جام جم سرا: در سالهای اخیر طی تجربیات فراوان دریافته‌ام که زنان بیش از مردان طالب روابط جنسی‌اند؛ فقط تفاوت آنها با مردان در این است که آنان به‌زودی تحریک نمی‌شوند و یا با شنیدن یا مشاهده اتفاقات جنسی به مانند مردان، آمادگی جنسی نمی‌یابند ولی میل و رغبت در آنان بیش از مردان است. گرچه این ادعا سالیان سال وجود داشته و برخی قبول داشتند و بعضی نیز آن را رد می‌کردند ولی من خود شخصاً به چنین واقعیتی در طول مشاوره‌های خود دست یافته‌ام.
باید توجه داشت که همین میل و رغبت زیاد، مشکلات فراوانی را نیز به همراه داشته است. زیرا در طول سالیان اخیر بسیاری از مراجعینم بویژه زنانی که به همسر خود بی‌وفایی یا خیانت کرده بودند، اظهار می‌داشتند: علت خیانت ما به شوهرانمان این بوده که آنها قدرت پاسخگویی به نیازهای جنسی ما را نداشتند و یا در رابطه جنسی تنبل شده‌اند.
به‌طور معمول مردان میانسال نسبت به مردان جوان، دیرتر به مرحله ارگاسم می‌رسند و این اندازه‌گیری نه بر اساس هفته‌ها و روزها، بلکه بر مبنای قدرت مردان از حیث دقیقه و ساعت قابل قیاس است. این نکته را باید بدانیم که هیچ مردی نمی‌تواند موضوع عدم تمایل جنسی خویش را در ورای سنین میانسالی مخفی نماید و ادعا کند که چون سن و سالی از وی گذشته، قادر به رساندن زنش به مرحله ارگاسم واقعی نیست.
پس مشکل کجاست؟
متأسفانه برخی از مردان در ایجاد رابطه جنسی با همسرانشان دچار خطاها و اشتباهاتی می‌شوند که بسیار خطرناک است. شاید اگر زن در شبی از شوهرش تمنای جنسی داشته باشد ولی در این شرایط مرد بگوید: «امشب خیلی خسته‌ام»، در واقع خود او تبر کوبنده و کشنده را بر فرق تنومند زندگی زناشویی خود کوبیده است!
به نوشته درس زندگی، آنچه در این قضیه، مهم جلوه می‌کند این است که مرد با همه قدرت و توانی که دارد با به زبان آوردن چنین جملاتی اقتدار خویش را از دست می‌دهد و در برابر زنش مجسمه‌ای توخالی جلوه می‌کند. این دسته از مردان غالباً در محل کار، پارک، سینما، خیابان، اتوبوس و … با دیدن زنان دیگر، چنان اشتهای جنسی سرسام‌آوری می‌یابند که آدمی باورش نمی‌شود؛ ولی با رسیدن به خانه، سرد می‌شوند و ادعایی عجیب و ناهمگون دارند.
تنبلی جنسی و دلایل و لطمات آن
اگر واقعیت را پذیرا باشیم این مشکل پیش از آنکه دلیل فیزیکی داشته باشد، دلیل روانی دارد. مرد یا آن تصوراتی را که از همسر خود دارد، نمی‌تواند کسب کند، و یا اینکه شرایط زن برای رابطه جنسی او جذابیت و گیرایی لازم را ندارد و باعث تحریک جنسی شوهر نمی‌شود.
در طول تاریخ همیشه مرد به دنبال زن بوده و با اشتهای زیادی او را طلبیده است. احساس تمایل و نیاز جنسی در مرد تا حدودی شخصیت و توانایی او را نشان می‌دهد. پس چگونه است که مرد با درک این حقیقت بصراحت در برابر زنش اعتراف می‌کند که تمایل به رابطه جنسی ندارد؟ آیا به نظر شما این به نوعی از دست دادن قدرت و اقتدار مرد نیست؟ اگر هست چرا مرد از نظر روحی خود را تا بدین حد ضعیف نشان می‌دهد؟
| برای حفظ بنیان خانواده، مردان در هر شرایط سنی که باشند، وظیفه دارند نیاز جنسی همسرشان را برآورده سازند و اگر لازم است با همراهی یک مشاور خانواده مشکل خود را حل کنند وگرنه در پی این ناتوانی جنسی، زمینه بروز خیانت زن و یا شکلگیری سایر مشکلات زناشویی فراهم شده است |
گسترش ارتباطات اجتماعی میان زنان و مردان، تداخل جنسیت زن و مرد در محیط کاری و بیرون باعث گردیده است که دید زنان درباره مسائل جنسی بیشتر و بازتر شود. کسب آگاهی از مجلات، فیلم‌ها و شیوه‌های نوین ارتباط جنسی باعث گردیده که زنان امروزی نسبت به زنان دیروز، واقع‌گرایانه‌تر و فانتزی تر عمل کنند تا سنتگرا و مغلوب. از این‌رو اگر بگوییم امروزه توازن عملیات جنسی در میان مردان و زنان نیز دچار گوناگونی و تحول شده است، چیزی به اغراق نگفته‌ایم.
دیگر زن امروزی، همان زن چندین دهه قبل نیست که تابع خواسته و تمنای جنسی مرد باشد، بلکه او اکنون خود طراح و ترسیم کننده حالات روابط جنسی است. بنابراین زن امروزی از نظر جنسی زنی سیری‌ناپذیر به شمار می‌رود و با توجه به چنین حقیقتی زنان استادانه عمل می‌کنند.
وضعیت مردان در چنین شرایطی بسی حساستر و بحرانی‌تر است. اگر زن از حیث مسائل جنسی محجوب و وفادار به شوهرش نباشد، هیچ‌گاه سیری نیافته و آشکارا از ارضای تمایلات جنسی خویش بحث خواهد کرد. باید اعتراف کرد که مردان نیز از چنین زنانی واهمه دارند؛ زیرا هرگاه مردی احساس کند انگیزه و میل جنسی همسرش از او بیشتر است، به قدر یقین خویشتن را فاقد قدرت و مردانگی دانسته و همیشه پایه‌های زندگی‌اش را متزلزل احساس می‌کند.
