با دلگرم همراه باشید تا با تعریف و علائم سلامت روان آشنا شوید.
به طور کلی برای اطلاق به کسی به کار میرود که در سطح بالایی از سازگاری و انطباق رفتاری و هیجانی قرار دارد، نه صرفاً کسی که بیمار روانی نیست. شرایط لازم جهت دست یابی به سلامت روان، برخورداری از یک نظام ارزشی منسجم می باشد.
دراین مقاله به تعریف سلامت روانی و به۷ ملاک داشتن روانی سالم از نظر ونتیز اشاره می کنیم.
در آستانه قرن بیست و یکم، انسان مضطرب، افسرده و بحران زده ی عصر حاضر، بیش از هر زمان دیگری خود را درگیر سؤال هایی اساسی می یابد. می توان بر این نکته تأکید کرد که ارزش ها ،اساس و بنیان یکپارچگی شخصیت سالمند. در حقیقت، ارزش ها، سازمان دهنده های اصلی اعمال و رفتارهای شخصیت رشدیافته به شمار می روند و سلامت روان، بی تردید، محصول چنین شخصیتی است.
----------------------------------------------------------------------
با توجه به روابط موجود بین ارزش ها و سلامت روان، معیارهای سلامت و بیماری روانی از دیدگاه اسلام مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. اما پیش از این، تعریفی از سلامت روانی ضروری به نظر می رسد:
تاکنون تعاریف متعددی از «سلامت روان» ارائه شده که همگی بر اهمیت تمامیت و یکپارچگی شخصیت تاکید ورزیده اند. گلدشتاین GOLDSTEIN K، سلامت روانی را تعادل بین اعضا و محیط در رسیدن به خود شکوفایی می داند.چاهن (CHAUHANSS 1991) نیز سلامت روانی را وضعیتی از بلوغ روان شناختی تعبیر می کند که عبارت است از حداکثر اثربخشی و رضایت به دست آمده از تقابل فردی و اجتماعی که شامل احساسات و بازخوردهای مثبت نسبت به خود و دیگران می شود.
در سال های اخیر، انجمن کانادایی بهداشت روانی، «سلامت روانی» را در سه بخش تعریف کرده است:
بخش اول: بازخوردهای مربوط به «خود» شامل:
الف. تسلط بر هیجان های خود؛
ب. آگاهی از ضعف های خود؛
ج. رضایت از خوشی های خود.
بخش دوم: بازخوردهای مربوط به دیگران شامل:
الف. علاقه به دوستی های طولانی و صمیمی؛
ب. احساس تعلق به یک گروه؛
ج. احساس مسئولیت در مقابل محیط انسانی و مادی.
بخش سوم: بازخوردهای مربوط به زندگی شامل:
الف. پذیرش مسئولیت ها؛
ب. ذوق توسعه امکانات و علایق خود؛
ج. توانایی اخذ تصمیم های شخصی؛
د. ذوق خوب کار کردن.
اگر بخواهیم تعریفی سختگیرانه برای روان سالم مطرح کنیم باید فردی را در نظر بگیریم که از هر نظر هیچگونه مشکلی نداشته باشد و در شرایطی هم که در معرض استرسهای گوناگون قرار میگیرد حتی بهطور موقت، دچار مشکل نشود.چنین افرادی علاوه بر اینکه از کیفیت زندگی خوبی برخوردارند و به خوبی زندگی میکنند، باید به سایر افراد در داشتن زندگی خوب کمک کنند، در حالی که در جامعه امروزی، کمتر کسی را میتوان یافت که با این تعریف، روان سالمی داشته باشد.
بیشتر افراد در برخورد با مسایل روزمره زندگی، علاوه بر اینکه مشکلاتی با شدتهای مختلف را تجربه میکنند، دچار استرس نیز میشوند. برخی از این مشکلات، زودگذر هستند و برخی نقشی ماندگارتر دارند.
بدون تردید آرامش اولین شرط روان سالم است و در سایه آن میتوان به شکل متعادلی به سایر امور زندگی و پیشرفت هم رسید. البته منظور از آرامش، آرامش نسبی و نداشتن دغدغههای متعدد و گاه فلجکننده است.
البته در دنیای امروز، هیچکس بدون دغدغه و گرفتاری نیست، اما نکته مهم این است که فرد بتواند به درستی شرایط را ارزیابی و برای رفع و کاهش این نگرانیها اقدام کند و در صورتی هم که مشکلات قابل حل نیستند بهگونهای با آنها کنار بیاید، نه اینکه گرفتاریها، عملکرد و زندگی او را تحتتاثیر قرار دهند و باعث سلب آرامش از او شوند.
از دیگر ویژگیهای مهم سلامت روان، توانایی کنترل و بروز مناسب احساسات و هیجانها است. بروز احساسات باید بهگونهای باشد که از یک طرف فرد نخواهد احساسهایش را سرکوب کند و از طرف دیگر، مهارگسیخته آنها را بروز ندهد.همچنین انتظار میرود ذهن سالم بتواند محیط پیرامون خود را بهدرستی ادراک کند. انسان به کمک حواس پنجگانه، جهان را درک میکند، درکی که با واقعیت بیرونی هماهنگ است؛ چیزی نه بیشتر و نه کمتر از آن.
ممکن است تعجب کنید و بپرسید مگر ممکن است ادراکها با واقعیت همخوان نباشند؟ بله! در برخی شرایط بیمارگونه، ممکن است فرد درکی درست از عالم خارج نداشته باشد، برای مثال صدایی بشنود یا چیزی ببیند که وجود خارجی ندارد.
البته این موضوع در صورتی غیرطبیعی خواهد بود که این مساله تکرار شود و بیش از یکی، دو بار اتفاق بیفتد.بررسی رفتار، عینیترین روشی است که با ارزیابی آن میتوان درباره سلامت روان افراد اظهارنظر کرد
یکی دیگر از خصوصیات ذهن سالم، شناخت است. منظور از شناخت، مجموعهای از تواناییهای مغز شامل هوشیاری، توجه و تمرکز، حافظه، زبان و... است که هر فردی با توجه به شرایط خود از آن بهرهمند است. سالم بودن این تواناییها تامینکننده و نشانگر بخشی از سلامت روان ما هستند.شاید در این نوشته همه خصوصیات یک روان سالم بیان نشده باشد، اما به بخشی از مهمترین خصوصیات آن اشاره شده است.همه تواناییها و خصوصیات گفته شده خود را به صورت یک نماد بیرونی و عینی بروز میدهند که آن «رفتار» است.
بررسی رفتار، عینیترین روشی است که با ارزیابی آن میتوان درباره سلامت روان افراد اظهارنظر کرد. بنابراین داشتن رفتاری متناسب با شرایط پیرامونی از اصلیترین خصوصیتهای نشانگر سلامت روانی افراد است.شاید به همین دلیل است که علوم رفتاری همواره در کنار روانپزشکی و سلامت روان به عنوان علمی ذکر میشود که تلاش میکند با شناخت بهتر ذهن و مغز به سمت بهبود کیفیت زندگی و ارتقای سلامت حرکت کند.
----------------------------------------------------------------------
۱- حس مسئولیت پذیری: کسی که دارای سلامت روان است، نسبت به نیازهای دیگران حساس بوده و در جهت ارضای خواسته ها و ایجاد آسایش آنان می کوشد.
۲- حس اعتماد به خود: کسی که واجد سلامت روانی است، به خود و توانایی هایش اعتماد دارد و مشکلات را پدیده ای مقطعی می انگارد که حل شدنی است. از این رو، موانع، خدشه ای به روحیه او وارد نمی سازد.
۳- هدف مداری: به فردی اشاره دارد که واجد مفهوم روشنی از آرمان های زندگی است و از این رو، تمامی نیرو و خلاقیتش را در جهت دست یابی به این اهداف هدایت می کند.
۴- ارزش های شخصی: چنین فردی در زندگی خود، از فلسفه ای خاص مبتنی بر اعتقادات، باورها و اهدافی برخوردار است که به سعادت و شادکامی خود یا اطرافیانش می انجامد و خواهان افزایش مشارکت اجتماعی است.
۵- فردیت و یگانگی: کسی که دارای سلامت روان است، خود را جدا و متمایز از دیگران می شناسد و می کوشد بازخوردها و الگوهای رفتاری خود را توسعه دهد، به گونه ای که نه همنوایی کور و ناهشیارانه با خواسته ها و تمایلات دیگران دارد و نه توسط دیگران مطرود و متروک می شود.
----------------------------------------------------------------------
ونتیز (.VENTIS LW 5991) سلامت روان را وابسته به هفت ملاک می داند که عبارتند از:
۱- رفتار اجتماعی مناسب؛
۲- رهایی از نگرانی و گناه؛
۳ – فقدان بیماری روانی؛
۴ – کفایت فردی و خودمهارگری؛
۵ – خویشتن پذیری و خودشکوفایی؛
۶ – توحیدیافتگی و سازماندهی شخصیت؛
۷ -گشاده نگری و انعطاف پذیری.
----------------------------------------------------------------------
گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
به گزارش میگنا مدیرکل سلامت اجتماعی روان و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: تا پایان امسال حدود 1000 تخت روانپزشکی که بیشتر آن ها در بیمارستان های عمومی هستند از طریق تغییر کاربری اضافه می شود.
به نقل از صدا و سیما، احمد حاجبی با اشاره به اینکه کمبود تخت های روانپزشکی یکی از مشکلات ما در حوزه سلامت روان است، افزود: تا اوایل سال 94 حدود 8 هزار تخت روانپزشکی در کشور وجود داشت.
وی ادامه داد: وزارت بهداشت در این زمینه اقدام کرد و سعی کرد تعداد این تخت ها را افزایش دهد.
حاجبی گفت: بر اساس آخرین آمارهای وزارت بهداشت در سال 91 ؛ 23 و شش دهم درصد جمعیت 15 تا 64 سال یعنی حدود 12 و نیم میلیون نفر مبتلاً به نوعی از اختلال روانپزشکی بوده اند و نیاز به درمان دارند.
وی افزود: بر اساس بررسی ها در سال 91 از این تعداد حدود 65 درصد آن ها هیچ خدمتی نگرفته بودند و بقیه هم که خدماتی را دریافت کرده بودند 54 درصد آن ها از حداقل استانداردها برخوردار بود.
