مطالعه جدید نشان می دهد؛
عدم تاثیر ویتامین E و سلنیوم در کاهش ریسک سرطان روده
تاریخ انتشار : سه شنبه ۱۴ دی ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۴۹
سرطان روده
طبق یافته های یک مطالعه جدید، به نظر نمی رسد مصرف ویتامین E و سلنیوم ریسک پلیپ روده را که منجر به سرطان می شود، کاهش دهد.
پیتر لانس، سرپرست تیم تحقیق، در این باره می گوید: «یافته های ما حاکی از این مسئله است که ویتامین E و سلنیوم از ایجاد تومور روده که در نهایت منجر به سرطان روده می شود، پیشگیری نمی کند.»
در این مطالعه، بیش از ۳۵ هزار مرد سالم ثبت نام کرده بودند. مردان در چهار گروه تقسیم بندی شدند: برخی از آنها روزانه ویتامین E مصرف می کردند، برخی دیگر سلنیوم، برخی دیگر هر دو آنتی اکسیدان و بقیه فقط دارونما دریافت می کردند.
تیم تحقیق، گزارش کلونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی ۶,۵۴۶ شرکت کننده را بررسی کرده و دریافتند در حدود ۲۳۰۰ نفر از آنان در طول مطالعه بیش از یک پلیپ روده داشتند. تحلیل آماری نشان داد بروز پلیپ بدون توجه به مصرف مکمل ها در تمامی مردان یکسان بود.
در مطالعه قبلی هم این تیم مطالعه دریافته بود که مصرف روزانه ویتامین E و سلنیوم از بروز سرطان پروستات پیشگیری نمی کند.
، دکتر امید صالحیان، فیزیولوژیست ورزشی: درد شکمی، دل پیچه، احساس باد کردن، گاز و نفخ، اسهال و یبوست مخاط در مدفوع از نشانه ها و علائم سندروم تحریک پذیر روده است که از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اختلال در عملکرد عضلات دیواره روده عامل این بیماری است که ممکن است به درمان دارویی پاسخ ندهد بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر، تمایل کمتری به فعالیت دارند ولی فعالیت برای آن ها بسیار سودمند است ورزش به افراد مبتلا به سندروم روده تحریک کمک می کند با مشکلات روحی و جسمی و علایم بیماری کنار بیایند.
یکی از علل مهم سندروم روده تحریک پذیر استرس است که سبب پیدایش انقباضات متوالی شده و دل درد پدید می آید و بنابراین، ورزش در کاهش استرس نقش دارد و نقش مهمی در مدیریت کردن علایم سندروم روده تحریک پذیر بازی می کند یکی از این علایم بیماری یبوست است. یکی از مهمترین علل بروز یبوست در اکثر افراد جامعه در سنین مختلف نداشتن فعالیت جسمانی و کم تحرکی است. باید توجه کرد که وزن زیاد و شکم بزرگ به دلیل بی تحرکی بدن و فشار چربی های شکم روی روده ها نیز مانع از حرکت روده ها شده و یبوست ایجاد می کند.
نداشتن فعالیت بدنی کافی و بی تحرکی باعث تنبلی روده ها و در نهایت یبوست می شود. فعالیت بدنی سبب کاهش مدت زمانی می شود که طی آن مواد غذایی طول روده بزرگ را طی می کند این امر سبب می شود که زمان کمتری برای جذب آب از مواد داخل روده وجود داشته باشد و در نتیجه در انتهای روده مدفوع نرمتر باشد. تمرینات بدنی که باعث افزایش حرکات عضله ای دیافراگم و عضلات شکم باشد به گوارش غذا کمک می کند و از تنبلی روده ها و یبوست جلوگیری می کند.
با فشاری که در هنگام تمرینات ورزشی بر شکم وارد می شود، صفرا بهتر ترشح شده و هضم غذا بهتر صورت می گیرد البته پیاده روی و دراز و نشست نیز تخلیه روده ها را آسان می کند و دفع مواد غذایی را تسریع می بخشد. از سوی دیگر ورزش های هوازی سبب تقویت ضربان قلب و سرعت و عمق تنفس می شوند و سبب تقویت قدرت انقباض عضلات روده می گردد که این امر به دفع مدفوع کمک شایانی می کند. علاوه بر تنبلی روده ها و یبوست که از آثار کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی و ورزش است زخم معده و زخم دوازدهه نیز از دیگر عوارض کم تحرکی است.
فعالیت های ورزشی که می توانند سیستم گوارش، روده ها و ماهیچه های شکم را قدرتمند کنند و کارایی این ارگان را افزایش دهند عبارتند از:
1. پیاده روی و نرم دویدن:
انجام این فعالیت جریان خون را به روده ها بیشتر می کند و کارایی سیستم گوارش را افزایش می دهد.
2. دراز و نشست:
این ورزش باعث افزایش قدرت عضلات شکم می شود و بدین شکل بدن توانایی بیشتری برای خارج کردن سموم از سیستم گوارش پیدا می کند. بدین شکل سلامت روده ها افزایش پیدا می کند.
3. یوگا:
یوگا راهی مناسب برای از بین بردن استرس است. یوگا عضلات شکم را قدرتمند می کند و انعطاف پذیری را افزایش می دهد.
طناب زدن باعث افزایش ضربان قلب و جریان خون می شود. بدین شکل کارایی سیستم گوارشی افزایش پیدا می کند.
5. ورزش های آکروباتیک و نمایشی:
حرکات آکروباتیک باعث افزایش قدرت عضلات شکم می شود و کارایی ارگان هایی از جمله روده ها را افزایش می دهد. حرکات آکروباتیک مفرح بوده و در ورزش روزانه تنوع ایجاد می کند.
بیماری روده ی تحریک پذیر که بیشتر زنان را قربانی میکند در جامعه بسیار شایع است . یکی از انواع این بیماری که کمتر شناخته شده نیز نوع L G آن بوده که فرد بدون اینکه دفع گاز روده انجام دهد ، بیدلیل بوی محتویات روده ی وی به بیرون نشت میکند و باعث شده وی بوی نامطبوعی بدهد. متاسفانه این بیماران بعلت شرم از حضور معمولا بسیار منزوی میشوند . این بیماری ممکن است علتهای مختلفی داشته باشد و یا با یک شوک ناگهانی و استرس شدید شروع شود .
به گفته یک دکتر داروساز، سندروم روده تحریک پذیر برخلاف باور عامه مردم به سه حالت اسهال، یبوست یا دردهای شکمی تظاهر می کند و در حالی که زنان ۳ برابر بیشتر از مردان به آن مبتلا میشوند، در صورتی که هر کدام از این علایم بیش از ۳ ماه تکرار شود نیز نشاندهنده ابتلای فرد به این بیماری است.
دکتر صابر عربیان با تاکید بر اینکه برای تشخیص این بیماری آزمایش خاصی وجود ندارد، تصریح کرد: این اختلال یک بیماری خوش خیم است که معمولا خود به خود بهبود پیدا می کند و در صورت بروز علایم دردناک و آزاردهنده ظرف مدت ۳ ماه میتوان از درمان دارویی استفاده کرد اما مهمترین عامل برای کنترل و پیشگیری از بروز آن حفظ آرامش و دوری از اضطراب و استرس است.
وی در خصوص درمان دارویی برای التیام علایم آزاردهنده سندروم روده تحریک پذیر گفت: اگر علامت اصلی این بیماری یبوست باشد، فرد باید از رژیم غذایی پر فیبر پیروی کند و با تشخیص پزشک مربوط از داروی پسیلیوم که یکی از ترکیبات موثر آن اسفرزه است به همراه مایعات زیاد استفاده کند. البته درمان های دارویی دیگری وجود دارد که با حداقل دوز طی مدت ۴ تا ۶ هفته منجر به التیام بیماری می شود.
دکتر عربیان افزود: اگر بیماری با اسهال تظاهر کند شیوه درمانی، اجتناب از مصرف خوراکی هایی است که منجر به تحریک روده و اسهال می شود. مصرف برخی داروهای ضد اسهال یا داروهایی که جنبه درمان کنندگی و پیشگیری دارند نیز توسط پزشک تجویز می شود.
