمینه‌ای مبتلایان به آرتریت روماتوئید یا دیابت و... باید درمان شود. در این صورت خیلی از علائم چشمی‌شان تخفیف پیدا می‌کند. او تاکید می‌کند: خیلی وقت‌ها بیمارها خودشان به تجربه درمی‌یابند چه علائمی مشکلشان را تشدید می‌کند، مثلا نشستن کنار پنجره باز اتومبیلی که در حال حرکت است، چشم‌ها را بیشتر خشک می‌کند، حتی می‌فهمند باد پنکه بیشتر آزارشان می‌دهد ولی در محیطی که کولرهای آبی دارد، مشکلشان کمتر میشود چون این کولرها رطوبت وارد محیط می‌کنند. البته نباید در معرض باد مستقیم آن هم قرار بگیرند. در هر حال استفاده از هر وسیله‌ای که رطوبت هوا را افزایش دهد، اوضاع خشکی چشم را بهتر می‌کند. یکی دیگر از روش‌هایی که خیلی زیاد خشکی چشم را تسکین می‌دهد، استفاده از کمپرس گرم و مرطوب است. این کار علاوه بر اینکه به چشم رطوبت می‌دهد، چربی‌ها و ذراتی که لبه پلک جمع میشود و میتواند وارد چشم شود را از بین می‌برد و بیمار احساس راحتی بیشتر خواهد کرد.
به گفته این فوق‌تخصص قرنیه، خانم‌های دچار خشکی چشم نباید از کرم‌های دور چشم و ضدآفتاب در نزدیک چشمشان استفاده کنند چون اشک کافی هم ندارند که آنها را از چشمشان بشوید، بنابراین اگر ذرات کرم وارد چشمشان شود، باقی می‌ماند و به چشمشان آسیب می‌زند.
زهرا سادات صفوی / جام‌جم
کارشناسان درباره این موضوع که چگونه استرس شغلی ایجاد میشود، دیدگاه‌های متفاوتی مطرح کرده‌اند، اما تردیدی نیست این وضعیت، ناشی از عدم توازن میان تقاضای کار و ظرفیت فرد شاغل است.
تردیدی نیست استرس شغلی، پیامدهای منفی برای فرد و جامعه به دنبال دارد که می‌توان آنها را شامل پیامدهای جسمی، روانی و سازمانی دانست. در این خصوص بروز اختلالات گوارشی، قلبی ـ عروقی، نارسایی تنفسی، اختلالات غدد درون‌ریز و نقص در سیستم ایمنی بدن از عوارض جسمی ناشی از استرس شغلی به شمار می‌روند. از سوی دیگر، احتمال بروز پیامدهای روانی از‌جمله نگرانی‌های بیش از حد فرد، ناتوانی در تصمیم‌گیری، احساس سردرگمی، کاهش تمرکز، حس عدم کنترل، حواسپرتی، فراموشی‌های مکرر، بلوکه‌شدن ذهن، حساسیت بیش از حد در برابر انتقاد، بدرفتاری، دمدمی‌مزاج شدن و حتی گرایش به مصرف مواد مخدر به دنبال استرس‌های شغلی نیز زیاد است .
ناگفته پیداست بروز چنین عوارضی، هم بر کیفیت کاری افراد و هم بر تعامل آنان با خانواده و همکاران، آثار منفی و سوء برجای خواهد گذاشت.
از سوی دیگر، استرس شغلی نه‌تنها میتواند به فرد آسیب برساند، بلکه پیامدهای منفی نیز در زمینه کاری او برجای می‌گذارد و ضمن کاهش کارایی، به بهره‌وری منفی او در محیط کار و جامعه منجر میشود. این وضعیت میتواند به بیماری، غیبت، افزایش حوادث در محیط کار و ناتوانی فرد منجر شود و در عمل، به ایجاد اختلال در فعالیت‌های سازمانی، کاهش تولید و ایجاد فضایی نامناسب در محیط کار بینجامد.
چه باید کرد؟
کارشناسان انجام برخی تکنیک‌ها نظیر ورزش کردن به‌ویژه تمرینات آرامبخش، پرهیز از استعمال دخانیات و حتی قهوه و چای، تجویز رژیم غذایی مناسب، دورکردن فرد از افراد پرخاشگر و عصبی، تقویت تحمل و بردباری در محیط کار و احترام به دیگران را توصیه می‌کنند. در کنار همه اینها، مسئولان اداره یا محل کار نیز باید تلاش کنند متناسب با ظرفیت افراد، به آنان کار واگذار کنند. همچنین افزایش تعاملات درون سازمانی، بهبود روند تصمیم‌گیری، بهینه‌سازی محیط کار و یافتن راهکارهایی برای مشارکت دادن کارکنان در تصمیم‌گیری‌ها از‌جمله توصیه‌های کارشناسان در این زمینه است.
