3 گیاه دارویی ضد پیری را بشناسید

به گزارش جام جم سرا ، محمد باقر مینایی متخصص طب سنتی گفت: با افزایش سن ،اعضای بدن به واسطه ی آن دچار تغییر و تحول می شود که با معرفی این سه گیاه از پیری صورت و اعضای بدن جلوگیری می شود،این گیاه شامل: بنفشه سه رنگ است که در طب سنتی در انواع بیماری ها از جمله بیماری تنفسی ،سیاه سرفه ،زکام و علائم دیگر سرماخوردگی استفاده می شود و به صورت خوراکی یا موضعی برای درمان بیماری های پوستی ،روماتیسم ،ورم مثانه ،شب ادراری ،بی خوابی و سفت شدن رگها به کار می رود.

وی ادامه داد: یکی دیگر از گیاهان ضد پیری آلو است که خاصیت ضد تب ،ضد ویروس و ملین بودن از مهمترین اثرات آن می باشند،بعضی از خواص آلو مربوط به فیبر آن است که سرعت جذب مواد مغذی به خصوص قندها را کاهش می دهد به همین دلیل آلو باعث کاهش نسبی قند خون می شود.

همچنین ویتامین c موجود در آن باعث افزایش جذب آهن می شود و مقاومت ایمنی بدن را بالا می برد و به دلیل وجود ترکیبات آنتی اکسیدانی ،خاصیت ضد سرطانی دارد و از کم خونی جلوگیری می کند.

مینایی اظهار داشت :سومین گیاه ،توت است که کاهش دهنده ی قندخون،پایین آورنده ی فشارخون ،ضد پیری ،ضد افسردگی ،ضد سرطان،معرق،ملین،مسکن و ضد التهاب است.

وی در مورد طریقه ی مصرف این گیاه اظهار داشت: این گیاهان می تواند به صورت مستقیم مصرف شود و یا اینکه تبدیل به مربا شود و از شیره ی آن به عنوان شربت و از جرم آن همراه با ماست استفاده شود .

این متخصص طب سنتی در پایان یادآور شد :آلوی تازه موثرتر از آلوی خشک است و به علت ملین بودن خاصیت ضد سرطانی دارد.

منبع : باشگاه خبرنگاران

این گیاه دیابت و فشار خون بالا و سرطان را درمان می‌کند

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، توت سفید خواص درمانی متعددی دارد که در درمان تومورها، دیابت و قند خون بالا کاربرد دارد شاخ و برگ این درخت در چین و ایالات متحده آمریکا در دوران استعمار برای ایجاد صنعت ابریشم به کار گرفته شد.

شاخ و برگ گیاه توت در درمان دیابت، کلسترول بالا و قند خون بالا، درد عضلات و مفاصل، ورم مفصل ها ، یبوست، سرگیجه، از دست دادن مو و پیری زودرس موثر است.

ترکیبات این گیاه با کاهش سرعت تجزیه قندها در روده اجازه می دهد تا قندها به آرامی به داخل خون جذب شده و به عبارت ساده ترمانند داروهای دیابت نوع 2 و بدون بدون عوارض جانبی کار می کند.

توت سفید حاوی اسیدهای آلی، ویتامین C، کاروتن، پکتین، فیبر، قند اینورت، رزین و سایر ترکیبات سودمند بسیاری است که می توانند در درمان ورم لوزه، سرفه، تب، اسهال، سردرد و التهاب کمک کند شاخ و برگ گیاه توت حاوی آنتی اکسیدان بوده و مصرف آن در کاهش کلسترول بالا و محافظت از سلامت قلب خود مفید است.

با توجه به مطالعه انجام شده در دانشگاه تگزاس شاخ و برگ گیاه توت سفید حاوی مقدار غنی از رسوراترول، فنل طبیعی است که می تواند با بیماری های قلبی و سرطان مبارزه کند اما چشمگیرترین تاثیر میوه توت کاهش سطح قند خون است.

