ﮐﻼﺱ ﺍﻭﻝ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ، شیراز ﺑﻮﺩﻡ ﺳﺎﻝ ١٣٤٠، ﻭﺳﻄﺎﯼ ﺳﺎﻝ ﺍﻭﻣﺪﯾﻢ اصفهان یک ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺍﺳﻤﻢ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ. ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻮﺩﻡ، ﻟﻬﺠﻪ ﻏﻠﯿﻆ ترکی قشقایی، ﺍﺯ ﺷﻬﺮﯼ ﻏﺮﯾﺐ. ﻣﺎ ﮐﺘﺎﺑﻤﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍ اناﺭ ﺑﻮﺩ. ﻭﻟﯽ اصفهان ﺁﺏ ﺑﺎﺑﺎ. معضلی ﺑﻮﺩ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ، ﻫﯿﭽﯽ ﻧﻤﯽ ﻓﻬﻤﯿﺪﻡ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮ ﺷﻬﺮ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﻫﻤﭽﯿﻦ ﺧﺒﺮﯼ ﺍﺯ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﺍﻭﻝ ﺑﻮﺩﻧﻢ ﻧﺒﻮﺩ ﻭﻟﯽ ﺑﺎ ﺳﺨﺘﯽ ﻭ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ ﺩﺭﺳﮑﯽ ﻣﯿﺨﻮاﻧﺪﻡ.
ﺗﻮ اصفهان ﺷﺪﻡ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﺗﻨﺒﻞ ﮐﻼﺱ. خانم ﻣﻌﻠﻢ ﭘﯿﺮ ﻭ بی ﺤﻮﺻﻠﻪ ﺍﯼ ﺩﺍﺷﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﺷﺪ ﺩﺷﻤﻦ ﻗﺴﻢ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﻣﻦ! ﻫﺮ ﮐﺲ ﺩﺭﺱ ﻧﻤﯽ ﺧﻮﺍﻧﺪ می گفت : ﻣﯽ ﺧﻮﺍﯼ ﺑﺸﯽ ﻓﻼﻧﯽ ﻭ ﻣﻨﻈﻮﺭﺵ ﻣﻦ ﺑﯿﻨﻮﺍ ﺑﻮﺩﻡ.
ﺑﺎ ﻫﺰﺍﺭ ﺯﺣﻤﺖ ﺭﻓﺘﻢ ﮐﻼﺱ ﺩﻭﻡ. ﺁﻧﺠﺎ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺑﺨﺖ ﺑﺪ ﻣﻦ، ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﺷﺪ ﻣﻌﻠﻤﻤﺎﻥ. ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﻪ ﮐﻼﺱ ﻣﯽ ﻧﺸﺴﺘﻢ ﻭ ﮔﺎﻫﯽ ﻫﻢ ﭼﻮﺑﯽ ﻣﯿﺨﻮﺭﺩﻡ ﮐﻪ ﯾﺎﺩﻡ ﻧﺮﻭﺩ ﮐﯽ ﻫﺴﺘﻢ!
ﺩﯾﮕﺮ ﺧﻮﺩﻡ ﻫﻢ ﺑﺎﻭﺭﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﺗﻨﺒﻠﯽ ﻫﺴﺘﻢ ﺗﺎ ﺍﺑﺪ!
ﮐﻼﺱ ﺳﻮﻡ ﯾﮏ ﻣﻌﻠﻢ ﺟﻮﺍﻥ ﻭ ﺯﯾﺒﺎ ﺁﻣﺪ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻣﺎﻥ. ﻟﺒﺎﺳﻬﺎﯼ ﻗﺸﻨﮓ ﻣﯽ ﭘﻮﺷﯿﺪ ﻭ ﺧﻼﺻﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﮐﺎﺭ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﻮﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﻼﺱ ﻣﺎ ﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ. ﻣﻦ ﺧﻮﺩﻡ ﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﺭﻓﺘﻢ ﺗﻪ ﮐﻼﺱ ﻧﺸﺴﺘﻢ. ﻣﯿﺪوﻧﺴﺘﻢ ﺟﺎی من ﺍﻭﻧﺠﺎﺳﺖ!
ﺩﺭﺱ ﺩﺍﺩ، ﻣﺸﻖ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﺮﺩﺍ ﺑﯿﺎﺭﯾﻦ.
ﺍﻧﻘﺪﺭ ﺑﻪ ﺩﻟﻢ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺗﻤﯿﺰ ﻣﺸﻘﻢ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻢ
ﻭﻟﯽ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﻨﺒﻞ ﮐﻼﺱ ﭼﯿﺴﺖ!
