لیست قیمت انواع سینمای خانگی

نام	قیمت (تومان)	توضیحات
سینمای خانگی ال جی LH-980XBH	1.710.000	قابلیت پخش بلوری سه بعدی و دی وی دی,مرورگر پیشرفته قابلیت انتقال موسیقی با بلوتوث
سینمای خانگی ال جی LH-870	822.000	دارای کابل HDMI جهت پخش تصاویر با کیفیت Full HD دارای بلوتوث
سینمای خانگی ال جی LH-W995 XBH	2.448.000	پخش سه بعدی بلو ری قابلیت تبدیل محتوای دو بعدی به سه بعدی قابلیت افزایش کیفیت محتواها به 4 برابر Full HD قابلیت انتقال موسیقی با بلوتوث
سینما خانگی سونی مدل HT-M3	2.740.000	ارای 4 عدد اسپیکر ایستاده و 1 عدد مرکزی ورودی دیجیتال اپتیکال دارای حالت M توربو بیس جدید
سینمای خانگی سونی BDV-N8100W	2.360.000	سینمای خانگی بلو-ری 3 بعدی قابلیت دسترسی آنلاین به شبکه سرگرمی سونی برخورداری از بلندگوهای پیشگام Magnetic Fluid
سینما خانگی سونی مدل DAV-DZ950	1.410.000	طراحی شیک Quartz قابلیت ارتباط بلوتوث ویژگی کارائوکه آمپلی فایر دیجیتال S-Master
سینما خانگی سامسونگ مدل HT-F456K	1.272.000	خروجی HDMI قابلیت پخش دی وی دی دارای صدای دالبی دیجیتال دارای قابلیت کارائوکه
سینما خانگی سامسونگ مدل HT-F5556K	1.728.000	قابلیت کارائوکه قابلیت اشتراک گذاری فیلم و عکس و موسیقی قابلیت اتصال به اینترنت از طریق دانگل
سینما خانگی سامسونگ مدل HT-F356K	1.000.000	دارای خروجی کامپوزیت تصویر - دارای خروجی HDMI - دارای درگاه USB دارای قابلیت کارائوکه 5.1 کانال صوتی
قیمت سینما خانگی پاناسونیک مدل XH75	925.000	دالبی دیجیتال پخش رسانهای داخل USB ایستگاه پیش فرض رادیو 30-FM

لیست قیمت انواع ماشین لباسشویی در ۷ دی ۹۳

نام محصول	قیمت (تومان)	توضیحات
ماشین لباسشویی درب از جلو ال جی مدل WM-370NW	1.567.000	سامانه شستشوی هوشمند مجهز به سیستم عیب یاب هوشمند تاخیر در شستشو بر طرف کردن بوهای نامطبوع ضد چروک
ماشین لباسشویی درب از جلو ال جی مدل WM-372NW	1.690.000	مجهز به سیستم عیب یاب هوشمند سامانه شستشوی هوشمند بر طرف کردن بوهای نامطبوع ضد چروک
ماشین لباسشویی درب از جلو بوش مدل WAS 2874	3.413.000	سیستم تاخیر در زمان پایان برنامه تا 24 ساعت سنسور گردش آب به منظور صرفه جویی و استفاده بهینه سیستم تنظیم ظرفیت تشخیص میزان کف، تشخیص مواد شوینده اضافی قفل کودک برای درب و تمام برنامه ها
ماشین لباسشویی درب از جلو ایندزیت مدل PWE 91272 W	2.875.000	تنظیم میزان آب با توجه به مقدار البسه سیستم کف زدایی دیگ در حین شستشو قابلیت تنظیم برنامه تاخیر در شروع شستشو عملکرد مخصوص صرفه جویی در زمان و انرژی
ماشین لباسشویی درب از جلو Midea مدل WMF-1277	1.666.000	سیستم کنترل کف و کنترل دما حافظه شروع مجدد بعد از قطع برق درب استیل 15برنامه شستشو سیستم ضد لرزش
قیمت ماشین لباسشویی درب از جلو بوش مدل WAQ 28460 BY	2.726.000	دیگ استیل بزرگ با طراحی ویژه برای محافظت از بافت البسه سیستم تاخیر در زمان پایان برنامه تا 24 ساعت سنسور گردش آب به منظور صرفه جویی و استفاده بهینه
ماشین لباسشویی درب از جلو سامسونگ مدل Q1455	2.350.000	کاهش مصرف انرژی با استفاده از هیتر سرامیکی تشخیص میزان وزن البسه درب عریض
ماشین لباسشویی درب از جلو کنوود مدل KWMA6/12000 ELW	2.128.000	دارای نمایشگر دیجیتال محافظ نوسانات برق قفل کودک شستشوی دستی و ترکیبی شستشوی هوشمند اقتصادی
ماشین لباسشویی درب از جلو بکو مدل WMB 712411 DLSC	2.170.000	سیستم تاخیر در زمان شستشو صفحه نمایشگر LCD قفل کودک سیستم خودکار کنترل میزان مصرف آب

منشأ چای و آشنایی با خواص و انواع آن

چای باکیفیت از جوانه‌های تازه، شامل دو یا سه برگ اول به علاوه شکوفه‌های در حال رشد به دست می‌آید اما چایی که کیفیت پائینی دارد از برگ‌های پائین ساقه چای به دست می‌آید که در تهیه چای‌های فوری و brick tea استفاده می‌شود.

سه نوع اصلی چای در جهان شناخته شده است، چای سیاه، بیشتر از نوع تجاری چای است که به فاصله کوتاهی پس از چیده شدن، در طی مراحل خشک شدن و نگهداری دچار اکسیداسیون آنزیمی (تخمیر) می‌شود.

موادی بنام کاتشین (Catechin) و پلی‌فنول‌های موجود در برگ‌های چای تبدیل به ترکیبات قهوه‌ای یا قرمزی بنام تئوفلاوین و تئوروبیجین می‌شوند که چای دم کرده را به رنگ سیاه در می‌آورد. چای اولانگ (Olang) که به رنگ قرمز یا زرد است و با تخمیر نسبی بدست می‌آید. چای سبز که دچار تخمیر نمی‌شود و بلافاصله پس از چیدن از اکسیداسیون کاتشین محافظت می‌شود که اکثر فوائد درمانی چای را به آن نسبت می‌دهند.

مطالعه‌ای تازه در ژاپن نشان می‌دهد که نوشیدن چای سبز می‌تواند خطر مرگ بر اثر ابتلا به طیفی از بیماری‌ها را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. محققان با بررسی اطلاعات پزشکی بیش از ۴۰ هزار نفر دریافتند که چای سبز خطر مرگ در اثر بیماری قلبی را بیش از ۲۵ درصد کاهش می‌دهد.

اما متخصصان قلب در بریتانیا می‌گویند که این فوائد ممکن است ناشی از رژیم غذایی ژاپنی‌ها در کل باشد، چون غذاهایی که مردم این کشور عادت به مصرف آن‌ها دارند از غذاهای رایج در غرب سالم‌تر است. نتایج این تحقیق در نشریه انجمن پزشکی آمریکا چاپ شده است.

صرف‌نظر از آب، چای پرمصرف‌ترین نوشیدنی در جهان است و هر سال سه میلیارد کیلوگرم چای در جهان تولید می‌شود. مطالعات انجام شده در آزمایشگاه‌ها و به روی حیوانات نشان داده است که به خصوص چای سبز (در مقایسه با چای تیره) دارای فواید زیادی برای سلامتی است.

بیشترین بهره برای زنان

در این مطالعه که در سال ۱۹۹۴ آغاز شد محققان دانشگاه توهوکو فواید احتمالی چای سبز برای انسان را بررسی کردند. آن‌ها اطلاعات مربوط به ۴۰ هزار و ۵۳۰ فرد سالم ۴۰ تا ۷۹ ساله اهل شمال ژاپن، جایی که چای سبز مصرف زیادی دارد، را بررسی و تحلیل کردند. در حدود ۸۰ درصد مردم این منطقه چای سبز می‌نوشند به‌طوری‌که بیش از نیمی از آن‌ها روزانه سه فنجان یا بیشتر از آن مصرف می‌کنند.

اطلاعات مربوط به این افراد برای مدت ۱۱ سال (۱۹۹۵ تا ۲۰۰۵) دنبال شد در پایان این دوره ۴۲۰۹ نفر از آن‌ها به علل گوناگون درگذشته بودند. پژوهشگران همچنین داده‌های جمع‌آوری شده در طول ۷ سال (۱۹۹۵ تا ۲۰۰۱) را بررسی کردند تا مرگ و میر در اثر علل مشخص را بررسی کنند. در این دوره هفت ساله، ۸۹۲ نفر از بیماری قلب و یک هزار و ۱۳۴ نفر در اثر سرطان درگذشتند.

در طول مطالعه ۱۱ ساله، نرخ مرگ در اثر کلیه عوامل، برای کسانی که روزانه پنج فنجان یا بیشتر چای سبز نوشیده بودند در مقایسه با کسانی که یک فنجان یا کمتر نوشیده بودند ۱۶ درصد کمتر بود.

مطالعه هفت ساله برای کشف علل خاص مرگ و میر نیز نشان داد که خطر مرگ در اثر بیماری قلبی برای گروهی که پنج فنجان یا بیشتر چای سبز می‌نوشند، ۲۶ درصد کمتر بود. اما هیچ رابطه قابل توجهی میان مصرف چای سبز و مرگ در اثر سرطان مشاهده نشد.
در سراسر این مطالعه فوائد چای سبز ظاهراً برای زنان بیشتر بود. زنانی که روزانه پنج فنجان یا بیشتر چای سبز می‌نوشیدند - در مقایسه با کسانی که یک فنجان یا کمتر مصرف می‌کردند - ۳۱ درصد کمتر با خطر مرگ در اثر بیماری قلبی روبرو بودند. اما این مطالعه رابطه‌ای میان مصرف چای سیاه یا اولانگ و کاهش خطر مرگ در اثر بیماری قلبی نیافت.

آمار پایین بیماری

دکتر شینیچی کوریاما، که این مطالعه تحت سرپرستی او انجام شد، گفت: «مهم‌ترین یافته این است که چای سبز ممکن است عمر افراد را از طریق کاهش خطر بیماری قلبی افزایش دهد».

اما الن میسون، پرستار قلب در بنیاد قلب بریتانیا، گفت که رژیم غذایی ژاپنی‌ها در مجموع خیلی سالم است و این یافته‌ها ممکن است در مورد کسانی که به سبک غربی غذا می‌خورند صادق نباشد.

وی گفت: «آمار بیماری قلبی در ژاپن هم اکنون یکی از کمترین‌ها در جهان است و تصور می‌شود رژیم غذایی ژاپنی‌ها نقشی عمده در پائین نگاه داشتن آن بازی می‌کند».

