آموزش نگهداری و پرورش گل سنبل و گل لاله
با آغاز سال نو همه خانواده تدارک سفره هفت سین مد نظرشان است و یکی از موراد مهم که زیبایی سفره هفت سین است، گل سنبل است که البته در طی زمان گل لاله هم به سفره هفت سین وارد شده و خانواده های ایرانی این گل را هم خریدرای می کنند. خوب است بدانید که پیازچه گل سنبل و پیازچه گل لاله قابل نگهداری است و ما در این مقاله از پورتال وهاران برای شما کاربران عزیز، شرایط نگهداری گل سنبل، شرایط نگهداری گل لاله و همینطور آموزش پرورش گل سنبل و آموزش پرورش گل لاله را منتشر کرده ایم که امیدواریم مورد استفاده تان قرار گیرد.
شرایط نگهداری و پرورش گل سنبل
گل سنبل هم یکی از سین های سفره ی هفت سین هر ایرانی و نماد بهار است. اگر مشخصات یک گلدان خوب سنبل را بدانیم هم می توانیم سریع تر خرید کنیم، هم این که با خرید این گلدان خوب در امسال، توانسته ایم برای نوروز سال بعد، داشتن یک گلدان سنبل در خانه را تضمین کنیم.
چه گلدان سنبلی بخریم؟
گل سنبل دارای رنگ های متفاوتی است که هر کدام از ما بر اساس سلیقه و روحیه مان رنگ دلخواه آن را انتخاب می کنیم. اندازه ی گلدان هم معمولا در همه ی گلفروشی ها یکسان است. اما در خرید سنبل نکته ی مهم آن است که هر چه گل ما دارای غنچه های بیشتری و به عبارتی غنچه ی غنچه باشد، ماندگاری بهتری خواهد داشت. گلدان دارای گل های باز عمر کمتری دارد. ضمنا گل قد کشیده هم گل بهتری است. جالب است بدانیم گل های قد کشیده تر زودتر باز می شوند و گل های کوتاه تر، دیرتر. پس با توجه به زمان خریدمان و این که چند روز مانده تا عید، می توانیم نوع ساقه گل دهنده را انتخاب کنیم. هم چنین یک گلدان سرحال، ساقه ی قوی تری هم دارد.
عمر گلدان ما چه قدر است؟
این گل های زنگوله ی معطر و خوش رنگ می توانند یک تا دو هفته مهمان نوروزی ما باشند. البته مدت این مهمانی هم بستگی به دمای هوای محل نگهداری شان دارد. در دمای خنک ممکن است این زمان کمی بیشتر هم بشود و در دمای گرم کمتر. این در حالی است که گرما باعث ریزش گل می شود. نور مستقیم هم گل را می سوزاند.
بعد از خشک شدن گل، باید پیاز را دور بیندازیم؟
خیلی از ما هر ساله یک گلدان سنبل برای سفره ی هفت سین می خریم و بعد از خشک شدن گل، آن را دور می اندازیم در صورتی که می شود از همان پیاز برای نوروز بعد هم دوباره، گل گرفت. یادمان باشد هر چه پیاز درشت تر باشد گل هم درشت تر است و قاعدتا ماندگاری اش هم بیشتر. هر چند که با روال طبیعی، پیاز در سال دوم گلش کوچک تر از سال اول است. پس گل درشت تر یعنی پیاز بهتر و این همان فاکتور خوبی است که در سال بعد به کارمان می آید.
