قورمه سبزی غذای معروف ایرانی است و مردم آذری زبان سبک خودشان را برای پختن این غذای خوشمزه دارند که در زیر می بینید. قورمه سبزی غذای خوشمزه و پر طرفدار ما ایرانیهاست، اصل این غذا آذری است، ” قورماق” (ghormagh) نوعی سرخ کردن است که در آن از روغن استفاده نمی شود،
” قورمه” به گوشتی گفته می شود که بدون روغن و با چربی خود گوشت سرخ می شود، قدیم از این نوع گوشت خیلی در منطقه آذربایجان استفاده می شد که معروفترین آن ها شوربای قورمه و قورمه سبزی است.چون این روش سرخ کردن گوشت کمی وقت گیر و مشکل است به مرور روش طبخ گوشت قورمه سبزی فرق کرده
و شده آن چیزی که امروزه باهاش قورمه سبزی پخته می شود، قورمه سبزی در مناطق مختلف ایران با تغییراتی پخته می شود و روش های طبخ آن هم متفاوت است سبزیجات و چاشنی هایی که استفاده می شود و حتی نوع گوشت آن هم فرق می کند.
مواد لازم برای قورمه سبزی آذری :
لوبیا چیتی یا لوبیا قرمز (ترجیحا لوبیا چیتی) | یک پیمانه |
سبزی خرد شده | شامل دو سهم تره و یک سهم جعفری: تقریبا ۵۰۰ گرم |
پودر شنبلیله | دو قاشق غذاخوری |
گوشت ران گوسفند یا راسته گوساله | ۵۰۰ گرم |
پیاز | ۲ عدد |
لیمو عمانی | ۴ عدد |
روغن ، نمک و زعفران | مقداری |
طرز تهیه قورمه سبزی تبریزی :
لوبیا را از یک ساعت قبل خیس کنید.سبزی را شسته و خشک کنید بعد بدون روغن آن را تفت بدهید و آن را مداوم هم بزنید، هرچقدر بیشتر سبزی را تفت بدهید رنگ خورش شما تیره تر می شود و به همان اندازه هم ویتامین های آن کمتر می شود!
پیاز را ریز خرد کنید و تفت بدهید تا طلائی شود بعد گوشت را اضافه کنید و تفت بدهید تا جائی که رنگ گوشت تغییرکند ( بستگی به سلیقه خودتان دارد که گوشت را چقدر تفت بدهید من معمولا زیاد تفت می دهم تا کمی سرخ شود ) آب لوبیا را خالی کنید و به همراه سبزی سرخ شده به گوشت اضافه کنید،
لیمو عمانی ها را هم بشوئید و روی آن ها چند تا سوراخ ایجاد کنید و بیندازید در قابلمه خورش، حدود ۴ لیوان آب اضافه کنید، حرارت را زیاد کنید تا بجوشد، وقتی جوشید حرارت را کم کنید و اجازه بدهید غذا بپزد، در حین پخت اگر آب آن کم بود آب جوش اضافه کنید، وقتی لوبیا و گوشت هر دو پخته شدند، سپس شنبلیه، نمک و زعفران را اضافه کنید و اجازه بدهید جابیفتد.
هرچقدر خورش بیشتر جابیفتد به همان میزان بیشتر روغن پس می دهد و در عین حال خواص تغذیه ای آن کمتر می شود!
نکته ۱: در پخت خورش قورمه سبزی انتخاب با شماست که غذای سالمی بپزید یا سلامت غذا را فدای زیبائی ظاهری خورش بکنید!
نکته ۲: نگران زمان پخت همزمان گوشت و لوبیا نباشید، هرکدام که زودتر پخت وا نمی رود این مساله به خاطر وجود لیمو عمانی است بعلاوه اگر گوشت گوساله استفاده کنید زمان پخت آن ها تقریبا” برابر است.
نکته ۳: زعفران قابل حذف است ولی توصیه می کنم آن را حذف نکنید چون خورش را خوشمزه می کند.
نکته ۴: شما می توانید به جای پودر شنبلیله از خود شنبلیله استفاده کنید به این صورت که داخل ۵۰۰ گرم سبزی این خورش حدود ۱۰۰۰ گرم شنبلیله استفاده کرده و به همراه سایر سبزیجات سرخ کنید اما به نظر من استفاده از پودر شنبلیه عطر خورش را بهتر می کند، بعضی ها مخصوصا” آذری ها عطر شنبلیه را دوست ندارند در این صورت می شود این سبزی را حذف کرد.
نکته ۵: نمک را به هیچ وجه اول به خورش اضافه نکنید چون گوشت را دیر پز می کند.
نکته ۶: در تبریز سبزی این خورش فقط جعفری و تره هست اما در سایر مناطق گشنیز و اسفناج هم اضافه می کنند.
نکته ۷: تبریزی ها سبزی را ساطوری نمی کنند بلکه ریز خرد می کنیم.
نکته ۸: می توانید از لوبیا چشم بلبلی یا لوبیا سفید هم استفاده کنید.
