سارکوما به هر یک از گروه های تومروهای بدخیمی گفته می شود که سلول های با پایه مزودرم و بافت همبند و هر نوع بافت با قابلیت جایگزینی به جای دیگر بافت ها را هدف قرار دهد. این تومورها اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده شوند در حالت خوش خیم باقی می مانند اما به علت متاستازی سریع از راه مجاری خونی، این سرطان در زیرگروه بدخیم قرار دارد.
سارکوما 2 درصد از سرطان ها را تشکیل می دهد و استخوان یا بافت های نرم مانند عضله و مفصل را گرفتار می کند. این سران علاوه بر اندام ها و دست ها در شکم هم دیده شده اما به دلیل آنکه 40 درصد بروز آن در اندام ها بوده، متخصصان ارتوپد در درمان آن نقش بسازی دارند. به همین مظنور با دکتر فرشید عبدالوهاب، محقق ایرانی دانشگاه وین اتریش که یکی از حوزه های تحقیقاتی اش درمان سارکوما است گفت و گویی انجام دادیم. دکتر عبدالوهاب با همکاری پرفسور راینر کورتز، پدر جراحی ارتوپدی انکولوژی دنیا و طراح پروتزهای Limb salvage، مطالعات وسیعی در این زمینه انجام داده است.
دلایل وجود سارکوما هنوز به طور صددرصد کشف نشده است و نمی توان گفت شیوع این بیماری در کشوری بیشتر و در کشور دیگری کمتر است. ولی به طور متوسط شیوع تومورهای سارکوما در تمام کشورها یکسان و از جمله بیماری های کمیاب به شمار می رود. به این معنا که تومورهای سارکوما حدود یک درصد تومورهای بدخیم را تشکیل می دهد.
سارکوما انواع متنوعی دارد؟
سارکوماها دو نوع «استخوانی» و «بافت نرم» دارند. سارکومای استخوانی علاوه بر استخوان های ران، در همه استخوان ها ایجاد می شود. این نوع سارکوما در دو نوع «استئو سارکوم»، نوعی از رشد نئوپلاسمای بدخیم بافت استخوانی با منشا سلول های مزانشیمی استخوان و «یوئینگ سارکوم»، تومور استخوانی بدخیم که بیشتر در استخوان ران، لگن و ساق ایجاد می شود، بروز می کند.
سارکوما با کیست های استخوانی متفاوت است؟
درمان دیرهنگام و زودهنگام برای مبتلایان به این بیماری چگونه تفسیر می شود؟
چرا؟
پس نقص عضو یکی از چالش های درمان بیماران مبتلا به سارکوما است؟
امروزه نمی توان به آن چالش گفت، چون در گذشته پزشکان فقط اقدام به قطع عضو می کردند ولی با مطالعاتی که انجام شده پروتزهای پیشرفته جایگزین استخوان از دست رفته شده است. پروفسور کوتز که در گذشته رییس من بود، اولین پروتزها را در این زمینه عرضه کرد. این پروتزها مدولار است یعنی اگر 15 سانتیمتر از استخوان برداشته شده است پروتز به همان اندازه جایگزین استخوان سرطانی می شود.
اینکه می گویید باید بافت سالم همراه با تومور سارکوما برداشته بشود به نظر نگران کننده می آید چون ممکن است اطراف تومور بافت هایی از جنس بافت نرم باشد. با این نوع تومورها جه برخوردی می شود؟
ممکن است تومور در بافت نرم ران یا زیر پوست باشد که باید مقداری از بافت نرم سالم تومور برداشته شود. اگر تومور اطراف عروق باشد باید آن عروق از بدن خارج شود. در برخی موارد، تومور از میان عصب عبور می کند که این عصب هم همراه تومور از بدن خارج می شود. چون حتی اگر یک سلول در بافت باقی بماند بیماری مجددا عود خواهد کرد. به همین دلیل است که می گویم جراحی این گروه از بیماران کار ساده ای نیست.
متاسفانه همکاران من هر جا توده ای احساس کنند اقدام به خارج کردن آن می کنند و زمانی که جواب آزمایش های پاتولوژی آمادهمی شود، متوجه سارکومی بودن تومور می شوند و مجددا فرد تحت جراحی قرار می گیرد. این درحالی است که برداشتن مجدد تومور به معنای نقص عضو بیشتر بیماران است بنابراین، نمونه برداری از این بیماران بسیار مهم است.
مطالعات شما در این حوزه روی چه مسئله ای متمرکز بوده است؟
یعنی مطالعه در سطح سلولی و مولکولی؟
تاکنون روش های درمانی که برای درمان این بیماری ارائه شده، نتایج مطلوبی نداشته اند. از این روی، تحقیقات ما وارد حوزه سلولی شده است و از طریق پژوهش های جدیدی که در حوزه سلولی و ژنتیکی صورت گرفته، زمینه های نوین درمانی برای سارکوما ایجاد شده است. ما در این تحقیقات با استفاده از نمونه برداری (Biopsy) سلول هایی از فرد مبتلا برداشت می کنیم و با بررسی آنها متوجه می شویم که فرد به چه نوع شیمی درمانی بهتر پاسخ می دهد. به این ترتیب، در تلاشیم برای هر فردی شیمی درمانی اختصاصی یا شخصی شده (Chemotherapy personalize) ارائه کنیم.
در گذشته مبتلایان به سارکومای استخوانی چه با درمان جراحی و چه بدون جراحی فوت می کردند ولی از 40 سال گذشته که شیمی درمانی وارد پروتکل های درمانی شده است، در 5 سال اول شانس بقای مبتلایان را 60 تا 70 برابر افزایش داده است. این امر، انقلابی در درمان سارکوما ایجاد کرده است. معمولا برای تومورهای مختلف برنامه های مشخصی وجود دارد و سارکوما به روش های شیمی درمانی جواب می دهد ولی در برخی موارد پاسخ مناسبی از بیماران دریافت نمی شود که باید بررسی و روش شیمی درمانی دیگری برایشان تجویز شود.
نتایجی که از تحقیقات به دست آورده اید چه بود؟
یکی از مسائل اصلی در جراحی سارکوما این است که چه میزان به تومور نزدیک شویم و تا چه شعاعی از تومور و بافت اطراف آن را از بدن خارج کنیم. برای حل این مشکل نیز در حال انجام مطالعات سلولی هستیم. نتایج این داده ها در طراحی پروتزهایی که قرار است جایگزین استخوان شود بسیار مهم است تا زای ان طریق فردی که گیرنده پروتز است، در پیوند نداشته باشد، پروتز در بدن شل نشود و دارای عملکرد مناسبی باشد.
یکی از زمینه های تحقیقاتی شما، تولید پروتزهای خاص برای بیماران بمتلا به سارکوما است. لطفا در این باره صحبت کنید.
تاکنون از این روش برای درمان این گروه از بیماران استفاده کرده اید؟
از آنجا که استخوان لگن به مثانه و روده نزدیک است وجود هر نوع جسم خارجی در این بخش باعث بروز عفونت می شود، زیرا این بخش، ناحیه ای نیمه عفونی است. این امر باعث شده تا تحقیقات ما به سمت استفاده از روش های بیولوژیکی هدایت شود. در این روش، استخوان لگن همراه با تومور خارج می شود و با از بین بردن سلول های توموری آن را جای گذاری می کنیم که به نظر می رسد روش مناسبی است. زیرا مشکل پیوند استخوان در آن رفع می شود ضمن اینکه سایز استخوان با بدن بیمار همخوانی دارد. ولی این روش باعث کجی در بدن فرد خواهدشد و این یکی از چالش های تحقیقاتی است.