او با اشاره به اینکه چربی اشباع شده در غذاهای رایج در بریتانیا بیشتر از ژاپن است، ابراز تردید کرد که نوشیدن‌‌ همان مقدار چای سبز در بریتانیا تأثیری عمده بر نرخ ابتلا به بیماری قلبی داشته باشد.
قدمت استفاده از چای به بیش از ۵۰۰ هزار سال قبل می‌رسد. شواهد گیاه‌شناسی نشان می‌دهند که هند، چین، برمه و تایلند خاستگاه چای هستند. به نظر می‌رسد کلمه انگلیسی Tea هم از کلمه مالاکائی «teh» یا کلمه‌ای چینی گرفته شده باشد. اصطلاح چینی «Ch a» منشاء نامگذاری چای در سایر زبان‌ها‌ست. هلندی‌ها و پرتغالی‌ها که اولین وارد کننده‌های اصلی چای بودند احتمالاً این نام‌ها را به کشورهای اروپایی و خاورمیانه معرفی کردند.

از چای سبز در طب سنتی هند به عنوان نشاط‌آور ضعیف، محرک، ‌ مدر و قابض و در طب سنتی چین به عنوان قابض، تقویت‌کننده قلب، محرک سیستم عصبی مرکزی و مدر استفاده شده است. سایر کاربردهای سنتی آن در درمان نفخ، ‌ تنظیم درجه حرارت بدن، تسریع هضم و بهبود روندهای تفکر بوده است. (ایسنا)

288

قیمت و راهنمای خرید انواع خوراکی‌های مخصوص عید نوروز

شکلات

به خصوصیات یک شکلات مرغوب در توصیه‌های یکی از فروشندگان این محصول توجه کنید: «شکلات‌های کارخانه‌ای‌ بخرید و سراغ فله‌ای‌ها نروید که هزار و یک مشکل دارند. اگر هم می‌خواهید میزان شکلات محصول کمتر باشد بهتر است شکلات‌های مغزدار را انتخاب کنید. یک ویژگی شکلات مرغوب هم این است که در دهان و حتی با گرفتن در دست زود آب می‌شود و خیلی سفت و محکم نیست. در ضمن شکلات مرغوب ترد و براق است و به راحتی می‌شکند. اگر غیر از این باشد یا تازه نیست یا نامرغوب است. شکلات تازه بوی خوبی دارد و بوی ماندگی یا چربی نمی‌دهد.»

اگر برای خرید بین‌ مدل شکلات‌ها سردرگم مانده‌اید بهتر است بدانید شکلات‌های کاکائویی معمولا از همه شکیل‌ترند و البته قیمت‌های بالاتری هم دارند. برای مثال شکلات‌های کاکائویی مغزدار با بسته‌بندی‌زیبا، کیلویی ۲۰تا ۲۸هزار تومان و شکلات‌های کاکائویی تلخ کیلویی ۲۶تا ۲۸هزار تومان قیمت دارند. بعضی شکلات‌های جدید که ترکیبی از شکلات با ماده دیگری هستند هم از تازه‌های بازارند که هم شکیل هستند و هم طعم جدیدی دارند. برای مثال می‌توان به شکلات کاکائویی پشمکی سفید و قهوه‌ای که کیلویی ۱۶هزار تومان است اشاره کرد.
اگر هم می‌خواهید در این ایام به کسی شکلات هدیه بدهید باید سراغ شکلات‌های کاکائویی هدیه با بسته‌بندی ‌ بروید که ۲۰تا ۳۰هزار تومان قیمت دارند. البته شکلات‌های ارزان‌تری هم بین دنیای کاکائویی‌ها پیدا می‌شوند مثل شکلات‌های کاکائویی بیسکوئیتی که کیلویی ۷۵۰۰قیمت دارند.
اگر هم زیاد به ظاهر بسته بندی اهمیت نمی‌دهید و طرفدار تافی و آبنبات‌های میوه‌ای و رنگارنگ هستید باز هم گزینه‌های زیادی دارید. برای مثال تافی‌های میوه‌ای یا شیری را می‌توانید کیلویی حدود ۷تا ۹هزار تومان و آبنبات‌های میوه‌ای و شیری و شکلاتی را با حدود کیلویی ۴تا ۶هزار تومان بخرید.

خشکبار

برای خرید آجیل خیلی مراقب باشید، اگر کهنه و در انبار مانده باشد بسیار خطرناک است و باعث بیماری و مسمومیت‌ می‌شود. آجیل بی‌نمک و خام را هم به ‌ آجیل شور و بو داده ترجیح بدهید چون غیراز ضررهای نمک ممکن است به‌خاطر از بین بردن طعم بد ماندگی‌ به آن‌ها نمک بزنند.
وقتی از فروشنده‌های خشکبار در مورد آجیل مرغوب و نامرغوب می‌پرسیم‌ به نکته‌های جالبی اشاره می‌کنند: «فریب آجیل‌های خیلی براق را نخورید چون آجیل به‌خودی خود براق نیست و بعضی از فروشنده‌ها برای براق شدن مواد مصنوعی به خشکبار می‌زنند. در ضمن پسته‌ای خوب است که همه دانه‌های آن کاملا خندان نباشد وگرنه با فرایندی غیربهداشتی و توسط شوک حرارتی خندان شده است. آجیل را با چشم، خوب بررسی کنید تا نشانه‌های کپک ‌روی آجیل نباشد یا بوی ماندگی و ترشیدگی و تندی ندهد. حتی اگر آجیل را کمی در دست نگه دارید و دستتان رنگی شود یعنی آجیل را رنگ کرده‌اند. این مدل آجیل‌ها معمولا رنگ‌های قرمز و زرد و... خیلی پررنگ و براق و غیرطبیعی دارند.»
یکی دیگر از فروشنده‌ها هم در مورد آجیل مرغوب و نگهداری از آن توضیح می‌دهد: «حتما طعم آجیل را تست کنید. مثلا اگر مغز گردو کهنه باشد طعم تندی مثل صابون پیدا می‌کند. اگر هم موقع خوردن تخمه لب‌ها رنگی شد دیگر آن تخمه را نخورید که حسابی مریض می‌شوید. اگر آجیل عیدتان اضافه آمد می‌توانید با فریز کردن تا ۳ ماه نگه‌شان دارید ولی از آنجا که آجیل‌ها دانه‌های روغنی هستند، زود فاسد می‌شوند و بهتر است به حد نیاز بخرید.»

برای خرید آجیل ۲ راه دارید؛ یکی اینکه آجیل‌های مخلوط را بخرید‌ دوم اینکه دانه‌ها را جداگانه بخرید و خودتان مخلوط کنید. دانه‌های آجیل براساس کیفیت و ریزی و درشتی، قیمت‌های مختلفی دارند. برای مثال تخمه ژاپنی کیلویی ۳۶هزار تومان، تخمه کدو کیلویی ۲۲تا ۲۵هزار تومان، بادام هندی کیلویی ۵۲هزار تومان، بادام زمینی کیلویی ۴۲هزار تومان، پسته ۳۸تا ۵۰هزار تومان، مغز بادام ۵۲هزار تومان و تخمه آفتابگردان کیلویی ۱۵۵۰۰تومان است.
بسته به اینکه بخواهید آجیلتان ارزان‌تر یا گران‌تر دربیاید می‌توانید مقدار هر کدام از مواد بالا را کم و زیاد کنید. اما اگر بخواهید دنبال آجیل‌های مخلوط بروید معمولا ۲ گزینه دارید؛ یکی آجیل‌های ۴ یا ۵ مغز که از مغز بادام زمینی، پسته، بادام، فندق و... تشکیل شده‌اند و مدل‌های شورشان حدودا کیلویی ۵۸هزار تومان قیمت دارند. این آجیل‌ها مدل شیرین هم دارند که حدودا کیلویی ۵۰هزار تومان قیمت دارند.
دوم هم آجیل‌های مخلوطی که دانه‌هایی با پوست دارند و تخمه هم به اجزایشان اضافه می‌شود. شاید به ‌خوش خوراکی قبلی نباشند اما به‌صرفه‌ترند. البته خیلی‌ها هم آجیل بی‌تخمه را دوست ندارند. این مدل آجیل‌های شور هم حدودا کیلویی ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان قیمت دارند.

شیرینی

شیرینی، اصلیترین خوراکی عید است. اصلا میزهای پذیرایی بدون شیرینی‌های کوچک و رنگارنگ سال نو قابل تصور نیست. وقتی از فروشنده‌ها در مورد شیرینی مناسب برای عید می‌پرسیم به نکات تقریبا مشترکی اشاره می‌کنند: «همیشه برای عید شیرینی‌های خشک با ماندگاری بالا بخرید که تا آخر تعطیلات تازه بمانند. بعد هم شیرینی‌های کوچک و سبک بخرید که برای مثال یک کیلوی آن تعداد زیادی شود چون مهمان‌های عید زیاد هستند و این طوری خیلی به صرفه‌تر خواهد بود.»
یکی از فروشنده‌ها هم در مورد شیرینی‌های پرطرفدار اینطور می‌گوید: «شیرینی را براساس علاقه خودتان و اندازه جیبتان انتخاب کنید. الان‌ بیشتر مردم طرفدار شیرینی‌های آردی یا شیرینی‌های سنتی مثل باقلوا، قطاب، لوز، سوهان عسلی و اینجور شیرینی‌ها برای عید هستند و کمتر سراغ شیرینی‌های دیگر مثل زبان و دانمارکی و... می‌روند. شیرینی خامه‌ای و ‌تر هم که برای عید اصلا طرفدار ندارد. شیرینی‌های کرمدار و مربادار هم زود بیات می‌شوند و مدل‌های ساده خیلی بهتر هستند.»

اگر سری به شیرینی‌فروشی‌های شهر بزنید بیشترین مدل شیرینی که برای سال نو به چشمتان خواهد خورد، شیرینی‌های ریز آردی، برنجی، پفکی و... است که در رنگ‌ها و طرح‌های شاد در ظروف آماده چیده شده‌اند و از پرفروش‌ترین‌ نوع شیرینی‌های عید هم هستند. این مدل شیرینی‌ها چون به‌صورت ظرفی هستند وزن و قیمت‌های متفاوتی دارند. برای مثال یک ظرف شیرینی قیطونی ۲۰هزار تومان، شیرینی پفکی ۱۸هزار تومان و شیرینی آردی ۱۵تا ۲۰هزار تومان است. شیرینی‌های ترد رنگ آرد نخودچی که خیلی هم خوشمزه‌اند و پای ثابت پذیرایی‌های عید حدودا بسته‌ای ۱۱تا ۱۵هزار تومان قیمت دارند.
اگر هم می‌خواهید شیرینی‌هایتان رنگی‌تر و خوش‌طعم‌تر باشد باید سراغ شیرینی‌هایی با مارمالاد میوه‌ای بروید که رنگ‌های شاد قرمز، زرد، سبز و... دارند و هر ظرفشان حدود ۲۰تا ۲۹هزار تومان است. اگر هم می‌خواهید شیرینی‌های سنتی شهرهای مختلف را برای پذیرایی انتخاب کنید می‌توانید سراغ شیرینی‌های شهرهایی مثل یزد، کرمان، اصفهان، قم، تبریز و... بروید. برای مثال شیرینی سنتی یزدی حدودا جعبه‌ای ۱۳هزار تومان قیمت دارد که شامل لوز، باقلوا، قطاب و... است و شیرینی کلمپه کرمان هم بسته‌ای ۱۲هزار تومان است. از بهترین شیرینی‌های اصفهان هم که‌‌ همان گز است مدل‌های بسیار متنوعی وجود دارد؛ برای مثال گز آجیلی ۶۰۰گرمی ۱۷هزار تومان و گز مغز گردو ۱۲۰۰گرمی ۲۷هزار تومان قیمت دارند.
تنقلات شیرین سنتی دیگری هم می‌توانند به لیست شما اضافه شوند که حکم‌‌ همان شیرینی را دارند. برای مثال نوقای گردویی ۴۵۰گرمی ۱۰هزار تومان، راحت‌الحلقوم باسلوقی ۵۵۰گرمی ۶۰۰۰تومان، نقل زعفرانی کیلویی ۲۰هزار تومان، سوهان قلمه مغزدار بزرگ بسته‌ای ۲۵هزار تومان، کلوچه سنتی بسته‌ای ۳۵۰۰تومان و پشمک لقمه‌ای ۴۲۰گرمی ۸۵۰۰تومان چند نمونه از شیرینی‌های سنتی‌اند.