مدیرکل سلامت اجتماعی روان و اعتیاد وزارت بهداشت با بیان اینکه در حدود سه دهه گذشته 70 درصد جمعیت در روستاها و 30 درصد در شهرها بود اما اکنون بر عکس شده است، گفت: آمارها نشان می دهد که اکثر مهاجران ، در حاشیه شهر متوقف و به آسیب های اجتماعی زیادی دچار می شوند به همین علت وزارت بهداشت سعی کرد به آنها خدمات دهد و به حدود 11 میلیون نفر از حاشیه نشینان خدمات ارائه کرد.
بیش از ۸۰۰ روانشناس را وارد نظام سلامت کردهایم
حاجبی مدیر کل سلامت اجتماعی، روان و اعتیاد وزارت بهداشت نیز در بخش دیگری از اظهاراتش با اعلام اینکه تا کنون بیش از ۸۰۰ روانشناس را وارد نظام سلامت کردهایم، بیان داشت: این روانشناسان عمدتا از مناطق حاشیه نشین کار خود را شروع کردند و وظیفه آنها نیز در وهله اول مسئله پیشگیری اولیه است.
وی با بیان اینکه ۷ خدمتی که در حوزه سلامت روان در کتاب ارزشهای نسبی از آنها نام برده شده استانداردهای لازم را برای حمایت از سوی سازمانهای بیمهای دارند، عنوان کرد: اگر این خدمات در بخش خصوصی انجام شود شامل خدمات دریافتی نخواهد شد.
حاجبی با اشاره به اینکه هفت خدمت وارد کتاب ارزش های نسبی شده است، افزود: بیمه بنگاه اقتصادی است بنابراین باید هزینه اثربخشی و هزینه فایده و استاندارد های خدمتی مشخص باشد.
وی گفت: 63 درصد افرادی که در طول یکسال خدمت نگرفته بودند علت را کم پولی و یا نبود خدمات بیان نکردند بلکه گفتند فکر می کردیم بیماری ما خود به خود بهبود می یابد و این نشان دهنده کمی آگاهی آنان در این زمینه است.
در بخش سواد سلامت روان ضعیف هستیم
حاجبی با تاکید بر اینکه در بخش سلامت روان ضعیف عمل میکنیم تاکید کرد: صداوسیما، رسانهها، وزارت بهداشت، وزارت آموزشوپرورش و همه دستگاههایی که به نوعی با جمعیت عمومی در ارتباط هستند باید روی بحث توانمند سازی و افزایش آگاهی مردم در این حوزه کار کنند. مدیر کل سلامت اجتماعی، روان و اعتیاد وزارت بهداشت با بیان اینکه تنها بحث مشاوره مطرح نیست گفت: بیمار روانی شدید در طول سال تنها ۵۶ روز میتواند از بیمه جهت بستری در بیمارستانهای روانپزشکی، استفاده کند.
مدیرکل سلامت اجتماعی روان و اعتیاد وزارت بهداشت افزود: در زمینه سواد سلامت روان بسیار ضعف هستیم و باید روی توانمندسازی و افزایش آگاهی مردم و سواد سلامت مردم کار کنیم.
مدیرکل دفتر مشاوره و امور روانشناسی سازمان بهزیستی افزود: در سازمان بهزیستی کشور حدود 800 مرکز مشاوره داریم که بخش خصوصی هستند و 300 مرکز مشاوره تخصصی وجود دارد.
میرمحمد صادقی با بیان اینکه بیمه خدمات روانپزشکی مهم است و باید به آن توجه شود، افزود: با توجه به گران بودن قیمت خدمات روانپزشکی همه جامعه نمی توانند از آن استفاده کنند.
وی اضافه کرد: سازمان بهزیستی یارانه ای را برای خدمات مشاوره روانپزشکی قرار داده است و برای کسانی که توان پرداخت مشاوره در بخش خصوصی را ندارند یاری برگ می دهد که در برخی موارد تا صد در صد مبلغ مشاوره را پرداخت می کند.
میرمحمد صادقی افزود: ظرفیت این سازمان در این زمینه محدود است.
وی با اشاره به اینکه خط 1480 مشاوره تلفنی سازمان بهزیستی هست، گفت: پارسال یک میلیون و 200 هزار نفر با این خط تماس گرفتند و به حدود 800 هزار نفر از این افراد مشاوره رایگان دادیم.
مدیرکل دفتر مشاوره و امور روان شناسی بهزیستی افزود: مشاوران ما فوق لیسانس و بالای آن هستند و هزینه تماس رایگان است.
میرمحمد صادقی گفت: حوزه خدمات روانپزشکی و مشاوره و مددکاری اجتماعی بیشتر در سازمان بهزیستی متمرکز هستند.
وی افزود: بر اساس مذاکراتی که با بیمه ها داریم، آن ها اعلام می کنند نمی توانیم هزینه ها را پرداخت کنیم.
میرمحمد صادقی گفت: سازمان بهزیستی علاوه بر تحویل گرفتن بیماران روانی مزمن از وزارت بهداشت ، با مجوز مجلس شورای اسلامی مجوز کلینیک های خصوصی مشاروه روانشناسی را صادر می کند.
وی ادامه داد: 1800 مرکز مشاوره در 9 تخصص مختلف از جمله ازدواج و خانواده، کودک و نوجوان ، موضوعات جنسی ، آموزش های سلامت روان وجود دارد.
میر محمدصادقی گفت: پیشگیری و ارتقای سلامت روان بسیار مهم است.
مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران هم در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: معمولاً خدمتی که قرار است تحت پوشش نظام بیمه ای قرار گیرد با توجه به بار بیماری ناشی از این خدمت ، باید چرایی آن روشن ، محاسبه و اعلام شود.
محمد جواد کبیر افزود: بسیاری از خدمات روانپزشکی تحت پوشش بیمه پایه هستند اما اینکه در ارتباط با خدمات مشاوره و گروه های مشاوره بخواهند خدماتی را ارائه کنند باید مستند و قابل دفاع باشد.
وی اضافه کرد: در بسته خدمات سلامت روان باید دقیقاً مشخص کنیم چه خدمتی را برای چه گروه هدفی و با چه شواهدی می خواهیم انجام دهیم و بیمه باید از آن آگاه باشد.
کبیر ادامه داد: از این جهت لازم است وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دقیقا بسته خدمات سلامت روان را به عنوان حوزه تولیتی کاملاً مشخص کند تا بیمه بتواند بر اساس بسته پایه سلامت، بسته پایه بیمه را از آن استخراج کند.
وی با اشاره به اینکه هنوز مکاتبه رسمی از طرف وزارت بهداشت در این زمینه دریافت نکردیم، گفت: باید روشی در تجمیع منابع داشته باشیم که حداکثر استفاده را از منابع ببریم و باید با حداقل منابع حداکثر اثربخشی و کارآیی را دشته باشیم.
مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران تاکید کرد: سلامت روان از اولویت بسیار بالایی برخوردار است و باید به آن توجه شود.
کبیر گفت: حدود 300 تا 400 میلیارد تومان از سازمان بهزیستی طلب داریم زیرا حق بیمه ها را پرداخت نکردند.
وی با اشاره به اینکه برای ورود یک خدمت در بسته خدمات پایه شرایطی داریم که باید رعایت شود افزود: یکی از انحرافاتی که در طرح تحول سلامت انجام شده این است که 300 خدمت جدید و 300 قلم دارویی بدون راهنمایی بالینی وارد شده است و بیمه ها بر اساس قانون برنامه پنجم توسعه حق نداشتند آن ها را تحت پوشش قرار دهند.
کبیر گفت: وزارت بهداشت باید تامین منابع را انجام دهد
مهدی تهرانی دوست عضو هیئت علمی روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی هم درارتباط تلفنی با این برنامه گفت: خدمات سلامت روان نیازمند بیمه است که باید پایه گذاری مناسب انجام شود و راهنماهای بالینی مشخص در این زمینه وجود داشته باشد.
وی افزود: در زمینه اقامت بیماران هم مشکل جدی از سال های قبل تا کنون وجود دارد.
تهرانی دوست با اشاره به اینکه مرز میان بیماران روانی مزمن و حاد مشخص نیست، گفت: بیمارستان های روانپزشکی و استقرار اورژانش های روانپزشکی برای بیماران حاد کمک مهمی است .
وی ادامه داد: مراقبت های پس از ترخیص هم مهم است اما هنوز مراقبت های قابل توجهی در این زمینه نداریم.
تهرانی دوست با بیان اینکه یکپارچگی در خدمات سلامت روان وجود ندارد افزود: بخشی از این خدمات توسط سازمان بهزیستی، بخشی توسط وزارت بهداشت و بخشی توسط مراکز مشاوره ای ارائه می شود.
خانم صادق فر خواهر دو بیمار اعصاب و روان هم در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: انگ زدایی از بیماران روان و اصلاح باورهای غلط لازم است.
نظر شما چیست؟
با دلگرم همراه باشید...
ریسپریدون (Risperidone) یک داروی ضدجنون آتیپیک است که اداره مواد غذائی و داروئی ایالات متحده آمریکا در سال ۱۹۹۳ سودمندی آن را برای درمان اسکیزوفرنی، در سال ۲۰۰۳ برای درمان کوتاه مدت علائم شیدایی و ترکیبی افسردگی-شیدایی در اختلال دو قطبی و در سال ۲۰۰۶ برای درمان بیقراری مبتلایان به اوتیسم تأیید کرد. ریسپریدون همچون دیگر ضدجنونهای آتیپیک برای درمان اختلالات اضطرابی از جمله اختلال وسواسی جبری، افسردگی شدید مقاوم به درمان، اختلال توره، تحریکپذیری شدید مبتلایان به اوتیسم و اختلالات مربوط به خوردن استفاده میشود.
ریسپریدون یک داروی ضدجنون آتیپیک است که اداره مواد غذائی و داروئی ایالات متحده آمریکا در سال ۱۹۹۳ سودمندی آن را برای درمان اسکیزوفرنی، در سال ۲۰۰۳ برای درمان کوتاه مدت علائم شیدایی و ترکیبی افسردگی-شیدایی در اختلال دو قطبی و در سال ۲۰۰۶ برای درمان بیقراری مبتلایان به اوتیسم تأیید کرد. ریسپریدون همچون دیگر ضدجنونهای آتیپیک برای درمان اختلالات اضطرابی از جمله اختلال وسواسی جبری، افسردگی شدید مقاوم به درمان، اختلال توره، تحریکپذیری شدید مبتلایان به اوتیسم و اختلالات مربوط به خوردن استفاده میشود.
مکانیسم اثر
جذب: بعد از مصرف خوراکی به طور کامل جذب می شود. فراهمی زیستی مطلق دارو 70% است. غذا روی جذب دارو تأثیری ندارد. بعد از تجویز عضلانی به آهستگی جذب شده؛ اثر آن بعد از 3 هفته شروع شده و 7 هفته دوام دارد.