زمانی که نوجوانی به این بیماری مبتلا می شود، استخوانش برداشته و پروتز جایگزین آن می شود اما استخوان این فرد در حال رشد است. شما چه روش هایی را برای این گونه بیماران پیش بینی کرده اید؟
در این زمینه، مطالعات گسترده ای انجام داده ایم چون زمانی که استخوان یک نوجوان 10 ساله برداشته می شود، استخوان طرف دیگر در حال رشد است و به تدریج فرد حالت کجی به خود می گیرد.
در زمان جراحی نمی توان پروتزهای بلند استفاده کرد چون عصب و عروق را نمی توان بلند کرد بنابراین، در گذشته پروتزهایی که برای این بیماران استفاده می شد به گونه ای بود که به میزان رشد فرد، پیچ پروتز باز می شد تا هر دو پا هم اندازه شود. ولی ما پروتزهایی تولید کردیم که همراه با فرد رشد می کند و این نوع پروتزها هم برای بیماران استفاده شده است.
یکی از چالش های درمانی بیماران کمبود متخصص در این حوزه است، دلایل تمایل کم پزشکان برای ورود به این حوزه چیست؟
خوشبختانه بیماران مبتلا به این بیماری کم هستند. به هر حال، همین تعداد کم مبتلایان متحمل هزینه های زیادی برای شیمی درمانی و تهیه پروتزها می شوند. از آنجایی که درآمد پزشکان در این حوزه کم است متخصصان تمایلی برای ورود به آن ندارند، زیرا انجام اعمال جراحی سارکوما زمان زیادی می طلبد و با همین زمان می توان 4 تا 5 عمل جراحی از نوع دیگر انجام داد.
طرح ساماندهی در پایان راه
طرح ساماندهی سیم کارتهای بینام و نشان از نیمه سال 93 با اجرای فاز اول آغاز شد. در فاز اول دریافت کد ملی و اطلاعات هویتی مالکان سیم کارتها از طریق سامانه اپراتورها صورت گرفت. در این مرحله بود که افرادی با 15 تا 37 هزار سیم کارت شناسایی شدند. حتی فردی در اصفهان شناسایی شد که 20 هزار سیم کارت به نام او ثبت شده بود. در همین مرحله شناسایی مشخص شد، 350 هزار و 32 مشترک اعتباری و 520 مشترک دائمی همراه اول، 1500 مشترک اپراتور دوم (ایرانسل) بیش از 10 سیم کارت دارند. در این زمینه حتی متخلفان فروش سیم کارت به مشترکان که بیشتر از دفاتر پیشخوان دولت بودند، شناسایی شدند تا آنجا که 100 دفتر پیشخوان متخلف در همراه اول جریمه و قطع سرویس شدند. با اجرایی شدن دو فاز 20 میلیون سیم کارت تعیین تکلیف شدهاند. در فاز سوم نیز سامانهای از سوی رگولاتوری به نام شاهکار راهاندازی شد که با سامانه سازمان ثبت احوال کشور مرتبط است و براحتی مغایرت اطلاعات ثبت شده مشترکان در دفاتر اپراتورها با ثبت احوال مشخص است و در این مرحله این نواقص اطلاعاتی رفع میشود.
گفتنی است طبق اعلام سازمان رگولاتوری پیامدها و مسئولیتهای ناشی از سوءاستفاده از سیمکارت فقط به عهده استفادهکننده از سیمکارت نیست، بلکه مشترکی که سیمکارت به نام وی ثبت شده است نیز درگیر میشود. مشترکان میتوانند با مراجعه به درگاه سازمان رگولاتوری به بخش خدمات الکترونیک به نشانی www.cra.ir یا نشانی اینترنتی mobilecount.cra.ir مراجعه کنند و از شمار سیمکارتهایی که با کد ملی آنان ثبت شده است، مطلع شوند. مشترکان هر کدام از اپراتورهای تلفن همراه باید کد ملی و شماره تلفن همراه خود را در این سامانه وارد کنند. پس از ثبت اطلاعات درخواستی در سامانه، پیامکی برای مشترکان ارسال میشود که شمار سیمکارتهای ثبت شده با کد ملی متقاضی در هر اپراتور تلفن همراه در این پیامک نوشته شده است.
منبع : روزنامه ایران
ماهنامه دانشمند - مریم رضایی: سرطان سن و سال نمی شناسند، در هر سنی، در هر جایگاهی فرد به آن مبتلا می شود. هر یک از انواع مختلف این بیماری گرفتاری هایی را برای بشر امروزی ایجاد کرده است. بین همه انواع سرطان، سارکوما (Sarcoma) یا «چنگار گوشتی) از همه ناشناخته تر است. سارکوما نام عمومی برای دسته ای از تومورها است که منشا آنها سلول های استخوان، غضروف، عضله، رگ و چربی است. این نام در مقابل سرطان های «کارسینوم» قرار دارد که نام عمومی برای تومورهایی است که منشان آنها سلول های پوششی یا اپیتلیال است و تومورهای سارکوما برخلاف سرطان های کارسینوم (مانند سرطان های ریه، پستان و دستگاه گوارش)، بسیار نادر هستند.
سارکوما به هر یک از گروه های تومروهای بدخیمی گفته می شود که سلول های با پایه مزودرم و بافت همبند و هر نوع بافت با قابلیت جایگزینی به جای دیگر بافت ها را هدف قرار دهد. این تومورها اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده شوند در حالت خوش خیم باقی می مانند اما به علت متاستازی سریع از راه مجاری خونی، این سرطان در زیرگروه بدخیم قرار دارد.
سارکوما 2 درصد از سرطان ها را تشکیل می دهد و استخوان یا بافت های نرم مانند عضله و مفصل را گرفتار می کند. این سران علاوه بر اندام ها و دست ها در شکم هم دیده شده اما به دلیل آنکه 40 درصد بروز آن در اندام ها بوده، متخصصان ارتوپد در درمان آن نقش بسازی دارند. به همین مظنور با دکتر فرشید عبدالوهاب، محقق ایرانی دانشگاه وین اتریش که یکی از حوزه های تحقیقاتی اش درمان سارکوما است گفت و گویی انجام دادیم. دکتر عبدالوهاب با همکاری پرفسور راینر کورتز، پدر جراحی ارتوپدی انکولوژی دنیا و طراح پروتزهای Limb salvage، مطالعات وسیعی در این زمینه انجام داده است.
دلایل وجود سارکوما هنوز به طور صددرصد کشف نشده است و نمی توان گفت شیوع این بیماری در کشوری بیشتر و در کشور دیگری کمتر است. ولی به طور متوسط شیوع تومورهای سارکوما در تمام کشورها یکسان و از جمله بیماری های کمیاب به شمار می رود. به این معنا که تومورهای سارکوما حدود یک درصد تومورهای بدخیم را تشکیل می دهد.
سارکوما انواع متنوعی دارد؟
سارکوماها دو نوع «استخوانی» و «بافت نرم» دارند. سارکومای استخوانی علاوه بر استخوان های ران، در همه استخوان ها ایجاد می شود. این نوع سارکوما در دو نوع «استئو سارکوم»، نوعی از رشد نئوپلاسمای بدخیم بافت استخوانی با منشا سلول های مزانشیمی استخوان و «یوئینگ سارکوم»، تومور استخوانی بدخیم که بیشتر در استخوان ران، لگن و ساق ایجاد می شود، بروز می کند.
