وی در ادامه افزود: «همانگونه که ما در وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو برای مصرف همه داروها خطکش و استاندارد داریم، به مسئولین وزارت جهاد کشاورزی هم توصیه میکنیم که شاخصهای سلامت محصولات تراریخته و نتایج آزمایشات احتمالی صورت گرفته را در اختیار محققین قرار داده و اعلام عمومی کنند.»
این عضو سازمان غذا و دارو با بیان اینکه مدارک مستحکم و مستدل علمی برای زیانبار نبودن محصولات تراریخته وجود ندارد، خاطرنشان کرد: «باید بر این مورد با تعیین شاخصها و ارزیابیهای علمی، کنترل داشته باشیم؛ نه اینکه این محصولات، بهصورت آزاد و بدون کنترل وارد بازار مصرف کشور شوند.»
اظهارات 16بهمن ماه مدیر کل آزمایشگاه های مرجع کنترل غذا و دارو سازمان غذا و دارو در حالی بود که وی یک ماه بعد یعنی 16 اسفند در تغییر موضع قبلی به یک خبرگزاری دولتی گفت: «تمامی فرآوردههای تراریخته، از جمله روغنهای خوراکی دارای مجوز وزارت بهداشت، آزمایشها و بررسیهای لازم را گذرانده اند؛ و سلامت و ایمنی آنها کاملاً مورد تأیید است.»
او در ادامه افزود: «وزارت جهاد کشاورزی بر تولید و واردات محصولات تراریخته، وزارت بهداشت بر سلامت محصولات و فرآورده های مورد مصرف خوراکی انسان و سازمان حفاظت محیط زیست بر جنبه های زیست محیطی گیاهان تراریخته رهاسازی شده نظارت دارند.»
وی خاطرنشان کرد: «سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت بر تمامی فرآورده های تراریخته وارداتی و تولیدی که مصرف خوراکی دارند نظارت دارد و این قبیل محصولات که پس از بررسی مستندات و انجام آزمایشهای لازم مجوز وزارت بهداشت را اخذ کرده اند از لحاظ ایمنی و سلامت کاملاً مورد تأیید هستند. البته ممکن است فرآورده هایی به صورت قاچاق به کشور وارد شوند که طبعا با توجه به عدم بررسی و کنترل آنها توسط وزارت بهداشت تاییدیه لازم را ندارند.»
مدیر کل آزمایشگاه های مرجع کنترل غذا و دارو سازمان غذا و دارو با انتقاد از کسانی که از برنامه مناظره اینگونه برداشت کرده اند که وی با تراریخته ها مخالف است، خاطر نشان کرد: «منظور وی از تعبیر شمشیر دو لبه، مضر بودن تراریخته ها نیست بلکه به عقیده وی نه فقط داروها و مکملهای ورزشی که حتی آب هم در صورت مصرف غیراصولی، نظارت نشده و بیش از حد می تواند زیانبخش باشد و به عنوان شمشیری دو لبه عمل کند»
وی افزود: «در مورد محصولات تراریخته هم مثل همه محصولات و فرآورده هایی که به مصرف خوراکی و غیرخوراکی می رسند ضوابط و استانداردهای ملی و بینالمللی وجود دارد که عرضه آنها منوط به رعایت این ضوابط است. در کشور ما هم محصولات تراریخته از جمیع جهات بررسی شده و در صورت انطباق با ضوابط لازم، مجوزهای قانونی را اخذ میکنند.»
با توجه به جایگاه بسیار حساس نظارتی سازمان غذا و دارو به عنوان مرجع بررسی و ارزیابی خطر در وزارت بهداشت، و تصمیمات این نهاد که بصورت مستقیم در سلامت مردم تأثیرگذار است، تغییر ناگهانی موضع وزارت بهداشت نسبت به سلامت محصولات تراریخته پس از فضاسازی گسترده ای که مدافعان این محصولات در سطح کشور انجام دادهاند، نگرانیهایی را در خصوص به خطر افتادن سلامت مردم در استفاده از این محصولات ایجاد و ابهاماتی را در خصوص دلایل چرخش یکباره نظرات مسئولان سازمان غذا و دارو ایجاد کرده که نکند وزارت بهداست تحت فشار برخی نهادها قرار گرفته باشد.
باتوجه به ابهامات اساسی در ارزیابی ریسک محصولات تراریخته، و عدم صدور مجوزهای قانونی برای «رهاسازی و استفاده عمومی» این محصولات، و احتمال ارتباط مواردی چون سرطانها و اثبات همبستگی رشد 10 برابری بیماریهای خاص مانند اوتیسم با مصرف عمومی محصولات کشاورزی تراریخته، امیدواریم مراجع نظارتی و خصوصاً وزارت بهداشت، نسبت به مخاطرات «رهاسازی و مصرف عمومی» تراریخته ها دقت نظر بیشتری به خرج دهند.
لازم به ذکر است نیمی از برنج موجود در بازار ایران، و بیش از 90 درصد از روغن خوراکی، جزو محصولات پرخطر و مسموم تراریخته است؛ که متأسفانه بدون ارزیابی لازم از خطر، و با کم کاری مراجع نظارتی، در سبد غذایی مردم وجود داشته و حتی بدون برچسب گذاری و اطلاع رسانی لازم به مصرف عموم مردم می رسد.
دیناروند میگوید موضع وزارت بهداشت در مورد محصولات تراریخته «احتیاط» است، تاکنون فقط برای سویا و ذرت مجوز صادر شده است و صدور مجوز برای این محصولات دو شرط دارد.
سرویس جامعه مشرق - محصولات تراریخته، بایدها و نبایدهای تولید، واردات و مصرف آن در هفتههای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است تا جایی که موضوع به مجلس شورای اسلامی نیز کشیده شده و قرار است مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
رئیس سازمان غذا و دارو می گوید موضع وزارت بهداشت در مورد محصولات تراریخته احتیاط است، تاکنون فقط برای سویا و ذرت مجوز صادر شده است. صدور مجوز برای این محصولات دو شرط دارد، حتما باید در کشور تولید کننده مصرف شوند و حتما باید گواهی بین المللی ایمنی داشته باشند. آقای دیناروند همچنین معتقد است از اسم «تراریخته نباید ترسید»... هرچند رفته رفته تراریخته (بدون قضاوت درباره صحت یا نادرستی آن) به واژهای هراسانگیز تبدیل شده است...
گیاهان تراریخته یا دستکاری ژنتیکی شده، گیاهانی هستند که با تغییراتی در ژن آنها برخی خواص گیاه سابق را از دست می دهند یا خواص جدیدی به دست می آورند، اغلب این تغییرات معمولا با هدف مقابله با آفات گیاهی، افزایش بهره وری، تولید بیشتر یا با کیفیت تر صورت می گیرد.
این روزها اگر واژه تراریخته را جستجو کنید، این یکی از اولین تصاویری است که به شما پیشنهاد داده میشود
اما این تغییرات ژنتیکی در کنار موافقان خود، مخالفان سرسختی هم دارد که معقدند، دستکاری ژنتیکی در گیاهان می تواند آسیب هایی را به دنبال داشته باشد، آسیب هایی که شاید هنوز با دانش فعلی نتوانیم آنها را تشخیص دهیم ولی در آینده مشخص شود، زمانی که دیگر آسیب ها رقم خورده است و جبران آن کار مشکلی است.
با این حال تولید محصولات تراریخته یا دستکاری ژنتیکی شده به عنوان یکی از عرصه های نوین دانش بشتری طرفدارانی هم دارد. کسانی معتقدند باید از دانش و علم روز دنیا استفاده کرد به خصوص زمانی که جهان با کمبود غذا مواجه است و تولید بیشتر و با کیفیت تر محصول می تواند، ابزاری برای مقابله با این نگرانی باشد.
در دو سوی این طیف یعنی در میانه بین مخالفان تراریخته که آن را تهدیدی برای سلامت بشر و محیط زیست می دانند حتی اگر اکنون دلیل علمی برای آن نباشد و آن سوی طیف که موافقان سر سخت استفاده از تکنولوژی های روز دنیا هستند. گروهی نیز هستند که به روش احتیاط آمیز معتقدند و می گویند نه رد کامل و نه قبول بی قید و شرط. این محصولات در صورتی که تاییدیه های علمی بین المللی را داشته باشند و در کشور تولید کننده برای مردم خودشان استفاده شود، با کنترل آن توسط دانشمندان داخلی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
علاوه بر واردات، تولید این محصولات گیاهی در داخل نیز موافقان و مخالفان سرسختی دارد و درست مانند مقوله واردات، استدلهایی از هر دو سوی طیف بیان می شود. گروهی معتقدند باید مانند سایر تکنولوژی های روز دنیا دانشمندان داخلی نیز امکان فعالیت در این عرصه جدید دانش بشری را داشته باشند. آنان می گویند تولید این محصولات در کشور هم اهمیت استراتژیک دارد و هم از نظر ایمنی می تواند مطمئن تر باشد اما از آن سوی طیف گروهی معتقند دستکاری ژنتیک در گیاهان می تواند بر نقشه ژنوم گونه های گیاهی کشور و محیط زیست ایران آسیب منفی بگذارد و این میراث قدیمی سازگار با محیط زیست را از بین ببرد.
هر چه هست نام تراریخته برای گروهی همراه با ترس است اما گروهی نیز آن را مانند سایر دانش های نوین جهانی، عرصه ای جدید برای توسعه می دادند و معتقدند باید با لحاظ اصولی علمی و ایمنی وارد این عرصه جدید شد. حالا در کنار موافقان و مخالفان این عرصه جدید در حوزه کارشناسی به سراغ یک مقام مسئول رفتیم و نظر رسمی سازمان غذا و دارو را در این مورد جویا شدیم، با هم گفت و گو با رسول دیناروند، معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو را می خوانیم:
آیا محصولات تراریخته تهدیدی برای سلامت مردم محسوب می شوند؟
در دنیا و ایران سه موضع در ارتباط با محصولات تراریخته وجود دارد، گروهی مخالفت قطعی و دائمی دارند، گروهی حمایت و دفاع قطعی و دائمی دارند و گروهی هم موضع احتیاط را انتخاب کرده اند.
از این سه، گروه اول می گویند مطلقا و تحت هیچ شرایطی استفاده از محصولات تراریخته ممنوع است، گروه دوم نیز معتقدند مطلقا بدون محصولات تراریخته در دنیای امروز نمی توان زندگی کرد اما سومین گروه می گویند در دنیای امروز با توجه به مشکلات جهانی، کم آبی و مشکلاتی در تولید مواد غذایی وجود دارد، باید در مواردی و با رعایت استانداردهای علمی و احتیاط های ایمنی از این محصولات استفاده کنیم.
موضع وزارت بهداشت درباره محصولات تراریخته همواره موضع وسط، میانه و احتیاط آمیز بوده است. به همین علت با وجود تعدد محصولات تراریخته در بازارجهانی دو شرط اساسی را برای واردات این محصولات به کشور گذاشته ایم.