اگر گاهی اوقات از طعم “قورمه سبزی” ای که خودتان پخته اید یا جایی خورده اید خیلی خوشتان آمده باشد و علتش در ترکیب سبزی های آن باشد اما میزان هر کدام از سبزی های این ترکیب را ندانید حتما کلافه می شوید. برای درست کردن یک قورمه سبزی خوشمزه علاوه بر مهارت در آشپزی باید بدانید از هر کدام از سبزی ها چقدر باید در خورشتان بریزید تا طعم خوب آن را حس کنید و این ترکیب را دیگر عوض نکنید.
فرض می کنیم شما می خواهید 2 کیلوگرم سبزی برای قورمه سبزی تهیه کنید.
800 گرم از این 2 کیلوگرم را تره، 700 تا 800 گرم را جعفری، 350 تا 450 گرم را گشنیز و نهایتاً فقط 50 تا 75 گرم را شنبلیله در نظر بگیرید.
اگر این میزان را به درصد بیان کنیم 40 درصد از سبزی را تره، 35 درصد را جعفری، 18 تا 20 درصد را گشنیز و 5 تا 7 درصد را شنبلیله تشکیل می دهد.
البته می توان به این میزان بنابر دلخواه خودتان حدود نیم کیلو برگ چغندر یا اسفناج (بنا به فصل) اضافه کرد. (سبزی تان 2/5 کیلو گرم خواهد شد).
این درصد و حتی این ترکیبات در نواحی مختلف گاهی متفاوت است. به طور مثال در شمال کشور از یک نوع سبزی به نام “خلواش” نیز داخل سبزی قورمه استفاده می شود. یا گاهی کنار خلواش مقداری “چوچاق” نیز مخلوط می کنند.
در تبریز مقدار تره و اسفناج بیشتر از حد معمول است که باعث می شود کمی طعم خورش تندتر باشد و نیز مقداری نیز برگ داش کلم (کلم سنگ سفید یا همان کلم قمری) داخل سبزی استفاده می شود و شنبلیله کلا از ترکیب حذف می شود.
و در نواحی مختلف نیز به همین صورت تفاوت هایی هست. ولی معمولا ترکیب سبزی این خورش در تهران به صورتی است که در بالا ذکر شد.
سبزی ها را بعد از پاک کردن خوب بشویید.
وقتی آب سبزی ها رفت، آن ها را پهن کنید تا خشک شوند. البته نه در حدی که پلاسیده شوند که نتوان آن ها را به خوبی خرد کرد.
سبزی ها را باید ریز خرد کنید. اگر بخواهیم اندازه ای برای آن تعیین کنیم، بین سبزی های آش، پلویی و قورمه سبزی، سبزی خورشتان باید از همه ریزتر باشد.
اکنون باید سبزی ها را تفت دهید. به حفظ خواص سبزی ها اهمیت دهید و فقط سبزی ها را تفت دهید و اجازه دهید بیشتر پخته شوند تا سرخ شده و خشک گردند.
سبزی ها را در هر ظرفی که تفت می دهید به میزان سبزی نسبت به ظرف دقت کنید تا سبزی آب نیندازد و تیره نشود.
سبزی و روغن را همزمان روی حرارت بگذارید و صبر نکنید تا سبزی روی حرارت خشک شود بعد روغن را اضافه کنید. این کار باعث تیره شدن رنگ سبزی و نهایتا خورش خواهد شد. ولی اگر روغن را از ابتدا به خورش اضافه کنید رنگ خورش روشن تر خواهد بود.
زمانی که سبزی ها خنک شدند، برای هر وعده مصرف به صورت جداگانه در کیسه فریزری ریخته و صاف کنید و در فریزر قرار دهید؛ تا برای هر بار مصرف تنها به همان میزان از حالت انجماد خارج شود و بقیه سبزی خواص خود را از دست نداده و مستعد فاسد شدن، نشوند.
نکات و هشدارها
می توانید به جای شنبلیله تازه از یک قاشق سوپخوری سرخالی، شنبلیله خشک استفاده کنید و هنگام خرید سبزی، از خرید شنبلیله صرف نظر کنید، و یا آن را برای استفاده های بعدی خشک کنید.
اگر سبزی را خرد کرده می خرید هنگامی که فروشنده آن ها را در خردکن می ریزد به او میزان ها را گوشزد کنید.
قورمه سبزی غذای خوشمزه و پر طرفدار ما ایرانیهاست، اصل این غذا آذری است، ” قورماق” (ghormagh) نوعی سرخ کردن است که در آن از روغن استفاده نمی شود، ” قورمه” به گوشتی گفته می شود که بدون روغن و با چربی خود گوشت سرخ می شود، قدیم از این نوع گوشت خیلی در منطقه آذربایجان استفاده می شد که معروفترین آن ها شوربای قورمه و “قورمه سبزی” است.
چون این روش سرخ کردن گوشت کمی وقت گیر و مشکل است به مرور روش طبخ گوشت قورمه سبزی فرق کرده و شده آن چیزی که امروزه باهاش قورمه سبزی پخته می شود، قورمه سبزی در مناطق مختلف ایران با تغییراتی پخته می شود و روش های طبخ آن هم متفاوت است سبزیجات و چاشنی هایی که استفاده می شود و حتی نوع گوشت آن هم فرق می کند.