ﻓﺮﺩﺍﺵ ﮐﻪ ﺍﻭﻣﺪ، ﯾﮏ ﺧﻮﺩﻧﻮﯾﺲ ﺧﻮﺷﮕﻞ ﮔﺮﻓﺖ ﺩﺳﺘﺶ ﻭ ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩ ﺑﻪ ﺍﻣﻀﺎ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﺸﻖ ﻫﺎ. ﻫﻤﮕﯽ ﺷﺎﺥ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﯾﻢ. ﺁﺧﻪ ﻣﺸﻘﺎﻣﻮﻥ ﺭﺍ ﯾﺎ ﺧﻂ ﻣﯿﺰﺩﻥ ﯾﺎ ﭘﺎﺭﻩ ﻣﯽ ﮐﺮﺩﻥ، ﻭﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺭﺳﯿﺪ ﺑﺎ ﻧﺎﺍﻣﯿﺪﯼ ﻣﺸﻘﺎﻣﻮ ﻧﺸﻮﻥ ﺩﺍﺩﻡ، ﺩﺳﺘﺎﻡ ﻣﯽ ﻟﺮﺯﯾﺪ ﻭ ﻗﻠﺒﻢ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﻣﯽ ﺯﺩ.
ﺯﯾﺮ ﻫﺮ ﻣﺸﻘﯽ ﯾﻪ ﭼﯿﺰﯼ می ﻨﻮﺷﺖ. ﺧﺪﺍﯾﺎ ﺑﺮﺍ ﻣﻦ ﭼﯽ ﻣﯽ ﻧﻮﯾﺴﻪ؟
ﺑﺎ ﺧﻄﯽ ﺯﯾﺒﺎ ﻧﻮﺷﺖ: ﻋﺎﻟﯽ!
ﺑﺎﻭﺭﻡ ﻧﻤﯽ ﺷﺪ، ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺍﯾﻦ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﮐﻠﻤﻪ ﺍﯼ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﻦ ﺑﯿﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﻟﺒﺨﻨﺪﯼ ﺯﺩ ﻭ ﺭﺩ ﺷﺪ ﺳﺮﻡ ﺭﺍ ﺭﻭﯼ ﺩﻓﺘﺮﻡ ﮔﺬﺍﺷﺘﻢ ﻭ ﮔﺮﯾﻪ ﮐﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﮔﻔﺘﻢ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﯽ ﮔﺬﺍﺭﻡ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﻣﻦ ﺗﻨﺒﻞ ﮐﻼﺳﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﻗﻮﻝ ﺩﺍﺩﻡ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺑﺎﺷﻢ.
ﺁﻥ ﺳﺎﻝ ﺑﺎ ﻣﻌﺪﻝ ﺑﯿﺴﺖ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﺍﻭﻝ ﺷﺪﻡ ﻭ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﯼ ﺑﻌﺪ. ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﺍﻭﻝ ﺑﻮﺩﻡ ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻨﮑﻮﺭ ﺩﺍﺩﻡ ﻧﻔﺮ ﺷﺸﻢ ﮐﻨﮑﻮﺭ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﺷﺪﻡ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﻓﺘﻢ. ﯾﮏ ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﮐﻮﭼﮑﯽ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺮﺍ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺩﺍﺩ.
ﭼﺮﺍ ﮐﻠﻤﺎﺕ ﻣﺜﺒﺖ ﻭ ﺯﯾﺒﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭﯾﻎ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ؟ ﺑﻪ ﻭﯾﮋﻩ ﻣﺎ ﭘﺪﺭﺍﻥ، ﻣﺎﺩﺭﺍﻥ، ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ، ﺍﺳﺘﺎﺩﺍﻥ، ﻣﺮﺑﯿﺎﻥ، ﺭﺋﻴﺴﺎﻥ ﻭ...
نقل مطالب و داستانها با ذکر منبع ، رعایت اخلاق و امانتداری است.
روز گذشته اخباری مبنی بر وجود دو "شب یلدا" در رسانههای جمعی با مضامین «شگفتآور» و «کشف جدید» منتشر شد، در حالی که از نظر علم نجوم این اتفاق موضوع جدیدی نبوده و تقریبا هر 4 تا 6 سال شاهد بروز این رخداد یعنی وجود دوشب به عنوان "طولانی ترین" شب در یک سال هستیم.
روز گذشته خبری در فضای رسانهای کشور منتشر شد با این مضمون که امسال طول شب اول دی نیز به اندازه طول شب 30 آذر است و در واقع امسال به دلیل انقلاب زمستانی که ساعت 14 و 14 دقیقه اول دی ماه است، از نظر نجومی دو شب یلدا داریم.
طبق این گزارش بیشترین ساعت تاریکی دیشب و امروز در پارسآباد - شمالیترین شهر ایران - 14 ساعت و 39 دقیقه است و کمترین تاریکی نیز در چابهار در جنوب ایران 13 ساعت و 36 دقیقه است.
