مجله مطالب خواندنی
سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....مجله مطالب خواندنی
سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....تنبلی گوش‌ها
جام جم سرا: جالب است بدانید که شیوع بدشنوایی در دانش‌آموزان دو تا سه برابر کم شنوایی برآورد میشود که به دلیل پنهان بودن این اختلال، تاثیر قابل توجهی بر مهارت‌های یادگیری آنها باقی می‌گذارد.
به گفته دکتر سعید ملایری، متخصص شنوایی‌سنجی و مدرس دانشگاه، تنبلی گوش یا «آمبلیودی» معمول در سنین دانش‌آموزی تشخیص داده میشود چرا که در این سنین مشخص میشود که دانش‌آموز، صدای معلم را می‌شنود، ولی نمی‌تواند به صدای وی در کلاس درس گوش دهد که این مشکل معمولا به دلیل ابتلا به اختلال پردازش شنوایی یا بد شنوایی است.
این متخصص در گفت‌وگو با جام‌جم می‌افزاید: اختلال پردازش مرکزی شنوایی عبارت از نقص در پردازش محرکات شنوایی است. در این حالت، آسیب ساختاری به گوش وارد نمی‌شود، اما گوش دچار تنبلی میشود. اولیای مدرسه و والدین می‌توانند با توجه به علائم مشخصی به اختلال بدشنوایی در کودک مشکوک شوند و اقدامات مناسبی را انجام دهند.
اختلالات مشابه با بدشنوایی
باید توجه داشته باشید که برخی از اختلالات و بیماری‌ها با عوارضی چون بد شنوایی در گوش دادن به اصوات همراه است که اختلال نقص توجه یا بیش فعالی، اوتیسم، اختلالات پردازش زبان و برخی اختلالات شناختی از جمله آنهاست.
دکتر ملایری با اشاره به این مطالب می‌افزاید: متاسفانه در بسیاری از موارد، بدشنوایی با مشکلات فوق اشتباه گرفته میشود و به درمان‌های پرهزینه و غلط دارویی و توانبخشی منجر میشود. توجه داشته باشید که حواس‌پرتی، نقص توجه، خسته‌شدن در محیط شلوغ، با صدای بلند صحبت‌کردن و بلندکردن صدای تلویزیون از علائم مهم بدشنوایی است. البته تشخیص و درمان اختلالات شنوایی باید از سوی یک تیم تخصصی انجام شود.
تشخیص درست بدشنوایی
باید در نظر داشت که بدشنوایی از طریق آزمون‌های سنجش شنوایی معمول، قابل تشخیص نیست.
دکتر ملایری با تاکید بر این که بد شنوایی با ناشنوایی متفاوت است، می‌گوید: بدشنوایی، نتیجه تغییر یا آسیب به عملکرد دستگاه شنوایی است، بدون آن که اختلال یا آسیب ساختاری مشخصی وجود داشته باشد، اما این نوع اختلال شنوایی با روش‌های معمول تصویر برداری مغزی یعنی ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن مشخص نمی‌شود.
وی تاکید می‌کند: همچنین آزمون‌های سنجش شنوایی معمول که در بیمارستان‌ها یا مدارس انجام می‌گیرد، نمی‌تواند اختلال بدشنوایی را تشخیص دهد. با مراجعه به کلینیک‌های شنوایی‌شناسی و انجام ارزیابی‌های دقیق شنوایی می‌توان بدشنوایی را تشخیص داد و در یک دوره کوتاه‌مدت سه ماهه درمان کرد.
علائم تنبلی گوش در دانش‌آموزان
والدین و معلمان باید به علائم بد شنوایی یا تنبلی گوش در دانش‌آموزان توجه کنند تا با تشخیص بموقع به درمان این نوع اختلال شنوایی که دانش‌آموزان را دچار ضعف آموزشی و تحصیلی می‌کند، کمک کنند.
دکتر ملایری با تاکید بر این که بدشنوایی میتواند با اختلالات یادگیری، خواندن، تلفظ، تولید، مشکل در اجرای دستورات کلامی و نقص توجه و حواس‌پرتی در ارتباط باشد، نشانه‌های بدشنوایی در دانش‌آموزان را برمی شمرد: کودکان بد شنوا معمولا دچار نقص توجه و حواس‌پرتی هستند، به صدای تلویزیون یا برنامه مورد علاقه خود بیش از اندازه توجه دارند، بر بلند کردن صدای تلویزیون تاکید می‌کنند و با صدای بلند صحبت می‌کنند یعنی تن صدایشان معمولا بلندتر از حد عادی است.