مواد لازم برای قورمه سبزی آذری :
لوبیا چیتی یا لوبیا قرمز (ترجیحا لوبیا چیتی) | یک پیمانه |
سبزی خرد شده | شامل دو سهم تره و یک سهم جعفری: تقریبا ۵۰۰ گرم |
پودر شنبلیله | دو قاشق غذاخوری |
گوشت ران گوسفند یا راسته گوساله | ۵۰۰ گرم |
پیاز | ۲ عدد |
لیمو عمانی | ۴ عدد |
روغن ، نمک و زعفران | مقداری |
طرز تهیه قورمه سبزی تبریزی :
لوبیا را از یک ساعت قبل خیس کنید.
سبزی را شسته و خشک کنید بعد بدون روغن آن را تفت بدهید و آن را مداوم هم بزنید، هرچقدر بیشتر سبزی را تفت بدهید رنگ خورش شما تیره تر می شود و به همان اندازه هم ویتامین های آن کمتر می شود!
پیاز را ریز خرد کنید و تفت بدهید تا طلائی شود بعد گوشت را اضافه کنید و تفت بدهید تا جائی که رنگ گوشت تغییرکند ( بستگی به سلیقه خودتان دارد که گوشت را چقدر تفت بدهید من معمولا زیاد تفت می دهم تا کمی سرخ شود ) آب لوبیا را خالی کنید و به همراه سبزی سرخ شده به گوشت اضافه کنید، لیمو عمانی ها را هم بشوئید و روی آن ها چند تا سوراخ ایجاد کنید و بیندازید در قابلمه خورش، حدود ۴ لیوان آب اضافه کنید، حرارت را زیاد کنید تا بجوشد، وقتی جوشید حرارت را کم کنید و اجازه بدهید غذا بپزد، در حین پخت اگر آب آن کم بود آب جوش اضافه کنید، وقتی لوبیا و گوشت هر دو پخته شدند، سپس شنبلیه، نمک و زعفران را اضافه کنید و اجازه بدهید جابیفتد.
هرچقدر خورش بیشتر جابیفتد به همان میزان بیشتر روغن پس می دهد و در عین حال خواص تغذیه ای آن کمتر می شود!
نکته ۱: در پخت خورش قورمه سبزی انتخاب با شماست که غذای سالمی بپزید یا سلامت غذا را فدای زیبائی ظاهری خورش بکنید!
نکته ۲: نگران زمان پخت همزمان گوشت و لوبیا نباشید، هرکدام که زودتر پخت وا نمی رود این مساله به خاطر وجود لیمو عمانی است بعلاوه اگر گوشت گوساله استفاده کنید زمان پخت آن ها تقریبا” برابر است.
نکته ۳: زعفران قابل حذف است ولی توصیه می کنم آن را حذف نکنید چون خورش را خوشمزه می کند.
نکته ۴: شما می توانید به جای پودر شنبلیله از خود شنبلیله استفاده کنید به این صورت که داخل ۵۰۰ گرم سبزی این خورش حدود ۱۰۰ گرم شنبلیله استفاده کرده و به همراه سایر سبزیجات سرخ کنید اما به نظر من استفاده از پودر شنبلیه عطر خورش را بهتر می کند، بعضی ها مخصوصا آذری ها عطر شنبلیه را دوست ندارند در این صورت می شود این سبزی را حذف کرد.
نکته ۵: نمک را به هیچ وجه اول به خورش اضافه نکنید چون گوشت را دیر پز می کند.
نکته ۶: در تبریز سبزی این خورش فقط جعفری و تره هست اما در سایر مناطق گشنیز و اسفناج هم اضافه می کنند.
نکته ۷: تبریزی ها سبزی را ساطوری نمی کنند بلکه ریز خرد می کنند.
نکته ۸: می توانید از لوبیا چشم بلبلی یا لوبیا سفید هم استفاده کنید.
منبع: بیتوته
محبوبیت خورش قورمه سبزی را جا افتاده بودن آن مشخص می کند و هر کدبانویی که خورش جا افتاده تر درست کند نتیجه بهتری می گیرد. از قدیم قورمه سبزی غذای محبوبی بین ایرانی ها بوده است و اکثر مردم این غذای خوشمزه را دوست دارند، فقط باید به آن زمان بدهید تا به قول ما ایرانی ها قشنگ جا بیفتد. خوشمزگی این غذا به سبزی تازه اش می باشد.
مواد لازم:
زردچوبه به میزان لازم
نمک به میزان لازم
آب غوره ۲قاشق سوپ خوری
لیمو عمانی ۴ عدد
روغن به میزان لازم
پیاز ۱ عدد
لوبیا چیتی ۱ لیوان
گوشت گوسفندی ۵۰۰ گرم
سبزی قورمه ۳ کیلوگرم
تره خاصیتی شبیه سیر و پیاز دارد و برای عفونت ها موثر است. همین طور مدر و ملین است، اما نفخ می آورد .جعفری هم مدر است و برای دفع سنگ کلیه به کار می آید. همین طور تب بر است. گشنیز خاصیت میکروب کشی دارد و برای عفونت ها مفید است. همچنین برای بیماری های دهان و دندان عالی است .