این دکتر داروساز با اشاره به اینکه اگر دردها و انقباضات شکمی، تظاهر اصلی سندروم روده تحریک پذیر باشد، بیمار با تجویز پزشک باید از داروهای شل کننده عضلانی همچون هیوسین و داروهای جدیدتری که برای کنترل بهتر درد تولید شده اند استفاده کند گفت: در دردهای شدید شکمی، این نوع داروها به همراه داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای جهت کاهش همزمان فشارهای روانی تجویز می شود.
دکتر عربیان همچنین اظهار کرد: روغن نعنا برای رفع دردهای شکمی ناشی از روده تحریک پذیر مفید است. این روغن گیاهی اغلب به شکل کپسول تولید می شود و چون نعنا خاصیت ضد گرفتگی عضلانی دارد می تواند تا حدود زیادی تاثیر گذار و درمان کننده باشد.
مطالب مرتبط:
نکات مهم درمان طبیعی برای مشکلات روده
سندرم روده تحریک پذیر است
خبرگزاری آریا- طبق یک مطالعه جدید، کودکان و نوجوانان چاق در مقایسه با همسن و سال های خود با وزن عادی، انواع متفاوتی باکتری در دستگاه گوارشی شان دارند.
به گزارش خبرگزاری آریا،محققان عنوان می کنند این یافته ها به تشخیص گونه های خاص باکتری و پیشگیری یا درمان شروع چاقی کمک می کند.
در این مطالعه، محققان باکتری های روده و وزن 84 فرد 7 تا 20 ساله را بررسی کردند. از بین این کودکان، 27 نفر چاق، 35 نفر به شدت چاق، 7 نفر دارای اضافه وزن و 15 نفر با وزن عادی بودند.
این کودکان و نوجوانان به منظور ارزیابی توزیع چربی بدن شان تحت اسکن MRI قرار گرفتند. از آنان نمونه خون گرفته شد و مواد خوراکی مصرف شده توسط آنان به مدت سه روز تحت نظر بود.
محققان دریافتند 8 گروه باکتری روده با میزان چربی در بدن مرتبط هستند. چهار گروه آنها بیشتر در افراد چاق وجود داشتند.
محققان تاکید دارند که باکتری روده کودکان چاق معمولا بر هضم کربوهیدرات ها تاثیر بیشتری دارد.
همچنین محققان دریافتند کودکان چاق در مقایسه با کودکان دارای وزن نرمال، میزان بالاتری اسید چرب با زنجیره کوتاه دارند. این اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه که توسط برخی انواع باکتری های روده تولید می شوند، با تولید چربی در کبد مرتبط هستند.
داشتن استرس می تواند یکی از علائم بیماری های روده باشد
علائمی که خبر از مشکلات روده می دهند
این مقاله زمانی برای معاینه روده است - به معنی واقعی کلمه. کریستی کینگ، سخنگوی آکادمی تغذیه و رژیم های غذایی می گوید: "فهمیدن این که روده سالم است یا خیر به آن آسانی که هر کس فکر می کند نیست". دلیلش این است که، با توجه به گفته دکتر اسکات شریبر Scott Schreiber پزشک کاردرمان و متخصص تغذیه بالینی " علائم و نشانه های یک روده ناسالم بسیار بیشتر از نفخ، یبوست یا اسهال است."
روده یک عضو پیچیده است. و به لطف پیشرفت های اخیر در نحوه تجزیه و تحلیل تریلیون باکتری که در داخل بدن ما زندگی می کنند (با نام مستعار میکروبیوم روده)، محققان شروع به درک میزان پیچیدگی آنها برای پیدا کردن ارتباط بین سلامت روده و سلامت میزبان مهربان آن (یعنی ما) کردند. شریبر به برخی جنبه های کمتر قابل مشاهده آن از قبیل حساسیت های غذایی، اضطراب، بیماریهای خود ایمنی و عفونت مکرر اشاره می کند.
آیا روده شما به اندازه ای که باید سالم هست؟
در ادامه برخی از نشانه های شگفت آوری که خبر از عدم توازن میکروبی روده دارند را می خوانید.
آیا به آسانی بیمار می شوید؟
سیستم گوارش مجهز به بزرگترین و پیچیده ترین بخش سیستم ایمنی بدن انسان است. در میان سایر موارد، یک روده متعادل شامل میکروبهایی است که پیام رسان های شیمیایی ترشح کرده که به سلولهای سیستم ایمنی (T Cells) اجازه می دهند ما را در برابر عوامل بیماری زا ( میکروبهای مهاجم) و مواد مضر خارجی محافظت کنند.
داشتن باکتریهای مفید در حد کفایت فضای روده را اشغال کرده و به میکروبهای فرصت طلب که در صورت داشتن جای زیاد به سرعت رشد می کنند اجازه رشد نمی دهند و به این ترتیب از ما محافظت می کنند. کینگ می گوید "بخش اعظم سیستم ایمنی در روده قرار دارد، پس اگر به آسانی بیمار می شوید تعدادی باکتری خوب روده می تواند کمک کننده باشد."
آیا حساسیت غذایی دارید؟
حساسیت های غذایی بسیار متنوع بوده و دنیای راز آلودی دارند. کینگ با این گفته موافق است که "تشخیص حساسیت غذایی اغلب بدون ثبت غذاها و واکنش بدن به هریک مشکل و غیر ممکن است. او توصیه می کند با یک متخصص تغذیه و رژیم همکاری کنید تا به شما کمک کند بدانید چه غذایی برایتان مشکل ساز است. آنچه کارشناسان این حوزه می گویند این است که با ارتقای سطح باکتریهای خوب روده می توان به درمان برخی حساسیت های غذایی مانند عدم تحمل لاکتوز کمک کرد. یک مقاله در مجله تغذیه انگلستان به این مطلب اشاره داشته که مصرف پروبیوتیکها می تواند به افرادی که در جذب لاکتوز مشکل دارند کمک کند.
استرس دارید؟
شواهد محکمی از ارتباط بین روده و مغز وجود دارد. مقاله اخیری که در سالانه بیماریهای روده منتشر شده عنوان کرده که میکروبهای روده مواد شیمیایی مغز را در پاسخ به استرس و اضطراب تنظیم می کنند.
کینگ می گوید" روده مغز دوم بدن است" و پژوهشگران در حال اثبات این هستند که افرادی که از افسردگی و اضطراب رنج می برند میکروبهای روده ای تغییر یافته ای دارند. مجله بیماریهای روده گزارش می دهد که پروبیوتیکهای خاصی می توانند سطح کورتیزول مرتبط با استرس و رفتاری های مضطربانه را کاهش دهند. البته کینگز می گوید: "که هنوز تحقیقات برای پاسخ به این سوال که کدام باکتری خوب می تواند برای مغز ما مفید باشد؟ ادامه دارد."
احتمال دارد درد مفاصل و بیماری آرتریت روماتوئید با بیماری های روده در ارتباط باشد
آیا در مفاصلتان احساس درد می کنید؟
علت بیماری آرتریت روماتوئید (RA)، یک بیماری خود ایمنی که به مفاصل حمله می کند مشخص نیست. محققین گمان می کنند که پاسخ آن ممکن است در میکروبهای روده نهفته باشد، شاید به این دلیل که روده بخش مهمی از سیستم ایمنی را داراست. این ایده که ممکن است میکروهای روده بر پاسخهای ایمنی بدن خارج از سیستم گوارش نقش داشته باشند جدید است. اما درستی این مطلب که در مجله Nature Reviews Rheumatology منتشر شده روی حیوانات آزمایش شده است. کینگ اضافه می کند علاوه بر ارتباط روده با مفصل، بیماری آرترید روماتوئید اغلب با سایر بیماریهای خودایمنی مثل سلیاک یا سندروم روده تحریک پذیر در ارتباط است.
آیا پس از مصرف آنتی بیوتیکها دچار اسهال می شوید؟
آنتی بیوتیکها مثل شمشیر دولبه عمل می کنند هم باکتریهای بد را از بین می برند و هم باکتری های خوب را و توازن طبیعی باکتریهای خوب را به سمت باکتریهای بد به هم می زنند. به خاطر داشته باشید که حتی در شرایط طبیعی بدن حاوی باکتریهای بد هم هست اما تا زمانیکه تعداد باکتریهای خوب به باکتریهای بد برتری دارد ما آنها را حس نمی کنیم. در غیاب باکتریهای خوب، باکتریهای بد به سرعت رشد می کنند و مواد سمی ترشح می کنند که به روده آسیب می رساند و موجب التهاب و اسهال می شوند.
