کارشناسان در تمام این مدت تلاش کرده‌اند درباره مضرات این ماده دخانی به مصرف‌کنندگان قلیان هشدار بدهند، اما ظاهرا کارساز نیست و هر روز هم بر تعداد مصرف‌کنندگان آن افزوده می شود.
از همه بدتر این که نه‌تنها مصرف قلیان میان دختران و نوجوانان حسابی رواج پیدا کرده، بلکه متاسفانه بچه‌ها بدون هیچ مشکلی با خانواده قلیان می کشند. به گفته کارشناسان، از آنجا که مدت زمان مصرف قلیان بیشتر است و معمولا به شکل دسته‌جمعی مصرف می شود، دلیلی برای دور همنشینی‌های طولانی جوانان و گپ‌زدن‌ها و در نتیجه پک‌زدن‌های طولانی به قلیان است.
اما به‌راستی چرا باوجود این همه تمایل به مصرف قلیان استفاده از آن بسیار خطرناک دانسته شده است و خیلی‌ها مضرات آن را بیشتر از سیگار عنوان می‌کنند؟
دکتر مسعود مردانی، فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به جام‌جم می‌گوید: مصرف دخانیات چه به‌صورت سیگار و چه قلیان برای سلامت انسان‌ها مخاطره‌آمیز بوده و نقش آن در بروز سرطان ریه از سال‌ها قبل اثبات شده است.
علاوه‌بر این، استفاده مشترک از قلیان چه در منازل و چه قهوه‌خانه‌ها و رستوران‌های سنتی تهدیدی برای سلامت محسوب میشود، چون بیماری‌های ویروسی و میکروبی مختلفی از این طریق قابل انتقال هستند. یکی از بیماری‌هایی که در سال‌های اخیر به طرز قابل‌توجهی در ایران شیوع پیدا کرده، بیماری مونونوکلئوز حاد عفونی است که با تب و لرز، گلودردهای شدید، بزرگی غدد لنفاوی ناحیه گردن و چرک لوزه‌ها همراه است.
بد نیست بدانید خیلی‌ها تنها دو هفته بعد از استفاده مشترک از قلیان دچار این بیماری می‌شوند؛ حتی اگر از سری یکبار مصرف استفاده کرده باشند. در واقع، فردی که به این بیماری مبتلاست، میتواند با یکبار پک زدن تعداد زیادی ویروس را وارد محفظه آب قلیان کند و با‌توجه به این که در این محفظه هوای خنک وجود دارد، ویروس میتواند مدت طولانی در آن زنده بماند و آلودگی به سایر افراد مصرف‌کننده منتقل شود.
آنفلوآنزا و سل در کمین قلیانی‌ها
دکتر مردانی معتقد است: بسیاری از بیماری‌های تنفسی مثل سرماخوردگی و آنفلوآنزا می‌توانند با مصرف قلیان مشترک به افراد منتقل شوند. البته راه انتقال این بیماری‌های ویروسی فقط پک‌زدن نیست، بلکه اگر بیمار به شیلنگ قلیان دست بزند و بعد از او با آن ناحیه تماس پیدا کنید شما هم مبتلا خواهید شد.
در عین حال، سل نیز یکی از عفونت‌های باکتریایی است که به راحتی از طریق قلیان مشترک منتقل میشود و با سرفه، تب، خلط عفونی، تعریق شبانه، بی‌اشتهایی و درگیری ریه همراه است و می تواند سلامت فرد را به‌شدت تهدید کند؛ به‌ویژه در آنها که ضعف سیستم ایمنی دارند.
مشکلات معده ناشی از قلیان‌کشی
اختلالات گوارشی هم می تواند ازجمله عوارض قلیان کشیدن باشد چون به گفته دکتر مردانی، نوعی باکتری عفونی به نام هلیکوباکتر پیلوری میتواند از طریق قلیان مشترک میان افراد مختلف منتقل شود. البته این عفونت ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد، اما در بعضی موارد با علائمی شبیه زخم معده بروز می‌کند و با تهوع، استفراغ، ترش کردن غذا، درد ناحیه زیر جناغ، ورم معده و اثنی‌عشر همراه است.