برای تسکین درد صفرا و همین طور التهاب معده مفید است. در ضمن آرام بخش هم هست. اسفناج فیبر زیادی دارد و آنتی اکسیدان بسیار قوی است و همین طور خون را قلیایی می کند. همین کافی است که آن را ضد سرطان بدانیم .
کلسترول را پایین می آورد و برای فشار خون هم مفید است و در نهایت شنبلیله باعث ازدیاد شیر در مادران شیرده می شود و در تقویت قلب هم موثر است. خاصیت ضد التهابی هم دارد. لیمو عمانی یا امانی منبع غنی کلسیم و پتاسیم و سرشار از ویتامین ث می باشد و برای کاهش کلسترول مفید است. لیمو عمانی ضد نفخ است و التیام دهنده سرفه و سرما خوردگی .
جعفری و تره و شنبلیله گرم و خشک هستند. گشنیز و لیمو عمانی سرد و خشک هستند و اسفناج سرد و تر است.
طرز تهیه:
1-اگر خودتان سبزی را پاک می کنید، ساقه های بلند آن را جدا کنید تا قورمه سبزی شما مزه ی آش ندهد.
2-پس از خرد کردن آن را در روغن سرخ کنید. خیلی ها سبزی را آن قدر سرخ می کنند تا سبزی سیاه شود ولی در این حالت دیگر هیچ یک از خواص سبزی باقی نمی ماند پس بهتر است با کمی تغییر رنگ سبزی را بردارید.
3-اگر شنبلیله خشک دارید حین سرخ شدن به آن اضافه کنید، عطر خوبی دارد.
4-پیاز را نگینی خرد کرده و در روغن تفت دهید.
5-زرچوبه را اضافه کنید و سپس گوشت را اضافه کرده و کمی تفت دهید.
6-دو لیوان آب اضافه کنید و در قابلمه را بگذارید. (می توانید گوشت را در زود پز هم بپزید.)
7- لوبیا را باید از شب قبل در آب خیس کنید . اگر احیانا این کار را فراموش کرده اید، آنها را در آب بجوشانید، آب آن را خالی کنید و بعد استفاده کنید.
8- سبزی، لوبیا و لیمو عمانی را به خورش اضافه کنید و زمان بدهید تا جا بیافتد. در آخر نمک و آبغوره را اضافه کنید.
وبسایت آشپزباشی: از قدیم قورمه سبزی غذای محبوبی بین ایرانی ها بوده است و اکثر مردم این غذای خوشمزه را دوست دارند، فقط باید به آن زمان بدهید تا به قول ما ایرانی ها قشنگ جا بیفتد. خوشمزگی این غذا به سبزی تازه اش می باشد.
مواد لازم:
تره خاصیتی شبیه سیر و پیاز دارد و برای عفونت ها موثر است. همین طور مدر و ملین است، اما نفخ می آورد .جعفری هم مدر است و برای دفع سنگ کلیه به کار می آید. همین طور تب بر است. گشنیز خاصیت میکروب کشی دارد و برای عفونت ها مفید است. همچنین برای بیماری های دهان و دندان عالی است . برای تسکین درد صفرا و همین طور التهاب معده مفید است. در ضمن آرام بخش هم هست. اسفناج فیبر زیادی دارد و آنتی اکسیدان بسیار قوی است و همین طور خون را قلیایی می کند. همین کافی است که آن را ضد سرطان بدانیم .
کلسترول را پایین می آورد و برای فشار خون هم مفید است و در نهایت شنبلیله باعث ازدیاد شیر در مادران شیرده می شود و در تقویت قلب هم موثر است. خاصیت ضد التهابی هم دارد. لیمو عمانی یا امانی منبع غنی کلسیم و پتاسیم و سرشار از ویتامین ث می باشد و برای کاهش کلسترول مفید است. لیمو عمانی ضد نفخ است و التیام دهنده سرفه و سرما خوردگی .
جعفری و تره و شنبلیله گرم و خشک هستند. گشنیز و لیمو عمانی سرد و خشک هستند و اسفناج سرد و تر است.
طرز تهیه:
1-اگر خودتان سبزی را پاک می کنید، ساقه های بلند آن را جدا کنید تا قورمه سبزی شما مزه ی آش ندهد.
2-پس از خرد کردن آن را در روغن سرخ کنید. خیلی ها سبزی را آن قدر سرخ می کنند تا سبزی سیاه شود ولی در این حالت دیگر هیچ یک از خواص سبزی باقی نمی ماند پس بهتر است با کمی تغییر رنگ سبزی را بردارید.
3-اگر شنبلیله خشک دارید حین سرخ شدن به آن اضافه کنید، عطر خوبی دارد.
4-پیاز را نگینی خرد کرده و در روغن تفت دهید.
5-زرچوبه را اضافه کنید و سپس گوشت را اضافه کرده و کمی تفت دهید.
6-دو لیوان آب اضافه کنید و در قابلمه را بگذارید. (می توانید گوشت را در زود پز هم بپزید.)
