جام جم سرا: شاید این پرسش مطرح شود که دلیل این استقبال و افزایش مصرف چیست. یکی از دلایل افزایش استفاده از غذاهای سرد در ماه مبارک، پیروی از برنامه غذایی نادرست و شانه خالی‌کردن از تهیه و طبخ غذاهای سالم و خانگی است. دلیل دیگر آن محدودیت‌های خورد و خوراکی افراد معذور از روزه‌داری‌است.
افرادی که قادر به روزه‌داری نیستند در طول روز کمتر می‌توانند غذاهای چلویی و خورشی و انواع خوراک ـ که اغلب معطر و بودار است ـ را طبخ و مصرف کنند، ضمن اینکه دسترسی به رستوران به حداقل می‌رسد و غذاخوری مراکز اداری تعطیل میشود. در نتیجه افراد مجبور به استفاده از غذاهای سرد ساندویچی می‌شوند.
مصرف غذای سرد آماده یعنی ضرر
اغلب غذاهای سرد آماده که کالباس یکی از ترکیبات آن است همچون انواع سالاد الویه، سالاد ژامبون، سالاد پاستا، انواع کالباس خشک، سالامی، دودی یا کالباس مرغ و گوشت‌بره و حتی کالباس بوقلمون برای بیشتر افراد حتی کسانی که سلامت کامل دارند منع مصرف دارد، چه برسد به بیماران، زنان باردار و شیرده یا خانم‌هایی که در دوران عادت ماهانه به سر می‌برند و نمی‌توانند روزه بگیرند.
مصرف این غذاها به طور معمول بیش از ماهی یک یا دو بار توصیه نمی‌شود اما اگر قرار باشد فرد ناتوان از روزه‌داری، به دلیل محدودیت در خورد و خوراک وعده صبحانه را حذف و در وعده ناهار از این نوع غذاها آن هم سه یا چهار بار در هفته استفاده کند، پیامدهای مخاطره‌آمیزی سلامتش را تهدید می‌کند.
فرآورده‌های گوشتی سرشار از مواد افزودنی، نگهدارنده و نمک است و چربی به کار رفته در این فرآورده‌ها اشباع و حاوی کلسترول بالایی است و هر چقدر هم تولیدکنندگان این فرآورده‌ها ادعا کنند محصولشان از بهترین نوع گوشت و مواد اولیه تهیه شده، بازهم نمی‌توان این محصولات را سالم در نظر گرفت.
اما آیا به محصولات گوشتی که روی بسته‌بندی آنها 80 یا 90 درصد گوشت درج شده می‌توان اعتماد کرد؟ شاید همه ما با دیدن 90 درصد گوشت در گوشه‌ای از بسته‌بندی محصول فکر کنیم گوشت به کار رفته از نوع خالص و قسمت مرغوب دام یا طیور است اما احتمال دارد این درصد گوشت، مخلوطی از گوشت مرغوب به همراه پوست و دیگر احشای حیوان باشد و دلیل خوشمزگی آن هم چربی به کار رفته در این نوع محصولات است که میتواند یک فرآورده گوشتی را از فیله یا گوشت لحم تازه هم لذیذتر کند.
لازم است بدانید اغلب اغذیه فروشی‌ها از فرآورده‌های گوشتی فله‌ای و ارزانقیمت استفاده می‌کنند و اغلب تولیدکنندگان چنین محصولاتی برای آن‌که طعم و بوی چربی و مواد اولیه نامرغوب محصول را مخفی کنند از میزان زیاد ادویه بخصوص سیر، فلفل یا عصاره دود استفاده می‌کنند که اتفاقا هر چه محصول بویژه کالباس دودی‌تر و طعم بوی سیر آن نمایان‌تر باشد، بیشتر مورد استقبال همگان قرار می‌گیرد و از همه دلچسب‌تر آن نوشابه گازدار و سس مایونزی است که همراه هر لقمه ساندویچ پرسیر و پرادویه خورده میشود و این یعنی صدمه‌ای قطعی به سلامتی. در ماهی که باید ماه سلامت و تنفس بدن باشد، با این بدخوری‌ها تیشه به ریشه سلامت‌مان می‌زنیم.