در این میان با توجه به اینکه شب یلدا جزو آداب و رسوم ملی بوده و به نوعی یکی از نمادهای فرهنگی کشور محسوب میشود، گمانهزنیها در خصوص کم و کیف این ماجرا میان مردم افزایش یافت که اغلب این گمانهزنیها فاقد مبانی علمی و غیرشفاف بود.
بر این اساس، سید مصطفی امام یکی از منجمان انجمن نجوم با بیان اینکه این موضوع را باید از 2 جنبه علمی و آیینی بررسی کنیم، به خبرنگار ایسنا گفت: از منظر علمی موضوع از این قرار است که اگر لحظه دقیق انقلاب زمستانی (زمانی که مقدار میل خورشید دقیقاً 23.5- درجه میشود) نزدیک زمان اذان ظهر روز اول دی باشد، طبق محاسبات، طول شب در تاریخ 30 آذر و اول دی برابر میشود.
وی افزود: اما باید توجه داشت که از طرفی این موضوع برای اهل فن موضوع ساده و روشنی است و از سویی دیگر چنین موردی اصلا و ابدا موضوعی نادر و محدود به دورههای طولانی نیست و در هر بازه 4 تا 6 سال به طور مرتب رخ میدهد!
امام، با بیان اینکه باید اعلام چنین موضوعی را از نظر آیینی نیز بررسی کنیم، توضیح داد: شب یلدا یک آیین باستانی کهن است که ریشه در میتراییسم دارد و موضوع اصلی در آن زنده نگه داشتن آخرین شب پاییز است که این شب به طور معمول طولانیترین شب سال هم هست.
این منجم ادامه داد: اما باید توجه داشت که زنده نگه داشتن آیینهای کهن در گرو عدم اعمال تغییرات و برگزاری آنها به سنت نیاکانمان است. ایرانیان همیشه آخرین شب پاییز را به عنوان شب یلدا گرامی میداشتند و با این کار به استقبال فصل زمستان میرفتند.
وی تصریح کرد: همانگونه که اشاره شد، اینکه ممکن است در مدت یک دوره 4 تا 6 ساله، طول شب در تاریخ اول دی به اندازه شب یلدا (و حتی گاهی کمی طولانیتر!) باشد برای منجمان موضوع پیچیدهای نبوده که الان به یکباره کشف شده باشد، اما در طول تاریخ هیچگاه ندیدهایم که به موضوع وجود دو شب یلدا اشاره و با این ماجرا به صورت یومالشک (در اینجا لابد لیلالشک) برخورد شود.
امام با بیان اینکه هرچند اعلام چنین مواردی قطعا با انگیزه توجه عموم مردم به موضوعات نجومی انجام میشود، افزود: اما باید در نظر داشت که اعلام مسالهای تا این حد تخصصی، نه تنها کمکی به ترویج علم و توجه جامعه به "نجوم" نمیکند، بلکه میتواند باعث بدبینی به جامعه علمی و همچنین کم رنگ شدن توجه به آیینهای ملی شود، کما اینکه در همین مدت کوتاه واکنش عمده جامعه به اعلام این خبر، ساخت لطیفه درباره شب یلدا و نه واکنش علمی به اصل مساله بود.
وی اظهار کرد: شاید بتوان گفت که در بهترین حالت اگر بتوانیم توضیح ساده و عامهفهم درباره اصل موضوع دلیل طولانی بودن شب یلدا را در جامعه نشر دهیم، کار بسیار بزرگی کردهایم.
این منجم بابیان اینکه در مواجهه مردم با موضوع شب یلدا، بعضا مشاهده میکنیم که برخی بر این تصورند که طول شبانه روز در شب یلدا بیش از 24 ساعت است و تصور انبساط زمان را از این مساله دارند، تصریح کرد: در چنین شرایطی انتظار معقول از جامعه علمی و رسانهای کشور این است که علاوه بر درنظر گرفتن صحت علمی مطالب منتشره ، بتوانند پیش از انتشار خبرهای مختلف، تحلیلی از نوع واکنش جامعه هم نسبت به این اخبار داشته باشند تا ناخواسته در جهت تضعیف آیینهای کهن و باستانی قدم بر نداریم.
بامداد – دکتر فیروز نادری با انتشار نامهای رسما اعلام کرد که از پایان ماه جاری میلادی بعد از ۳۶ سال فعالیت علمی خود را از ناسا (سازمان ملی هوا و فضای ایالات متحده) بازنشسته میکند.