این گیاه به داد معده شما می رسد

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، علیرضا عباسیان متخصص طب سنتی درباره گیاه شیرین بیان اظهار داشت: شیرین‌بیان گیاهی خودرو است که در بسیاری نقاط ایران رویش دارد و در بسیاری از مراتع و کشتزارها به عنوان علف هرز محسوب می‌شود.

وی افزود: در منابع طب سنتی ایران از این گیاه به عنوان سوس نام‌برده می‌شود و این گیاه را به عنوان گیاه گرم و تر معرفی کرده‌اند و کاربردهای مختلفی برای آن ذکر شده است.

این متخصص طب سنتی در مورد خواص شیرین بیان گفت: مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین موارد مصرف شیرین‌‌بیان برای رفع مشکلات معده مانند بدهضمی‌های معده، التهابات معده، درد معده و ترش کردن است که تاثیر بسیاری دارد.

وی عنوان کرد: شیرین بیان در درمان سرفه و به عنوان نرم‌کننده سینه و حلق هم کاربردهای موثری دارد.

عباسیان گفت: مهم‌ترین قسمت شیرین‌بیان ریشه آن است که هم می‌توان آن را جوشاند و هم ریشه آن را پودر کرد و پودر آن را جوشاند که هنگام جوشیدن ماده سیاه رنگی از آن خارج می‌شود و به عنوان شربت شیرین بیان عرضه می‌شود.

وی اظهارداشت: نوع دیگری از شربت‌های شیرین‌بیان را نیز با حرارت زیاد تبدیل به رب شیرین‌بیان می کنند که همان خواص مثبت را بر روی معده و درمان سرفه دارد اما به دلیل غلظت زیاد نباید به مقدار فراوان مصرف شود.

این متخصص طب سنتی گفت: گاهی تمام مایع شیرین‌بیان را از آن گرفته و به عنوان عصاره خشک آن به‌فروش می‌رسانند‌ که به شکل سنگی و بسیار محکم است که در این حالت ماندگاری آن بیشتر است.

وی بیان کرد: از عصاره شیرین‌بیان برای رفع مشکل گوشه کردن ناخن و دفع عفونت آن می‌توان استفاده کرد، همچنین شیرین‌بیان در برطرف کردن عفونت ادراری، زخم‌های کلیه و مثانه و درمان تب‌های طولانی مدت هم می‌توان استفاده کرد.

این متخصص طب سنتی اظهار داشت: در افرادی مبتلا هپاتیت‌های مزمن و امراض ناشی از اهتباس صفرا، سیروز کبدی، نارسایی‌های شدید کلیوی، دیابت شیرین، آریتمی‌های قلبی، پرفشاری خون انقباضات و اختلالات عصبی و عضلانی و نیز زنان باردار و شیرده نباید این گیاه را مصرف کنند.

وی تاکید کرد: مصرف دخانیات به همراه شیرین‌بیان سبب ایجاد مسمومیت می‌شود و اینکه برخی کارخانه‌های دخانیات از شیرین‌بیان به عنوان طعم‌دهنده و خوش‌بو کننده استفاده می‌کنند، کار خطرناکی است.

از این گیاه معجزه آسا غافل نشوید

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران ،یونس حیدری محقق و پژوهشگر طب سنتی بیان کرد: کندر از صمغ درخت تولید می شود که کشورهای آفریقای جنوبی، یمن، عربستان و مالزی بزرگترین مراکز تولید کننده کندر محسوب می شوند.

وی با اشاره به اینکه کندر طبع گرم و خشکی دارد، اظهار داشت: مصرف کندر با مصطکی( شیره ای زرد رنگ) سبب تقویت لثه می شود، همچنین افراد می توانند برای جلوگیری از طعم تلخ کندر آن را آسیاب و با عسل مخلوط و صبح ناشتا به اندازه یک حبه قند میل کنند.