تنقلات

انواع نان‌های سنتی مثل نان کاک با شیره انگور‌ که کیلویی ۱۲هزار تومان قیمت دار‌د، ‌جان می‌دهد برای یک عصرانه خوش طعم. انواع نوشیدنی‌های گیاهی از دمنوش‌ها گرفته تا عرقیجات هم کم کم پای ثابت خانه‌ها شده‌اند. برای مثال هر شیشه نوشیدنی‌های گیاهی با عصاره گلاب، بهارنارنج، آلوئه‌ورا و... را می‌توانید با ۱۵۰۰تومان بخرید و نوش جان کنید.

نوشیدنی‌های گرم کافئین‌دار مثل انواع پودرهای آماده قهوه، نسکافه و شکلات داغ هم طرفداران زیادی دارد. ‌نسکافه‌های ۱۲تایی بسته به اینکه ساده، خامه‌ای یا مدل‌های دیگر باشند، حدودا بسته‌ای ۵تا ۱۲هزار تومان قیمت دارند. (مریم سعیدنژاد/همشهری)

596

فوت و‌ فن شستن انواع فرش

فرش همه‌جا هست و ما ایرانی‌ها بر این باوریم که فرش با رنگ‌ها و نقش‌های زیبایش، آرامش و نشاط را به خانه ما می‌آورد. با وجود این فرش کفپوشی گرانبها و باارزش است و باید در حفظ و نگهداری آن کوشا بود.

با نگهداری درست از فرش، این کفپوش زیبا و ارزشمند می‌توان به عمر آن افزود. بنابراین توصیه شده که بعد از خرید فرش، آن را به طور منظم تمیز و جارو کنید.

این نکته مهم است که شست‌وشوی فرش‌ باید به دست افراد حرفه‌ای مثل کارخانه‌های قالیشویی معتبر انجام شود، اما در موارد محدود می‌توان شست‌وشوی فرش را در منزل هم انجام داد. در این مقاله برآنیم تا به راهکارهایی مناسب به منظور شست‌وشوی فرش در منزل اشاره کنیم.

•‌بهتر است فرش را روی زمین سیمانی یا موزاییک یا زمین شیب دار قرار بدهید.

•‌در شست‌وشوی فرش چه ماشینی، چه دستبافت از آب گرم استفاده نکنید، زیرا فرش‌ ماشینی به‌ دلیل دارا بودن مواد پلاستیکی در گره‌ها و تار و پود پس از شست‌وشو نرمی و لطافت خود را از دست می‌دهد. فرش‌ دستبافت هم، رنگ پس می‌دهد. چون آب گرم، رنگ پس داده شده را در قسمت‌های روشن فرش تثبیت می‌کند.

•‌از شوینده‌هایی مثل پودر دستی که باید قبل از استفاده در آب حل شود یا شامپو فرش یا پودر صابون حل شده برای فرش‌هایی که بویژه چربی روی آنها ریخته شده است، استفاده کنید.

•‌فرش دستبافت را نباید از قبل خیس کنید، بخصوص فرش‌هایی که رنگ پس می‌دهند. زیرا قسمت‌های روشن فرش رنگی می‌شود. حالا این سوال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان تشخیص داد فرشی رنگ پس می‌دهد؟! فرش‌های دستبافت چون کیفیت‌ متفاوتی دارد، ممکن است بعضی از آنها رنگ پس بدهد. پس برای تشخیص آن، باید یک دستمال سفید رنگ را که با آب نیمه گرم خیس شده به قسمت‌هایی از پرز فرش بکشیم، اگر دستمال سفید، رنگی شد، فرش ما رنگ پس می‌دهد.

•‌فرش نیمه مرطوب را در سایه و در معرض هوا پهن کنید.

•‌بعد از خشک شدن فرش، آن را با جاروی دستی یا برس به سمت خواب فرش جارو یا برس بزنید تا تمام طرح‌ها و نقش و نگار فرش سر جای خود قرار بگیرد.

روش استفاده از شامپو فرش

•‌قبل از شامپو زدن، باید فرش را جارو کنید. سپس یک لیتر آب و دو فنجان شامپو فرش را داخل ظرفی ریخته و خوب هم بزنید تا حسابی کف کند.

•‌کف شامپو را با یک تور روی فرش بمالید، البته حرکت تور باید به آرامی انجام شود. این نکته مهم است، اگر به جای کف شامپو از آب آن استفاده کنید، رطوبت به ریشه‌های فرش می‌رسد و ریشه‌ها در محیط مرطوب پوسیده می‌شود، اما کف شامپو لکه‌های روی پرز فرش را از بین می‌برد و ظرف نیم ساعت در مجاورت هوا ناپدید می‌شود. بعد از نیم ساعت با یک جارو دستی آن را به سمت خواب فرش جارو بزنید. سپس با یک برس، فرش خود را شانه کنید. با این کار پرزها سر جای خود قرار می‌گیرد و فرش نرم و زیبا می‌شود.

حالا این سوال مطرح می‌شود که اصولا فرش‌ها در چه مواقعی باید شسته شود؟ به علت مواد به کار رفته در بافت فرش، رنگ و شرایط محیطی نمی‌توان دقیقا گفت که فرش‌ها چه زمانی نیاز به شست‌وشو دارد، اما معمولا بین 18 تا 24 ماه یکبار باید شسته شود.

چند نکته ساده

ـ خانه‌هایی که آفتابگیر است با وجود فراهم آوردن شرایط مفید برای محیط درونی خانه، مضراتی را هم برای آنها دارد. برای مثال قرار داشتن فرش در معرض آفتاب به طور مداوم روی رنگ آن تاثیر منفی می‌گذارد. اگر قالی دستبافی در خانه پهن کرده‌اید، برای پنجره‌های مقابل آن از پرده‌های ضخیم استفاده کنید.

ـ اگر لکه‌ای تر روی فرش ریخته، سعی کنید آن را بلافاصله با استفاده از دستمال یا شامپو فرش تمیز کنید، زیرا لکه‌ها به مرور زمان مقاومت بیشتری از خود در مقابل تمیز شدن نشان می‌دهد. نباید فراموش کنیم که ساییدن لکه، فقط به پخش شدن آلودگی به روی نقاط دیگر فرش منجر می‌شود، اما اگر لکه خشک بود به محض مشاهده باید آن را با جارو برقی جمع و سپس آثار آن لکه را با دستمال‌تر تمیز کنید.

ـ سعی کنید لکه‌های موجود روی فرش را حتی‌الامکان با آب تمیز و کمتر از مواد شوینده استفاده کنید، زیرا استفاده از مواد شوینده، ممکن است باعث افزایش جذب گرد و خاک شود.

ـ اگر از مواد شوینده شیمیایی برای تمیز کردن فرش منزل استفاده می‌کنید، به یاد داشته باشید که باید حتما این مواد را با استفاده از دستورالعمل چاپ شده روی جعبه آن به کار ببرید. در برخی از موارد، مخلوط کردن چند ماده شوینده می‌تواند باعث بروز صدمات جدی به فرش شود.

ـ در قسمت کوچکی از فرش مواد پاک‌کننده را امتحان کنید تا مطمئن شوید آسیبی به فرش نمی‌زند.

و در پایان، به یاد داشته باشید که تمام‌ لکه‌ها قابل پاک شدن نیست، اگر بعد از سعی و تلاش بسیار نتوانستید لکه‌ها را از بین ببرید، حتما با افراد حرفه‌ای در زمینه شست‌وشوی فرش مشورت کنید. (جام جم سرا/نسرین علی‌محمدی/چاردیواری، ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)

264

فوت کوزه‌گری سرآشپزها: ۲۱ مشکل رایج در پخت انواع کیک

۱ – کیک به اندازه کافی پف نکرده است:
♦ اندازه گیری مایعات به دقت انجام نشده است. (مقدار مایعات مورد استفاده کم یا زیاد شده است)
♦ میزان مخلوط کردن مواد کم یا خیلی بیشتر از معمول بوده است.
♦ دمای فر بسیار کم یا بسیار زیاد بوده است.
♦ هنگام مخلوط کردن مواد ترتیب افزودن آن‌ها رعایت نشده است.
♦ کره یا تخم مرغ مورد استفاده خیلی خنک بوده است.
♦ بکینگ پودر مورد استفاده کم یا کهنه بوده است.
♦ میزان روغن مورد استفاده بسیار زیاد بوده است.
♦ اندازه قالب نسبت به مایه کیک بزرگ بوده است.
♦ قبل از اینکه مخلوط کیک آماده در فر قرار بگیرد فاصله زمانی زیادی داده شده است.

۲ – رویه کیک چسبنده است:
♦ روی کیک در حالیکه هنوز گرم بوده پوشانده شده است.
♦ میزان مایعات مورد استفاه در کیک زیاد بوده است.
♦ کیک به اندازه کافی پخته نشده است (می‌تواند ناشی از کوتاه بودن مدت طبخ یا کم بودن دمای فر باشد)

۳ – کیک حالت خیس دارد:
♦ کیک قبل از پخت کامل از فر خارج شده است.
♦ کیک به موقع از قالب خارج نشده و داخل قالب سرد شده است.
♦ نسبت مواد مورد استفاده درست نبوده، زیاد بودن شکر، مایعات و چربی می‌تواند باعث این حالت شود.

۴ – کیک دارای منافذ و سوراخهای متعدد و بزرگی است:
♦ دمای فر بسیار بالا بوده است.
♦ مواد اولیه به اندازه کافی مخلوط نشده است. (مخلوط کردن کم و زیاد هر دو باعث این حالت می‌شود)
♦ میزان بکینگ پودر مورد استفاده زیاد بوده است.