شرط اول این است که محصول تراریخته باید حتما در کشور مبدا و تولید کننده استفاده شود و دوم اینکه این محصول باید مجوز بین المللی ایمنی داشته باشد و رخداد تراریختگی و دستکاری ژنتیک آن کاملا مشخص باشد.
به عنوان مثال اگر محصولی از ذرت وارد ایران می شود، اگر تراریخته نیست اما بیم تراریختگی آن وجود دارد باید گواهی معتبر عدم تراریختگی داشته باشد و اگر تراریخته است، باید گواهی معتبری ارائه کند که چه نوع تراریختگی دارد و حتما باید مجوز مصرف در کشور تولید کننده را داشته باشد. تراریختگی آن باید گواهی معتبر بین المللی داشته باشد و ما این گواهی ها را از مراجع صادر کننده آن چک می کنیم.
گواهی های بین المللی را چه مرجعی صادر می کند؟
در محصولات مرتبط با ایمنی زیستی، تاییدیه های بین المللی را مراجع معتبری مثل سازمان غذا و داروی آمریکا یا سازمان غذا و داروی اروپا صادر می کنند که در دنیا صلاحیت صدور چنین مجوزهایی را دارند یا اینکه محصولاتی هستند که سالهاست در دنیا مصرف می شوند و خیال همه از مصرف آنها راحت است.
شاید بپرسید آیا ارائه این مدارک برای صدور مجوز کافی نیست، نه کافی نیست، رخداد تراریختگی نیز باید مشخص و تایید شده باشد خود وزارت بهداشت نیز در آزمایشگاههای مورد تایید خود این محصولات را دوباره آزمایش می کند تا رخداد دستکاری ژنتیکی آن تایید شود و مشخص شود که چه نوع دستکاری ژنتیکی شده است و این کار برای مواردی که مجوز گرفته اند به صورت روتین انجام می شود.
تاکنون برای چه محصولات تراریخته ای در ایران مجوز صادر شده است؟
تاکنون فقط برای دو محصول مجوز صادر شده است، یکی سویا که شامل سویا، روغن سویا و کنجاله سویاست.
از چه کشوری وارد می شوند؟
از هر کشوری که بخواهد وارد شود، فرقی نمی کند. همین مسیر طی می شود ولی مهمترین تولید کنندگان این محصولات کشورهای آمریکای جنوبی هستند. 80 درصد این نوع روغن ها تراریخته هستند، اقدام دیگری نیز که در ایران انجام می شود، این است که روی این محصولات برچسب زده می شود تا مشتری نهایی بداند، محصولی که استفاده می کند، تراریخته و دستکاری ژنتیکی شده است.
محصول دوم تراریخته که مجوز گرفته چیست؟
ذرت. به جز این دو محصول هیچ محصول تراریخته دیگری در کشور مجوز ندارد، نه برنج تراریخته و نه گندم تراریخته چه به شکل واردات و چه تولید داخل نداریم و درج برچسب تراریخته نیز بر روی محصولات سویا و ذرت اجباری است.
ولی برچسب ها آن قدر ریز هستند که مشتری متوجه نمی شود؟
باشد ولی وجود دارد، نکته اینجاست که محصولات تراریخته ای که در ایران مجوز گرفته اند، سالهاست در دنیا مصرف می شود و حتما توسط صدها و هزاران؛ میلیونها و میلیاردها نفر در دنیا آنها را مصرف کرده اند و امکان ندارد این محصولات فقط در ایران مصرف شود.
یعنی از نظر شما این مواردی که مجوز گرفته اند، تهدیدی برای سلامت نیستند؟
نه به هیچ وجه این چند موردی که در کشور مجوز گرفته اند، به هیچ وجه تهدیدی برای سلامت محسوب نمی شوند.
در مورد محصولات قاچاق چطور؟
در بازار قاچاق هر کالایی ممکن است وجود داشته باشد چون تحت کنترل و نظارت وزارت بهداشت نیست و وزارت بهداشت هم مسئول کالاهای قاچاق نیست و نمی توانیم نظارتی روی کالاهای قاچاق داشته باشیم.
اگر در مورد این محصولات بخواهید، توصیه و راهنمایی برای مردم داشته باشید، چه می گویید؟
در مورد محصولات تراریخته هیچ محصول تولید داخلی نداریم، واردات نیز فقط به همان دو محصولی که اعلام کردم، محدود شده است.
کنجد تراریخته نداریم؟
نه، وارداتی از سایر محصولات که به صورت تراریخته باشد، نداریم، محصولات تراریخته در دنیا زیاد است، خیلی از محصولات در دنیا تراریخته هستند ولی غیر از این دو مورد ما محصول تراریخته وارداتی نداشته ایم. حالا اگر کسی بپرسد که آیا می شود سویا و ذرت هم اساسا غیرتراریخته وارد کرد، پاسخ مثبت است اما گرانتر است، یعنی اگر بخواهیم جلوی واردات این محصول تراریخته را بگیریم باید هزینه آن را بپردازیم.
اگر در داخل تولید کنیم چطور؟
جالب است که عده ای از مخالفان، به دنبال ممنوع کردن کشت محصولات تراریخته در کشور هستند اما با واردات آن موافق هستند و معتقدند واردات این محصولات بلامانع است که به نظر من این برخورد نیز غیر منطقی است.ا اگر ما می خواهیم در مورد تراریخته سختگیری کنیم باید در واردات سختگیری کنیم، باید اجازه دهیم در زمینه تولید کار شود، چون هنر محققان داخلی خودمان است و با توجه به اقلیم ایران تولید می شود.
پس شما با تولید محصولات گیاهی تراریخته در کشور موافقید؟
به نظر من تولید محصولات تراریخته در کشور نباید ممنوعیت داشته باشد اما معتقدم باید با احتیاط اقدام کرد، هیچ وقت نمی گویم، تولید این محصولات در داخل باید ممنوع شود، علت اینکه تاکنون نتوانسته ایم این محصولات را در کشور تولید کنیم، این است که تکنولوژی آن را نداشته ایم، البته در سطح آزمایشگاهی کارهایی انجام شده است اما تکنولوژی تولید انبوه این محصولات را نداریم.
با این حال در مورد روغن های خوراکی تقریبا تمام بازار داخلی در اختیار محصولات تراریخته است و مردم حق انتخاب ندارند؟
نه، چون همه روغن های مصرفی که سویا نیست، آفتابگردان و کنجد هم داریم.
اینها همه غیر تراریخته هستند؟
بله، در مورد روغن ذرت وارداتی هم، همه اش تراریخته نیست و غیر تراریخته هم وجود دارد. سویا عمدتا تراریخته است.
دیناروند میگوید موضع وزارت بهداشت در مورد محصولات تراریخته «احتیاط» است، تاکنون فقط برای سویا و ذرت مجوز صادر شده است و صدور مجوز برای این محصولات دو شرط دارد.
سرویس جامعه مشرق - محصولات تراریخته، بایدها و نبایدهای تولید، واردات و مصرف آن در هفتههای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است تا جایی که موضوع به مجلس شورای اسلامی نیز کشیده شده و قرار است مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
رئیس سازمان غذا و دارو می گوید موضع وزارت بهداشت در مورد محصولات تراریخته احتیاط است، تاکنون فقط برای سویا و ذرت مجوز صادر شده است. صدور مجوز برای این محصولات دو شرط دارد، حتما باید در کشور تولید کننده مصرف شوند و حتما باید گواهی بین المللی ایمنی داشته باشند. آقای دیناروند همچنین معتقد است از اسم «تراریخته نباید ترسید»... هرچند رفته رفته تراریخته (بدون قضاوت درباره صحت یا نادرستی آن) به واژهای هراسانگیز تبدیل شده است...
گیاهان تراریخته یا دستکاری ژنتیکی شده، گیاهانی هستند که با تغییراتی در ژن آنها برخی خواص گیاه سابق را از دست می دهند یا خواص جدیدی به دست می آورند، اغلب این تغییرات معمولا با هدف مقابله با آفات گیاهی، افزایش بهره وری، تولید بیشتر یا با کیفیت تر صورت می گیرد.
این روزها اگر واژه تراریخته را جستجو کنید، این یکی از اولین تصاویری است که به شما پیشنهاد داده میشود
اما این تغییرات ژنتیکی در کنار موافقان خود، مخالفان سرسختی هم دارد که معقدند، دستکاری ژنتیکی در گیاهان می تواند آسیب هایی را به دنبال داشته باشد، آسیب هایی که شاید هنوز با دانش فعلی نتوانیم آنها را تشخیص دهیم ولی در آینده مشخص شود، زمانی که دیگر آسیب ها رقم خورده است و جبران آن کار مشکلی است.
با این حال تولید محصولات تراریخته یا دستکاری ژنتیکی شده به عنوان یکی از عرصه های نوین دانش بشتری طرفدارانی هم دارد. کسانی معتقدند باید از دانش و علم روز دنیا استفاده کرد به خصوص زمانی که جهان با کمبود غذا مواجه است و تولید بیشتر و با کیفیت تر محصول می تواند، ابزاری برای مقابله با این نگرانی باشد.
در دو سوی این طیف یعنی در میانه بین مخالفان تراریخته که آن را تهدیدی برای سلامت بشر و محیط زیست می دانند حتی اگر اکنون دلیل علمی برای آن نباشد و آن سوی طیف که موافقان سر سخت استفاده از تکنولوژی های روز دنیا هستند. گروهی نیز هستند که به روش احتیاط آمیز معتقدند و می گویند نه رد کامل و نه قبول بی قید و شرط. این محصولات در صورتی که تاییدیه های علمی بین المللی را داشته باشند و در کشور تولید کننده برای مردم خودشان استفاده شود، با کنترل آن توسط دانشمندان داخلی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
علاوه بر واردات، تولید این محصولات گیاهی در داخل نیز موافقان و مخالفان سرسختی دارد و درست مانند مقوله واردات، استدلهایی از هر دو سوی طیف بیان می شود. گروهی معتقدند باید مانند سایر تکنولوژی های روز دنیا دانشمندان داخلی نیز امکان فعالیت در این عرصه جدید دانش بشری را داشته باشند. آنان می گویند تولید این محصولات در کشور هم اهمیت استراتژیک دارد و هم از نظر ایمنی می تواند مطمئن تر باشد اما از آن سوی طیف گروهی معتقند دستکاری ژنتیک در گیاهان می تواند بر نقشه ژنوم گونه های گیاهی کشور و محیط زیست ایران آسیب منفی بگذارد و این میراث قدیمی سازگار با محیط زیست را از بین ببرد.
هر چه هست نام تراریخته برای گروهی همراه با ترس است اما گروهی نیز آن را مانند سایر دانش های نوین جهانی، عرصه ای جدید برای توسعه می دادند و معتقدند باید با لحاظ اصولی علمی و ایمنی وارد این عرصه جدید شد. حالا در کنار موافقان و مخالفان این عرصه جدید در حوزه کارشناسی به سراغ یک مقام مسئول رفتیم و نظر رسمی سازمان غذا و دارو را در این مورد جویا شدیم، با هم گفت و گو با رسول دیناروند، معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو را می خوانیم:
آیا محصولات تراریخته تهدیدی برای سلامت مردم محسوب می شوند؟
در دنیا و ایران سه موضع در ارتباط با محصولات تراریخته وجود دارد، گروهی مخالفت قطعی و دائمی دارند، گروهی حمایت و دفاع قطعی و دائمی دارند و گروهی هم موضع احتیاط را انتخاب کرده اند.
