محلات؛ شهری با چناری به قدمت تاریخ

[ad_1]

مجله مهرگان نو - سارا غضنفری: اگر بگوییم شهرستان محلات سبقه تاریخی اش به روزگار هخامنشیان و دوران مادها باز می گردد، پر بیراه نگفته ایم. شهری که خمین، اراک، اصفهان و گلپایگان را در اطرافش دارد و به هلند ایران شهره است. مزارع بزرگ پروش گل، علی الخصوص گل های رُز بی نظیرش لقب «هلند» را به این شهرستان داده است. بهشتی افسانه ای که در اردیبهشت ماه گل می کند و جان می دهد برای فرار از آلودگی هوای پایتخت. غیر از باغ گل هایش، محلات را به معادن سنگ بی شمارش می شناسند، سنگ های زینتی و مرمرینش که در نمای خانه هایش رخ می نماید.

شهرستانی جامانده از دوران قبل از میلاد

این جا صدای تاریخ می آید. در لندی های شهر که قدم بزنید، حتما چشم تان به آثار باستانی و بافت قدیمی شهر می خورد. این جا «خورهه» است، محل برآمدن آفتاب؛ خورهه در اوستا به مفهوم «محل برآمدن خورشید» است و از سویی کلمه «خور» در این کتاب به مفهوم منطقه ییلاقی است، این منطقه در شمال شرق محلات واقع شده است.

بررسی تحقیقات انجام شده و آثار کشف شده در دشت و ارتفاعات خورهه نشان می دهد سابقه سکونت و قدمت منطقه به هزاره دوم قبل از میلاد باز می گردد. هنوز مردمانی هستند که به دنبال آثار باستانی، این منطقه را زیر و زبر کرده اند و هنوز در آرزوی کشف آثاری از دوران مادها و هخامنشیان در میان این منطقه هستند. خورهه هنوز بافت قدیمی و سنتی خود را حفظ کرده و خانه هایش با گل و چوب ساخته شده است.

 

آسیاب آب محلات؛ دن کیشوت تنهای شهر

شهرستانی سرشار از آسیاب های بادی، شاید باید دن کیشوت قهرمان مشهور کتاب سروانتس به آسیاب های بادی شهرستان محلات می آمد و نبردش را با آن ها ادامه می داد، اما حالا اثری از آثار این آسیب ها باقی نمانده است. یکی از شهروندان محلات می گوید: «محلات، شهر آسیاب ها بود. بوی کاهگل و گندم درهم می پیچید و زندگی جریان داشت. اما حالا قریب به چهار آسیاب بادی و قدیمی این شهر از بین رفته است و پنجمی هم در آستانه تخریب است.»

این پیرمرد محلاتی با لهجه ای که هرکلام را می کشد، نام آسیاب های تخریب شده را چنین می گوید: «آسیاب بهرامی، یکی از بزرگ ترین آسیاب های این شهرستان بود که خراب شد. آسیاب جمبیل، آسیاب دوغی، آسیاب آبروئه باقی آسیاب هایی هستند که بر اثر بی توجهی از بین رفته اند.»

و حالا، حال پنجمین آسیاب آبی این شهرستان خوب نیست. آسیاب های آبی جزو قدیمی ترین و ارزشمندترین آسیاب های ایران است که برای آسیاب گندم، جو و سایر غلات مورد استفاده قرار می گرفتند.

یکی از این آسیاب های آبی در شهرستان محلات واقع شده که قدیمی ترین آسیاب آبی استان مرکزی است و در سال 1387 به عنوان اثر ملی ثبت شده است. متاسفانه این آسیاب تاریخی در چند سال اخیر با بی توجهی هایی رو به رو بوده است و از آن جا که مالک خصوصی دارد و هنوز به تملک درنیامده است، در حال تبدیل شدن به مخروبه و زباله دانی است و حال و روز خوشی ندارد.

مسئولان امر نیز به دلایلی از قبیل کمبود اعتبار آن را جدی نمی گیرند و توپ را در زمین یکدیرگ می اندازند و این مکان امروز به مامنی برای مرغ و خروس ها تبدیل شده است. این آسیاب در خیابان سرچشمه و سه راه معروف به حاج مهدی واقع شده است. سرچشمه بزرگ ترین پارک جنگلی محلات از چشمه های پرآب طبیعی استان مرکزی است که در شمال این شهر و در دامنه رشته کوه هفتادقله قرار دارد. اما آسیاب آبی این شهرستان در طرح گردشگری سرچشمه قرار نگرفته تا جایی که محمدرضا علی محمد، رییس شورای شهر محلات در این باره گفت: «آسیاب آبی محلات جوز طرح گردشگری سرچشمه محلات نیست و شهرداری نمی تواند نسبت به تملک آن اقدام کند.

در آخرین جلسه ای که به اتفاق مدیر کل میراث فرهنگی استان مرکزی در محل شورای اسلامی شهر محلات برگزار شد، توافق شد میراث فرهنگی نسبت به تملک و ساماندهی این اثر اقدام و شهرداری و شورای شهر نیز همکاری کنند. آسیاب آبی محلات، یک اثر تاریخی و مرتبط با میراث فرهنگی است و بهتر است این اداره با مالکان به توافق برسد و نسبت به تملک آن اقدام کند.»

نکته جالب ماجرا در این است که شهرداری به عنوان متولی حفظ بناهای تاریخی در این شهرستان هم همچنان اقدامی برای حفظ این بنا انجام نداده است.