چنین ترسی باعث می‌گردد که مرد در تدارک فانتزی‌هایی باشد که رابطه جنسی را برای زنش جذابتر سازد و به همین علت است که او با دیدن زنان دیگر، یک مقایسه جنسی میان آنها و همسر خود صورت می‌دهد و میل جنسی‌اش بشدت بالا می‌رود اما مشکل اینجاست که وقتی وارد خانه میشود، دیگر میل چندانی به برقراری رابطه زناشویی با همسر خود ندارد!
یکنواختی، یکی از دلایل تنبلی
خطری که روابط زناشویی را تهدید می‌کند این است که هر اندازه روابط زناشویی میان زن و شوهر بیشتر میشود، انجام آن نیز یکنواختتر به نظر می‌رسد. در چنین شرایطی زنان درصدد کسب لذات بیشتری می‌شوند و اگر محجوب و وفادار به شوهرشان نباشند، به سوی مرد دیگری متمایل می‌شوند تا رابطه جدیدی را تجربه کنند. این گونه است که خیانت زن به شوهر شکل می‌گیرد.
بدیهی است اگر مرد دارای سلاحی مجهز جهت دفاع از خودش نبوده و نتواند فانتزی جدیدی را در ذهن خود نسبت به همسرش ارائه دهد، مسلماً رابطه جنسی یکنواخت تر جلوه خواهد کرد. اگر زن نیز در برابری و هماهنگی جنسی مرد دچار یکنواختی شود، از جهت دیگر، مرد در طلب موارد فانتزی جدیدی خواهد بود و به همسر خود خیانت خواهد کرد.
با این تفاسیر برای جلوگیری از هم پاشیدگی بنیان خانواده، مردان در هر شرایط سنی که باشند، وظیفه دارند نیاز جنسی همسرشان را برآورده سازند. مرد اگر تصور می‌کند که توانایی و انرژی جنسی لازم را ندارد، باید با همراهی یک مشاور خانواده مشکل ذهنی خود را حل کند وگرنه او با ناتوانی جنسی‌اش زمینه بروز خیانت زن و یا شکلگیری سایر مشکلات زناشویی را فراهم نموده است.
مردان باید بدانند که هم زنان بسیار وفادار ، هم زنان بی‌وفا و هم حتی زنان خیابانی طالب مردی هستند که همیشه از نظر جنسی قدرتمند بوده و حاکمیت خویش را اثبات نماید. در واقع تخت روان جنسی زندگی در روی شاسی قوی و نیرومند مرد استوار شده است و اگر این شاسی مقاوم، محکم و مطمئن باشد، مسلماً حرکت تخت روان نیز راحت‌تر خواهد بود.
در غیر این صورت، زن و شوهر برای حفظ زندگی مشترک خود و جلوگیری از خیانت احتمالی، بهتر است به کمک مشاور خانواده، تکنیک‌های افزایش میل جنسی را فرا بگیرند و به کار برند وگرنه قطعاً زمینه بروز اختلافات زناشویی و یا خیانت همسر خود را فراهم خواهند ساخت.
جام جم سرا: کاسنی گیاهی دارویی است که در طبیعت بسیار وجود دارد و خواص بیشماری برای بدن دارد. این گیاه با طبع سرد میتواند حرارت و التهاب را از بدن دور کند.
براساس تحقیقات عرق کاسنی نقش بسزایی در تولید سلول‌های کبدی ایفا می‌کند و منبع سرشار از ویتامین c بوده و تمام بیماری‌های مزمن کبدی را برطرف می‌کند. علائمی چون زردی پوست و خستگی مفرط مطمئنا از علائم بروز مشکل در کبد است و تنبلی کبد نشان از وجود این بیماری‌ها در بدن است. به عقیده متخصصان طب سنتی و گیاهی، با کاسنی و عرق کاسنی می‌توان فعالیت کبد را به حد اعتدال رساند.
به نقل از باشگاه خبرنگاران، اگر جزو افرادی هستید که مدام دچار گر گرفتگی می‌شوید روزی یک لیوان کاسنی بدن شما را خنک می‌کند.
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.
جام جم سرا:دکتر سهیلا انصاری‌پور، در توضیح سندرم تخمدان پلی سیستیک (PCO) گفت: PCO یکی از شایع‌ترین اختلالات غدد در خانم‌ها در سنین باروری است که علایم آن پس از سنین بلوغ آغاز میشود. این سندرم به صورت معمول با قاعدگی نامنظم، موهای زائد و بزرگی دو طرف تخمدان پر از فولیکول‌های ریز مشخص میشود و در واقع منظور از سیست تخمدان، فولیکول ریز حاوی مایع mm ۲-۹ است که جز در موارد محدود و در حین درمان نازایی، اصلاً نیاز به جراحی ندارد.
این عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، با اشاره بر اهمیت P. C. O به عنوان یکی از مهمترین مباحث ناباروری و همچنین سلامت عمومی زنان تصریح کرد: این سندرم علی رغم شایع بودن در میان زنان، اگر چه علائم آن علاج قطعی ندارد، اما درمان پذیر است و همچنین عوارض آن قابل پیشگیری است.
او گفت: عوارض احتمالی این سندرم شامل عدم تخمک گذاری مرتب و بنابراین اشکال در بارداری، خونریزی نامنظم رحمی و در صورت عدم توجه و درمان ضخامت غیرطبیعی مخاط رحم و حتی احتمال سرطان مخاط رحم در سنین بالاتر است.
