رابطه هوش اجتماعی و موفقیت در زندگی

[ad_1]

هوش اجتماعی کسب و کار و زندگی شما را نجات می دهد؛

احتمالاً تمام مشکلات زندگی خود را به گونه ای با iq خودتان مرتبط کنید و بگویید اگر ضریب هوشی بالاتری داشتم اوضاع بهتر بود اما جالب است بدانید که iq آنقدر هم که فکر میکنید مسیر زندگی شما را مشخص نمی کند اما هوش اجتماعی چرا.

به گزارش آلامتو و به نقل از بازده؛ هوش اجتماعی چیست؟ هوش اجتماعی چیزی است که درون هر یک از ما وجود دارد و کمابیش نامشهود است. هوش اجتماعی بر نحوه‌ی کنترل رفتارمان، برخورد با مشکلات اجتماعی و گرفتن تصمیمات فردی که نتایج مثبت برایمان به‌همراه می‌آورند، تاثیر می‌گذارد. هوش اجتماعی، توانایی شما برای تشخیص و درک احساسات خودتان و دیگران، و استفاده از این آگاهی برای کنترل رفتار و روابط‌تان است.

برای هر وضعیت نامساعدی در نهایت می‌توان چاره‌ای پیدا کرد. وقتی مشکل‌مان به‌حدی بزرگ است که می‌یبنیمش و در عین حال به‌حدی کوچک است که حل می‌شود، احساسات کمک‌مان می‌کنند نسبت‌ به آن واکنش نشان‌دهیم. با درک احساسات می‌توان ماهرانه از پس چالش‌های کنونی‌تان برآمد و از چالش‌های آینده جلوگیری‌کرد.

هوش اجتماعی چگونه کسب و کار شما را بهبود می بخشد؟

پژوهش‌های انجام‌شده در دهه‌های اخیر، هوش اجتماعی را عاملی اساسی می‌دانند که عملکرد ما را از دیگران جدا می‌کند. هوش اجتماعی، شیوه‌ای قدرتمند برای متمرکز کردن انرژی‌مان در یک جهت است تا به نتیجه‌ای چشمگیر دست پیدا کنیم. وب‌گاه تلنت‌اسمارت، هوش اجتماعی را در کنار ۳۳ مهارت کاری مهم دیگر بررسی‌کرد، و به این نتیجه رسید هوش اجتماعی در تمامی مشاغل به‌طور میانگین ۵۸ درصد موفقیت شغلی به‌همراه می‌آورد.

از میان تمام مواردی که بررسی‌کرده‌ایم، دریافته‌ایم ۹۰ درصد آن‌هایی که عملکردی بهتر از دیگران داشتند، هوش اجتماعی بیش‌تری هم نسبت‌به دیگران داشتند. در مقابل، تنها ۲۰ درصد آن‌هایی که عملکردی بدتر از دیگران داشتند، هوش اجتماعی بالایی داشتند. شما بدون هوش اجتماعی بالا هم می‌توانید جزو آن‌هایی باشید که بهترین عملکرد را دارند، اما احتمالش بسیار کم است.

معمولا آدم‌هایی که هوش اجتماعی بالاتری دارند پول بیش‌تری درمی‌آورند – یعنی به‌طور میانگین ۲۹ هزار دلار بیش‌تر از آن‌هایی که هوش اجتماعی پایینی دارند. چنان رابطه‌ی مستقیمی میان هوش اجتماعی و درآمد وجود دارد که به‌ازای هر واحد افزایش هوش اجتماعی، ۱۳۰۰ دلار به درآمد سالانه اضافه‌می‌شود. این اطلاعات برای همه‌ی مشاغل، در همه‌ی سطوح و در همه‌ی مناطق دنیا صادق هستند. ما هنوز نتوانسته‌ایم شغلی پیدا کنیم که هوش اجتماعی با موفقیت در آن رابطه‌ی مستقیمی نداشته‌باشد.

هوش اجتماعی گونه زندگی شما را نجات‌دهد؟

وقتی احساسات‌تان را سرکوب می‌کنید، آن‌ها به‌سرعت به حس‌هایی ناخوشایند نظیر تنش، استرس و نگرانی تبدیل می‌شوند. بی‌توجهی به احساسات، ذهن و بدن را خسته می‌کند. مهارت‌های هوش اجتماعی کمک می‌کنند موقعیت‌ّهایی را که در آن چنین چیز‌هایی اتفاق می‌افتند تشخیص‌دهید، پیش از وخیم‌شدن اوضاع آن‌ها را تحت‌کنترل بگیرید، و بدین طریق مدیریت بهتری روی استرس داشته باشید.

آدم‌هایی که نمی‌توانند از هوش اجتماعی خود استفاده‌کنند، بیش‌تر به دیگران متوسل می‌شوند. احتمال نگرانی، افسردگی، آزار جسمی و حتی فکر کردن به خودکشی در این آدم‌ها دوبرابر دیگران است.