چنار دوهزار ساله محلات

فقط تهران نیست که با خیابان ولی عصر (عج) و چنارهای ثبت شده اش فخر می فروشد. خیابان سرچشمه  محلات با چنارهای هزارساله اش لذت قدم زدن را در این شهرستان صدبرابر می کند. امانشان تاریخی این شهرستان میدان چنارش است. چناری قطور و زیبا که تنه ای به تاریخ می زند. شاید اگر صدای درخت را بشنویم، از خاطرات دو هزار ساله اش و روزهای قدیم محلات خواهدگفت. از روزهای کاهگل های نم کشیده دیوارها، صدای سنگ آسیاب های آبی، صدای امامزاده فضل و یحیی نوادگان امام موسی کاظم (ع) که هیچ کس ندانست چه بر سر آثار باستانی شان آمد و... اما هنوز محلات، شهر گل ایران است، کوچه باغ هایی که سنگ شده اند.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
معروف ترین میدان های تاریختصاویرمعروف ترین میدان ها میدان در مفهوم واقعی آن، فضای باز و وسیعی است که معمولا برای پُل تاریخی مارنان اصفهان تصاویرپُل مارنان اصفهان پُل مارنان نام پلی در شهر اصفهان واقع در خیابان مطهری وبین پل فلزی و مجله اینترنتی کهلیک هند کشوری زیبا و بسیار پر طرفدار است حتما نام این کشور بنای با شکوه تاج محل را به مجله اینترنتی برترین ها پورتال خبری و سبک …بارها از زبان خیلی ها شنیده ایم که صبحانه یکی از مهم ترین وعده های غذایی به حساب می آیدشهرهای استان تهران دیدنی های استان تهران ایران …در خانه بزرگان تهران چه می گذرد؟ مسجد ضرار از سمنان تا ساری با ما همراه شوید جستجو در گردشگری پارک ژوراسیک تهران، یکی از نام های جالب و شنیدنی از ظرفیت های گردشگری شهری پایتخت به بهمن دایرة المعارف هورامانبا عرض سلام واحترام خدمت خوانندگان این تارنگار ؛ در این پست قسمت اعظمی از مقالات معروف ترین میدان های تاریختصاویر معروف ترین میدان ها «میدان» در مفهوم واقعی آن، فضای باز و وسیعی است که معمولا برای اجتماعات پُل تاریخی مارنان اصفهان تصاویر پُل مارنان اصفهان پُل مارنان نام پلی در شهر اصفهان واقع در خیابان مطهری وبین پل فلزی و پل مجله اینترنتی کهلیک هند کشوری زیبا و بسیار پر طرفدار است حتما نام این کشور بنای با شکوه تاج محل را به شمایادآوری مجله اینترنتی برترین ها پورتال خبری و سبک زندگی بارها از زبان خیلی ها شنیده ایم که صبحانه یکی از مهم ترین وعده های غذایی به حساب می آید شهرهای استان تهران دیدنی های استان تهران ایران شناسی و در خانه بزرگان تهران چه می گذرد؟ مسجد ضرار از سمنان تا ساری با ما همراه شوید جستجو در دل گردشگری پارک ژوراسیک تهران، یکی از نام های جالب و شنیدنی از ظرفیت های گردشگری شهری پایتخت به شمار می بهمن دایرة المعارف هورامان با عرض سلام واحترام خدمت خوانندگان این تارنگار ؛ در این پست قسمت اعظمی از مقالات ومطالبی که

اسکانیا مناسب تردد شهری نیست

جام جم سرا:

سرهنگ جمال بذرافشان اظهار داشت: یکی از مهمترین اقداماتی که شرکت واحد اتوبوسرانی تهران باید انجام دهد کنترل اتوبوس های بخش خصوصی است. متاسفانه رانندگان این بخش به دلیل این که می خواهند سرویس های بیشتری بروند تا پول بیشتری به دست آورند بیش از سرعت مجاز رانندگی می کنند. همین علت باعث می شود احتمال خطر افزایش یابد.

وی ادامه داد: رانندگان اتوبوس در خط ویژه با ذهنیتی که دارند فکر می کنند این خطوط کانالیزه شده و می توانند با سرعت بروند. این در حالی است که عابر پیاده و مردم وارد ایستگاه شده و در این خطوط تردد می کنند. متاسفانه میزان تصادفات منجر به فوت عابران و موتور سواران غیرمجاز در خط ویژه کم نیست.

این کارشناس عالی تصادفات در خصوص حادثه روز گذشته در اتوبان آزادگان گفت: راننده اتوبوس در حال طی مسیر به سمت جنوب بزرگراه بود که یک دستگاه پژو پارس از اتوبوس سبقت می گیرد و راننده برای اینکه از وقوع تصادف جلوگیری کند به سمت خروجی شهید حکیم منحرف می شود که پس از برخورد با گاردریل به علت این که اتوبوس در سر پیچ قرار داشته است واژگون می شود.

بذرافشان با اعلام اینکه اگرچه این تیپ از اتوبوس اسکانیا برای شهرها طراحی و ساخته شده است تاکید کرد: قسمت اعظم این اتوبوس را شیشه تشکیل داده است و لازم است که این قسمت از استحکام لازم برخوردار باشد تا به راحتی از جا خارج نشود. متاسفانه شیشه های این اتوبوس استحکام لازم را ندارد.

به گفته وی، در حادثه اتوبان آزادگان هنگامی که این اتوبوس واژگون می شود شیشه ها از جایشان کنده و مسافران به بیرون پرت و زیر اتوبوس گرفتار می شوند که همین امر باعث مرگ 7 نفر از آنها شده است.

بذرافشان تاکید کرد: سازندگان این اتوبوسها باید فکری به حال شیشه آن کنند تا به راحتی شکسته نشود. در اتوبوسهای قبلی شرکت واحد اندازه شیشه ها به این میزان نبود و عایقی فلزی محافظ شیشه ها بود و شکسته شدن شیشه در اتوبوس های قبلی تاثیری در پرت شدن افراد نداشت. اتوبوس اسکانیا ایراداتی دارد و شیشه آن به راحتی می شکند. در مورد این حادثه البته به نظر می رسد سرعت اتوبوس هم بیش از حد مجاز بوده است و باعث می شود هنگام گردش به راست واژگون شود.

وی افزود: کنترل و بررسی جی پی اس اتوبوس می تواند در مشخص شدن زوایای دیگر حادثه موثر باشد. شرکت واحد اتوبوسرانی باید بازرسی هایش را از شرکتها افزایش داده و علاوه بر رانندگان ایمنی خودروها را نیز کنترل کند.(مهر )

فضاهای شهری و جنسیت

جام جم سرا:
محمدرضا رضایی؛ عضو هیئت علمی ‌جغرافیای شهری دانشگاه یزد درخصوص رابطه فضا و جنسیت گفت: فضا و جنسیت با یکدیگر ارتباط تنگاتنگی دارند؛ به‌گونه‌ای که این ارتباط موجب تهدید و کنترل زنان و مردان در فضاهای شهری می‌شود.