گلدان خشک را کجا و چه طور نگهداری کنیم؟
پیازها دارای ۳ سیکل زندگی هستند. گرما – سرما – گرما. گل سنبل هم که یک گل پیازی است رسیدگی زیادی نمی خواهد فقط کمی دقت در جابجایی اش و توجه به این سه سیکل، نتیجه اش می شود یک گلدان زیباتر. بعد از تمام شدن مهمانی و خشک شدن گل، گلدان را در جای خنک می گذاریم و تا زمانی که برگ هایش سبز است به آن آب می دهیم تا پیاز کاملا سفت شود. برگ هایش که ریخت، آبیاری را قطع می کنیم. زمان ریزش برگ ها بستگی به دمای هوا دارد که معمولا این زمان با گرمای هوا مصادف می شود. در حالت طبیعی وقتی پیاز به قدر کافی سفت شود برگ ها خود به خود می ریزند ولی خودمان هم می توانیم با قیچی برگ ها را کف بر کنیم. فقط حواسمان باشد اگر آبیاری بیشتر از حد معمول باشد، پیاز می گندد. حالا بهتر است گلدان را به یک جای خنک و تاریک منتقل کنیم تا پیاز سالم و زنده بماند. خنک بودن می تواند روی اندازه ی گل در سال بعد مؤثر باشد. این محل خنک می تواند گوشه ی حیاط، روی تراس، روی راه پله، انباری، پارکینگ و یا هر قسمت خنک خانه باشد. در این حالت روی گلدان را حتما با یک روزنامه یا گونی می پیچیم تا گیاه نور نبیند و بفهمد فصل استراحتش است و به خواب برود. البته آن هایی که در این کار سررشته دارند می گویند می توانیم پیاز را هم از گلدان خارج کرده، لای یک روزنامه بپیچیم تا عرق نکند و در همان جای خنک و تاریک نگه داری کنیم. بعضی ها حتا آن را توی یخچال نگه داری می کنند که این کار، روش چندان مرسومی نیست. ولی اگر خواستید این کار را بکنید دمای یخچال باید حدودا ۵ تا ۱۰ درجه سانتی گراد باشد. بهتر است قبل از انتقال پیاز به یخچال آن را با قارچ کش ضدعفونی کرد تا آلوده به قارچ نشود. مدت زمان بیرون ماندن پیاز از گلدان از اوایل خرداد ماه تا حوالی دی و بهمن به درازا می کشد. بعد از پایان این دوره پیاز را در گلدان می کاریم. خاک گلدان هم باید ماسه ای باشد.
گل کی بیدار می شود؟
نوبتی هم که باشد حالا نوبت بیدار شدن گل است. این اتفاق معمولا اواخر پاییز تا اواسط زمستان می افتد. در این زمان گل یواش یواش بیدار می شود، شروع به رشد می کند و جوانه می زند. به محض این که جوانه زد آن را از فضای تاریک بیرون می آوریم، پوشش اش را برداشته و به جای نوردار منتقل می کنیم. خطر سرما که رفع بشود یعنی حدودا یک ماه قبل از عید وقتش است شروع به آب دادن گلدان بکنیم تا برای عید گل بدهد. دقت داشته باشیم فاصله ی بین دو آبیاری هم به قدر خشک شدن خاک پای گلدان است. اگر تا بهمن ماه گلدان تان جوانه نزد، شروع کنید به آبیاری اش. سه چها ر روز که آب بدهید جوانه می زند و بالا می آید و این یعنی جوانه فعال شده است. می دانید که هر چه هوا گرم تر باشد سرعت گلدهی بالاتر است و هوای خنک گلدهی را به تأخیر می اندازد. پس ما می توانیم بسته به وضعیت گل و شرایط دمایی، زمان گلدهی را خودمان مدیریت کنیم. اگر دلتان یک گل شاداب و سرزنده تر خواست، می توانید هم زمان با آبیاری و تا قبل از گل دهی، دوبار کود ورمی کمپوست را در آب حل کنید و پای گل بریزید. کود ورمی کمپوست هم به راحتی از گلفروشی ها قابل تهیه است.
یک توصیه جالب
در آخرین روزهای اسفند و برای رساندن گل به شب عید می توانیم گلدان را از روی تراس برداشته و ببریم داخل اتاق. با این کار به گل شوک وارد شده و در واقع گل را گول زده ایم . این طوری گل فکر می کند عید شده و گل می دهد.
آموزش نگهداری گل سنبل به روشی دیگر
مهد لاله ها/ لاله را به دو صورت گلدانی و در بستر زمین میتوان کشت کرد
ابتدا نحوه کاشت در گلدان را مورد بررسی قرار می دهیم .
۱٫ سایز لاله برای کاشت در گلدان ۱۱ به بالا می باشد . ( منظور از سایز همان طول محیط دور پیازه لاله بر مبنای سانتی متر می باشد )
۲٫ هر پیاز داخل یک گلدان شماره ۱۲ کاشت می شود ( شماره گلدان بر اساس طول قطر دهانه هر گلدان بر مبنای سانتی متر محاسبه می گردد ) بدیهی است در گلدانهای بزرگتر یا فلاور باکسها تعداد بیشتری از پیاز میتوان کاشت . که در اینصورت فاصله طولی هر پیاز از پیاز دیگر باید بیشتر از ۱۰ سانتی متر باشد .
۳٫ خاک مناسب برای کاشت گلدانی مخلوطی از خاک باغچه ۵۰% + ماسه بادی ۲۵% + خاک برگ پوسیده ۲۵% می باشد .