کینگ می گوید: "در هنگام مصرف آنتی بیوتیک در بسیاری موارد مصرف پروبیوتیکها یا غذاهای پروبیوتیک مثل ماست می تواند به ذخیره باکتریهای خوب کمک کند.خوشبختانه اسهال پس از یک هفته از قطع مصرف آنتی بیوتیک از بین می رود اما تغییرات پیچیده در میکروبیوم های روده ممکن است برای مدت طولانی تر باقی بمانند که اثرات نهایی آنها هنوز مشخص نیست.
منبع : seemorgh.com
داشتن استرس می تواند یکی از علائم بیماری های روده باشد
علائمی که خبر از مشکلات روده می دهند
این مقاله زمانی برای معاینه روده است - به معنی واقعی کلمه. کریستی کینگ، سخنگوی آکادمی تغذیه و رژیم های غذایی می گوید: "فهمیدن این که روده سالم است یا خیر به آن آسانی که هر کس فکر می کند نیست". دلیلش این است که، با توجه به گفته دکتر اسکات شریبر Scott Schreiber پزشک کاردرمان و متخصص تغذیه بالینی " علائم و نشانه های یک روده ناسالم بسیار بیشتر از نفخ، یبوست یا اسهال است."
روده یک عضو پیچیده است. و به لطف پیشرفت های اخیر در نحوه تجزیه و تحلیل تریلیون باکتری که در داخل بدن ما زندگی می کنند (با نام مستعار میکروبیوم روده)، محققان شروع به درک میزان پیچیدگی آنها برای پیدا کردن ارتباط بین سلامت روده و سلامت میزبان مهربان آن (یعنی ما) کردند. شریبر به برخی جنبه های کمتر قابل مشاهده آن از قبیل حساسیت های غذایی، اضطراب، بیماریهای خود ایمنی و عفونت مکرر اشاره می کند.
آیا روده شما به اندازه ای که باید سالم هست؟
در ادامه برخی از نشانه های شگفت آوری که خبر از عدم توازن میکروبی روده دارند را می خوانید.
آیا به آسانی بیمار می شوید؟
سیستم گوارش مجهز به بزرگترین و پیچیده ترین بخش سیستم ایمنی بدن انسان است. در میان سایر موارد، یک روده متعادل شامل میکروبهایی است که پیام رسان های شیمیایی ترشح کرده که به سلولهای سیستم ایمنی (T Cells) اجازه می دهند ما را در برابر عوامل بیماری زا ( میکروبهای مهاجم) و مواد مضر خارجی محافظت کنند.
داشتن باکتریهای مفید در حد کفایت فضای روده را اشغال کرده و به میکروبهای فرصت طلب که در صورت داشتن جای زیاد به سرعت رشد می کنند اجازه رشد نمی دهند و به این ترتیب از ما محافظت می کنند. کینگ می گوید "بخش اعظم سیستم ایمنی در روده قرار دارد، پس اگر به آسانی بیمار می شوید تعدادی باکتری خوب روده می تواند کمک کننده باشد."
آیا حساسیت غذایی دارید؟
حساسیت های غذایی بسیار متنوع بوده و دنیای راز آلودی دارند. کینگ با این گفته موافق است که "تشخیص حساسیت غذایی اغلب بدون ثبت غذاها و واکنش بدن به هریک مشکل و غیر ممکن است. او توصیه می کند با یک متخصص تغذیه و رژیم همکاری کنید تا به شما کمک کند بدانید چه غذایی برایتان مشکل ساز است. آنچه کارشناسان این حوزه می گویند این است که با ارتقای سطح باکتریهای خوب روده می توان به درمان برخی حساسیت های غذایی مانند عدم تحمل لاکتوز کمک کرد. یک مقاله در مجله تغذیه انگلستان به این مطلب اشاره داشته که مصرف پروبیوتیکها می تواند به افرادی که در جذب لاکتوز مشکل دارند کمک کند.
استرس دارید؟
شواهد محکمی از ارتباط بین روده و مغز وجود دارد. مقاله اخیری که در سالانه بیماریهای روده منتشر شده عنوان کرده که میکروبهای روده مواد شیمیایی مغز را در پاسخ به استرس و اضطراب تنظیم می کنند.
کینگ می گوید" روده مغز دوم بدن است" و پژوهشگران در حال اثبات این هستند که افرادی که از افسردگی و اضطراب رنج می برند میکروبهای روده ای تغییر یافته ای دارند. مجله بیماریهای روده گزارش می دهد که پروبیوتیکهای خاصی می توانند سطح کورتیزول مرتبط با استرس و رفتاری های مضطربانه را کاهش دهند. البته کینگز می گوید: "که هنوز تحقیقات برای پاسخ به این سوال که کدام باکتری خوب می تواند برای مغز ما مفید باشد؟ ادامه دارد."
احتمال دارد درد مفاصل و بیماری آرتریت روماتوئید با بیماری های روده در ارتباط باشد
آیا در مفاصلتان احساس درد می کنید؟
علت بیماری آرتریت روماتوئید (RA)، یک بیماری خود ایمنی که به مفاصل حمله می کند مشخص نیست. محققین گمان می کنند که پاسخ آن ممکن است در میکروبهای روده نهفته باشد، شاید به این دلیل که روده بخش مهمی از سیستم ایمنی را داراست. این ایده که ممکن است میکروهای روده بر پاسخهای ایمنی بدن خارج از سیستم گوارش نقش داشته باشند جدید است. اما درستی این مطلب که در مجله Nature Reviews Rheumatology منتشر شده روی حیوانات آزمایش شده است. کینگ اضافه می کند علاوه بر ارتباط روده با مفصل، بیماری آرترید روماتوئید اغلب با سایر بیماریهای خودایمنی مثل سلیاک یا سندروم روده تحریک پذیر در ارتباط است.
آیا پس از مصرف آنتی بیوتیکها دچار اسهال می شوید؟
آنتی بیوتیکها مثل شمشیر دولبه عمل می کنند هم باکتریهای بد را از بین می برند و هم باکتری های خوب را و توازن طبیعی باکتریهای خوب را به سمت باکتریهای بد به هم می زنند. به خاطر داشته باشید که حتی در شرایط طبیعی بدن حاوی باکتریهای بد هم هست اما تا زمانیکه تعداد باکتریهای خوب به باکتریهای بد برتری دارد ما آنها را حس نمی کنیم. در غیاب باکتریهای خوب، باکتریهای بد به سرعت رشد می کنند و مواد سمی ترشح می کنند که به روده آسیب می رساند و موجب التهاب و اسهال می شوند.
کینگ می گوید: "در هنگام مصرف آنتی بیوتیک در بسیاری موارد مصرف پروبیوتیکها یا غذاهای پروبیوتیک مثل ماست می تواند به ذخیره باکتریهای خوب کمک کند.خوشبختانه اسهال پس از یک هفته از قطع مصرف آنتی بیوتیک از بین می رود اما تغییرات پیچیده در میکروبیوم های روده ممکن است برای مدت طولانی تر باقی بمانند که اثرات نهایی آنها هنوز مشخص نیست.
منبع : seemorgh.com
بیماری سرطان روده در جایگاه سوم عامل مرگ و میر در جهان قرار دارد
پیشگیری از سرطان روده با ترک برخی عادات ناسالم
ابتلا به بیماری ها و “سرطان روده” ریشه در سبک زندگی و تغذیه دارد. اکثر ما ناخواسته ولی گاهی اوقات دانسته روده هایمان را در معرض بیماری های خطرناک و کشنده قرار می دهیم.
متاسفانه امروزه بیماری ها و سرطان روده به دلیل تغییرات ناخوشایند در سبک زندگی و برنامه غذایی روبه افزایش است به طوری که آمار بالای مبتلایان به مریضی های روده بزرگ و کوچک بیماری سرطان روده را در جایگاه سوم عامل مرگ و میر در جهان قرار داده است. به همین دلیل کسب آگاهی لازم جهت حفظ سلامت این ارگان، مهم می باشد. گاهی ما در زندگی روزمره عادت هایی پیدا می کنیم که می توانند برای سلامت روده مضر باشند. در این مطلب شما را با این عادت های روده خراب کن بیشتر آشنا می کنیم.