این محقق و پژوهشگر طب سنتی عنوان کرد: مصرف کندر دهان را خوشبو می کند، همچنین گنجاندن کندر در برنامه غذایی روزانه مبتلایان به قند خون مفید است، زیرا هر بار استفاده از کندر قند خون را به اندازه 10 واحد کاهش می دهد، همچنین به گفته امام علی(ع) هر کس چهل شبانه روز کندر، مصطکی و سود کوهی بخورد حافظه اش چنان تقویت می شود که گویی ساحر شده است.

حیدری با اعلام اینکه مصرف کندر با افزایش گردش خون سبب کم خوابی در افراد می شود، افزود: ترکیب کندر همراه با برگ سنا سبب بهبود و تقویت حافظه می شود.

وی تصریح کرد: زنان باردار از 2 ماهگی جنین روزانه 2 حبه و حداکثر تا 20 روز می توانند کندر بخورند زیرا مصرف بیش از حد این گیاه منجر به بیش فعالی کودک در سنین 3 تا 4 سالگی می شود، همچنین استفاده از کندر در زنان شیرده نیز سبب طعم نامطلوبی در شیر آنها می شود.

این محقق و پژوهشگر طب سنتی افزود: مصرف کندر برای مبتلایان به روماتیسم و افراد بلغمی مزاج بسیار مناسب است، روغن کندر بهترین گزینه برای رفع چین و چروک پوست به شمار می آید که برای این منظور افراد باید هر شب قبل از خواب نصف قاشق چایخوری از این روغن را روی گونه و پیشانی خود ماساژ دهند، مبتلایان به آلزایمر و پارکینسون باید به مدت 45 روز از معجون انجدان رومی همراه با کندر و جینسینگ استفاده کنند.

حیدری با بیان اینکه افراد گرم مزاج و مبتلایان به ناراحتی های قلبی و عروقی، فشار و قند خون باید از مصرف کندر خودداری کنند، توصیه کرد: اشخاصی که تعریق بدنشان زیاد است و افرادی که دچار سنگ کلیه و آفت دهان هستند نیز باید از استفاده از این گیاه پرهیز کنند.

این علائم از مشکلات معده خبر می دهد بهترین گیاه درمانگر معده را بشناسید!

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، حیدر عظمایی پژوهشگر طب سنتی اظهار داشت: سنگین نبودن معده ، نداشتن نفخ و سروصدای شکم از نشانه های سلامت معده است.

وی افزود: کسالت پس از خوردن غذا، احساس درد و کشیدگی، سکسکه، بدمزه شدن دهان، حس نکردن احساس ترشی و شیرینی غذا، سوزش سر دل و ورم زیر چشم در هنگام صبح می تواند نشانه اختلال در عملکرد معده باشد.

این پژوهشگر طب سنتی تصریح کرد: معده، روده و کبد به هم ‌مرتبط هستند و همه این اعضای آن باید از سلامت کامل برخوردار باشند تا در عملکرد معده آسیبی ایجاد نشود.

عظمایی با بیان اینکه برخی عادات رفتاری می تواند سلامت معده را به مخاطره بیاندازد؛ اشاره کرد: برای داشتن معده سالم، نداشتن استرس، آرام‌خوردن غذا، خوب جویدن، پرخوری، توجه به کیفیت و کمیت آن، صحبت نکردن و مصرف نکردن مایعات در میان غذا توصیه می شود.

وی اضافه کرد: مصرف بی رویه ترشیجات، ادویه جات تند، استفاده از غذاهای بی کیفیت مانند غذاهای ساندویچی یا سرخ شده، مصرف بیش از حد غذاهای چرب، شکلات های کافئین دار و نوشابه ها سبب افزایش اسید معده، سوزش، نفخ، حالت تهوع، بی قراری، بی خوابی و اختلال در عملکرد معده می شود.

این پژوهشگر طب سنتی گفت: برخی گیاهان برای معده فوق العاده مفید هستند. بهترین گیاه برای تقویت معده خصوصا در افراد با معده های ضعیف و مبتلا به ریفلاکس، گیاه شیرین بیان است. استفاده از ریشه، پودر یا شیره این گیاه باعث درمان زخم معده، ورم، احساس سنگینی، تقویت و کاهش اسید معده می شود.

