تقریباً همهی خانوادهها از کودکان خود انتظار دارند به نحوی در کارهای خانه مشارکت داشته باشند. اما آن ها را چگونه به این کار تشویق کنیم؟
بعضی از کودکان وظایفی در خانه دارند که مسئولاند هرروز یا هر هفته آن را انجام دهند. بعضی کودکان دیگر در صورت درخواست والدین کاری انجام میدهند. درهرحال، شرکت دادن کودکان در کارهای خانه به نفع همه اســت.
مزایای مشارکت کودکان در کارهای خانه
تحقیقات نشان می‌دهد کودکان از راه‌های مختلفی درباره‌ی روابط خانوادگی و عملکرد خانواده خود آموزش می‌بینند. مشارکت در کارهای خانه‌یکی از روش‌های یادگیری آن‌هاست.
وقتی کودکان در زندگی خانوادگی مشارکت دارند، این امر به آنها کمک می‌کند تا شایستگی و مسئولیت را در وجود خود احساس کنند. از طرف دیگر، تقسیم‌کارهای خانه میتواند استرس را در یک خانواده کاهش دهد. به‌علاوه، شرکت دادن کودکان در کارهای خانه به خانواده کمک می‌کند بهتر عمل کند.
وقتی به کار فکر می‌کنیم فکرمان به رفت‌وآمدهای طولانی، مدیران بدرفتار، آخرین‌مهلت انجام کار و فشار مداوم نیز می‌رود. اما برای کودکان کار میتواند بلیطی برای ورود به جهان بزرگ‌سالان باشد، جایی که آنها می‌توانند مسئولیت‌های افراد بزرگ‌سال را پذیرفته و مهارت‌های آنها را بیاموزند.
چگونه کودکان را در کارهای خانه شرکت داده و در این راه به آنها انگیزه دهیم
راز آن این اســت که از کودکان در کارهایی که برای آن ارزش قائلید و مناسب سن و توانایی آن‌هاست درخواست همکاری کنید. کاری که برای کودکان بسیار سخت اســت میتواند خسته‌کننده و یا حتی خطرناک باشد، و کاری که خیلی ساده اســت نیز میتواند کسل‌کننده باشد.
اگر شما فعالیت‌هایی را انتخاب کنید که برای سن آنها مناسب باشد، حتی کودکان کم سن نیز می‌توانند شروع به کمک کردن کنند. می‌توانید با کارهای ساده مانند مرتب کردن اسباب‌بازی‌ها یا اتاقشان شروع کنید. این کار به کودکان این پیام را می‌رساند که مشارکت آنها مهم اســت.
همچنین لازم اســت درباره‌ی کارهایی که کودکان را درگیر توجه به‌کل خانواده می‌کند نیز فکر کنید. برای مثال، از آنها بخواهید در چیدن یا تمیز کردن میز به شما کمک کنند. چنین کارهایی بیشتر می‌توانند سبب افزایش حس مسئولیت‌پذیری و مشارکت در کودکان شوند.
اگر کودک شما به‌اندازه‌ی کافی بزرگ اســت، می‌توانید یک گفتگوی خانوادگی داشته باشید. این کار این باور که همهی اعضای خانواده در نحوه‌ی انجام کارها مشارکت دارند را تقویت می‌کند. کودکان بالای شش سال نیز می‌توانند در تصمیم‌گیری در مورد اینکه چه‌کارهایی را ترجیح میدهند کمک کنند.
پول‌توجیبی
به عقیده محققان، بهتر اســت از ایجاد انگیزه‌هایی مانند پول‌توجیبی برای انجام کارهایی که جزء وظایف خانه هستند خودداری کنید. به‌جای آن تلاش کنید در کودکان این باور را تقویت کنید که کمک کردن آنها شما را شاد کرده و آنها را به بخشی مهم از خانواده تبدیل می‌کند.
تشویق زیاد کودکان را علاقه‌مند به کمک کردن می‌کند. اگر تلاش‌های اولیه‌ی آنها خیلی مفید نیست، می‌توانید با توضیح دوباره‌ی کار به آنها شانس موفقیتشان را بیشتر کنید. همواره به آنها بگویید که کار خود را خوب انجام میدهند و به پدر و مادر خود کمک میکنند. با این روش آنها احساس میکنند پاداش کار خود را گرفته‌اند.
کارهای پیشنهادی برای سنین مختلف
کودکان می‌توانند به روش‌های مختلفی در کارهای خانه کمک کنند. برای مثال، زمانی که بزرگ‌ترها لازم اســت کارهای مهمی در خانه انجام دهند، فقط کافی اســت آنها بیرون رفته و بازی کنند. برخی خانوادهها از کودکان بزرگ‌تر انتظار دارند در مورد بچه‌های کوچک‌تر کمک کنند، مثلاً آنها را سرگرم کنند، حواس آنها را پرت کنند، و یا از آنها محافظت کنند.
در اینجا پیشنهاداتی برای کار کردن کودکان در سنین مختلف آورده شده اســت:
2 تا 3 سال
• جمع‌کردن اسباب‌بازی‌ها و کتاب‌ها
• آویزان کردن لباس‌ها به آویزهای لباس
• قرار دادن زیربشقابی‌ها روی میز غذاخوری
4تا5 سال
• چیدن میز برای غذا
• کمک برای آماده کردن غذا، تحت نظارت شما
• کمک به روی‌هم گذاشتن لباس‌های تمیز هر یک از اعضای خانواده و آماده کردن آنها برای تا کردن
• کمک به خرید خواروبار و قرار دادن آنها در جای خود
• دادن لباس‌های خیس به شما برای پهن کردن روی‌بند رخت جهت خشک شدن
• آب دادن باغچه و گیاهان داخل آپارتمان
• آماده کردن آب و غذا برای حیوانات خانگی
• کمک در بیرون بردن آشغال‌ها از باغچه، تحت نظارت شما
• تمیز کردن سینک داخل سرویس بهداشتی
• تمیز کردن صندلی‌های آشپزخانه
• کمک در شستن و پهن کردن لباس‌ها
• کمک در تا کردن لباس‌های خشک
• تی کشیدن زمین
• جمع‌کردن ظروف آشپزخانه و قاشق و چنگال
• گردگیری کردن
• بیرون بردن زباله‌ها
• کمک در آماده کردن غذا و سرو آن، تحت نظارت شما
می‌توانید با اجازه دادن به کودکان برای تغییر کارهای خود پس از یک مدت‌زمانی، به آنها کمک کنید باانگیزه بمانند و همگام با تغییر علایق خود پیش روند. همچنین این کار روشی برای چرخش کارهای خانه میان اعضای خانواده اســت.