پژوهش‌ّها نشان می‌دهند ارتباطی میان هوش اجتماعی و احتمال ابتلا به بیماری‌ها وجود دارد. استرس، نگرانی و افسردگی مانع از عملکرد سیستم دفاعی بدن می‌شوند و احتمال ابتلا به انواع بیماری‌ها، از سرماخوردگی ساده گرفته تا سرطان، را افزایش می‌دهند. ضعف سیستم دفاعی بدن شما به‌واسطه‌ی نوروپپتیدهایتان (مواد شیمیایی پیچیده که همچو پیام‌رسان میان ذهن و بدن عمل می‌کنند.)، ارتباط مستقیمی با وضعیت روحی‌تان دارد. وقتی ذهن شما لبریز از تنش و پریشانی شده‌است، به بدن‌تان پیغام می‌دهد از انرژی که برای مقابله با بیماری‌ در نظر گرفته‌شده‌بود، بکاهد. این تغییر، احتمال ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد.

پژوهشها حتی نشان‌می‌دهند رابطه‌ای قطعی میان پریشانی احساسی و بیماری‌های کشنده نظیر سرطان وجود دارد. یکی از نخستین پژوهش‌های طولانی در این حوزه، سطح استرس زنان را در یک بازه‌ی زمانی ۲۴ ساله مطالعه‌کرده‌بود. پژوهشگران میزان تجربه‌ی تنش، ترس، نگرانی و مشکلات خواب – انواع مختلف پریشانی احساسی که ناشی از کشمکش‌های حل‌نشده و احساسات صدمه‌دیده هستند – را در این زنان بررسی‌کردند. احتمال ابتلا به سرطان سینه در زنانی که در این ۲۴ سال استرس زیادی متحمل‌شده‌بودند، ۲ برابر سایرین بود.

به‌علاوه، آموزش مهارت‌های هوش اجتماعی‌ به آدم‌ها می‌تواند سرعت بهبود بیماری را افزایش‌دهد. آدم‌هایی که در طی دوره‌ی بهبودی خود روی مهارت‌های هوش اجتماعی‌شان کار می‌کنند، از بسیاری بیماری‌ها زودتر بهبودی می‌یابند (دو بیماری که در آمریکا بیش‌تر از همه باعث مرگ آدم‌ها می‌شوند، یعنی حمله‌ی قبلی و سرطان ، نیز در این میان جای‌دارند). پژوهش‌ها نشان‌داده‌اند آموزش مهارت‌های هوش اجتماعی‌ به آدم‌هایی که مبتلا به بیماری‌های کشنده هستند، احتمال عود کردن بیماری، زمان لازم برای بهبودی و نرخ مرگ‌ومیر را کاهش‌داده‌اند.

پژوهشگران دانشگاه دولتی اوهایو روی ۲۲۷ زن مبتلا به سرطان سینه مطالعه‌کردند و دریافتند آموزش مهارت‌ّهای هوش اجتماعی‌ در دوه‌ی بهبودی، تأثیرات جالب‌توجهی دارد. زنانی که به‌طور تصافی برای برخورداری از این آموزش انتخاب‌شده‌بودند استرس کم‌تر، برنامه‌ی تغذیه‌ی مناسب‌تر و سسیتم دفاعی قدرتمندتری داشتند. انجمن قلب آمریکا نیز پس از انجام‌دادن پژوهش‌هایی درباره‌ی آموزش این مهارت‌ها به مردانی که در دوره‌ی بهبودی پس از حمله‌ی قلبی قرار داشتند، به نتایج مشابهی دست‌یافت.

هوش اجتماعی‌ تأثیر زیادی روی مسائل مرتبط با سلامتی دارد، چون احتمال بروز استرس در شرایط سخت را کاهش می‌دهد. بهبودی سریع‌تر پس از بیماری، سیستم دفاعی شما را قدرتمند نگه‌می‌‌دارد و شما را در مقابل بیماری‌ها محافظت می‌کند.