نامتعادل بودن فضاهای شهری
وی در ادامه به تعریف نقش‌ها در فضاهای شهری اشاره کرد و افزود: در واقع در فضاهای شهری است که نقش‌ها تعریف و قابل تعدیل می‌شوند. فضای مورد نظر در اینجا فضای عمومی ‌شهری است؛ چراکه فضاهای عمومی ‌برای استفاده هر دو گروه زنان و مردان طراحی شده‌اند و البته طراحی ویژه‌ای جهت گروهی خاص در این فضاها وجود ندارد. در جوامع امروزی با فرهنگ حاکم کنونی، به دلیل عدم توجه به نیازهای ساکنین و بی‌توجهی به الزامات طراحی فضاها و عدم وجود احساس امنیت در فضاها، نوعی عدم تعادل در حضور کاربران فضا دیده شده است.

فضاهای شهری متعلق به همه است
رضایی ادامه داد: ایجاد فضاهایی مناسب و مطلوب برای تمامی ‌گروه‌های اجتماعی؛ به‌ویژه زنان، و شناسایی و فراهم‌سازی فضاهای موجود متناسب با ویژگی‌های زنان و عوامل محدودکننده آنها از این فضاها، از وظایف مسئولین شهری مرتبط است. وجود چنین فضاهایی مانع انزوای این قشر در استفاده از فضاهای عمومی شده و میزان نابرابری جنسیتی را کاهش می‌دهد.

فضای شهری؛ عامل هویت‌دهی به زنان
این استاد دانشگاه درخصوص نقش فضاهای شهری در هویت‌دهی به زنان گفت: باید توجه داشت که فضاهای شهری نقش اساسی در شکل‌دهی هویت جامعه و به‌خصوص زنان دارند. در واقع این فضاها احساس مطلوب به افراد می‌دهند، یا می‌توانند افراد را دچار سردرگمی‌ کنند، و یا موجب بروز تبعیض و انحراف شوند؛ به این صورت که برداشت افراد از محیط پیرامونشان باعث احساس دلبستگی می‌شود؛ دلبستگی مکانی نیز هویت مکانی را شکل می‌دهد. خاطرات محیطی است که زندگی انسان را به طرق مختلف تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. اینها احساس ارتباط با گذشته، احساسی از اعتماد به نفس و هویت را ایجاد خواهد کرد.

فضاهای شهری؛ شکل‌دهنده ارزش‌های فردی
وی در ادامه افزود: بنابراین فضای شهری به عنوان محیط زندگی و فعالیت شهروندان، نقش اساسی در شکل‌گیری ارزش‌ها و توانمندساختن افراد و گروه‌های مختلف ایفا می‌‌کند. فضاهای شهری با کنترل ارزش‌ها و هنجارها در هویت‌یابی زنان بسیار اثرگذار است. عدم امنیت زنان در فضاهای شهری، فقدان ارتباط و فضای بی‌اعتمادی؛ باعث می‌شود تا زنان نسبت به دنیای بیرون از خود ترس و واهمه نشان دهند.

فضای شهری؛ تعیین‌کننده میزان مشارکت زنان
این استاد دانشگاه خاطرنشان ساخت: عملکرد اساسی شهر در جمعی‌بودن فعالیت‌ها و فراونی فضاهای عمومی‌ شهر نهفته است. فضای شهری با ساختار کالبدی و کارکرد اجتماعی، می‌تواند عرصه مطلوبی برای تعاملات اجتماعی، برخوردهای اجتماعی، تبادلات اجتماعی و محفلی برای انواع فعالیت‌ها فراهم کند. این فضاها امکان حضور زنان در عرصه عمومی ‌را به‌وسیله افزایش فرصت‌های ورزشی و تحصیلی و به‌تبع آن افزایش اشتغال زنان در دهه‌های اخیر به وجود آورده است. همچنین حضور زنان در عرصه‌هایی مثل اماکن خرید، مدارس بچه‌ها و... در تغییر الگوی زن خانه‌دار تأثیر به‌سزایی داشته است.

امنیت و عدالت جنسیتی؛ دو نیاز اساسی زنان در فضاهای شهری
رضایی بر این باور است که امنیت و رعایت عدالت جنسیتی دو نیاز اساسی زنان در فضاهای شهری است. وی با بیان این مطلب ادامه داد: مسئله امنیت در تمامی ‌ابعاد، از جمله موارد مهمی‌ است که باید در طراحی محیط شهری مدنظر برنامه‌ریزان و طراحان شهری قرار گیرد. بعضی از فضاهای شهری ناامنی را به زنان القاء می‌کنند، از جمله این مکان‌ها می‌توان به محل‌های با روشنایی کم، ساختمان‌هایی با وضعیت نابه‌هنجار و نامناسب، اماکن دارای با محوطه خالی مانند پارکینگ خودرو و یا کارخانه‌های در مجاورت مناطق مسکونی، خیابان‌های خالی و متروکه و وجود خرابه و اماکن نامناسب برای بیتوته‌کردن خلاف‌کاران و.... اشاره کرد.

وی درخصوص مقوله عدالت جنسیتی گفت: از طرف دیگر مسئله رعایت عدالت جنسیتی در طراحی فضاهای شهری، محور دیگری است که در برنامه‌ریزی و طراحی شهری کمتر به آن توجه شده است. به عنوان مثال در فضای شهری اولویت‌بخشی به مردان و تدارک فضایی برای آنها تداوم می‌یابد و تخصیص منابع در حرفه‌آموزی و اشتغال به امور رفاهی، فراغتی و حمل و نقل شهری؛ عمدتاً برای مردان صورت گرفته است. به عنوان مثال فضای بیشتری که اتوبوس‌های شهری به مردان اختصاص می‌دهند، و یا پل‌های هوایی که دارای پله برقی نیستند را می‌توان نام برد.

محدودیت‌های زنان در فضاهای شهری
رضایی درخصوص محدودیت‌های زنان در فضاهای شهری تأکید کرد: محدودیت‌ها شامل عواملی می‌شوند که میان فعالیت‌های زنان در فضاهای عمومی‌ و تجارب آنها از یک طرف، و رضایت در استفاده از فضاهای عمومی‌ (شامل لذت، تفریح و مشارکت) ازطرف دیگر، فاصله می‌اندازند. بسیاری از محدودیت‌های مؤثر بر استفاده زنان از فضاهای عمومی‌ شهری شامل منابع محدود؛ مانند پول، احساسات بازدارنده؛ مانند ترس و استرس، مسئولیت‌های بازدارنده و سنگین و همچنین موقعیت‌ها و هنجارهای مؤثر اجتماعی؛ مانند اصول و هنجارهای محدودکننده جنسی و یا طراحی و برنامه‌ریزی غیرحساس جنسیتی است.

