جام جم سرا:این دختران گاه خود مسبب از دست دادن شانس‌های بموقع خود برای ازدواج هستند و گاه واقعا مورد مناسبی برای ازدواج به سراغشان نمی‌آید اما مشکل هرچه باشد، با گذر از ۳۰ سالگی رفته‌رفته خطر بارداری‌های توام با مشکلات درآنها بالا می رود و با رسیدن به دهه چهارم زندگی تخمک‌هایی که تولید می‌کنند ممکن است دست‌خوش تغییرات ژنتیکی شده باشد.
احتمال باروری در این سن نیز گاه تا یک دهم کاهش می‌یابد اما امروز علم پزشکی امکاناتی را برای کسانی که دیر ازدواج کرده‌اند یا کسانی که نمی‌توانند به زودی بچه‌دار شوند فراهم کرده است و آن نگهداری از تخمک در سنینی است که بدن بهترین شرایط را برای باروری دارد
برای آگاهی بیشتر از چگونگی امکان باروری دختران مجرد به سراغ دکترمنصوره موحدین ،استاد دانشگاه تربیت مدرس و معاون پژوهشی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس رفتیم.
گفتگو با او را که در شاخه جنین شناسی فعالیت دارد ، بخوانید.
قبلا در گفتگویی از امکان حفظ قدرت باروری برای سال‌هایی که ریسک این کار بالا می رود صحبت کرده بودید. آیا برای دخترانی که امکان ازدواج ندارند یا زیاد امیدوار نیستند که بزودی ازدواج کنند هم این امکان وجود دارد؟
شاید هنوز زود باشد که بگوییم این میتواند یک اقدام فراگیر و پیشگیرانه برای دختران باشد زیرا جامعه ما ملاحظات فرهنگی خاص خود را دارد در حالی که این تنها یک امکان علمی است و باید به تمام ابعاد آن توجه کرد؛ اما باید بگویم به لحاظ علمی برای دختران این امکان وجود دارد. دختران نیز می‌توانند بافت تخمدان یا تخمک خود را فریز کنند و چند سال بعد از آن استفاده کنند.
استفاده از این تخمک‌ها و بافت ذخیره‌شده شرط خاصی هم دارد؟
بله چون در جامعه اسلامی ایران هدف ترویج خانواده و ترغیب به فرزند آوری در کانون کامل خانواده شامل پدر، مادر و فرزند است، ما نمی‌خواهیم پدیده مادران مجرد را که در غرب رواج یافته است در ایران به نوعی دیگر داشته باشیم و به همین دلیل استفاده مجدد دختر از بافت تخمدان یا تخمک نگهداری شده‌اش، ازدواج است و تنها به شرط ازدواج می‌توانند از این بافت استفاده کنند و در این زمینه از آنان تعهد کتبی می‌گیریم.
چه سنی بهترین سن برداشت تخمک است و چقدر میتوان آن را نگه داشت؟
زمان در این زمینه مقوله مهمی است. شاید بتوانیم سال‌ها بافت را نگه‌داریم اما قرار نیست که یک نفر در ۶۰ سالگی بیاید و تخمک زمان ۳۰ سالگی خود را بگیرد و باردار شود.
ثابت‌شده هر مداخله علمی که از هنجارهای طبیعی خارج شود در نهایت به ضرر انسان و طبیعت تمام میشود بنابراین می‌گویم بهترین زمان برداشت و ذخیره‌سازی تخمک سن زیر ۳۵ سال است و توصیه میکنیم زمانی از آن استفاده کنند که از نظر اخلاقی و تربیتی حقوق طفل زیر پا گذاشته نشود و دو نسل از مادرش فاصله نگرفته باشد. مثال طی یک فرصت ۵ تا ۱۰ ساله تلاش کنید که موقعیت لازم برای استفاده از این بافت را به دست آورید.
از حقوق کودک گفتید در این زمینه بیشتر توضیح دهید.