انتقال ایدز با قلیان؟
استفاده از قلیان مشترک راه شایعی برای انتقال ایدز محسوب نمی‌شود مگر این که فرد مبتلا دچار زخمی در ناحیه دور لب باشد و خون حاصل از آن به سر مکش قلیان منتقل شود و در عین حال فرد سالم نیز زخمی در دهان داشته باشد و با خون آلوده به ویروس HIV تماس پیدا کند.
امان از توتون‌های طعم‌دار
براساس یک بررسی در بیمارستان مسیح دانشوری، میکروب‌ها و قارچ‌های خطرناکی در تنباکوهای قلیان دیده شده و از آنجا که انواع اسانس قوی، بوی نامطبوع آنها را از بین می‌برند خیلی‌ها فکر می‌کنند قلیان‌هایی با طعم میوه و... سالم‌ترند؛ در حالی که 90درصد آنها از نامرغوب‌ترین و غیربهداشتی‌ترین تنباکوها هستند و اصلا معلوم نیست کجا و چطور بسته‌بندی می‌شوند. این میکروب‌ها و قارچ‌ها در هر بار پک‌زدن با حرارت وارد محفظه آب شده و بخار آب به میکروب‌ها می‌چسبد و از طریق هر دم، وارد ریه می‌شوند؛ در صورتی که برخی افراد تصور می‌کنند محفظه آب مانند فیلتر عمل می‌کند.
از طرفی، این میکروب‌ها و قارچ‌ها می‌توانند عاملی برای بروز ناهنجاری‌های تنفسی، سرطان ریه، حنجره و کلیه باشند و به مرور زمان زمینه را برای ابتلا به سرطان فراهم می‌کنند.
به گفته دکتر مردانی، اسـتفاده از سری‌های یکبار مصرف که به شیلنگ وصل میشود هیچ مصونیتی برای فرد ایجاد نمی‌کند، چون عوامل بیماریزا به‌راحتی از محفظه وارد شیلنگ می‌شوند و با هر بار پک‌زدن از سری قلیان عبور می‌کنند و مستقیم به سیستم تنفسی انتقال می‌یابند.
همچنین یکی از باورهای غلط بین مردم این است که استفاده از شیر یا مثلا شیرنارگیل به جای آب در مخزن قلیان میتواند از انتقال آلودگی‌ها به مصرف‌کننده جلوگیری کند. این باور کاملا اشتباه است و برعکس این مایعات محیط بسیار مناسبی را برای رشد و بقای میکروب‌ها و ویروس‌ها فراهم می‌کنند و زمینه بروز بیماری‌ها را به‌شدت افزایش می‌دهند.
پریسا اصولی
جام جم
به گزارش جام جم آنلاین ، در موارد نادری هم دیده میشود که فرد دندان عقل ندارد و تا پایان عمر هم بدون این دندان‌ها زندگی می‌کند. دندان عقل آخرین دندان دائمی است که معمولا در سنین نوجوانی رشد آن آغاز میشود و به همین دلیل به آن دندان عقل می‌گویند.
وقتی دندانپزشک به شما می‌گوید باید دندان عقلتان را بکشید، چون نهفته یا نیمه نهفته است و چنین دندانی نباید به هزار و یک دلیل در دهانتان باقی بماند، این سوال به ذهنتان می‌آید که: اصلا دندانی که جای رویش در فک ندارد چرا وجود دارد؟ پاسخ تمام این سوالات را دکتر منصوره بدیعی دندانپزشک در مطلب زیر تشریح کردند.
بی‌دلیل دندان‌های عقل را نکشید
دندان عقل را نباید بی‌دلیل کشید، مگر اینکه موجب بروز مشکل و ناراحتی شود.
اگر دندان عقل شما در بروز مشکلات خاص دهان و دندان نقش دارد، حتما باید برای کشیدن آن به موقع به دندانپزشک مراجعه کنید، چون بیشتر نگه داشتن آن کار عاقلانه‌ای نیست.