جمع‌بندی

خیلی جالب است که کار کردن روی هوش اجتماعی‌ می‌تواند مزایایی درخور برای برخی از مهم‌ترین بخش‌های زندگی‌تان داشته‌باشد. شغل کم‌خطر و بدن سالم می‌توانند مزایای زیادی برای شما داشته‌باشند.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
مدیریت هوش هیجانی در اخلاق فردی ـ اجتماعی با رویکرد …بخش اول چکیده ابزار عقل برای اندیشیدن به شیوه منطقی، و هوش برای اندیشیدن به شکل حد و حدود رابطه جنسی در زندگی مشترک را بدانیدحد و حدود رابطه جنسی در زندگی مشترک را بدانید این روزها مجبوری ساعت‌های زیادی در روز آموزش روابط صحیح زناشویی همه چیز در باره روابط …در این پست از سایت آکاایران برای شما تعدادی از باید و نباید های ی رابطه جنسی را آماده تفاوت های زن و مرد در رابطه جنسیتفاوت های زن و مرد در رابطه جنسی نویسنده آلن و بارباراپیز مترجمبیژن و پگاه پایدار هوش ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادهوشانتزاعی و انضمامی هوش مصنوعی اتاق چینی شناخت مفهوم مفهوم و شی خودآگاهی ایده هویت آموزش در هزاره سوم موضوعات پروپوزال و پایان نامه …موضوعات پروپوزال و پایان نامه های رشته علوم تربیتی پایان نامه آسیب شناسی و جرم هوش اخلاقی و بررسی کارکردهای آن در سازمانچکیده نفوذ در افراد همیشه به‌عنوان امری مهم در ادبیات سازمان و مدیریت مطرح بوده استسایت سرگرمی، تفریحی، جالب، خواندنی، عکس، اس ام …عکسفالاس ام اسعکس های خنده دارطنزفال حافظتاروتعکس های بازیگرانپزشکی و سلامتی راههای افزایش اعتماد به نفس ،زندگی بهتر ،روشهای …راه موفقیتموفقیت در زندگیعوامل موفقیتدران استرسروانشناسیآرامش روحآرامش اعصاب انواع هوشها و تعرف آنها آشنایی با هوش های ۸ گانه …هوش ها انواع و اقسام دارند؛ باید هر کسی در وجود خودش به دنبال هوش خود بگردد و تحصیلات و مدیریت هوش هیجانی در اخلاق فردی ـ اجتماعی با رویکرد اسلامی بخش اول چکیده ابزار عقل برای اندیشیدن به شیوه منطقی، و هوش برای اندیشیدن به شکل انتزاعی حد و حدود رابطه جنسی در زندگی مشترک را بدانید حد و حدود رابطه جنسی در زندگی مشترک را بدانید این روزها مجبوری ساعت‌های زیادی در روز کار آموزش روابط صحیح زناشویی همه چیز در باره روابط زناشویی، روابط در این پست از سایت آکاایران برای شما تعدادی از باید و نباید های ی رابطه جنسی را آماده کرده هوش ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد هوش انتزاعی و انضمامی هوش مصنوعی اتاق چینی شناخت مفهوم مفهوم و شی خودآگاهی ایده هویت نبوغ آموزش در هزاره سوم موضوعات پروپوزال و پایان نامه های رشته موضوعات پروپوزال و پایان نامه های رشته علوم تربیتی پایان نامه آسیب شناسی و جرم شناسی تفاوت های زن و مرد در رابطه جنسی تفاوت های زن و مرد در رابطه جنسی نویسنده آلن و بارباراپیز مترجمبیژن و پگاه پایدار هوش اخلاقی و بررسی کارکردهای آن در سازمان امروزه در تجزیه و تحلیل رفتار سازمان ها، پرداختن به اخلاق و ارزش های اخلاقی یکی از الزامات سایت سرگرمی، تفریحی، جالب، خواندنی، عکس، اس ام اس، پزشکی عکسفالاس ام اسعکس های خنده دارطنزفال حافظتاروتعکس های بازیگرانپزشکی و سلامتیجالب تحقیق و پژوهش در متوسطه علوم اجتماعی تحقیق و پژوهش در متوسطه علوم اجتماعی به وبلاگ علمی آموزشی و خبری خوش آمدید

صحیفه سجادیه؛ راهنمایی برای زندگی بهتر

[ad_1]

صحیفه سجادیه مجموعه مناجات های امام سجاد (ع) است. صحیفه سجادیه به انجیل اهل بیت و زبور آل محمد مشهور است. صحیفه سجادیه دارای 54 دعا می باشد.

کتاب صحیفه سجادیه، مجموعه‌ای از دعاها و مناجات امام چهارم شیعیان، زین العابدین علی بن الحسین (ع) است.

ویژگی های صحیفه سجادیه

این کتاب به «انجیل اهل بیت»، «زبور آل محمد» و «اخت القرآن» معروف است.

این کتاب اگرچه در موضوع دعا و نیایش است، ولی شامل بسیاری از حقایق علوم و معارف اسلامی و عرفانی، قوانین و احکام شرعی، مسائل حساس سیاسی، اجتماعی، تربیتی و اخلاقی است که در شکل و قالب دعا امام به آن ها اشاره کرده‌است.

محتوای صحیفه سجادیه

امام سجاد(ع) در دعاهایش نخست حمد و ستایش خدا را به‌جا می‌آورد، سپس بر خاندان پیامبر(ص) درود می‌فرستد؛ به‌گونه‌ای که در این صحیفه کمتر دعایی است که در آن، از تعبیر صلوات استفاده‌ نشده باشد. وی در نهایت حاجت خود را از خدا درخواست می‌کند.