7- لوبیا را باید از شب قبل در آب خیس کنید . اگر احیانا این کار را فراموش کرده اید، آنها را در آب بجوشانید، آب آن را خالی کنید و بعد استفاده کنید.
8- سبزی، لوبیا و لیمو عمانی را به خورش اضافه کنید و زمان بدهید تا جا بیافتد. در آخر نمک و آبغوره را اضافه کنید.
قورمه سبزی از جمله غذاهای خوشمزه و عالی می باشد.راز و رمز و فوت و فن کوزه گری خورش های خوشمزه و خورش قرمه سبزی معمولا در استفاده از پیاز داغ خلالی عسلی , ترد و خوشرنگ فراوان و ریختن آب کم و جا انداختن خورش است . استفاده از ادویه مناسب باعث تهیه یک خورش لذیذ میشه.
هنگام طلایی شدن پیاز داغ و زردچوبه و ادویه مخلوط خورشی ( سفره خونه ای )را اضافه کرده و ( اگر خورش نیاز به رب گوجه فرنگی داشته باشد رب گوجه فرنگی را نیز همان وقت اضافه کرده و ) تفت بدین . گاهی داخل برخی غذاها نیاز داریم ادویه های خاص اضافه کنیم مثلا هنگام تهیه قورمه سبزی از شنبلیله خشک هم استفاده می کنیم .
حتی اگه از شنبلیله تازه استفاده کرده باشین ، اضافه کردن شنبلیله خشک ، عطر خوبی به خورش میده و اندازه درشتی و ریزی سبزی خرد شده سلیقه ایست . برای اینکه قورمه سبزی شما روغن بیاندازد برای سرخ کردن سبزی از روغن جامد استفاده کنید . البته این برای سلامتی مضر است .
بهتر است که از تره و اسفناج ( یا برگ چغندر ) بیشتری در ترکیب سبزی قورمه استفاده کنید تا سبزی لعاب بیشتری داشته باشد و زیباتر شود . رمز و راز خورش های جا افتاده و خوشمزه اسفناج به جهت رنگ سبز و لعاب دادن به خورش قورمه سبزی لازمه . ولی مزه اصلی رو تره و جعفری و ( از نظر آذریها گشنیز ) به خورش قورمه سبزی میده و بدون هرکدوم از اینا خورش مزه ای رو کم داره . پس حتما از سبزی ها کامل و فراوون بریزید .
البته در فصولی که اسفناج در دسترس نباشه معمولا از برگ چغندر استفاده میشه . برخی از هموطنان در استان فارس شوید هم اضافه می کنن . لیموعمانی ( لیمو امانی ) جز لاینفک خورش قورمه سبزی است که دونوع روشن و تیره داره . برای قورمه سبزی بهتره از نوع تیره تر استفاده بشه .
بهتره که یا درسته بمونه و با چنگال سوراخهایی روش تعبیه بشه تا مزه اش داخل خورش بشه . یا اگه خرد میشه حتما دانه های اون رو بیرون بیارید تا خورش رو تلخ نکنه . حبوبات حتما قبلش خوب خیس بخورن و خوب بپزه . لعاب حبوباتی که خوب پخته شده باشد باعث لعاب و مزه خوب خورش میشه .
برای خورش قورمه سبزی برخی : لوبیا قرمز و برخی لوبیا چیتی و برخی خصوصا آذری ها از لوبیا چشم بلبلی استفاده میکنند . در استان فارس برخی از سیب زمینی به جای لوبیا استفاده میکنند . ضمنا یادتون نره هیچوقت به حبوبات تا اتنهای پخت نمک نمی زنیم چون دیر می پزن .
برخی علاوه بر گوشت خورشی و عصاره موجود در آن عصاره مرغ یا گوشت یا قلم اضافی به خورش اضافه میکنند . . خورش نباید آبکی باشه در انتها خورش باید با حرارت کم بجوشد تا کاملا جا بیفتد . برخی خورش قرمه سبزی را سیاه و تیره میپسندند که با سرخ کردن زیاد سبزی میسر میشود ولی اینکار خیلی روش صحیح و بهداشتی نیست
چون تمام ویتامین های سبزی در سرخ کردن زیاد از بین میرود و سبزی به تفاله تبدیل میشود . قبل از خاموش کردن شعله – برخی از دوستان قطعه هایی از یخ به خورش اضافه میکنند تا روغن خورش به سطح خورش بیاید و زودتر جا افتاده شود ( جا افتاده دیده شود ! ) . در آذربایجان برخی داخل خورش قورمه سبزی رب گوجه فرنگی هم اضافه میکنن که خوشمزه میشه .
برخی هم خورش قورمه سبزی را بدون سرخ کردن تهیه میکنند . ترشی و چاشنی خورش رو معمولا در انتها اندازه میکنند . اصولا برای تهیه خورش قورمه سبزی باید دقت کرد که چه سبزی و به چه میزان سبزی نیاز داریم در هرشهر و هر خانواده بنا به ذائقه خود در اونها تغییراتی میده و این قاعده کلی نداره ولی روش معمول رو در نظر میگیرن.