۴٫ پس از کاشت پیاز که باید در ماههای آبان و آذر انجام شود یکبار آبیاری نموده و گلدان را در محیط باز قرار می دهیم . متناسب با خشکی آب و هوا تا قبل از بارشهای زمستانه هفته ای ۱ بار آبیاری شود . قبل از شروع فصل زمستان روی گلدانها را با ماسه تا ۱۰ سانتی متر پوشش می دهیم . و گلدان توسط نزولات آسمانی آبیاری شده و می گذاریم تا اواسط اسفند ماه در محیط بیرون و در زیر ماسه باقی بماند .
۵٫ در اوایل اسفند ماه گلدان را از زیر ماسه بیرون می آوریم و شروع به آبیاری می کنیم ( هفته ای ۲ مرتبه) اگر این نیاز آبی توسط نزولات جوی تامین شد که هیچ وگرنه بصورت دستی آبیاری مینمائیم .
۶٫ در اواسط اسفند گلدان را به محیط منزل می آوریم و به آبیاری هفته ای ۲ مرتبه ادامه می دهیم تا گلدان ما در عید به گل بنشیند پس از آن توصیه می گردد گلدان را در محیط خنک و بدور از نور آفتاب نگهداری شود تا طول عمر گل لاله افزایش یابد ( طول عمر گل لاله با توجه به شرایط محیطی و نوع واریته از ۱۰ تا ۳۰ روز می باشد و عمل گلدهی با توجه به نوع واریته از اسفند تا اردیبهشت صورت می گیرد) .
۷٫ پس از گلدهی به آبیاری هر هفته ۱ مرتبه ادامه می دهیم تا ساقه و برگ گل کاملا زرد و خشک گردد . ( این امر در اواخر تیر ماه معمولا صورت می گیرد )
۸٫ پس از آنکه از گل لاله چیزی باقی نماند و کاملا زرد و خشک شد آن را از گلدان در آورده و در صورتی که پیاز مادر تولید مثل کرده بود ، بچه آنرا از پیاز مادر جدا می کنیم و آن را با آب سرد شستشو می دهیم .
۹٫ پیاز شسته شده را در محیطی باز و بدور از نور مستقیم خورشید کاملا خشک می کنیم ( این امر به ۲ تا ۳ روز وقت نیاز دارد )
۱۰٫ پیازهای خشک شده را داخل یک جعبه چوبی قرار می دهیم بطوری که وزن هر جعبه بیشتر از ۱ کیلو نشود .
۱۱٫ جعبه ها را در محیطی تاریک ، خشک و خنک و بدون رطوبت تا زمان کاشت نگهداری می کنیم . ( مراجعه شود به بند ۴ کاشت گلدانی )
۱۲٫ در کاشت گلدانی احتمال اینکه پیاز مادر ضعیف شود وجود دارد که این امر با کوچکتر شدن سایز پیاز نمایانگر است . بنابراین آن پیاز از شرایط کاشت در گلدان خارج می شود و برای گلدهی حتما باید در بستر زمین کشت شود .
کاشت در بستر زمین :
۱٫ زمان کاشت اواخر مهر ، آبان و آذر می باشد .
۲٫ پیاز ها را با توجه به گرمای تابستانی منطقه زیر کشت در اعماق ۱۰ الی ۳۰ سانتی متر کشت می کنند ( هرچه تابستان گرمتر باشد عمق بیشتر شود ) .
۳٫ فاصله طولی هر پیاز با پیاز دیگر ۱۰ سانتی متر به بالا می باشد . در زمان کاشت سعی گردد تا بستری انتخاب شود که در فصل گلدهی ( فروردین و اردیبهشت ) سایه بیشتری داشته باشد این امر باعث افزایش طول عمر دوران گلدهی گیاه می شود .
۴٫ پس از کشت هفته ای ۱ بار آبیاری شود تا بارشهای پائیزی و زمستانی به صورت خودکار بستر را آبیاری نمایند .
۵٫ در طول فصل زمستان پیازها در داخل زمین می باشند که در اوایل اسفند ماه به بعد شروع به جوانه زنی می کنند .
۶٫ در صورتی که نزولات جوی قطع گردیده بود . بستر زمین را هفته ای ۲ مرتبه آبیاری نمائید . این عمل را تا زمان گلدهی انجام دهید .
۷٫ آبیاری در زمان گلدهی و پس از آن هفته ای ۱ مرتبه صورت گیرد ( غرق آبی یا قطره ای بهتر از روش بارانی و اسپرینگلر است ) تا اینکه ساقه و برگ کاملا زرد و خشک گردند .
۸٫ پس از آنکه از گل لاله چیزی باقی نماند و ساقه آن کاملا زرد و خشک شد در مناطق مرطوب که بستر خاک در معرض رطوبت زیاد و آبیاری قرار می گیرد لاله ها را از بستر خاک درمی آوریم . (در مناطق خشک و نیمه خشک می توان عمل خارج سازی پیاز از خاک را از زمان زرد و خشک شدن ساقه گل لاله تا اواخر تیرماه انجام داد .)