کتابت صحیفه سجادیه

صحیفه سجادیه کامله، مجموعه‌ای از ۷۵ دعا و نیایش بوده‌ است که امام سجاد (ع) آن را املا کرده و محمد و برادرش زید بن علی آن را در دو نسخه نوشته‌اند. زید بن علی نسخه ای که در اختیار داشته برای حفاظت از آن به متوکل بن هارون می‌دهد. متوکل بن هارون که از اصحاب امام جعفر صادق (ع) است می‌گوید: «از من ۱۱ دعا ساقط شده و من ۶۴ دعا را روایت می‌کنم». متوکل مجموعه‌ای را که در اختیار داشته به امام جعفر صادق (ع) عرضه کرده و با نوشته محمد باقر مقابله می‌کند و هیچ تفاوتی بین آنها نمی‌یابد. او از مجموعه ۷۵ دعای صحیفه، ۶۴ دعا را می‌نویسد که در مجموعه حاضر تنها ۵۴ دعای آن موجود است.

در روایت محمد بن احمد بن مسلم مطهری فقط ۵۴ دعا چنانکه امروزه هم از صحیفه می‌بینیم موجود است. بنابراین از اصل صحیفه ۲۱ دعا افتاده ‌است و در حال حاضر آنچه از صحیفه کامله سجادیه باقی ‌مانده ‌است، همین ۵۴ دعاست.

صحیح‌ترین نسخه کهن صحیفه سجادیه نسخه‌ای است که به خط ابراهیم بن علی کفعمی عاملی کتابت شده است و این نسخه را بنیاد محقق طباطبائی با همکاری کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در سال 1394 منتشر کرد.

صحیفه سجادیه به خط کفعمی از نسخه‌های قدیمی صحیفه است که سالیان قبل از ایران خارج شده و مفقود شده بود؛ اما با تلاش‌های بسیار در حوزه شبه قاره شناسایی شد و توسط شخصیت‌های فرهنگی به قم انتقال یافت که در نهایت چاپ و منتشر شد. این نسخه، علاوه بر ۵۴ دعای صحیفه‌های دیگر، چهار دعا بیشتر دارد.

شرح بر صحیفه سجادیه

آقا بزرگ تهرانی در الذریعه حدود ۵۰ شرح برای صحیفه ذکر کرده است که مشهورترین آن‌ها ریاض السالکین نوشته سید علیخان شیرازی است. صحیفه سجادیه نخستین بار توسط ویلیام چیتیک به زبان انگلیسی ترجمه شده‌است. صحیفه سجادیه هم‌چنین به زبان‌های فرانسوی، ترکی، اردو، اسپانیولی، بوسنیایی، آلبانیایی، تامیلی و... ترجمه شده است. علاوه بر جایگاه این کتاب نزد شیعیان، برخی از اندیشمندان اهل سنت نیز فصاحت و بلاغت آن را ستوده‌اند.

سندیت صحیفه سجادیه

صحیفه سجادیه از نظر سندی، در حد تواتر است. آقا بزرگ تهرانی در این باره می‌گوید: «صحیفه اولی که سند آن به امام زین العابدین (ع) می‌رسد... از متواترات و [قطعیات] نزد اصحاب است؛ چرا که از ویژگی آن، این است [که تمام اصحاب از اساتید خود] اجازه نقل آن را در تمام طبقات [رجالی] و در تمام عصرها گرفته‌اند.» همچنین محمد تقی مجلسی ادعا نموده است که صحیفه سجادیه در نقل و روایت صحیفه یک میلیون سند دارد.

شیخ مفید نیز در الارشاد و علی بن محمد خزاز قمی، شاگرد شیخ صدوق و احمد بن عیاشی و ابوالمفضل شیبانی، و... آن را نقل کرده‌اند. از علمای اهل سنت نیز، ابن جوزی در خصائص الائمه، و سلیمان بن ابراهیم قندوزی در ینابیع الموده از صحیفه نام برده، بخش‌هایی از دعاهای آن را نقل کرده‌اند.

ابوالمعالی محمد بن ابراهیم کلباسی (م۱۳۱۵ق) نیز در کتاب رساله فی السند الصحیفه السجادیه سند صحیفه سجادیه را به اختصار شرح داده است.

صحیفه سجادیه از دیدگاه اهل سنت

ابن شهر آشوب در کتاب مناقب خود می‌گوید: وقتی در بصره نزد یکی از بلغاء از فصاحت صحیفه کامله سخن به میان آمد، او گفت: من هم می‌توانم مانند آن را بر شما املاء و بیان کنم. آن گاه قلم برداشت و سر به زیر افکند [و هیچ جمله‌ای نتوانست به زبان آورد] و در همان حال سرافکندگی از دنیا رفت».