این متخصص شنوایی سنجی می‌افزاید: خستگی و کلافه‌شدن در محیط شلوغ، مشکل در خواندن، تلفظ و یادگیری، ضعف در دایره لغات و حفظ کردن و نیز مشکل در یادگیری زبان دوم و اصطلاحات تخصصی و غیر روزمره از دیگر علائم تنبلی گوش در دانش‌آموزان است. چنین کودکانی معمولا به طور دائم خواستار تکرار مطالب از سوی اطرافیان می‌شوند. همچنین در انجام چند دستور کلامی پشت سر هم دچار مشکل و در یادگیری موسیقی نیز دچار ضعف هستند.
درمان، آسان‌تر از تشخیص
درمان بدشنوایی اغلب آسان‌تر از تشخیص آن است. دکتر ملایری با اشاره به این موضوع می‌گوید: بسیاری از افراد مبتلا به بدشنوایی، در شنیدن صداها مشکل ندارند و حتی صداهای بسیار کوچک را نیز می‌شنوند. حتی معمولا دانش‌آموزان بد شنوا در گوش دادن به صدای معلم مشکل ندارند، بلکه کوچک‌ترین صداها باعث حواس‌پرتی آنان میشود. در این حالت با استفاده از درمان‌های توانبخشی می‌توان طی دو تا سه ماه مهارت گوش‌دادن را تقویت کرد و از بسیاری از مشکلات تحصیلی آنان جلوگیری به عمل آورد. البته اقدامات درمانی باید از سوی یک تیم تخصصی انجام گیرد.
پونه شیرازی / گروه سلامت
ادامه مطلب ...
زنگ گوش‌ها برای چه به صدا در می‌آید
در برخی موارد، وزوز گوش با سرگیجه، کم‌شنوایی و علائم دیگر بروز می‌کند که باید جدی گرفته شود. سازوکار دقیق وزوز گوش چندان دقیق مشخص نشده است؛ اما به نظر می‌رسد مشکلات عروقی، عضلانی و عصبی در برخی انواع آن دخالت داشته باشد. در عین حال، شنیدن صدای وزوز در گوش ممکن است به دلایل شناخته‌شده مختلفی نیز بروز کند که در این مطلب به آنها اشاره میشود.
لازم به ذکر است که کاهش یکباره شنوایی و همزمان، شنیدن صدای سوت و وزوز در گوش، بیماری نادری به نام سکته گوش یا کری ناگهانی است که با موارد دیگر وزوز گوش معرفی شده در اینجا تفاوت بسیار دارد و باید اورژانسی و در بازه زمانی کمتر از 24 ساعت درمان شود؛ در غیر این صورت به کاهش دائم شنوایی یک یا هر دو گوش می‌انجامد.
جرم زیاد در گوش
جرم گوش که واکس، موم یا سرومن نیز نامیده میشود ممکن است باعث احساس وجود صداهای مزاحم در گوش شود. جرم‌های داخل گوش در واقع ترشحاتی طبیعی هستند که از مجرای گوش محافظت می‌کنند. اما تجمع بیش از اندازه جرم در رسیدن صوت از کانال گوش به پرده صماخ و گوش میانی مشکل ایجاد می‌کند. در نتیجه صدایی مانند وزش باد در داخل گوش شنیده میشود. بعد از خارج کردن این جرم اضافی لازم است که وضع پرده گوش و شنوایی فرد کنترل شود تا از فقدان آسیب یا مشکلات دیگر اطمینان حاصل کنیم.
وجود تومور در گوش
بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد سالانه از هر یک میلیون نفر حدود 10 نفر به نورومای آکوستیک (تومور عصب شنوایی) مبتلا می‌شوند. این تومور خوش‌خیم است و در عصبی که گوش را به مغز متصل می‌کند دیده میشود. تومور عصب شنوایی بتدریج رشد می‌کند، اما به دلیل همجواری با بافت‌هایی مانند ساقه مغز بالقوه توموری تهاجمی و مشکل‌ساز محسوب میشود. نورومای آکوستیک بخصوص افراد بین 30 تا 60 سال را درگیر می‌کند، اما انواع ژنتیکی آن در کودکان و نوجوانان نیز دیده میشود. وزوز گوش یکی از علائم اصلی این تومور است. انواع دیگری از تومورهای این ناحیه هم وجود دارند که با توجه به ماهیت پر از عروق خود ممکن است به صورت وزوز ضربان‌دار (احساس ضربان قلب در گوش)، سردرد و سرگیجه و حتی فلج عصب صورت بروز پیدا کنند.