وی عنوان کرد: علاوه بر عوارض ذکر شده همچون خونریزی‌های غیرطبیعی و نامنظم رحم، ممکن است حتی پس از اینکه بارداری اتفاق افتد یکسری عوارض حاملگی زودرس همچون سقط و سقط مکرر و یا عوارض دیررس بارداری همانند مسمومیت حاملگی، دیابت بارداری یا کاهش رشد داخل رحمی جنین ظاهر شوند. دیگر عوارض مهم آن مشکلات قلبی - عروقی، افزایش فشارخون و عدم تحمل قند و بروز دیابت تیپ II و افزایش چربی خون است. احتمال بروز این عوارض با چاقی و سابقه فامیلی بالا می‌رود و بنابراین تمام مبتلایان به سندرم P. C. O بایستی از نظر خطر این عوارض در مراجعه به پزشکان بررسی شوند. این بررسی شامل اندازه گیری مرتب وزن، دور کمر، فشارخون، تست تحمل قند و چربی خون است و از دیگر عوارض مهم این سندرم احتمال بروز افسردگی و اضطراب به علت مشکلات مزمن و همچنین Boldimase نامناسب است که باید توجه خاص شود.
دکتر فاطمه ارجمند، جراح و متخصص زنان و عضو دیگر تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، در رابطه با علت این سندرم گفت: این سندرم زمینه ارثی دارد و عوامل محیطی، مانند چاقی، احتمال بروز آن را افزایش می‌دهد.
وی افزود: علت دقیق این سندرم شناخته شده نیست و یکی از علل مطرح آن بالا بودن سطح انسولین خون است و در واقع یکی از مشکلات زیربنایی موجود به همراه سندرم P. C. O، وجود عدم تعادل هورمونی در زنانی است که به سندرم تخمدان پلی سیستیک مبتلا هستند، یعنی تخمدان‌ها در این افراد استروژن و آندروژن (هورمونهای مردانه) یا به عبارتی هورمونهای مردانه بیش از حد طبیعی تولید می‌کنند.
ارجمند با اشاره به علائم مهم تشخیص سندرم P. C. O در زنان، گفت: از همه نشانه‌های مهم تشخیصی در افراد مبتلا به این سندرم، می‌توان به مواردی همچون، آکنه یا جوش صورت، ریزش مو به صورت فرم مردانه، رویش موهای زائد از نقاط غیر معمول پوست همچون زیر چانه یا گردن، اختلالات قاعدگی (سیکل‌های کمتر از ۲۱ روز و یا بیش از ۳۵ روز) و نهایتاً وجود تخمدان‌هایی با نمای پلی سیستیک در سونوگرافی اشاره کرد. (مهر)
تنبلی چشم در کودکان چگونه اتفاق می‌افتد؟
چشم کودکان در سنین پایین، رشد سریعی دارد تا به تکامل برسد و هر دو چشم باید همزمان کامل شوند. وقتی این اتفاق نمی‌افتد، یک چشم به طور طبیعی می‌بیند و چشم دیگر چند نمره با چشم سالم فاصله پیدا می‌کند و در واقع اختلالی به نام تنبلی چشم در کودک بروز می‌یابد. تنبلی چشم به خودی خود بیماری نیست، ولی عارضه‌ای تاسف‌بار برای خانواده‌ها محسوب میشود؛ زیرا تاکنون باوجود همه پیشرفت‌های علمی و فناورانه، درمانی برای این نارسایی و اختلال پیدا نشده است و اگر بموقع اقدام صحیحی صورت نگیرد آثار آن تا آخر عمر با فرد می‌ماند؛ بخصوص در تنبلی‌‌هایی که هیچ نشانه‌ای وجود ندارد.
تنبلی چشم عارضه‌ای دارد که قبل از بزرگسالی نمایان باشد؟
یک نوع از تنبلی، موذی و مخفی است و به‌طور اتفاقی و در معاینه کشف میشود و علامت آن هم اختلاف نمره بین دو چشم کودک است. این کودکان هیچ شکایتی ندارند و حتی علائم بالینی مشهودی در چشم‌هایشان دیده نمی‌شود. یک چشم کاملا دید دارد، ولی چشم دیگر بسیار ضعیف‌تر از چشم سالم است. متاسفانه موارد زیادی هم در جامعه دیده میشود که تا بزرگسالی تشخیص داده نمی‌شوند. این افراد در بزرگسالی و به‌طور اتفاقی، مثلا هنگام گرفتن گواهینامه رانندگی، برای اولین بار متوجه تنبلی چشم می‌شوند.
تشخیص تنبلی چشم در کودکان خیلی کم سن و حتی شیرخواره چگونه ممکن است؟
البته ارزیابی کودکان در سنین بسیار پایین کار راحتی نیست، ولی برخی کودکان از بدو تولد انحراف چشم مادرزادی دارند یا برخی هم بر اثر بیماری خاص دچار انحراف چشم می‌شوند. چشمی که منحرف میشود از دید خوب محروم می‌ماند و به‌مرور دچار تنبلی میشود؛ ولی چون انحراف چشم واضح است، پدر و مادر زودتر دست به کار می‌شوند.
چه عوامل دیگری بر تنبلی چشم کودکان موثر است؟
کودکانی هستند که نه انحراف چشم دارند و نه اختلاف نمره بین دو چشم. اینها معمولا کودکانی هستند که دچار بیماری‌هایی مانند تراخم، تبخال یا آبله شده‌اند. این بیماری‌ها به قرنیه آسیب می‌زند و چشم مصدوم از دید محروم میشود و دیگر تکامل پیدا نمی‌کند و دچار تنبلی میشود. البته شماری از این بیماری‌ها تقریبا ریشه‌کن شده‌اند و شاید به زمان پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های ما برگردند. ولی همچنان در برخی مناطق محروم بروز می‌کنند. مورد دیگر برخورد شیء به چشم کودک، مثلا در چهارشنبه‌سوری‌هاست که باعث محرومیت چشم از دید میشود و چشم سالم وظیفه دید را به عهده می‌گیرد و چشم مصدوم هم کم‌کم تنبل میشود.
درمان تنبلی چشم در این سنین چگونه است؟
دو راه درمانی شایع، همان بستن چشم سالم یا استفاده از عینک است. البته این در صورتی است که انحراف چشم وجود نداشته باشد. برای رفع انحراف از عمل جراحی کمک می‌گیریم. بستن چشم سالم به این دلیل است تا چشم تنبل فعالیت خود را از سر بگیرد. چون چشم کودک هنوز به شکل یک خمیر نرم در حال شکلگیری است و فشاری که برای دیدن به چشم وارد می‌کند کم‌کم دید را برمی‌گرداند. بستن چشم سالم در واقع یک نوع تمرین برای چشم تنبل است.