وی ادامه داد: ازجمله عوامل محدودکننده زنان، دسترسی نامناسب در شهر به فضاهای شهری است. زنان برای خرید، فعالیت‌های اجباری مانند برگرداندن کودکان از مدارس و هم برای ملاقات‌های اجتماعی و فعالیت‌های داوطلبانه، بیشترین استفاده‌کنندگان از مراکز شهری هستند. با این حال عمده تأکید در طراحی این مناطق بر پارکینگ اتومبیل است تا وسایل نقلیه عمومی ‌یا مراکز نگهداری از کودکان و زمین‌های بازی و... که برای زنان بیشتر مورد نیاز است.

این استاد دانشگاه در پایان خاطرنشان ساخت: در میان عوامل محدودکننده زنان می‌توان به عوامل دیگری مانند هنجارهای اجتماعی- فرهنگی، احساس ناامنی، احساس استرس و تنش و ... نیز اشاره کرد که بر فعالیت‌های زنان تأثیرگذارند.(مهرخانه)

فضاهای شهری و جنسیت

جام جم سرا:
محمدرضا رضایی؛ عضو هیئت علمی ‌جغرافیای شهری دانشگاه یزد درخصوص رابطه فضا و جنسیت گفت: فضا و جنسیت با یکدیگر ارتباط تنگاتنگی دارند؛ به‌گونه‌ای که این ارتباط موجب تهدید و کنترل زنان و مردان در فضاهای شهری می‌شود.

نامتعادل بودن فضاهای شهری
وی در ادامه به تعریف نقش‌ها در فضاهای شهری اشاره کرد و افزود: در واقع در فضاهای شهری است که نقش‌ها تعریف و قابل تعدیل می‌شوند. فضای مورد نظر در اینجا فضای عمومی ‌شهری است؛ چراکه فضاهای عمومی ‌برای استفاده هر دو گروه زنان و مردان طراحی شده‌اند و البته طراحی ویژه‌ای جهت گروهی خاص در این فضاها وجود ندارد. در جوامع امروزی با فرهنگ حاکم کنونی، به دلیل عدم توجه به نیازهای ساکنین و بی‌توجهی به الزامات طراحی فضاها و عدم وجود احساس امنیت در فضاها، نوعی عدم تعادل در حضور کاربران فضا دیده شده است.

فضاهای شهری متعلق به همه است
رضایی ادامه داد: ایجاد فضاهایی مناسب و مطلوب برای تمامی ‌گروه‌های اجتماعی؛ به‌ویژه زنان، و شناسایی و فراهم‌سازی فضاهای موجود متناسب با ویژگی‌های زنان و عوامل محدودکننده آنها از این فضاها، از وظایف مسئولین شهری مرتبط است. وجود چنین فضاهایی مانع انزوای این قشر در استفاده از فضاهای عمومی شده و میزان نابرابری جنسیتی را کاهش می‌دهد.

فضای شهری؛ عامل هویت‌دهی به زنان
این استاد دانشگاه درخصوص نقش فضاهای شهری در هویت‌دهی به زنان گفت: باید توجه داشت که فضاهای شهری نقش اساسی در شکل‌دهی هویت جامعه و به‌خصوص زنان دارند. در واقع این فضاها احساس مطلوب به افراد می‌دهند، یا می‌توانند افراد را دچار سردرگمی‌ کنند، و یا موجب بروز تبعیض و انحراف شوند؛ به این صورت که برداشت افراد از محیط پیرامونشان باعث احساس دلبستگی می‌شود؛ دلبستگی مکانی نیز هویت مکانی را شکل می‌دهد. خاطرات محیطی است که زندگی انسان را به طرق مختلف تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. اینها احساس ارتباط با گذشته، احساسی از اعتماد به نفس و هویت را ایجاد خواهد کرد.

فضاهای شهری؛ شکل‌دهنده ارزش‌های فردی
وی در ادامه افزود: بنابراین فضای شهری به عنوان محیط زندگی و فعالیت شهروندان، نقش اساسی در شکل‌گیری ارزش‌ها و توانمندساختن افراد و گروه‌های مختلف ایفا می‌‌کند. فضاهای شهری با کنترل ارزش‌ها و هنجارها در هویت‌یابی زنان بسیار اثرگذار است. عدم امنیت زنان در فضاهای شهری، فقدان ارتباط و فضای بی‌اعتمادی؛ باعث می‌شود تا زنان نسبت به دنیای بیرون از خود ترس و واهمه نشان دهند.

فضای شهری؛ تعیین‌کننده میزان مشارکت زنان
این استاد دانشگاه خاطرنشان ساخت: عملکرد اساسی شهر در جمعی‌بودن فعالیت‌ها و فراونی فضاهای عمومی‌ شهر نهفته است. فضای شهری با ساختار کالبدی و کارکرد اجتماعی، می‌تواند عرصه مطلوبی برای تعاملات اجتماعی، برخوردهای اجتماعی، تبادلات اجتماعی و محفلی برای انواع فعالیت‌ها فراهم کند. این فضاها امکان حضور زنان در عرصه عمومی ‌را به‌وسیله افزایش فرصت‌های ورزشی و تحصیلی و به‌تبع آن افزایش اشتغال زنان در دهه‌های اخیر به وجود آورده است. همچنین حضور زنان در عرصه‌هایی مثل اماکن خرید، مدارس بچه‌ها و... در تغییر الگوی زن خانه‌دار تأثیر به‌سزایی داشته است.

امنیت و عدالت جنسیتی؛ دو نیاز اساسی زنان در فضاهای شهری
رضایی بر این باور است که امنیت و رعایت عدالت جنسیتی دو نیاز اساسی زنان در فضاهای شهری است. وی با بیان این مطلب ادامه داد: مسئله امنیت در تمامی ‌ابعاد، از جمله موارد مهمی‌ است که باید در طراحی محیط شهری مدنظر برنامه‌ریزان و طراحان شهری قرار گیرد. بعضی از فضاهای شهری ناامنی را به زنان القاء می‌کنند، از جمله این مکان‌ها می‌توان به محل‌های با روشنایی کم، ساختمان‌هایی با وضعیت نابه‌هنجار و نامناسب، اماکن دارای با محوطه خالی مانند پارکینگ خودرو و یا کارخانه‌های در مجاورت مناطق مسکونی، خیابان‌های خالی و متروکه و وجود خرابه و اماکن نامناسب برای بیتوته‌کردن خلاف‌کاران و.... اشاره کرد.