نکتههایی در مورد گوشت قورمه سبزی گوشت قورمه سبزی نباید خیلی ریز باشد. در اندازه گردویی درشت مطلوب است و می تواند با استخوان یا بدون استخوان باشد. از گوشت راسته نیز می توان استفاده کرد. استفاده از گوشت گوساله یا گوسفند بستگی به ذائقه خانواده دارد ولی این خورش باگوشت گوسفند بدون چربی خوشمزه تر است.
برخی علاوه بر گوشت خورشی و عصاره موجود در آن از عصاره مرغ، یا قلم استخوان استفاده می کنند. نکتههایی در مورد چاشنی قورمه سبزی لیمو عمانی جزء لاینفک خورش قورمه سبزی است که دو نوع روشن و تیره دارد. برای قورمه سبزی بهتر است از نوع لیمو عمانی تیره رنگ استفاده شود.
اگر میخواهید قورمه سبزی خوشمزه ای درست کنید به نکات زیر توجه کنید.هنگام طلایی شدن پیاز داغ و زردچوبه و ادویه مخلوط خورشی را اضافه کرده و ( اگر خورش نیاز به رب گوجه فرنگی داشته باشد رب گوجه فرنگی را نیز همان وقت اضافه کرده و ) تفت بدین .
گاهی داخل برخی غذاها نیاز داریم ادویه های خاص اضافه کنیم مثلا هنگام تهیه قورمه سبزی از شنبلیله خشک هم استفاده می کنیم .حتی اگه از شنبلیله تازه استفاده کرده باشین ، اضافه کردن شنبلیله خشک ، عطر خوبی به خورش میده و اندازه درشتی و ریزی سبزی خرد شده سلیقه ایست .
فوت و فن کوزه گری خورش قرمه سبزی برای اینکه قورمه سبزی شما روغن بیاندازد برای سرخ کردن سبزی از روغن جامد استفاده کنید . البته این برای سلامتی مضر اسـت . بهتر اسـت که از تره و اسفناج ( یا برگ چغندر ) بیشتری در ترکیب سبزی قورمه استفاده کنید تا سبزی لعاب بیشتری داشته باشد و زیباتر شود
اسفناج به جهت رنگ سبز و لعاب دادن به خورش قورمه سبزی لازمه . ولی مزه اصلی رو تره و جعفری و ( از نظر آذریها گشنیز ) به خورش قورمه سبزی میده و بدون هرکدوم از اینا خورش مزه ای رو کم داره . پس حتما از سبزی ها کامل و فراوون بریزید .البته در فصولی که اسفناج در دسترس نباشه معمولا از برگ چغندر استفاده میشه .
برخی از هموطنان در استان فارس شوید هم اضافه می کنن .لیموعمانی ( لیمو امانی ) جز لاینفک خورش قورمه سبزی اسـت که دونوع روشن و تیره داره . برای قورمه سبزی بهتره از نوع تیره تر استفاده بشه . بهتره که یا درسته بمونه و با چنگال سوراخهایی روش تعبیه بشه تا مزه اش داخل خورش بشه .
یا اگه خرد میشه حتما دانه های اون رو بیرون بیارید تا خورش رو تلخ نکنه .حبوبات حتما قبلش خوب خیس بخورن و خوب بپزه . لعاب حبوباتی که خوب پخته شده باشد باعث لعاب و مزه خوب خورش میشه . برای خورش قورمه سبزی برخی : لوبیا قرمز و برخی لوبیا چیتی و برخی خصوصا آذری ها از لوبیا چشم بلبلی استفاده میکنند .
در استان فارس برخی از سیب زمینی به جای لوبیا استفاده میکنند . ضمنا یادتون نره هیچوقت به حبوبات تا اتنهای پخت نمک نمی زنیم چون دیر می پزن .برخی علاوه بر گوشت خورشی و عصاره موجود در آن عصاره مرغ یا گوشت یا قلم اضافی به خورش اضافه میکنند .
خورش نباید آبکی باشه در انتها خورش باید با حرارت کم بجوشد تا کاملا جا بیفتد . برخی خورش قورمه سبزی را سیاه و تیره میپسندند که با سرخ کردن زیاد سبزی میسر میشود ولی اینکار خیلی روش صحیح و بهداشتی نیست چون تمام ویتامین های سبزی در سرخ کردن زیاد از بین میرود و سبزی به تفاله تبدیل میشود .
قبل از خاموش کردن شعله – برخی از دوستان قطعه هایی از یخ به خورش اضافه میکنند تا روغن خورش به سطح خورش بیاید و زودتر جا افتاده شود ( جا افتاده دیده شود ! ) .در آذربایجان برخی داخل خورش قورمه سبزی رب گوجه فرنگی هم اضافه میکنن که خوشمزه میشه .