سارکوما با کیست های استخوانی متفاوت است؟
درمان دیرهنگام و زودهنگام برای مبتلایان به این بیماری چگونه تفسیر می شود؟
چرا؟
پس نقص عضو یکی از چالش های درمان بیماران مبتلا به سارکوما است؟
امروزه نمی توان به آن چالش گفت، چون در گذشته پزشکان فقط اقدام به قطع عضو می کردند ولی با مطالعاتی که انجام شده پروتزهای پیشرفته جایگزین استخوان از دست رفته شده است. پروفسور کوتز که در گذشته رییس من بود، اولین پروتزها را در این زمینه عرضه کرد. این پروتزها مدولار است یعنی اگر 15 سانتیمتر از استخوان برداشته شده است پروتز به همان اندازه جایگزین استخوان سرطانی می شود.
اینکه می گویید باید بافت سالم همراه با تومور سارکوما برداشته بشود به نظر نگران کننده می آید چون ممکن است اطراف تومور بافت هایی از جنس بافت نرم باشد. با این نوع تومورها جه برخوردی می شود؟
ممکن است تومور در بافت نرم ران یا زیر پوست باشد که باید مقداری از بافت نرم سالم تومور برداشته شود. اگر تومور اطراف عروق باشد باید آن عروق از بدن خارج شود. در برخی موارد، تومور از میان عصب عبور می کند که این عصب هم همراه تومور از بدن خارج می شود. چون حتی اگر یک سلول در بافت باقی بماند بیماری مجددا عود خواهد کرد. به همین دلیل است که می گویم جراحی این گروه از بیماران کار ساده ای نیست.
متاسفانه همکاران من هر جا توده ای احساس کنند اقدام به خارج کردن آن می کنند و زمانی که جواب آزمایش های پاتولوژی آمادهمی شود، متوجه سارکومی بودن تومور می شوند و مجددا فرد تحت جراحی قرار می گیرد. این درحالی است که برداشتن مجدد تومور به معنای نقص عضو بیشتر بیماران است بنابراین، نمونه برداری از این بیماران بسیار مهم است.
مطالعات شما در این حوزه روی چه مسئله ای متمرکز بوده است؟
یعنی مطالعه در سطح سلولی و مولکولی؟
تاکنون روش های درمانی که برای درمان این بیماری ارائه شده، نتایج مطلوبی نداشته اند. از این روی، تحقیقات ما وارد حوزه سلولی شده است و از طریق پژوهش های جدیدی که در حوزه سلولی و ژنتیکی صورت گرفته، زمینه های نوین درمانی برای سارکوما ایجاد شده است. ما در این تحقیقات با استفاده از نمونه برداری (Biopsy) سلول هایی از فرد مبتلا برداشت می کنیم و با بررسی آنها متوجه می شویم که فرد به چه نوع شیمی درمانی بهتر پاسخ می دهد. به این ترتیب، در تلاشیم برای هر فردی شیمی درمانی اختصاصی یا شخصی شده (Chemotherapy personalize) ارائه کنیم.
در گذشته مبتلایان به سارکومای استخوانی چه با درمان جراحی و چه بدون جراحی فوت می کردند ولی از 40 سال گذشته که شیمی درمانی وارد پروتکل های درمانی شده است، در 5 سال اول شانس بقای مبتلایان را 60 تا 70 برابر افزایش داده است. این امر، انقلابی در درمان سارکوما ایجاد کرده است. معمولا برای تومورهای مختلف برنامه های مشخصی وجود دارد و سارکوما به روش های شیمی درمانی جواب می دهد ولی در برخی موارد پاسخ مناسبی از بیماران دریافت نمی شود که باید بررسی و روش شیمی درمانی دیگری برایشان تجویز شود.
نتایجی که از تحقیقات به دست آورده اید چه بود؟
یکی از مسائل اصلی در جراحی سارکوما این است که چه میزان به تومور نزدیک شویم و تا چه شعاعی از تومور و بافت اطراف آن را از بدن خارج کنیم. برای حل این مشکل نیز در حال انجام مطالعات سلولی هستیم. نتایج این داده ها در طراحی پروتزهایی که قرار است جایگزین استخوان شود بسیار مهم است تا زای ان طریق فردی که گیرنده پروتز است، در پیوند نداشته باشد، پروتز در بدن شل نشود و دارای عملکرد مناسبی باشد.
یکی از زمینه های تحقیقاتی شما، تولید پروتزهای خاص برای بیماران بمتلا به سارکوما است. لطفا در این باره صحبت کنید.
تاکنون از این روش برای درمان این گروه از بیماران استفاده کرده اید؟
از آنجا که استخوان لگن به مثانه و روده نزدیک است وجود هر نوع جسم خارجی در این بخش باعث بروز عفونت می شود، زیرا این بخش، ناحیه ای نیمه عفونی است. این امر باعث شده تا تحقیقات ما به سمت استفاده از روش های بیولوژیکی هدایت شود. در این روش، استخوان لگن همراه با تومور خارج می شود و با از بین بردن سلول های توموری آن را جای گذاری می کنیم که به نظر می رسد روش مناسبی است. زیرا مشکل پیوند استخوان در آن رفع می شود ضمن اینکه سایز استخوان با بدن بیمار همخوانی دارد. ولی این روش باعث کجی در بدن فرد خواهدشد و این یکی از چالش های تحقیقاتی است.
زمانی که نوجوانی به این بیماری مبتلا می شود، استخوانش برداشته و پروتز جایگزین آن می شود اما استخوان این فرد در حال رشد است. شما چه روش هایی را برای این گونه بیماران پیش بینی کرده اید؟
در این زمینه، مطالعات گسترده ای انجام داده ایم چون زمانی که استخوان یک نوجوان 10 ساله برداشته می شود، استخوان طرف دیگر در حال رشد است و به تدریج فرد حالت کجی به خود می گیرد.
در زمان جراحی نمی توان پروتزهای بلند استفاده کرد چون عصب و عروق را نمی توان بلند کرد بنابراین، در گذشته پروتزهایی که برای این بیماران استفاده می شد به گونه ای بود که به میزان رشد فرد، پیچ پروتز باز می شد تا هر دو پا هم اندازه شود. ولی ما پروتزهایی تولید کردیم که همراه با فرد رشد می کند و این نوع پروتزها هم برای بیماران استفاده شده است.
یکی از چالش های درمانی بیماران کمبود متخصص در این حوزه است، دلایل تمایل کم پزشکان برای ورود به این حوزه چیست؟
خوشبختانه بیماران مبتلا به این بیماری کم هستند. به هر حال، همین تعداد کم مبتلایان متحمل هزینه های زیادی برای شیمی درمانی و تهیه پروتزها می شوند. از آنجایی که درآمد پزشکان در این حوزه کم است متخصصان تمایلی برای ورود به آن ندارند، زیرا انجام اعمال جراحی سارکوما زمان زیادی می طلبد و با همین زمان می توان 4 تا 5 عمل جراحی از نوع دیگر انجام داد.
متخصصان سارکوما همواره با بیمار سر و کار دارند و باید به آنها روحیه دهند که این امر به علاقه مندی فرد به این حوزه نیازمند است. من در درمان همه انواع سارکوما به غیر از سر و فک را که متخصصان خاص خودشان را دارند، انجام داده ام ضمن اینکه با همکاری دکتر کوتز تاکنون سه نسل از پروتزها را به جامعه پزشکی ارائه کرده ایم.
