جوان؛ آدمهایی که عادت کرده اند مراقب خود باشند در هر فضایی قرار گیرند به راحتی می توانند خود را کنترل کنند و مراقب رفتار و گفتارشان و حرکاتشان باشند گویی یک ابزار خود کنترلی در اینگونه افراد وجود دارد.
این ابزار خود کنترلی با تمرین و ممارست به دست آمده و به یقین بخشی از آن اکتسابی است پس نمی توان بهانه تراشید و گفت که برخی ذاتا با ادب هستند و می توانند بر خودشان مسلط باشند، اینگونه افراد در ابتدا برای خود ارزش و احترام قائل هستند و احترام به دیگران و ادب در مقابل غیر خودشان را در پله بعدی قرار داده اند، اینگونه است که درباره برخی افراد ناخودآگاه می گویید چقدر مبادی آداب هستند و از معاشرت با آنها لذت می برید.
وقتی رعایت برخی اصول اخلاقی، جزئی از عصاره وجودیمان شد دیگر فرقی ندارد این ادب در کجا و در چه فضایی خرج می شود، مهم رعایت آنها است حال چه در فضای حقیقی باشد چه در فضای مجازی!
سوژه این گزارش در ادامه سلسله گزارش های الفبای حضور در فضای مجازی به مساله مهم و در پاره ای مواقع فراموش شده اخلاق در فضای مجازی خواهد پرداخت، مساله ای که بسیاری از عدم رعایت آن گلایه دارند و سخنانی را در این خصوص بر زبان جاری می سازند که کاملا حق و صحیح است، البته غافل نشویم که گاه برخی از کاربرانی که دم از عدم رعایت اخلاق می زنند در پاره ای موارد با امواج مجازی همراه می شوند بی آنکه خود بدانند اخلاق را نقض کرده اند.
چند نکته مهم و کاربردییادمان نرود بسیاری عادات رفتاری ما چه خوب و چه بد اکتسابی است پس می توان با تمرین، بسیاری از اصول اخلاقی را در سیستم رفتاری خود نهادینه کنیم، البته اگر در ابتدا مساله احترام به خود و در پله بعد احترام به دیگران برایمان مهم است!
1. اگر قرار است به اخلاق در فضای مجازی پایبند باشیم باید در ابتدا بیاندیشیم که چه مطالبی را منتشر می کنیم، برای بازنشر یک مطلب به مجموعه مخاطبان خود توجه کنید، بدون تفکر و تعمق در مطلبی آن را باور نکنید و اگر از صحت آن مطمئن شدید متناسب با سطح فکری دوستانتان آن را به اشتراک بگذارید.
2. در این فضا هرچند که یکدیگر را نمی بینیم اما مسئولیت پذیری در قبال یکدیگر را نباید فراموش کنیم، اگر از افراد مختلف اطلاعات شخصی در دست دارید حتی با اعتماد به فرد مقابلتان آنها را بدون اجازه اشتراک نگذارید، با این کار علاوه بر نقض مسئولیت پذیری و اعتمادی که به شما شده است امکان دارد تبعات منفی برای فردی که اطلاعاتش را منتشر کردید به وجود آید.
3. همانطور که در گزارش قبل گفته شد در این فضا احساسات، لحن و گفتار ما به صورت دقیق نمایان نمی شود پس دقت داشته باشیم مطالب ما گویای نظرات ماست و با توجه به کشمکش های فراوانی که در شبکه های اجتماعی در حوزه های مختلف رخ می دهد قضاوت های ناگهانی و به دور از انصاف نداشته باشیم زیرا این کار ممکن است علاوه بر آسیب رساندن به دیگران تنش ها را افزایش داده و گاه به زندگی حقیقی برساند!
4. برای ایجاد اعتماد عمومی در بین یکدیگر کافی است تنها اصل صداقت را رعایت کنید، داشتن صداقت در انتشار مطالب البته با اطمینان ار صحت آن علاوه بر ایجاد اعتماد می تواند آلودگی های این فضا را کاهش دهد و از انتشار اخبار کذب نیز جلوگیری کند.