عظمایی تاکید کرد: بهترین زمان مصرف شیرین بیان 15 دقیقه قبل از غذا است. استفاده نصف قاشق چایخوری از شیره این گیاه در آب جوش ولرم یا استفاده از یک قاشق مربا خوری پودر آن در یک لیوان آب و مصرف ریشه آن به صورت دمنوش مفید است. استفاده از گیاه شیرین بیان در افراد مبتلا به دیابت باید با احتیاط مصرف شود.

وی یادآور شد: مصرف نعنا، رازیانه، زنجبیل پس از غذا برای معده مفید بوده و همچنین مصرف گیاهانی مانند بابونه، بادرنج بویه، گل گاوزبان، افسنتین و سنبل الطیب برای اعصاب معده مفید است و سبب از بین بردن عفونت معده می شود.

برای پسردار شدن این گیاه را بخورید

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از شفا آنلاین ، انتخاب در داشتن فرزند دختر یا پسر، از قدیم‌الایام جزو آرزوهای بشر بوده و بسیاری از والدین، علاقمند به تعیین این جنسیت هستند. نتایج یک مطالعه علمی‌پژوهشی نشان می‌دهد که شاید گیاه دارویی رازک، بتواند به این والدین کمک کند!

رازک، گیاه دارویی مهمی است که از آن برای درمان بیماری های مختلف از جمله اختلالات تولید مثلی استفاده می‌گردد.

با توجه به این خاصیت گیاه دارویی رازک و همچنین نظر به این که داشتن فرزندان سالم با جنسیت دلخواه یکی از آرزوهای بزرگ هر زوج می‌باشد، یکی از پژوهشگران کشورمان در پژوهشی جالب، تاثیر عصاره این گیاه را بر نسبت جنسیت نوزادان در حیوانات مدل مورد مطالعه و آزمایش قرار داده است.

در این مطالعه تجربی، عصاره الکلی گیاه دارویی رازک که نام علمی آن Humulus lupulus می باشد در سه سطح 50، 100 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم تهیه شد و تاثیر آن بر نسبیت جنسیت نوزادان 80 سر موش کوچک آزمایشگاهی بررسی گردید. کلیه تجویزها به مدت 35 روز و با استفاده از سوند معده روی گروه های مختلف موش ها انجام گرفت و در روز آخر تجویز، موش‌های نر و ماده از گروه‌های مختلف با هم جفت گیری نموده و پس از تولد نوزادان، نسبت جنسیت آن ها با کمک روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که مصرف عصاره الکلی رازک به ویژه توسط حیوانات ماده به طور معنی داری باعث افزایش نسبت جنسیت نوزادان نر در این حیوانات مدل می گردد.

طبق بیان پژوهشگران، چنین اثری احتمالا به دلیل تاثیرات آرام بخشی عصاره گیاه دارویی رازک و هم چنین وجود املاح پتاسیم و تاثیر این گیاه در افزایش pH محیط واژن و رحم می باشد.

10 گیاه خانگی برای فرار از آلودگی هوا

به گزارش جام جم آنلاین از حمایت، طی تحقیقات دوساله، فهرستی از گیاهان خانگی با توانایی تصفیه هوا و حذف آلاینده‌های سمی از محیط منزل و محل کار تهیه شد که ماحصل این پژوهش را در ادامه می‌خوانید:

محققان در این مطالعه از مواد شیمیایی شامل تری کلرواتیلن (TCE)، بنزن و فرمالدئید استفاده کردند؛ این مواد سرطان‌زا بوده و قرار گرفتن در معرض این مواد باعث سردرد، حالت تهوع، مشکلات پوستی و بروز آسم می‌شود. این مواد در تولید محصولات مختلفی مانند رنگ، جوهر، چسب، پلاستیک، فرش، فوم و مواد ضدحریق مورداستفاده قرارگرفته و به‌راحتی در هوا منتشر می‌شوند.

نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد، برخی گیاهان خانگی قادر به فیلتر کردن و حذف چشمگیر آلاینده‌های سمی هستند، به‌طوری‌که برخی گیاهان تنها در مدت 24 ساعت می‌توانند تا 90 درصد مواد سمی موجود در هوا را به خود جذب کنند.

گیاهان مواد شیمیایی خطرناک در هوا را از طریق حفره‌های نازک بر روی برگ‌ها جذب می‌کنند؛ ریشه و باکتری موجود در خاک نیز در حذف مواد سمی دخالت دارند. به گزارش العالم، یک گیاه در فضای 9 مترمربع خانه یا محل کار دارای اثربخشی مناسب در پاک‌سازی و تصفیه هوا است.

فیلودندرون

این گیاه می‌تواند فرمالدئید و بسیاری مواد شیمیایی سمی دیگر را از بین ببرد. نگهداری این گیاه بسیار آسان است و بهتر است در مکان‌های کم‌نور نگهداری شود. حواستان باشد که فیلودندرون برای کودکان و حیوانات بسیار مضر است.

بامبو

چند برگ سبز بامبو رطوبت لازم برای هوای داخل خانه را به‌خصوص در فصل زمستان که هوا خشک است تأمین می‌کند. این گیاه همچنین آلاینده‌های ناشی از بنزن، تری کلرواتیلن و فرم آلدهید را که از طریق پاک‌کننده‌های شیمیایی، مواد پلاستیکی، جوهر پرینتر و فرش در هوای خانه پخش می‌شود جذب کرده و تجزیه می‌کند.

لوتوس

لوتوس بهترین راه برای از بین بردن بنزن و فرمالدئید در خانه است. اما به یاد داشته باشید که این گیاه یک گیاه سمی است که باید از دسترس کودکان دور نگهداشته شود.

آگلونما

این گیاه چینی همیشه‌سبز به نور فراوان نیاز ندارد اما نیازمند هوای مرطوب است و بنزن و فرمالدئید موجود هوا را از بین می‌برد. شیره و دانه‌های این گیاه سمی هستند.

کلروفیتوم (گل گندمی)

گل گندمی با شاخ و برگ‌ها و گل‌های سفید کوچکش بهترین انتخاب برای داخل منزل است اما این گل فقط زیبایی ندارد بلکه در از بین بردن سمومی چون بنزن، فرمالدئید، منواکسید کردن و زایلن نیز مؤثرند. این گیاه برای کودکان و حیوانات بسیار مضر است.

پیچک

این گیاه بهترین انتخاب برای محیط‌های کم‌نور است. پیچک در جذب بنزن، فرمالدئید، منواکسید کربن و تری کلرواتیلن بسیار مفید است. این گیاه همچنین می‌تواند برخی از آلرژن‌ها مثل کپک‌های قارچی را از بین ببرد.

گل سانسوریا

سانسوریا گیاه سختی است که می‌تواند در انواع محیط و مکان‌ها رشد کند. این گیاه در از بین بردن فرمالدئید، بنزن و تری کلرواتیلن منحصربه‌فرد است و شب‌ها دی‌اکسید کربن را جذب و اکسیژن آزاد می‌کند.

سرخس بوستونی

سرخس بوستونی برای مرطوب کردن هوا و از بین بردن فرمالدئید، منواکسید کربن و زایلن مفید است. این گیاه به آب‌رسانی کافی نیاز دارد.

بنجامین

درختچه‌ای زیبا با برگ‌های ابلقی است که اغلب در راهرو اداره‌ها و خانه‌ها قرار داده می‌شود.

بنجامین تری کلرواتیلن ساطع‌شده از چسب‌ها و رنگ‌ها را جذب کرده و هوا را تصفیه می‌کند.

ژربرا

این گیاه زیبا در از بین بردن سمومی چون بنزن فرمالدئید و تری کلرواتیلن بسیار مفید است. آن را در مکانی گرم و روشن قرار دهید.