جام جم سرا: دلایل متعددی میتوانند در بروز کبودیها روی پوست نقش داشته باشند. در اغلب موارد تغییر رنگ پوست که از یک ضربه ناشی میشود و پارگی رگهای خونی را به همراه دارد، عامل کبودی است.
سایت تخصصی پریونشن در مطلبی به توضیح چرایی بروز این کبودیها اشاره کرده و اینکه کدام یک از این کبودیها بیضرر هستند و کدام یک نیاز به مراقبت بیشتری دارند:
بالا رفتن سن
با افزایش سن دو مشکل برای پوست بوجود میآید. اول لایه حفاظتی پوست چربی خود را از دست میدهد و دوم تولید پروتئین ساختاری کلاژن کاهش مییابد. به این ترتیب در نتیجه نازک شدن سطح پوست، احتمال بروز کبودی روی آن افزایش مییابد.
تماس بیش از حد با نور خورشید
قرار گرفتن طولانیمدت در زیر نور خورشید موجب نازک شدن پوست شده و کبود شدن آن سریعتر و بیشتر اتفاق میافتاد. اگرچه با بالا رفتن سن در هر حال میزان کلاژن کاهش مییابد اما هرچه تماس با نور خورشید در سنین جوانی بیشتر باشد آسیب به جا مانده از اشعه UV در سنین بالاتر نیز بیشتر میشود.
مصرف روزانه آسپرین
آسپرین و دیگر رقیقکنندههای خون از فعالیت پلاکتها که موجب لختگی خون میشوند، جلوگیری میکنند. زمانی که خون رقیقتر شده و لختگی خون کمتری در رگها اتفاق میافتد حتی یک ضربه خفیف هم میتواند موجب کبودی شود.
نازکی طبیعی پوست
در صورتی که فرد پوستی نازک و روشن داشته باشد احتمال آنکه بر اثر ضربات جزئی دچار کبودی شود، بیشتر است.
ابتلا به بیماری التهاب رگ
این گروه از بیماریها موجب التهاب رگهای خونی شده و اغلب با بروز کبودیهای قرمزرنگ که ناشی از ملتهب شدن رگهای خونی است شناخته میشوند. بیماری التهاب رگ عارضهای خودایمنی یا نتیجه ابتلا به بیماریهای مزمن طولانیمدت همچون هپاتیت است.
کمبود ویتامین
ویتامین C برای درمان جراحتها و تولید کلاژن به عنوان یک عنصر ساختاری مهم در پوست، حائز اهمیت است. بدون وجود مقدار کافی ویتامین C در بدن، احتمال آنکه رگهای خونی دچار پارگی شوند، افزایش مییابد.
ابتلا به «درماتوز پورپوریک»
نوعی بیماری عروقی است که موجب نشت خون از مویرگها شده و باعث میشود هزاران کبودی کوچک روی پوست ظاهر شود.
جام جم سرا: در مراحل ابتدایی فقط هنگام انجام دادن کارهای ظریف و فعالیتهایی که نیاز به دقت و توجه دارد، با چنین مشکلاتی روبهرو میشد؛ اما مدتی است که حتی برای تمام کردن کارهای شخصیاش هم اذیت میشود. حالا ریختن یک لیوان آب هم برایش سخت شده و به تنهایی نمیتواند از عهده آن برآید.
البته پزشکان میگویند چنین فردی اگر از همان ابتدا به فکر پیگیری و تشخیص بیماریاش باشد، آینده بهتری خواهد داشت و با استفاده از داروهایی که بیماری را کنترل میکند، بسیاری از این عوارض را بهبود خواهد بخشید. با وجود این، خیلی وقتها این لرزش به حساب افزایش سن گذاشته میشود و کسی به فکر پیدا کردن بیماری اصلی نیست. در بسیاری از موارد هم هر لرزشی ناشی از بیماری پارکینسون شناخته میشود و افراد تصور میکنند لرزیدن دستها اولین و تنها نشانه ابتلا به پارکینسون است؛ در حالی که پارکینسون هم در مراحل ابتدایی علائم دیگری خواهد داشت که با تشخیص آنها میتوان کیفیت زندگی بیمار را افزایش داد.
مراقب حشرهکشها باشید
پارکینسون یکی از بیماریهایی است که میتواند با علائمی مانند کند شدن حرکات و لرزش اندامها نمایان شود و با این که قابل پیشگیری یا درمان قطعی نیست، اما به کمک داروهای مناسب میتوان زیر نظر پزشک، سیر پیشرفت این بیماری را کنترل کرد. پارکینسون به گفته دکتر مهدی وحید دستجردی، یکی از بیماریهای سیستم عصبی است که تاکنون نیز علت اصلی بروز آن بخوبی مشخص نشده و به همین دلیل میتوان گفت عواملی که میتواند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد، هنوز به طور دقیق قابل شناسایی نیست.
این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب، در گفتوگو با جامجم درباره علل ایجادکننده بیماری چنین توضیح میدهد: همان طور که گفته شد، عامل اصلی بروز بیماری پارکینسون هنوز مشخص نشده، اما در این میان، استفاده از حشرهکشها یکی از عواملی است که تا حد زیادی میتواند در ایجاد این بیماری موثر باشد.
البته این مطلب هم به این معنی نیست که بگوییم مبتلا شدن به پارکینسون فقط با استفاده از حشرهکشها در ارتباط است و حشرهکش عامل اصلی بروز بیماری در تمام کسانی است که به این بیماری مبتلا شدهاند. دکتر وحید دستجردی با اشاره به این موضوع یادآور میشود: استفاده از حشرهکشها در درصد کمی از مبتلایان به پارکینسون نقش داشته و به طور کلی میتوان گفت در بیشتر موارد علت بروز بیماری نامشخص است. با توجه به این موضوع، هنوز روش پیشگیری خاصی برای این بیماری وجود ندارد غیر از این که استفاده از حشرهکشها را تا حد امکان کاهش دهیم.
ژنتیک نقش دارد، اما فقط 5 درصد!
بیماری پارکینسون معمولا در سنین بالاتر از 55 ـ 50 سالگی بروز میکند و آن طور که دکتر وحید دستجردی میگوید در درصد کمی از این بیماران، ژنتیک نقش دارد و زمینه ارثی در آن مشاهده میشود.
وی توضیح میدهد: کسانی که با زمینه ارثی و ژنتیکی به این بیماری مبتلا میشوند، معمولا در سنین پایینتر گرفتار خواهند شد. این بیماری در کمتر از 5 درصد موارد به صورت ژنتیکی منتقل میشود و اغلب موارد ابتلا به آن (95 درصد) با علت نامشخص بروز خواهد کرد که در چنین مواردی نه راهی برای پیشگیری از بیماری وجود دارد و نه ارتباطی با ارث و ژنتیک مشاهده میشود.
بنابراین به طور کلی باید گفت نمیتوانیم مشخص کنیم چه کسانی به این بیماری مبتلا میشوند و چه افرادی در معرض خطر ابتلا به آن قرار ندارند.
پارکینسون را با افسردگی اشتباه نگیرید
وقتی درباره پارکینسون صحبت میشود، خیلیها فکر میکنند لرزش اندامها تنها نشانه این بیماری است. البته بسیاری از این افراد هم میگویند کاری نمیتوان کرد و باید با این لرزشها ساخت. در حالی که علائم و عوارض پارکینسون را هم میتوان کنترل کرد.