عوامل موثر در ابتلا به سرطان روده
- بی تحرکی و پرخوری و نشستن زیاد
به عقیده ی محققان فرانسوی، داشتن تحرک بدنی منظم یعنی حدود سی دقیقه در روز، خطر ابتلا به سرطان روده را به میزان 18 تا 29 درصد کاهش می دهد. چون ورزش منظم باعث کاهش اضافه وزن و چاقی مفرط می شود که جزو عوامل مهم ابتلا به سرطان روده محسوب می شوند. بی تحرکی و خانه نشینی همچنین به مشکل یبوست و کند شدن عمل دفع منجر می شود. این کار، روده را در معرض طولانی مدت برخی ترکیبات سرطان زا قرار می دهد که از طریق مواد غذایی وارد بدن شده اند. بنابراین سهولت دفع یکی از عوامل داشتن روده هایی سالم است.
- خطر ابتلا به بیماری سرطان روده با مصرف زیاد غذاهای گوشتی
نمی توان منکر خواص مفید گوشت برای بدن شد. اما نتایج اکثر پژوهش ها بخصوص نتایج پژوهشی که در سال 2005 روی 150 هزار نفر انجام شد نشان می دهد که مصرف زیاد گوشت قرمز می تواند خطر ابتلا به سرطان کولون را به میزان 50 درصد افزایش دهد. محققان مشاهده کرده اند افرادی که مرغ و ماهی بیشتری مصرف می کنند خطر ابتلا به سرطان روده را به حدود 30 درصد کاهش می دهند. گوشت قرمز حاوی میزان زیادی اسیدهای چرب اشباع شده است. درست است که نمی توان از مصرف گوشت خودداری کرد اما توصیه می شود که برای پیشگیری از سرطان روده مصرف آن را به حدود 250 تا 300 گرم در هفته محدود کنید.
- رابطه پرخوری و سرطان روده
روده بخشی از دستگاه گوارش است که از اثنی عشر تا مقعد کشیده شده و از روده ی بزرگ و روده ی کوچک تشکیل می شود. روده ی کوچک با 5 تا 6 متر طول محل اصلی هضم و جذب غذا است. روده ی بزرگ بین روده ی کوچک و مقعد قرار دارد و طول آن به یک و نیم متر می رسد و وظیفه ی اصلی آن هدایت مواد زائد و مدفوع به خارج از بدن است.
پرخوری و مصرف غذاهای چرب از علل ابتلا به سرطان روده است
- ابتلا به بیماری سرطان روده با زیاده روی در مصرف مواد چرب
مصرف زیاد مواد غذایی حاوی چربی های اشباع شده و ترانس علاوه بر افزایش میزان کالری دریافتی روزانه باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ می شود. این چربی های آسیب رسان در محصولات غذایی متعددی مانند کیک و شیرینیجات صنعتی، مارگارین های هیدروژنه، غذاهای آماده و غیره وجود دارند. نتایج پژوهشی که در سال 2010 به چاپ رسیده است نیز نشان می دهد که گوشت های فرآوری شده باعث افزایش زخم های پیش سرطانی در کولون می شوند و دلیل آن تغییر مولکولی است که باعث ایجاد رنگ قرمز این گوشت ها می شود.
- عدم مصرف سبزیجات خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش می دهد
متخصصان همیشه بر مصرف زیاد سبزیجات تأکید می کنند و این مسئله بی دلیل نیست. میوه و سبزیجات باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان کلورکتال می شوند؛ چون حاوی میزان زیادی از فیبرها، ویتامین ها و مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها هستند. برای افزایش سلامت کولون لازم است که به مصرف پروبیوتیک ها نیز توجه داشت. این میکروارگانیسم ها در برخی مواد غذایی مانند ماست ها وجود دارند. پروبیوتیک ها رشد سلول های سرطانی را کاهش داده و به بهبود وضعیت دفع کمک می کنند. در نتیجه تماس روده با برخی ترکیبات سرطان زا کاهش پیدا می کند.
خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ با مصرف میوه و سبزیجات کاهش می یابد
- سیگار یکی از علل اصلی سرطان روده است
نتایج پژوهشی که محققان نروژی در سال 2013 انجام دادند نشان می دهد که خانم های سیگاری در مقایسه با خانم های غیرسیگاری به میزان 19 درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان روده قرار می گیرند. این آمار در مردان کمی پایین تر است. مردان سیگاری در مقایسه با غیرسیگاری ها 8 درصد بیشتر در معرض خطر هستند. بنابراین به نظر می رسد مصرف دخانیات علاوه بر سرطان ریه بدن را در معرض مشکلات دیگری نیز قرار می دهد. علاوه بر این، افرادی که الکل مصرف می کنند نیز در معرض خطر ابتلا به سرطان روده قرار می گیرند. الکل در طولانی مدت باعث کاهش قدرت دفاعی سیستم ایمنی بدن شده و خطر ابتلا به سرطان ها و به ویژه سرطان روده را افزایش می دهد.
- خطر ابتلا به بیماری سرطان روده با پخت گوشت با حرارت بسیار بالا
پخت و گریل گوشت در حرارت بالا (زمانی که چربی گوشت روی زغال یا گاز می ریزد) باعث بروز ترکیبات شیمیایی روی سطح گوشت می شود. این ترکیبات سرطان زا هستند و به DNA آسیب زده و خطر بروز سرطان کولون یا روده را افزایش می دهند. همچنین باید بدانید که دمای بالا (بیش از 200 درجه ی سانتی گراد) باعث سوختن چربی ها شده و برخی ترکیبات سمی تولید می شوند که وارد دستگاه گوارشی شده و ارزش غذایی مواد غذایی مصرف شده را پایین می آورند.
- عدم مراقبت کافی از بدن می تواند باعث بیماری سرطان روده شود
محققان معتقد هستند که 60 تا 80 درصد سرطان های روده از تومورهای خوش خیم پیش سرطانی بروز کرده اند که همان پولیپ ها هستند. وجود این پولیپ ها با افزایش سن بیشتر می شود. بنابراین لازم است که بعد از 50 سالگی وضعیت روده ها با آزمایش های لازم بررسی شود. اگر دچار مشکلات و بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون و غیره هستید بیشتر در معرض ابتلا به سرطان روده قرار دارید. بنابراین لازم است که به طور مرتب وضعیت روده هایتان بررسی شود و بیشتر مراقب باشید.
منبع :namnak.com
مصرف بیش از حد گوشت خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش می دهد
سرطان روده بزرگ که تحت عنوان سرطان کولون، سرطان رکتوم و یا چنگار روده بزرگ نیز شناخته می شود، چهارمین سرطان شایع در ایالات متحده است.
بسیاری از سرطان های روده بزرگ به دلیل عوامل ناشی از سبک زندگی، و افزایش سن ایجاد می شوند و تعداد کمی از موارد به خاطر اختلالات ژنتیکی و ارثی است. عوامل خطر شامل مواردی همچون رژیم غذایی، چاقی، سیگار کشیدن، و نداشتن فعالیت جسمی کافی است.
عوامل مرتبط با رژیم غذایی که خطر این بیماری را افزایش می دهند شامل قرمز و گوشت فرآوری شده و همچنین الکل می شود. عامل خطر دیگر بیماری التهابی روده است که مواردی از قبیل بیماری کرون و کولیت زخمی را در بر می گیرد. برخی از شرایط موروثی که بیماری سرطان روده بزرگ را ایجاد می کنند، مواردی همچون پولیپ های آدنوماتوز خانوادگی و سرطان کولون غیرپولیپی ارثی هستند؛ اما این ها شامل کمتر از پنج درصد موارد می شوند. این بیماری معمولا با تومور خوش خیم آغاز می گردد که به مرور زمان تبدیل به سرطان می شود.
اگرچه هنوز هیچ راه قطعی برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ پیشنهاد نشده است، ولی مراحل زیر اگر چه ساده هستند، می توانند کمک کننده باشند:
غربالگری به موقع: کولونوسکوپی به عنوان یک روش غربالگری اجازه می دهد تا متخصص گوارش با بررسی داخل کولون و رکتوم، و همچنین با حذف توده های سرطانی احتمالی و توده های پیش سرطانی، از ابتلا به سرطان روده بزرگ پیشگیری کند. همه بزرگسالان بالای 50 سال این تست را باید انجام دهند و هر 10 سال یکبار آن را تجدید کنند. اگرچه در برخی از موارد که احتمال ابتلا به سرطان بیشتر است، این تست باید زودتر از سن 50 سالگی تکرار شود.