در ۱۳۵۳ق آیت الله مرعشی نجفی نسخه‌ای از صحیفه سجادیه را برای طنطاوی، دانشمند اهل سنت و مؤلف تفسیر طنطاوی (مفتی اسکندریه) به «قاهره» فرستاد. وی پس از دریافت، آن را با عبارت «گفتاری از کلام مخلوق برتر و از خالق پایین تر» ستود.

جوهر طنطاوی نیز می گوید: این از بدبختی ماست که تاکنون بر این اثر گران‌بهای جاوید که از مواریث نبوت است، دست نیافته بودیم، من هر چه در آن می‌نگرم آن را از گفتار مخلوق برتر و از خالق پایین‌تر می‌یابم.

ابن جوزی در خصائص الائمه می‌گوید: علی بن الحسین، زین العابدین در املاء و انشاء و کیفیت سخن گفتن و خطاب و عرض حاجت به پیشگاه الهی بر مسلمین حق تعلیم دارد؛ زیرا اگر آن حضرت نبود، مسلمانان آیین سخن گفتن و عرض حوائج خود را به خدای متعال نمی‌دانستند؛ لذا آن امام به مردم آموخت که هنگام استغفار چگونه با خدا سخن بگویند و در موقع درخواست باران رحمت با چه زبانی از خداوند نزول باران بخواهند، و زمان ترس از دشمن چگونه به خدا پناه برده، دفع شر دشمنان را بخواهند.

زکی مبارک در کتاب التصوف الاسلامی والادب والاخلاق، صحیفه را از جهات گوناگون با انجیل همانند دانسته است با این تفاوت که انجیل روی دل را به سوی عیسی مسیح می‌گرداند و صحیفه، صفحه دل را به آستان الهی متوجه می‌سازد.

گردآوری: مجله اینترنتی ستاره

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
راهنمایی سریع برای آب کردن شکممـی تـوانید شکم خود را به راحتـی آب کنید راهـنـمـای قسمتی ما برای خوردن، آشامیدن، و دل نوشته های ناب زیرخاکی از آنجا که پسرها شیطنت بیشتری دارند و کارهای خطرناک بیشتری هم نسبت به دخترها انجام می پایگاه اطلاع رسانی استاد حسین انصاریانپاسخگویی به ۴۰۰ هزار پرسش توسط پایگاه اطلاع‌رسانی استاد انصاریان در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع رسانی دکتر محمدصادق کوشکی زندگی …جناب دکتر مشکل امثال شما این است که با چیزی به نام اندیشه بیگانه ایدفکر کردن را تعطیل سفره آرایی، نکات خانه داری،مهارتهای زندگیبرای روز دانشجو احتمالاً برای خواهر و برادر، دوست و یا فرزند خود به دنبال یک هدیه‌ی متن کامل وصیت‌نامه الهی سیاسی حضرت امام خمینی … قرائت‌شده توسط حضرت آیت‌الله خامنه‌ای؛ متن کامل وصیت‌نامه الهی سیاسی حضرت یک ابزار مرجع ابزار وبلاگ و سایتابزاری حرفه ای برای ارتباط مدیران سایتوبلاگ با کاربران بصورت آنلاین در محیط فارسی و مدیریت منابع انسانی متن تقدیر نامه و تشکربسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق ع که رسول خدا ص فرمودازتجلیل خدا است احترام سایت موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیانضد تب های خانگی تب از آن دست مشکلاتی است که همه در طول زندگی خود تجربه می کنند یادتان محمد تقی ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادمحمدتقیتولد و سالهای اولیه زندگی محمد بن علی معروف به جواد و تقی، همچنین ابن الرضا پسر رضا راهنمایی سریع برای آب کردن شکم مـی تـوانید شکم خود را به راحتـی آب کنید راهـنـمـای قسمتی ما برای خوردن، آشامیدن، و ورزش دل نوشته های ناب زیرخاکی از آنجا که پسرها شیطنت بیشتری دارند و کارهای خطرناک بیشتری هم نسبت به دخترها انجام می دهند پایگاه اطلاع رسانی استاد حسین انصاریان با ما باشید در اپلیکیشن تخصصی اندروید پایگاه اطلاع رسانی استاد انصاریان از اپلیکیشن پایگاه اطلاع رسانی دکتر محمدصادق کوشکی زندگی نامه جناب دکتر مشکل امثال شما این است که با چیزی به نام اندیشه بیگانه ایدفکر کردن را تعطیل کرده سفره آرایی، نکات خانه داری،مهارتهای زندگی برای روز دانشجو احتمالاً برای خواهر و برادر، دوست و یا فرزند خود به دنبال یک هدیه‌ی مناسب متن کامل وصیت‌نامه الهی سیاسی حضرت امام خمینی رحمه‌الله قرائت‌شده توسط حضرت آیت‌الله خامنه‌ای؛ متن کامل وصیت‌نامه الهی سیاسی حضرت امام مدیریت منابع انسانی متن تقدیر نامه و تشکر بسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق ع که رسول خدا ص فرمودازتجلیل خدا است احترام کردن به یک ابزار مرجع ابزار وبلاگ و سایت ابزاری حرفه ای برای ارتباط مدیران سایتوبلاگ با کاربران بصورت آنلاین در محیط فارسی و بدون محمد تقی ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد محمدتقی تولد و سالهای اولیه زندگی محمد بن علی معروف به جواد و تقی، همچنین ابن الرضا پسر رضا