۵ – کیک ظاهری چروکیده و جمع شده دارد:
♦ قالب نسبت به مواد کیک بزرگ بوده است.
♦ قالب بیش از حد چرب شده است.
♦ مواد بیش از حد مخلوط شده است.
♦ مقدار مایعات زیاد بوده است.
♦ کیک بیش از حد پخته است. (به دلیل بالا بودن دمای فر یا طولانی بودن مدت طبخ) خوابیدن پف کیک
♦ هوادهی مواد به درستی انجام نشده و میزان هوای حبس شده درکیک خیلی کم یا خیلی زیاد بوده است.
♦ پخت کیک کافی نبوده است. (دمای فر پائین یا طول طبخ ناکافی)
♦ میزان شکر مورد استفاده زیاد و یا مقدار مایعات نامتناسب بوده است.
♦ قالب مورد استفاده نسبت به مواد کوچک است.
♦ کیک در هنگام پخت تکان داده شده یا ضربه خورده است.
♦ در فر قبل از پخت باز شده است.
♦ دمای فر کم بوده است.
♦ مقدار بکینگ پودر یا جوش شیرین مورد استفاده زیاد بوده است. (معمولا به ازای هر پیمانه آرد یک قاشق چایخوری بکینگ پودر و یا یک چهارم قاشق چایخوری جوش شیرین در نظر گرفته می‌شود)
♦ بعد از افزودن آرد خمیر زیاد مخلوط شده است.

۶ – کیک بافت زبری داشته و وسط آن فرورفته است:
♦ فر سر بوده و کیک به آرامی پخته است. (فر باید حداقل از ۲۰ دقیقه قبل گرم شود)
♦ شکر و روغن به اندازه کافی مخلوط نشده است.
♦ مواد کیک به اندازه کافی مخلوط نشده است.
♦ میزان بکینگ پودر مورد استفاده زیاد بوده است.
♦ میزان مایعات مورد استفاده کم بوده است.
♦ از آرد نامناسب و سنگینی برای تهیه کیک استفاده شده است.
♦ مواد به درستی در قالب پخش نشده است.

۷ – رویه کیک چسبنده ولی قسمت میانی آن خشک است:
♦ مواد کیک بیش از حد مخلوط شده است.
♦ مدت طبخ طولانی بوده است. (بعد از اتمام زمان گفته شده باید پخت کیک کنترل شود و اگر این زمان به صورت یک محدوده گفته شده بعد از اتمام کمترین زمان ذکر شده پخت کیک مورد کنترل قرار گیرد)
♦ سفیده‌های تخم مرغ بیش از حد زده شده است.
♦ قالب کیک نسبت به مواد مورد استفاده بسیار بزرگ بوده است. بهتر است از قالبهای ذکر شده در دستور استفاده کنید و یا آن را به طرز صحیحی جایگزین کنید.
♦ دمای فر نامناسب و کم بوده و کیک به جای اینکه بپزد خشک شده است.
♦ کیک در معرض جریان هوا سرد شده است.
♦ مقدار آرد مورد استفاده زیاد بوده است.
♦ میزان چربی یا مایعات مورد استفاده کم بوده است.
♦ مقدار شکر مورد استفاده کافی نبوده است.

۸ – قسمت وسط کیک بالا آماده و ترک خورده است:
♦ مواد بیش از حد مخلوط شده است.
♦ دمای فر بسیار زیاد بوده است.
♦ میزان آرد مورد استفاده زیاد و مایعات مورد استفاده کم بوده است.
♦ کیک در طبقات بالا‌تر از طبقه وسط فر طبخ شده است. (موقع گرم کردن فر پنجره فر را در طبقه وسط قرار دهید)

۹ – رویه کیک شیبدار و کج است:
♦ فر و یا پنجره فر تراز نیست.
♦ کف قالب کج و شیب دار است.
♦ مواد بخصوص بکینگ پودر به خوبی مخلوط نشده است.

۱۰ – رویه کیک به طور یکنواخت طلایی نشده است:
♦ گرما به طور یکنواخت در فر پخش نمی‌شود. (برای جریان بهتر هوا دقت کنید که ظرف کیک حداقل ۵ سانتی‌متر از دیواره‌های فر و نیز ظرف دیگر فاصله داشته باشد)

۱۱ - ته کیک سوخته ولی وسط آن خام است:
♦ مثل مورد بالایی جریان گرما به خوبی در فر صورت نمی‌گیرد.

۱۲ – ته کیک خمیر و سنگین است:
♦ مواد کیک خوب مخلوط نشده است.
♦ مقدار مایعات مورد استفاده در کیک زیاد بوده است.
♦ تعداد تخم مرغهای مورد استفاده زیاد بوده است.

۱۳ – کیک کاملا سفت است:
♦ دمای فر خیلی بالاست.
♦ زمان طبخ طولانی بوده است. (پخت کیک را بعد از اتمام زمان پخت ذکر شده کنترل کنید)

۱۴ – رنگ کیک تیره وخاکستری است:
♦ از آرد نامرغوبی برای پخت کیک استفاده شده است.
♦ کیک چسبنده و خیس است.
♦ سفیده‌های زده شده به خوبی با آرد مخلوط نشده است.

۱۵ – کیک به قالب چسبیده است:
♦ قالب به درستی چرب و آرد پاشی نشده است.
♦ کیک در زمان مناسب و بعد از سرد شدن اولیه از قالب خارج نشده است..
♦ کیک به اندازه کافی نپخته است.

۱۶ – بافت کیک حالتی مثل خرده نان دارد:
♦ مقدارچربی کیک کم است.
♦ مقدار شکر کیک کم است.
♦ مواد کیک بیش از حد مخلوط شده است.
♦ خمیر کیک سفت بوده است. (به دلیل کم بودن مایعات مورد استفاده)
♦ خمیر کیک شل بوده است. (یه دلیل زیاد بودن مایعات مصرفی)

۱۷ – کیک از لبه‌های قالب بالا زده است:
♦ مقدار بکینگ پودر مورد استفاده زیاد بوده است.
♦ اندازه قالب نسبت به مواد اولیه کوچک بوده است.

۱۸ – کیک منسجم نبوده و خرد می‌شود:
♦ میان شکر و بکینگ پودر مورد استفاده زیاد بوده است.
♦ کیک به صورت داغ و سریع از قالب خارج شده است.

۱۹ – پوسته کیک تیره است:
♦ فر بیش از حد داغ بوده است.
♦ دیواره‌های قالب تیره رنگ است. (به دلیل جذب بیشتر حرارت)

۲۰ – در بافت کیک لایه‌های چسبنده‌ای وجود دارد:
♦ میزان مایعات مصرفی زیاد بوده است.
♦ مواد به درستی مخلوط نشده است.

۲۱ – سطح کیک سوخته است:
♦ دمای فر بالا بوده است.
♦ مقدار مایعات مصرفی نامتناسب بوده است. (موفق باشی)

32

داستان تاریخی تار و پود: انواع دست‌بافته‌های ایرانی

فرش ایران، آنقدر خوشنام است که از پس قرن‌ها، جایش را نه فقط در بازار‌های جهانی که در موزه‌های بزرگ دنیا می‌توان دید؛ اما دست‌بافته‌های زنان و مردان این سرزمین فرا‌تر از فرش و یک هنر است، هرچند بخت با آن‌ها به اندازه این هنر اصیل (فرش) یار نبوده و گاهی نه در دنیا که چه بسا در همین سرزمین وطنی هم نا‌شناخته مانده‌اند؛ دست‌بافته‌هایی که هر یک برای خود دست کمی از «فرش ایرانی» ندارد.
هنرهایی مثل پته، گلیج، زری‌بافی، زیلوبافی، خورجین بافی و حصیربافی فقط چند نمونه نام آشنا‌تر از این‌هاست. دست بافته‌هایی که گاهی در حصار ناشناخته بودن و کم توجهی‌ها یا رنگ باخته‌اند یا کم رنگ شده‌اند.

گلیج

«گلیج» شباهت زیادی به گلیم دارد، اما با روشی متفاوت بافته می‌شود. تولید آن در مناطق شمالی استان سمنان و در همسایگی پایتخت رواج دارد. با دستگاهی شبیه به دستگاه پارچه‌بافی تولید می‌شود. پنبه و پشم در آن به کار می‌رود که مناسب برای استفاده در لباس‌های مردانه و همین‌طور زیر انداز است. هنری که زنان نقش اصلی را در بافت و تولید آن دارند، اما سال‌هاست خطر منسوخ شدن در کمین این دست‌بافته نشسته است.

زری‌بافی

«زری‌بافی» از زمان هخامنشیان رایج بوده و در لباس‌های فاخر درباریان به کار می‌رفته است. در موزه‌ها و کلیساهای اروپا آثار پارچه‌های زربافت ایرانی به‌جا مانده از دوره ساسانیان دیده می‌شود.
لطافت و شفافیتی که در پارچه‌های زربافت دیده می‌شود به خاطر تار و پود ابریشمین آن است که از نخ‌های طلا و نقره هم در بین تار و پود‌های آن استفاده می‌شود. تا قبل از دوره صفویه این هنر ایرانی کمی از تب و تاب افتاده بود، اما صفویان در شهر تاریخی اصفهان به آن جان دوباره بخشیدند.

زیلو بافی

«زیلو بافی» دست‌بافته مردمان یزد بویژه شهر میبد است. به تناسب رنگی که داشته هم در خانه (رنگ آبی و گلی) استفاده می‌شده و هم در مساجد و اماکن متبرکه (رنگ آبی و سفید). نفیس‌ترین زیلوی برجا مانده از گذشته، مربوط به قرن ۱۲ هجری قمری است. نخ پنبه، ماده اصلی تولید زیلوست که ریسیدن این نخ با استفاده از چرخ‌های نخ‌ریسی در همین شهر یعنی میبد انجام می‌شد. در بافت زیلو، دو رنگ به کار می‌رفت و نقش و نگارهای زیلو معمولا از کاشیکاری‌های مساجد الهام گرفته می‌شد. روناس، نیل و پوست گردو موادی بودند برای رنگ بخشی به این هنر.

پته

«پته» گونه‌ای از رودوزی از شهر کویری کرمان است. زنان هنرمند کرمانی با نخ‌های رنگی روی پارچه‌هایی دستبافت طرح و نقش می‌زنند. هنری که رواجش را مدیون دوره صفویه است. می‌گویند روح طبیعت در پته جاری و ساری است. از قدیم‌الایام رنگ‌های مورد استفاده در این هنر برگرفته از طبیعت بوده است. پارچه‌ای که روی آن نقش زده می‌شود «عریض» نام دارد. عریض در گذشته با کمک دستگاهی چوبی تولید می‌شد.

خورجین بافی

خورجین نوعی کیسه دستبافت زنان روستایی و عشایری است؛ کیسه‌ای که حکم صندوقچه را دارد و روی آن نقش‌های هندسی زده می‌شود. این کیسه را از پشم، نخ پنبه‌ای و موی بز می‌بافند. خورجین، بویژه در مواقعی که عشایردست به کوچ می‌شود پرکاربرد است. هم بر پشت حیوانات باربر و هم روی دوچرخه و موتور قرار می‌گیرد.