از این سه، گروه اول می گویند مطلقا و تحت هیچ شرایطی استفاده از محصولات تراریخته ممنوع است، گروه دوم نیز معتقدند مطلقا بدون محصولات تراریخته در دنیای امروز نمی توان زندگی کرد اما سومین گروه می گویند در دنیای امروز با توجه به مشکلات جهانی، کم آبی و مشکلاتی در تولید مواد غذایی وجود دارد، باید در مواردی و با رعایت استانداردهای علمی و احتیاط های ایمنی از این محصولات استفاده کنیم.
موضع وزارت بهداشت درباره محصولات تراریخته همواره موضع وسط، میانه و احتیاط آمیز بوده است. به همین علت با وجود تعدد محصولات تراریخته در بازارجهانی دو شرط اساسی را برای واردات این محصولات به کشور گذاشته ایم.
شرط اول این است که محصول تراریخته باید حتما در کشور مبدا و تولید کننده استفاده شود و دوم اینکه این محصول باید مجوز بین المللی ایمنی داشته باشد و رخداد تراریختگی و دستکاری ژنتیک آن کاملا مشخص باشد.
به عنوان مثال اگر محصولی از ذرت وارد ایران می شود، اگر تراریخته نیست اما بیم تراریختگی آن وجود دارد باید گواهی معتبر عدم تراریختگی داشته باشد و اگر تراریخته است، باید گواهی معتبری ارائه کند که چه نوع تراریختگی دارد و حتما باید مجوز مصرف در کشور تولید کننده را داشته باشد. تراریختگی آن باید گواهی معتبر بین المللی داشته باشد و ما این گواهی ها را از مراجع صادر کننده آن چک می کنیم.
گواهی های بین المللی را چه مرجعی صادر می کند؟
در محصولات مرتبط با ایمنی زیستی، تاییدیه های بین المللی را مراجع معتبری مثل سازمان غذا و داروی آمریکا یا سازمان غذا و داروی اروپا صادر می کنند که در دنیا صلاحیت صدور چنین مجوزهایی را دارند یا اینکه محصولاتی هستند که سالهاست در دنیا مصرف می شوند و خیال همه از مصرف آنها راحت است.
شاید بپرسید آیا ارائه این مدارک برای صدور مجوز کافی نیست، نه کافی نیست، رخداد تراریختگی نیز باید مشخص و تایید شده باشد خود وزارت بهداشت نیز در آزمایشگاههای مورد تایید خود این محصولات را دوباره آزمایش می کند تا رخداد دستکاری ژنتیکی آن تایید شود و مشخص شود که چه نوع دستکاری ژنتیکی شده است و این کار برای مواردی که مجوز گرفته اند به صورت روتین انجام می شود.
تاکنون برای چه محصولات تراریخته ای در ایران مجوز صادر شده است؟
تاکنون فقط برای دو محصول مجوز صادر شده است، یکی سویا که شامل سویا، روغن سویا و کنجاله سویاست.
از چه کشوری وارد می شوند؟
از هر کشوری که بخواهد وارد شود، فرقی نمی کند. همین مسیر طی می شود ولی مهمترین تولید کنندگان این محصولات کشورهای آمریکای جنوبی هستند. 80 درصد این نوع روغن ها تراریخته هستند، اقدام دیگری نیز که در ایران انجام می شود، این است که روی این محصولات برچسب زده می شود تا مشتری نهایی بداند، محصولی که استفاده می کند، تراریخته و دستکاری ژنتیکی شده است.
محصول دوم تراریخته که مجوز گرفته چیست؟
ذرت. به جز این دو محصول هیچ محصول تراریخته دیگری در کشور مجوز ندارد، نه برنج تراریخته و نه گندم تراریخته چه به شکل واردات و چه تولید داخل نداریم و درج برچسب تراریخته نیز بر روی محصولات سویا و ذرت اجباری است.
ولی برچسب ها آن قدر ریز هستند که مشتری متوجه نمی شود؟
باشد ولی وجود دارد، نکته اینجاست که محصولات تراریخته ای که در ایران مجوز گرفته اند، سالهاست در دنیا مصرف می شود و حتما توسط صدها و هزاران؛ میلیونها و میلیاردها نفر در دنیا آنها را مصرف کرده اند و امکان ندارد این محصولات فقط در ایران مصرف شود.
یعنی از نظر شما این مواردی که مجوز گرفته اند، تهدیدی برای سلامت نیستند؟
نه به هیچ وجه این چند موردی که در کشور مجوز گرفته اند، به هیچ وجه تهدیدی برای سلامت محسوب نمی شوند.
در مورد محصولات قاچاق چطور؟
در بازار قاچاق هر کالایی ممکن است وجود داشته باشد چون تحت کنترل و نظارت وزارت بهداشت نیست و وزارت بهداشت هم مسئول کالاهای قاچاق نیست و نمی توانیم نظارتی روی کالاهای قاچاق داشته باشیم.
اگر در مورد این محصولات بخواهید، توصیه و راهنمایی برای مردم داشته باشید، چه می گویید؟
در مورد محصولات تراریخته هیچ محصول تولید داخلی نداریم، واردات نیز فقط به همان دو محصولی که اعلام کردم، محدود شده است.
کنجد تراریخته نداریم؟
نه، وارداتی از سایر محصولات که به صورت تراریخته باشد، نداریم، محصولات تراریخته در دنیا زیاد است، خیلی از محصولات در دنیا تراریخته هستند ولی غیر از این دو مورد ما محصول تراریخته وارداتی نداشته ایم. حالا اگر کسی بپرسد که آیا می شود سویا و ذرت هم اساسا غیرتراریخته وارد کرد، پاسخ مثبت است اما گرانتر است، یعنی اگر بخواهیم جلوی واردات این محصول تراریخته را بگیریم باید هزینه آن را بپردازیم.
اگر در داخل تولید کنیم چطور؟
جالب است که عده ای از مخالفان، به دنبال ممنوع کردن کشت محصولات تراریخته در کشور هستند اما با واردات آن موافق هستند و معتقدند واردات این محصولات بلامانع است که به نظر من این برخورد نیز غیر منطقی است.ا اگر ما می خواهیم در مورد تراریخته سختگیری کنیم باید در واردات سختگیری کنیم، باید اجازه دهیم در زمینه تولید کار شود، چون هنر محققان داخلی خودمان است و با توجه به اقلیم ایران تولید می شود.
پس شما با تولید محصولات گیاهی تراریخته در کشور موافقید؟
به نظر من تولید محصولات تراریخته در کشور نباید ممنوعیت داشته باشد اما معتقدم باید با احتیاط اقدام کرد، هیچ وقت نمی گویم، تولید این محصولات در داخل باید ممنوع شود، علت اینکه تاکنون نتوانسته ایم این محصولات را در کشور تولید کنیم، این است که تکنولوژی آن را نداشته ایم، البته در سطح آزمایشگاهی کارهایی انجام شده است اما تکنولوژی تولید انبوه این محصولات را نداریم.
با این حال در مورد روغن های خوراکی تقریبا تمام بازار داخلی در اختیار محصولات تراریخته است و مردم حق انتخاب ندارند؟
نه، چون همه روغن های مصرفی که سویا نیست، آفتابگردان و کنجد هم داریم.
اینها همه غیر تراریخته هستند؟
بله، در مورد روغن ذرت وارداتی هم، همه اش تراریخته نیست و غیر تراریخته هم وجود دارد. سویا عمدتا تراریخته است.
بامداد – عضو کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: ممنوعیت تولید، واردات و مصرف تراریختهها در کمیسیون کشاورزی تصویب شد. ممنوعیت تراریخته ها در کمیسیون تلفیق مجلس نیز مصوب شد تا با پایان کار کمیسیون تلفیق در صحن علنی مجلس مطرح شود. تصویب ممنوعیت تراریخته ها را پی می گیریم.
به گزارش بامداد به نقل از تسنیم، عباس پاپیزاده اظهار کرد: موضوع ممنوعیت هرگونه واردات، تولید و مصرف محصولات تراریخته بدون ضوابط در برنامه ششم توسعه مورد توجه قرار گرفته است. پاپیزاده افزود: در حال حاضر ۱۰ تا ۱۵ میلیون تن به طور سالانه محصولات تراریخته به ایران وارد میشود.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس ادامه داد: محصولات کشاورزی تراریخته از طریق مهندسی و دستکاری ژنتیک تولید میشوند و دستکاری ژنتیک محصولات کشاورزی عارضههایی در محصول کشاورزی ایجاد میکند که باعث آلرژی و عوارض در سلامتی انسان نیز خواهد شد.
پاپیزاده تصریح کرد: در حال حاضر ۲۶ کشور اروپایی به طور کامل تولید محصولات غذایی و کشاورزی تراریخته را ممنوع کردهاند که این امرنشان میدهد که در ایران نیز باید اقدامات جدیتری درباره محصولات تراریخته صورت گیرد. پاپیزاده گفت: مصوبه ممنوعیت محصولات تراریخته کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی اخیراً در کمیسیون تلفیق مجلس نیز نهایی شده است و به زودی در صحن علنی مجلس مطرح میشود.
پاپیزاده در پاسخ به این سوال که به طور مشخص موضوع تراریخته ها چه زمانی در صحن علنی مجلس مطرح میشود افزود: موضوع محصولات دستکاری ژنتیک شده در دستور کار کمیسیون تلفیق مجلس شورای قرار گرفته است تا هر زمان امور کمیسیون تلفیق تمام شود، با اغاز بررسی برنامه ششم، موضوع تراریخته ها نیز در صحن علنی مطرح شود.
در حالی که 38 کشور تولید و استفاده از محصولات تراریخته را ممنوع اعلام کرده، ایران به دنبال ترویج کشت این محصولات است و سالانه 5.5 میلیارد دلار محصول تراریخته وارد میکند.
این پژوهش نشان داد دولتهایی که به دنبال ممنوعیت کشت محصولات تراریخته با هدف سلامت و حفظ محیط هستند رو به گسترش است. در حال حاضر 38 کشور جهان رسما ممنوعیت کشت محصولات تراریخته (دستکاری شده ژنتیکی) را در کشورشان اعلام کردهاند.
در این میان 28 کشور اقدام به کشت محصولات تراریخته میکنند که اکثر آنها زیر 500 هزار هکتار است بنابراین تصویری که دولت آمریکا و صنایع بیوتکنولوژی ایجاد کردهاند که محصولات تراریخته مورد پذیرش کشورهای جهان است، کاملا اشتباه است.
در حقیقت بسیاری از کشورها قوانینی را برای حفظ سلامتی مردم و محیط زیستشان از خسارتهایی که محصولات تراریخته میزند، دنبال میکنند.
