معمولا عادت کرده‌ایم تا اسم درمان می‌آید، یاد قرص و آمپول و شربت بیفتیم. حتی این روزها با ورود فناوری‌های پیشرفته به نظام درمان، کار به جایی کشیده است که مداوا بدون آزمایش‌های تشخیصی و عکسبرداری‌های پیچیده پزشکی، چندان برایمان قابل هضم نیست.
مثلا اگر به پزشک مراجعه کنیم و پزشک هیچ دارو و آزمایشی تجویز نکند و فقط به ما بگوید با دو روز استراحت مطلق در منزل بهبود پیدا می‌کنیم، خیلی‌هایمان این نوع درمان را قبول نمی‌کنیم و با خودمان می‌گوییم باید حتما به یک پزشک دیگر مراجعه کنیم.
اینها تصورات رایجی است که امروزه در نظام درمان جا افتاده است که البته با شدت کم و زیاد هم این دیدگاه در بیشتر کشورها رواج دارد.
اما از آن سو، طبیبانی هم هستند که بدون بهره‌گیری از شیوه‌های رایج پزشکی، به روش‌های درمانی‌ای متوسل می‌شوند که برای خیلی از ما عجیب و باورنکردنی است.
این شیوه‌های درمانی با کلیشه‌های ذهنی ما سازگار نیست، بنابراین چندان آن را منطقی نمی‌دانیم، اما واقعیت این است که اگر بخواهیم بدون تعصب و قضاوت به درمان‌های غیرمعمول نگاه کنیم، تجربه ثابت کرده است گاه این درمان‌ها توانسته است حال بیماری را بهتر کند و گاهی هم به بدتر شدن حال بیمار ختم شده است.
در اینجا نکته مهم این است چه کسی با توسل به شیوه‌های غیرمعمول به کار درمان می‌پردازد؟ چرا که نتیجه کار به این بستگی دارد که آیا آن فرد طبیب ـ که از شیوه‌های غیررایج درمانی استفاده می‌کند ـ علم و تجربه این کار را دارد یا خیر؟
آیا آن طبیب از علم بالین سر درمی‌آورد یا این که به نیتی دیگر به درمان‌های غیرمعمول بیماران روی آورده است؟
زهر این زنبورها شفاست
زنبور درمانی را میشود یکی از عجیب‌ترین روش‌های درمانی به حساب آورد که گذشته‌ای طولانی دارد. در این روش از عسل و نیش زنبور برای درمان بیماران استفاده میشود. این درمان در مصر، یونان، چین و بسیاری از کشورهای دیگر هم سابقه دارد.
روح‌الله ارجمندی، ساکن نجف آباد اصفهان به گفته خودش، 50 سال است زنبوردرمانی می‌کند.
او در گفت‌وگو با جام‌جم مدعی است زنبوردرمانی میتواند بسیاری از بیماری‌ها، حتی ام‌اس و سرطان را هم شفا دهد؛ البته ارجمندی می‌گوید نتیجه گرفتن از این درمان به عوامل زیادی مثل ژنتیک و تجربه درمانگر ارتباط دارد.
به اعتقاد این درمانگر، فردی که زنبوردرمانی انجام می‌دهد مثل راننده ماهری است که فرد را به مقصد می‌رساند؛ اما اگر مهارت نداشته باشد، هم خودش و هم دیگران را به خطر می‌اندازد.
سلامت روحی بیمار و سیگاری نبودن فرد هم عوامل دیگری است که به گفته این درمانگر، روی نتیجه کار زنبور درمانی تاثیر مثبت یا منفی می‌گذارد.
زالو درمانی، مکیدن درد بیمار
آنها که زالودرمانی می‌کنند، معتقدند خیلی از بیماری‌ها به دلیل عدم خون‌رسانی مناسب به بخش‌های مختلف بدن است؛ اما زالوها می‌توانند با مکیدن خون بیمار و باز کردن عروق، آن ناحیه آسیب‌دیده از بدن را ترمیم کنند.
حسن محمدی در کار زالودرمانی است. او خودش تولیدکننده زالو است و به جام‌جم توضیح می‌دهد: این طور نیست که در زالودرمانی از هر زالویی استفاده بشود، بلکه ما فقط نوع خاصی از زالوهای پزشکی را پرورش می‌دهیم که در زالودرمانی استفاده میشود.
رنگ زالوهای درمانی، ترکیبی از رنگ‌های سیاه و قهوه‌ای است و عرض آن به یک سانتی‌متر می‌رسد.
محمدی تاکید دارد بیماری‌های پوستی، درد زانو و کمردرد با کمک زالودرمانی بخوبی مداوا میشود.
آرتروز و اختلال گردش خون هم از دیگر بیماری‌هایی است که به اعتقاد این گروه از درمانگران میشود آنها را با زالودرمانی مداوا کرد.
از ماهی درمانی تا درمان با کمک سنگ و رایحه
در ایران بیشتر به نام دکتر فیش معروف شده است؛ روشی که در آن از ماهی‌ها برای کاهش استرس و از میان بردن بیماری‌های پوستی استفاده میشود.