حصیر بافی

«حصیر بافی» را از قدیمی‌ترین هنر‌های بشر می‌دانند، چراکه نمونه‌هایی از این نوع دست‌بافت در بین‌النهرین و افریقا به دست آمده که گواهی می‌دهد حصیر بافی و سبد بافی نه فقط منشا نساجی بلکه منشا سفالگری هم بوده است. باستان‌شناسان معتقدند نخستین زیر اندازهای استفاده شده توسط انسان، بافته‌های حصیری بوده است. اولین سرپناه انسان بعد از غار هم از نی و حصیر ساخته شده بود. مواد اولیه به کار رفته در حصیربافی که در شهر‌های مختلف کشور چه در شمال و چه در جنوب رواج دارد، به تناسب جغرافیا فرق می‌کند؛ گاهی برگ درخت خرما، گاهی ساقه‌های نی و گاهی ساقه گندم. (شهناز سلطانی/ ایران هفت)

انواع مدل موی مردان ایرانی، از قدیم تاکنون

در واقع، نگذاشتن کلاه بر سر و اساسا سر بی‌پوشش، بویژه بیرون از خانه، بی‌نزاکتی به شمار می‌آمد. از این‌رو بررسی مدل موی سر مردان در آن دوره‌ها، در چنین شرایطی، کاری سخت خواهد بود. با این حال می‌کوشیم براساس مدارک و مستندات موجود نوشتاری و نیز نقاشی‌ها و عکس‌ها، تصویری از مدل موی مردان در سده‌های گذشته و چالش‌هایی که برخی دگرگونی‌های سیاسی و اجتماعی در این حوزه پدید آورد، ارایه کنیم.

تراشیدن مو؛ لذتی که فراموش نمی‌شود!

نخستین مدل‌های موی مردانه در دوره قاجار که از روی منابع نوشتاری و نقاشی‌ها، نگارگری‌ها و عکس‌ها با آن‌ها آشنا می‌شویم، در چند دسته ساده، مشخص بودند.
گروه کهنسالان به‌ویژه آن بخش سنتی‌تر جامعه، موهای سر خود را می‌تراشیدند، چون براساس روایت‌های نه چندان معتبر اعتقاد بر آن بود که تراشیدن مو از بن، لذتی دارد که فراموش نمی‌شود. رعایت نظافت مورد تأکید در دین و نیز انجام برخی واجبات دینی همچون گرفتن وضو برای نمازگزاردن، از مهم‌ترین انگیزه‌هایی بود که این گروه‌های جامعه را بر پیش‌گرفتن چنین رویه‌ای وامی‌داشت. این سرتراشی‌ها در حمام انجام می‌گرفت.
میانسالان و جوانان به‌ویژه در برخی طبقات و اصناف جامعه مانند درویش‌ها و داش‌مشدی‌ها، اما به مدل‌هایی از موی سر گرایش داشتند که هر یک برگرفته از یک نگاه عرفی، صنفی یا اعتقادی بود.
در هر دو بخش، تراشیدن بخش‌هایی از سر به‌ویژه موهای روی پیشانی، از نگاه اعتقادی جامعه، اهمیتی فراوان داشت. البته در این میانه روایت‌هایی هم وجود دارد که بی‌علاقگی جامعه را به اصلاح موی سر و نیز مدل‌های آن نشان می‌دهد.
جعفر شهری (پژوهشگر تهران قدیم) دراین‌باره می‌نویسد «شغل سلمانی‌گری (یا دلاکی‌گری که نام دیگر آن بود) مشتری و بهره چندانی نداشت که بتواند معاش شاغل آن ‌را تأمین کند چه مردم چندان توجهی به نظافت و اصلاح سر و روی خود نداشتند و اصلاح و کوتاه کردن موی سر و ریششان بسته به آن بود که مسائل و اوقاتی مانند عید، عروسی، جشن و سروری در پیش بوده باشد و آن نیز نمی‌توانست در طول‌ سال از دو-سه بار تجاوز کند؛ مانند عید غدیر، عید فطر، عید نوروز و احیانا مجالس سور و سروری که پیش بیاید...».
بهره‌گیری از کلاه، دستار، عمامه و اصلا پوشش از هر جنسی برای پوشاندن سر موجب می‌شد موی سر و مدل آن موضوع چندان مهمی برای جامعه ایران پیش از دوره قاجار و نیز در سال‌های آغازین و میانی این حکومت به شمار نیاید. هرچند از‌‌ همان مدل‌های موجود می‌شد دسته‌بندی طیف‌ها و طبقه‌های جامعه را از یکدیگر تشخیص داد.

مدل موی احمدشاهی؛ آغازتغییرات

در سال‌های پایانی دوره قاجار، مشخصا از دوره سلطنت احمد شاه و سپس با آغاز دوره پهلوی اول، تغییراتی گسترده در پوشش مردان پدید آمد. در همین دوران بود که آرام‌آرام فرم تراشیدن موی سر و جلوی سر منسوخ شد. در عکس‌هایی هم که مربوط به رجال و مردم آن دوره در آرشیو‌ها موجود است، چنین تغییری را می‌توان به تماشا نشست. بدین‌گونه، زلف مردان رو به بالا رفت و موی فرق سر به دو سمت چپ و راست باز شد.
به روایت منابع، برخی از مردم تهران، از فرم سر و مدل موی احمد شاه قاجار الگو گرفتند. در معدود عکس‌های بدون کلاه و تاج به جای‌مانده از آخرین حکمران قاجار بر ایران، می‌توان فرم کوتاه کردن موی سر او را دید؛ مویی ساده و اصلاح شده به گونه‌ای که مو‌ها تقریبا در همه جای سر به گونه یک‌دست و گرد، کوتاه و اصلاح شده‌اند.
رسیدگی بیشتر به مو‌ها و نیز رواج مدل‌های تازه، با آغاز حکومت پهلوی اول گسترشی شتابان یافت. اصلاح طبیعی، اصلاح سربالا، فرق بازکرده (آلامد)، آلبوروس، آلمانی، برخی مدل‌های صنفی من‌درآوردی مانند اصلاح داشی و آلاگارسون از مدل‌هایی بودند که با ورود مظاهر تجدد به ایران به‌ویژه پیدایش سلمانی‌های جدید در این دوره، رواج یافتند. هرچند هنوز ایستادگی‌هایی از سوی بخش‌هایی از جامعه در برابر مدل‌های تازه، با پایبندی به فرم‌های قدیم و سنتی صورت می‌گرفت.
جعفر شهری این دگرگونی‌ها را اینچنین روایت می‌کند: «با آمدن رژیم جدید و تغییر فرم لباس و اصلاح سر و سبیل این دگرگونی‌ها در دکاکین سلمانی (منظور رعایت بهداشت و نظافت و مشتری‌مداری و...) که این روز‌ها به (مغازه) تغییر نام یافته بود به‌وجود آمد، ازجمله نسخ تراشیدن سر و جلو سر و تبدیل به زلف‌های بلند بالا زده و فرق باز کرده... با تغییر فرم البسه مردان از قبا و عبا و کلاه نمدی به کت و شلوار و کلاه مقوایی و کلاه پهلوی فرم اصلاح‌های سر و صورت نیز تغییر یافته سر‌ها تمام زلف و پشت گردن‌ها (طبیعی) و پیش‌قلمی (خط ریش)‌ها کوتاه و سبیل‌ها کوچک شده، توالت بعد از اصلاح نیز مرسوم شده، از این قرار که بعد از تراشیدن صورت و شستن آن اول ادکلن و سپس کرم و بعد از آن پودر و سر‌هایشان را تا مو‌هایشان مرتب ایستاده به حالت خویش به مانند (پماد) که روغن گریس مانند بود، بزنند».

مدل‌های سنتی و متجدد مو به روایت جعفر شهری

جعفر شهری در دو کتاب «تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم» و «طهران قدیم»، به تفصیل درباره مدل‌های موی سر مردان در دوره‌های قاجار و پهلوی اول سخن رانده است. برخی از این مدل‌ها برای آشنایی با جزییات آن‌ها معرفی می‌شوند.

مدل‌های سنتی و قدیمی:

*تراشیدن همه موی سر
*پاشنه‌بخواب / در جلو سری به اندازه یک کف دست تراشیده و موی زیاد در اطراف و پیش‌قلمی‌های (خط ریش) پر و پس گردن تراشیده.
*حیدری/ تراشیدن از پیشانی تا پس‌گردن به پهنای چهار انگشت و بلند گذاردن موهای روی گوش.
*صفدری/ تراش تمام گردی سر و تراشیدن پشت گردن و بلند گذاردن موهای اطراف.
*علی‌اکبری/ تراشیدن تمام سر به‌غیر از فرق‌سر و بلند و دسته‌ای گذاردن موی آن‌ که برخی آن را بافته از طرف عقب چپ کلاه بیرون می‌گذاشتند.
*دم‌اردکی/ جلو و پشت گردن تراشیده و بالا زدن موهای اطراف به طرف کلاه.
*گیسو/ ویژهٔ دراویش هم که موهای بلند داشتند و (گیسو) نام کرده، بعضی افشان و بعضی بافته و روی شانه‌ها انداخته فرق آن را از وسط باز می‌کردند.
*قلندران/ که سر، ریش و سبیل را یکجا می‌تراشیدند.

نکته مهم در همه این مدل‌ها، تراشیدن جلو سر در هر نوع سر و زلف از آن بود که جای (مسح) وضو معلوم باشد، در غیر آن صورت صاحب سر بی‌نماز و تارک‌الصلات به حساب آمده موجودی بود که با هر قدمش هزار ملائکه نفرینش می‌کنند.

مدل‌های جدید

*طبیعی/ پیش‌قلمی را از استخوان شقیقه خط انداخته، زلف را به‌طور اندازه کوتاه کرده پشت سر را طبیعی می‌کردند یا بالا زده یا فرق باز می‌کردند.
*سر بالا/ موی بلند که از جلو به عقب شانه خورده با روغن واداشته می‌شد.
*آلامد/ باز کردن فرق از طرف چپ و شانه‌زدن طرفین به روی گوش‌ها و طرف فرق با دستور مشتری که «فرق باز می‌کنم».
*آلبوروس/ با اطراف کوتاه‌شده ‌طبیعی نموده و بالایی کوتاه و جلوی تا دو-سه انگشت بلند که به طرف سر کوتاه شده صاف و یکنواخت و تخته‌گون می‌نمود.
*آلمانی/ با اطراف کاملا کوتاه نموده سفید کرده که تا زیر لاله‌های گوش با ماشین ته‌زن شده از آن به بعد به تدریج بلند طبیعی شده جلویش مانند آلبوروس و کمی کوتاه‌تر شکل می‌گرفت.
*آلاگارسون/ فرقی که سر را از اطراف شانه کرده زیادی آن را از زیر لاله گوش زده و صاف کرده پشت گردن را می‌تراشیدند و جلوی آن را از پیشانی یک ور می‌زدند.
*من‌درآوردی/ داش‌ها و یکه‌بزن‌های نامی هر یک برای سر و وضع خود مدی ابداع می‌کردند که به نام خودشان معروف می‌شد. مثلا سر طیبی (یکی از میدانی‌ها) یا کفش قدمی (قدم، اسم یکی از داش‌های باغ فردوس مولوی).