استفاده از آسپرین: مطالعات تصادفی نشان داده است که مصرف روزانه یک عدد آسپرین خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را تا 20 درصد کاهش می دهد. البته استفاده گسترده از این دارو توصیه نمی شود چون خطر ابتلا به خونریزی از دستگاه گوارش و بروز زخم گوارشی وجود دارد. افراد در معرض خطر سرطان کولورکتال اما می توانند روزانه 325 میلی گرم آسپرین دریافت کنند. با پزشک تان در مورد مضرات و منافع این دارو صحبت کنید.
ویتامین دی: تحقیقات نشان می دهد که افراد با سطوح پایین تر ویتامین دی در خون یعنی زیر 20 نانوگرم در میلی لیتر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند. در حالی که این میزان اگر بالاتر از 30 نانوگرم در میلی لیتر باشد، خطر سرطان روده بزرگ کاهش خواهد یافت. توصیه بر دریافت روزانه 2000 واحد بین المللی ویتامین دی است.
نکته: شناخت عوامل خطر در مورد سرطان روده بزرگ اهمیت زیادی دارد: سن بالای 50 سال، سابقه خانوادگی، مصرف مکرر گوشت قرمز، مصرف الکل، سابقه بیماری التهابی روده، سابقه پولیپ، سطوح پایین ویتامین دی، چاقی، شیوه زندگی کم تحرک، سیگار کشیدن، دیابت نوع 2.
اصلاح رژیم غذایی: عادات غذایی قابل ملاحظه می تواند خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش دهد. همانطور که گفته شد مصرف بیش از حد گوشت گاو، گوشت بره و گوشت های فراوری شده مانند بیکن خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می دهد. گوشت های فراوری شده به دلیل وجود ترکیبات نیتروژن در گوشت به نام آمین هتروسیکلیک، خطرناک هستند. توصیه بر مصرف دو وعده گوشت قرمز به عنوان غذای اصلی در هفته است. مصرف الکل نیز به افزایش خطر سرطان روده بزرگ کمک می کند. رژیم غذایی با قند خون بالا نیز باید برای پیشگیری از این بیماری حذف شود.
ورزش: هنوز به طور واضح اثبات نشده که ورزش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد اما مطالعات ا ین نکته را ثابت کرده که چاقی خود عامل خطر ابتلا به این بیماری است. پس اگر چاق و البته کم تحرک هستید، 150 دقیقه ورزش هوازی متوسط تا شدید در هفته را فراموش نکنید.
منبع:salamatnews.com
یعنی در دوران ابتلا، بیماری زمانی عود می کند یا به اصطلاح شعله ور می شود و زمانی دیگر پس رفت کرده و فروکش می نماید، در حالی که برخی دیگر از بیماران به صورت دائم بیماری را دارا می باشند. خوشبختانه با پیشرفت شیوه های درمانی، میزان بیمارانی که دارای علائم دائمی هستند به طور چشم گیری کاهش یافته است.
شدت بیماری از یک فرد به فرد دیگر متفاوت است. بعضی مبتلایان تنها علائم خفیفی دارند در حالی که بعضی دیگر دارای علائم شدید و ناتوان کننده می باشند. در بعضی شروع علائم تدریجی است و در بعضی دیگر این علائم خود را به صورت ناگهانی نشان می دهند. حدود نیمی از بیماران دارای علائم خفیف می باشند و نیم دیگر از عود های مکرر بیماری رنج می برند.
بیماری های التهابی روده به دو صورت کلی در بیماران مبتلا دیده می شود:
1. کولیت زخمی (کولیت اولسراتیو یا کولیت اولسروز)
2. بیماری کرون
بیماری کولیت زخمی در آقایان و بیماری کرون در خانم ها شایعتر است ولی فراوانی کلی بیماری التهابی روده در دو جنس یکسان است. مشخصه اصلی هر دوی این بیماری ها التهاب روده هاست. در بیماری کولیت زخمی، قسمت مبتلا روده بزرگ (کولون) بیماران می باشد. در این بیماران داخلی ترین لایه روده بزرگ یعنی لایه پوشانده حفره روده دچار التهاب و زخم می شود.
در 50 درصد بیماران مبتلا به کولیت زخمی انتهایی ترین قسمت روده بزرگ یعنی ناحیه رکتوسیگموئید می باشد.در بعضی از بیماران نیمه چپ روده بزرگ گرفتار است که به آن کولیت سمت چپ می گویند و در تعدادی از بیماران تمام روده بزرگ درگیر است که به این حالت کولیت سر تا سری یا پان کولیت گفته می شود. در بیماران مبتلا به کرون، تمامی قسمت های دستگاه گوارش بیماران از دهان تا مقعد ممکن است مبتلا شود اما درگیری به طور عمده در روده کوچک و بزرگ می باشد.
در حدود 50 درصد بیماران مبتلا به بیماری کرون، روده بزرگ و کوچک به طور همزمان مبتلا می باشد. در این بیماری همچنین تمامی لایه های روده (بزرگ و کوچک) درگیر می شود. یعنی تمام ضخامت روده ممکن است درگیر باشد. درگیری مقعد نیز در این بیماران شایع است.
در بیماری کولیت زخمی، بیماری یک ناحیه از روده را به صورت یکنواخت درگیر می کند و در فاصله نواحی دیگر، ناحیه سالم وجود ندارد اما در بیماری کرون در فاصله بین نواحی مبتلا ناحیه سالم نیز وجود دارد و درگیری به صورت پراکنده و غیر یکنواخت می باشد. علایم این دو بیماری تا حد زیادی به هم شبیه است. در کشور ما بیماری کولیت زخمی از بیماری کرون شایع تر می باشد اما در کشور های غربی بیماری کرون شایع تر است.
علل بیماری های التهابی روده:
یکی از سوالاتی که بیماران مبتلا به بیماری های التهاب روده در بسیاری از موارد از پزشکان معالج خود می پرسند این است که:
چرا من به این بیماری مبتلا شده ام؟
در جواب باید گفت که متاسفانه تاکنون علم پزشکی نتوانسته است پاسخ قانع کننده ای به این سوال بدهد و علت یا علل این دسته از بیماری ها را به طور دقیق مشخص کند. هم اکنون در کشور ما و در کشور های دیگر تحقیقات متعددی در این زمینه در دست انجام می باشد و امید است که نتیجه این تحقیقات بتواند با مشخص کردن علل بیماری، پزشکان را دریافتن روش های بهتر و موثرتر درمان یاری دهد. در بررسی های انجام شده تاکنون علل و عوامل متعددی که با ایجاد این بیماری در ارتباط هستند، مشخص شده اند اما نمی توان هیچ یک از این عوامل را به عنوان عامل قطعی ایجاد کننده این بیماری ها در نظر گرفت. برای تشریح اینکه چه عواملی در ایجاد این بیماری ها نقش دارند، بهتر است ابتدا با نحوه ایجاد آن ها آشنا شویم.
بدن انسان همواره در معرض عوامل مهاجم و بیگانه بسیاری از جمله باکتری ها، ویروس ها، سموم و مواد خارجی قرار دارد. برای اینکه این عوامل مهاجم به بدن آسیب نرسانند، سیستم دفاعی بدن انسان با مکانیسم های متعدد اقدام به مقابله با این عوامل می نماید. عمده ترین نقش را برای مقابله با این عوامل در سیستم دفاعی بدن انسان، که دستگاه ایمنی نام دارد، سلول های ایمنی به عهده دارند.
اما همان گونه که در هر جنگی به هر حال نیروهای خودی و تاسیسات خودی نیز تا حدی تخریب می گردد و آسیب می بیند، در جنگ بین سلول های ایمنی خودی و عوامل بیگانه آسیب های جزئی به محل برخورد وارد می شود و تغییراتی در این محل به وجود می آید که به آن التهاب می گویند.
در بعضی از موارد و به دلایلی که تاکنون چندان شناخته نیست، سیستم ایمنی بدن سلول های قسمت های مختلف بدن را با عوامل بیگانه اشتباه می گیرد و شروع به واکنش نشان دادن بر علیه آن ها و تخریب آن ها می کند. این واکنش، خود ایمنی نامیده می شود و در این ضمن واکنش التهابی نیز در قسمت های درگیر به وجود می آید. در بیماری های التهابی روده محل این جنگ در قسمت های مختلف روده کوچک و بزرگ می باشد. در این شرایط واکنش خود ایمنی بر ضد سلول های نواحی مختلف روده ایجاد می شود و باعث تخریب آن ها و بروز التهاب در این قسمت می گردد.