در دهان یک انسان بالغ 32 دندان وجود دارد، چهار عدد از آنها که بعد از بقیه دندان‌ها در آخر قوس‌های دندانی رویش می‌یابند، دندان‌های عقل نامیده می‌شوند، سن تقریبی شروع تشکیل آنها در استخوان فک 9 تا ده سالگی است. تاج در 14 سالگی کامل شده و در سال‌های آخر دوره نوجوانی شروع به رویش در داخل استخوان نموده و بعد از 16 سالگی در دهان ظاهر می‌گردند. وجه مشترک این دندان زمان رویش آنها به داخل حفره دهان است که مصادف با بلوغ فکری است. در زمان رشد و تکامل فکین معمولا جا برای رویش این دندان‌ها فراهم می‌گردد. دندان عقل اگر درست و بجا رویش یابد، مثل بقیه دندان‌ها مفید و مؤثر در سیستم جونده بوده و با وجود تصور غلط عامیانه در این موارد نباید کشیده شوند.
بهترین سن برای جراحی دندان عقل
دندانپزشکان می‌گویند بهترین سن برای جراحی دندان عقل زیر سن 20 سالگی است، چراکه عوارض و درد کمتری دارد. این دندان کمی دیرتر از دندان‌های دیگر رشد می‌کند و در سنین 17 تا 21 سالگی تازه می‌روید. با رشد انسان و کوچک شدن فک، فضا برای رشد دندان عقل محدود شده و در نتیجه دندان عقل خود را به شکل نهفته و نیمه نهفته نشان می‌دهد.
این دندان‌ها در بسیاری از موارد، مشکل‌ساز بوده و به جراحی ختم شده‌اند. دندان‌های عقل بعد از پوسیدگی، موجب پوسیدگی دندان‌های مجاور و عفونت در اطراف می‌شوند.
خارج کردن دندان عقل نهفته میتواند با موفقیت برای بیماران در تمام گروه‌های سنی انجام شود و شرایط سنی خاصی ندارد. با این حال از نقطه نظر آمار، تحقیقات نشان داده است که افراد نسبتا مسن‌تر در معرض خطر بیشتری از نظر عوارض وجود دارد.
دندان نهفته و مشکلات آن
دندان نهفته دندانی است که از زمان رویش آن گذشته و به دلایل متعدد قادر نیست که در ردیف مناسب سایر دندان‌ها قرار گیرد. چنین دندان عقلی ممکن است در بافت نرم یا سخت گیر کرده باشد. مشکلاتی که دندان‌های نهفته عقل می‌توانند ایجاد کنند، عبارت است از التهاب بافت نرم پوشاننده این دندان‌ها که در اغلب موارد در ارتباط با دندان‌های نیمه رویش یافته اتفاق می‌افتد، پوسیدگی دندان عقل یا پوسیدگی در ناحیه مجاور دندان عقل و خطر صدمه رسیدن به دندان مجاور.
دردسرهای کشیدن دندان‌های عقل در سنین سالمندی
با افزایش سن، ریشه‌ها قطورتر شده و ممکن است کشیدن دندان را سخت‌تر کند.
التیام ضعیف‌تر بعد از کشیدن دندان
پوسیدگی دندان‌های مجاور
احتمال فک‌جوش شدن دندان
احتمال شکسته شدن استخوان در افراد پیر در حین جراحی و درآوردن دندان، کاهش تحمل بیمار به دلیل شرایط سنی و درمان‌های پزشکی از قبیل مصرف داروهای قلبی، ریوی و...
وقتی عقل راهش را گم می‌کند
گاهی دندان عقل شما کاملا به صورت افقی در استخوان فک قرار گرفته است و به‌جای اینکه عمودی بالا بیاید به سمت جلو، حرکت می‌کند. در این شرایط ریشه دندان آسیای دوم را قربانی حرکت نادرست خود می‌کند.
اگر شما در این شرایط برای جراحی دندان عقلتان اقدام نکنید، پس از مدتی ریشه دندان آسیای دومتان تحلیل می‌رود و باید ریشه این دندانتان را نیز درمان کنید. بنابراین با گرفتن یک عکس رادیوگرافی، از رویش صحیح دندان عقلتان مطمئن شوید.