برای تشخیص زود هنگام تنبلی چشم کودک، پدرها و مادرها به چه نکاتی باید توجه کنند؟
بهترین راه برای تشخیص این است که چشم‌پزشک همه کودکان را در دو تا چهار سالگی معاینه کند. این مساله که تابه‌حال در خانواده شما تنبلی چشم دیده نشده، به این معنا نیست که کودک شما هم به تنبلی چشم دچار نشود.
معاینه زودهنگام چه کمکی به کودک می‌کند؟
اگر عارضه خیلی زود تشخیص داده شود تا هفت ـ هشت سالگی جواب خوبی به درمان خواهد داد، ولی تشخیص بعد از این سن و درمان آن تقریبا بی‌نتیجه است. ساختمان چشم کودک در سنین پایین قابل‌تغییر است. خانواده‌هایی که زود اقدام می‌کنند نتایج رضایت‌بخشی از درمان می‌گیرند و کودک کاملا بهبود می‌یابد. پس زمان طلایی را نباید از دست داد. بعد از این زمان دیگر نمی‌توان درمان موثری برای این عارضه پیدا کرد.
در تنبلی چشم معمولا چه نوعی از عیوب انکساری وجود دارد؟
معمولا ضعیفی از نوع دوربین است، ولی از جنس منفی نزدیک‌بین هم ممکن است باشد. به هر حال نکته مهم اختلاف نمره دو چشم است که عامل ضعیفی است. در تنبلی چشم یکی از چشم‌ها دید کمی دارد و نمی‌توان نقصان و ضعف بینایی را در بزرگسالی با روش‌های لیزیک یا پی‌آرکی و... جبران کرد. لیزیک ضعف عینک را جبران می‌کند. لیزیک نمی‌تواند موتور چشم را قوی کند.
آیا بازی‌های رایانه‌ای در کودکان خردسال ممکن است باعث تنبلی چشم شود؟
اگر کودکی دارای دید خوبی است و به بازی‌های رایانه‌ای هم علاقه دارد، دچار تنبلی چشم نخواهد شد. ولی این بازی‌ها فشار زیادی به چشم وارد می‌کنند و باعث خستگی آن و در نهایت ضعیفی میشود. چنین کودکانی ممکن است هنگام نشستن مقابل تلویزیون مدام فاصله را کمتر کنند یا دچار قرمزی چشم باشند. اگر پدر و مادر به این موضوع دقت نکنند، احتمال پدیداری اختلاف نمره بین دو چشم وجود دارد که باعث تنبلی خفیف دو چشم خواهد شد، اما عمدتا ضعیفی‌های چشمی از نوع رایانه‌ای به استفاده از عینک می‌انجامد.
هنگام کار با رایانه به این نکات توجه کنید:
وقتی به نمایشگر رایانه نگاه می‌کنید صفحات آن بسرعت عوض میشود و شما هم مجبورید با همان سرعت چشم خود را حرکت دهید تا بتوانید مطالب بیشتری ببینید. در این هنگام کمتر پلک می‌زنید و این کار باعث می شود چشم خشک شود و اشک کمتری به سطح خارجی آن برسد. این وضع باعث خستگی چشم خواهد شد. سعی کنید حداقل ده بار در دقیقه پلک بزنید و هر ده دقیقه هم چشم‌تان را از روی صفحه بردارید و به نقطه دیگری نگاه کنید.
گاهی پلک‌هایتان را روی هم بگذارید و چشم‌ها را به حالت دورانی بچرخانید. این کار به رفع خستگی کمک می‌کند.
نور صفحه را تنظیم کنید. نور نباید زیاد روشن. یا زیاد تیره باشد. نور اتاق را هم متناسب با صفحه نمایشگر تنظیم کنید.
اختلال سندرم بینایی رایانه را جدی بگیرید. تعداد کثیری از کاربران رایانه بعد از مدتی دچار سوزش شدید چشم، آبریزش، تاری دید و حتی دوبینی می‌شوند. اگر دچار این عارضه شدید، دست از کار بکشید و چشم‌های خود را با آب سرد بشویید. می‌توانید از قطره‌های استریل چشمی هم استفاده کنید.
فاصله استاندارد چشم از رایانه باید 50 سانتی‌متر باشد. ضمن این که برای اطمینان از سلامت چشم هر سال برای معاینه به چشم‌پزشک مراجعه کنید. (ضمیمه سیب)
منبع: Mayoclinic
جام جم سرا: جالب است بدانید که شیوع بدشنوایی در دانش‌آموزان دو تا سه برابر کم شنوایی برآورد میشود که به دلیل پنهان بودن این اختلال، تاثیر قابل توجهی بر مهارت‌های یادگیری آنها باقی می‌گذارد.
به گفته دکتر سعید ملایری، متخصص شنوایی‌سنجی و مدرس دانشگاه، تنبلی گوش یا «آمبلیودی» معمول در سنین دانش‌آموزی تشخیص داده میشود چرا که در این سنین مشخص میشود که دانش‌آموز، صدای معلم را می‌شنود، ولی نمی‌تواند به صدای وی در کلاس درس گوش دهد که این مشکل معمولا به دلیل ابتلا به اختلال پردازش شنوایی یا بد شنوایی است.
این متخصص در گفت‌وگو با جام‌جم می‌افزاید: اختلال پردازش مرکزی شنوایی عبارت از نقص در پردازش محرکات شنوایی است. در این حالت، آسیب ساختاری به گوش وارد نمی‌شود، اما گوش دچار تنبلی میشود. اولیای مدرسه و والدین می‌توانند با توجه به علائم مشخصی به اختلال بدشنوایی در کودک مشکوک شوند و اقدامات مناسبی را انجام دهند.
اختلالات مشابه با بدشنوایی
باید توجه داشته باشید که برخی از اختلالات و بیماری‌ها با عوارضی چون بد شنوایی در گوش دادن به اصوات همراه است که اختلال نقص توجه یا بیش فعالی، اوتیسم، اختلالات پردازش زبان و برخی اختلالات شناختی از جمله آنهاست.