چرا در افراد مبتلا به بیماری های التهابی روده سلول های ایمنی برعلیه سلول های خودی واکنش نشان می دهند؟
پاسخ به این سوال در حقیقت همان نکته ای است که دانشمندان و محققین برای پی بردن به علت آن سالیان دراز است مشغول بررسی هستند. اگر دلیل این امر مشخص شود، گام عمده ای در جهت روشن کردن علت بیماری های التهابی روده و سایر بیماری هایی که از آن ها به عنوان بیماری های خود ایمنی نام برده می شود، برداشته خواهد شد. در حال حاضر دانشمندان علل احتمالی زیر را برای این مساله مطرح می کنند (توجه داشته باشید که این علل تنها به عنوان احتمال مطرح هستند و هنوز ارتباط هیچ یک از آن ها با بیماری های التهابی روده به طور قطع مشخص نشده است!):
دسته عمده ای از عواملی که از آن ها به عنوان عوامل مستعد کننده بیماری های التهابی روده نام برده می شود را می توان عوامل محیطی نامید. از جمله عوامل محیطی مربوط به این مساله وضعیت اقتصادی، عوامل شغلی، وضعیت تغذیه و سایر عوامل می باشند. در تحقیقات انجام شده مشخص گردیده است که این بیماری بیشتر در طبقات مرفه جامعه و گروه هایی که وضعیت اقتصادی بهتری دارند دیده می شود. حتی دیده شده است که در کشورهایی که وضعیت اقتصادی بهتری دارند، این بیماری از کشورهای فقیر شایع تر است. همچنین این بیماری در افرادی که زندگی کم تحرک و مشاغل نشسته دارند بیشتر از افرادی که زندگی پر تحرک دارند دیده می شود.
در بررسی های انجام شده مشخص شده است که بیماری کرون در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری و بیماری کولیت زخمی در افراد سیگاری کمتر از افراد غیر سیگاری دیده می شود البته باید توجه داشت که این مسئله به این معنا نیست که مبتلایان به کولیت زخمی باید سیگار بکشند! چون مصرف سیگار تبعات و عوارض بسیار زیادی بر دستگاه های مختلف بدن از جمله دستگاه گوارش دارد و باعث افزایش خطر ابتلا به بسیاری از سرطان ها می شود و در مبتلایان به کولیت زخمی نیز احتمال بروز تمامی این مشکلات با مصرف سیگار وجود خواهد داشت.
در اخبار و برنامه های علمی تلویزیون و رادیو و نیز خبرهای علمی روزنامه ها، چندین بار به این مسئله بر خورده ایم که عامل ایجاد کننده زخم معده یک میکروب می باشد. آیا ممکن است که عامل به وجود آورنده بیماری های التهابی روده نیز یک میکروب باشد؟
بررسی های متعددی در زمینه ارتباط باکتری ها، قارچ ها، ویروس ها و سایر عوامل عفونی با این بیماری انجام شده است اما تاکنون دلیل محکمی به دست نیامده است که نشانگر وجود نقش یک باکتری یا انگل باشد. گاهی اوقات یک عفونت روده ای می تواند زمینه تشدید بیماری را فراهم کند. به همین دلیل بعضا در درمان موارد عود بیماری، از آنتی بیوتیک استفاده می شود.
در اوایل ابتلا به این بیماری با یکی از دوستانم در این زمینه صحبت می کردم اعتقاد او بر این بود که گروه خاصی از مواد غذایی عامل ایجاد کننده این بیماری هستند و در صورت رعایت رژیم خاص غذایی بهبود فراهم یافت. آیا این مسئله صحت دارد؟
باید گفت یکی از مسائلی که اخیرا در زمینه نحوه ایجاد این بیماری، توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است نقش تغذیه در ایجاد این بیماری است ولی با وجود مطالعات انجام شده هنوز تاثیر مواد غذایی و نحوه تغذیه در ایجاد این بیماری مشخص نشده است و لذا نمی توان گفت که نوعی خاصی از غذا در ایجاد این بیماری دخالت دارد تا با مصرف نکردن آن بیماری بهبود یابد.
از زمان ابتلای من به این بیماری این نگرانی در همکاران نزدیک من در محیط کار ایجاد شده است که ممکن است این بیماری به آنان نیز سرایت کند آیا این امکان وجود دارد؟
خیر، با قاطعیت می توان گفت که در این بیماری عامل عفونی که بخواهد از فردی به فرد دیگر منتقل شود و او را مبتلا کند وجود ندارد و در این زمینه نگرانی بی مورد است.
آیا در نهایت می توان گفت که نقش عامل وراثت و استعداد ژنتیکی در مورد ابتلا به بیماری های التهابی مهمتر است یا نقش عوامل محیطی؟
پاسخی که دانشمندان به این سوال می دهند این است که در فردی که از لحاظ ژنتیکی زمینه های ابتلا به این بیماری را دارد، اگر بعضی از عوامل محیطی موثر وجود داشته باشند یا تاثیر بگذارند، بیماری به وجود می آید. لذا چون پیشگیری یا از بین بردن زمینه های ارثی ابتلا به این بیماری کار مشکلی است دانشمندان در صددند با شناسایی دقیق عوامل محیطی زمینه ساز راه را برای پیشگیری از ایجاد این بیماری ها و درمان قطعی آن ها باز کنند.
در این دسته از بیماری ها علائم متعدد و متفاوتی ممکن است بروز کند. دسته ای از این علائم که ناشی از تاثیرات این بیماری بر روی دستگاه گوارش فرد (بخصوص روده ها) می باشد، علائم روده ای و دسته ای از علائم که ناشی از اثرات و عوارض این بیماری ها در خارج از دستگاه گوارش می باشد، علائم خارج روده ای نامیده می شوند در بسیاری از موارد این بیماری دارای عوارض و علائمی می باشد که اختصاصی به اندام و ارگان خاصی ندارد و ناشی از ماهیت بیماری و علائم آن است. (مثل خستگی و ضعف، تب و کم خونی) که به آنها علایم عمومی بیماری گفته می شود.
الف) علائم روده ای
اسهال:
شایع ترین علامت این دسته از بیماری ها است که به مدفوع آبکی یا مدفوع نسبتا شل که به صورت مکرر دفع گردد اشاره دارد. اسهال در این بیماران گاهی آنقدر شدی است که بیمار مجبور می گردد به دفعات مکرر جهت اجابت مزاج مراجعه نماید (گاهی 20 بار در طول یک روز) البته ممکن است بسته به فعال بودن یا نبودن بیماری و نوع غذای مصرفی، دفعات اسهال تغییر نماید.
دل پیچه:
در بعضی از موارد انقباضات مکرر شکم ممکن است وجود داشته باشد که فرد را نیازمند اجابت مزاج های مکرر با مقدار کمی مدفوع شل می کند. این انقباضات به دلیل تحریک جداره روده ناشی از التهاب رخ می دهند.
وجود خون در مدفوع و خونریزی از معقد:
به دلیل وجود التهاب و آسیب مخاط روده ها در بیماران مبتلا به کولیت زخمی و کرون، خونریزی، بخصوص در مواقعی که بیماری فعال است، دیده می شود در این حالت مدفوع بیمار ممکن است آغشته به خون باشد یا خون روشن از مقعد دفع شود.
یبوست:
بعضی از مبتلایان به بیماری کولیت زخمی و یا کرون از یبوست های دوره ای شکایت دارند. بیماری کرون این مساله می تواند ناشی از انسداد نسبی روده کوچک باشد و در بیماری کولیت زخمی یبوست غالبا در نتیجه وجود التهاب در قسمت انتهایی روده بزرگ یعنی رکتوم می باشد که در این حالت واکنش عصبی روده بزرگ باعث عدم دفع مدفوع و در نتیجه یبوست می گردد.
درد شکمی:
معمولا نتیجه انقباضات روده و یا التهاب است. التهاب باعث تحریک پذیری اعصاب و عضلاتی می گردد که انقباضات روده ای را تحت کنترل دارند. درد بیماران مبتلا به کولیت زخمی بیشتر در قسمت پایین شکم احساس می شود و بیشتر در ارتباط با دفع است و با دفع مدفوع، بهتر می شود در بیماری کرون درد شکمی معمولا در ناحیه راست و پایین شکم احساس می شود، یعنی جایی که ناحیه انتهایی روده کوچک واقع شده است و احساس درد نشان دهنده وجود التهاب در این قسمت روده کوچک می باشد. در بعضی از موارد ممکن است درگیری در یک قسمت از روده باشد اما درد شکمی در قسمت دیگری احساس شود. در بعضی موارد درد در این بیماران نشان دهنده عوارض بیماری مانند آبسه است به طور کلی دردی که به صورت ناگهانی شروع شود و یا در کیفیت و چگونگی آن تغییر قابل ملاحظه ای پدید آید، باید حتما به اطلاع پزشک رسانده شود.