در این میان 38 کشور استفاده و کشت محصولات تراریخته را در کشورشان ممنوع کردهاند:
28 کشور عضو اتحادیه اروپا شامل اسکالند، ولز، ایرلند شمالی، آلمان، فرانسه، هلند، مالتا، قبرس، یونان، بلغارستان، روسیه، صربستان، کروتیا، ایتالیا، مولداوی، لتوانی، استرالیا، لهستان، اسلوواکی، آذربایجان، بوسنی ، لوگزامبورگ،اوکراین، نروژ و سوئیس، همچنین چهار کشور آمریکایی شامل بلیز، پرو، اکوادور، ونزوئلا هم استفاده از محصولات تراریخته را ممنوع کردهاند.
در آسیا نیز 4 کشور ترکیه، قرقیزستان، بوتان، عربستان سعودی و در آفریقا دو کشور الجزیره و ماداگاسکار استفاده از محصولات تراریخته ممنوع شده است.
در پی هشدار کارشناسان به خطر محصولات تراریخته برای سلامتی و محیط زیست در بسیاری از کشورها موجی برای ممنوعیت این نوع محصولات ایجاد شده است.
ایران نه تنها کشت این محصولات را ممنوع نکرده بلکه در حمایت از آن بندی را در برنامه ششم توسعه گنجانده بود. از سوی دیگر به گفته دبیر کل خانه کشاورزی و وزیر اسبق جهاد کشاورزی سالانه 5.5 میلیارد دلار محصولات تراریخته وارد کشور میشود. در بدنه دولت هم موافقان زیادی به دنبال ترویج کشت محصولات تراریخته هستند.
از سوی دیگر برخی منابع آگاه میگویند کشت برنج تراریخته در شمال کشور به صورت محدود انجام میشود.
مراقب روغن های تراریخته وارداتی باشید
تاریخ انتشار : شنبه ۲۹ آبان ۱۳۹۵ ساعت ۱۷:۱۲
کلمات کلیدی: روغن های تراریخته وارداتی-پایتخت
دکتر منصور غنیان در گفتوگو با ایسنا، در خصوص برگزاری همایش ملی «محصولات تراریخته در خدمت تولید غذای سالم، حفاظت از محیطزیست و توسعه پایدار» در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان اظهار کرد: در مجموع 60 مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شد که از این تعداد 12 مقاله کلیدی برای سخنرانی انتخاب شدند.
وی افزود: در تمام محورهای اعلامشده از جمله اخلاق زیستی، ملاحظات فقهی، جنبههای مثبت و منفی محصولات تراریخته، وضعیت تولیدات ایران و جهان، پیامدهای مثبت و منفی آنها در محیطزیست، سلامت انسان و امنیت غذایی مقالاتی دریافت شده است.
دبیر علمی این همایش ملی تصریح کرد: آخرین مهلت ارسال مقالات جمعه گذشته بود؛ 25 آبان نیز داوری مقالات انجام شد و از امروز ثبتنام برای حضور در همایش آغاز میشود و تا سهشنبه، دوم آذرماه ادامه خواهد داشت؛ همایش در روز پنجشنبه، چهارم آذرماه برگزار میشود و بعدازظهر همان روز نیز یک نشست هماندیشی برای بحث و تبادلنظر درباره محصولات تراریخته برگزار خواهد شد.
تعدادی از استادان علوم پزشکی و دانشجویان پزشکی طی نامه ای به کمیسیون تلفیق مجلس درخواست کردند واردات، تولید و مصرف محصولات تراریخته ممنوع شود و «کشاورزی سالم و ارگانیک» توسعه یابد.
نگرانیهای علمی در این مقوله عبارتند از:
1- به هم ریختن تعادل زیست محیطی:
برهم زدن یکباره و دفعی نظم در یک زیست بوم ـ که طی میلیونها سال به تعادل رسیده ـ برای موجودات زنده آن محیط، مخاطرات جدی در پی خواهد داشت، که نهایتا می تواند سبب اخلال در زندگی انسان شود.
برای مثال از بین رفتن دفعی علفهای هرز در یک زیست بوم میتواند زندگی زنجیره موجوداتی را که از آن علف تغذیه میکنند به مخاطره اندازد؛ همین مشکل در آمریکا در اثر کاشت نوعی سویا و ذرت تراریخته بهوجود آمده و نسل گونه ای از پروانههایی که از گیاه استبرق تغذیه میکنند به خطر افتاده است.
خطر دیگر این است که با انتقال ژنهای مقاوم، به علف های هرز مجاور گیاهان تراریخته, این علف ها نیز نسبت به آفت مقاوم شده و به «ابرعلف هرز» تبدیل شوند.
همچنین در صورت آمیختگی بذرهای تراریخته با گونههای بومی، احتمال انتقال ژن تراریخته و ایجاد آثار سوء بر روی گنجینه ذخایر ژنتیکی کشور نیز وجود دارد.
این مثالها پیچیده بودن عوامل مؤثر بر یک زیست بوم و لزوم بررسیهای بیشتر و ارزیابی، قبل از تغییرات شتابزده در محیط زیست را یادآور میشود.
2- تولید پروتئینهای جدید در اثر ژنهای جدید وارد شده به محصول زراعی، ممکن است باعث حساسیتزایی شده و یا با القای تغییرات متابولیکی در گیاهان، میزان ترکیبات حساسیتزا یا سمی گیاه را افزایش دهد؛ این احتمال را میتوان و باید با تحقیقات بیشتر و انجام آزمایشات دقیق بر روی نمونههای آزمایشگاهی ارزیابی کرد.
3- مطالعات معتبر علمی نشان میدهد محصولات تراریخته با تأثیر بر غدد درونریز بدن و ایجاد «اندومتریوز» میتوانند خطر بالقوهای برای ایجاد ناباروری در دراز مدت به شمار بروند.
4- در برخی مقالات معتبر بینالمللی آثار مضر میکروسکوپی و مولکولی روی بافتها و اعضای مختلف بدن در اثر مصرف برخی محصولات تراریخته گزارش شده است؛ باز هم باید با ارزیابی دقیق این احتمال را ارزیابی نمود.
5- این محصولات ممکن است در درازمدت خطرات جبران ناپذیری داشته باشند. به عنوان نمونه در بررسی مدلهای حیوانی، طی آزمایشاتی که به مدت دو سال روی «رت» های مصرف کننده ذرت تراریخته انجام شد، مرگ و میر بیشتر و سریعتر «رت» ها، همچنین ایجاد سرطان پستان در رتهای ماده (تقریباً در تمام موارد) آسیب به غده هیپوفیز، احتقان و نکروز کبد و مشکلات کلیه مشاهده شد. این مقاله مدتی پس از چاپ، رد شد اما دوباره پس از چند سال منتشر شد که این موضوع بر مبهم بودن جریان تولید تراریخته در جهان و لزوم ارزیابی بیشتر این محصولات صحه می گذارد.
6- برخی پژوهشها ارتباط مستقیم بین مصرف محصولات تراریخته و بیماریهای خاص مانند اوتیسم را نشان میدهد. بر اساس پژوهش ها گلیفوسیت -که برخی محصولات تراریخته به آن مقاوم اند –هنگام مصرف در مزرعه برای از بین بردن علف های هرز، در گیاهان تراریخته تجمع پیدا میکند و عامل ایجاد بیماری های متعددی می باشد.
همه این شواهد و دلایل نشان میدهد بنابر قاعده عقلی «دفع ضرر احتمالی» باید نسبت به توقف و انجام ارزیابیهای بومی تا حصول اطمینان از سلامت این محصولات اقدام کنیم.
** نگرانیها در حوزه امنیتی
1- 39 کشور پیشرفته جهان، و ازجمله رژیم صهیونیستی کشت محصولات تراریخته را کاملاً ممنوع کردهاند و 64 کشور نیز برچسب زنی را اجباری نموده اند بر اثر اعمال اقدامات احتیاطآمیز طی 40 سال گذشته «فقط 28 کشور» و آن هم با ملاحظاتی کشت این محصولات را انجام میدهند. البته برخی از این کشورها، واردات و مصرف این محصولات را تحت قوانین سختگیرانه برچسبگذاری آزاد کردهاند. بهگونهای که در این کشورها نیز عموماً واردات محصولات با تراریختگی بالای 1% کاملاً ممنوع است، اما نکته اینجاست که حتی کشورهای واردکننده نیز برای «کشت محصولات دستکاری شده ژنتیکی» ممنوعیتهای سختی در نظر گرفتهاند. «ممنوعیت کشت» بهدلیل تأثیرات عمیق کشت این محصولات در بههمزدن زیست بومهای کشور است. بنابراین گرچه واردات این محصولات در درازمدت خطراتی برای سلامت مردم در پی دارد، اما کشت این محصولات، باید در اولویت تحریم و ممنوعیت قرار گیرد.
در ایران نیز سازمان حفاظت از محیط زیست به مدت 20 سال است که به دلیل آثار و مخاطرات ناشناخته محصولات تراریخته با آن مقابله میکند.
2- تجربه شکست کشور پاکستان در کشت پنبه تراریخته:
در پاکستان با کشت 10 ساله این محصول برخلاف پیشبینیها نه تنها میزان تولید پنبه افزایش نیافت، بلکه به دو سوم میزان اولیه رسید. همچنین کشت این محصولات باعث برهم خوردن شرایط زیست محیطی و تغییر نوع آفت پنبه در این کشور شد.
3- عقیم و یکبار مصرف بودن برخی گونههای بذر محصولات تراریخته:
به صورتی که ساخت مجدد آنها بهجای «خودزایش طبیعی» باید توسط «آزمایشگاه و خطوط تولید سازندگان» صورت گیرد؛ فناوری تولید این محصولات نیز عمدتاً در اختیار صهیونیستهاست. بههمین دلیل کشاورزی کشور، از سال اول کشت، به تولیدکننده این بذرها وابسته خواهد شد و طبیعتاً در اثر این وابستگی، امنیت غذایی و امنیت ملی کشور به مخاطره خواهد افتاد.
4- بدسابقه و شناخته شده بودن شرکتهای اصلی محصولات تراریخته در جهان از جمله شرکت یهودی آمریکایی «مونسانتو» و «بنیاد راکفلر»
5- انتشار اسناد نفوذ جریانهای بینالمللی منتسب به صهیونیستها در برخی مراکز تصمیمساز عرصه زیستفناوری کشور بسیار نگران کننده است؛ چنان که محمدرضا اسکندری - وزیر اسبق جهادکشاورزی- میگوید: در کمال تعجب افرادی که قصد تولید و انبوهسازی محصولات تراریخته را دارند، با بودجه پژوهشی کشور، شرکت دانشبنیان تأسیس کردهاند و خودشان نیز عضو کمیته نظارت بر تراریخته و مجوز واردات محصولات تراریختهاند. اما هیچ فردی از مخالفان تراریخته را نمیبینیم که در کمیته صدور مجوز واردات حضور داشته باشد.