پخش: میزان اتصال به پروتئینهای پلاسما 90% برای دارو و 77% برای متابولیتهای اصلی فعال دارو می باشد.
متابولیسم: دارو به طور گسترده در کبد به 9- هیدروکسی ریسپریدون تبدیل می شود.
دفع: از طریق کلیه دفع شده در نارسایی کلیوی کلیرانس دارو کاهش می یابد.
راهنماییهای کلی
ریسپریدون برای درمان اختلالات ناشی از زوال عقل (دمانس) تجویز نمیشود. ریسپریدون ممکن است باعث ایجاد سکته قلبی، مرگ ناگهانی و ذات الریه در سالمندان مبتلا به دمانس بشود. در صورت داشتن حساسیت به ریسپریدون هرگز این دارو را مصرف نکنید.
در صورت داشتن هریک از موارد زیر حتماً پزشک معالجتان را در جریان بگذارید: بیماریهای کبدی و کلیوی، ناراحتیهای قلبی، فشار خون بالا، مشکلات مربوط به ضربان قلب سابقه ایست و سکتههای قلبی، سابقه سرطان سینه، تشنج و صرع، دیابت (قند خون) (ریسپریدون ممکن است قند خون را افزایش دهد)، سابقه داشتن افکار خودکشی، بیماری پارکینسون و مشکلات بلعی (قورت دادن)
موارد و مقدار مصرف
الف) درمان کوتاه مدت (6 تا 8 هفته) اسکیزوفرنی.
بزرگسالان: یک میلی گرم دوبار در روز از راه خوراکی؛ در روز دوم و سوم، یک میلی گرم دوبار در روز دوز را افزایش داده تا به 3 میلی گرم دوبار در روز برسد؛ یا یک میلی گرم در روز اول تجویز شده ، دوز را به دو میلی گرم یک بار در روز در روز دوم و 4 میلی گرم یک بار در روز در روز سوم افزایش دهید. قبل از هرگونه تعدیل دوز بیشتر یک هفته صبر کنید. تنظیم دوز به میزان 1 تا 2 میلی گرم صورت گیرد. دوزهای بالاتر از 6 میلی گرم تأثیر بیشتری نداشته و عوارض اکستراپیرامیدال بیشتری ایجاد می کند. دوزهای تا 8 میلی گرم در روز مؤثر و ایمن است. ایمنی دوزهای بالاتر از 16 میلی گرم اثبات نشده است.
ب) درمان کوتاه مدت (12 هفته) اسکیزوفرنی.
بزرگسالان: قبل از تجویز دارو به صورت عضلانی، از تحمل خوراکی دارو توسط بیمار مطمئن شوید. دارو به صورت 25 میلی گرم عضلانی عمیق در عضله گلوتئال هر 3 هفته تجویز کنید. دارو را می توان در عضلات سرینی نیز تجویز کرد. تنظیم دوز در فواصل 4 هفتهای صورت گیرد. حداکثر مقدار مصرف 50 میلی گرم هر دو هفته می باشد. داروی خوراکی برای 3 هفته تا بعد از تجویز اولین دوز عضلانی ادامه داده و سپس قطع کنید.
پ) جلوگیری از عود اسکیزوفرنی در مصارف طولانی مدت (یک تا دو سال)
بزرگسالان: ابتدا یک میلی گرم خوراکی در روز اول تجویز شود. سپس به دو میلی گرم در روز دوم و 4 میلی گرم در روز سوم افزایش یابد. محدوده دوز دارو بین 2 تا 8 میلی گرم روزانه می باشد.
ت) درمان فاز حاد مانیا یا اختلالات mixed در بیماران دوقطبی تیپ یک به صورت مونوتراپی یا همراه با لیتیم یا والپروات برای دورههای کوتاه مدت (3 هفته).
بزرگسالان: 2 تا 3 میلی گرم خوراکی روزانه (یک بار در روز) تجویز شود. تنظیم دوز به صورت یک میلی گرم روزانه صورت گیرد. محدوده دوز دارو بین یک تا 6 میلی گرم روزانه می باشد.
تنظیم دوز: در بیماران مسن یا ناتوان، دچار افت فشار خون و بیماران با نارسایی شدید کبدی یا کلیوی دارو را با 0.5 میلی گرم خوراکی دوبار در روز شروع کنید. سپس به صورت 0.5 میلی گرم دوبار در روز افزایش دهید. بیشتر از 1.5 میلی گرم دوبار در روز هفتگی افزایش ندهید. زمانی که بیمار برای مدت 2 تا 3 روز در دوز مناسب دوبار در روز بود سپس به صورت یک بار در روز دارو را تجویز کنید.
ث) بی قراری ناشی از اوتیسم.
نوجوانان و کودکان بزرگتر از 5 سال با وزن حداقل 20 کیلوگرم : ابتدا 0.5 میلی گرم روزانه یا دوبار در روز تجویز شود. بعد از 4 روز دوز را به یک میلی گرم افزایش دهید. افزایش دوزهای اضافی به صورت 0.5 میلی گرم هر دو هفته صورت گیرد.
کودکان بزرگتر از 5 سال با وزن کمتر از 20 کیلوگرم : ابتدا 0.25 میلی گرم روزانه یا دوبار در روز تجویز شود. بعد از 4 روز دوز را به 0.5 میلی گرم افزایش دهید. افزایش دوزهای اضافی به صورت 0.25 میلی گرم هر دو هفته صورت گیرد. در کودکان با وزن کمتر از 15 کیلوگرم دوز را با احتیاط افزایش دهید.
مکانیسم اثر
اثر آنتی سایکوتیک: دارو با بلوک گیرندههای دوپامینی تیپ 2 و سروتونینی تیپ 2 اثر آنتی سایکوتیک دارد. بلوک دیگر گیرنده ها ممکن است مسؤول دیگر اثرات دارو باشد.
اگر مبتلا به هیپرگلیسمی (قند خون بالا) هستید از مصرف این دارو اجتناب کنید و نسبت به نشانههای هیپرگلیسمی هوشیار باشید. این نشانهها شامل افزایش تشنگی و تکرر ادرار، گرسنگی مفرط و ضعف میباشد. اگر مبتلا به دیابت هستید به صورت منظم و دائمی سطح قند خونتان را کنترل کنید. قرصهای ریسپریدون حاوی مقادیری از فنیل آلانین میباشند. اگر مبتلا به بیماری فنیل کتونوریا (PKU) هستید این مسئله را به پزشک معالجتان اطلاع دهید.
این دارو جزء گروه C میباشد و ممکن است برای جنین مضر باشد. در صورت حاملگی یا تصمیم برای باردار شدن پزشک معالجتان را آگاه سازید. مشخص نیست که این دارو وارد جریان شیر مادر میشود یا خیر و برای کودک شیرخوار مضر است یا نه. در صورتی که کودک از شیر خودتان تغذیه میکند بدون مشورت با پزشک این دارو را مصرف نکنید. بدون توصیه پزشک این دارو را به کودکان ندهید.
راهنمای مصرف
این دارو را طبق دستور پزشکتان مصرف نمایید. از مصرف دارو بیش از میزان تجویز شده یا در مدت زمانی طولانی تر خودداری نمایید. این دارو را میتوان همراه با وعدههای غذایی یا بدون وعدههای غذایی مصرف نمود. برای مصرف قرصهای ریسپریدون (Risperdal M-Tab) نکات زیر را مد نظر داشته باشید: تا هنگام مصرف قرص آن را از پوشش حفاظتی خارج نکنید. مراقب باشید در هنگام خارج نمودن قرص از پوشش قرص دچار آسیب و شکستگی نشود.
از بلعیدن کامل قرص خودداری کنید و اجازه دهید قرص کاملاً حل شود. از جویدن قرص اجتناب کنید. برای اخذ بهترین تاثیرات درمانی دارو را طبق برنامه زمانی منظم استفاده کنید. از مخلوط نمودن نوع مایع دارو با چای یا نوشابه خودداری کنید. برای بهبود نشانههای بیماری حداقل چند هفته باید به مصرف دارو ادامه دهید وبرای کسب نتایج درمانی مطلوب دارو را طبق دستور پزشک معالجتان مصرف کنید. اگر بعد از گذشت چند هفته بهبود نیافتید با پزشکتان مشورت کنید. دارو را در دمای معمولی اتاق دور از رطوبت، نور و دما نگهداری نمایید. دارو را در مکانی قرار ندهید که دچار یخ زدگی شود.
فراموش کردن دوز مصرفی
به محض یادآوری دوز فراموش شده را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان مصرف نوبت بعدی دارو هستید دوز فراموش شده را مصرف نکنید و طبق برنامه مصرفتان نوبت بعدی را مصرف نمایید. برای جبران دوز فراموش شده مقدار بیشتری دارو مصرف نکنید.
مسمومیت با دوزهای بیش از اندازه
خواب آلودگی، افزایش میزان ضربان قلب، احساس سبکی در سر، ضعف و بی قراری در عضلات حرکتی چشمها، آرواره، گردن و دهان از نشانههای مصرف دوزهای بیش از اندازه هستند.
تداخل دارویی
دارو باعث افزایش سطح گلوکز خون و پرولاکتین می شود. میزان هموگلوبین و هماتوکریت کاهش می یابد.
عوارض جانبی
نشانههای حساسیت دارویی عبارتند از: کهیر، مشکلات تنفسی، ورم صورت، لبها، زبان و گلو.
مهمترین عوارض جانبی این دارو عبارتند از: تب، سفت شدن عضلات، گیجی، تعریق، ضربان قلب سریع یا غیرمعمول بی قراری و تنش در عضلات حرکتی چشمها، زبان، آرواره و گردن لرزش مشکلات بلعی احساس سبکی در سر عوارض خفیف تر این دارو عبارتند از: خواب آلودگی وبیقراری خفیف، لرزش خوابیدن و رویا دیدن بیش از حد معمول تاری دید سردرد و سرگیجه اضافه وزن مشکلات ادراری تهوع، خشکی دهان و یبوست کاهش میل جنسی و مشکلات ارگاسمی.
گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
بعضی افراد ادعا می کنند که غذا خوردنشان غیر ارادی اسـت به طور مثال امکان دارد وقتی دچار استرس می شوند یک یا دو ساندویچ بزرگ بخورند بدون آن که به اندازه ای که می خورند، توجه کنند. هرچند این نوع غذا خوردن غیرارادی به نظر می رسد اما واقعا این طور نیست و این شما هستید که تصمیم می گیرید چه قدر بخورید. در مثال مطرح شده، شما تصمیم گرفته بودید که ساندویچ بخورید و اگر خوردنتان غیر ارادی بود باید کاغذ دور آن را هم می خوردید در حالی که این کار را نکرده اید!
2 - بر این احساس که مورد بی عدالتی قرار گرفته اید، غلبه کنید
بسیاری از افراد مبتلا به چاقی از این که همیشه مجبور هستند غذاخوردنشان را کنترل کنند، احساس بی عدالتی می کنند. آن ها با حسرت به شرایط افراد لاغر فکر می کنند که هرچه قدر می خورند، چاق نمی شوند. این وضعیت افسوس برانگیز اسـت ولی شما آن چه را که مجبورید برای کاهش وزن انجام دهید، بپذیرید، پیش بروید و آن را انجام دهید و همیشه بابت این پشتکارتان، احساس غرور داشته باشید.
3 - افکار مخرب و خطاهای فکری تان را شناسایی کنید
به نظر می رسد افرادی که اضافه وزن دارند، خطاهای فکری مشخصی دارند که اگر آن ها را شناسایی و اصلاح نکنند، در کاهش وزن به مشکل برمی خورند؛ برای مثال چند خطای فکری به این شرح اسـت:
استدلال های هیجانی: این افراد گاه فکر می کنند تصوراتشان درست اسـت حتی اگر شواهد بر خلاف آن باشد؛ بنابراین دست از تلاش برمی دارند. ممکن اسـت پس از مدتی رژیم گرفتن با خود بگویند «از کاهش وزن ناامید شده ام بنابراین آن را ادامه نمی دهم». واقعیت این اسـت که هر انسانی در مراحل رسیدن به هر هدفی که کمی سختی داشته باشد، ناامید می شود ولی این دلیل نمی شود تا با احساس چنین شرایطی و استدلال های هیجانی، دست از تلاش برای رسیدن به هدف خود بردارد.
نداشتن قضاوت مناسبی از خود: این افراد خودشان را به شیوه ای کاملا منفی و بدون این که کلیت خودشان را در نظر بگیرند، قضاوت می کنند. به طور مثال با خودشان می گویند: «به خاطر پر خوری امروز، من آدم بدی هستم» در حالی که بد نیستند و فقط رفتارهایشان برای غذا خوردن، مناسب نیست. همین تصور منفی از خودتان باعث می شود که در راه رسیدن به هدفتان خیلی زود دلسرد شوید.
بسیاری از افرادی که اضافه وزن دارند، برای کنترل هیجان های منفی به غذا خوردن روی می آورند. به طور مثال، آن ها این گونه فکر می کنند که چون غمگین هستم، پس مجبورم چیزی بخورم تا آرام شوم ولی افراد عادی وقتی هیجان خاصی را تجربه می کنند، لزوما با غذا خوردن خود را آرام نمی کنند. بهترین روش آن اسـت که هیجان های منفی را شناسایی و آن را از احساس گرسنگی متمایز کنید. برای مدیریت هیجان ها باید نشانه های هیجان های مختلف را بشناسید و نسبت به آن ها هوشیار باشید. ضمن این که می توانید روش های جایگزینی را بیابید تا در موقعیت های استرس زا و هیجان آور، از آن ها بهره ببرید.
یک تحقیق علمی نشان می دهد، بسیاری از افرادی که اضافه وزن دارند، بین گرسنگی و سایر احساس هایی که حس گرسنگی ایجاد می کند، تفاوت قائل نیستند. بعضی هایشان حتی احساس دلشوره را با گرسنگی اشتباه می گیرند. زمانی که شما گرسنه نیستید و فقط دلتان می خواهد که چیزی بخورید، در واقع شما «میل» به غذا دارید. وقتی که میل شدید به خوردن یک نوع غذای خاص یا خوراکی همراهتان را دارید، شما «هوس» غذا کرده اید. وقتی هم چند ساعتی از آخرین باری که غذا خورده اید گذشته اسـت و احساس می کنید که شکمتان خالی اسـت، شما گرسنه هستید. پرهیز از غذا خوردن زمانی که شما گرسنه نیستید و صرفاً «میل» یا «هوس» دارید، یکی از جنبه های موفقیت در کاهش وزن اسـت.
معمولاً استرس های شدید و به مدت طولانی، موجب پرخوری می شود. پس به مدیریت استرس بپردازید. همــچنیـــن خــــــوب بخــــوابید چراکه بد خوابی یکی از دلایل استرس اسـت و همان طور که خواندید، استرس هم یکی از دلایل پرخوری و چاقی اسـت.
نگران در مورد چگونگی صحبت با رئیس خود در مورد مرخصی فوری هستید؟ نگران از دست دادن شغل خود بابت یک اشتباه ادامه ...
اگر Galaxy S7 Edge دارید و در کار کردن با آن به مشکل برخوردید، حتما این راه حلها را نیز امتحان کنید: ادامه ...
اکنون دیگر نیازی به صرف هزینه جهت پاکسازی طبیعی بدن در کلینیکهای سلامت و چشمههای آب معدنی نیست، سم ادامه ...
آموزش کارآیی فردی به طور قابل توجهی در محل کار و مدارس، محبوب شده اســت و به شرکت کنندهها کمک میکند بهره ادامه ...
همیشه شایعات زیادی در مورد محصولات اپل وجود دارد. سالهاست که حدسهای مسخرهی زیادی به گوشمان رسیده ادامه ...
اگر یک دهه از بازیهای ویدیویی دور باشید، وقتی دوباره برگردید چه حسی خواهید داشت؟ هفته گذشته ایمیلی از ادامه ...
زمانی نظر غالب درباره منشأ دنبالهدارها این بود که آنها را محصولات فرعی تحول سیارهای میشمردند. مثلاً ادامه ...
سرانجام مرکز کهکشان ما هم رازهای پنهان خود را بر رادیو اختر شناسان آشکار میکند. به تدریج دقایق ساختمان ادامه ...
افراد بسیاری وجود دارند که درمانهای طبیعی را بجای استفاده از دارو برای بازگشت یا ریفلاکس اسید معده ترجیح ادامه ...
چیزهای بخصوصی وجود دارند که نباید در محل کارتان، به خصوص در برابر مدیرتان بگویید. مهم نیست که چه قدر ادامه ...
پیوند نانولیتوگرافی و برآرستی (اپیتاکسی) لایه اتمی منجر به طرح قطعات و وسیلههایی میشود که به قدری کوچکاند ادامه ...
مهاجرت به یک کشور جدید میتواند هم جالب و هیجان انگیز و هم گیج کننده باشد. در اینجا برخی چیزهایی آورده ادامه ...
در مورد لایه ازنی، که از زیست – سپهر زمین در برابر قسمت اعظم تابش فرابنفش خورشید محافظت میکند، اخیراً ادامه ...
برخی از ویتامینها و مکملها میتوانند به افزایش وزن سالم کمک کنند. این مقاله اطلاعات بیشتری در خصوص ادامه ...
آیا شما علاقهمند به دانستن تاریخ و توسعه تلفن همراه هستید؟ یا میخواهید بدانید که چه زمانی اولین گوشی ادامه ...
رولت تخم مرغ و یا ساندویچ تخم مرغ خوراکیهایی هستند که عاشق خوردنشان هستیم. آیا تاکنون کنجکاو نشدهاید ادامه ...
آیا کودکتان بهانه میآورد تا از خوردن میوه و سبزیجات اجتناب کند؟ خوب، برای کودک شما نرمال اســت که این ادامه ...
نوشابههای انرژیزا به دلیل اینکه سریع انرژی تولید میکنند محبوب شدهاند. آنهایی که به بازر عرضه شده ادامه ...
به گزارش میگنا به نقل از خبرگزاری فارس، انجمن علمی رواندرمانی ایران در بیانیهای اعلام کرد: پژوهشهای مختلف ملی و بینالمللی نشاندهنده شیوع بالای اختلالهای روانی و بار ناشی از آن بر افراد مبتلا، خانوادهها و جامعه، و نیز پیآمدهای عمده در حوزههای سلامت روانی، اجتماعی و جسمانی است. بر این مبنا بهبود و ارتقای سلامت روانِ جامعه، پیشگیری از بروز اختلالها، و تشخیص، درمان و بازتوانی افراد و خانوادههای متأثر از این مشکلات و اختلالات باید جزو نخستین اولویتهای کل جامعه، حاکمیت و به طور خاص، نظام سلامت باشد.
دستیابی به این اهداف مستلزم مشارکت بخشهای مختلف جامعه و حاکمیت، و فعالیتهای فرابخشی و بینبخشیِ گسترده و همآهنگ در جهت پایش و رصد وضع موجود، و نیز طرحریزی و اجرای برنامههای مختلف برای جمعیت عمومی، جمعیتهای در معرض خطر و افراد مبتلا، و ارزیابی و نظارت بر این برنامهها است.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بر اساس رسالت ذاتی و مسؤولیت قانونی خود به عنوان متولی سلامت و سلامت روان جامعه (مادهی 3 و بند 1-7 سیاستهای کلی سلامت، ابلاغشده توسط مقام معظم رهبری، فروردین 1393)، از سویی وظیفه دارد تا با جلب توجه و مشارکت بخشهای مختلف جامعه و حاکمیت نسبت به عوامل کلان اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر سلامت در زمینهی ارتقای سلامت و سلامت روان جامعه، و پیشگیری از اختلالات و مشکلات روانی بکوشد، و از سوی دیگر با در اختیار داشتن بخش اصلی نظام ارایهی خدمات سلامت، مداخلات اثربخش لازم را برای جمعیتهای در معرض خطر و مبتلایان طراحی، اجرا و بر آن نظارت کند.
طبیعتا نقش وزارت بهداشت، به عنوان متولی سلامت کشور، که علاوه بر سیاستگذاری در این زمینه، ارایهدهنده بخشی عمده از خدمات سلامت و نیز مسئول نظارت بر این خدمات و تضمین کیفیت خدمات ارایهشده است، ایجاب میکند که با رصد وضع موجود و سنجش نیاز کشور به گروههای مختلف ارایهدهندهی خدمات سلامت، و تعیین استانداردهای آموزشی، فراهم آوردن امکانات آموزشی لازم و اعتباربخشی مراکز واجد صلاحیت برای آموزش در این رشتهها به سمت دستیابی به کمیت و کیفیت شاغلان این حوزهها حرکت کند.