عدم توانایی در نگه داشتن مدفوع:
این مسئله از شکایت های است که بخصوص در موقع فعال بودن بیماری مشاهده می شود. نکته: توجه به این مسئله بسیار مهم است چون در صورتی که در زمان مناسب به پزشک اطلاع داده شود، با استفاده از داروهای موضعی بهبود پذیر می باشد.
ب) علائم خارج روده ای:
تعدادی از بیماران مبتلا به بیماری های التهابی روده علائم خارج روده ای را تجربه می کنند. شایع ترین این درگیری ها، درد مفاصل به علت التهاب می باشد (آرتریت) در حال حاضر توضیح رضایت بخشی برای علت وقوع عوارض خارج روده ای بیماری وجود ندارد. بعضی از پزشکان این عوارض را ثانویه به بیماری التهابی روده می دانند در حالی که عده ای دیگر آن ها را مانند بیماری التهابی موجود روده التهابی که کل بدن را درگیر کرده است فرض می کنند، مشخص شدن علت قطعی این عوارض به یافتن علت اصلی بیماری های التهابی روده بستگی دارد.
نژاد:
این بیماری در سفید پوستان شایع تر از سیاه پوستان است. از طرفی در سیاه پوستانی که در آمریکا و یا سایر کشور های غیر آفریقایی زندگی می کنند، فراوانی این بیماری با افراد بومی ساکن آن کشور (مثلا سفید پوستان) تفاوتی ندارد که این مساله نشانگر این حقیقت است که با وجود نقش مسائل ارثی و نژادی، محیط زیست نیز تاثیر عمده ای در ایجاد این بیماری دارد. از طرفی شایع تر بودن این بیماری در برخی از جمعیت های خاص (مانند یهودیان) نشان دهنده اهمیت نقش وراثت در این بیماری است. چون یهودیان ساکن در کشورهای مخالف، میزان ابتلای بالاتری نسبت به ساکنان بومی آن کشور ها دارند.
در حدود 25 درصد بیماران مبتلا به بیماری های التهابی روده یک فرد مبتلا به این بیماری در خانواده هایشان دارند. بررسی های متعدد نشان دهنده این مساله است که وجود ویژگی های ژنتیکی خاصی در مبتلایان به این بیماری ها آن ها را مستعد ابتلا به این بیماری می کند.
من یک بیمار مبتلا به بیماری کولیت زخمی روده هستم و در حال حاضر قصد ازدواج دارم. نگرانی من از این مساله است که بعد از ازدواج فرزند من نیز دچار این بیماری گردد. آیا این احتمال وجود دارد؟
با وجود نقش وراثت در ایجاد این بیماری، احتمال ابتلای فرزندان مبتلایان به بیماری های التهابی روده به این بیماری وجود دارد. نکته قابل توجه در این زمینه این است که در صورت ابتلای فرزندان افراد مبتلا به بیماری های التهابی روده به این بیماری نوع بیماری، در درصد بالایی از موارد، مشابه والدین می باشد مثلا فرزند فرد مبتلا به کولیت زخمی در صورت ابتلا به این بیماری مبتلا به کولیت زخمی خواهد شد. ضمنا به نظر می رسد که انتقال ارثی در بیماری کرون بیشتر از کولیت زخمی دیده می شود و شایع ترین حالت انتقال از مادر به فرزند نادرترین حالت آن از پدر به فرزند است.
التهاب و درد مفاصل:
از هر 5 بیمار مبتلا به بیماری های التهابی روده حدودا یک نفر دچار عوارض مفصلی بیماری می گردد. این عارضه بیشتر در بیمارانی که روده بزرگ شان درگیر است دیده می شود به همین علت التهاب مفاصل در افراد مبتلا به کولیت زخمی شایع تر از مبتلایان به بیماری کرون است که تنها روده کوچکشان درگیر می باشد. از آنجایی که مشکلات مفصلی وابسته به وجود التهاب در روده است علائم درگیری مفصلی می گردند نباید از داروهای مسکنی همچون آسپرین، دیکلوفنانک، ایبوبروفن و... استفاده نمایند زیرا اگر چه این داروها در کاهش التهاب مفصلی موثر هستند؛ اما استفاده مداوم از آن ها می تواند باعث تشدید بیماری اصلی شود.
پوکی استخوان:
ابتدا تصور می شد که کاهش قطر استخوان در این بیماران به دلیل استفاده طولانی مدت و یا دورهای بالای داروهای کورتونی است اما تاکنون مشخص شده است که این واکنش های التهابی هستند که باعث تغییرات استخوانی می گردند. به همین دلیل توصیه می شود که مبتلایان به این بیماری های در فواصل زمانی مشخص آزمایش اندازه گیری تراکم استخوان انجام دهند تا در صورت وجود چنین تغییراتی پزشک معالج به سرعت مطلع گردد.
چشم:
شایع ترین شکایت چشمی در این بیماری قرمزی چشم بدون وجود درد می باشد. این مشکل نیز همزمان با عود بیماری ایجاد شده هنگامی که بیماری فروکش می نماید بهبود پیدا می کند در قسمت های دیگری چشم نیز درگیری هایی ممکن است به وجود بیاید که بعضی از این درگیری ها در صورت عدم توجه به ضایعات پایدار مانند آب مروارید یا آب سیاه (گلوکوم) تبدیل می گردد. به همین دلیل انجام معاینات مکرر چشمی در بیماران مبتلا به بیماری ها التهابی روده توصیه می شود. در بیشتر موارد بهبود علائم گوارشی باعث بهبود ضایعات چشمی می شود.
پوست:
شایعترین تغییر پوستی در این بیماری ضایعه ای به نام ارتم ندوزوم است که معمولا در مراحل اولیه بیماری التهابی روده ایجاد گردیده و در 80درصد موارد همراه با درگیری های مفصلی می باشد این ضایعه غالبا به صورت نقاط بر جسته و حساس اغلب روی هر دو پاست که گاهی می تواند قبل از بروز علائم گوارشی نیز پدید آید. ضایعه دیگر پیودرما گانگرنوزوم است که حتی می تواند بدون ارتباط با فعالیت بیماری نیز دیده شود و معمولا روی قفسه سینه و شکم دیده می شود و در اثر آسیب به عروق خونی کوچک زیر پوست و لایه پوشاننده آن هاست.
ترک خوردگی گوشه دهان، ترک روی لب ها و یا حتی قرمزی پوست اطراف لب ها می تواند نشانه ای از وقایع گوارشی زمینه ای باشد.
ماهنامه دنیای سلامت - فرجاد عباسی*: امروزه اکثر مردم از سوءهاضمه رنج می برند و این بدان معناست که بخش زیادی از غذاهای مصرفی به درستی هضم و جذب نمی شوند. از نظر طب سنتی سلامتی غذای مصرفی در سه مرحله هضم می شود و به عبارت دقیق تر، یک سوم هضم غذا در دهان، یک سوم دیگر در معده و بقیه هضم به کمک روده و کبد انجام می گیرد.
مسئله دیگری که ایرانیان با وجود تاکید اکید احادیث طبی، مورد توجه قرار نمی دهند، خوردن مقدار کمی نمک دریا یا معدن قبل و بعد از غذا و یا در صورت ناسازگاری مزاجی، خوردن نصف قاشق سرکه طبیعی قبل و بعد از وعده های اصلی غذایی می باشد.
در اینجا لازم است که رایج ترین عادات بد غذایی ذکر شود.
1. معمولا هر غذایی تازه اش بهتر از مانده اش است به جز پنیر. البته منظور این نیست که پنیرهای تازه موجود در بازار را باید مدتی نگه داشت تا مانده شود بلکه منظور این است که کارخانجات پنیر سازی می بایست چندین هفته برای ساختن پنیر واقعی وقت صرف کنند. در واقع پنیرهایی موسوم به پنیر استیلتون یا کپکی، نمونه ای از پنیر کهنه و مانده هستند که گرم و زود هضم بوده و خوردن کمی از آن بعد از غذا به عنوان دسر به هضم غذا کمک فراوانی می کند و در ضمن اگر قبل از غذا خورده شود، اشتهای فرد افزایش می یابد.