۹٫ در صورتی که پیاز مادر تولید مثل کرده بود ، بچه آنرا از پیاز مادر جدا می کنیم و آن را با آب سرد شستشو می دهیم پیاز شسته شده را در محیطی باز و بدور از نور مستقیم خورشید کاملا خشک می کنیم ( این امر به ۲ تا ۳ روز وقت نیاز دارد )
۱۰٫ پیازهای خشک شده را داخل یک جعبه چوبی قرار می دهیم بطوری که وزن هر جعبه بیشتر از ۱ کیلو نشود .
۱۱٫ جعبه ها را در محیطی تاریک ، خشک و خنک و بدون رطوبت تا زمان کاشت نگهداری می کنیم .
۱۲٫ در فصل کشت پیازهای مادر به صورت جداگانه و بچه پیازها نیز به صورت جداگانه کشت شوند . ( بچه پیاز برای گل دهی نیاز به ۲ سال زندگی دارد تا به سایز ۱۰ و بالاتر برسد تا بتواند عمل گلدهی را انجام دهد )
نکته : در صورتی که شما گلدان لاله را به همراه گل آماده خریداری نموده اید جهت نگهداری به بند ۷ کاشت پیاز داخل گلدان مراجعه نمایید .
تذکر : هر گز اقدام به تهیه پیاز لاله فاقد گلدان در فصول زمستان و بهار نکنید ، زیرا فصل کاشت پیاز لاله پائیز و زمان نگهداری آن تابستان می باشد .
نحوه پرورش پیاز گل لاله برای سال نو
گل لاله با نام علمی Tulipa ،از خانواده یا تیره Liliaceae (سوسنیان) بوده و دارای کونه های مختلف و واریته های متععدی می باشد که دارای تنوع رنگ بسیار زیادی بوده و از طریق پیاز تکثیر و ازدیاد می شوند. ایرانیان از قدیم الایام از این گل زیبا در فصل بهار برای طراوت بخشیدن به خانه و کاشانه در آغاز سال جدید استفاده میکردند.
بدین جهت اطلاع از نحوه پرورش این گل زیبا در منزل توسط خود شما، خالی از لطف نیست.
برای اینکه بتوان همزمان با آغاز سال نو لاله ای داشته باشیم که به گل نشسته باشد، لازم است در اواخر آبان یا اوائل آذر ماه پیازهای لاله نگهداری شده در شرایط خشک، خنک و بدور از نور آفتاب را در گلدانهایی که از نظر عمق و سطح مناسب می باشند، قرار داد. بدین منظور، خاک مناسب برای کاشت پیاز لاله باید مخلوطی از ۵۰% خاک باغچه، ۲۵% ماسه بادی و ۲۵% خاکبرگ کاملاً پوسیده باشد. پیازها را به گونه ای در گلدانها قرار می دهیم که چند سانتی متری زیر خاک قرارگیرند، همچنین بهتر است سطح بالای پیازها را با ماسه بادی پوشاند.
لازم به ذکر است اگر در هر فلاورباکس، چندین پیاز لاله می کارید حتماً بین آنها حداقل ۱۰ سانتی متر فاصله بگذارید.
پس از کاشت پیازها در گلدان، آنها را در معرض فضای باز قرار داده و هفته ای یک مرتبه بسته به شرایط آب و هوایی آبیاری نمایید. در صورتیکه میزان بارندگی در طول این زمان مناسب بود، نیازی به آبیاری نیست.در اوائل اسفند ماه سطح پیازها را از ماسه بادی پاک کرده و شروع به آبیاری می نمائیم. اواسط اسفند ماه گلدانها را به داخل خانه، محلی که نور مناسب داشته باشد منتقل کرده و به همان صورت گذشته، آبیاری نمایید.
به این ترتیب تا سال نو گیاه شما رشد کرده و به گل نیز خواهد نشست. پس از اینکه عمر گل شما به پایان رسید، آبیاری را به صورت هفته ای یک مرتبه ادامه داده تا اواخر بهار که شاخ و برگ گیاه شروع به زرد شدن کند.
در این زمان شما می توانید پیاز را از خاک خارج کرده ، شاخ و برگ آنرا قیچی کرده و پیاز را در معرض هوای آزاد و به دور از تابش مستقیم آفتاب قرار داده تا خشک شود، سپس آنرا در محیط خشک، خنک و به دور از نور خورشید تا سال بعد نگهداری کنید.