در این راستا و به دنبال ابراز نگرانیهایی از طرف متخصصان حوزه سلامت روان، وزارت بهداشت در چند سال اخیر اقداماتی را در جهت ساماندهی به آموزش گرایشهایی از رشتهی روانشناسی که مستقیماً در ارتباط با سلامت، و تشخیص و درمان مبتلایان به اختلالات روان هستند آغاز کرده است و بر اساس اخباری که در رسانهها منتشر شده است، به موافقت کمیته بررسی این موضوع با تولیت وزارت بهداشت در این رشتهها و انتقال آن به وزارت بهداشت منجر شده است.
انجمن علمی رواندرمانی ایران، به عنوان انجمن بینرشتهای حوزهی سلامت روان، با توجه به دلایل زیر حمایت خود را از این تصمیم اعلام کرده و اجرای آن را قدمی ضروری برای ساماندهی به حوزه سلامت روان و تضمین حداقل کیفیت خدمات ارایهشده به جامعه، و افراد و خانوادههای درگیر با این مشکلات میداند:
تولیت قانونی وزارت بهداشت در سلامت و سلامت روان بر اساس سیاستهای کلی سلامت
مادهی 3 سیاستهای کلی سلامت که در تاریخ 18/1/1393 توسط مقام معظم رهبری به رؤسای قوای سهگانه و رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شده است «ارتقای سلامت روانی جامعه با ترویج سبک زندگی اسلامیـ ایرانی، تحکیم بنیان خانواده، رفع موانع تنشآفرین در زندگی فردی و اجتماعی، ترویج آموزشهای اخلاقی و معنوی و ارتقای شاخصهای سلامت روانی» را جزو سیاستهای کلی سلامت برشمرده است و بند 1ـ7 همین سند بالادستی نیز به صراحت موضوع «تولیت نظام سلامت شامل سیاستگذاریهای اجرایی، برنامهریزیهای راهبردی، ارزشیابی و نظارت بر آن» را برعهدهی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار داده است. از سوی دیگر، در بند 1ـ8 همین سند، بر «ترویج تصمیمگیری و اقدام مبتنی بر یافتههای متقن و علمی در مراقبتهای سلامت، آموزش و خدمات با تدوین استانداردها و راهنماها، ارزیابی فناوریهای سلامت، استقرار نظام سطحبندی با اولویت خدمات ارتقای سلامت و پیشگیری و ادغام آنها در نظام آموزش علوم پزشکی» تأکید شده است.
بر این مبنا و بر اساس سیاستهای کلی سلامت به شرح ذیل است:
• وزارت بهداشت تولیت سلامت در کشور را برعهده دارد و این تولیت شامل سیاستگذاریهای اجرایی، برنامهریزیهای راهبردی، ارزشیابی و نظارت بر آن است (بند 1ـ7).
• ارتقای سلامت روان جامعه (مادهی 3) از سیاستهای کلی سلامت است و تولیت آن برعهدهی وزارت بهداشت است (بند 1ـ7).
• مراقبتهای سلامت، آموزش و خدمات در حوزهی سلامت و با اولویت خدمات ارتقای سلامت و پیشگیری در نظام آموزش علوم پزشکی ادغام میشود (بند 1ـ8).
بدیهی است حوزههایی از روانشناسی که با ارایه خدمات سلامت مرتبط هستند و در حوزه نظام سلامت میگنجند، شامل بندها و مواد فوق بوده و طبق سیاستهای کلی سلامت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متولی آن است.
لازم است ذکر شود که این بند از سیاستهای کلی سلامت دربارهی تولیت وزارت بهداشت در روزهای اخیر در قانون برنامه ششم توسعه نیز، به شکل زیر، به تصویب مجلس رسیده است و بعد از طی مراحل قانونی لازم در قالب قانون برنامه ششم توسعه نیز لازمالاجرا است:
بند الف مادهی 87 قانون برنامهی ششم توسعه:
«تولیت نظام سلامت شامل سیاستگذاریهای اجرایی، برنامهریزیهای راهبردی، ارزشیابی، اعتبارسنجی و نظارت در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متمرکز میگردد. کلیهی اشخاص حقیقی و حقوقی، اعم از دولتی و غیردولتی، از جمله ارائهکنندگان خدمات سلامت، سازمانها و شرکتهای بیمهی پایه و تکمیلی، موظفاند از خطمشی و سیاستهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، با تأکید بر خرید راهبردی خدمات و واگذاری امور تصدیگری با رعایت مادهی 13 قانون مدیریت خدمات کشوری و سطحبندی خدمات، تبعیت کنند.»
پیشینه و وضعیت کنونی آموزش و فعالیت در حوزه روانشناسی بالینی و سلامت در ایران
در اغلب کشورهای دیگر، حوزههایی از روانشناسی که با تشخیص و درمان اختلالات روانی یا مشکلات روانی بیماران جسمی سروکار دارند از دل نظام سلامت برخاستهاند و در تعامل و ارتباط نزدیک با نهادهای مرتبط با سلامت قرار دارند. در اغلب این کشورها، ارایهدهندگان این خدمات به عنوان health practitioner شناخته میشوند و اخذ مجوز کار بالینی برای آنان منوط به تأیید صلاحیت توسط هیأتها یا سازمانهایی است که بر عملکردِ ارایهدهندگان خدمات سلامت نظارت دارند. از سوی دیگر، اعتباربخشی برای ارایهی دورههای آموزشی این رشتهها مستلزم وجود امکانات و برنامههای مدون برای کسب تجربهی بالینی تحت نظارت اعضای هیأت علمی در حین آموزش آنان است و عملاً نمیتوان دورههای آموزش روانشناسی بالینی یا سلامت یا سایر گرایشهای مرتبط با سلامت را یافت که بدون دسترسی به عرصهی بالینی مناسب (درمانگاهها، بیمارستانها، مراکز خدمات سلامت روان جامعهنگر و نظام سلامت به طور کلی) بتوانند اعتباربخشی شوند.
در ایران نیز اولین دوره آموزشی روانشناسی بالینی، در مقطع فوقلیسانس، در دهه 1350 شمسی، در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران و در بیمارستان روزبه تأسیس شد و در سالهای بعد نیز دورههای بعدی و دکتری در دانشگاههای تحت پوشش وزارت بهداشت راهاندازی شدند که عملاً این امکان را داشتند تا با بهرهگیری از استادان مجرب و عرصههای بالینی لازم، آموزش قابلقبولی برای دانشجویان این رشتهها و مقاطع فراهم کنند. متأسفانه از دورهای به بعد و از آغاز دههی 1380 رشدی تصاعدی در تعداد مراکز آموزشی و دانشجویان پذیرفتهشده این مقاطع و رشتهها اتفاق افتاد که همراه با نادیده گرفته شدن تولیت وزارت بهداشت در حوزهی سلامت روان منجر به تبعات منفی عمدهای شامل موارد زیر شده است:
• راهاندازی دورههای آموزش روانشناسی بالینی و سلامت در مواردی که خارج از تولیت و نظارت وزارت بهداشت بود، منجر به تأسیس دورههایی شد که اغلب از حداقل امکانات لازم (شامل اعضای هیأت علمی که در رشتههای روانشناسی بالینی یا سلامت تحصیل کرده باشند، و عرصههای بالینی لازم که امکان تجربهی عملی تحت نظارت را برای دانشجویان فراهم کند) برخوردار نبودند. نتیجه این وضعیت تعداد روبهفزونی از دانشآموختگان این رشتهها بود که در دوران تحصیل خود، غیر از آموزشهای تدریسی و کلاسی، تقریباً هیچ آموزش بالینی واقعی کسب نکرده بودند و هیچ مواجههای با بیمارانی که باید بعد از فارغالتحصیلی به آنان خدمات میدادند نداشتند.
• گرچه تلاشهایی برای جبران این کمبود انجام شد و میزانی ناچیز از کارآموزی و کارورزی برای اخذ پروانه کار لازم دانسته شد، اما به اذعان کسانی که برای آن اقدام کردهاند و نیز برخی مسئولان سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران، این دورهها اغلب نمیتواستند آموزشهای عملی لازم را ارایه دهند و به گفته اخیر یکی از مسئولان این سازمان روانشناسی، که در رسانهها منتشر شده، نیز حاکی از آن است که گذراندن این دورهها عملاً منجر به صدور گواهیهای صوری شده است.
• از سوی دیگر، صدور مجوز کار برای گرایشهای مختلف روانشناسی به نوعی بوده است که عملاً مرزهای صلاحیت حرفهای بین گرایشهای مختلف از بین برود و در عمل بسیاری از کسانی که در گرایشهای غیربالینی و سلامت آموزش دیدهاند و قاعدتاً باید در عرصهها و حوزههایی دیگر (مانند دانشگاهها، مدارس، ادارات و سازمانها) از خدمات آنان استفاده شود، به کار بالینی و درمان بیماران و مبتلایان به مشکلات و اختلالات روانی رو بیاورند، در حالی که آموزش لازم برای آن را ندیدهاند. طبیعی است که چنین وضعیتی موجب آشفتگی بسیار در خدمات ارایهشده به بیماران نیازمند و اثرات و پیامدهای منفی جدی برای سلامت روان جامعه شده است.
لزوم بازگشت تولیت سلامت روان به وزارت بهداشت
شرایط مذکور موجب بروز نگرانیهایی در زمینه کیفیت آموزش و کیفیت ارایه خدمات سلامت روان در بین صاحبنظران این حوزه شده است و از مدتها قبل افراد و نهادها و انجمنهای مرتبط دیدگاههای خود را در زمینهی لزوم انجام اقداماتی در این خصوص بیان کردهاند. خوشبختانه، وزارت بهداشت نیز بر اساس رسالت و وظایف ذاتی خود در زمینه سلامت و سلامت روان در سالهای اخیر اقداماتی در این زمینه را پیگیری کرده است که موضوع انتقال آموزش گرایشهایی از روانشناسی که با سلامت مرتبطاند از آن جمله بوده است. لزوم آموزشهای عملی بالینی تحت نظارت در دوران تحصیل دانشجویان این رشتهها و برخورداری از تعداد کافی اعضای هیأت علمی دانشآموختهی این رشتهها و با تجربهی کافی در این حوزه، و نیز برخورداری از عرصههای آموزش بالینی سنگ بنای این احساس نیاز بوده است که در درستی آن نمیتوان تردید کرد.