با مصرف این دارو دیابت را درمان کنید مصرف این گیاه برای زنان باردار ممنوع

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، ابوالفضل فاطمی پژوهشگر طب سنتی با بیان اینکه از گل و گیاه زالزالک برای درمان بعضی بیماری‌ها استفاده می‌شود، اظهار داشت： گیاه زالزالک حاوی موادی همچون آنتی اکسیدان، فلاوونویید، پروآنتوسیانیدین و آنتوسینیدین است.

وی با اشاره به اینکه آنتی اکسیدان موجود در زالزالک باعث تسریع در روند جریان خون می‌شود، ادامه داد： مصرف این گیاه باعث درمان بیماری‌هایی مانند مشکلات روحی و روانی، فشارخون، قلبی و عروقی و لک‌های پوستی می‌شود.

فاطمی با تاکید بر اینکه مصرف زیاد این گیاه باعث بروز عوارضی مانند سرگیجه، سردرد، تهوع، خواب آلودگی و تپش قلب در افراد می‌شود، تصریح کرد： مصرف کم زالزالک بیماری‌های قندخون و دیابت را بهبود می‌بخشد.

به گفته این پژوهشگر طب سنتی، ویتامین B و C موجود در زالزالک هنگام استفاده باعث کاهش چربی و کلسترول خون می‌شود.

فاطمی با بیان اینکه دم‌کرده این گیاه دارویی از لختگی خون، بروز تشنج و چاقی جلوگیری می‌کند، افزود： مصرف میوه زالزالک در درمان عوارضی مانند اسهال، خون ریزی معده و کیسه صفرا تاثیر بسزایی دارد.

این پژوهشگر طب سنتی بیان کرد： خانم‌ها در دوران بارداری از مصرف گیاه زالزالک خودداری کنند.

وی با اشاره به اینکه پوست درخت این گیاه باعث کاهش تب می‌شود، بیان کرد： استفاده از هسته میوه زالزالک به دلیل سمی بودن باعث بروز آسیب جدی به بدن خواهد شد.

این پژوهشگر طب سنتی یادآور شد： استفاده از زالزالک همزمان با مصرف داروهای قلبی، فشارخون و گوارشی باعث تشدید بیماری می‌شود.

خواص دارویی گیاه شنگ

مطالعات فارماکولوژیک نشان دهنده مؤثر بودن عصاره این گیاه در درمان زخم معده و بیماری کولیت است و اثرات ضد درد عصاره گیاه شنگ در پژوهش‌های حیوانی به اثبات رسیده است.

خواص دارویی گیاه شنگ

گیاه شنگ دکتر بهجت جوادی متخصص داروسازی سنتی با بیان اینکه گیاه شنگ با نام علمی Tragopogon graminifolius گیاهی از خانواده Asteraceae است، گفت: این گیاه در طب سنتی ایران از اهمیت ویژه‌ای در درمان برخی از بیماری‌ها برخوردار است. این عضو هیات علمی دانشکده داروسازی مشهد در خصوص فواید درمانی گیاه شنگ تصریح کرد:

این گیاه در درمان زخم‌های گوارشی و ریه مورد استفاده قرار می‌گیرد و عصاره آن به دلیل قابض بودن جهت درمان انواع خونریزی از جمله خونریزی‌های رحمی، دستگاه تنفسی و درمان برخی از انواع اسهال نیز مؤثر است. جوادی با اشاره به اینکه مصرف موضعی پودرگل و ریشه گیاه باعث تسریع التیام و بهبود زخم‌های چرکی می‌شود،

گفت: استعمال موضعی گل‌های گیاه شنگ جهت درمان سوختگی مفید است و ریشه این گیاه در طب سنتی جهت سمیت‌زدایی بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این داروساز سنتی یادآور شد: گیاه شنگ برای معده مقوی است و مصرف موضعی ریشه این گیاه در درمان عفونت و از بین بردن ترشحات گوش موثر است. وی با تاکید بر اینکه مطالعات فارماکولوژیک نشان دهنده مؤثر بودن عصاره این گیاه در درمان زخم معده و بیماری کولیت است،

در پایان خاطر نشان کرد: اثرات ضد درد عصاره این گیاه در پژوهش‌های حیوانی به اثبات رسیده، مصرف آن در افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی توصیه نمی‌شود.

