به گزارش جام جم سرا ، گاستروآنتریت (Gastroenteritis) یا بیماری التهاب معده ـ روده، در فصل گرما بیش از زمان‌های دیگر فعال است.
با توجه به گرم شدن هوا و نزدیک شدن به فصل تابستان با دکتر محمدجعفر فره‌وش، فوق‌تخصص گـوارش و کبد بزرگسالان برای شناخت بهتر و بیشتر این ویروس گفت‌وگو کرده‌ایم.
دکتر فره‌وش درباره اهمیت آگاهی مردم نسبت به این بیماری که به اسهال ویروسی نیز معروف است، می‌گوید: آنفلوآنزای معده بیماری شایعی است که سالانه بیش از پنج میلیون نفر را مبتلا و باعث مرگ یک و نیم میلیون انسان در دنیا میشود.
آنفلوآنزای معده چگونه سراغ شما می‌آید؟
آشنایی با روش‌های انتقال بیماری‌ها در پیشگیری، ریشه‌کنی و بهبود بسیار حائزاهمیت است. میکروب‌ها و ویروس‌ها معمولا به چهار روش انتقال از طریق تماس مستقیم، آب و مواد غذایی، نیش حشرات و از طریق هوا به افراد سالم منتقل می‌شوند.
دکتر فره‌وش درباره انتقال ویروس آنفلوآنزای معده می‌گوید: راه انتقال این بیماری اغلب از طریق غذا و آب آلوده، غذای خوب پخته نشده و تماس نزدیک با افراد بیمار است. به همین دلیل به افراد توصیه می‌کنیم حتما به صورت مکرر دستان خود را با آب و صابون بشویند و بهداشت شخصی و منزل را رعایت کنند. ظروف افراد مبتلا را جدا از دیگران بشویند و نگه دارند.
کودکان بیشترین قربانیان
سالانه میلیون‌ها کودک در جهان در اثر بیماری‌های مختلف که شایع‌ترین آنها اسهال و ذات‌الریه است، جان خود را از دست می‌دهند. اسهال، تب، استفراغ و درد شکم ازجمله علائم ابتلای کودک به انفلوآنزای معده است که کودک یا فرد بزرگسال مبتلا حتما باید توسط پزشک ویزیت و وضع او دقیق بررسی شود.
دکتر فره‌وش با بیان این که کودکان بیش از بزرگسالان به این بیماری مبتلا می‌شوند، تأکید می‌کند: از دست رفتن آب بدن به واسطه اسهال نکته بسیار مهم و خطرناکی است که کم‌‌توجهی به آن میتواند باعث مرگ فرد شود. مدت زمان این بیماری که داروی خاصی ندارد و سرم و محلول‌های اوآراس تنها داروی قابل استفاده برای این بیماری است، معمولا دو هفته است.
دکتر فره‌وش درباره تغذیه کودکان در دوران بیماری می‌گوید: شیرمادر نقش بسیار مهمی در محافظت و بهبود سلامت کودک دارد. در رابطه با بچه‌هایی که به جای شیر مادر، شیرخشک می‌خورند نیز رعایت بهداشت ظروف و شیشه شیر بسیار مهم است.
ضرورت مراجعه به پزشک
امتناع از خوددرمانی یکی از توصیه‌های اکید پزشکان و متخصصان حوزه سلامت است، اما متاسفانه بسیاری از ما به این تأکیدات هیچ توجهی نداریم و به محض بیمار شدن و شبیه بودن علائم آن با دفعات گذشته، بلافاصله خوددرمانی را آغاز می‌کنیم در صورتی که ممکن است علائم بیماری‌ها شبیه به هم، اما نوع آنها متفاوت باشد و هر کدام توصیه‌ها و داروهای مرتبط با خودشان را نیاز داشته باشند.
به گفته دکتر فره‌وش، در صورتی که علائم بیماری همچون اسهال و استفراغ، عفونت معده و روده، مشاهده خون در استفراغ یا مدفوع، تب و بی‌حالی بیش از دو تا سه روز طول کشید و فرد بهبود نیافت، باید حتما توسط پزشک ویزیت شود تا راهنمایی‌های لازم را دریافت کند.
این فوق‌تخصص گوارش در پاسخ به این پرسش که اگر نیازی به داروی خاصی نیست چرا باید به پزشک مراجعه شود، می‌گوید: باید شدت بیماری معلوم شود تا در صورت لزوم فرد بستری شود و سرم‌های الکترولیت به وی تزریق شود. از سوی دیگر با توجه به این که علائم این بیماری میتواند با بسیاری از بیماری‌ها مشترک باشد به همین دلیل وضعیت فرد حتما باید توسط پزشک بررسی شود.
وی ادامه می‌دهد: در شرایط عادی، اگر فرد به محلول اوآراس دسترسی نداشت، میتواند با ترکیب نمک، شکر و کمی لیموترش سرم را آماده کند. علاوه بر این، ماست، دوغ و کته ماست نیز در بهبود فرد موثر است.
این متخصص گوارش درباره داروهای ضداسهال و تهوع و آنتی‌بیوتیک می‌گوید: مصرف دارو تاثیری در کوتاه شدن زمان بهبود بیماری ندارد. نیازی به مصرف آنتی‌بیوتیک نیست.
این بیماری باید دوره خود را بگذراند. هرچند قرص ضدتهوع میتواند در تحمل وضع تاثیر داشته باشد، اما داروی ضداسهال بی‌تاثیر است چون علائم بیماری را کم می‌کند ولی باعث رفع یا بهبود آن نمی‌شود.
چرا باید کته ماست بخوریم؟
یکی از توصیه‌های پزشکان هنگام ابتلای فرد به اسهال، مصرف کته ماست و پرهیز از غذاهای چرب است.
دکتر فره‌وش درباره دلیل و تاثیر خوردن کته ماست می‌گوید: آلبومین (گروهی از پروتئین‌های محلول در آب) موجود در ماست توانایی مقابله با باکتری‌ها را دارد. این غذا سبک است و نیاز به درگیری گوارش برای هضم کردن غذا مانند غذاهای چرب و سرخ کرده نیست. به همین دلیل یکی از غذاهای بسیار خوب و مناسب هنگام ابتلای فرد به آنفلوآنزای معده است.
سرم، تنها داروی درمان آنفلوآنزای معده
آنفلوآنزای معده نوعی اسهال ویروسی است که هیچ درمان خاصی جز مصرف «او.آر.اس» یا سرم‌های الکترولیت ندارد و بیمار بعد از یک تا دو هفته بهبود می‌یابد. فرد میتواند با کمک آلبومین موجود در دوغ و ماست و مصرف زیاد مایعات از کاهش آب بدن پیشگیری کند.
مبتلایان اصلی این بیماری کودکان هستند که رعایت اصول بهداشتی بهترین و موثرترین راه محافظت و پیشگیری از سلامت بچه‌ها و بزرگسالان از ابتلا به این بیماری است.
سهیلا فلاحی - دانش و سلامت