چه عادت‌هایی در زندگی افراد موفق وجود دارد؟

[ad_1]

افراد موفق برای هر روز زندگی خود برنامه‌ریزی کرده و با اولویت بندی کارها و تعین اهداف واقعی به راحتی به همه هدف‌های کوچک و بزرگ خود می‌رسند.

بسیاری از مردم همیشه از گذشته منظم و موفق خود تعریف ‌می‌کنند و معتقدند که از وقتی ازدواج کرده‌‌اند و صاحب فرزند شده‌اند و یا این‌که تغیر دیگری در زنگی‌شان اتفاق ‌افتاده، نظم زندگی و برنامه‌های‌شان به هم ریخته است. در اینجا چند‌نمونه از عادت‌های مشترک در زندگی افراد موفق را به شما معرفی می‌کنیم تا با کمک‌گرفتن از آن‌ها به گذشته پربار و موفق قبل خود بازگردید.

1. برنامه‌ریزی روزانه

افراد موفق عادت دارند هر روز چند دقیقه‌ای را به خود و به آن‌چه که قرار‌ است در طی همان روز یا روز بعد انجام دهند بیاندیشند. آن‌ها برای تمام ساعات شبانه روز خود برنامه‌ریزی کرده و طبق آن عمل می‌کنند

---

2. انجام‌دادن کارهای فوری

افراد موفق معمولا زمانی که مشغول انجام‌دادن کاری هستند و ناگهان به یاد چیز دیگری می‌افتند که انجام‌دادن آن کم‌تر از 5 دقیقه زمان می‌برد، به جای یادداشت‌کردن آن کار همان موقع آن را انجام ‌می‌دهند.

---

3. اولویت‌بندی کارها، از عادات افراد موفق

اگر می‌خواهید یک انسان موفق باشید؛ وقتی حجم زیادی از کارها روی سرتان ریخته که همه آن‌ها هم باید در یک روز انجام شوند، کاری که باید بکنید این است که تمام آن‌ها را فهرست کرده و اولویت بندی کنید. سپس یکی‌یکی به کارها رسیده و جلوی هرکدام تیک بزنید.

---

4. شناسایی ساعات طلایی و بهره‌بردن از آن‌ها

هیچ کس نمی‌تواند از تمام 24 ساعت روز به یک اندازه بهره ببرد. برای بیشتر افراد، 2 تا3 ساعت طلایی در طول روز وجود دارد که می‌توانند در این ساعات به بهترین شکل از زمان استفاده کرده و بهره کافی ببرند. بهتر است کارهای ضروری را در این ساعات انجام دهید و سایر وظایف را به ساعات معمولی که بازده متوسطی دارید واگذار کنید.

---

5. انجام چند کار در یک زمان

شاید انجام‌دادن چندین کار در یک زمان سخت به نظر برسد اما، افراد موفق می‌دانند چطور همه این کار را به خوبی انجام دهند. مثلا در حین تمیز‌کردن آشپزخانه به اخبار مربوط به شغل خود گوش می‌دهند و یا موقع پیاده‌روی به ایده‌های جدید فکر می‌کنند.

---

6. نرم‌افزارهای برنامه‌ریزی/ زمان‌بندی

افراد موفق گاهی به جای استفاده از کاغذوقلم و یادداشت‌کردن وظایف، از نرم‌افزار های مختلف برای این کار استفاده می‌کنند و با صرف زمان کم‌تر نتیجه بهتری می‌گیرند. مثلا برای برنامه‌هایی که همه اعضای خانواده در آن سهیم هستند به جای آن‌که وظایف دیگران را روی یک کاغذ بزرگ نوشته و آن را به دیوار آشپزخانه بچسبانند، از یک نرم‌افزار مشترک استفاده می‌کنند تا همه از وظایف خود باخبر شوند.

---

7. زمان استراحت

شاید فکر کنید که افراد موفق از طلوع تا غروب خورشید بدون وقفه در حال انجام کار هستند اما این‌طور نیست. آن ها در طی روز زمانی را برای استراحت، غذاخوردن و حرکت‌کردن در نظر می‌گیرند تا بازده بهتری داشته باشند.

---

8. واقع‌بینی به هنگام برنامه‌ریزی

اگر هنگام برنامه‌ریزی روزانه، برای کاری کم‌تر از حد معقول زمان در نظر بگیرید از برنامه عقب می‌مانید. همینطور اگر برای انجام یک کار ساده و سریع بیش از حد زمان اختصاص دهید وقت خود را تلف خواهید کرد. افراد موفق مدت زمان تقریبی کارها را تخمین زده و زمان استراحت و وقفه های پیش‌بینی نشده را هم در برنامه خود لحاظ می‌کنند.