دکتر ملایری با اشاره به این مطالب می‌افزاید: متاسفانه در بسیاری از موارد، بدشنوایی با مشکلات فوق اشتباه گرفته میشود و به درمان‌های پرهزینه و غلط دارویی و توانبخشی منجر میشود. توجه داشته باشید که حواس‌پرتی، نقص توجه، خسته‌شدن در محیط شلوغ، با صدای بلند صحبت‌کردن و بلندکردن صدای تلویزیون از علائم مهم بدشنوایی است. البته تشخیص و درمان اختلالات شنوایی باید از سوی یک تیم تخصصی انجام شود.
تشخیص درست بدشنوایی
باید در نظر داشت که بدشنوایی از طریق آزمون‌های سنجش شنوایی معمول، قابل تشخیص نیست.
دکتر ملایری با تاکید بر این که بد شنوایی با ناشنوایی متفاوت است، می‌گوید: بدشنوایی، نتیجه تغییر یا آسیب به عملکرد دستگاه شنوایی است، بدون آن که اختلال یا آسیب ساختاری مشخصی وجود داشته باشد، اما این نوع اختلال شنوایی با روش‌های معمول تصویر برداری مغزی یعنی ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن مشخص نمی‌شود.
وی تاکید می‌کند: همچنین آزمون‌های سنجش شنوایی معمول که در بیمارستان‌ها یا مدارس انجام می‌گیرد، نمی‌تواند اختلال بدشنوایی را تشخیص دهد. با مراجعه به کلینیک‌های شنوایی‌شناسی و انجام ارزیابی‌های دقیق شنوایی می‌توان بدشنوایی را تشخیص داد و در یک دوره کوتاه‌مدت سه ماهه درمان کرد.
علائم تنبلی گوش در دانش‌آموزان
والدین و معلمان باید به علائم بد شنوایی یا تنبلی گوش در دانش‌آموزان توجه کنند تا با تشخیص بموقع به درمان این نوع اختلال شنوایی که دانش‌آموزان را دچار ضعف آموزشی و تحصیلی می‌کند، کمک کنند.
دکتر ملایری با تاکید بر این که بدشنوایی میتواند با اختلالات یادگیری، خواندن، تلفظ، تولید، مشکل در اجرای دستورات کلامی و نقص توجه و حواس‌پرتی در ارتباط باشد، نشانه‌های بدشنوایی در دانش‌آموزان را برمی شمرد: کودکان بد شنوا معمولا دچار نقص توجه و حواس‌پرتی هستند، به صدای تلویزیون یا برنامه مورد علاقه خود بیش از اندازه توجه دارند، بر بلند کردن صدای تلویزیون تاکید می‌کنند و با صدای بلند صحبت می‌کنند یعنی تن صدایشان معمولا بلندتر از حد عادی است.
این متخصص شنوایی سنجی می‌افزاید: خستگی و کلافه‌شدن در محیط شلوغ، مشکل در خواندن، تلفظ و یادگیری، ضعف در دایره لغات و حفظ کردن و نیز مشکل در یادگیری زبان دوم و اصطلاحات تخصصی و غیر روزمره از دیگر علائم تنبلی گوش در دانش‌آموزان است. چنین کودکانی معمولا به طور دائم خواستار تکرار مطالب از سوی اطرافیان می‌شوند. همچنین در انجام چند دستور کلامی پشت سر هم دچار مشکل و در یادگیری موسیقی نیز دچار ضعف هستند.
درمان، آسان‌تر از تشخیص
درمان بدشنوایی اغلب آسان‌تر از تشخیص آن است. دکتر ملایری با اشاره به این موضوع می‌گوید: بسیاری از افراد مبتلا به بدشنوایی، در شنیدن صداها مشکل ندارند و حتی صداهای بسیار کوچک را نیز می‌شنوند. حتی معمولا دانش‌آموزان بد شنوا در گوش دادن به صدای معلم مشکل ندارند، بلکه کوچک‌ترین صداها باعث حواس‌پرتی آنان میشود. در این حالت با استفاده از درمان‌های توانبخشی می‌توان طی دو تا سه ماه مهارت گوش‌دادن را تقویت کرد و از بسیاری از مشکلات تحصیلی آنان جلوگیری به عمل آورد. البته اقدامات درمانی باید از سوی یک تیم تخصصی انجام گیرد.
پونه شیرازی / گروه سلامت
جام جم سرا: علی یونسی اظهار داشت: تنبلی چشم عارضه‌ای است که ناشی از عدم تعادل فعالیت چشم در سیستم اعصاب مرکزی است که معمولاً از بدو تولد شروع میشود و علت بروز آن این است که ورودی اطلاعات یکی از چشم‌ها به اندازه کافی نیست.
وی افزود: نوزادانی که آب‌مروارید چشم دارند، نور کافی به چشمشان نمی‌رسد و دچار لوچی چشم هستند مغزشان در پردازش اطلاعات چشمی که تنبل است ضعیف عمل می‌کند.
استادیار علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: چنانچه تنبلی چشم از ابتدای بروز ضایعه تصحیح شود این مشکل برطرف خواهد شد اما اگر اختلالاتی مانند لوچی چشم تا سنین بالاتر باقی بماند این ضایعه برگشت‌ناپذیر یا به سختی قابل بازگشت است به همین دلیل تشخیص و درمان زودرس اهمیت حیاتی دارد.
وی افزود: معمولاً در مسیر بیماری مبتلایان، اختلال ساختاری وجود ندارد و فقط عملکرد آن چشم ضعیف‌تر از چشم مقابل است. اگر قبل از سن 5 سالگی تنبلی چشم تشخیص داده شود درمان آن راحت‌تر خواهد بود، درمان اصلی این اختلال بررسی عامل زمینه‌ای است که موجب تنبلی چشم شده است این عوامل زمینه‌ای میتواند لوچی چشم و آب مروارید باشد.