6- اعطای سه مدال (از سه مدال) طلای کشاورزی ایران به سه صهیونیست شناخته شده بینالمللی ـ «نورمن بورلاگNorman Ernest Borlaug-» در سال 78 و به«گوریو خوشGurev Khush-» در سال 79 و به «ون مونتاگوMarc Van Montagu-» در سال 94 ـ دلیل دیگری بر مشکوک بودن جریان تراریخته در ایران است.
7- وارد ساختن انتقادات جدی بر بند مربوط به محصولات تراریخته در اسناد لایحه برنامه ششم از سوی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی و بیان مورد تایید نبودن ایمنی این محصولات درمورد محیط زیست و سلامت انسان از نظر متخصصان دنیا و کشور و همچنین اجرایی نشدن و مشکلدار بودن قوانین و مقررات حوزه ی محصولات تراریخته در کشور نگرانی ها را تشدید کرده است.
8- احساس خطر دکتر محمد جواد ظریف و بیان احتمال استفاده از محصولات تراریخته بهعنوان «سلاح» و «برای عقیمسازی یک نسل» یا «تغییر حالات روحی و روانی یک نسل» که در سال 78 طی نامهای به رییس جمهور وقت، نوشته شد، نیز حائز اهمیت است.
9- دکتر مهناز مظاهری استاد تمام بیوتکنولوژی و معاون پژوهشی سازمان محیط زیست نیز اظهاراتی داشته اند مبنی بر اینکه نه تنها در کشور هیچ ارزیابی خطر در مورد تراریختهها صورت نگرفته، بلکه اصولاً هیچ متخصص ارزیاب خطری در این بخش تربیت نشده و خود ذینفعان به صورت «خوداظهاری بدون شاخص» این ارزیابی خطرات احتمالی را انجام دادهاند.
10- محمدعلی ملبوبی، معاون پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیستفناوری، که سمت پرزیدنت فدراسیون بیوتکنولوژی آسیا و ریاست کارگروه کشاورزی ستاد توسعه زیستفناوری را دارد نیز بر عدم شناخت تأثیرات بلند مدت این محصولات بر سلامتی و محیط زیست تأکید دارد.
11- با توجه به اینکه برخی پژوهشگران داخلی، ابداعات ثبت شده کمپانیهای جهانی را بدون کسب اجازه از صاحب اختراع، در تولید این محصولات بهکار گرفتهاند، در صورت پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، تجاریسازی این محصولات (بدون کسب اجازه رسمی از صاحب اختراع) در آینده نزدیک سبب محکومیت بینالمللی و تحمیل میلیاردها دلار هزینه به کشور، به نفع کمپانیهای خارجی خواهد شد.
با این اوصاف به نظر میرسد دلایل کافی برای تأکید و صحه گذاشتن بر مصوبه دقیق کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در ممنوعیت واردات و کشت محصولات تراریخته و تاکید بر تحقیقات توسعه ای وجود داشته باشد.
ما جمعی از اساتید، پزشکان و دانشجویان پزشکی کشور درخواست داریم که جهت حفظ سلامت و امنیت ملت ایران و حفظ محیط زیست میهن عزیزمان، واردات، تولید و مصرف محصولات تراریخته طی پنج سال آینده ممنوع اعلام شود تا در طی این فرصت ضمن حمایت از تحقیقات و بررسیهای علمی و کارشناسی و ارزیابی در حوزههای مختلف این محصولات در انتهای این فرصت تصمیم مناسب جهت حفظ امنیت ملی، امنیت غذایی، سلامت مردم و حفاظت از منابع و ذخایر ژنتیکی کشور اتخاذ شود و در ضمن بر اساس بند 8 ابلاغیه رهبر معظم انقلاب در سیاستهای کلان محیط زیست «کشاورزی سالم و ارگانیک» توسعه یابد.
گفتنی است اسامی 500 نفر از استادان علوم پزشکی، پزشکان و دانشجویان پزشکی کشور به کمیسیون تلفیق مجلس محفوظ است.
به
گزارش پایگاه خبری تحلیلی شفاف روزنامه کیهان نوشت: وقتی یک قطعه از «دی انای» یک
جاندار یا یک ژن کامل از یک جاندار را جدا سازی نموده و به درون مجموعه ژن
ها(ژنوم) یک موجود دیگر وارد کنیم، موجود جدید، موجود تراریخته (دستکاری
ژنتیکی شده) نام میگیرد.
به طور خلاصه به تراریختهها GMO هم گفته میشود.
آیا اطلاعات بشر از ژنوم خود و موجودات زنده دیگر همچون گیاهان کامل است؟
مطابق
آخرین آمار در هرسلول انسان چیزی در حدود 19هزار تا 20 هزار ژن شناسایی
شده است (تردید درباره 1000 ژن کم نیست) که فقط یک و نیم درصد کل DNA انسان
را تشکیل میدهند . همینطور ژنوم انسان از حدود 6 میلیاردجفت نوکلئوتید
ساخته شده است که درباره عملکرد بیش از 98 درصد ژنوم انسان هنوز اطلاعاتی
بدست نیامده است. تاکنون درباره عملکرد و وظایف بیش از 90 درصد ژنوم بسیاری
از گیاهان و موجودات دیگر نیز با میلیونها نوکلئوتید ابهام وجود دارد و
هیچ کس عملکرد آنها را هنوز نمیداند.
حال آیا درست است در چیزی که
شناخت کافی از آن نداریم و با مرگ و حیات و سلامتی موجودات در ارتباط است،
آن هم در مقیاس وسیع دستکاری کنیم و یک ژن را در میان چندین جزء ناشناخته
(به لحاظ عملکردی) واردنماییم که نمیدانیم واکنش آنها نسبت به هم چه
خواهد بود.
مهمترین حامیان محصولات تراریخته(دستکاری ژنتیکی شده) کدام کشورها و مؤسسات هستند؟
دولت
آمریکا مهمترین بوجود آورنده وحمایتکننده محصولات تراریخته (دستکاری
ژنتیکی شده) است و کمپانیها و شرکتهای صهیونیستی آمریکایی حرف اول را
درباره تولید تجاری و صادرات تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده)ها میزنند.
مونسانتو،
داپونت، بایر، داو، سینجنتا و بی. ای.اس.اف شرکتهای بزرگ حامی محصولات
تراریخته(دستکاری ژنتیکی شده) کشاورزی هستند که به استثنای دو تای آخر
(سوییس و آلمان) همگی در آمریکا قرار دارندو به جز یکی از آنها همگی
تولیدکننده مواد شیمیایی مضر و علفکشها و آفت کشها میباشند.
سایر شرکتهای بزرگ تولیدکننده و حامی محصولات تراریخته در جهان کدامند؟
سایر شرکتهای حامی تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده) نیز اغلب تولیدکننده مواد شیمیایی سرطان زا، مضر و علفکشها و آفت کشها و... بوده و در مقاطع مختلف کمپانیهای صهیونیستی داپونت، بایر (315 شعبه در سراسر جهان دارد) و داو و مونسانتو با یکدیگر همکاری داشته و به حمایت از یکدیگر در برابر قوانین پرداختهاند. شرکت دیگر که اکنون تولیدکننده و حامی محصولات تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده) است شرکت «بایر» است، این شرکت نیز جنایاتی مانند تامین سلاحهای شیمیایی کشتار جمعی(گازهای کلرین و موستارد و ترکیبات ارگانو فسفات سمی و زیکلون B) در جنگ جهانی اول و دوم و در جنگ با کنگو و انجام آزمایشات غیر مجاز بر انسانها و... انجام داده است. داو در تولید عامل نارنجی و حمایتهای قانونی بعدی با شرکت مونسانتو شراکت داشت. پرسشی که به ذهن متبادر میشود این است که آیا میشود باور نمود که این کمپانیهای صهیونیستی تولید مواد کشنده و معلولکننده میلیونها انسان در سراسر دنیا اکنون در فکر تولید غذای مردم هستند تا مردم براثرگرسنگی نمیرند؟
درباره شرکت آمریکایی مونسانتو به عنوان معروفترین و مهمترین شرکت سرمایهگذار در امر تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده) چه میدانید؟
معروفترین
و مهمترین شرکت سرمایه گذار در امر تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده) که مادر
بیوتکنولوژی کشاورزی محسوب میشود، شرکت مخوف مونسانتوی آمریکایی است که
ید طولائی در زمینه تحقیقات و تولید سلاحهای کشتار جمعی داشته است. پیش از
آن نیز بنیانگزاران مونسانتو به شغل انتقال سیاهپوستان از آفریقا به آمریکا
و فروش بردگان اشتغال داشتهاند.
شرکت مونسانتو در سال 1901 توسط جان
فرانسیس کوینی از اعضای گروه فراماسونری (اتاق فکر شیطان پرستی و ابزاری
برای استفاده از نیروی فکری نخبگان در جهت کمک به صهیونیست ها) شوالیههای
مالت پایه ریزی شد. این شرکت در چارچوب پروژه مانهاتان که مسئول تولید
اولین بمب اتم بود و در تشریک مساعی با دولت آمریکا که به بمباران هیروشیما
و ناکازاکی انجامید (1945-1943) تحقیقات بر روی اورانیوم را انجام داد.
بعلاوه شرکت مونسانتو تولید ماده شیمیایی«عامل نارنجی» با همکاری شرکت
داو(که آن شرکت نیز اکنون در زمینه تجارت تراریخته(دستکاری ژنتیکی شدههای
کشاورزی فعال است) را انجام داد و با اطلاع از کشنده و خطرناک بودن این
ماده آن را در اختیار دولت آمریکا نهاد تا در سطح وسیع برای ازبین بردن
برگهای جنگلهای ویتنام به منظور مشخص شدن مخفیگاههای ویتنامیها به کار
رود. این ماده قویاً کشنده سبب مرگ نیم میلیون شهروند و ناقص الخلقه شدن
نیم میلیون نوزاد ویتنامی و حتی شیمیایی شدن هزاران نظامی آمریکایی شد که
اثر آن تاکنون بر آنها ادامه دارد. تولید تجاری مواد خطرناک دیگری همچون
ساخارین، PCBs ، آفت کش خطرناک DDT، آسپارتام(مسبب بیماریهایی مانند MS،
مولد سرطان وحفرههای حجیم در مغز ، آلزایمر، پارکینسون و بیماریهای دیگر
مطابق تحقیقات سازمان غذا و داروی آمریکا)، علفکش رانداپ یا گلایفوسیت (که
بسیار قوی بوده و برای انسان عوارضی چون سرطان واختلالات رشد و نقص
مادرزادی دارد) و مواد سمی دیگرکه هریک عوارضی داشته و مسبب مشکلاتی
بودهاند نیز در پیشینه این شرکت میباشد. بعلاوه مونسانتو ماده شیمیایی
ممنوعه «فسفر سفید» را در جنگ غزه برای سوزاندن پوست، گوشت و استخوان
فلسطینیان در دمای 2760 درجه و کشتن آنها در سال 2008 و 2009 در اختیار
وزارت جنگ رژیم اسرائیل قرار داد. در سال 1994 مونسانتو به تعدادی که ممکن
بود شرکتهای تولید بذر در آمریکا را خرید و بذر آنها را به شیوهای تجدید
ناپذیر تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده) نمود (تولید بذر ترمیناتور) تا هم
رقبا را حذف نماید و هم مردم برای غذا به صورت دائم به مونسانتو وابسته
شوند. مونسانتو پس از توسعه یافتن در سال 2000 خود را بعنوان یک شرکت صرفا
کشاورزی (بیوتکنولوژی کشاورزی) معرفی نمود!