برخی هم خورش قورمه سبزی را بدون سرخ کردن تهیه میکنند .ترشی و چاشنی خورش رو معمولا در انتها اندازه میکنند .اصولا برای تهیه خورش قورمه سبزی باید دقت کرد که چه سبزی و به چه میزان سبزی نیاز داریم در هرشهر و هر خانواده بنا به ذائقه خود در اونها تغییراتی میده و این قاعده کلی نداره ولی روش معمول رو در نظر میگیرن
امروزه در دوره ی تمدّن و پیشرفت برای از میان بردن مخالفان روش های بی رحمانه و وحشیانه ای وجود دارد؛
فکرش را بکنید که در گذشته چگونه می توانسته باشد؟
یکی از شیوه ها در دوره ی صفویه برای کشتن مخالفان این بود که از کله ی مخالفان قورمه سبزی درست می کردند .
چه کار زشت و بی انصافانه ای ؟
البته در بسیاری از دوره ها و حتی امروزه نیز از این بدتر اسـت .
این زبانزد ( ضرب المثل) از همین داستان ریشه می گیرد .
درباره ی کسی که دنبال دردسر خطرناکی بوده که می توانسته منجر به مرگ او شود این زبان زد را به کار می بردند .
در صفحه ۴۹۵ از کتاب تاریخ ایران
نوشته پیگولوسکایا و چهار تاریخ نویس دیگر چاپ انتشارات پیام این چنین می خوانیم :
شاه اسماعیل دوم صفوی کوشید
تا برای استواری پایه قدرت خویش اعدام های دسته جمعی به راه اندازد
از جمله شش برادر خود را که در قزوین ساکن بودند اعدام کرد
و احکامی برای قتل دیگر کسان خود که در ایلـات زندگی می کردند صادر نمود… و در صفحه ۵13 می خوانیم :
شاه عباس قیام مردم را با بی رحمی فوق العاده خاموش می کرد.
مثلن در گیلـان تمام افراد قبیله ی جیک را بلـا استثنا معدوم ساختند
و ایل کُرد مُکری و ایل قزلباش تکه لو به همین سرنوشت دچار شدند .
این مطلب مفید بود ؟ |
چون این روش سرخ کردن گوشت کمی وقت گیر و مشکل است به مرور روش طبخ گوشت قورمه سبزی فرق کرده و شده آن چیزی که امروزه باهاش قورمه سبزی پخته می شود، قورمه سبزی در مناطق مختلف ایران با تغییراتی پخته می شود و روش های طبخ آن هم متفاوت است سبزیجات و چاشنی هایی که استفاده می شود و حتی نوع گوشت آن هم فرق می کند.
مواد لازم :
1-لوبیا را از یک ساعت قبل خیس کنید.
2-سبزی را شسته و خشک کنید بعد بدون روغن آن را تفت بدهید و آن را مداوم هم بزنید، هرچقدر بیشتر سبزی را تفت بدهید رنگ خورش شما تیره تر می شود و به همان اندازه هم ویتامین های آن کمتر می شود!
3-پیاز را ریز خرد کنید و تفت بدهید تا طلائی شود بعد گوشت را اضافه کنید و تفت بدهید تا جائی که رنگ گوشت تغییرکند ( بستگی به سلیقه خودتان دارد که گوشت را چقدر تفت بدهید من معمولا زیاد تفت می دهم تا کمی سرخ شود ) آب لوبیا را خالی کنید و به همراه سبزی سرخ شده به گوشت اضافه کنید، لیمو عمانی ها را هم بشوئید و روی آن ها چند تا سوراخ ایجاد کنید و بیندازید در قابلمه خورش، حدود ۴ لیوان آب اضافه کنید، حرارت را زیاد کنید تا بجوشد، وقتی جوشید حرارت را کم کنید و اجازه بدهید غذا بپزد، در حین پخت اگر آب آن کم بود آب جوش اضافه کنید، وقتی لوبیا و گوشت هر دو پخته شدند، سپس شنبلیه، نمک و زعفران را اضافه کنید و اجازه بدهید جابیفتد.
4-هرچقدر خورش بیشتر جابیفتد به همان میزان بیشتر روغن پس می دهد و در عین حال خواص تغذیه ای آن کمتر می شود!
نکات:
1-در پخت خورش قورمه سبزی انتخاب با شماست که غذای سالمی بپزید یا سلامت غذا را فدای زیبائی ظاهری خورش بکنید!
3-زعفران قابل حذف است ولی توصیه می کنم آن را حذف نکنید چون خورش را خوشمزه می کند.
4- شما می توانید به جای پودر شنبلیله از خود شنبلیله استفاده کنید به این صورت که داخل ۵۰۰ گرم سبزی این خورش حدود ۱۰۰ گرم شنبلیله استفاده کرده و به همراه سایر سبزیجات سرخ کنید اما به نظر من استفاده از پودر شنبلیه عطر خورش را بهتر می کند، بعضی ها مخصوصا” آذری ها عطر شنبلیه را دوست ندارند در این صورت می شود این سبزی را حذف کرد.
5- نمک را به هیچ وجه اول به خورش اضافه نکنید چون گوشت را دیر پز می کند.
6-در تبریز سبزی این خورش فقط جعفری و تره هست اما در سایر مناطق گشنیز و اسفناج هم اضافه می کنند.
7-تبریزی ها سبزی را ساطوری نمی کنند بلکه ریز خرد می کنیم.
