افزایش موهای زاید در افراد به دو نوع کلی هیپرتریکوز و هیرسوتیسم تقسیم می‌شوند. هیپرتریکوز در هر دوجنس مرد و زن ایجاد میشود و علل مختلفی دارد؛ اما هیرسوتیسم فقط مخصوص خانم‌هاست و علل آن کاملا با هیپرتریکوز متفاوت است.
هیرسوتیسم عارضه شایعی است که میتواند در نوجوانان و خانم‌های جوان باعث اضطراب و نگرانی و کاهش اعتماد به نفس شود و گاهی عوارض روحی - روانی شدیدی هم به دنبال دارد. در واقغ، هیرسوتیسم به رشد بیش از اندازه مو در مکان‌های خاصی از صورت و بدن خانم‌ها که وابسته به آندروژن است گفته میشود.
موهای ناحیه صورت یک خانم به طور طبیعی باید به صورت موهای کمرنگ و نازک باشد. این موها به آسانی قابل دیدن نیستند و اگر در ناحیه صورت هر خانمی به جای این موهای نازک، موهای ضخیم و سیاه با الگوی مردانه رشد کرد، یا اگر در مدت کوتاهی رشد سریع موهای ترمینال در نواحی خاصی از بدن که وابسته به آندروژن است (مثل نواحی سینه، اطراف ناف و شکم، قسمت فوقانی و تحتانی پشت، قسمت داخلی کشاله ران و بازو‌ها) مشاهده شد، حتما باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کرد.
باید توجه داشت که این مشکل علاوه براینکه روی ظاهر و اعتماد به نفس بیمار اثر می‌گذارد، ممکن است مشکلات داخلی فراوانی نیز ایجاد کند، پس این علامت را باید مهم تلقی کرده و نباید آن را از نظر دور داشت.
الگوی طبیعی رشد مو بر اساس رنگ پوست و نژاد بسیار متفاوت است. سفیدپوست‌ها موهای صورتشان نسبت به سیاهپوست‌ها و نژاد زرد بیشتر است و زنان آسیایی‌تبار و ساکن نواحی مدیترانه به طور طبیعی موهای بیشتری نسبت به زنان اروپایی دارند.
علت زمینه‌ای برای ایجاد هیرسوتیسم را باید در تخمدان‌ها، غدد فوق کلیوی یا هیپوفیز جست اما در صورت ایجاد هر یک از علائمی مانند کلفت شدن صدا شبیه صدای مردان، آکنه‌های مقاوم به درمان یا شدید و کیستی، ریزش مو با الگوی مردانه در ناحیه پاریتال و جلوی سر، آمنوره یا قطع قاعدگی، اختلالات قاعدگی (کم یا نامنظم شدن آن)، چاقی مرکزی بخصوص در ناحیه شکم و پهلو‌ها، تیره و ضخیم شدن پوست در نواحی زیربغل، آرنج، کشاله ران، گردن یا چین‌های زیر پستان، کبودی سریع پوست بدون سابقه ضربه و تروما، ترشح شیر از پستان در خانم‌های مجرد یا زنی که کودک شیرخوار ندارد، افزایش کلسترول و چربی‌های خون، هیرسوتیسم پیش از بلوغ یا هیرسوتیسمی که به طور ناگهانی رخ می‌دهد، افزایش فشار خون، دیابت نوع ۲ همراه با سندروم‌های مقاومت به انسولین با افزایش قند خون، افزایش حجم عضلات و ناباروری باید به افزایش هورمون‌های مردانه در بدن زنان شک کرد و به پزشک متخصص مراجعه کرد.
| بهترین روش درمان هیرسوتیسم، شناخت عامل بیماری و درمان با داروهای هورمونی و سپس حذف موها با استفاده از لیزر و سیستم‌های نوری و رادیوفرکوئنسی است |
تمام افرادی که دچار هیرسوتیسم هستند باید توسط پزشک معاینه شوند تا علت زمینه‌ای آن مشخص شود. با استفاده از سونوگرافی تخمدان‌ها و غدد فوق کلیوی و آزمایش‌های هورمونی، و همچنین در صورت لزوم با نظر پزشک متخصص و انجام سایر اقدامات پاراکلینیکی مانند سی تی اسکن و... می‌توان تشخیص قطعی را درباره مشکل رشد زیاد موهای زاید روی پوست زنان مطرح کرد.
اکنون بهترین روش درمانی برای هیرسوتیسم شناخت عامل این بیماری و درمان این عامل با استفاده از داروهای هورمونی و سپس حذف موهای زائد با استفاده از تکنولوژی‌های جدید مانند لیزر و سیستم‌های نوری و رادیوفرکوئنسی است. البته لیزر مطمئن‌ترین روش در درمان هیرسوتیسم است. (دکتر رضا قادری - متخصص پوست و مو)