مصرف برخی از داروها
مصرف برخی داروها با دوز نامناسب ممکن است برای گوش‌ها زیانبار یا سمی باشد و باعث ایجاد وزوز شود. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن جزو این داروها هستند.
اگر این داروها با دوز بالا تجویز شوند، لازم است که برای جلوگیری از بروز وزوز گوش، میزان آنها در خون به‌طور مرتب بررسی شود.
علاوه بر داروهای ضدالتهاب، آنتی‌بیوتیک‌ها، کینین و داروهای شیمی‌درمانی (بخصوص داروهای بر پایه پلاتین مثل داروی سیس پلاتین که برای مقابله با بیشتر تومورهای گوارشی، تومورهای گوش، حلق، بینی و... تجویز می‌شوند) نیز ممکن است عاملی برای بروز وزوز گوش شوند.
آلودگی صوتی شدید
احساس وزوز و سوت کشیدن گوش بعد از قرارگیری چندساعته در معرض سروصدای زیاد شایع است. آلودگی صوتی شدید به سلول‌های مویی گوش داخلی آسیب می‌زند. متاسفانه وقتی این سلول‌ها آسیب ببینند احیا نمی‌شوند و در حال حاضر هیچ عمل جراحی نیز برای ترمیم آنها وجود ندارد. البته یک بار آسیب صوتی ممکن است چندان جدی نباشد، اما قرارگیری مداوم بیش از 30 دقیقه در معرض سر و صدای شدید ممکن است عواقب جبران‌ناپذیری برای شنوایی داشته باشد.
بیماری مِنییر (Meniere)
اگر علائمی مانند وزوز گوش، احساس هواگرفتگی گوش، سرگیجه و کم‌شنوایی به طور حمله‌ای و دوره‌ای بروز کند، احتمالا پای بیماری منییر در میان است. این بیماری ناشی از افزایش فشار مایع گوش میانی است. بیماری منییر اختلال مزمنی است که افراد بین 30 تا 60 سال را مبتلا می‌کند. در 80 درصد موارد، فقط یک گوش به این بیماری مبتلا میشود، اما امکان ابتلای هر دو گوش نیز وجود دارد. درمان این بیماری تا حدودی مشکل است، زیرا هنوز علت اصلی آن بدرستی مشخص نشده. بااین‌حال، می‌توان با مصرف برخی داروها فشار مایع داخل گوش داخلی را کاهش داد. از این داروها می‌توان به داروهای ادرارآور و برخی داروهای افزایش‌دهنده جریان خون گوش داخلی اشاره کرد. در‌صورت کنترل‌نکردن بیماری با این داروها ممکن است از اقدامات بیشتری مثل تزریقات داخل گوشی یا عمل جراحی کمک گرفته شود.
اتواسکلروز
بیماری اتواسکلروز خانم‌ها را بیش از آقایان درگیر می‌کند. این بیماری گاهی اوقات خود را بعد از زایمان نشان می‌دهد. اتواسکلروز گوش میانی را درگیر می‌کند و تغییرات هورمونی در بروز آن نقش دارند. در واقع یک استخوان کوچک به نام «استخوان رکابی» که یکی از استخوان‌های گوش میانی است در این بیماری حرکت طبیعی خود را از دست می‌دهد و باعث ایجاد صدای وزوز در گوش میشود.
فشار خون بالا
وزوز گوش ممکن است بر اثر پرفشاری خون پدید آید. وقتی فشار خون تا حد زیادی بالا رود، یعنی بالای 20 سانتی‌متر جیوه، ممکن است باعث بروز وزوز در گوش‌ها شود. در این صورت ناراحتی‌های گوشی اغلب با سردرد و سرگیجه همراه است.