یونسی گفت: یکی از درمان‌های رایج برای تنبلی چشم این است که آن را وادار به فعالیت کنیم بنابراین یکی از راه‌های موجود این است که چشم سالم را برای ساعاتی از روز ببندیم تا چشم تنبل شروع به فعالیت کرده و به وضعیت طبیعی بازگردد در حالت عادی به دلیل طبیعی بودن فعالیت چشم سالم چشم تنبل فعالیتش سرکوب میشود.
استادیار علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: تحریک مغناطیسی مغز جزو درمان‌های جدیدی است که به بهبود تنبلی چشم کمک می‌کند هر چند هنوز پایداری درمان به طور کافی ارزیابی نشده است. علاوه بر آن شواهد نشان می‌دهد کودکانی که از تنبلی چشم رنج می‌برند چنانچه چشم سالم را بسته و با چشم تنبل به فعالیت‌هایی مانند بازی‌های رایانه‌ای بپردازند می‌توانند با استفاده از این روش به افزایش تسریع فعالیت چشم تنبل کمک کنند از طرفی انجام بازی‌های رایانه‌ای در فضای مجازی نیز موجب تسهیل در فعالیت چشم تنبل میشود.
یونسی با اشاره به اینکه مبتلایان باید به درمان امیدوار باشند گفت: هر چند درمان در سنین پایین سریع‌تر و مؤثرتر است ولی بهبودی در سنین 12 سال دیده میشود بنابراین مبتلایان ناامید نشوند همچنین شواهد نشان می‌دهد آموزش‌های بینایی میتواند در درمان تنبلی چشم بزرگسالان نیز مؤثر باشد.
وی خاطرنشان کرد: اگر در تطابق چشم نوزادان یا کودکان مشکلی وجود دارد یا یکی از چشم‌های آنها کدر است باید به پزشک متخصص چشم مراجعه شود. (فارس)
مشکل اصلی در ارتباط با تنبلی چشم زمانی ایجاد میشود که علت تنبلی در ظاهر مشخص نیست در این موارد در صورتی که کودک معاینه نشود ممکن است از تنبلی چشم در یک یا هر دو چشم رنج ببرد، ولی مشکل وی تا بزرگسالی مشخص نشود.
دکتر علی میرزاجانی، متخصص بینایی‌سنجی و دانشیار گروه اپتومتری دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به این که تنبلی چشم زمانی اتفاق می‌افتد که شبکیه چشم از لحاظ بافتی، فیزیولوژی و پاتولوژی سالم است، ولی از لحاظ عملکردی تنبل است در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: اگر فرد در بزرگسالی متوجه کم‌بینایی ناشی از تنبلی چشم در یک یا هر دو چشم بشود به دلیل کامل شدن جریان رشد و تکامل عصبی در چشم‌ها دیگر نمی‌توان به طور موثر نسبت به درمان آن اقدام کرد.
این متخصص می‌افزاید: در سالهای اولیه زندگی در صورتی که به دلیل یک عیب انکساری قابل توجه مانند نمره بالای عینک، انحراف چشم یا هر گونه کدورت و مانعی در بخش‌های شفاف چشم، تصویر اشیا در یک یا هر دو چشم بخوبی روی پرده شبکیه چشم که مسئول دریافت تصویر و ارسال به مغز است تشکیل نشود، در آن صورت تنبلی چشم اتفاق می‌افتد. یعنی در این دوران حساس، در چشم کودک تصویر خوبی تشکیل نمی‌شود تا کودک، دیدن را به خوبی تجربه کند و یاد بگیرد تا به طور صحیح ببیند.
تشخیص تنبلی پنهان چشم
گاهی عوامل آشکار ایجادکننده تنبلی چشم، چون انحرافات چشمی یا آب مروارید در کودک وجود ندارد تا والدین را متوجه وجود اختلال و رسیدگی‌های چشم پزشکی کند.
دکتر میرزاجانی با اشاره به چنین شرایطی برای تشخیص تنبلی چشم توصیه می‌کند: در صورتی که عوامل ایجادکننده تنبلی چشم مخفی باشد، حتما لازم است یک معاینه تخصصی از سوی اپتومتریست (متخصص بینایی‌سنجی)، یک بار قبل از سه سالگی و یک بار هم تا قبل از ورود به مدرسه برای کودک صورت بگیرد و در صورت لزوم، معاینات تکمیلی از سوی جراح و متخصص چشم انجام شود تا به طور کامل بتوان به وجود یا نبود هرگونه عارضه و تنبلی چشم پی برد. معاینات تخصصی بینایی حتی برای نوزاد یک روزه نیز قابل اجراست.
رئیس انجمن علمی اپتومتری ایران می‌افزاید: دستگاهی نیز به نام پلاس اپتیکس در مهد‌های‌کودک کشور و نیز در پایگاه‌های موقتی یا دائمی غربالگری بینایی کشور برای غربالگری بینایی و مشکوک‌یابی مورد استفاده قرار می‌گیرد که میتواند تا حدودی وجود یا نبود اختلالات چشمی و تنبلی چشم را مشخص کند.
تنبلی چشم، مشکلی قابل درمان
خوشبختانه تنبلی چشم با تشخیص و آغاز درمان در دوران کودکی رفع میشود. برای این منظور، زمانی که تنبلی چشم تشخیص داده شود باید بلافاصله درمان آن با روشی که اپتومتریست برای کودک تعیین می‌کند، آغاز شود.
دکتر میرزاجانی در این باره توضیح می‌دهد: بستن چشم سالم و به کار گیری چشم تنبل با برنامه‌ریزی تعیین شده و ساعات مقرر همراه با تمرین‌های بینایی ساده در منزل یا تمرینات پیچیده در کلینیک جزو اولین روش‌های انتخابی درمان تنبلی چشم کودک تلقی میشود.
وی تاکید می‌کند: هر چه سن کودک کمتر باشد سیستم عصبی بینایی قابلیت تغییر بیشتر داشته و درمان راحت‌تر است و هرچه کودک بزرگ‌تر شود درمان تنبلی چشم سخت‌تر و پیچیده‌تر میشود. البته سن درمان موثر در انواع تنبلی چشم تفاوت‌هایی داشته و نحوه درمان نیز متفاوت است. بنابراین صرف بستن چشم بدون نظارت مستمر متخصصان بینایی معمولا غیرموثر و در مواردی نیز ممکن است منجر به آسیب به چشم سالم شود.