آیا محصولات تراریخته مزیت و برتری دارند؟
محصولات تراریخته مزیت و برتری واقعی ندارند، این مطلب را هم متخصصان و هم کشاورزان بیان میدارند:
یک
متخصص: از بذرهای تراریخته کار خاصی برنمیآید و بازده و عملکرد برتری
ندارند آنها صرفا یا در برابر علفکشها مقاوم هستند یا حشره کشهای خاص
خود را تولید میکنند که هردو مضر بوده و به طبیعت آسیب میرسانند.ضمن
اینکه مبارزه با آفات و... دارای راههای جایگزین هستند. کشاورز نمونه برنج
کار: ببینید؛ برای چه ما میخواهیم به ژن بذرها دست بزنیم؟ مثلاً میگویند
مزیت بیشتری دارد؛ مثلاً میگویند درحالیکه ما بحران آب و غذا داریم، با
استفاده از این بذرها میشود بیشتر تولید کرد. درصورتیکه بههیچوجه
اینطور نیست! تولید با آن ارقام بذرهای دستکاری شدهای که آنها برای کشت
پیشنهاد میکنند، اصلاً بالا نیست. میزان تولید آن در هکتار اصلاً پرمحصول
نیست. حدود ۴ تن در یک هکتار است که نمیتواند جلوی واردات را بگیرد؛ و ما
با این بذر دستکاری شده خودکفا نمیشویم .
چرا بخشی از مهمترین کشورهای دنیا و دانشمندان آزاده مخالف تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده) هستند؟
واقعیت
آن است که در بسیاری از کشورهای اروپایی تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده)ها
ممنوع شدهاند زیرا که در کشورهای اروپایی عمدتا عقلانیت و علم گرایی
بیشتر از آمریکای عریض و طویل و کاپیتالیست و سرمایه دار حاکم است، کشورهای
مهمی چون فرانسه و آلمان و روسیه و 25 کشور دیگر قاره اروپا (بیشتر اعضای
اتحادیه اروپا) و کشورهای دیگر از سراسر جهان از جمله ترکیه و عربستان کشت
محصولات غذایی تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده) را در کشور خود ممنوع
کردهاند.
علل مخالفت دانشمندان و محققان آزاده با تراریختهها از قرار زیر است:
1-
دانش نا کافی بشر با وجود همه پیشرفتها، درباره عملکرد بیش از 98 درصد
ژنوم انسان (و درصدهای بیشتر در اغلب موجودات زنده دیگر) و تعداد دقیق
ژنهای بسیاری موجودات از جمله انسان! 2- دانش ناکافی بشر نسبت به شرایط خاص
بیان ژنها (بیان ژن یعنی همان ساخت پروتئین از روی ژنها، ممکن است ژن وارد
شده در گیاه یا دام، تحت شرایط خاص عملا به ژن دیگری مثلا ژن ایجاد
پروتئین سرطانزا یا ژن ایجاد سم تبدیل شود و این مورد نیز هرگز در
آزمایشگاهها بررسی نمیشود.)
3- دانش ناکافی بشر به تمامی صفات آدمی و
حتی سایر موجودات (پروتئینها صفات موجودات زنده و ازجمله انسان را تعیین
مینمایند و بشر هنوز تحقیقی اصلا درباره برخی صفات ژنتیکی انجام نداده
است.) 4-عدم امکان بررسیهای کامل و همه جانبه اثرات ژن منتقل شده بدلیل
زیاد بودن و طولانی مدت بودن و روی هم رفته گران بودن، آزمایشات اثبات
بیخطر بودن برای محیط زیست و جانوران و انسان عملا امکان ندارد. 5-عدم
بررسی کامل همه اثرات ژن منتقل شده، حتی وقتی یک ژن، تولید چند پروتئین را
موجب میشود: پس از انتقال ژن در آزمایشگاه فقط وجود تقریبی همان
نوکلئوتیدها و نهایتا یک پروتئین تولیدی و یک یا دو صفت مورد نظر را بررسی
مینماییم درحالیکه که هریک ژن ممکن است چند صفت را کنترل نماید و موجب
شود.
6- عدم بررسی کامل اثرات ژن منتقل شده در طول نسلهای انسانی: در
بررسیهایی که پس از انتقال دادن ژن به موجود دیگر در سطح جهان انجام
میگیرد فقط اثر انتقال ژن در یک نسل انسانی ممکن است بررسی شود (و بعضا
اصلا انجام نمیشود و به 90 روز بررسی موشهای آزمایشگاهی اکتفا میشود) و
آزمایشات چند نسلی انجام نمیشوند.
7-ایجاد پروتئینهای ناشناخته بیماری
آور یا سرطان زا بر اثر شکسته شدن ژن و قرار گرفتن در وسط ژن دیگر: با
روشهای مرسوم انتقال ژن معمولا مکان ژن وارد شده به موجود زنده مشخص
میباشد یعنی معلوم است که این ژن وارد چه اندام یا سلول از موجود میشود
اما از آنجا که ما هزاران کپی و نسخه از ژن را وارد گیاه میسازیم مشخص
نیست که همه آن نسخههای ژنی دقیقا درکجای ژنهای آن اندام یا آن سلول
خواهند نشست و ممکن است ژن شکسته شده و وسط یک ژن دیگر بنشیند.
8-روشی غیر طبیعی است: در مهندسی ژنتیک انتقال ژن بر دو نوع است: انتقال عمودی و انتقال افقی.
انتقال
عمودی از راه تولید مثل صورت میگیرد اما انتقال افقی همان چیزیست که در
تراریختهها رخ میدهد و امری را که در طبیعت تقریبا محال است انجام
میدهند یعنی انتقال ژن از موجودی به موجود دیگر که ممکن است هیچ شباهتی
هم به هم نداشته باشند مانند انتقال ژن از ملخ به اسب یا انتقال ژن از ماهی
به فیل و....
9- فرصت ندادن به طبیعت برای بازسازی خود: اگر در طبیعت
جهش یا انتقال ژنی صورت میگیرد، آن جهش و یا تغییر ژنتیکی در طی قرنها
توسط سیستم پیچیده طبیعت گزینش و انتخاب طبیعی میشود و چنانچه نامطلوب
باشد به صورت طبیعی حذف میشود. هنگامی که مهندسین ژنتیک به دفعات گیاهان
را دستکاری ژنتیکی میکنند و گیاه تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده) را وارد
طبیعت مینمایند، کارخانه هستی و اکوسیستم دستخوش لطمات جبران ناپذیری
خواهد شد. مانند کارخانهای که آنقدر کمیت تولید آن زیاد است که فرصتی برای
کنترل کیفی و جداسازی محصولات معیوب وجود ندارد. 10-احتمال انتقال
ناهنجاریهای ناشی از انتقال ژن، مانند آنچه در موارد فوق برشمردیم، به
گیاهان هرز و گیاهان مزارع مجاور و پراکنده شدن آن در طبیعت (فرار ژن) و
بوجود آوردن مخاطرات طبیعی وجود دارد. مثلا تولید هزاران گیاه مسموم و
سرطان زا برای موجودات تغذیهکننده و برای انسان از نتایج آن خواهد بود.
مقاومسازی به حشرات با انتقال ژن تولیدکننده سم حشره کش که ممکن است نوعی
پروتئین باشد به گیاه همراه است و از آن پس مثلا در برگها یا سایر
اندامهای گیاه سم حشره کش نیز تولید میشود.
11- مقاوم شدن باکتریها و
میکروبها به آنتی بیوتیکها: یکی دیگر از مخاطرات مطرح در تولید گونههای
تراریخته واجد ژنهای مقاومت به آنتی بیوتیک، احتمال انتقال این ژنها به
باکتریها است که نمونهای از آن انتقال ژن مقاومت به آمپیسیلین در ذرت Bt
شرکت «نوارتیس سید» بود. البته احتمال انتقال ژن به باکتری همیشه وجود
دارد و با تولید گیاهان تراریخت دوز ژن مقاوم به آنتی بیوتیک را در طبیعت
بالا میبریم که سبب مقاومت به آنتی بیوتیکها و ... میشود. 12-برخی روشهای
انتقال ژن سرطان زا و خطرناک میباشند: استفاده از روشهای نادرست برای
انتقال ژن از دلایل اثبات شده برخی سرطانهاست. مثلا انتقال ژن با استفاده
از ویروس در انتقال آنزیم ADA که در کارایی سیستم ایمنی مؤثر است به ایجاد
سرطان منتهی شده است.
13-امکان سوءاستفاده شیادان قاتل: بدلیل بسیار
ریز بودن و فنی بودن و آزمایشگاهی بودن و گران بودن تکنیک انتقال ژن ممکن
است شیادان و قاتلانی ژنهای نامناسب را ضمن آزمایشات خود وارد گیاهان یا
موجودات دیگر سازند (مانند سازمانهایی که به منظور فروش دارو و واکسن اقدام
به انتشار بیماریهای خطرناک و کشنده مینمایند) مانند ساخت و توزیع تجاری
واکسن کشنده VIOXX در آمریکا با حمایت FDA که جان بیش از 60000 نفر را گرفت
و 130000 نفر را دچار حمله قلبی نمود.
آیا تراریخته تنها راه مبارزه با آفات است؟
یک کشاورز نمونه : اگر مشکل، مبارزه بیولوژیک است که ما داریم مبارزه بیولوژیک میکنیم. همانقدر هم از زمین بهرهبرداری میکنیم، سم هم نمیزنیم؛ منابع آبمان هم همان مدلی است که برای تمام بذرها استفاده میشود. ما اگر واقعاً نگرانیم، میتوانیم بقیه مشکلاتمان، از جمله فناوریها، سیاستگذاریها و غیره را در بخش کشاورزی بهبود ببخشیم؛ چرا به سراغ بذر رفتیم؟ آن هم این بذرهای دستکاری ژنتیکی شده، به بهانه کرم ساقهخوار. من یک نمونه هستم؛ مبارزه بیولوژیک کردم و اصلاً هم کرم ساقهخوار ندارم. احتیاجی هم به بذر دستکاری ژنتیکی شده ندارم. ما از سم بسیار کم استفاده میکنیم. یک کیسه سم تا پارسال پنجاه تا شصت هزار تومان قیمت داشت؛ من تا ده یا دوازده هزار تومان برای هر هکتار یک بسته صدتایی زنبور میخرم.