مزایا و معایب استفاده از گیاه کلشک

 از ویژگی های گیاه کلشک(علف چشمه) چه میدانید این گیاه پرخاصیت از چه مزایای درمانی برخوردار است متخصصین طب سنتی در چه زمینه هایی از این گیاه استفاده می کنند.

مزایا و معایب استفاده از گیاه کلشک

این گیاه در کدام نواحی می روید  نحوه استفاده از این گیاه چگونه است بد نیست با مضرات و معایب استفاده از  گیاه کلشک آشنا شوید .در لرستان، دلفان، کرمانشاه “کلشک” در آذربایجان «بولاغ‏اوتى» در در سایر مناطق «آب تره»، «علف چشمه»، «بولاغ‏اوتى»، و به انگلیسى”‏Watercress” گفته مى‏شود. و نام علمى آن ‏Nasturtium officinale می باشد.

کلشک گیاهى است پایا و آبزى و معمولا در چشمه‏ سارها و مجارى آب باریک و گاهى در باتلاقها مى‏روید.  کلشک داراى ساقه‏اى خزنده است که از نقاط مختلفه آن ریشه‏ هاى کوچک و سفید خارج مى‏شود. گلهاى کلشک سفید خوشه‏اى است تکثیر گیاه کاشک از طریق بذر یا کاشت قطعات ریشه‏ دار ساقه آن انجام مى‏شود، ولى در محل کاشت باید مرتبا آب جارى و زلال بگذرد.

براى پرورش باید کرته اى کمى گودى به طول ۵۰- ۴۰ متر وعرض ۴- ۳ متر آماده نمود و در آن کاشت. براى اینکه طعم گیاه کلشک مطبوع و رشد آن کافى باشد در این گودالها به‏طور متوسط در هر ثانیه باید حدود ۵۰- ۴۰ لیتر آب جارى داخل و خارج شود و بسته به نوع و جنس خاک باید براى تقویت آن با دادن کود کافى کمک شود.

ترکیبات شیمیایى‏ در گیاه کلشک

از نظر ترکیبات شیمیایى در گیاه وجود گلوکوزید و اسانس روغنى و در هر ۱۰۰ گرم گیاه خشک ۰۱۲/ ۰ میلى‏گرم ارسنیک تأیید شده است. گلوکوزید آن گوگرددار به نام گلوکوناستورتین‏[ مى‏باشد و مواد معدنى آهن، ید، کلسیم، … و ویتامینها در آن یافت مى‏شود.

طبق بررسى‏هاى شیمیایى در هریک صد گرم برگ و ساقه تازه کلشک در حدود ۷۹ میلى‏گرم ویتامین‏C ، ۴۹۰۰ واحد بین المللى ویتامین‏A ، ۲۸۲ میلى‏گرم پتاسیم، ۵۲ میلى‏گرم سدیم، ۷/ ۱ میلى‏گرم آهن، ۵۴ میلى‏گرم فسفر، ۱۵۱ میلى‏گرم کلسیم و ۲/ ۲ میلى‏گرم پروتئین وجود دارد. بنابراین از نظر ویتامین‏C و کلسیم قوى‏تر از تره‏ تیزک و در ردیف سبزیجات غنى از ویتامین‏C و کلسیم است، ضمن اینکه مقدار آهن آن نیز قابل توجه است.

خواص گیاه کلشک(علف چشمه)

گیاه کلشک در مجموعه فارماکوپه اغلب کشورهاى دنیا یک نبات طبى منظور مى‏باشد.