2. از دیگر عادات غذایی که باید بر چیده شود، مصرف همزمان سرکه با سفیده تخم مرغ است. باید دانست که سس مایونز از ترکیب سرکه و سفیده تخم مرغ درست می شود و در نتیجه خوردن سس مایونز، سلامت روده ها را تهدید می کند.
3. از نوشیدن آب از نیم ساعت قبل از غذا، حین غذا و تا یک ساعت بعد از خوردن آخرین لقمه غذا باید پرهیز نمود. البته در صورت شدت عطش بعد از غذا می توان یک تا دو جرعه آب خنک مصرف نمود.
5. مصرف همزمان ماست، پنیر و شیر برای دستگاه گوارش مضر می باشد.
6. نباید غذاها و میوه هایی که طبع سرد دارند همزمان میل نمود، چرا که در کوتاه مدت یا دراز مدت، دستگاه گوارش ضعیف گشته و ممکن است اسپاسم های دردناک روده ای ایجاد شود.
7. مصرف همزمان تخم مرغ و ماهی بسیار زیان بخش می باشد.
8. مصرف لبنیات بدون مصلحات نه تنها برای روده ها بلکه برای اعصاب هم مضر هستند.
9. نباید در یک نفس و دفعتا آب نوشید بلکه می بایست جرعه جرعه آب نوشید تا به دستگاه گوارش شک وارد نشود.
10. مصرف همزمان آب با هندوانه یا آب با انگور به روده ها فشار می آورد. لذا باید نیم ساعت بین مصرف آن ها فاصله انداخت.
11. در هنگام استرس و عصبانیت نباید غذا خورد چرا که از یک طرف آنزیم های دستگاه گوارش از جمله آنزیم های مترشحه از پانکراس و غدد موجود در روده کوچک به خوبی ترشح نمی شوند و از طرف دیگر استرس موجب اسپاسم معده و روده می شود.
12. برای داشتن دستگاه گوارشی سالم باید وقتی وعده اصلی غذایی را خورد که در ناحیه زیر سینه تا ناف احساس سبکی کنیم و کمی در قسمت زیر ناف احساس سنگینی داشته باشیم. از دیگر علامت های گرسنگی واقعی این است که حس شامه، بینایی و شنوایی تیز تر می گردد و آب دهان کم می شود. در غیر اینصورت غذا خوردن به دستگاه گوارش لطمه می زند.
13. مصرف شیر یا دوغ با میوه ممنوع است. (کاکائو و قهوه هم نوعی میوه محسوب می شوند.)
15. بعد از غذای شور نباید آب گرم یا هر نوع دمنوشی نوشید و همچنین خوردن آب سرد با میوه های تر ممنوع می باشد.
با رعایت نکات فوق روده کوچم که مسئول اصلی هضم و جذب پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها می باشد از آسیب مصون می ماند و اما برای سلامت روده بزرگ می باسیت بیشتر از غذاهای تخمیر شده نظیر نان های حاوی خمیر ترش، سرکه های طبیعی و لبنیات پروبیوتیک استفاده نمود. اکثر ادویه ها بخصوص هل و اکثر سبزی ها به ویژه تره، دوست روده بزرگ محسوب می شوند و نان های بدون سبوس، مصرف زیاد سرخ کردنی های و نوشیدنی های کافئین دار برای سلامت روده بزرگ مطلوب نیستند.
نظر به اینکه آنزیم های گوارشی مهمی توسط غدد اثنی عشر و سایر قسمت های روده کوچک و غده پانکراس به داخل روده ترشح می شود و بدون آن ها هضم و جذب مواد غذایی غیر ممکن است، توصیه می شود که گه گاهی یک قاشق مرباخوری تخم بارهنگ در یک لیوان آب جوشانده و میل نمود تا ترشح آنزیم های دستگاه گوارش تنظیم شود.
در اینجا برخی از رایج ترین مشکلات و بیماری های روده ها را عنوان کرده و درمان های طبیعی آن ها را بیان می نمایم.
1. اسپاسم روده (خواه منشأ غذایی داشته باشد خواه منشأ عصبی):
صبح و ظهر و شب هر دفعه نصف قاشق چایخوری پودر رازیانه با نصف قاشق عسل تا حصول بهبودی میل شود.
2. نفخ روده:
یک قاشق چایخوری پودر زنیان با کمی عسل بعد از غذا میل گردد. (انواع کلم و تفاله سیب نفاخ محسوب می شوند).
یک قاشق غذا خوری پودر سماق با کمی آب سرد مصرف شود.
4. یبوست:
یک قاشق غذا خوری دانه اسفرزه را شب خیس نموده و صبح ناشتا، آب آن میل گردد. برای یبوست کودکان نیز می توان یک قاشق چایخوری ترنجبین را شب در یک لیوان آب خیساند و صبح بخورد کودک داد. در ضمن باید دانست که سیب زرد ضد یبوست و سیب قرمز قدری یبوست آور است.
5. سستی و تنبلی روده ها:
گلاب و آب و عسل و همچنین پاچه گوسفند سستی روده ها را بر طرف و فعالیت آنها را بیشتر می کند.
6. صبح و شب هر بار یک قاشق چایخوری پودر سنبل الطیب در یک لیوان آب جوش دم کرده و میل نمایید.
7. انگل های دستگاه گوارش:
باید به مدت یک هفته، هر روز یک قاشق مربا خوری از پودر آویشن برگ پهن به غذای مصرفی اضافه کرد. و هر شب نصف قاشق مرباخوری از پودر آویشن برگ باریک را در یک استکان آبجوش دم نمود و نوشید.
8. کرم کدو:
30 گرم برگ تازه یا خشک گردو را در 4 لیوان آب جوشانیده سپس صاف نموده و صبح، ظهر، عصر و شب هر بار یک استکان میل کند و این کار را تا حصول بهبودی ادامه دهد. طب اسلامی برای مبارزه با انگل ها و کرم های روده ای خوردن 7 عدد خرما در صبح به صورت ناشتا توصیه می کند که برای اثر بخشی نباید تا ظهر چیز دیگری مصرف نمود. در ضمن یکی دیگر از روش های از بین بردن انگل های روده ای جویدن و خوردن هسته سیب مرکبات است.
9. بواسیر:
علت اصلی بواسیر یبوست مزاج است بنابر این می بایست برای مبارزه با یبوست تا مدتی از خوردن ماست، سیب قرمز، برنج سفید، نان های سفید و میوه های نارس خودداری کرد و در عوض سبزیجاتی نظیر تره و کاهو و میوه هایی همچون سیب زرد، گلابی، گیلاس، انگور، هلو، لیمو شیرین، هندوانه و خربزه بیشتری میل نمود. در ضمن باید توجه داشت که ورزش منظم روزانه بخصوص پیاده روی از اهمیت زیادی برای جلوگیری از یبوست برخوردار است.
هفت روز پشت سر هم صبح ناشتا، افراد بالغ یک لیوان عناب در دو لیوان آب و کودکان یک استکان عناب را در دو استکان آب جوشانده و پس از نرم شدن عناب ها، آن ها را فشرده و هسته و تفاله ها را جدا نموده و بقیه را میل کند.
11. عفونت آپاندیس:
تحقیقات حاکی از آن است که افرادی که عادت به خوردن گوشت های نیمه خام و خوب پخته نشده دارند و همچنین مواد فیبردار مثل سبزی ها و میوه ها کمتری مصرف می کنند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به آپاندیسیت قرار دارند. در این رابطه، حکمای طب سنتی اسلامی برای تناول مخلوط سیاه دانه در عسل، نقشی پیشگیرانه و حتی درمانی قائل شده اند.
درپایان نکته مهمی برای داشتن دستگاه گوارشی قوی و سالم یادآور می شوم: با توجه به اینکه هر چه هوا گرم تر شود، قدرت هضم دستگاه گوارش کمتر می شود و همچنین گرما در وسط روز به اوج خود می رسد لذا توصیه می شود که در ایام گرم سال، صبحانه و شام کاملی خورده شود اما وعده ناهار یا بکلی حذف شود یا مقداری میوه و سالاد به عنوان ناهار میل گردد.