5. در مقدمه گزارش گفته شد که افرادی که به دیگران احترام می گذارند در واقع در ابتدا برای خودشان احترام قائل هستند، همنطور که در اصول اخلاقی و مذهبی نیز تاکید بر رعایت احترام شده است در این فضا نیز باید تلاش شود این احترام پابرجا بماند زیرا نادیده گرفتن ادب موجب می شود پس از مدتی اطرافیان خودشان را از ما دور کنند.
6. با مطالعه می تواند اخبار کذب و شایعه را از اخبار درست تشخص داد، باید این موضوع را به خوبی درک کنیم که شایعه چه ضربه های گاه سنگینی به بدنه فرهنگی، اجتماعی و ... جامعه خواهد زد، وقتی این موضوع را به خوبی درک کردیم دیگر به شایعات دامن نمی زنیم زیرا شک، تردید، عدم تعاون و همکاری، کاهش اعتماد عمومی، از بین رفتن نشاط در جامعه، افسردگی، بی تفاوتی و .... حاصل اشتراک گذاری بی حساب و کتاب برخی مطالب است که گاه با لمس کردن تنها یک گزینه رخ می دهد.
7. همه این اصطلاح را شنیده ایم که " همه جا خوب و بد دارد"، این موضوع برای فعالیت در فضای مجازی نیز صدق می کند زیرا مطالب خوب و بد کنار یکدیگر منتشر می شوند و متاسفانه بسیاری از آنها حاوی مسائل نامناسب و غیر اخلاقی است و تولیدکننده این اخبار گاه با ترفند های مختلف ما را به سمت اشتراک گذاری این مطالب سوق می دهد، بنابراین شایسته است نسبت به این مطالب بی توجه باشیم زیرا قرار است یاد بگیریم چگونه از این فضا درست استفاده کنیم و مفید و اثرگذار باشیم.
8. همانطور که در قسمت بالا گفته شد پیام های بیهوده و نامعتبر در این فضا بسیار به دستمان می رسد اگر خود را به اصول مهم حضور آگاهانه در فضای مجازی مجهز کرده باشیم دیگر محتوای هر پیامی باورمان نمی شود و آن را به اشتراک نمی گذاریم و از همه اینها مهمتر بلندگویی برای تولیدکنندگان این پیام های بی محتوا نخواهیم بود.
9. برای اطمینان از صحت و سقم مطلبی بهتر است به منابع موثقی که ماهیتشان تولید اخبار و محتوای آموزنده است مراجعه کنیم، خبرگزاری ها، پایگاه های خبری و تخصصی، سایت های معتبر و ... می توانند محل رجوع باشند هرچند که کنار اینها سایت هایی نیز به صورت غیر رسمی و تحت الشعاع شایعات و مطالب نامعتبر فعالیت دارند اما کاربران هوشمند همیشه به دنبال اخبار رسمی و تایید شده هستند.
10. خود را در معرض طوفان های به راه افتاده و در کمین فضای مجازی قرار ندهیم، با تکیه بر اصول اخلاقی و البته مطالعه می توانیم خود را مجهز کنیم و هوشمندانه، آگاهانه و هدفمند از این فضای جاری استفاده کنیم.
و در پایان؛حالا که این فضا از فضای حقیقی زندگی ما چند برابر بزرگتر شده و عده ای تمام زندگیشان را در آن می گذرانند و بیشتر جوانان نیز با آن سر و کار دارند از مباحث علمی تا اینترنت، شبکه های اجتماعی، مبادلات و ..... اگر برایمان مهم در این فضای غیر منضبط بادی به هر جهت نباشیم و آنطور که شایسته و درست است رفتار کنیم بهتر است از خودمان شروع کنیم و فرمان این فضا را از جنبه های مختلف در دست بگیریم، یادمان باشد گاه تنها انتشار یک محتوای بیهوده می تواند جنجالی به پا کند که تبعات منفی حاصل از آن برای مدتی جبران ناپذیر باشد، پس اخلاق مدار باشیم.
گزارش از عاطفه بیات