---

9. حامی معنوی

در زندگی هر فرد موفقی، یک یا چند نفر وجود دارند که برنامه‌های او را دنبال کرده و شاهد پیشرفت‌های وی می‌باشند و به نوعی حامی روحی و معنوی فرد هستند. افراد موفق برای یک روز، ماه یا سال خود برنامه مشخصی دارند و سعی می‌کنند بر طبق آن عمل کنند چون نمی‌خواهند حامیان روحی خود را ناامید کنند.

---

10. کمال‌گرایی

اگر بخواهید برای انجام هر کاری تمام توان خود را به کار بگیرید و کمال‌گرا باشید، نمی‌توانید هیچ کاری را به پایان برسانید. وقتی قصد انجام کاری را دارید با خود حساب کنید که چقدر انرژی و زمان برای آن لازم است. مثلا اگر قصد نوشتن یک نامه درخواست کار دارید، تمام تلاش خود را به کار گیرید اما اگر می‌خواهید برای یکی از اقوام نامه بفرستید یک نامه معمولی هم کافی است.

---

11. منطقی‌بودن

افراد موفق در حد توان از خود انتظار دارند و بنا به توانایی‌های خود و زمانی که در اختیار دارند وظایف را قبول می‌کنند. آن‌ها همچنین در مکالمه با دیگران از کلمات خواهش می‌کنم و ممنونم استفاده می‌کنند.

---

12. ارزش‌دادن به کارها به جای تاکید بیش از حد بر کاستی‌ها

در پایان هر کار، نگاهی به خود و آنچه انجام شده بیاندازید و به خاطر کارهای مفیدی که انجام داده اید از خود قدردانی کنید تا احساس بهتری نسبت به خود داشته باشید و با یک خواب راحت و آرام برای روز بعد آماده شوید.

درست است که افراد با توانایی ها و استعداد های مختلف آفریده شده‌اند اما، ما معتقدیم که موفق بودن ذاتی نیست و باید برای آن تلاش کرد. اگر در گذشته موفق بوده اید، سعی کنید دوباره به دوران اوج خود برگردید.

تهیه و ترجمه: مجله اینترنتی ستاره

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
۷ ترفند برای یک زندگی شاد و موفقاسلاید۷ ترفند برای یک زندگی شاد و موفق چرا با وجود آن که سخت کار می‌کنیم، نتیجه چندانی نمی یک دهم درصد دی ان آ عامل تفاوتهای عظیم در میان …ژنها در همه انسانها شباهت بسیار زیادی با هم دارد، اما این شباهت زیاد به معنای شباهت مشاوره ،مشاوره ازدواج ،مشاوره خانواده ،مشاوره رایگان …مرد متولد آذر ماه‎ کنجکاوی مرد متولد آذر و بی قراری او در فیصله دادن ھر چه زودتر آیا رابطه جنسی با افراد دوجنسه گناه است؟ جدید آیارابطهجنسیافراددوجنسهآیا رابطه جنسی با افراد دوجنسه گناه است؟ عکس پسرها و دختران دوجنسهتغییر جنیست چیست نقش کتابخانه در توسعه فرهنگیمقدمه جامعه انسانی در برگیرنده انسان ها و میراث بشری است تعامل انسان ها فرهنگ را در همسرداری،آیین همسرداری ،ناگفته های مسایل زناشویی …همسرداریهمسرداری موفقهمسرداری در اسلامهمسرداری حضرت فاطمههمسرداری آیینهمسرداری احادیث مسائل جنسیسری دوم جدید احادیثمسائلجنسیسریدوماحادیث مسائل جنسیسری دوم در زیر مجموعه ای از احادیث گران بها و خواندنی در مورد مسائل اگر اینگونه ازدواج کنید حتما طلاق می گیریدزناشوییازدواجاگر اینگونه ازدواج کنید حتما طلاق می گیرید ازدواج برای خیلی از ما بخشی عادی از زندگی بیماری،درمان بیماری،علائم بیماری،انواع بیماریدرمان …درمان جوش صورتبیماری پوستیتکرر ادراربیماری زنان بیماری هادرمان بیماری هادرمان کمردرد – سیب سلامتچگونگی عملکرد کمر همانطور که می دانیم ستون فقرات از پایه جمجمه تا لگن خاصره کشیده شده ۷ ترفند برای یک زندگی شاد و موفق اسلاید ۷ ترفند برای یک زندگی شاد و موفق چرا با وجود آن که سخت کار می‌کنیم، نتیجه چندانی نمی‌گیریم؟ یک دهم درصد دی ان آ عامل تفاوتهای عظیم در میان انسانها است ژنها در همه انسانها شباهت بسیار زیادی با هم دارد، اما این شباهت زیاد به معنای شباهت کامل مشاوره ،مشاوره ازدواج ،مشاوره خانواده ،مشاوره رایگان خانواده مشاوره ازدواجکاهش میل جنسیارضا شدنمرکز مشاورهمشاوره روانشناسیروانشناسی مشاوره آیا رابطه جنسی با افراد دوجنسه گناه است؟ جدید آیارابطهجنسیافراد آیا رابطه جنسی با افراد دوجنسه گناه است؟ عکس پسرها و دختران دوجنسهتغییر جنیست چیستاحکام نقش کتابخانه در توسعه فرهنگی مقدمه جامعه انسانی در برگیرنده انسان ها و میراث بشری است تعامل انسان ها فرهنگ را در محیط همسرداری،آیین همسرداری ،ناگفته های مسایل زناشویی کلوب همسرداریهمسرداری موفقهمسرداری در اسلامهمسرداری حضرت فاطمههمسرداری آیینهمسرداری حضرت بازاریابی بین‌المللی ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد بازاریابی بین‌المللی، در ساده‌ترین سطح خود، فرایندی است که در آن یک شرکت تجاری باید در احادیث مسائل جنسیسری دوم جدید احادیثمسائلجنسیسری احادیث مسائل جنسیسری دوم در زیر مجموعه ای از احادیث گران بها و خواندنی در مورد مسائل اگر اینگونه ازدواج کنید حتما طلاق می گیرید زناشویی ازدواج اگر اینگونه ازدواج کنید حتما طلاق می گیرید ازدواج برای خیلی از ما بخشی عادی از زندگی است بیماری،درمان بیماری،علائم بیماری،انواع بیماریدرمان بیماری ها درمان جوش صورتبیماری پوستیتکرر ادراربیماری زنان بیماری هادرمان بیماری هادرمان زود