انجمن علمی رواندرمانی ایران، به عنوان انجمنی بینرشتهای از متخصصان گروههای مختلف ارایهدهنده خدمات سلامت روان، ضمن تأکید بر اهمیت تولیت وزارت بهداشت در سلامت روان، از بازگشت آموزش گرایشهای روانشناسی مرتبط با سلامت و درمان به این وزارتخانه حمایت کرده و معتقد است بررسی و پیشبرد کارشناسانه این موضوع و همچنین برنامهریزیهای مرتبط برای این کار مستلزم استفاده از نظرات متخصصان و صاحبنظران این حوزهها و نمایندگان مسئولان و مدیران اجرایی است تا به شکلی علمی و با تکیه بر تجربهی سایر کشورها و در چارچوب ساختار و قوانین کشور این موضوع بررسی شود. انجمن علمی رواندرمانی ایران پیشنهاد میکند وزارت بهداشت، به عنوان متولی سلامت و سلامت روان کشور، با تشکیل کمیته بینرشتهای «ساماندهی آموزش و خدمات سلامت روان» بازبینی برنامههای آموزشی این رشتهها و اعتبار بخشی مراکز آموزشدهنده، و نیز تعریف نقش و مرزهای صلاحیت حرفهای گروههای مختلف ارایهدهنده خدمات سلامت روان را پی بگیرد تا ان شاء الله با بررسیهای کارشناسانه و علمی در جهت ارتقای کیفیت آموزش و ارایه خدمات این حوزه گامهایی اساسی برداشته شود.
انجمن علمی رواندرمانی ایران آمادگی دارد تا با ارائه مدارک و مستندات و نظرات کارشناسی، و نیز با حضور فعالانه نمایندگاناش در کمیتههای کارشناسی سهم خود را در این فرایند مهم ایفا کند.
به گزارش میگنا در انجمن رواندرمانی ایران دارابودن تخصص روانپزشکی یا دکتری روانشناسی بالینی یا دکتری روانشناسی سلامت برای اعضا الزامی است و این انجمن در امتداد انجمن روان درمانی روان شناسان و مشاوران که مورد تایید وزارت علوم است تشکیل شده است!
کلمات کلیدی: انتقال روان شناسی،انتقال بالینی به وزارت بهداشت،انجمن علمی رواندرمانی ایران
آیا وقتی قصد دارید چیزی را برای دیگران توضیح دهید، در بیان روان کلمات مشکل دارید و احساس می کنید گفتارتان روان نیست؟
چگونه روان صحبت کنیم ,آیا وقتی قصد دارید چیزی را برای دیگران توضیح دهید، در بیان روان کلمات مشکل دارید و احساس می کنید گفتارتان روان نیست؟ آیا وقتی از شما میخواهند جلوی دیگران صحبت کنید مضطرب و دچار تنش می شوید؟ نگران نباشید راه حل های ساده ای هم وجود دارد که با انجام آن ها میتوانید تا حدی گفتار روانی را برای خود به ارمغان آورید.
آیا وقتی قصد دارید چیزی را برای دیگران توضیح دهید، در بیان روان کلمات مشکل دارید و احساس می کنید گفتارتان روان نیست؟ آیا وقتی از شما میخواهند جلوی دیگران صحبت کنید مضطرب و دچار تنش می شوید؟ اگر پاسخ مثبت است آرام باشید؛در مرحله اول شما میتوانید با مراجعه به یک آسیب شناس گفتار و زبان به یک گفتار روان و راحت برسید اما راه حل های ساده ای هم وجود دارد که با انجام آن ها میتوانید تا حدی گفتار روانی را برای خود به ارمغان آورید.
1 – آرام و آهسته صحبت کنید. از عجله کردن در صحبت کردن خود پرهیز کنید.با شتاب زدگی،انجام هرکاری سخت است.
2 – معمولی، طبیعی و آرام نفس بکشید؛ به نحوی که موقع صحبت کردن نفس کم نیاورید.
3 – آرام شروع به صحبت کنید. شروع آرام در حین صحبت کردن باعث آرام تر شدن چین های صوتی تان خواهد شد. زمانی که اعتماد به نفس کافی به دست آوردید،میتوانید به آرامی سرعت خود را افزایش دهید.
4 – سعی کنید صحبت کردن در برابر دیگران را تمرین کنید. با کسب تجربه های بیشتری از صحبت کردن در محضر عموم به بهبود مهارت های سخنرانی و آسان و روان تر شدن صحبت کردنتان کمک فراوانی خواهید کرد.
5 – به کیفیت و آهنگ صدای خود اهمیت دهید. صدایی با فرکانس بالا یا تو دماغی ممکن است شمارا عصبی یا نامطمئن نشان دهد.اگر از فرکانس درست استفاده کنید، ارتباط موثرتری خواهید داشت.
معمولی، طبیعی و آرام نفس بکشید به نحوی که موقع صحبت کردن نفس کم نیاورید
6 – از عصبانی شدن پرهیز کنید. منظور ما این نیست که عصبانی نشوید.عصبانی شدن در بیشتر مواقع یک رفتار غیرارادی است. منظور ما این است که عصبانیت خود را به قدرت و هیجان در صحبت هایتان در مقابل جمع تبدیل نمایید.عصبانیت در موقع صحبت کردن معمولا ناشی از کمبود اعتماد به نفس است؛ اما شما باید از آن به درستی استفاده نمایید.میتوانید از آدرنالین اضافه شده به جریان خون در موقع عصبانیت در جهت ایجاد انرژی و تبدیل آن به شور و شوق برای کاهش استرس، استفاده نمایید.
7 – چشم و گوش هایتان را باز نگهدارید.
آگاهی از اینکه مردم در اطراف شما چگونه صحبت میکنند ،
میتواند به شما کمک کند تا حدس بزنید روانی گفتار شما خوب است
یا شاید اندکی نیاز به بهبود دارد.
به تفاوت ها در الگوها و آهنگ های صحبت کردن دقت کنید.
8 – تمرین ، تمرین و تمرین .
مطمئن باشید که تمرین بیشتر باعث میشود
کامل شوید یا حداقل بهبود پیدا کنید.
9 – آواز بخوانید. مجبور نیستید این کار را جلوی هرکسی انجام دهید؛
حتی زیر دوش ! آواز خواندن بدلیل استفاده از صدای مناسب میتواند به شما کمک کند
و شما میتوانید در مورد استفاده از هوا،تنفس ، تلفظ شمرده
و سرعت گفتارخود اطلاعاتی بدست بیاورید.
10 – صبور باشید. نباید از خودتان انتظار داشته باشید
که صحبت کردن روان و آسان را طی یک روز یاد بگیرید.
بدون تعیین کردن جدول زمانی خاصی به خودتان فرصت تجربه کردن و بهتر شدن بدهید.
بهترین راه برای رسیدن به یک گفتار روان، میتواند اختصاص دادن وقتی معین برای تمرین روزانه تعدادی از مراحل گفته شده باشد. به خودتان اعتماد داشته باشید! اگر حس میکنید در بیان چند کلمه خاص مشکل دارید، فقط همان کلمات را تمرین کنید تا زمانی که بتوانید ان هارا به خوبی بیان کنید.با تمرین مکرر گفتارتان به نرمی و روانی ابریشم خواهد شد.
مراجعه به یک آسیب شناس گفتار و زبان میتواند
بهترین راه برای درمان کامل و ریشه ای ناروانی گفتار شما باشد
و با انجام کامل روند گفتاردرمانی ، میتوانید یک گفتار کاملا روان و بی نقص را تجربه کنید.
خراسان نیوز
به گزارش ایلنا، عبدالرضا عباسپور دیروز در نشستی خبری با اشاره به اینکه ۶۳ هزار و ۸۰۳ جانباز شیمیایی در کشور وجود دارد، گفت: تعداد جانبازان نخاعی ۱۹۸۰ نفر، جانبازان اعصاب و روان ۲۱۸ هزار و ۲۲۵ و سایر گروههای جانبازی ۲۸۰ هزار و ۴۱۴ نفر است.
وی ادامه داد: از میان آمار اعلام شده ۷ هزار و ۱۴۷ نفر جانبازان شهید اعصاب و روان با بیماری شدید هستند که به خدمات ویژه نیازمندند. همچنین ۴۶۷ هزار و ۸۴۷ جانباز تا ۶۰ سال سن دارند و ۴۸ هزار و ۳۹۷ نفر بالای ۶۰ سال هستند.
معاون بهداشت و درمان بنیاد شهید و امور ایثارگران افزود: بنیاد شهید هرم خدمات درمانی دارد که در قاعده آن بیمه همگانی سپس بیمه تکمیلی، طرح پایش سلامت جانبازان و والدین شهدا، کلینکهای تخصصی و اعزام به استانها، کلینیک تخصصی و دعوت از متخصصین خارجی و در رأس آن اعزام درمانی جانبازان به خارج از کشور وجود دارد.
عباسپور توضیح داد: ۸۱۰ هزار نفر تحت پوشش بیمه پایه بنیاد شهید هستند و یک میلیون و ۶۶۸ هزار و ۷۹۶ نفر از بیمه تکمیلی بنیاد شهید استفاده میکنند که علت بیشتر بودن افراد تحت پوشش بیمه تکمیلی این است که برخی از افراد جامعه ایثارگری تحت پوشش بیمه دستگاههایی که در آن مشغول به کار هستند؛ قرار دارند اما از بیمه تکمیلی بنیاد استفاده میکنند.
وی با بیان اینکه بیمه تکمیلی بنیاد شهید سقف ندارد، گفت: خدمات ما فارغ از درصد جانبازی به همه ایثارگران و افراد تحت تکفل بدون دریافت هیچ گونه فرانشیز ارائه میشود و سه هزار و ۵۰۰ مرکز که بیشتر آنها خصوصی هستند طرف قرارداد ما قرار دارند و دیگر بیمارستانها نیز همکاری لازم را با ما دارند و در صورت مراجعه به ایثارگران خدمات ارائه میکنند.
معاون بنیاد شهید اظهار کرد: در یک سال گذشته ۲۳ هزار نفر از والدین شهدا و افراد دیگر از خدمات پرستاری بنیاد شهید نیز استفاده کردند و بیش از ۳۸۸ هزار نفر از خدمات بستری بهرهمند شدند.
وی با اشاره به طرح پایش سلامت تصریح کرد: ۶۱۰ پزشک عمومی در طرح پایش سلامت به منازل جانبازان میروند و در صورت نیاز این عزیزان را به کلینکهای تخصصی ارجاع میدهند همچنین بیش از ۲۵ تیم تخصصی به استانها و روستاهای کم برخوردار اعزام شدهاند که در یک سال اخیر هزار و ۸۸۳ نفر را ویزیت کردند.