چگونه استفاده از محصولات تراریخته باعث کاهش تنوع زیستی و خطر برای محیط زیست میشود؟
به دلیل استفاده بیشتر از سموم و نیز به دلیل تولید سم پروتئینی در بخشهای سبز گیاهان تراریخته مقاوم به آفت، تغییرات ژنتیکی باعث آسیب به برخی موجودات (مانند آفات و حشرات) در اکوسیستم میشود و از تنوع زیستی آنها میکاهد و خطری برای محیط زیست میباشد، از سوی دیگر یک گیاه دستکاری شدۀ آلوده شده به یک ژن خارجی، چنانچه در مزرعه کشت شود این آلودگی توسط گرده افشانی در محیط زیست پخش میشود و ارقام بومی و سایر ذخایر ژنتیکی را هم آلوده خواهد ساخت و تنوع زیستی را در معرض نابودی قرار خواهد داد.
تکنولوژی تراریخته چگونه ذخایر ژنتیکی مفید کشور را در تقابل با حملات بیوتروریستی از بین خواهد برد؟
دشمن به هر نحوی که ممکن است در پی خارج کردن ذخایر ژنتیکی از ایران و ثبت در کشور خود (در نهایت تخریب آن در کشور ایران) میباشد. این درحالی است که همین ذخایر ژنتیکی و تنوع آن (با توجه به ژنهای قدرتمندشان) به عنوان برترین عامل برای مقابله با هر نوع تهدید و حمله بیوترویستی و اگروتروریستی میباشد.اکنون عدهای به نام علم!؟ در برخی موسسات و حتی دانشگاهها در حال تراریخت نمودن گیاهان دارویی میباشند که علاوه بر امکان ایجاد مواد سمی یا آلرژی زا در آنها، منجر به حذف و کم شدن خواص آنها و نیز تهدیدی برای دوام حضورشان در اکوسیستم خواهد بود در این صورت بهبود بسیاری از بیماریهای صعب العلاج و کشنده که اکنون با کمک طب سنتی در حال انجام است نیز میسر نخواهد شد و بازهم عوامل مقابله با حملات بیوتروریستی از دسترس خارج خواهند شد.
آیا مقاله و مطلب علمی واقعی درباره بیخطر بودن دستکاری ژنتیکی شدهها وجود دارد؟
خیر. هیچ مقاله علمی و دقیقی درباره بیخطر بودن محصولات تراریخته وجود ندارد. صرفا کلی گوییهایی غیر علمی و نادقیق درباره تراریختهها به عنوان دلیل بر کشت آنها میآورند،یا مستنداتی غیر قابل رد یا اثبات بیان میکنند، مثلا با کلی گویی میگویند در طی 20 سال گذشته! که تراریختهها را در برخی کشورها استفاده نموده اند، بیماری خاصی ناشی از تراریختهها مشاهده ننمودهاند! درحالی که بعید است یک نفر یا یک تیم در این ۲۰ سال، مستمرا در این باره کار و یادداشت برداری کرده باشند و با مراجعه به بیمارستانها یا حتی مردم بیمار یا با دراختیار گرفتن اسناد احتمالی موجود، تغذیه آنها و درصد استفاده مثلا بیماران سرطانی یا والدین بیماران اوتیسم از تراریختهها را محاسبه کرده باشند. اگر اسنادی داشتند قطعا ارائه مینمودند.
چرا مجبور شدن کشاورزان به استفاده از صرفا یک نوع کشت خطرناک است؟
یکی از نگرانیها در خصوص محصولات دستکاری شده ژنتیکی این است که چون شرکت تولیدی فقط یک نوع بذر را در اختیار کشاورز میگذارد، در این محصولات تک کشتی بوجود میآید و به دنبال آن تنوع زیستی کاهش خواهد یافت و یا از بین خواهد رفت. تک کشتی شدن علاوه بر کاهش تنوع زیستی ممکن است در شیوع یا اپیدمی یک بیماری خاص مؤثر باشد و در اثر حمله یک بیماری یا آفت همه مزرعه ازبین برود.
از ممنوعیت کشت تراریختهها در کشورهای دیگر چه خبر؟
بسیاری از کشورها ( حداقل 37 کشور) مانند کشورهای اروپایی که برخی سابقه مصرف تراریختهها را داشتهاند پس از عوارض بسیار آنها و سمومشان، اکنون کشت محصولات دستکاری شده را منع نمودهاند. احتمالا مواردی مانند مسمومیت مرگبار ناشی از خیارهای تراریخته در اروپا و شیوع سرطانها و انواع بیماریها، در این تصمیم گیریها بیتأثیر نبودهاند.
آیا مقاومت گیاهان تراریخته به علف کشها یک برتری مطلوب است؟
برتری گیاهان تراریخته موجود به دلیل مقاومت آنها به علف کشهاست که اصلا مطلوب نیست زیرا:
الف- باعث میشود سم علفکش بیشتری مصرف شود چون گیاه اصلی آسیب نمیبیند و کشاورز تمایل به ایجاد مزرعهای کاملا پاک دارد.
ب- باعث مصرف چندبرابری سم میشود چرا چون آفات و گیاهان زندهاند و به سموم مقاوم میشوند.
ج- باعث میشود که گیاهان هرز مفید که ذخیره ژنتیکی محسوب میشوند هم نابود شوند و تنوع زیستی کاهش یابد.
د- باعث میشود که کشاورز برای تولید سم هم به کارخانه تولیدکننده تراریخته وابسته شود چون سم باید متناسب با گیاه باشد.
ه-
سمی که در تراریختهها استفاده میشود سم گلایفوسیت یا رانداپ است که
کمیته مشترک سازمان جهانی بهداشت و فائو بر مبنای اظهار نظر انجمن
بینالمللی تحقیقات سرطان به این نتیجه رسیدهاند که علفکش غالب در
محصولات تراریخته یعنی گلایفوسیت سرطانزاست. در حالی که از زمان تجاری شدن
محصولات تراریخته در سال ۱۹۹۶ تاکنون مصرف این علفکش ۱۵ برابر افزایش
یافته است.
و- باعث میشود که اثرات سم در زمین باقی بماند و حتی در
سالیان دیرتر قابلیت کشت سایر گیاهان حساس به علفکش را از دست بدهد که به
معنای از بین رفتن تدریجی تنوع ژنتیکی میباشد.
آیا امکان استفاده هدفمند از محصولات دستکاری شده ژنتیکی به عنوان سلاح علیه کشور هدف وجود دارد؟
دو پژوهشگر؛ دکتر گراث نیکلسون و همسرش نانسی در جنگ خلیجفارس ، یک باکتری را در خون حدود نیمی از سربازانی که دچار بیماری در جنگ خلیجفارس شدند، پیدا کردند، که این باکتری دارای میزانی از ویروس ایدز( HIV ) بود. مشخص بود که این میکروب، دستساز است و ژنتیک آن مهندسی شده برای جنگ بیولوژیک میباشد.یا بوجود آوردن تسلیحات بیولوژیک مانند ساخت بیوتکنولوژیکی ویروس ابولا و سیاه زخم و باکتری طاعون سیاه در موسسه دیمونا توسط رژیم اسرائیل. با وجود بیوتکنولوژی کشاورزی دیگر نیاز به استفاده مستقیم از داروها واکسنها و... نیست بلکه بدون اینکه هیچکس مطلع شود، ژنهای بیماری مورد نظر را در میوهها، سبزیها، غلات و حتی فرآوردههای دامی قرار میدهند، خواه توسط دشمنان خارجی به وسیله واردات یا توسط مزدوران داخلی . به عنوان مثال ژن عقیمی را بر روی گندم برای عقیم کردن نسلی از یک کشور میتوان نصب نمود.
آیا استفاده از محصولات تراریخته الزامی و اجتناب نا پذیر است؟
به گفته جمع زیادی از محققین و کشاورزان، عملا لزومی به استفاده از تراریختهها وجود ندارد زیرا نسبت به ارقام طبیعی، عملکرد بالایی ندارند و خواص خوبشان هم مانند مقاومت به آفات و علفکشها پر از ضرر و زیان است و اگر محدودیتهایی باشد، روشهای دیگری برای رفع آنها هست مثلا برای مبارزه با آفات و امراض نیز میتوان از کاشت همزمان ارقام متنوع استفاده نمود و با مبارزه بیولوژیک از عوامل زیستی بیخطر مانند برخی کفشدوزکها و زنبور تریکوگراما و... برای مبارزه با آفات بهره برد همینطور میتوان کشاورزها را به هم مرتبط نمود تا به تبادل تجربیات مفید و موثر بپردازند،یا مثلا برای رفع مشکل کم آبی هم باید به اصلاح نظام مدیریتی آب ، بازگرداندن حقآبهها و مبارزه با چاههای غیر مجاز که به خشک شدن قنوات و چاههای کشاورزان منجر میشود پرداخت، شیوههای آبیاری را هم بهبود داد مثلا از آبیاریهای قطرهای و... بهره برد، کشت گیاهانی که آب زیادی مصرف میکنند ازجمله ذرت تراریخته و نیز گیاه آکالیپتوس که آبهای زیر زمینی را با شدت برداشت میکند و... را ممنوع نمود.
سؤال 15- آیا ارزش غذایی محصولات دستکاری شده ژنتیک از محصولات طبیعی بالاتر است؟
بر اساس پژوهشهای صورت گرفته دلایل محکمی وجود دارد که محتوای مواد مغذی در مواد غذایی تراریخته به مراتب کمتر از مواد غذایی غیر تراریخته است و استفاده از آنها به فقر غذایی خواهد انجامید. در محصولات غیر تراریخته سطح بالاتر آنتی اکسیدانها، مواد مغذی بالاتر، انرژی بیشتر و پروتئین سالم تر، عملیات کشاورزی بهتر همگی منجر به محصولات بهتری به نسبت محصولات تراریخته میشود.
محصولات تراریخته چگونه باعث وابستگی دولتها و تهدیدی برای امنیت ملی خواهند بود؟
محصولات تراریخته به تبع کشاورزان، دولتها را نیز به شرکت یا مجموعهای
خاص وابسته ساخته و تهدیدی برای امنیت ملی خواهند بود. آیا وابستگی غذایی
به یک مجموعه خاص خصوصا برای محصولات استراتژیک، نمیتواند تهدیدی ملی به
شمار آید؟ در این صورت، تک تک کشاورزان ما و به تبع آنها مردم مصرفکننده و
حتی دولتی که باید تامینکننده مایحتاج مردم باشد، صددرصد وابسته به
یک مجموعهای میشوند، که میتواند بهراحتی همه را در تنگنا قرار دهد؛ و
دیگر بذری به کسی ندهد؛ یا شرایطی را تعیین نماید و با فشار غذایی بر مردم،
دولت را نیز تحت کنترل خود قرار دهد.
آیا این نمونه دیگری از عملی شدن
توصیه هنری کیسینجر نیست که میگوید: «نفت را کنترل کن تا ملتها را بتوانی
کنترلنمایی، غذا را کنترل کن تا مردم را بتوانی کنترل کنی.»