وی درخصوص مقوله عدالت جنسیتی گفت: از طرف دیگر مسئله رعایت عدالت جنسیتی در طراحی فضاهای شهری، محور دیگری است که در برنامه‌ریزی و طراحی شهری کمتر به آن توجه شده است. به عنوان مثال در فضای شهری اولویت‌بخشی به مردان و تدارک فضایی برای آنها تداوم می‌یابد و تخصیص منابع در حرفه‌آموزی و اشتغال به امور رفاهی، فراغتی و حمل و نقل شهری؛ عمدتاً برای مردان صورت گرفته است. به عنوان مثال فضای بیشتری که اتوبوس‌های شهری به مردان اختصاص می‌دهند، و یا پل‌های هوایی که دارای پله برقی نیستند را می‌توان نام برد.

محدودیت‌های زنان در فضاهای شهری
رضایی درخصوص محدودیت‌های زنان در فضاهای شهری تأکید کرد: محدودیت‌ها شامل عواملی می‌شوند که میان فعالیت‌های زنان در فضاهای عمومی‌ و تجارب آنها از یک طرف، و رضایت در استفاده از فضاهای عمومی‌ (شامل لذت، تفریح و مشارکت) ازطرف دیگر، فاصله می‌اندازند. بسیاری از محدودیت‌های مؤثر بر استفاده زنان از فضاهای عمومی‌ شهری شامل منابع محدود؛ مانند پول، احساسات بازدارنده؛ مانند ترس و استرس، مسئولیت‌های بازدارنده و سنگین و همچنین موقعیت‌ها و هنجارهای مؤثر اجتماعی؛ مانند اصول و هنجارهای محدودکننده جنسی و یا طراحی و برنامه‌ریزی غیرحساس جنسیتی است.

وی ادامه داد: ازجمله عوامل محدودکننده زنان، دسترسی نامناسب در شهر به فضاهای شهری است. زنان برای خرید، فعالیت‌های اجباری مانند برگرداندن کودکان از مدارس و هم برای ملاقات‌های اجتماعی و فعالیت‌های داوطلبانه، بیشترین استفاده‌کنندگان از مراکز شهری هستند. با این حال عمده تأکید در طراحی این مناطق بر پارکینگ اتومبیل است تا وسایل نقلیه عمومی ‌یا مراکز نگهداری از کودکان و زمین‌های بازی و... که برای زنان بیشتر مورد نیاز است.

این استاد دانشگاه در پایان خاطرنشان ساخت: در میان عوامل محدودکننده زنان می‌توان به عوامل دیگری مانند هنجارهای اجتماعی- فرهنگی، احساس ناامنی، احساس استرس و تنش و ... نیز اشاره کرد که بر فعالیت‌های زنان تأثیرگذارند.(مهرخانه)

جایی به رنگ آب؛ شهری پر از آسمان |مجموعه عکس|

سه شنبه 10 تیر 1393 ساعت 15:25

جایی در این دنیا هست که به «شهر آبی» شهره است؛ شهری کوچک و تاریخی، با معماری منحصر به فرد که شفشاون (Shefshauen) نامیده می‌شود؛ در شمال مراکش؛ با کوچه‌های پر پیچ و خم که جذابیتش را مدیون رنگ و سبک الهام گرفته از معماری اسپانیایی است. البته برخی از مردم این شهر می‌گویند شهر از آن رو به رنگ آبی است که باعث دفع پشه‌ها می‌شود. درست یا غلط، برای ما که دور از آن شهریم و قصد سفری تصویری داریم، زیبایی و جذابیت عکسهایش کافی به نظر می‌رسد! بیائید با ما سفر کنید و خودتان ببینید؛ نه بلیت می‌خواهد نه خستگی راه دارد!

دستگیری دو کیف‌قاپ شمال شهری

جام جم سرا: سرهنگ عبدالوهاب حسنوند افزود: عوامل گشت انتظامی در جریان تعقیب و گریز خودروی مذکور علی‌رغم روشن بودن آژیر خودروی گشت و تذکر مکرر ماموران به سرنشینان خودروی پراید از طریق بلندگوی اتومبیل پلیس، متاسفانه سرنشینان پراید نوک مدادی توجهی به تذکرات و دستور ایست ماموران نکردند و عوامل گشت انتظامی مجبور به استفاده از سلاح برای متوقف کردن خودروی پراید شدند.

وی با تاکید بر اینکه ماموران با توجه به قانون استفاده از اسلحه، اقدام به شلیک یک تیر هوایی کردند، گفت: ماموران پس از شلیک گلوله هوایی موفق شدند خودروی پراید را متوقف کنند و هر دو سرنشین خودروی مذکور را دستگیر کنند.

به نقل از تسنیم، حسنوند ادامه داد: ماموران در بازرسی از خودروی این دو نفر که خود را «سعید» و‌ «رضا» معرفی کردند، یک کیف زنانه، تعدادی البسه زنانه، یک عدد کوله آبی دخترانه و یک کیف دستی زنانه شدند که از داخل آنها نیز یک کارت شناسایی به نام مریم کشف شد.

رئیس کلانتری 164 قائم با اشاره به اینکه در تحقیقات اولیه مشخص شد که این دو متهم، در محدوده شمال شهر اقدام به سرقت و کیف قاپی از زنان می‌کردند،‌ افزود:‌ با توجه به اموال کشف شده از متهمان، پرونده مقدماتی با موضوع سرقت و کیف قاپی تشکیل شد و متهمان برای تحقیقات بیشتر در اختیار کارآگاهان پلیس آگاهی تهران بزرگ قرار گرفتند.

کودکان شهری بیشتر آلرژی می‌گیرند

جام جم سرا: محققان با بررسی ۵۱۶ کودک شهری در شهرهای بالتیمور، بوستون، نیویورک و سنت لوئیس از بدو تولد تا سن ۵ سالگی به این نتیجه دست یافتند که ۱۰ درصد از این کودکان به شیر، تخم مرغ و یا بادام زمینی آلرژی دارند.