عباسپور با اشاره به اینکه ۳۹ پزشک متخصص از خارج از کشور در یک سال اخیر به ایران آمدند و ۹۸۵ مورد ویزیت و ۲۱۷ مورد جراحی داشتند، افزود: ۱۲ نفر از جانبازان نیز در این مدت برای درمان به خارج از کشور اعزام شدند. همچنین ما جانبازانی داریم که دچار شرایط و بیماریهای خاصی شدند که در دنیا ویژه است. بنابراین در حین عمل آنها از چندین متخصص خارجی و داخلی در قالب یک تیم استفاده میکنیم.
معاون بنیاد شهید در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر اینکه جانبازان معمولا در مورد خدمات درمانی انتقاداتی دارند، گفت: در سال ۹۴ دانشگاه تهران پژوهشی را برای ما انجام داد که نشان میداد ۸۰ درصد جامعه ایثارگری از خدمات درمانی رضایت داشتند.
وی با بیان اینکه طرح پایلوت درمان جانبازان شیمیایی و بیماران ریوی در کل کشور در حال انجام است، گفت: پایشهای تخصصی یک دور در همه استانها انجام شده و به زودی دور دوم نیز برای تمامی جانبازان انجام میشود و نرمافزاری در بنیاد ایجاد شده که اطلاعات درمانی جامعه ایثارگری در آن ثبت میشود.
عباسپور در ارتباط با جانبازان اعصاب و روان افزود: بیماری این عزیزان مزمن است بنابراین شبکه آموزشی برای آنها تدوین شده که به خانوادههای آنان نیز آموزشهایی داده شود. بر این اساس ۶۰ هزار نفر از همسران این جانبازان آموزشهای خاص دیدند و همچنین در این شبکه آموزشهای پیشگیری از اعتیاد، شادکامی و... نیز داده میشود. تلاش ما این است که بر روی مسائل روحی کار کنیم و نیاز دارویی را کم کنیم زیرا در این شرایط سطح رضایت جانبازان و خانوادههایشان بالا میرود و عوارض آن برای این عزیزان و به ویژه خانوادههایشان کم میشود.
معاون بهداشت و درمان بنیاد شهید خاطرنشان کرد: همچنین اردوهای دورهای تفریحی و درمانی نیز برای این جانبازان در نظر گرفته شده است و البته با توجه به اینکه تخت روانپزشکی در بیمارستانها کم است ما به این مساله مستقیما ورود کردیم به طوری که ۱۰ مرکز تخصصی روانپزشکی را در اختیار داریم و ۹ درصد تختهای روانپزشکی کشور برای بنیاد شهید است. همچنین خدمات مشاورهای و روانشناسی نیز تحت پوشش بیمه بنیاد قرار میگیرد.
وی در پاسخ به اینکه گفته میشود؛ بیمارستانهای اعصاب و روان بنیاد شهید به یک شرکت خاص واگذار شده است، گفت: در جهت یکپارچه سازی خدمات و استفاده از یک پروتکل درمانی بیمارستانهای اعصاب و روان زیر مجموعه یکی از شرکتهایی است که ۱۰۰ درصد سهام آن متعلق به بنیاد شهید است، در این مراکز قصد نداریم که نیروهای باتجربه خود را در زمینه درمان جانبازان اعصاب و روان از دست بدهیم و همچنان با آنها همکاری خواهیم کرد.
عباسپور در زمینه کمیسیون تشخیص درصد جانبازی اظهار کرد: آیین نامه تعیین درصد با استفاده از تجارب بین المللی و همکاری سه دستگاه وزارت دفاع، ستاد نیروهای مسلح و بنیاد شهید و امور ایثارگران نوشته شده است که میزان از کارافتادگی افراد را مشخص میکند. تعیین درصد جانبازی پیش از سال ۷۲ موقت بوده است و ما از همه کسانی که در آن زمان درصد جانبازی گرفتند درخواست کردیم که مجددا برای گرفتن درصد قطعی خود مراجعه کنند. در حال حاضر نیز کاهش درصد نداریم اما ممکن است افزایش درصد نیز نداشته باشیم.
وی در ارتباط با جانبازان مدافع حرم ادامه داد: مدافعان حرم و خانوادههای آنها برای ما همانند جانبازان دفاع مقدس و خانوادههایشان هستند و همانند آنان نیز خدمات دریافت میکنند.
عباسپور در پایان با اشاره به اینکه در بودجه سال آینده کسری نخواهیم داشت، گفت: در زمینه تعداد آمبولانس با محدودیت روبرو هستیم برای نمونه در تهران کمتر از ۲۰ آمبولانس داریم که تنها به موارد اورژانسی میپردازد.
کلمات کلیدی: جانباز،جانباز اعصاب و روان،بنیاد شهید،عبدالرضا عباسپور،معاون بهداشت و درمان بنیاد شهید
پینوشتها
1- دکتری علوم قرآن و حدیث، استادیار دانشگاه امام صادق (علیهالسلام)- پردیس خواهران azimzadeh@isuw.ac.ir
2- کارشناسی ارشد حقوق خانواده، دانشگاه امام صادق (علیهالسلام)- پردیس خواهران a.zabihi 1001 @ gmail.com
3- Corsini
4- Jahoda
5- قال علی بن موسی الرضا (علیهالسلام):
و اعلم ان النساء شتى، فمنهن الغنیمة و الغرامة وهى المتحببة لزوجها و العاشقة له و منهن الهلال اذا تجلى و منهن الظلام الحندیس المقطبة، فمن ظفر بصالحتهن یسعد و من وقع فى صالحتهن فقد ابتلى و لیس له انتقام؛ امام رضا (علیهالسلام) فرمود: زنان چند گروهاند: 1. غنیمت و این دسته بانوانی هستند که شوهر دوستاند و به شوهر عشق میورزند؛ 2. مانند ماه یک شبه برای شوهر جلوه کنند ( یعنی کم نور و کم فایدهاند)؛ 3. مانند شب تار در برابر شوهرند. هر کس به زنی شایسته ظفر یابد، خوشبخت گردد و هر کس در دام ناشایستهی آنان افتاد، گرفتار شود.
6- قال علی بن موسی الرضا (علیهالسلام):
نزل جبرئیل علی النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) فقال: یا محمد! ان ربک یقروک السلام ویقول: ان الابکار من النساء بمنزلة الثمرعلی الشجر فاذا اینع الثمر فلا دواء له الا اجتنائه و الا افسدته الشمس و غیرته الریح و ان الابکار اذا ادرکن ما تدرک النساء فلا دواء لهن الاالبعول و الا لم یومن علیهن الفتنه، فصعد رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) المنبر فجمع الناس ثم اعلمهم ما امرالله عزوجل به؛ جبرئیل به محضر مبارک رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرفیاب شد و عرض کرد ای محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)، پروردگارت سلام میرساند و میفرماید:
دختران شما همانند میوهی درخت هستند. هرگاه میوهی درخت رسید، چارهای جز چیدن آن نیست و اگر چیده نشود، تابش خورشید آن را فاسد و باد مزه آن را از بین میبرد و همانا وقتی که دختران به آن حد رسیدند که زنان دیگر آن موقعیت را دریافتهاند، چارهای جز اختیار کردن شوهر ندارند و اگر شوهری برای آنها در نظر گرفته نشود، از فساد و تباهی در امان نیستند.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) به منبر تشریف بردند و ضمنِ خطبهای، اعلامیهی خداوند عزوجل را به حاضران ابلاغ کردند.
7- الامام الرضا (علیهالسلام):
لولم تکن فی المناکحة و المصاهرة آیه محکمة و لا سنة متبعة، لکان فیما جعل الله فیها من بر القریب و تاءلف البعید، ما رغب فیه العاقل اللبیب وسارع الیه الموفق المصیب؛ امام رضا (علیهالسلام) فرمودند: اگر دربارهی ازدواج و دامادی دستوری از خدا و پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) هم صادر نشده بود، همان فواید اجتماعی که خدا در آن نهاده، از قبیل نیکی با خویشان و پیوند با بیگانگان کافی بود که خردمندِ صاحبدل را بدان ترغیب کند و عاقل درستاندیش به آن بشتابد.
8- الامام الرضا (علیهالسلام):
ان امراءة ساءلت ابا جعفر (علیهالسلام) فقالت: اصلحک الله انی متبتلة فقال لها: و ما التبتل عندک؟ قالت: لا ارید التزویج ابدا قال: و لم؟ قال: التمس فی ذلک الفضل. فقال انصرفی! فلوکان فی ذلک فضل لکانت فاطمه (سلاماللهعلیها) احق به منک، انه لیس احد یسبقها الی الفضل؛ زنی از امام باقر (علیهالسلام) سؤال کرد: من (متبتله) (یعنی وارسته و رهاشده از کامجوییهای دنیا هستم) حضرت فرمود: مقصود از (تبتل) چیست؟ پاسخ داد: تصمیم دارم هرگز ازدواج نکنم، امام فرمود: برای چه؟ گفت: برای رسیدن به مقام عالی فضیلت و کمال. حضرت فرمود: از این تصمیم منصرف شو. اگر ترک ازدواج ارزش معنوی دربرمیداشت، حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) به درک این فضیلت از تو شایستهتر بود. چنین نیست که احدی در تحصیل ارزشها بر وی پیشی بگیرد.
9- عن ابی جوید مولی الرضا (علیهالسلام):
قال صعد رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) المنبر، فخطب الناس ثم اعلمهم ما امرهم الله عزوجل به فقالوا: ممن یار رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم)، فقال: من الاکفاء فقالوا: و من الاکفاء؟ فقال: المؤمنون بعضهم اکفاء بعض، ثم لم ینزل حتی زوج ضباعة بیت زیبربن عبدالمطلب المقدادین الاسود ثم قال: ایها الناس انی زوجت ابنة عمی المقداد لیتضع النکاح؛ ابوجوید گوید: رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) برفراز منبر رفتند و برای مردم خطبه خواندند و اوامر خداوند را به آنان رساندند. مردم از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) پریسدند: دختران خود را به چه افرادی تزویج کنیم؟ فرمود: به کسانی که با آنها (کفو) هستند و سپس فرمود: مؤمنان با یکدیگر کُفو هستند. سپس در حالی که بالای منبر بود، صباغه، دخترعموی خود، را به مقداد تزویج فرمود.