دکتر وحید دستجردی با بیان این مطلب یادآور میشود: در مراحل ابتدایی، حرکات فرد کند خواهد شد و او کارهایش را به آهستگی انجام خواهد داد. صورت او نیز حالتی بیتفاوت پیدا میکند و به همین دلیل در بیشتر موارد، پارکینسون در مراحل ابتدایی با افسردگی اشتباه گرفته میشود.
وی میافزاید: بتدریج که بیماری پیشرفت میکند، این کندیها هم بیشتر میشود و فرد کارهایش را آهستهتر انجام میدهد. به مرور زمان و بعد از گذشت چند سال نیز کمکم لرزش هم به این علائم اضافه خواهد شد. البته ابتدا فقط زمانی که فرد دستش را در حالت استراحت قرار داده یا در حال راه رفتن است، دستش میلرزد و هنگامی که میخواهد کاری انجام دهد این لرزش کمی بهتر میشود. در ضمن باید توجه داشت این لرزشها حالتی مانند شمردن پول یا گرداندن تسبیح دارد و اغلب در یک سمت بدن بیشتر دیده میشود و بعد از مدتی، دو طرفه خواهد شد.
علاوه بر اینها، مانند سایر انواع لرزشها، وقتی فرد در معرض استرس و اضطراب قرار میگیرد، لرزشش شدیدتر خواهد بود و با پیشرفت بیماری، این علائم نیز پیشرفت خواهد کرد. به طوری که به گفته این پزشک متخصص، کمکم قامت فرد به سمت جلو خم خواهد شد و در این شرایط فرد احساس میکند ممکن است به زمین بخورد.
پس از گذشت مدتی، زندگی برای بیمار بسیار سخت میشود و فرد مهارتها و تواناییهایش را از دست میدهد؛ به طوری که حتی نمیتواند کلید را در قفل در بچرخاند یا کارهای شخصیاش را بدرستی انجام دهد. همچنین حرکاتش هم بسیار کند میشود و بیشتر از قبل احتمال دارد زمین بخورد. دکتر وحید دستجردی با بیان این مطلب توضیح میدهد: در صورتی که بیماری درمان نشود، چنین سیری را طی خواهد کرد، اما اگر فرد در همان مراحل ابتدایی به پزشک مراجعه کند و اقدامات درمانی لازم را انجام دهد، علائم و عوارض بیماری هم بهتر خواهد شد.
وی با اشاره به این که هم برای کنترل لرزش دست دارو وجود دارد و هم برای کندی حرکات، ادامه میدهد: با استفاده از داروهای مناسب میتوان طوری بیماری را کنترل کرد که لرزش و کندی حرکات کمتر شود و فرد از نظر قامت و راه رفتن وضع بهتری پیدا کند.
با همه اینها اما نباید فراموش کنیم پارکینسون جزو بیماریهای پیشرونده است و با این که میتوان با درمان مناسب علائم را تخفیف داد، اما با گذشت زمان و طی سالها، بیماری پیشرفت میکند و شدت مییابد.
ورزش را جدی بگیرید
صدای کسانی که دچار این بیماری میشوند نیز تغییر خواهد کرد. یعنی هم صدایشان ضعیفتر میشود و هم آنها آهستهتر صحبت میکنند. برای همین هم پس از ابتلا به این بیماری، چنین تغییری در صدای افراد مشاهده خواهد شد.
دکتر وحید دستجردی ادامه میدهد: این بیماری شبیه افسردگی است و گاهی حتی با آن اشتباه گرفته میشود؛ بنابراین نباید فراموش کنیم افسردگی هم میتواند همراه پارکینسون وجود داشته باشد و باید بموقع برای درمانش اقدام شود.
به گفته وی، ورزش کردن در تمام مراحل بیماری میتواند به فرد مبتلا کمک کنند. به طوری که هر چه فردی فعالتر باشد، بیماری بیشتر عقبنشینی میکند و برعکس، هرچه او گوشهنشین و بیحرکت شود، بیماریاش نیز تشدید خواهد شد.
این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب در ادامه به تمام کسانی که دچار نشانههای این بیماری میشوند، توصیه میکند هیچ وقت لرزش اندامها را به حساب سن و سالشان نگذارند و بموقع برای درمان اقدام کنند.
وی با تاکید بر این که افزایش سن نمیتواند موجب لرزش شود، توضیح میدهد: در صورتی که لرزشی وجود داشته باشد، حتما بیماریای در میان است که باید آن را تشخیص داد و درمان کرد. البته این بیماریها اغلب قابل درمان نیست، اما بخوبی میتوان آنها را کنترل کرد. در واقع، اگر از همان ابتدا این بیماری تشخیص داده و درمان شود، بسیاری از مشکلات بیمار هم کاهش خواهد یافت و ناتوانی ناشی از این بیماری هم با شروع درمانها به تاخیر خواهد افتاد. (نیلوفر اسعدیبیگی / گروه سلامت)
جام جم سرا: اما نکته بسیار مهم اینجاست که باورهای اشتباه زیادی در ابتلا به درد کمر وجود دارد که اصلاح آنها در پیشگیری و درمان این نوع درد آزاردهنده بسیار موثر است.
معمولا دردهای ناگهانی و شدید در ناحیه کمر ناشی از انجام حرکات نامناسب یا کشیدگی بیش از حد ستون فقرات است. البته این نوع از کمردرد معمولا موقت است، اما نباید کماهمیت شمرده شود. از سوی دیگر بسیاری از کمردردها ناشی از قرار گرفتن در وضعهای غلط چون نشستنهای اشتباه، خمشدنهای مکرر و طولانی و برداشتن اجسام سنگین به روشهای اشتباه از روی زمین بازمیگردد. گاهی نیز کمردرد آنقدر حاد میشود که بیش از یک ماه ادامه مییابد و فعالیتهای معمول و روزانه فرد را بشدت محدود میکند.
دکتر بهروز توانا، متخصص طب فیزیکی و عضو هیات علمی دانشگاه در گفتوگو با جامجم درباره اصول پیشگیری از کمردرد میگوید: شیوه درست زندگی کردن از جمله نشستن، بلند شدن و خوابیدن در پیشگیری از بروز کمردرد بسیار موثر است. همچنین نباید کارهایی را انجام داد که بار اضافی به کمر وارد کند. بعلاوه تقویت عضلات کمر و ستون فقرات نیز با توجه به سن و سال و شرایط عمومی بدن بسیار اهمیت دارد. نکته مهم دیگر آن که باید از مسائل استرسزا تا حد امکان دوری کرد، زیرا بدون شک استرس میتواند از عوامل ایجاد و تشدید کمردرد باشد.
صاف بنشینید
آیا میدانید خمیده نشستن یا راه رفتن برای سلامت کمر، بسیار مضر است؟ دکتر توانا پاسخ میدهد: صاف نشستن، فشار غیرقرینه بر مهرههای کمر را کم میکند. به بیان دیگر وقتی پشت میز یا فرمان ماشین مینشینیم و به کمرمان زاویه میدهیم مهرههای انتهایی کمرمان فشار بیشتری را تحمل میکند که تداوم چنین وضعی به بروز کمردرد منجر میشود.
این متخصص طب فیزیکی میافزاید: پشت میزنشینی، اصول خود را دارد یعنی حالت بدن باید در حالت عمودی پشت میز قرار بگیرد و خمیدگی به جلو یا عقب نداشته باشد. بعلاوه هر دو ساعت یکبار باید از پشت میز بلند شد و به مدت پنج دقیقه قدم زد. البته این فاصله زمانی برای افرادی که وزن بالا و شکمهای بزرگ دارند، باردار هستند یا از مشکلات ژنتیک استخوانی رنج میبرند باید کوتاهتر باشد، یعنی پس از گذشت یک ساعت، پنج دقیقه راه بروند.