بر اساس اعلام آمار موسسات ملی بهداشت آمریکا، شش درصد از کودکان خردسال و حدود سه ساله در ایالات متحده حداقل یک آلرژی غذایی دارند.

به گزارش جام جم سرا، بر اساس یافته‌های منتشر شده در مجله Allergy and Clinical Immunology محققان در تحقیقات قبلی دریافتند کودکان شهری بیشتر در معرض خطر ابتلا به آسم و آلرژی‌های زیست محیطی قرار دارند.

آلرژی غذایی شایع‌ترین نوع آلرژی در میان کودکان است. آلرژی به بادام زمینی شش درصد، تخم مرغ چهار درصد و شیر دو درصد است. دکتر رابرت وود، مدیر آلرژی و ایمونولوژی اطفال در مرکز کودکان دانشگاه جانز هاپکینز، اظهار کرد: این یافته‌ها برای پیشگیری افراد در معرض خطر و کودکان بسیار مفید است. (ایسنا)

قطار شهری پای یک زن را قطع کرد

جام جم سرا:حسن عباسی در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اینکه وضعیت جسمی این فرد وخیم گزارش شده است، افزود: نیروهای اورژانس فرد مصدوم را به بیمارستان فیروزگر تهران منتقل کردند.

وی اظهار کرد: ساعت ۱۲:۱۰ دقیقه امروز حادثه برخورد قطار شهری با یک شهروند به اورژانس تهران اعلام و نیروهای مجموعه به همراه تجهیزات کامل به محل حادثه اعزام شدند.

وی درباره علت این حادثه گفت: مسوولان مترو باید در این زمینه اطلاع رسانی کنند اما شاهدان مدعی بودند زن جوان خودکشی کرده است.

تعدادی از شهروندان نیز در تماس تلفنی با ایرنا استان تهران با اشاره به اینکه این حادثه موجب توقف تردد قطارهای شهری شده است، گفتند: این موضوع موجب ازدحام مسافران در این ایستگاه شده بود.

این افراد اعلام کردند: پس از انتقال این فرد به یکی از مراکز درمانی مجددا تردد قطارهای شهری از سرگرفته شده است.

مانور اطفای حریق در قطار شهری [مجموعه‌عکس]

پنج شنبه 24 مهر 1393 ساعت 13:31

همزمان با فرا رسیدن هفته مقابله با بلایای طبیعی، مانوری برای آمادگی بیشتر شهروندان و دست اندرکاران اطفاء حریق در قطار شهری مشهد برگزار شد. تصاویری از آن را در ادامه ببینید.

شهری کوچک در اعماق زمین

جام جم سرا: انجام کارهای بانکی با آن صف‌های طولانی، سر زدن به چند اداره دولتی، انجام خریدهای روزانه و... با وجود ترافیکی که حالا دیگر تقریبا در تمام ساعات روز ادامه دارد، به اندازه کافی وقت‌گیر و اعصاب خرد کن است.

با اتوبوس و تاکسی یا خودروی شخصی هم فرقی نمی‌کند. برای انجام هر کدام از این کارها باید به یک نقطه از شهر سر بزنید، از کار و زندگی بیفتید، کلی وقت هدر بدهید، حرص و جوش بخورید و دست آخر هم ممکن است فرصت پیدا نکنید همه کارهایی را که نوشته‌اید انجام دهید.

این خاصیت زندگی در کلانشهرهای پرجمعیتی همچون پایتخت است. شهری ترافیک زده با چند میلیون دستگاه خودرو و موتورسیکلت و میلیون‌ها شهروندی که هر روز برای انجام کارهای روزمره‌شان میلیون‌ها سفر درونشهری را رقم می‌زنند.

تمرکز ادارات و شرکت‌ها و مراکز خدماتی، رفاهی و تفریحی روی سطح زمین انجام بسیاری از سفرهای درون‌شهری را اجتناب‌ناپذیر کرده است، در حالی که شاید اگر بخش قابل توجهی از این مراکز خدماتی به صورت زیرساخت‌هایی در زیر زمین تعبیه می‌شد، به میزان قابل‌توجهی از حجم ترافیک کاسته و شهر نیز یک گام بلند به سوی توسعه و پیشرفت نزدیک‌تر می‌شد.

این نسخه‌ای است که بسیاری از شهرهای دنیا از سال‌ها پیش به سراغ آن رفته‌اند تا با یک تیر دو نشان بزنند؛ هم از انجام سفرهای غیرضروری روی سطح زمین که موجب تشدید ترافیک می‌شود جلوگیری کنند و هم به تدریج راه قرار گرفتن در مسیر توسعه شهری را هموار کنند.

با ایجاد فضاهای زیرساختی شامل مجموعه‌ها و مراکز خدماتی، رفاهی و تفریحی و انتقال و توسعه خدمات شهری به زیر زمین در واقع شهرهای کوچکی در زیر زمین ایجاد خواهد شد که قادر خواهند بود بسیاری از خدمات مورد نیاز شهروندان را بدون نیاز به تردد در روی سطح زمین به شهروندان ارائه دهند.

مطالعات اولیه این طرح ‌اکنون در کمیسیون‌های عمران و شهرسازی شورای شهر تهران در حال انجام بوده و قرار است مرحله اول اجرای آن تا پایان امسال به سازمان‌ها و دستگاه‌های خدماتی از جمله شهرداری ابلاغ شود.

کلانشهر تهران نخستین شهری است که برای ایجاد شهری کوچک زیر پوسته شهر اصلی انتخاب شده است و در صورت موفقیت‌آمیز بودن نتایج این طرح، می‌تواند الگویی برای اجرا در دیگر کلانشهرهای کشور باشد.

طرحی برای چهارگوشه شهر

میدان هفت تیر، محدوده خیابان و میدان انقلاب، محدوده بازار، میدان آرژانتین و پارک‌سوار بیهقی، محدوده میدان تجریش، محدوده میدان آزادی، میدان راه‌آهن و پایانه جنوب به عنوان پهنه‌های نهایی و مستعد ساخت و توسعه فضاهای زیرسطحی در پایتخت مطالعه و انتخاب شده‌اند.

قراراست این فضاسازی‌ها از میدان هفت تیر آغاز شود، حجم بالای تردد‌های شهروندان و خودروها مهم‌ترین دلیلی است که موجب شده میدان هفت تیر به عنوان اولویت اول انتخاب و معرفی شود.