ماجرای کتک‌هایی که فوکلی‌ها خوردند

تغییرات جدید اما بی‌مساله و بی‌حاشیه صورت نگرفت؛ گویی اصلا جامعه ایران در دوره‌های گوناگون تاریخی «بی‌مساله» نمی‌تواند دگرگونی‌ها را بیازماید.
محمدعلی فروغی «ذکاءالملک» سیاستمدار و رجل فرهنگی دوره‌های قاجار و پهلوی، خاطره‌ای دلنشین و به تعبیر خود «حکایت بامزه»‌ای درباره ورود تجدد به ایران و مدل موی مردان دارد. صدراعظم خوشنام تاریخ ایران، این روایت را در‌ سال ١٣١۵ در میان دانشجویان دانشگاه تهران، ذیل یادآوری تاریخ ایران و احوال مردم بیان می‌کند «آن زمان (منظور، میانه‌های عصر قاجار)... یقه و دستمال گردن زدن خیلی نادر بود و تقریبا منحصر بود به کسانی که مدتی در اروپا اقامت کرده بودند، آن هم نه همه کس و غالبا اسباب زحمت هم بود، یعنی بسا بود که در بعضی کوچه‌ها و محله‌ها متعرض فوکلی‌ها می‌شدند و اگر فحش و کتک در کار نمی‌آمد مضمون و استهزاء فراوان بود و البته از داستان‌هایی که در باب فوکل و کشمکش فوکلی‌ها و متجددان با قدیمی‌ها که مدت چندین‌ سال در کار بوده مطلع هستید. من خودم آن اوقات فوکلی نبودم معهذا بعضی حکایت‌های بامزه دارم. ازجمله این‌که در جوانی برعکس امروز موی سرم فراوان بود و زحمتم می‌داد. آن زمان مرد‌ها زلف داشتند من هم یک مدت مثل همه زلف می‌گذاشتم، عاقبت از دست زحمت زلف‌ها بنا گذاشتم که موی سرم را به‌شکلی که حالا معمول است و همه دارند درآورم. روزی در کوچه‌ای می‌رفتم و بچه‌ها مهره‌بازی می‌کردند، ملتفت نشدم و پایم به‌یکی از مهره‌ها برخورد و مهره‌ها را جابه‌جا کرد. طفلی که مهره متعلق به او بود البته خللی در بازی‌اش پیدا شد. من که گذشتم و آن طفل جابه‌جا شدن مهره را دید شنیدم که پشت‌سر من می‌گفت، قربان آقای وزیر مختار! و البته مقصودش وزیرمختار فرنگی بود و حال آن‌که از فرنگی‌مآبی غیر از‌‌ همان موی سر چیزی نداشتم».
از روایت، چندین نکته درباره موضوع مورد اشاره ما به دست می‌آید. یکی این‌که زلف داشتن و فوکلی بودن، دست‌کم در میانه‌های دوره قاجار یا فحش و کتک در پی داشته یا در کمترین اندازه، از سوی مردم کوچه و بازار با استهزا روبه‌رو می‌شده است. این مسأله به گونه‌ای پررنگ بوده که روایتگر ماجرا از آن به «کشمکش فوکلی‌ها و متجددان با قدیمی‌ها» یاد می‌کند که «چندین‌سال در کار بوده» است.
نکته دیگر این‌که در زمان مورد نظر، گویا موی بلند (زلف) گذاشتن از سوی بخشی زیادی از جامعه، رواج داشته است و تغییر سبک آن، دست‌کم موضوعی مورد توجه قلمداد می‌شده است. یعنی هرکس موی سر خود را کوتاه و مرتب می‌کرد، گویی برخلاف مسیر پذیرفته ‌شده جامعه، رفته است.
مهم‌تر از همه آن‌که «کشاکش‌ها و کشمکش‌ها»، چند ‌سال به درازا کشیده است. نکته پایانی که باید مورد توجه قرار گیرد، وضعیتی است که فرنگی‌ها و البته ایرانیان فرنگ‌رفته در جامعه آن روزگار ایران داشته‌اند. یعنی نشانه‌هایی وجود داشته که اینگونه افراد را از دیگران متمایز می‌کرده است؛ که از آن جمله، مدل موی سر و ترتیب و میزان رسیدگی به آن بوده است.

مدل مو را ببین، فرد را بشناس!

موی سر مردان یکی از ممیزه‌های جامعه در تاریخ اجتماعی ایران معاصر به‌شمار می‌آمده است؛ مدل مو درواقع یکی از شاخصه‌های معرف طیف‌ها و طبقات گوناگون جامعه بوده است. با‌ شناختی که از بهره‌گیری هر یک از طیف‌ها از مدلی ویژه وجود داشت، بدون در نظر گرفتن دیگر شاخصه‌های معرف شخصیت همچون لباس، گویش و رفتار، می‌شد لوطی‌ها و داش‌مشدی‌ها، متجددان، فرنگ‌رفته‌ها یا تحصیل‌کردگان فرنگ، روحانیون، درویش‌ها، قلندران، هواداران فرقه‌های خاص حتی برخی منحرف‌های اجتماعی را از دیگران تشخیص داد. مدل موی سر در بررسی‌های پژوهشی تاریخی، حتی امروز نیز می‌تواند برای پژوهشگران و محققان به کار آید. به‌عنوان نمونه با آگاهی از هر یک از مدل‌ها که طبقات و طیف‌های جامعه به آن مدل‌ها گرایش داشتند، با تماشای عکس‌های تاریخی که از گذشته به‌جای مانده‌اند، به‌ویژه در رخدادهای مهم اجتماعی و سیاسی مانند عکس‌های به‌جای‌مانده از جنبش مشروطیت ایران، می‌توان مشخص کرد که فرد یا افرادی که در عکس دیده می‌شوند، به کدام‌یک از طبقات یادشده وابستگی دارند. (مژگان جعفری/ شهروند)

---

*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر می‌شود.

۷ راهکار ساده و مفید برای دوری از ابتلا به انواع سرطان

به نقل از پایگاه اینترنتی هلث، محققان و دانشمندان حوزه سرطان بر این نکته تاکید می‌کنند که می‌توان از بروز بسیاری از سرطان‌ها پیشگیری کرد و عامل اصلی زمینه ساز بروز آن را از بین برد. علاوه بر این، اطلاع رسانی درباره عواملی که در طول زمان و طی سالیان متمادی به بروز سرطان منجر می‌شود، ضروری است.

به گفته این محققان، حدود یک سوم از شایع‌ترین موارد سرطان را می‌توان با رعایت یک رژیم غذایی سالم، فعالیت فیزیکی و حفظ یک وزن سالم پیشگیری کرد اما کار‌شناسان معتقدند که روش‌های ساده بسیاری برای کاهش خطر ابتلا به سرطان وجود دارد.

به گزارش جام جم سرا، صندوق جهانی تحقیقات سرطان با ارائه یک دستورالعمل جدید اعلام کرده است که با ایجاد تغییراتی چند در کارهای روزمره می‌توان بطرز چشمگیری از ابتلا به سرطان پیشگیری کرد. در این گزارش به هفت دستور العمل بهداشتی این صندوق برای پیشگیری از ابتلا به سرطان اشاره شده است.

۱-نظافت منزل

به گفته کار‌شناسان با انجام کارهای پیش پا افتاده‌ای مانند نظافت منزل می‌توان به پیشگیری از ابتلا به سرطان کمک کرد. تحقیقات نشان می‌دهند که فعال بودن و یک انجام تمرینات ورزشی نقش مستقیمی در پیشگیری از ابتلا به برخی سرطان‌ها مانند سرطان روده و سینه دارد.

محققان هنوز در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه فعالیت فیزیکی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد اما مطالعات نشان می‌دهند که فعالیت فیزیکی مرتب می‌تواند سطح هورمون‌ها را در اندازه سالمی نگاه دارد.

۲- خوردن هویج

از دیگر روش‌ها برای کاهش خطر ابتلا به سرطان مصرف هویج به جای تنقلات مختلف است. کار‌شناسان می‌گویند: مصرف تنقلات هیچ مشکلی ندارد اما فقط باید تنقلات درست را مصرف کرد. مصرف تنها ۱۰۰ کالری بیش از چیزی که انسان در روز به آن نیاز دارد به افزایش پنج کیلوگرم اضافه وزن در سال منجر می‌شود. افزایش وزن و چاقی با ابتلا به ۱۰ سرطان از جمله سرطان روده، سینه و کبد ارتباط دارد.

برای کاهش وزن نیازی نیست که مصرف تنقلات را از رژیم روزانه حذف کرد بلکه تنها باید تنقلات سالم و کم کالری انتخاب کرد. برای مثال می‌توان چیپس را با مصرف سبزیجات ترد مانند هویج عوض کرد.

۳-جایگزین کردن نان سبوسدار با انواع نان سفید

تعویض نان سفید، پاستا و برنج با انواع سبوس دار آن‌ها به افزایش مصرف فیبر کمک می‌کند. مصرف فیبر باعث می‌شود که انسان برای مدت طولانی تری احساس سیری کند و وزن سالم خود را حفظ کند؛ در نتیجه خطر ابتلا به سرطان‌های مرتبط با افزایش وزن در انسان کاهش می‌یابد. فیبر همچنین به غذا کمک می‌کند تا سریع‌تر در دستگاه گوارش حرکت کند و خطر ابتلا به سرطان روده را کاهش می‌دهد.

۴-تعویض نمک با ادویه‌ها

مصرف زیاد نمک باعث افزایش فشار خون و خطر ابتلا به سرطان معده می‌شود. دانشمندان معتقدند که این موضوع احتمالا به این دلیل است که نمک به لایه معده آسیب می‌زند. بنابراین بهتر است نمکی را که به غذا اضافه می‌کنید به تدریج کاهش داده و در ‌‌نهایت قطع کرد و به جای آن از ادویه، ترشی، سیر و لیمو برای افزودن عطر و طعم به غذای خود استفاده کنید. فلفل سیاه، پودر شیلی، زنجبیل و گیاهانی مانند ریحان به آسانی و به سرعت به غذا عطر و طعم می‌دهد.