روش بلند کردن اجسام را بیاموزید
شاید اینکه بلند کردن اجسام سنگین را به طور کلی منع کنیم، توصیه قابل اجرایی در زندگی هیچکدام از ما نباشد، اما باید روش صحیح برداشتن اجسام را از روی زمین یاد گرفت تا از بروز کمردرد جلوگیری کرد.
دکتر توانا در این باره میگوید: همه افراد باید عادت کنند که بنشینند و اجسام را در حالتی که زیاد از بدنشان فاصله نداشته باشد از روی زمین بردارند. به خاطر داشته باشید هنگام برداشتن جسمی از روی زمین اگر زانوها خم شود 75 برابر بیشتر از حالت نشسته به مهرههای کمر فشار وارد میشود. به بیان دیگر، سنگینی بار به روش بلند کردن آن از زمین اهمیت دارد.
استراحت، دوای دردکمر
این باور کاملا درست است که هیچ درمانی موثرتر از استراحت یعنی دراز کشیدن در رختخواب برای رفع کمردرد موثر نیست.
دکتر توانا با تائید این مساله میگوید: استراحت کردن یعنی فرصت دادن به کمر برای ترمیم آسیبهای بهوجود آمده ناشی از فشار وارده به مهرههای کمر. بویژه استراحت در حالت دراز کشیده برای رفع دردهای ناشی از گرفتگی و ضعف عضلات کمر بسیار مفید است.
به طور مثال وقتی پیش از گرم شدن بدن، ورزش میکنید عضلات کمرتان دچار کشیدگی و درد میشود. در چنین حالتی، گرم کردن موضع و استراحت کردن، به عضلات کمر فرصت میدهد از حالت کشیدگی خارج شود.
این متخصص میافزاید: البته گاهی عضله و تاندونهای ناحیه کمر دچار آسیب و پارگیهای میکروسکوپی میشود که در این صورت به درمانهای تکمیلی و استراحت طولانیتری یعنی بیش از یک هفته نیاز است.
تشکتان سفت نباشد
بسیاری افراد تصور میکنند خوابیدن روی تشک سفت و حتی روی زمین برای جلوگیری از کمردرد خوب است. در حالی که این یک باور غلط است.
به گفته دکتر توانا، تشک نه باید خیلی سفت باشد و نه بسیار نرم. در واقع تشکی برای پیشگیری از کمردرد مناسب است که گودی نداشته باشد. از میان انواع تشک، نوع پنبهای برای کمر بسیار خوب است.
به خاطر داشته باشید که نحوه خوابیدن در پیشگیری از کمردرد بیش از نوع تشک اهمیت دارد یعنی خوابیدن روی شکم میتواند از علل بروز کمردرد باشد، اما خوابیدن به پهلو، مناسبترین شیوه محسوب میشود.
وزن بیشتر، کمردرد بیشتر
این یک باور درست است که وزن متناسب، مانع بروز درد کمر میشود و برعکس، چاقی به ناحیه کمر فشار وارد میآورد. به بیان دیگر، افرادی که چاق هستند یا تحرک ندارند، بیشتر دچار کمردرد میشوند.
دکتر توانا نیز با تائید این موضوع میگوید: نهفقط افراد دارای اضافه وزن زیاد، بیشتر کمردرد میگیرند بلکه افراد بسیار لاغر نیز که به ضعف عضلات کمر مبتلا هستند در معرض کمردرد قرار دارند.
به همین دلیل بر انجام ورزشهای درجا که به تقویت عضلات کمک میکند، بسیار تاکید میشود. این نوع ورزشها عضلات پشت و شکم را نیز تقویت میکند و مانع بروز بسیاری از انواع کمردرد میشود.
پراسترسها بیشتر کمردرد میگیرند
بررسیها نشان داده است که داشتن مشاغل پراسترس، از عوامل موثر در بروز کمردرد تلقی میشود.
البته دکتر توانا تاکید میکند: این که صرفا استرس را عامل کمردرد بدانیم، با انجام معاینات و بررسیهای تخصصی باید مورد تائید قرار بگیرد. یعنی گاهی فردی از مشکلات ساختاری استخوانی و عضلانی رنج میبرد و دردکمرش ناشی از این عوامل است. ولی در صورتی که عوامل و مشکلات جسمی در بروز کمر درد نقش نداشته باشد و شخص تحت استرسهای مکرر باشد، میتوان ریشه کمردرد را در عوامل اضطرابی جستجو کرد.
طب سوزنی، درمانی موثر
بسیاری از پزشکان برای درمان دردکمر، طب سوزنی را توصیه میکنند. البته بهرهگیری از این روش درمانی مکمل باید از سوی افراد متخصص و در مراکز درمانی معتبر صورت بگیرد.
دکتر توانا نیز در این باره توضیح میدهد: اگر متخصص طب سوزنی بتواند با بهرهگیری از تواناییاش، محلهای عبور اعصاب تحریک شده کمر را تشخیص و تحت درمان با سوزنهای مخصوص قرار دهد، شاهد کاهش محسوس دردکمر در بیمار خواهیم بود. ولی باید در نظر داشت اگر دردکمر ناشی از ضایعه دیسک کمری باشد، درمانی جز جراحی نخواهد داشت.
پونه شیرازی / گروه سلامت
به گزارش جام جم سرا ، یک متخصص گوارش گفت: مری به صورت یک لوله مواد غذایی را از دهان به معده میبرد، عملکرد صحیح مری به عوامل زیادی بستگی دارد از جمله آنها سالم بودن مخاط، عضلات مری و اعصاب این عضلات و ترشحات مربوط است. در حالت عادی زمانی که بلع صورت میگیرد، دریچه فوقانی مری باز شده و به کمک حرکات دودی غذا به آرامی و ملایمت به سمت پایین حرکت و به معده میرود.
وی ادامه داد: هر گونه اختلال در حرکات طبیعی مری باعث اختلال بلع میشود یکی از بیماریها آشالازی نامیده می شود. در این اختلال اعصاب تنه و دریچه انتهایی مری به درستی عمل نمیکنند و در واقع این انتها تحلیل می روند. در واقع میتوان گفت علل دقیق آشالازی هنور مشخص نیست.
شهرام آگاه بیان کرد: به نظر می رسد اعصابی که مواد شل کننده ترشح میکنند دچار اختلال هستند و حرکات دودی از بین میروند و از نظر بالینی علامت اصلی این بیماری اختلال در بلع است.
وی افزود: در این اختلال مواد غذایی چه جامد و چه مایع گیر میکنند البته در مایعات این گرفتگی بیشتر است. توصیه می شود که آندوسکوپی صورت بگیرد تا مطمئن شویم توده دیگری وجود ندارد اما تشخیص قطعی آشالازی با دستگاهی به نام مانومتری که حرکات انقباضی مری را با دقت بالا انجام میدهد صورت میگیرد.
آگاه در پایان گفت: زمانی که تشخیص آشالازی قطعی شود، اقدامات درمانی در سه مرحله صورت می پذیرد، در اولین اقدام درمانی استفاده از بالن و در دومین مرحله جراحی صورت می گیرد و در مواردی که بیمار مسن باشد یا امکان جراحی ندارد، تزریق بوتاکس که بصورت موقتی است پیشنهاد می شود. البته تزریق بوتاکس اثرش موقتی است و تا زمانی که بوتاکس وجود دارد، در فرد اثر بخش است.