ایجاد فضاسازی‌های خدماتی در زیر شهر شاید در وهله اول اتفاقی عجیب و تازه به نظر برسد، اما در حقیقت چنین فضاهایی ‌اکنون نیز وجود دارد و بسیاری از شهروندان از آنها استفاده می‌کنند.

تونل‌های شهری، ایستگاه‌ها و فروشگاه‌های مترو، زیرگذر چهارراه ولیعصر، پارکینگ‌ها و انبارهایی که زیر زمین و ساختمان‌های بلند قرار دارد نمونه‌هایی از این فضاسازی‌هاست که همه ما در چند سال اخیر از خدمات آنها استفاده کرده‌ایم. اینها بخشی از فعالیت‌های خدماتی و رفاهی برای شهروندان همین شهر است که به زیر زمین منتقل شده است.

چهارراه ولیعصر، تجربه اول

تجربه چهارراه ولیعصر و موفقیت آن شاید نمونه کوچکی باشد از آنچه قرار است بزودی در پایتخت توسعه پیدا کند.

بررسی‌ها نشان داده احداث زیرگذر نه تنها تردد عابران را در این محدوده آسان و ایمن‌تر کرده بلکه حجم ترافیک و گره‌های آن را نیز کمتر کرده است. البته در این مورد در ابتدا هدف فقط ایجاد گذرگاهی در زیر زمین بود تا هم از حجم تردد عابران پیاده‌روی زمین کاسته شود و هم در حد امکان از وقوع حوادث ترافیکی که تداخل عابران پیاده با خودروها آن را رقم می‌زند پیشگیری شود، اما تجربه موفق اجرای این طرح در ادامه رویه آن را کمی تغییر داد.

نتیجه این شد که هم‌اکنون این زیرگذر به محلی برای استقرار تعدادی از فروشگاه‌ها و مغازه‌های تجاری و خدماتی نیز تبدیل شده که شهروندان می‌توانند هنگام تردد در این زیرگذر علاوه بر این‌که امنیت جانی خود را با حرکت در زیر زمین تضمین می‌کنند، بخشی از خدمات مورد نیاز خود را نیز دریافت کنند.

وقتی قرار است محدوده زیر زمین میدان هفت تیر به مرکز خدماتی و رفاهی تبدیل شود گزینه‌ها و پیشنهادهای فراوانی مطرح می‌شود و برای مثال نبود سرویس بهداشتی در محدوده این میدان مشکلی است که بارها از سوی شهروندان و شورایاران مطرح شده است. کمبود فضاهای فرهنگی مانند فرهنگسرا و کتابخانه و امکانات ورزشی از جمله خدماتی است که براحتی با اجرایی شدن این طرح کمبود آن روی زمین که به دلیل محدودیت فضا احداث آن امکان‌پذیر نیست، قابل جبران است.

مهم‌تر از همه این‌که این کار دردسرهای کمتری هم دارد زیرا این نوع از فعالیت‌های عمرانی چون در زیر زمین انجام می‌شود در ترافیک، عبور و مرور روزمره شهروندان و فعالیت‌های واحدهای تجاری و اداری این محدوده نیز مشکلی ایجاد نمی‌کند و مهم‌تر از همه این‌که تخریب‌ها و آثار آن بر محیط زیست هم به مراتب کمتر از اجرای طرح‌هایی در روی زمین خواهد بود.

یک شهر زیرزمینی کوچک

آنهایی که فقط یک بار گذرشان به ایستگاه‌های مترو افتاده باشد حتما مغازه‌ها و غرفه‌های کوچک و بزرگی را که داخل ایستگاه‌ها با هدف کسب و کار راه‌اندازی شده‌ است، دیده‌اند؛ از غرفه‌های فروش کتاب و لوازم‌التحریر گرفته تا عطرفروشی‌ها، سوپرمارکت‌ها، مغازه‌های لباس‌فروشی، عطاری، فروش کارت شارژ خط‌های اعتباری و تلفن همراه و...

بسیاری از مسافران مترو پس از پیاده شدن از قطار بخش قابل‌توجهی از مایحتاج موردنیازشان را از همین مغازه‌های داخل ایستگاه خریداری می‌کنند و به نظر می‌رسد این غرفه‌ها در طول چند سالی که از فعالیت مترو می‌گذرد، حسابی بین شهروندان جاافتاده‌ و مشتری‌های خود را پیدا کرده‌ است، اما آنچه هم‌اکنون در ایستگاه‌های مترو شاهد آن هستیم در واقع شکل ابتدایی از همین شهر کوچکی است که قرار است در آینده‌ای نه‌چندان دور در قالب ایجاد فضاهای زیرساختی در زیر زمین ایجاد شود.

محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران در گفت‌وگو با جام‌جم، خدماتی را که قرار است در شهر زیرزمینی به شهروندان ارائه شود فراتر از آنچه امروز در مجتمع‌های ایستگاهی مترو انجام می‌شود، می‌داند.

وی تاکید می‌کند: بحث استفاده از فضاهای زیرساختی در کلانشهرها و به‌خصوص تهران فرصت بسیار خوبی است برای ایجاد یکسری فضاهای خدماتی و امکانات تفریحی و رفاهی در فضای زیر زمین.

به گفته سالاری، بالا بودن ارزش ملک در پایتخت، ارزش این فضاهای زیرساختی را بیشتر می‌کند و به همین دلیل در همکاری مشترکی بین کمیسیون‌های عمران و شهرسازی شورای شهر موضوع احداث مراکز خدماتی، تجاری، رفاهی و تفریحی در فضاهای از پیش تعیین شده شهر تهران در حال بررسی‌های کارشناسی است.

احداث فضاها و امکانات شهری در زیر زمین از به‌هم‌ریختگی سیما و منظر شهری جلوگیری می‌کند ضمن این‌که در مورد طرح‌ها و پروژه‌هایی که روی سطح زمین انجام می‌شود در اکثر موارد این ساخت و سازها موجب مسدود شدن اتوبان‌ها و بزرگراه‌ها و اختلال در تردد‌های شهری می‌شود، در حالی که با احداث مجموعه‌های خدماتی در فضاهای زیر پوست شهر، عملا در این مورد مشکل جدی نخواهیم داشت.