بیشترین مصرف‌کنندگان غذاهای سرد در ماه رمضان
معمولا بیشترین خریداران ساندویچ‌های سرد در ماه رمضان خانم‌های جوان یا نوجوان در دوران عادت ماهانه هستند؛ دورانی که اغلب با شکم درد، ناپایداری خلقی، تحریک‌پذیری، سردرد و ضعف همراه است که متاسفانه مصرف غذاهای آماده سرد با شدت بخشیدن به تغییرات هورمونی به این علائم دامن می‌زند و به دلیل نمک زیادی که دارد موجب تورم بدن، حساسیت و درد سینه‌ها و نفخ شکم میشود و بی‌خوابی، تنش عصبی، نداشتن تمرکز و افسردگی از پیامدهای غیرقابل تحمل آن است علاوه بر آن وقتی مصرف ساندویچ سرد زیاد میشود استفاده از انواع نوشابه گازدار و سس‌ها هم زیاد میشود و نه تنها مشکلات گوارشی به همراه دارد، بلکه موجب اضافه وزن هم میشود.
اگر هم در گروه مصرف‌کنندگان حرفه‌ای فرآورده‌های گوشتی هستید و در وعده افطار، شام یا سحر باید یکی از این محصولات را مصرف کنید، لازم است بدانید مصرف غذاهایی که غنی از چربی اشباع است ضمن اینکه خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد باعث آسیب‌های کبدی نیز میشود. مصرف غذاهای سرد یا سرخ شده در وعده افطار، زمانی که معده ساعت‌ها از هرگونه مواد غذایی خالی است، باعث ایجاد اختلالات شدید گوارشی میشود که مهمترین آن ترش کردن است و با اختلال در عملکرد طبیعی کبد موجب کاهش تمرکز و رخوت حتی تا چند روز پس از مصرف میشود، ضمن اینکه مصرف این فرآورده‌ها در وعده سحر موجب عطش فرد روزه دار میشود. در نتیجه خود مردم باید در این زمینه آگاهی کامل کسب و به نوع تغذیه‌شان بخصوص در این ماه توجه کنند.
غذاهای حاضری، جایگزین غذاهای سرد
اگر در ماه رمضان به دلیل معذوریتی قادر به گرفتن روزه نیستید و نمی‌خواهید بوی غذایتان تا هفت خانه آن طرف تر استشمام شود یا اگر شاغل هستید و به دلیل بیماری باید وعده ناهار را بموقع میل کنید، می‌توانید از غذاهای سبک و سالم حاضری یا همان غذاهای خودمانی همچون نان و پنیر و انگور، آب دوغ خیار، ماست و خیار، نان و پنیر و گردو، یا نان و پنیر و طالبی و خربزه استفاده کنید؛ غذاهایی که به حرارت طبخ نیازی ندارند، طبع خنکی دارند، زود حاضر می‌شوند و از همه مهم‌تر در این روزهای گرم بخصوص هنگام ظهر که گرما نفسگیر و خفقان‌آور و میل و اشتهایمان به خوردن غذاهای گرم و پختنی کم میشود، گزینه مناسبی است. آب‌دوغ خیار یکی از خوردنی‌ترین غذاهای تابستانی است که به دلیل طبع خنکی که دارد عطش را رفع می‌کند و از خستگی و رخوت ناشی از گرمی هوا می‌کاهد و به سبب آن‌که در تهیه این غذای حاضری مواد مغذی متعددی همچون گردو، کشمش و ماست به کار رفته، در وعده ناهار میتواند انرژی‌زا باشد.
فاخره بهبهانی / گروه سلامت