دکتر مینو آیرملو، جراح ومتخصص زنان، زایمان و نازایی در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد:کف لگن از لیگامانها و لایه های عضلانی زیادی تشکیل شده است، داخل لگن ارگان هایی از جمله مثانه ، رحم ، تخمدان ها و واژن وجود دارد.لگن کار محافظت از ارگان هایی که داخلش هستند را بر عهده دارد به تخلیه صحیح ادرار ، مدفوع و کمک به عملکرد جنسی درمردان و زنان کمک می کند .به هر دلیلی که بافت همبندی و یا ساختمان عضلات کف لگن یا استخوان ها آسیب ببینند این اختلالات کف لگن بروز می کند .
وی در خصوص عوامل ایجاد این اختلال بیان کرد: سن، یکی از عوامل مهم در بروز این اختلال است . افزایش سن و بی تحرکی تغییری کلی در افت همبندی بدن بوجود می آورد و باعث شل شدن لیگامان ها و عضلات می شود. فشارآوردن های مداوم حین دفع ادرار و مدفوع عامل مهم دیگر است .سرفه های مکرر ، کار سنگین و چمباتمه زدن باعث فشار بیش از حد به لگن و لیگامان می شود. فرآیند زایمان بخصوص زایمان طبیعی باعث از بین رفتن ،پاره شدن و در رفتن لیگامان ها می شود .
وی در ادامه بیان کرد: ضعیف شدن عضلات کف لگن باعث شل شدن واژن ،تکرر ادرار و بی اختیاری ادرار می شود . این نوع بی اختیاری ناشی از بروز اختلال در سیستم انقباض عضلات غالبا به دلیل کشیدگی بیش از حد عضلات کف لگن حین زایمان می باشد. در این نوع بی اختیاری خروج غیرارادی ادرار به دنبال فعالیت های فیزیکی مثل عطسه کردن وخندیدن و بلند کردن اجسام سنگین اتفاق می افتد.
بی اختیاری مدفوع مشکل جدی این بیماران است به دلایلی نظیر بروز اختلال در سیستم انقباض عضلات کف لگن پس از زایمان از بین رفتن ،در رفتگی عضلات و همچنین اعمال جراحی عضلات انقباضی کف لگن و افزایش سن ایجاد می شود. دلایلی همچون اعمال جراحی هموروئید و یا صدمات وارده به سیستم عصبی در این امر دخیل هستند.
علت ایجاد این بیماری میتواند سبک زندگی امروزه و تغذیه نادرست باشد و همچنین سیکل نادرست دستشویی رفتن باعث ایجاد اختلالات کف لگنی خواهد شد. مشکل جدی که این بیماری به فرد مبتلا وارد میکند درد در طی و یا بعد از تماس جنسی است که این امر زندگی زناشویی بیمار را تحت شعاع قرار میدهد.
این متخصص زنان درباره درمان این عارضه بیان کرد: ورزش های ساده ، تزریق فیلر و ابزار های کمکی مثل نخ تاثیر بسزایی در درمان این بیماری دارد اینگونه نیست که فقط راه درمان جراحی باشد .این مسئله به خاطر اینکه روی کیفیت زندگی افراد تاثیر زیادی دارد در تمام دنیا به سرعت روی درمان های مختلف این بیماری کار می شود .
وی در خصوص پیشگیری از این مسئله توضیح داد : زنان برای پیشگیری از این اختلال می توانند با ورزش دادن واژن با استفاده از وزنه های واژینال عضلات این ناحیه را تقویت کنند استفاده از توالت های فرنگی تاثیر مفیدی دارد ، استفاده از دستگاه های الکتروفیزیولوژیک کمک شایانی می کند و اکیدا از چمباتمه زدن بپرهیزند .
بیتا نوروزی - خبرنگار جام جم آنلاین
علت این اختلال ناشناخته است اما ژن و محیط در پدید آوردن آن بی تاثیر نیست . اوتیسم خود را از سن پایین یعنی قبل از 3 سالگی نشان می دهد و بصورت پیش رونده شروع به پیشرفت می کند ، این اختلال فاز های بهبود ندارد و فردی که دچار اوتیسم است در طول سال های زندگی اش با این بیماری باید دست و پنجه نرم کند .
اوتیسم یکی از بیماری هایی است که در طیف بیماری های اختلالات پیش رونده طبقه بندی می شود .یعنی بیماری های دیگری هم در این قسمت قرار میگرند مانند آسپرگر و یا سندروم هلر و ... در واقع اوتیسم را می توان طیفی از از بیماری ها در نظر گرفت .
سارا هاشم پور روانپزشک در رابطه با علائم این بیماری در گفتگو با خبرنگار جام جم آنلاین بیان کرد : علایم و نشانه های اوتیسم بیشتر اوقات قبل از سن 3 سالگی شروع به ظهور می کنند. در اوایل والدین کودک مبتلا به اوتیسم متوجه میشوند که کودکشان شروع به صحبت کردن نکرده و مانند سایر کودکان هم سنش رفتار نمی کند. اما اینکه کودک مانند سایر کودکان و در سن آنها شروع به صحبت کرده و بعد مهارت های کلامی خود را از دست دهد، نیز ممکن است. فرد مبتلا به اوتیسم ارتباط اجتماعی و ارتباط کلامی مختلی دارد و درگیر حرکات تکراری می شود . بچه های اوتیسم نمی توانند ارتباط غیر کلامی با اطرافیان خود برقرار کنند .
بچه های اوتیسم نمی توانند خود را جای کسی بگذارند ، اگر مادرش به او لبخند بزند او متوجه نمی شود مادر او خوشحال است بگونه ای ارتباط آینه ای با دیگران ندارند .
این روانپزشک در مورد عواملی که خطر ابتلا به اوتیسم را افزایش می دهند گفت : پسرها 4 تا 5 برابر بیشتر در خطر ابتلا به بیماری اوتیسم هستند. در خانواده هایی که یک کودک مبتلا به اوتیسم وجود دارد، خطر اینکه کودکی دیگر با این بیماری داشته باشند بیشتر است. همچنین خیلی غیرمعمول نیست که پدر و مادر و یا سایر اقوام نزدیک کودک مبتلا به اوتیسم، در ارتباط با دیگران و … مشکلاتی داشته باشند. ممکن است بین سن والدین و ابتلای کودک به اوتیسم رابطه ای وجود داشته باشد والدینی که در سن بالا بچه دار میشوند احتمال درگیری بالایی با این بیماری دارند .
وی در رابطه با نشانه های این بیماری متذکر شد : کودکان اوتیسمی اصرار به یکسانی داشته و در مقابل تغییر مقاوم هستند از تغییرات خوششان نمی آید . مشکلات شدید تکلمی دارند ،از ضمیر «من» استفاده نمی کنند مثلا اگر آب بخواهند می گویند «علی آب می خواهد» . از واژه های تکراری زیاد استفاده میکنند گاهی ممکن است بگویند « علی آب میخواهد » اما منظورشان چیز دیگری باشد .در بیان نیازها مشکل دارند و از اشارات و حرکات به جای کلمات استفاده می کنند. قادر نیستند با دیگران رابطه برقرار کنند. تماس چشمی ندارند یا تماس چشمی آنها اندک است.