10- اذا خطب الیک رجل رضیت دینه و خلقه فزوجه و لایمنعک فقره وفاقته، قال الله تعالی (و ان یتفرقا یغن الله کلا من سعته) و قال: ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله؛ امام رضا (علیهالسلام) فرمودند: هرگاه خواستگاری آمد که دین و اخلاقش را میپسندی، اجابت کن و از تنگدستی او نهراس، خداوند متعال فرموده: اگر (زن و شوهر) از هم جدا شوند، خدا هر کدام را از کرم خود بی نیاز میکند و نیز فرموده: اگر مردان مجرد ازدواج کنند و فقیر باشند، خدا از فضل خود بی نیازشان کند.
11- عن الحسین بن بشار الواسطی قال:
کتبت الی ابی الحسن الرضا (علیهالسلام) ان لی قرابة قد خطب الی و فی خلقه سوء قال: لا تزوجه ان کان سیی الخلق؛ حسین بن بشار واسطی به حضرت رضا (علیهالسلام) نامهای نوشت که یکی از بستگانم درخواست وصلت با من دارد، ولی بداخلاق است. حضرت در جواب فرمود: اگر اخلاقش بد است، با او ازدواج نکن.
12- قال علی بن موسی الرضا (علیهالسلام):
ایاک ان تزوج شارب الخمر، فان زوجته فکانما قدت الی الزنا ولا تصدقه انا حدثک و لا تقبل شهادته و لا تأمنه علی شیء من مالک فان ائتمنته فلیس لک على الله ضمان و لا تؤاکله و لاتصاحبه و لا تضحک فی وجهه و لا تصافحه و لا تعاقه و ان مرض فلاتعده و ان مات فلا تشیع جنازته؛ از تزویج دختر خود به شارب الخمر اجتناب کن زیرا اگر چنین کنی، مثل این است که برای زنا واسطه شدهای؛ هرگاه سخن گوید، او را تصدیق نکن، شهادت و گواهی او را قبول ننما، او را به هر چیزی از مال خود امین قرار نده، اگر امین گردانی، از طرف خدا بر تو ضمانتی نیست، با او هم غذا و هم صحبت نباش، به روی او لبخند نزن، با او مصافحه، روبوسی و معانقه نکن، اگر مریض شد، به عیادتش نرو و اگر مُرد، جنازهی او را تشییع نکن.
13- فرد شایسته برای مشورت در لسان امام هشتم بدین شرح توصیف میشود:
عن ابی الحسن الرضا (علیهالسلام) عن ابائه عن علی (علیهالسلام) قال: قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) یا علی لا تشاورن جبانا فانه یضیق علیک المخرج و لا تشاورن بخیلا فانه یقصر بک عن غایتک و لا تشاورن حریصا فانه یزین لک شرها (شرهما) و اعلم ان الجبن و البخل و الحرص غریزة یجمعها سوء الظن؛ امام هشتم از پدرانش و ایشان از حضرت علی (علیهالسلام) روایت کردهاند که رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) خطاب به حضرت علی (علیهالسلام) فرمودند: با فرد ترسو مشورت نکن، زیرا راه گشایش و آسانی امور را برایت تنگ میکند و بدین وسیله تو را از انجام کارهای مهم بازمیدارد؛ با فرد بخیل مشورت نکنی، زیرا تو را از هدفت (که کمک به دیگران است) بازمیدارد؛ با فرد حریص مشورت نکن، زیرا او برای جمعآوری ثروت یا کسب مقام، ستمگری را در نظرت جلوه میدهد. بدان که ترس، بخل و حرص نهادهایی هستند که ریشهی آنها بدبینی به خداوند است.
14- قال على بن موسى الرضا (علیهالسلام): «ثمن طلب الامر من وجهه لم یزل، فان زل لم تخذله الحیلة.»
15- عن ابی الحسن الرضا (علیهالسلام): «من سعادة الرجل ان یکشف الثوب عن امراءة بیضاء؛ امام رضا (علیهالسلام) فرمودند: از (نشانههای) خوشبختی مرد این است که همسری سفیدرخ داشته باشد و در مقام خلوت، لباس را از تن همسر سفید روی (مطلوب) درآورد.»
16- علی بن موسی الرضا (علیهالسلام):
و لاتجامع امراءة حتی تلاعبها و تکثر ملاعبتها و تغمز ثدییها، فانک اذا فعلت ذلک غلبت شهوتها، واجتمع مائها لان مائها یخرج من ثدییها و الشهوة تظهر من وجهها؛ هیچ مردی با همسرش مجامعت نکند، مگر اینکه قبلاً با وی بازی و مزاح داشته باشد و در این راه او را آماده کند، سینهاش را به دست گرفته و تحریک کند و چون چنین نماید، شهوات او تحریک شود و آمادگی پیدا میکند و آب حیاتش جمع میشود، زیرا آب شهوت از پستانش خارج گردیده و آثارش در چهرهی او نمایان میشود... .
17- گروهی به خدمت امام هشتم آمدند و پرسیدند مردی زن جوانی داشته است، به خاطر مصیبتی که به او وارد شده، مدت چند ماه، بلکه یک سال است همخوابگی با همسرش را ترک کرده است، البته این کار به خاطر اذیت و انتقام نبوده، بلکه به سبب مصیبت و غم و اندوه از این عمل خودداری کرده است. با این وصف، آیا چنین شخصی مرتکب گناهی شده است؟ امام در پاسخ فرمودند: «اذا ترکها اربعهی اشهر، کان اثما بعد ذلک؛ (آری!) اگر بیش از چهار ماه چنین عملی را ترک کند، گناهکار است.»
18- مِصبَاحُ الشَّرِیعَة، قَالَ الصَّادِقُ (علیهالسلام):
وَ لَیسَ شَیءٌ أضَرَّ لِقَلبِ المُؤمِنِ مِن کَثرَةِ الأکُلِ وَ هِىَ مُورِثَةٌ لِشَیّئَینِ قَسوَةِ القَلبِ وَ هَیَجَانِ الشَّهوَةِ وَ قَالَ عِیسَى ابنُ مَریَمَ مَا مَرِضَ قَلبٌ بِأشَدَّ مِنَ القَسوَةِ؛ وَ فِیهِ،؛ و [کَثرَةُ] النَّومِ یَتَوَلَّدُ مِن کَثرَةِ الشُّربِ وَ کَثرَةُ الشُّرب یَتَوَلَّدُ مِن کَثرَةِ الشَّبعِ وَ هُمَا یُثقِّلَانِ النَّفس عَنِ الطَّاعَةِ وَ یُقسِیَانِ القَلبَ عَنِ التَّفَکَّرِ وَ الخُشُوعِ.
19- قَالَ رَسِولُ الله (صلی الله علیه و آله و سلم): «مَن أرَادَ البَقَاءَ.... لیُقِلَّ مُجَامَعَةَ النِّسَاء.»
20- این مسئله را دربارهی خانوادهای که چند فرزند داشته آزمایش کرده و دیدهاند با اینکه این فرزندان از یک پدر و مادر به وجود آمده، همنواخت تغذیه میشوند و محیط خانوادهی آنان یکی بوده، ولی از لحاظ روحی آنها با هم فرق دارند. بعد از بررسی به این نتیجه رسیدهاند که فقط عامل اختلاف روحی این فرزندان همان حالتهای روحی مرد و زن هنگام همبستری است. بعد هم با آزمایشهای مکرر به این نتیجه رسیدهاند که وضع روحی زن و مرد هنگام نزدیکی و رابطهی کامل با نظافت و پاکیزگی طرفین از جمله عواملی است که احساسات جنسی را خوب تحریک میکند.
21- سه چیز است که همهی مردم به آن نیاز دارند: امنیت، عدالت و فراوانی ارزاق.
22- آن که با کار و کوشش در جستجوی مواهب زندگی برای تأمین خانوادهی خویش است، پاداشی بزرگتر از مجاهدان راه خدا دارد.
23- «یَنبَغِى لِلّرُجل انَ یُوسَّع على عیالهِ لئلا یتّمنو موته.»
24- امام رضا (علیهالسلام) میفرمایند: «تباهسازی اموال و درخواست از دیگران مغضوب خداوند است، پس سعی کنیم کاری انجام ندهیم که مغضوب خداوند مهربان قرار بگیریم.» در همین مورد شخصی به نام عباس به محضر امام رضا (علیهالسلام) مشرف شد و دربارهی شیوهی صحیح هزینهی زندگی در خانه برای همسر و فرزند و سایر مسائل سؤال کرد:
...عن بَعضِ اَصحَابِهِ قَالَ سَمِعتُ العَبّاسِىَ وَ هُوَ یَقُولُ استَأذَنتُ الرَّضا (علیهالسلام) فِی النَّفَقَةِ عَلی العِیَال فَقَالَ بَینَ المَکرُوهینَ قَالَ فَقُلتُ جُعِلتُ فِداکَ لَا وَاللهِ مَا اَعرِفُ المَکُرُوهَینِ قَالَ فَقَالَ لِی یَرحَمُکَ اللهَ أمَا تَعرِفُ أَنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ کَرِه َالاِسرافَ وَ کَرِهَ الاِقتَارَ فَقَالَ وَ الَّذِینَ اِذا أنفَقُوا لَم یُسرِفُوا وَ لَم یَقتَرُوا وَکانَ بَینَ ذَلِکَ قَواماً؛ حضرت امام رضا (علیهالسلام) در پاسخ فرمودند باید مصرف تو به گونهای باشد که بین دو کار ناپسند، یعنی اسراف و سختگیری قرار گیرد، عباس پرسید منظورتان از این سخن چیست؟ ایشان فرمودند: آیا سخن خداوند در قرآن را نشنیدهای که اسراف و سختگیری را ناپسند میشمارد و میفرماید بندگان خدای رحمان کسانی هستند که هرگاه انفاق کنند، نه اسراف کنند و نه سختگیری، بلکه میان این دو حد اعتدال قرار میگیرند، بنابراین، دربارهی معاش و هزینهی زندگی اعضای خانواده در خرید و مصرف میانهرو باش.
25- معیار شناخت اسراف از دیدگاه حضرت امام رضا (علیهالسلام) در این روایت مشخص است که میفرمایند: «لَیسَ فِیمَا یَنفَعُ البَدَنَ اِسرافُ اِنَّمَا الاِسرافُ فِیمَا اَ
عبارات مرتبط با این موضوع
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزیردیف عنوان دانشجو دانشکده گروه تاریخ دفاع ردیف عنوان دانشجو دانشکده گروه تاریخ دفاع دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ردیف عنوان دانشجو دانشکده گروه تاریخ دفاع ردیف عنوان دانشجو دانشکده گروه تاریخ دفاع