ما در مداخلات باروری پیوسته سعی میکنیم حقوق کودکان به دنیا نیامده را رعایت کنیم. کودک حق دارد با والدینش ارتباط برقرار کند ولی وقتی یک شکاف نسلی به فاصله ۴۰- ۵۰ سال میان کودک و والدین باشد، او آنها را در سن پدربزرگ و مادربزرگ خود می‌بیند و در سنینی که کودک نوجوان یا جوان می شود و به حمایت آنها نیاز دارند، والدین در سنی هستند که خود خواهان دستگیری هستند و این فاصله زیاد سنی به رشد تربیتی کودک لطمه می زند و نمی‌توانیم چنین چیزی را بپذیریم.
امکان باروری را چگونه برای دختران جوان حفظ می‌کنید؟
این کار از دو روش امکان‌پذیر است که هردو روش تخمک برداری و برداشت بافت تخمدان روشهای تهاجمی هستند.
یکی به روش واژینال و دیگری به روش لاپروسکوپی.
در روش لاپروسکوپی که هزینه بالایی دارد و جراحی سنگین صورت می‌گیرد بی‌هوشی عمیق تری روی بیمار صورت می‌گیرد و بخشی از تخمدان فعال شخص برداشته و برای زمان مورد نیاز فریز میشود.
روش برداشت تخمک نیز به صورت واژینال صورت می‌گیرد که این هم بی‌هوشی عمومی دارد اما سبک تر است پوست شکافته نمی‌شود و خطرش نیز کمتر است.
این دو روش چقدر هزینه دارد و به چه کسانی توصیه میشود؟
روش برداشت بافت تخمدان به شیوه لاپراسکوپی به کسانی که دچار سرطان هستند توصیه میشود زیرا درمان‌های این بیماری به قدرت باروری آنها میتواند صدمه بزند اما بعد از بهبود با بالغ سازی در محیط کشت آزمایشگاهی تخمک‌های موجود در تخمدان فریز شده می‌توانیم شانس بارداری را به او بازگردانیم.
شیوه پیوند تخمدان نیز در دنیا امکان‌پذیر است و روشی جدید به حساب می‌آید. این روش معمولا ۶ تا ۸ میلیون تومان هزینه دارد و هزینه شارژ سالانه برای نگهداری آن نیز ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است.
اما در روش دوم یعنی برداشت تخمک از شیوه واژینال از طریق داروهای تحریک‌کننده تخمک که تحت پوشش بیمه نیز نیست، بسته به پاسخ تخمدان، ۱ و نیم تا ۲ میلیون تومان برای داروها هزینه میشود و ۲ میلیون تومان هم برداشت تخمک هزینه دارد یک میلیون برای ذخیره‌سازی سال اول و بعد هر سال همان ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان هزینه نگهداری پرداخت میشود.
در جامعه ما حفظ بکارت برای خانم‌ها اهمیت خاصی دارد این روش‌ها آیا به این موضوع لطمه می زند یا خیر؟
در روش واژینال پرده بکارت سوراخ میشود که قابل ترمیم است و البته برای شخص گواهی پزشکی صادر میشود که به خاطر این نوع عمل دچار مشکل شده است.
برای دخترانی که می‌خواهد به این روش باروری خود را حفظ کنند چه توصیه‌ای دارید؟
تاریخ علم نشان میدهد وقتی ما سعی میکنیم همه روال طبیعی را تحت کنترل در آوریم شیوه اشتباهی را پیش‌گرفته‌ایم و برایمان عواقبی دارد.
پیشنهاد می‌کنم دختر خانم‌ها به جای اینکه خود را درگیر این فکر کنند که چطور باروری خود را برای سال‌های سال حفظ کنند به این فکر کنند که طبق یک روال طبیعی و از شیوه‌های طبیعی باردار شوند زیرا این روش‌ها شما را ناچار می‌کند از مداخلات بعدی پزشکی برای بارداری استفاده کنید در حالی که بارداری طبیعی در وقت طبیعی بسیار بهتر و مناسب تر است.
توصیه ما این است که در وقت مناسب ازدواج کنید و دنبال مداخلات در خلقت نباشید.(دخت ایران)