۵-یک روز در هفته گیاهخواری کنید

مدارک محکمی وجود دارد که نشان می‌دهد مصرف مقدار زیادی گوشت قرمز خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش می‌دهد. یک دلیل احتمالی این موضوع این است که مولفه‌ای که رنگ گوشت قرمز را ناشی می‌شود به لایه روده آسیب می‌زند. همچنین مدارک محکمی وجود دارد مبنی بر اینکه گوشت‌های پردازش شده عامل ابتلا به سرطان روده هستند.
دود اندود کردن، نمک سود کردن و یا افزودن مواد نگهدارنده برای نگاه داشتن گوشت موجب تشکیل عوامل سرطانزا می‌شود. این عوامل به سلول‌های بدن صدمه می‌زنند و موجب ابتلا به سرطان می‌شوند. یک روش برای کاهش خطر مذکور این است که یک روز در هفته گوشت نخورید و به جای آن سبزیجات و یا ماهی مصرف کنید.

۶-هنگام صحبت با تلفن بایستید!

تنها ۳۰ دقیقه فعالیت فیزیکی در روز می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند. این کار نه تنها به تناسب اندام کمک می‌کند بلکه خطر ابتلا به سرطان‌های ناشی از افزایش وزن را نیز کاهش می‌دهد.
همچنین روزی ۳۰ دقیقه فعالیت فیزیکی سیستم ایمنی بدن را قوی نگاه می‌دارد و به سالم نگاه داشتن دستگاه گوارش نیز کمک می‌کند. برای این منظور کافی است که تنها ۳۰ دقیقه در روز هر گونه فعالیت فیزیکی انجام داد؛ حتی راه رفتن در حین صحبت با تلفن، استفاده از پله به جای آسانسور و یا پارک خودرو اندکی دور‌تر از فروشگاه و یا محل کار می‌تواند کمک کننده باشد. خلاصه اینکه هر چه فعالیت فیزیکی بیشتری داشته باشید خطر ابتلا به سرطان بیشتر کاهش می‌یابد.

۷-به جای تماشای تلویزیون در شب، پیاده روی کنید

از دیگر راهکار‌ها برای کاهش خطر ابتلا به سرطان این است که به جای تماشای برنامه‌های تلویزیونی در شب به پیاده روی بروید. زمانی که صرف تماشای برنامه‌های تلویزیونی، کتاب خواندن و یا کار کردن در پشت رایانه می‌شود همگی خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند. برای کاهش این خطر می‌توان برخی از این فعالیت‌های نشسته را با انواع فعال‌تر آن عوض کرد برای مثال به جای اینکه بعد از صرف شام تلویزیون روشن کنید و به تماشای برنامه‌های تلویزیونی بپردازید، به پیاده روی بپردازید. (ایرنا)

طبیعت در فنجان شماست: همه چیز درباره انواع دم‌نوش‌ها

قبل از آن که شما را با خواص برخی دمنوش‌های گیاهی آشنا کنیم، باید بدانید برخلاف باورعامه، دمنوش با جوشانده فرق می‌کند. به عبارتی، دم کردن و جوشاندن گیاهان، دو روش مختلف است که هر روش تاثیر جداگانه‌ای بر بدن می‌گذارد.

برای تهیه دمنوش، ادویه‏، میوه‏، برگ، ساقه یا ریشه گیاهان را می‌‏توان خشک و پودر، در نهایت دم کرد. در این روش، گیاه را می‌کوبند و در آب جوشیده برای 15 تا 20 دقیقه در ظرف در بسته روی بخار ملایم قرار می‌دهند و بعد صاف می‌کنند.

نوشیدنی حاصل از برگ چای، گل گاوزبان، گل ختمی، به‌لیمو، سنبل‌الطیب یا چای میوه‌ای، نوعی دمنوش است. بسیاری از متخصصان و درمانگران طب سنتی ایران، نوشیدن روزانه دمنوش یا چای را بهترین و ساده‌ترین راه تسکین دردهای عمومی بدن و پیشگیری‌ از بیماری‌ها می‌دانند.

تفاوت جوشانده و دمنوش

اگر گیاه را مستقیم‌ با آب سرد یا گرم بجوشانند، جوشانده‌ای به دست می‌آید که خاصیت و اثر آن قوی‌تر از دمنوش است و در مقایسه با عرقیات گیاهی، خواص تقویتی و همچنین عطر خارج شده از گیاه بیشتر است. البته تحقیقات نشان داده است‌ جوشانده برخی گیاهان به دلیل تاثیر قوی و فوری بر برخی ارگان‌های مختلف بدن، عوارض ناگواری به دنبال دارد و می‌تواند به مسمومیت یاحتی مرگ منجر شود. در نتیجه توصیه می‌شود، برای مصارف روزانه به میزان متعادل از دمنوش استفاده و مصرف جوشانده بخصوص جوشانده گیاهان ناشناخته بدون نظر و تجویز متخصصان این حرفه اجتناب شود.

معرفی چند دمنوش گیاهی

دمنوش بابونه

بابونه برای مصریان و رومیان باستان یک گیاه شناخته شده بود و آن را داروی همه دردها می‌دانستند. از دمنوش این گیاه به عنوان آرامبخش و تسکین‌دهنده اعصاب استفاده می‌شود، ضمن این‌ که به افزایش ترشح شیر در دوران شیردهی، دفع سنگ مثانه و رفع سردرد و تب کمک می‌کند و نیز ضدآلرژی و تقویت‌کننده مغز است. بابونه برای التیام زخم معده و ورم آن مفید است و به همین دلیل، توصیه می‌شود، یک لیوان دمنوش آن را صبح و ناشتا بنوشید و سپس در رختخواب به مدت 4 دقیقه به پشت بخوابید و پس از یک ربع صبحانه را میل کنید. برای دریافت نتیجه بهتر، این کار را مدت دو هفته انجام دهید و برای رفع بی‌خوابی و برخورداری از خواب آرام، 10 دقیقه قبل از خواب یک فنجان چای بابونه میل کنید. اگر به هر گونه اختلال و گرفتاری معده مبتلا باشید، این دمنوش آرامش را به شما بازمی‌گرداند.

دمنوش برگ و میوه به

می‌توان گفت این دمنوش خوشرنگ‌تر و دلچسب‌تر از چای و نسبت به سایر دمنوش‌ها معطرتر و بهترین نوع آن است. این دمنوش، سرفه خشک را درمان می‌کند، آرامبخش، باعث تقویت قوای مغزی و نیز مقوی قلب و کاهش‌دهنده استرس و نشاط‌آور است. از خواص دیگر آن تقویت قلب، کبد، معده، اعصاب، رفع‌کننده بوی بد دهان، ضدسرماخوردگی و التیام‌دهنده سردردهای مزمن است و به هضم غذا کمک می‌کند.

دمنوش به‌لیمو

این دمنوش بویی شبیه لیمو دارد. آرامبخش، رفع‌کننده خستگی و مناسب درمان بی‌خوابی شبانه است؛ میگرن، سردرد و تپش قلب را بهبود می‌بخشد و ضمن تقویت معده، مقوی حافظه است و به تنظیم گردش خون کمک می‌کند.

دمنوش نعنا

نعنا از قدیمی‌ترین داروهای گیاهی است. یونانیان باستان برای افزایش قوای جسمانی خود برگ نعنا را روی بازو می‌مالیدند. این دمنوش به تقویت معده کمک می‌کند، ضدتشنج و سرفه، آرامبخش و درمان‌کننده سرماخوردگی و آنفلوآنزاست و به رفع سکسکه، حالت تهوع و رفع قولنج و درد معده کمک می‌کند. یک فنجان چای گرم نعنا سینه درد را آرام می‌کند و توصیه می‌شود، برای رفع گلو درد، چای آن را غرغره کنید. دمنوش نعنا اگر همراه عسل خورده شود، دارویی مناسب و بی‌خطر برای برطرف کردن ضعف جسمانی است.

دمنوش بهار نارنج

این دمنوش به شیوه چای دم می‌شود و حکمای طب سنتی، آن را برای درمان افسردگی تجویز می‌کنند. بسیار خوشبو، خوش طعم، آرامش‌بخش، شاداب‌کننده و اشتها‌آور است، به تقویت جسم کمک می‌کند و تسکین‌دهنده سردرد عصبی و کاهش‌دهنده کلسترول خون است.

دمنوش گل گاو زبان

تجویز دمنوشی سنتی مانند گل گاوزبان می‌تواند مرهمی قوی برای سرفه‌های فصل سرما باشد. این دمنوش، آرامبخش و نشاط‌آور است، رنگ رخساره را باز می‌کند، تنگی نفس، گلودرد، دلهره و وحشت را از بین می‌برد و از غم و غصه می‌کاهد.

مصرف گل گاوزبان با عسل برای رفع تنگی نفس تجویز می‌شود و چون گفته شده حاوی منیزیم است از سرطان پیشگیری می‌کند. از دیگر خواص گل گاوزبان، تقویت قلب و اعصاب و جلوگیری از تپش قلب است. همچنین تقویت‌کننده کلیه و پیشگیری‌کننده از ورم و عفونت است و به دفع سنگ کلیه کمک می‌کند. مصرف این دمنوش برای زنان باردار و کودکان توصیه نمی‌شود.

دمنوش چای ترش

موطن اصلی چای ترش، غرب آفریقاست و در بیشتر مناطق گرمسیر کشت می‌شود. در برخی منابع آمده است، چای ترش از شکوفه تمبر هندی تهیه می‌شود. این دمنوش به چای مکه یا چای قرمز نیز معروف است و به دلیل طبع سردی که دارد، باعث کاهش فشار خون و حرارت کبد و سبب خنکی و تهویه بدن می‌شود و می‌تواند قند خون را کنترل کرده، موجب تمدد اعصاب و جریان بهتر خون شود. گفته شده چای ترش غنی از آهن است، اما به نظر می‌رسد با داشتن اسیدهای آلی و ویتامین C به جذب بهتر آهن غذاهای گوشتی کمک می‌کند و تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن است. افرادی که قند، چربی و فشار خون بالا دارند، می‌توانند یک تا دو نوبت از چای روزانه خود را به چای ترش اختصاص دهند، اما مصرف زیاد آن سبب رخوت و سستی می‌شود.

دمنوش چای کوهی

چای کوهی را می‌توان در اغلب عطاری‌ها پیدا کرد و بیشتر همراه سبزی‌های صحرا در فصل بهار از کوه جمع‌آوری و خشک می‌شود. این چای بیشتر مورد اقبال اهالی محلی روستاها و آرامبخش، مقوی اعصاب، ضدحساسیت و بازکننده گرفتگی روده است و بدن را مقاوم می‌کند.

دمنوش رازیانه

این دمنوش طعم خوشی ندارد و اغلب به صورت دارو می‌توان آن را نوشید. آرامبخش است و بر تسکین درد قاعدگی، افزایش شیر مادران و رفع اختلالات ماهانه تاثیر بسیار دارد.

دمنوش دارچین

چون این ادویه چاشنی غذاهای خانگی است، در دسترس‌ترین دمنوش محسوب می‌شود. دارچین درد کمر، پا و مفاصل را کاهش می‌دهد و از دلهره و بوی بد دهان می‌کاهد و موجب افزایش فشار خون شده و رفع‌کننده سردمزاجی است. این دمنوش محرک اعصاب است و به دلیل طبیعت گرم و خشکی که دارد، قوای جسمانی را افزایش می‌دهد. البته انواع دمنوش زیره سیاه، گزنه، سنبل‌الطیب، نعنا، زنجبیل و هل نیز این خواص را دارند.