سالاری، احداث تونل توحید و نیایش را در واقع نوعی از همین فضاسازی‌های زیرساختی در عمق مشخصی از زمین دانسته و می‌گوید: پروژه مترو به عنوان بخشی از حمل و نقل عمومی شهری، نمونه موفقی از ایجاد فضاهای زیرساختی در زیر زمین است که می‌توان با تکیه بر همین تجربه موفق، موضوع احداث راه‌ها و بزرگراه‌های زیرزمینی را نیز برای انتقال دیگر بخش‌های حمل و نقل عمومی به زیر شهر فراهم آورد.

علاوه بر این با توجه به این‌که ‌اکنون بسیاری از سفرهای درونشهری شهروندان برای دریافت خدمات از سوی ادارات، سازمان‌ها، بانک‌ها و شرکت‌های مختلف انجام می‌شود مهم‌ترین بخش مورد تاکید در ایجاد فضاهای شهری در زیر زمین، امکان ارائه این خدمات در فضاهای زیرساختی شهری به مردم است.

البته این‌طور که سالاری می‌گوید اجرای طرح فضاسازی‌های شهری در زیر زمین مربوط به دیروز و امروز نیست و سابقه‌ای چند ساله دارد. به گفته وی، مطالعات امکان‌سنجی این طرح در سال 89 از سوی جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران آغاز شد، اما پس از مدتی به دلایلی متوقف شد تا به امسال که مطالعات آن مجددا از سر گرفته شده و قرار است یافته‌هایی که در گذشته انجام شده بود یک بار دیگر به‌روزرسانی شود. این بررسی‌ها پس از تکمیل مجددا به شورای شهر تهران ارسال خواهد شد تا در صورت تائید نهایی به مرحله اجرا دربیاید.

رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران تاکید می‌کند: موضوع فقط رفع گره‌های ترافیکی و سهولت در رفت و آمدها نبوده، بلکه قرار است براساس این طرح فضاهایی مانند واحدهای تجاری، خدماتی، پارکینگ و حتی فضاهای تفریحی در این مجموعه زیرسطحی پیش‌بینی شود. با این حال مهم‌ترین هدف از اجرای طرح فضاسازی‌های زیرسطحی، ساماندهی و کاهش آشفتگی در محدوده‌ها و مراکز پرتردد شهر است.

زلزله؛ خطری که در کمین است

حالا دیگر همه می‌دانند کشور ما جزو کشورهای زلزله‌خیز دنیاست و در این میان تهرانی‌ها سال‌هاست انتظار زلزله‌ای را می‌کشند که زمان وقوعش معلوم نیست، اما آمدنش حتمی است. زلزله‌ای که در خوشبینانه‌ترین شرایط اگر قدرتی معادل 6 ریشتر هم داشته باشد شهر را در معرض نابودی جدی قرار خواهد داد.

در این میان بسیاری از تاسیسات و زیرساخت‌های شهری در هنگام وقوع زلزله تهدید جدی برای شهر و شهروندان به شمار می‌آید؛ تهدیدی که تاکنون بارها اعضای شورای شهر در دوره‌های پیشین و فعلی فعالیت شورا و مسئولان سازمان مدیریت بحران شهر تهران نسبت به خطری که از این بابت هنگام وقوع حوادث طبیعی پایتخت را تهدید می‌کند، هشدار داده‌اند.

رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران نیز با تائید این موضوع می‌گوید: متاسفانه تاسیسات آب، برق و بخصوص گاز و فاضلاب در شرایطی است که نحوه کار گذاشتن آنها در دهه‌های گذشته حالا آنها را به معضلی برای شهر تبدیل کرده است.

لوله‌های گاز، فاضلاب و آب در دوره‌های گذشته به نحوی در زیر زمین جاگذاری شده که حالا اغلب آنها کهنه و پوسیده است و نیاز به تعمیرات جدی دارد، در حالی که هرگونه دستکاری در آنها در شرایط فعلی هم زمانبر بوده و هم به این راحتی‌ها قابل انجام نیست در نتیجه این شرایط خود می‌تواند در هنگام وقوع زلزله در شهر تهران به تهدید جدی برای شهر تبدیل شود.

به گفته سالاری، مشکل فاضلاب شهری نیز دقیقا همین‌طور است و در هنگام وقوع زلزله‌ای در تهران، احتمال ترکیدگی لوله‌ها و پخش شدن فاضلاب شهری روی سطح زمین و انتقال بیماری‌های عفونی در نتیجه حضور حیوانات موذی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

سالاری تصریح می‌کند: بخشی از طرح فضاهای شهری به موضوع بازنگری در تاسیسات آب، گاز و فاضلاب و بهبود وضع کارگذاری آنها در زیر زمین البته با همکاری دستگاه‌های مسئول اختصاص خواهد داشت تا این خطر بالقوه برطرف شود.

به گفته این عضو شورای شهر تهران، البته شهرداری با احداث پروژه پل صدر با انتقال دکل‌های برق فشار قوی به زیر زمین که علاوه بر به‌هم‌ریختگی سیما و منظر شهری، مشکلاتی را برای اهالی این محدوده ایجاد کرده بود، در واقع به نوعی یک گام برای ایجاد فضاهای زیرساختی در زیر پوست شهر برداشته است.

سالاری تاکید می‌کند: موضوع ایجاد فضاهای زیرساختی شهری فقط به همین موارد محدود نمی‌شود و شامل بخش‌های متنوعی است که چون هنوز مطالعات کارشناسی آن ادامه دارد تا نهایی شدن بررسی‌ها، ترجیح بر این است که اعلام جزئیات بیشتر به آینده نزدیک موکول شود تا اطلاعات پخته‌تری در این زمینه به شهروندان ارائه شود.

مرحله اول اجرای طرح فضاسازی‌های زیرساختی در زیر زمین، قرار است تا پایان امسال در بخش‌هایی از شهر تهران اجرا شود. مسئولان شهری امیدوارند با اجرای این طرح با یک تیر دو نشان بزنند. از یک‌سو هم به روان شدن بار ترافیک شهر کمک کرده و بخش قابل‌توجهی از سفرهای درونشهری در روی زمین را حذف و به زیر زمین منتقل کنند و از سوی دیگر کلانشهر تهران را یک گام به شهری توسعه‌یافته نزدیک‌تر کنند.

پوران محمدی /‌ گروه جامعه