وی در ادامه بیان کرد : به روش آموزش معمول پاسخ نمی دهند. با اسباب بازی، درست بازی نمی کنند مثلا اگر ماشینی به او بدهند ساعت ها مینشیند و چرخ آن را میچرخاند و بدون آن که خسته شوند آن را تماشا میکنند، چرخیدن و تاب خوردن را خیلی دوست دارند. احساس درد کمتر یا بیشتر از حد دارند. از خطرات نمی ترسند. 50 % کودکان مبتلا به اوتیسم، عقب افتادگی شدید ،20% عقب افتادگی خفیف و آموزش پذیر و 30% آنها سطح هوشی برابر با کودکان معمولی دارند .
این 30% می توانند به وسیله معلم رابط به مدرسه های معمولی بروند .یعنی باید بین معلم و کودک یک نفر رابط وجود داشته باشد اما برای 70% مابقی در ایران متاسفانه امکاناتی وجود ندارند و نمی توانند به مدرسه عادی بروند .
بچه های اوتیسمی تفکر محدودی دارند بنابراین به کارهای تکراری علاقه شدیدی دارند مثلا ممکن است ساعت ها بی وقفه به چرخش ماشین لباس شویی بدون خستگی خیره شوند یا به یک شی خاصی وابستگی شدید پیدا کنند و در نبود آن دچار اضطراب و ناراحتی شوند .
این روانپزشک درخصوص درمان این اختلال گفت : درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد ، اما با تشخیص به موقع در سنین پایین کودک را به گفتار درمانی ، کاردرمانی ،رفتار درمانی بفرستند این کودکان در سنین بالا کمتر دچار مشکل می شوند . سلامت روان خانواده از همه چیز مهم تر است ، اگر افراد خانواده از روان سالمی برخوردار باشند و بدانند که چگونه با کودک اوتیسمی خود رفتار کنند کمک قابل توجهی به آن ها می کنند .
هاشم پور در خصوص عوامل پیشگیری کننده اظهار کرد : والدین با رعایت سن بارداری ، بهداشت حاملگی و استفاده نکردن از هر قرصی در دوران بارداری می توانند احتمال ابتلا به این بیماری را کم کنند ، در زمان تولد نوزاد مراقب باشند کودک دچار بی اکسیژنی نشود یا بیماری هایی مانند زردی و ... به موقع درمان شوند .بعد تولد کودک در محیط مناسبی قرار گیرد هرچند اگرآن ژن در کودک وجود داشته باشد محیط در ان تاثیری ندارد .
بیتا نوروزی - خبرنگار جام جم آنلاین
سهیلا امینی مقدم فوق تخصص سرطان زنان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفتگو با جام جم آنلاین بیان کرد :سندروم پیش از قاعدگی یا PMS، این عارضه در واقع یکسری علایم بدنی و رفتاری بصورت دوره ای در روزهای قبل از قاعدگی در خانم ها ظاهر می شود و ممکن است با کار یا زندگی فرد تداخل داشته باشد،البته امروزه با تغییر سبک زندگی این سندروم شایع تر شده است خیلی از خانم ها و دختران جوان را درگیر خود کرده است. یک اصطلاح دیگر هم در این زمینه داریم با نام PMDD این عارضه در واقع همان PMS است اما با علائم ظاهری شدید تری همراه است .
وی در خصوص علائم PMS اظهار کرد: علایم و نشانه های سندرم پیش از قاعدگی به دو دسته جسمی و روحی تقسیم می شوند. احساس اندوه و نا امیدی ، احساس حقارت ، احساس دلشوره و نگرانی ،ناپایداری واضح در خلق ، تحریک پذیری و خشم پایدار، کاهش علاقه به فعالیت های معمول که ممکن است حتی با ترک روابط اجتماعی همراه باشد، اشغال در تمرکز ، احساس خستگی ، پرخوابی یا بی خوابی ، تغییرات واضح در اشتها ، احساس ذهنی مبنی بر از دست دادن کنترل .
علائم فیزیکی مانند : درد و تورم پستان ، سردرد ، احساس نفخ شکم ، اضافه وزن همراه با تنگ شدن لباس ،کفش و انگشتر، درد در مفاصل و عضلات . این علامت های ذکر شده شایع ترین علایم این سندروم هستند .
هرچند تعداد علایم و نشانه های بلقوه این بیماری بسیار زیاد است، اما اکثر زنان فقط به بعضی از این مشکلات دچار می شوند. شدت این مشکل در زنان مختلف می باشد، در بعضی این مشکل قابل تحمل بوده و در بعضی دیگر باعث اختلال در زندگی روزانه می شود. اگر شما در کنترل این مشکل موفق نبودید می بایست به پزشک مراجعه نمایید.
امینی مقدم در مورد نحوه تشخیص این سندروم به خانم ها توصیه می کند : خانم ها حتما باید علائمی که در بدنشان ظاهر می شود را یادداشت کنند و باید بدانند که این علایم ماهیت دوره ای دارد یعنی در یک هفته قبل از قاعدگی شدت دارد ولی وقتی قاعدگی اتفاق می افتد این علایم کم و گاهی کاملا ناپدید می شود .بنابراین خانم ها با یادداشت کردن علایم قبل از قاعدگی کاملا می توانند این سندروم را تشخیص دهند .
این سرطان شناس زنان بیان کرد: علت بوجود آمدن علایم خلقی در این سندروم کمبود « سروتونین » است . تغییرات دوره ای که هورمون های استروئیدی تخمدان دارند بر مکانیزم های مرکزی تاثیر می گذارد و سروتونین نقش اساسی در این اختلالات را ایفا میکند .نکته قابل ذکر این است که زمینه ژنتیک در این سندروم نقش بسزایی دارد و مادرانی که دچار این اختلال هستند بدانند دخترانشان درصد بالایی را برای مبتلا شدت دارا هستند .
وی در رابطه با پیشگیری PMS متذکر شد : بعضی اوقات با تغییر در سبک زندگی خود می توانید سندرم پیش از قاعدگی را کنترل نموده و آن را بهبود بخشید. حذف کافئین، ترک سیگار ، ورزش منظم ، وعده های غذایی منظم ، خواب کافی ، کاهش استرس که خانم ها می توانند با ورزش هایی مانند یوگا و مدتیشن استرس خود را کاهش دهند. عوامل ذکر شده در پیشگیری از این اختلال کمک شایانی را به زنان می کند .
این متخصص زنان در رابطه با درمان دارویی گفت :ویتامین ها آنچنان نقش بسزایی ندارند ولی بعضی از داروها با تجویز پزشک که سطح سروتونین خون را بالا می برد می شود استفاده کرد مثلا اگر بی خوابی دارند درمان دارویی برای بی خوابی آنان تجویز می شود یا اگر دچار ورم می شوند داروهایی که تورم را کاهش می دهند و دفع ادرار را زیاد می کنند توصیه می شوند . خوردن شش وعده غذایی کوچک در روز بسیار مناسب تر و مفیدتر از صرف سه وعده غذایی می باشد . در این دوره مصرف کربوهیدراتهای مرکب مانند میوه جات تازه ، سبزیجات ، غلات و پروتئینها ( بخصوص مرغ و ماهی ) توصیه می شوند.
از آنجایی که سندروم پیش از قاعدگی به نوسنات دوره ای هورمون استروژن و پروژسترون ارتباط دارد استفاده از ترکیبات دارویی که سیکل را متوقف می کند می توانند در درمان PMS موثر باشد .
بیتا نوروزی - خبرنگار جام جم آنلاین