دمنوش گشنیز

نوشیدن دمنوش گشنیز در فصل سرما به درمان حساسیت فصلی، آبریزش بینی و عطسه کمک می‌کند. نوشیدن دو فنجان آن در طول روز داروی خوبی برای پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و آلرژی است و مانند آنتی‌هیستامین طبیعی عمل می‌کند.

دمنوش بیدمشک

حکمای طب سنتی می‌گویند، دمنوش بیدمشک ضدعفونی‌کننده و ضدباکتری و برای دستگاه گوارش سودمند است و نوشیدن آن موجب رفع جوش‌های بدن، باعث کاهش حرارت درونی بدن و سبب خنکی می‌شود.

دمنوش گل همیشه بهار

براساس برخی پژوهش‌های جدید، دمنوش و عصاره گل همیشه بهار ترکیباتی دارد که می‌تواند به سلول‌های بدخیم و سرطانی حمله کند و سلول‌هایی را که در شکل‌گیری سرطان پوست، سرطان دهانه رحم و لوسمی مزمن (نوعی سرطان خون) نقش دارند، مهار کند. به باور کارشناسان این دمنوش به دلیل مقادیر زیاد ترکیبات فنولیک، خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهاب نیز دارد، اما زیاده روی در مصرف آن می‌تواند سمی و خطرناک باشد.

دمنوش میوه‌ای

اغلب دمنوش‌های میوه‌ای طعم و بوی تند و در تماس با آب جوش، رنگی قوی دارند. اگر این طعم و رنگ بیش از حد باشد به تقلبی بودن آن شک کنید.

از خواص دمنوش میوه می‌توان به خاصیت ضدسرماخوردگی، کم کردن فشار و غلظت خون، کمک به عملکرد مطلوب کبد، انرژی‌زایی و برطرف‌کنندگی خستگی اشاره کرد ضمن این که دمنوش میوه‌ای در مقایسه با دمنوش گیاهی ویتامین بیشتری دارد، غنی از آنتی‌اکسیدان است و به افزایش سطح ایمنی بدن کمک می‌کند و مقوی اعصاب است. برای آن که بیشترین سود را از دمنوش میوه‌ای ببرید، می‌توانید آن را به صورت خانگی تهیه کنید.

دمنوش مخلوط آرامبخش

این دمنوش می‌تواند حاوی گل گاوزبان، اسطوخودوس، سنبل‌الطیب و بهارنارنج باشد که ترکیب آن معجونی آرامبخش به شما هدیه می‌دهد.

اسطوخودوس برای درمان ضعف اعصاب و برطرف کردن غم و اندوه سودمند است. از خواص سنبل‌الطیب، بهار نارنج و گل گاوزبان هم رفع‌کننده ناراحتی‌های عصبی، دلهره و تشویش و درمان‌کننده بی‌خوابی و میگرن است.

دمنوش مخلوط انرژی‌زا

این دمنوش می‌تواند حاوی گشنیز، هل، دارچین، زنجبیل، میخک و جنسینگ باشد. جنسینگ نیروزا و مقوی است و به عنوان گیاه جوانی در جهان شهرت دارد و در بهبود حافظه و نشاط و تقویت قوای ذهنی و جسمی موثر است. میخک مقوی مغز است و از سرطان جلوگیری می‌کند. زنجبیل نیروبخش و مقوی معده و هل، معطر و مقوی بدن و دارچین نیز شادی‌آور است.

دمنوش مخلوط لاغری

این دمنوش حاوی چای سبز، سنا، زیره و گل محمدی است. چای سبز سوخت و ساز چربی بدن را تسریع می‌کند. سنا به دلیل ملین بودن و برخورداری از خواص هورمونی و زیره سبز به دلیل انرژی‌زایی و افزایش جنب و جوش و گل محمدی به دلیل نشاط‌آور بودن، نوشیدنی مناسبی محسوب می‌شود.

ناگفته نماند این دمنوش‌ آن طور که فکر می‌کنید لاغرکننده نیست و تا حدودی از اضافه وزن جلوگیری می‌کند.

دمنوش فله‌ای‌ یا کیسه‌ای؟

معمولا گیاهان یا میوه‌هایی را که برای تهیه دمنوش فله‌ای و کیسه‌ای استفاده می‌کنند، شست‌وشو نمی‌دهند. البته دمنوش‌های کیسه‌ای را با بخارات کلر، گوگرد یا اشعه گاما ضدعفونی می‌کنند تا بار میکروبی محصول به حداقل رسیده و در درازمدت دچار کپک‌زدگی نشود.

‌دکتر عزیزی ، متخصص علوم و صنایع غذایی درباره دمنوش‌های فله‌ای می‌گوید: افرادی که مایل به استفاده از دمنوش فله‌ای هستند، برای تهیه آن باید گیاهی را انتخاب کنند که به صورت برگ کامل است و هرگز از دمنوش پودری استفاده نکنند، چراکه معلوم نیست پودر چه گیاهی است، چه کیفیتی دارد و با چه موادی ترکیب شده است. به گفته عزیزی برای رعایت بهداشت دمنوش فله‌ای و رنگ‌دهی بیشتر بهتر است قبل از دم کردن، گیاه مورد نظر را کمی با آب شست‌وشو دهید تا گرد و خاک و میکروب احتمالی آن تقلیل یابد.

این استاد دانشگاه درباره دمنوش‌های ارگانیک می‌گوید: این که یک محصول گیاهی را در شرایط ویژه و کنترل شده پرورش دهند و نام ارگانیک روی آن بگذارند، بعید به نظر می‌رسد، زیرا سازمان ناظری نداریم که بخواهد در طول تولید، شرایط مربوط به ارگانیک بودن محصول را مورد تائید قرار دهد.

دمنوش کیسه‌ای؛ باکیفیت یا بی‌کیفیت؟

تا چندی پیش، دمنوش‌های گیاهی را به صورت فله‌ای عرضه می‌کردند، اما با پیشرفت صنایع غذایی، همین دمنوش‌ها درون کیسه جای گرفت و شیوه بسته‌بندی و عرضه آن متفاوت شد.

دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص علوم و صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس درباره کیفیت دمنوش‌های کیسه‌ای می‌گوید: به دلیل آن که برای تهیه دمنوش کیسه‌ای، گیاه را خرد و پودر می‌کنند، کیفیت اولیه گیاه را ندارد، اما اگر تولید کارخانه معتبر و با مهر استاندارد و پروانه بهداشت باشد، باکیفیت محسوب می‌شود.

این متخصص می‌افزاید، اغلب دمنوش‌های کیسه‌ای رنگ زرد ملایمی دارند، بجز دمنوش چای ترش، میوه‌های استوایی یا دمنوش آلبالو که قرمز پررنگ است. اگر دمنوشی رنگ قوی و طعم و بوی تند و غیرطبیعی داشته باشد، به تقلبی بودن آن شک کنید. این دمنوش‌ها تا وقتی خشک و فاقد رطوبت باشند، فسادپذیر نخواهند بود. بهتر است دمنوش انتخابی، تولید داخل باشد چراکه احتمال دارد برخی انواع دمنوش‌های وارداتی مورد تائید وزارت بهداشت نبوده و حاوی رنگ، اسانس و مواد نگهدارنده باشد.

در مصرف دمنوش زیاده‌روی نکنید

دمنوش‌ها مانند برخی داروهای گیاهی یا شیمیایی همچون شمشیر دولبه عمل می‌کنند و علاوه بر مزایای سودمند، اثراتی همچون کاهش یا افزایش قند یا فشار خون از خود نشان می‌دهند یا سبب بروز رخوت می‌شوند یا مصرف آن با غذا یا داروهای شیمیایی سازگار نیست. در نتیجه باید به میزان متعادل و در صورت بیماری با مشورت پزشک مصرف شوند. به گفته متخصصان، مصرف روزانه دمنوش‌هایی مانند زیره، رازیانه و گشنیز به مقدار مناسب بدون اشکال است، اما دمنوش گل گاوزبان که سبب کاهش یا افزایش فشار خون یا دیگر فاکتورهای خونی می‌شود، محدودیت مصرف دارد و باید روی بسته‌بندی آن مقدار، نوع مصرف، خواص درمانی و عوارض احتمالی درج شود.

روش دم کردن دمنوش کیسه‌ای

آب داغ را روی دمنوش کیسه‌ای بریزید و اجازه دهید چند دقیقه‏ این نوشیدنی درون ظرف در بسته و دور از منبع حرارت باقی بماند تا عصاره‌اش خارج شود. دمنوش کیسه‌ای چون حاوی گیاه پودر شده است، طی 5 تا 10 دقیقه دم می‌کشد و رنگ و اسانس‌ آن خارج می‌‏شود اما گیاهانی که به صورت برگ، ساقه و ریشه کامل هستند، گاهی تا 20 دقیقه دم کشیدن آن زمان می‌برد. مصرف دمنوش سرد جز دمنوش برخی گیاهان خاص توصیه نمی‌شود زیرا بر اثر سرد شدن، برخی مواد موثر دمنوش از بین می‌رود. بهتر است دمنوش را طی یک تا دو ساعت میل کنید.

عوارض احتمالی دمنوش‌های مخلوط

با توجه به این که بر اثر مخلوط کردن چند گیاه، خاصیت درمانی، اثرات تقویت‌کنندگی و آرامبخشی دمنوش افزایش می‌یابد و گاهی از میزان عوارض جانبی گیاهان کاسته می‌شود، اما گاهی تداخل اثر چند گیاه با یکدیگر می‌تواند از خواص دمنوش بکاهد یا با ایجاد مسمومیت، موجب بروز عوارض جزئی یا شدید در مصرف‌کننده شود.

در نتیجه بدون آگاهی و خودسرانه از مخلوط کردن چند نوع گیاه با یکدیگر بپرهیزید و سعی کنید دمنوش‌های مخلوطی را انتخاب کنید که به صورت بسته‌بندی و تائید شده عرضه می‌شوند.

تاریخ مصرف دمنوش مهم است

دمنوش‏ها حاوی ترکیبات مفیدی هستند که بر اثر گذشت زمان با اکسیژن هوا فعل و انفعال پیدا می‌کنند و از مزیتشان کاسته می‌شود. به همین دلیل، دمنوش‏ را در محیط خشک، خنک، در سایه و به مدت 2 تا 3 ماه نگهداری کنید.

بیش از این مدت نگهداری، با وجود آن که احتمال دارد طعم و بو تغییر نکند و فاسد نشود، اما به مرور از فواید آن کاسته می‌شود، ضمن این که دمنوش‌های فله‌ای بی‌نام و نشان اغلب تاریخ مصرف مشخصی ندارند و احتمال غیربهداشتی بودن آنها زیاد است.

فاخره بهبهانی ‌‌/‌‌ جام‌جم