در واقع باید کار متناسب با ظرفیت‌ها و توانمندی‌های کارکنان باشد، به آنها اجازه استفاده از راهکارهایشان برای حل مشکلات داده شود، وظایف شغلی و مسئولیت‌های هریک از آنها به روشنی و بدون ابهام تعریف شود. علاوه بر آن، از کمک‌ها و حمایت‌های اجتماعی در بیرون از محل کار نظیر شرکت در مراسم، مسابقات و تفریحات برخوردار باشند.
بهبود محتوا و ساختار سازمان کار برای پرهیز از ایجاد عوامل خطر روانی، کنترل تغییرات در شرایط کار و بهداشت کارکنان، افزایش آگاهی، اطلاع‌رسانی، آمادگی و آموزش افراد، توسعه اهداف و راهبردهای خدمات بهداشت شغلی و کاهش ریسک نیز از دیگر توصیه‌های موثر در کاهش استرس‌های شغلی است.
مینا نعمتی شهری
به گزارش جام جم سرا به نقل از ضمیمه چاردیواری، پس همین چند دلیل کوچک کافی است تا وسواس بیشتری در پرو کردن کت و شلوار مورد نظرتان به خرج دهید. از آنجایی که تناسب اندام خیلی از مردان هیچ شباهتی به مانکن‌های جا خوش کرده روی بیلبوردها و مجلات ندارد، کمی اطلاعات درباره قواعد اولیه تن خور کت و شلوار به شما کمک خواهد کرد تا یک دست لباس مرغوب و جاودانه داشته باشید.
با دانستن همین چند نکته کوچک درباره قواعد اولیه تن‌خور کت و شلوار دیگر لازم نیست بعد از خرید آن را به دست خیاط بسپارید. پس پیش از خرید وارد شدن به اتاق پرو را جدی بگیرید و تمام نکات زیر در کت و شلوارتان را مقابل آینه بررسی کنید. پس با ما همراه باشید.
بدنه: اولین نکته‌ای که با ایستادن در مقابل آینه باید مورد بررسی قرار دهید بدنه کت است. قسمتی که با ایستادن و نشستن با دکمه‌های بسته و باز بیشتر خودش را نشان می‌دهد. بدنه کت زمانی مناسب سایز و اندام شما خواهد بود که دکمه‌های آن بدون زحمت یا کشیده شدن پارچه کت باز و بسته شوند، در حالی که ایستاده‌اید، پایین کت در راستای پنجه‌های دستتان باشد و بلندی قد آن به اندازه‌ای که با بستن دکمه‌ها زیپ شلوار شما پوشیده شود.
سرشانه: مهمترین قسمت کت بعد از بدنه همین سرشانه‌هاست چون اگر به نحوه صحیح قرار گرفتن آن روی تنتان دقت نکنید،بعد از خرید بهترین خیاط‌ها هم نمی‌توانند کاری برای لباستان بکنند. پس توجه کنید سرشانه‌ها تخت و صاف باشد و تمام شدن درز آن درست همان جایی قرار گرفته باشد که شانه‌های شما هم تمام میشود. چون در غیر این صورت در پایین آستین چین‌خوردگی ایجاد میشود و کت را روی تنتان بد قیافه نشان می‌دهد.
آستین: با اینکه خیاط‌ها به راحتی می‌توانند آستین‌های بلند یک کت را کوتاه و اندازه کنند، اما بهتر است قد آن تا قسمت تلاقی مچ و استخوان شست دستتان باشد تا آستین پیراهن‌تان هم به مقدار مناسب از زیر آن بیرون بیاید. خرید کت با آستین کوتاه‌تر از حد معمول را کلا فراموش کنید.
یقه: اگر بعد از پرو کردن کت متوجه شدید که یقه آن شل‌تر از حد معمول و دور از گردن می‌ایستد یا تنگ است و قسمت بالای کمر را به سمت بالا جمع می‌کند حتما سراغ گزینه دیگری بروید، چراکه به همین دلیل نکته ساده آراستگی کت شما زیر سوال خواهد رفت.
شلوار: قد شلوار شما باید به اندازه‌ای باشد که از فاصله ساق تا کفش پایتان حداقل یک شکست یا تای کوچک داشته باشد. یعنی تا جایی که با هر حرکت مچ پاهایتان قابل رویت نباشد. از طرفی در قسمت ران کمی فضای خالی داشته باشید و پایین زانو‌ها مخروطی شکل باشد.کمر آن نباید بدون کمریند بیفتد یا تنگ و آزاردهنده باشد به همین خاطر کمرهایی با دکمه و سگک‌های قابل تغییر انتخاب مناسب‌تری برای تغییر سایز کمر هستند.
کشیدگی در قسمت نشیمنگاه هم ظاهر بدی به شلوار شما خواهد داد پس به تن خور این قسمت از شلوارتان هم در کنار دیگر فاکتورها خوب دقت کنید. بهتر است کفش و پیراهن مناسبی را برای تن خور بهتر کت و شلوارتان با خود برای پرو کردن همراه داشته باشید. چون مهمترین فاکتور خوش‌پوشی شما در کت و شلوار همین تن خور شیک و رسمی آن خواهد بود.