چه گزارشات مستندی از بیماریزاییتراریختههاوجود دارد؟
1-
اوتیسم: برخی پژوهشها ارتباط مستقیم بین مصرف محصولات تراریخته و
بیماریهای خاص مانند اوتیسم را نشان میدهد.2-سرطان بر اثر سم مخصوص
تراریختهها: کمیته مشترک سازمان جهانی بهداشت و فائو بر مبنای اظهار نظر
انجمن بینالمللی تحقیقات سرطان به این نتیجه رسیدهاند که علفکش غالب
در محصولات تراریخته یعنی گلایفوسیت سرطانزاست. 3- آکادمی پزشکی زیست
محیطی آمریکا AAEM، تأثیرات مصرف محصولات تراریخته را شامل ارگانهای داخلی
صدمه دیده، اختلالات دستگاه گوارش، اختلالات دستگاه ایمنی بدن، افزایش
سرعت پیر شدن و ناباروری عنوان کرده است .4- سمی شدن خون مادر و جنین: یک
تحقیقات در کانادا حضور آفت کشهای مرتبط با غذاهای دستکاری شده ژنتیکی در
خون زنان، مادران باردار و جنین را نشان داده است. 5-DNA محصولات دستکاری
شده ژنتیکی به انسانهایی که آنها را میخورند، منتقل میشود.در یک مطالعه
جدید که با بررسی کارشناسی کتابخانه عمومی علوم (PLOS) منتشر شد، محققان
تاکید کردند که شواهد کافی وجود دارد که قطعات DNA غذا حاوی ژنهای کاملی
هستند که میتوانند از طریق یک مکانیسم ناشناخته وارد سیستم گردش خون انسان
شوند.
6- اختلال خود ایمنی، بیماری سلیاک که علائم آن شامل نفوذپذیری
روده، باکتریهای نامتعادل روده، اختلال دستگاه ایمنی بدن و واکنش آلرژیک،
اختلال هضم و آسیب به دیواره روده است. مطالعات جدید محصولات دستکاری شده
را با اختلالات گلوتن در 18 میلیون آمریکایی مرتبط میداند. 7- نقایص
مادرزادی بر اثر سم مخصوص تراریخته ها: گلیفوسیت(علف کش) با نقص در هنگام
تولد مرتبط است . کمیسیون اتحادیه اروپا از سال 2002 میداند که گلیفوسیت
باعث ناهنجاری میشود.8- اوتیسم، پارکینسون و آلزایمر:یک مطالعه انجام شده
علفکش گلیفوسیت را به اوتیسم، پارکینسون و آلزایمر مرتبط میداند. 9- مرگ و
میر سریع و زیاد، سرطان پستان در رتهای ماده (تقریباً در تمام موارد)
آسیب به غده هیپوفیز، احتقان و نکروز کبد و مشکلات کلیه و بیماریهای بسیار
دیگر.
آیا درست است که اگر مثلا برنج تراریخته کشت نکنیم، جامعه گرسنه میماند؟
خیر، اصلا درست نیست. زیرا اولا برنجها و اغلب محصولات تراریختۀ دیگر، از لحاظ عملکردی بر برنجهای معمولی و طبیعی برتری ندارند، بلکه فقط دارای ژنهای مقاومت به آفات و علفکشها هستند که خسارات آفات راه حل طبیعی و مؤثر دارد و نیازی به ایجاد تغییر ژنتیکی نیست.از سوی دیگر از جای دیگری که زمین نمیآورند، بلکه همین زمینهایی را که برنج طبیعی و سالم در آن کشت میشود، به تراریختهها با تقریبا همان میزان عملکرد اختصاص میدهند پس کشت محصولات دستکاری شده مردم را سیر نمیکند و همچنان نیاز به واردات باقی میماند.
مزیت دیگری که عنوان میکنند مقاومت تراریختهها به آفات است، آیا این یک مزیت مطلوب است؟
این
ویژگی هم اصلا مطلوب نیست زیرا: الف- به این گیاهان ژن تولیدکننده
پروتئین حشره کش از باکتری Bt موسوم به Cry اضافه شده است که سبب مرگ حشرات
آفت تغذیهکننده از این گیاه میشوند. سم وارد شده به گیاهان تراریخته
تنها باعث دفع آفات نمیشود، بلکه به از بین رفتن حشرات نیز میانجامد از
طرفی در آمریکا مشاهده شد که نسل گونهای از پروانههای نادر به نام Danaus
Plexipuss نیز به همین دلیل ازمیان رفت همینطور نسل زنبورهای عسل که سبب
گرده افشانی و بقاء حیات سبز بر روی زمین هستند طبق اظهارات گروهی از
زنبورداران کانادایی، زنبورهایی که نزدیک مزارع غلات دستکاری شده حضور
دارند به واسطه سم موجود در این گیاهان میمیرند و در ایران نیز برخی
زنبورداران اظهارات مشابهی را داشتهاند.
ب- در گیاهان دستکاری شده
مقاومت به یک نوع آفت مثلا ساقه خوار وجود دارد پس باز هم باید مثلا برای
برگخوارها و بقیه انواع آفتها از سم استفاده شود.
ج- میزان مصرف آفتکش
بیشتر خواهد شد زیرا وقتی حشره آفت نتواند از غذای خود استفاده کند جهش
خواهد یافت یا با حشرات آفت دیگری که مقاوم هستند جایگزین خواهد شد مانند
آنچه در پاکستان اتفاق افتاده است و به جای سود، از پنبه دستکاری شده فقط
ضرر عایدشان شد.
د- همچنین این نگرانی وجود دارد که به اکوسیستم خاک و
موجودات و نیز حشرات به عنوان چرخه دوم و پرندگانی که این حشرات را
میخورند به عنوان چرخه سوم و دام و طیور وانسان در چرخههای بعدی لطمه
وارد شود که در عمل نیز چنین تجاربی وجود دارد. مثلا در آلمان ذرت مقاوم به
آفت باعث افزایش 10 درصدی مرگ و میر و سقط جنین در یک گاوداری در فاصله
سالهای 1998 الی 2001 شد و کمپانی سوئیسی تولیدکننده بذرهای ذرت تراریخته
علاوه بر پرداخت غرامت بذر ذرت مشکوک را از بازار خارج کرد. آیا آن سمومی
که بر گاو اثر میگذارند بر انسان بیتاثیر خواهند بود؟
وابستگی کشاورزان به محصولات شرکت تولیدکننده بذر مانند سم علفکش و کود چه خطراتی دارد؟
ما
از هرنوع گیاهی در طبیعت خود چندین نوع و رقم متفاوت و سازگار به شرایط آب
و هوایی و متناسب با نیازها و ذائقه خود داریم؛ به این موضوع «تنوع زیستی»
میگویند. ولی محصول تراریخته که از یک شرکت خاص خریده میشود معمولا فقط
یک نوع است و اگر بیماری یا آفتی پیدا شد که نسبت به آن حساس باشد، همه
مزرعه یا مزارع در معرض نابودی قرار خواهند گرفت، از سویی معمولا بذر
دستکاری ژنتیکی «عقیم» و یکبار مصرف است؛ پس ما نمیتوانیم از این بذر
دوباره تولید کنیم؛ درحالیکه کشاورزان با استفاده از بذر طبیعی، در
سالهای متعدد(امسال و سال آینده و پس از آن) امکان کشت دارند. به این
ترتیب محصولات دستکاری ژنتیکی شده از جهت تهیه بذر صددرصد به آن شرکت
وابسته میشوند؛ ضمن اینکه برای کشت بذور دستکاری شده، به سم و کود متناسب
آن با توصیه شرکت سازنده بذور نیاز است از جهت مصرف سم و مصرف کود هم
همینطور؛ چون بذرها برای کشت به سم و کود نیاز دارند. یعنی تک تک کشاورزان
ما صددرصد وابسته به یک مجموعهای میشوند، که میتواند بهراحتی آنها
را در تنگنا قرار دهد و دیگر بذری به کسی ندهد؛ یا برای آنها شرایطی را
تعیین نماید یا در آینده از آنها حق انحصاری برای محصولات تراریخت خود
بخواهد یا حتی مثلا بدلیل بدهی زمینها و دارایی آنها را نیز مصادره کند و
به یغما ببرد.
در هندوستان برخی کشاورزان به دلیل بدهی به مونسانتو و فشارهای وارده در مزارعشان خودشان را آتش زدند و خودسوزی نمودند.
راه حل اساسی و راهگشا برای بینیازی از واردات این حجم از تراریختهها چیست؟
برای بینیازی از واردات این حجم از تراریختهها (بیش از 50 درصد) باید دست کم 6 راه حل را به صورت جهادی در دستور کار قرار داد:
1- راه حل اول تولید داخلی در زمینهای تحت کشت به علاوه واردات محصولات غیر تراریخته و طبیعی.
2-به
بالاترین حد رسانیدن برداشت بذور طبیعی توسط مبارزه طبیعی با آفات مانند
استفاده همزمان از چند رقم مختلف یا مبارزه بیولوژیک با آفات (استفاده از
دشمنان طبیعی آفات مانند برخی زنبورها یا برخی از کفشدوزک ها) و...
3-
تحقیق درباره صحت آمارها : آیا نیاز به واردات 60 درصد تراریخته واقعیست؟
(در حالی که درباره ضعف آمارها در کشور به خوبی آگاهی یافته ایم).
4-
استفاده از روشهای مؤثر و طبیعی اصلاح کلاسیک مانند انواع هیبریداسیون،
اینتروگرسیون، استفاده از تلاقیهای برگشتی، انواع انتخابهای دورهای و
تودهای و... (که در واقع افزودن و کاستن طبیعی ژنها میباشند) و
متاسفانه چندان بر آنها تمرکز نمیشود . 5- برنامهریزی برای اصلاح ساختار
خاکها و کشت زمینهای انبوه غیر بارور در ایران با راه حلهایی نوین و
سرمایهگذاری در این زمینه.
6- به گفته محققین و کشاورزان، درصد ضایعات
برخی محصولات کشاورزی در کشور ما بسیار چشمگیر است و مطابق آمار به چند صد
میلیون تن در سال میرسد. برنامه ریزی برای استفاده بهینه از منابع موجود و
کاهش ضایعات و تلفات محصولات تولیدی در داخل و بازار رسانی آنلاین محصولات
حتی از طریق سیستم حمل و نقل هوایی بهتر است مورد نظر قرار گیرد.
7-
اگر آنگونه که برخی آقایان بیان میدارند با کشت ارگانیک و طبیعی تنها حدود
50 درصد نیاز کشور تامین میشود و حدود50 درصد به واردات متکی میباشیم به
نظر میرسد اکنون زمان فرهنگسازی برای منطقی عمل نمودن مردم و تغییر سبک
زندگیها رسیده است. با توجه به نیاز جامعه، هر خانوادهای به نحوی نقش در
تولید محصولات سالم کشاورزی داشته باشد و حتی میتوان درباره آن
برنامهریزی نمود.
نظر ۱۱ مرکز بینالمللی از جمله سازمان بهداشت جهانی، سازمان خواربار جهانی(FAO)، انجمن پزشکی آمریکا و کمیسیون اروپا (EC) درباره محصولات دستکاریشده ژنتیکی بهصورت خلاصه منتشر شده اســت.