فیروز نادری در مدت سی و شش سال همکاری خود با ناسا مشاغل فنی و مدیریتی متعددی را در زمینه ماهوارههای مخابراتی متحرک، رادارهای سنجش از دور، رصدخانههای تحقیقاتی اختر فیزیک، اکتشاف مریخ و سایر اجرام منظومه شمسی برعهده داشت. نادری در متن خداحافظی خود خطاب به همکارانش نوشته است: « ۳۶ سال قبل، زمانی که به “ناسا” پیوستم فکر میکردم تا وقتی شور و شوقم نسبت به کار باقی است، در اینجا میمانم و روزی که احساس کنم این اشتیاق در حال کمرنگ شدن است، آن را ترک خواهم کرد. حالا بعد از ۳۶ سال، نه تنها آن روز نیامده که هر آنچه باعث عشقم به کار و این مکان بوده، بیشتر هم شده است. با این وجود فکر میکنم اکنون زمان درستی برای این است که مشعل را به فرد دیگری بدهم.»
وی با اشاره به دوره طولانی فعالیتش در بخشهای مختلف آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، خاطرنشان کرده که در این مدت چیزهای زیادی یاد گرفته است. او در عین حال تاکید کرده که ۳۶ سال گذشته برایش مانند یک “چشم بر هم زدن” سپری شده است. دکتر فیروز نادری که به عنوان یکی از مدیران ارشد سازمان فضایی ناسا، نقشی کلیدی در تعیین راهبردها و نظارت بر کل طرحها و ماموریتهای یکی از مهمترین مراکز فضایی این سازمان بر عهده داشته در سال ۱۳۲۵ در شیراز متولد شده و تحصیلات ابتدایی و متوسطهاش را در شیراز و تهران گذرانده است. وی در سال ۱۹۶۴ به آمریکا رفته و تحصیلات کارشناسی خود را در دانشگاه ایالتی آیوا و کارشناسی ارشد و دکتری مهندسی الکترونیک را در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی پشت سرگذاشته است. دکتر نادری، پس از پایان تحصیل به کشور بازگشت و مدتی در مرکز «سنجش از دور ایران» فعالیت کرد.
دکتر نادری از سال ۱۹۹۶ مدیر برنامه منشاء حیات ناسا بود. دکتر نادری در سال ۱۹۷۹ به آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا(JPL) پیوست و به عنوان مدیر آزمایشها پروازی علوم فضا و مدیر طرح تفرقسنج (Scatterometer) ناسا به کار پرداخت. علاوه بر اینها وی در مرکز مدیریت ناسا، سرپرستی برنامه فناوری ارتباطات پیشرفته ماهوارهای را بر عهده داشت و در JPL نیز مدیر برنامه ماهوارههای متحرک بود. دکتر نادری از سال ۲۰۰۰ نیز مدیریت برنامه تازه تأسیس برنامه مریخ را بر عهده گرفت. وظیفه مرکز برنامه مریخ آن است که تمام تحقیقات مربوط به مریخ را هدایت و برنامه ریزی کند.
وی در فروردین ماه ۱۳۷۹ به مدیریت برنامههای اکتشافات مریخ منصوب شد و توانست طی حدود چهار سال، سه ماموریت مهم از جمله پرتاب دو کاوشگر مریخنورد «اسپریت» و «فرصت» را با موفقیت اجرا کند. در پی موفقیت کاوشگرهای مریخ، به سمت معاون و مدیر ارشد برنامهریزی مرکز آزمایشگاه پیشرانش جت، از مهمترین مراکز فضایی ناسا منصوب گردید و در سمت جدید به عنوان مسئول طراحی برنامهها و راهبردهای مرکز، تجاربش در ماموریتهای مریخ را در مطالعه سایر بخشهای جهان از زمین تا کهکشانهای دور به کار بست. وی همچنین مسئولیت طراحی چشمانداز راهبردی پنج تا ۲۰ ساله JPL را برعهده گرفت. آخریت سمت دکتر نادری در ناسا مدیر پژوهشهای روباتیک منظومه خورشیدی منصوب است که تا پایان ماه جاری میلادی از آن خدا حافظی میکند.
دکتر نادری طی نزدیک به چهار دهه همکاری مستمر با ناسا به دلیل عملکرد درخشان علمی و مدیریتی به دریافت عالیترین نشان علمی این سازمان (the Distinguished Service Medal) و نشانهای متعدد دیگر از جمله نشان فنآوری فضایی Hall of Fame، جایزه Aviation Week 2004 Aerospace، نشان افتخار جزیره الیس (Ellis Island) سال ۲۰۰۵ – به دلیل همکاریهای گسترده علمی که به غنیتر شدن فهم جامعه منجر شده – و همچنین جایزه ویلیام راندولف لولاک دوم انجمن فضانوردی آمریکا نایل شده است.
سایت علمی بیگ بنگ
نوشته باز نشسته شدن دکتر فیروز نادری از ناسا اولین بار در بامداد پدیدار شد.