این اپتومتریست در پاسخ به این پرسش که آیا تنبلی چشم درمان نشده منجر به انحراف چشم میشود، می‌گوید: وقتی چشمی دچار تنبلی میشود در واقع بینایی کارآمد و موثری ندارد. بنابراین نمی‌تواند با چشم دیگر که به طور کامل می‌بیند در مغز رقابت کند. در چنین شرایطی اطلاعات ارسال شده از چشم تنبل در مغز حذف میشود و ممکن است چشم بدون استفاده باقی‌مانده و منحرف شود. البته وقوع انحراف چشم بر اثر تنبلی چشم یک پدیده همیشگی نیست و ممکن است در برخی موارد اتفاق نیفتد. نکته مهم آن است که اگر انحراف در یک چشم به طور دائم وجود داشته باشد و نسبت به درمان آن اقدام نشود این انحراف حتما موجب تنبلی چشم میشود.
بازی‌های رایانه‌ای در کودک تنبلی چشم می‌آورد؟
به گفته دکتر میرزاجانی، بازی‌های رایانه‌ای قطعا نسبت به فعالیت‌های معمول بینایی، چشم‌ها را بیشتر خسته می‌کند؛ چراکه ماهیچه‌های خارجی و داخلی چشم بیشتر تلاش می‌کنند تا چشم‌ها بتوانند تصاویر را واضح ببینند و دنبال کنند. بی‌شک، استفاده زیاد از این سیستم‌ها ماهیچه‌های چشم را دچار انقباضات غیرطبیعی و خستگی می‌کند و روی مراکز کنترل بینایی و حرکات چشم در مغز نیز تأثیرات نامطلوبی بجا می‌گذارد. رئیس انجمن اپتومتری ایران می‌افزاید: همچنین کودکانی که زمینه ابتلا به نزدیک‌بینی را از والدین به ارث برده‌اند بر اثر بازی‌های رایانه‌ای بیشتر در خطر نزدیک‌بینی و پیشرفت این عیب انکساری هستند. البته هر چه صفحه مانیتور کوچک‌تر باشد احتمال ایجاد اختلالات فوق بیشتر خواهد بود. بنابراین استفاده از این سیستم باید به طور محدود برای کودکان در نظر گرفته شود. براساس مطالعات صورت گرفته کودکان بیش از یک ساعت در روز نباید از بازی‌های رایانه‌ای استفاده کنند.
پونه شیرازی / گروه سلامت
*توصیه شده است که بینایی تمام کودکان تا قبل از سن سه سالگی توسط پزشک ارزیابی شود. بسیاری از پزشکان، معاینه‌های چشم پزشکی را به عنوان بخشی از معاینه‌های معمول کودکان انجام می‌دهند و در صورت نیاز، کودک را به چشم پزشک معرفی می‌کنند.
* روش‌های نوین، ارزیابی بینایی را در نوزادان و کودکان کم سن مقدور ساخته است. درصورت وجود سابقه خانوادگی ابتلا به استرابیسم یا لوچی، آب مروارید با بیماری‌های جدی چشمی، معاینه چشم‌ها در دوران نوزادی توصیه میشود.
*تشخیص تنبلی چشم کار آسانی نیست؛ زیرا تا زمانی که کودک مشکل واضحی نداشته باشد و یا دچار انحراف واضح چشمی نباشد، والدین متوجه مشکل بینایی کودک نخواهند شد. تنبلی چشم براساس اختلاف قدرت بینایی بین دو چشم یا ضعف بینایی هر دو چشم تشخیص داده میشود.
*اندازه گیری قدرت بینایی در کودکان کم سن، کار مشکلی است. اما چشم پزشک با به کارگیری روش‌های خاصی از جمله بررسی چگونگی تمرکز و تعقیب کردن اشیاء توسط یک چشم در حالی که چشم دیگر پوشانده شده، میتواند قدرت بینایی کودک را تخمین بزند.
*باید توجه داشت که ضعف بینایی در یک چشم همیشه به معنای تنبلی چشم نیست؛ زیرا ممکن است دید کودک با تجویز عینک اصلاح شود و یا اینکه سایر بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید، عفونت‌ها، تومور‌ها و یا سایر اختلالات داخل چشم مسئول کاهش بینایی باشند که اگر امکان درمان آنها وجود داشته باشد، دید کودک نیز اصلاح شود.
*برای اصلاح تنبلی چشم، کودک باید از چشم ضعیف‌تر خود استفاده کند که این حالت با قراردادن پوشش بر روی چشم قوی‌تر به مدت چند هفته و یا چند ماه قابل انجام است. (باشگاه خبرنگاران)
تنبلی چشم، یکی از سه علت شایع کم‌بینایی و نابینایی تک چشم کودکان است که به علت سالم بودن ساختار ظاهری چشم در بسیاری از موارد نسبت به آن غفلت میشود.
این عارضه باعث افت بسیار فعالیت در فرد مبتلا میشود و کیفیت زندگی وی را به شکل چشمگیری کاهش می‌دهد، اما تنبلی چشم چه نوع عارضه‌ای است؟
دکتر علی میرزاجانی، رئیس انجمن علمی اپتومتری ایران به جام‌جم پاسخ می‌دهد: مهمترین اختلال بینایی در دهه اول زندگی، تنبلی چشم یا آمبلیوپی است که به دلایل مختلف به‌ویژه عیب انکساری بالا یا انحراف چشم اتفاق می‌افتد.