8- می توانید از لوبیا چشم بلبلی یا لوبیا سفید هم استفاده کنید.
قورمه سبزی غذای معروف ایرانی است و مردم آذری زبان سبک خودشان را برای پختن این غذای خوشمزه دارند که در زیر می بینید. قورمه سبزی غذای خوشمزه و پر طرفدار ما ایرانیهاست، اصل این غذا آذری است، ” قورماق” (ghormagh) نوعی سرخ کردن است که در آن از روغن استفاده نمی شود،
” قورمه” به گوشتی گفته می شود که بدون روغن و با چربی خود گوشت سرخ می شود، قدیم از این نوع گوشت خیلی در منطقه آذربایجان استفاده می شد که معروفترین آن ها شوربای قورمه و قورمه سبزی است.چون این روش سرخ کردن گوشت کمی وقت گیر و مشکل است به مرور روش طبخ گوشت قورمه سبزی فرق کرده
و شده آن چیزی که امروزه باهاش قورمه سبزی پخته می شود، قورمه سبزی در مناطق مختلف ایران با تغییراتی پخته می شود و روش های طبخ آن هم متفاوت است سبزیجات و چاشنی هایی که استفاده می شود و حتی نوع گوشت آن هم فرق می کند.
مواد لازم برای قورمه سبزی آذری :
لوبیا چیتی یا لوبیا قرمز (ترجیحا لوبیا چیتی) | یک پیمانه |
سبزی خرد شده | شامل دو سهم تره و یک سهم جعفری: تقریبا ۵۰۰ گرم |
پودر شنبلیله | دو قاشق غذاخوری |
گوشت ران گوسفند یا راسته گوساله | ۵۰۰ گرم |
پیاز | ۲ عدد |
لیمو عمانی | ۴ عدد |
روغن ، نمک و زعفران | مقداری |
طرز تهیه قورمه سبزی تبریزی :
لوبیا را از یک ساعت قبل خیس کنید.سبزی را شسته و خشک کنید بعد بدون روغن آن را تفت بدهید و آن را مداوم هم بزنید، هرچقدر بیشتر سبزی را تفت بدهید رنگ خورش شما تیره تر می شود و به همان اندازه هم ویتامین های آن کمتر می شود!
پیاز را ریز خرد کنید و تفت بدهید تا طلائی شود بعد گوشت را اضافه کنید و تفت بدهید تا جائی که رنگ گوشت تغییرکند ( بستگی به سلیقه خودتان دارد که گوشت را چقدر تفت بدهید من معمولا زیاد تفت می دهم تا کمی سرخ شود ) آب لوبیا را خالی کنید و به همراه سبزی سرخ شده به گوشت اضافه کنید،
لیمو عمانی ها را هم بشوئید و روی آن ها چند تا سوراخ ایجاد کنید و بیندازید در قابلمه خورش، حدود ۴ لیوان آب اضافه کنید، حرارت را زیاد کنید تا بجوشد، وقتی جوشید حرارت را کم کنید و اجازه بدهید غذا بپزد، در حین پخت اگر آب آن کم بود آب جوش اضافه کنید، وقتی لوبیا و گوشت هر دو پخته شدند، سپس شنبلیه، نمک و زعفران را اضافه کنید و اجازه بدهید جابیفتد.
هرچقدر خورش بیشتر جابیفتد به همان میزان بیشتر روغن پس می دهد و در عین حال خواص تغذیه ای آن کمتر می شود!
نکته ۱: در پخت خورش قورمه سبزی انتخاب با شماست که غذای سالمی بپزید یا سلامت غذا را فدای زیبائی ظاهری خورش بکنید!
نکته ۲: نگران زمان پخت همزمان گوشت و لوبیا نباشید، هرکدام که زودتر پخت وا نمی رود این مساله به خاطر وجود لیمو عمانی است بعلاوه اگر گوشت گوساله استفاده کنید زمان پخت آن ها تقریبا” برابر است.
نکته ۳: زعفران قابل حذف است ولی توصیه می کنم آن را حذف نکنید چون خورش را خوشمزه می کند.
نکته ۴: شما می توانید به جای پودر شنبلیله از خود شنبلیله استفاده کنید به این صورت که داخل ۵۰۰ گرم سبزی این خورش حدود ۱۰۰۰ گرم شنبلیله استفاده کرده و به همراه سایر سبزیجات سرخ کنید اما به نظر من استفاده از پودر شنبلیه عطر خورش را بهتر می کند، بعضی ها مخصوصا” آذری ها عطر شنبلیه را دوست ندارند در این صورت می شود این سبزی را حذف کرد.
نکته ۵: نمک را به هیچ وجه اول به خورش اضافه نکنید چون گوشت را دیر پز می کند.
نکته ۶: در تبریز سبزی این خورش فقط جعفری و تره هست اما در سایر مناطق گشنیز و اسفناج هم اضافه می کنند.
نکته ۷: تبریزی ها سبزی را ساطوری نمی کنند بلکه ریز خرد می کنیم.
نکته ۸: می توانید از لوبیا چشم بلبلی یا لوبیا سفید هم استفاده کنید.