در کشورهاى چین و هندوچین و اندونزى از سوپ آنکه با گوشت خوک تهیه مى‏کنند براى رفع سرفه‏ هاى حادث از ناراحتى ریه و تورم و جراحتهاى گلو مصرف مى‏شود و به عنوان مدر و ضد اسکوربوت یعنى براى رفع عوارض کمى ویتامین‏C استعمال مى‏شود. اسانس گوگردى ازت‏دار کلشک (سولفو نایتروجى‏ناس) محرک خوبى است و براى کمک به هاضمه عامل مؤثرى مى‏باشد.

از نظر طبیعت طبق نظر حکماى طب سنتى کلشک گرم و خشک مى‏باشد و مصرف آن گرم‏کننده بدن و اشتهاآور است و نفخ و باد را تحلیل مى‏برد و خون‏روى از هر عضوى را متوقف مى‏کند. مدر بول و حیض است و ترشح ادرار را زیاد مى‏کند و قاعده‏ آور است و براى خرد کردن سنگ کلیه خیلى مؤثر است.

اگر تازه یا پخته کلشک خورده شود براى تحلیل نفخ و بادهاى غلیظ معده و روده‏ها و باز کردن گرفتگى‏ها و انسداد و گرم کردن معده و کمک به هضم غذا و خرد کردن سنگ کلیه و ازدیاد ادرار و سرخ نمودن رنگ رخسار و کاهش درد پهلو و کاهش دردهاى طحال و دل‏پیچه و زخم روده نافع است.

مصرف کلشک(علف چشمه) تب‏بر و ضد کرم است و در بیمارى قند تأثیر مثبت وشفابخش دارد.  کلشک خلط آور است و در بیماریهاى مزمن ریه و برونشیتهاى مزمن و بیمارى‏هاى مجارى ادرار و استسقا مفید است. در موارد روماتیسم و نقرس نتایج شفابخشى مى‏دهد. مقدار قند را در ادرار مبتلایان به قند کاهش مى‏دهد.

در استعمال خارج له ‏شده گیاه براى زخمهاى اسکوربوتى‏[ نتیجه التیام‏دهنده دارد. کلشک حتى الامکان اگر به صورت خام و تازه مصرف شود حد اکثر خواص آن منعکس مى‏گردد.

مضرات گیاه کلشک: به سبب ترکیبات گوگردى که دارد مصرف آن در بعضى اشخاص ایجاد تشنجهاى دردناک مثانه و در برخى موارد عدم دفع ادرار مى‏نماید. در زنان باردار نیز مصرف آن ممکن است موجب تشنج در رحم و در نتیجه سقط جنین شود.

اگر عصاره گیاه  کلشک مصرف مى‏شود مقدار خوراک آن در حدود ۱۰۰ گرم در روز است که مخلوط با شیر یا جوشانده‏هاى سردشده خورده شود. دم‏کرده آن ۵۰- ۳۰ گرم گیاه در هزار گرم آب‏جوش در ظروف سربسته دم شود که اسانس آن خارج نشود و به ‏هرحال دم‏کرده اثرش کمتر از شکلهاى سرد آن است، زیرا در اثر حرارت مقدارى از مواد عامل آن از دست مى‏رود.

ولى در هر صورت باید توجه شود که در شکل سرد آن چون گیاه در آب غوطه‏ور است شاید آلودگى‏هایى داشته باشد که ممکن است موجب عوارض و ناراحتى‏هایى بشود لذا باید سبزى خام آن ضد عفونى و از عدم آلودگى آن اطمینان حاصل شود و یا به‏هرحال ناچار از دم‏کرده آن استفاده شود.

شربت کلشک: براى تهیه شربت علف چشمه(کلشک) نیم لیتر عصاره آن را گرفته با در حدود یک کیلوگرم شکر مخلوط و در آن حل نمایند. از این شربت تا ۱۰۰ گرم در روز مى‏توان خورد (البته در مواردى که خوردن شکر براى بیمار از سایر جهات مجاز باشد)