چرا چشم کودک تنبل میشود؟
کودکان از بدو تولد در روند تکامل بینایی چشم قرار می‌گیرند و اگر مانعی برای تشکیل تصویر خوب در یک یا هر دو چشم وجود داشته باشد، میتواند به تنبلی چشم منجر شود.
| دکتر میرزاجانی: در بیش از 90 درصد موارد تنبلی چشم به شرط تشخیص و درمان بموقع خطری ندارد |
این متخصص اپتومتری توضیح می‌دهد: کودکی که نمره عینک بالا در یک چشم دارد، اگر از عینک صحیح استفاده نکند، دچار تنبلی چشم خواهد شد یا اگر یکی از چشمان کودک، انحراف داشته باشد و نتواند خوب ببیند، به تنبلی چشم دچار خواهد شد. تنبلی چشم کودکان اگر در دهه اول زندگی درمان نشود، تا آخر عمر همراه فرد باقی خواهد ماند.
مسیر کوتاه از انحراف تا تنبلی چشم
عواملی از جمله انحراف ثابت در یک چشم یا عیب انکساری بالا در یک یا هر دو چشم میتواند به تنبلی چشم منجر شود.
به گفته این متخصص، آب مروارید مادرزادی یا اختلالات مشابه دیگر که مانع رسیدن یک تصویر خوب به شبکیه چشم میشود، نیز به تنبلی چشم منجر میشود ولی نسبت به عیوب انکساری و انحرافات چشمی وقوع این اختلالات کمتر است.
نشانه‌های تنبلی چشم
در بسیاری موارد، تنبلی چشم کودک دیر تشخیص داده میشود، زیرا معمولا کودک دارای یک چشم خوب برای انجام کارهای بینایی روزمره زندگی است. به همین دلیل، ممکن است هیچ شکایتی از دید خود نداشته باشد. دکتر میرزاجانی با اشاره به این مطالب می‌گوید: وقوع نمره عینک بالا در یک چشم که به تنبلی چشم منجر میشود، هیچ علامتی ندارد و نه کودک متوجه عارضه‌ای میشود و نه والدین مشکلی در چشم کودکشان می‌بینند. در چنین شرایطی، با معاینه تخصصی می‌توان به تنبلی چشم پی برد.
تنبلی چشم درمان میشود؟
مهمترین و موثرترین اقدام درمانی با معاینه کامل اپتومتری آغاز میشود. سپس با توجه به علت تنبلی چشم، موانع دید خوب برطرف شده، روش‌های توانبخشی بینایی برای کامل کردن دید چشم تنبل از سوی اپتومتریست انجام می‌گیرد.
رئیس انجمن اپتومتری ایران با بیان این مطالب تاکید می‌کند: در بیش از 90درصد موارد تنبلی چشم به شرط تشخیص و ارائه درمان موثر می‌توان به بینایی قابل‌قبول دست یافت.
چشم‌هایی که تنبل نمی‌شود
عوامل ایجادکننده تنبلی چشم معمولا وراثتی است و در صورت تجسس در خویشاوندان درجه یک و 2 کودک مبتلا می‌توان مواردی از تنبلی چشم پیدا کرد.
به گفته این اپتومتریست، به دلیل گستردگی ژن‌های موثر بر تنبلی چشم نمی‌توان از طریق آزمایش ژنتیک، وقوع تنبلی چشم را پیش‌بینی کرد. البته به دلیل گستردگی ژن‌های موثر در وقوع تنبلی چشم در فرزندان افرادی که دچار تنبلی چشم بوده‌اند، احتمال بروز این بیماری بیشتر از 50 درصد نیست.
درمان فقط بموقع
گرچه تنبلی چشم در دهه اول زندگی قابل درمان است ولی این به آن معنا نیست که در یک کودک چهار ساله مبتلا هنوز شش سال فرصت برای درمان داریم.
دکتر میرزاجانی با تاکید بر این مساله می‌افزاید: هر چه کودک بزرگ‌تر میشود، انعطاف اعصاب مربوط به بینایی در وی کمتر میشود و برگشت‌پذیری اختلال ایجاد شده نیز سخت‌تر میشود. هرچه زودتر به درمان تنبلی چشم پرداخته شود بهتر است و روش‌های درمانی موثرتر خواهد بود.
وی با اشاره به این که اگر کودکی در تست اولیه بیمارستان مورد تائید سلامت چشم قرار گرفته و در ظاهر چشم‌هایش مورد مشکوکی مشاهده نمی‌شود تا پایان سه سالگی نیازی به شرکت در غربالگری بینایی ندارد، اظهار می‌کند: اگر والدین نسبت به سلامت چشم کودک زیر سه‌سال خود مشکوک شوند، با معاینه چشم از سوی یک اپتومتریست یا جراح چشم‌پزشک می‌توانند به صحت و سلامت چشم و بینایی فرزندشان در این سن پی ببرند زیرا دستگاه‌های غربالگری بینایی زیر سه سالگی عاری از خطای غربالگری نیست.
پونه شیرازی
دانش و سلامت
به گزارش جام جم سرا ، دکتر مریم جواهری در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به رشته اپتومتریست اظهار داشت: این رشته در حدود 15 سال است که در ایران تأسیس شده که در آن بیماری‌های چشمی شامل تنبلی چشم کودکان، انحرافات دید، نمره عینک، مسائل انکساری مادرزدای تشخیص داده میشود.
این اپتومتریست افزود: یک اپتومتریست و یا بیناسنج به صورت تخصصی میتواند به تعیین نمره عینک، پاتولوژی، بررسی تنبلی چشم به ویژه در کودکان و انحرافات بینایی افراد می‌پردازد.
جواهری ادامه داد: طرح غربالگری تنبلی چشم کودکان جهانی بوده و والدین باید فرزندان خود را تا قبل از سن شش سالگی جهت معاینات چشمی نزد اپتومتریست آورده تا در صورت بروز مسئله و یا مشکلی آن را با کم‌ترین هزینه و رمان برطرف کرد.
وی تصریح کرد: پزشکان اپتومتریست با روش‌های مختلف می‌توانند به درمان تنبلی چشم، انحرافات دید، مسائل انکساری چشم و همچنین بیماری‌های مادرزادی همچون آب مروارید در صورت مراجعه به موقع بیماران، بپردازند.
این اپتومتریست افزود: نزدیک و دوربین بودن چشم افراد یک مسئله ژنتیکی است که بر اثر اختلال داخل چشم و همچنین کوتاهی طول افقی کروی چشم اتفاق می‌افتد.