پیرگوشی
اگر بیش از 50 سال دارید و در هر دو گوش‌تان صدای وزوز، وزش باد و سوت می‌شنوید، احتمالا دچار پیرگوشی شده‌اید. پیرگوشی یک پدیده شنوایی مربوط به کهولت سن است که به صورت کاهش شنوایی تدریجی در هر دو گوش خود را نشان می‌دهد. این مشکل به مرور باعث تخریب قسمت‌های مختلف گوش داخلی میشود و وزوز گوش ایجاد می‌کند. پیرگوشی پیشرفته باعث ایجاد مشکلات اساسی شنوایی میشود و حتی تا ناشنوایی نیز پیش می‌رود. برای پیشگیری از این مشکل لازم است که متخصص گوش و حلق و بینی به طور مرتب سلامت گوش‌های شما را بررسی کند. (جام جم سرا/دکتر حسام جهاندیده/ متخصص گوش، حلق و بینی/سیب، ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)
ادامه مطلب ...
موم گوش چیست و گوش‌ها را چگونه باید تمیز کرد؟
موم در گوش همه ساخته میشود ولی مقدار و نوع آن مانند صفاتی مثل رنگ مو و قد، ژنتیکی است. موم گوش خشک میشود و با گرد و غبار و چیزهایی که در خود به دام انداخته است، از گوش بیرون می‌آید. بیشتر اوقات موم گوش متعاقب جویدن یا حرکات دیگر فک در کانال گوش حرکت می‌کند و از گوش خارج میشود. البته این موم در کانال گوش‌هایی که کوچک هستند یا شکل عجیبی دارند، بسختی حرکت می‌کند و همین سختی حرکت باعث فشرده شدن موم میشود. افرادی که از گوش‌بند یا سمعک استفاده می‌کنند نیز دچار مشکل فشردگی موم گوش می‌شوند.
بسیاری از افراد به تمیز کردن گوش‌ها نیازی ندارند چون خودش تمیز میشود اما برخی از وسایل دیگر بهره می‌برند که باید بدانند استفاده از چیزهایی مانند گوش‌پاک‌کن یا گیره سر، باعث تجمع موم و بسته شدن گوش میشود. در واقع، این کار فقط موم گوش را بیشتر به داخل گوش می‌فرستد و ممکن است حتی به گوش آسیب برساند.
اگر این علائم را دارید، احتمالا موم گوش شما فشرده شده است و باید به پزشک مراجعه کنید: احساس پر بودن گوش‌ها، درد گوش، مشکل در شنوایی که هر روز بد‌تر میشود، زنگ زدن گوش (وزوز کردن گوش)، خارش گوش، ترشح از گوش، بو دادن گوش و سرگیجه.
البته عوامل دیگری هم ممکن است این علائم را ایجاد کنند پس قبل از شروع درمان‌های خانگی، باید مطمئن باشید که این علائم در اثر فشرده شدن موم گوش ایجاد شده‌اند. بدین منظور، اول باید گوش خود را به پزشک یا شنوایی‌سنج نشان دهید تا او با وسیله‌ای به نام اتوسکوپ درون آن را ببیند و بگوید که آیا فشردگی موم باعث گرفتگی گوش شده است یا نه. پزشک ممکن است این موم را در مطب و به وسیله مکش، شستشو یا دستگاهی به نام کورت، تمیز کند یا اینکه از شما بخواهد در خانه قبل از بیرون کشیدن موم، از محصولات نرم‌کننده گوش استفاده کنید.
برای تمیز کردن گوش‌ها در خانه باید موم‌هایی را که می‌بینید، با پارچه تمیز کنید. همچنین می‌توانید مقداری محلول سرومنولیتیک (محلول‌های حل‌کننده موم) در کانال گوش بریزید. این محلول حاوی روغن معدنی، روغن بچه، گلیسیرین، قطره گوش آب‌اکسیژنه، هیدروژن پراکسید و محلول نمکی است. اگر موم با این محلول خارج نشد، می‌توانید گوش را شست‌وشو دهید.
بعد از حل شدن موم با محلول، با استفاده از یک سرنگ می‌توان گوش را با آب یا محلول نمکی شستشو داد. از دستگاه‌های مکشی که تبلیغات آنها را در تلویزیون یا ماهواره دیده‌اید، استفاده نکنید؛ آنها برای همه موثر نیستند و استفاده از آنها توصیه نمی‌شود.
برای اینکه از فشرده شدن موم گوش جلوگیری کنید، هر چیزی را برای تمیز کردن داخل گوش نکنید. از گوش پاک‌کن فقط برای تمیز کردن بیرون گوش استفاده کنید. اگر مشکل حادی با موم گوش دارید و باید بیش از یک‌بار در سال آن را خارج کنید، از پزشک بخواهید بهترین راه را نشانتان بدهد. (Deafness/ سلامت)
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.
ادامه مطلب ...