در این روش، بیمار را در حوضچه‌ای کوچک یا بزرگ قرار می‌دهند و بعد از آن ماهی‌ها به دور پاها یا بدن بیمار حلقه می‌زنند. گفته میشود این ماهی‌ها کک و مک پوست، زبری کف پا و برخی باکتری‌های پوستی را از بدن بیمار پاک می‌کنند و او مداوا میشود. این درمان باید دست‌کم یک ماه ادامه داشته باشد و در بسیاری از کشورها ـ حتی کشورهای توسعه یافته ـ نیز رواج دارد.
نوع دیگری از درمان‌های غیرمتداول، استفاده از سنگ‌های مختلف برای شفای بیماری‌هاست. در این روش ادعا میشود هر سنگ خاصیتی دارد که میتواند بیمار را از شر یک بیماری خلاص کند؛ مثلا از سنگی به نام سنگ خون برای بندآوردن خونریزی یا درمان افسردگی استفاده می‌کنند.
رایحه درمانی هم چیزی شبیه سنگ درمانی است. در این روش هم می‌گویند برخی رایحه‌ها و بوی بعضی روغن‌ها میتواند بیماری‌های مختلفی را درمان کند؛ مثلا یاسمن، اطلسی، شمعدانی و هل ازجمله معروف‌ترین گیاهانی هستند که اغلب ما با نام آنها آشنا هستیم، اما رایحه درمان‌ها معتقدند رایحه همین گیاهان معروف هم میتواند خاصیت درمانی زیادی داشته باشد.
در آب‌درمانی هم ادعا میشود خوردن آب زیاد، باعث رفع برخی امراض میشود که البته این ادعا را علم روز پزشکی رد کرده است. اینها روش‌های درمانی عجیب و غیرمعمولی است که در گوشه و کنار کشور ما هم دیده میشود؛ اما برخی روش‌های عجیب درمانی هم در دنیا وجود دارد که البته جایگاه چندانی در داخل ندارد و شاید حتی خیلی از مردم ما هم اسم آن را نشنیده باشند.
مثلا ماساژ با مار، دلفین درمانی، بلعیدن ماهی خام، لاک‌پشت‌درمانی، گردودرمانی، شن‌درمانی و حتی عقرب‌درمانی با کمک عقرب‌های مرده در چین، روش‌های غیرمتداول درمانی است که در برخی کشورها ـ بخصوص در هند ـ طرفداران زیادی دارد.
آیا به درمان‌های غیرمعمول اعتماد کنیم؟
آگاهی از این روش‌های عجیب و غریب درمان، شاید خیلی‌ها را وسوسه کند برای یک بار هم که شده، این درمان‌ها را تجربه کنند.
دکتر اکبر کتابی، پزشک و متخصص طب سنتی در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: شکی نیست روش‌هایی مثل زالودرمانی یا زنبوردرمانی این قابلیت را دارد که برخی بیماری‌ها را از بین ببرد. فقط نکته مهم اینجاست که برای بهره گرفتن از این روش‌ها نمی‌شود به هر کسی اعتماد کرد.
کتابی تاکید دارد درمانگری که از این روش‌ها استفاده می‌کند باید شناخت بالایی از علم بالین و به مباحث عروق و آناتومی بدن تسلط داشته باشد. به گفته او مثلا برای همین زالودرمانی، 280 نقطه در بدن وجود دارد که مستعد زالودرمانی است؛ اما اگر درمانگر این نقاط را نشناسد و به اصطلاح ما پزشکان، بدن را مثل کوزه‌ای ببیند که نقاط مختلف بدن برایش فرقی نداشته باشد، این کار میتواند سلامت بیمار را به طور جدی تهدید کند. او توضیح می‌دهد مثلا بیمار مبتلا به هموفیلی به هیچ وجه نباید از زالودرمانی استفاده کند، زیرا این کار میتواند به مرگ بیمار ختم شود. حال اگر درمانگر همین نکته را نداند و همه بیماران برایش یکسان باشند، همین ندانستن میتواند بیمار را به کام مرگ بکشاند. نکته دیگری که این پزشک به آن اشاره دارد، بحث بهداشتی بودن محیط درمان است. به اعتقاد او، هر نوع درمان غیرمعمول مثل زالودرمانی، اگر در محیط غیراستریل و غیربهداشتی انجام شود، میتواند بیمار را به عفونت‌های کشنده مبتلا کند. در دیگر روش‌های درمانی هم رعایت این نکته بسیار مهم است و بیمار باید از هر محیط درمانی غیربهداشتی دوری کند. همه اینها دلایلی است که به گفته کتابی، بیمار باید در انتخاب روش درمان و انتخاب درمانگر، دقت زیادی به خرج دهد؛ طوری که بیمار تا وقتی از علمی و عملی بودن یک شیوه درمانی و سابقه مثبت آن اطمینان کامل نداشته باشد و درمانگر را فردی حاذق و متخصص در آن حوزه نداند، نباید به درمان‌های غیرمعمول تن دهد، زیرا این انتخاب اشتباه میتواند بیمار را بیمارتر از قبل به خانه بازگرداند.
امین جلالوند / گروه جامعه