بهترین روش تفسیری در استخراج سبک زندگی

[ad_1]

گروه حوزه های علمیه: عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(صلی الله و علیه وآله) با بیان این که تفسیر موضوعیِ برون قرآنی بهترین روش پاسخ به نیازهای روز است، تاکید کرد: قرآن کریم برای سبک زندگی، رسیدن به حیات طیبه را پیشنهاد کرده و این حیات به هیچ وجه با سبک زندگی غربی به دست نمی آید.

بخش قرآن تبیان

به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) حجت الاسلام والمسلمین محمد فاکر میبدی، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(صلی الله و علیه وآله) دیشب 16 آذرماه در نشست علمی«سبک زندگی قرآن؛ مبانی، روش ها و راه کارها» که در موسسه آل یاسین قم برگزار شد گفت: مبحث سبک زندگی سابقه چندانی در دنیا ندارد و حتی در محافل غربی سابقه صد ساله دارد و در کشور ما کاملا نوپدید و جدید است.
رئیس انجمن قرآن پژوهی حوزه با اشاره به مبانی، مبادی، اصول، قواعد و روش و روش شناسی تصریح کرد: مبانی سرچشمه هایی است که باید مباحث را از آن اخذ کنیم که در اینجا قرآن، احادیث، ادله عقلی و عرف مراد است؛ البته در ادبیات عرب چیزی به نام مبانی نداریم و در عرب مبانی به ابنیه گفته می شود بنابراین اصطلاح مبانی که در فارسی از آن بحث می کنیم همان اصولی است که در ادبیات عرب به کار می رود.
این محقق و قرآن پژوه بیان کرد: خاصیت و ویژگی مبانی، هست و نیست است یعنی در  مبانی از هست و نیست ها سخن می گوییم و بر خلاف آن قواعد، دستورالعمل های باید و نبایدی است که با هر دو در سبک زندگی سر و کار داریم.
عضو هیئت علمی المصطفی(صلی الله و علیه وآله) عنوان کرد: به عنوان مثال در قرآن موضوعی به نام اختلاف قرائات داریم؛ این سوال مطرح است که اختلافات قرائات حقیقت دارد یا نه و آیا واقعیت دارد یا نه؟ به عبارت دیگر آیا قرآن یک قرائت دارد و یا تعدد قرائت را داریم؛ اگر کسی معتقد به تعدد قرائات شد در هنگام تفسیر قرآن آن هم مربوط به سبک زندگی طبیعی است که با هر دو و یا چند قرائت باید کنار بیاید و به تفسیر آیه بر اساس تمامی قرائات بپردازد اما اگر کسی قائل شد که قرآن یک قرائت بیشتر ندارد نباید به قرائات دیگر توجه کند یعنی بر اساس یک مبنا، قاعده ای ایجاد می شود.
رئیس انجمن قرآن پژوهی حوزه علمیه با اشاره به روش اظهار کرد: روش با روش شناسی فرق دارد؛ وقتی سخن از روش است هویت، مورد بحث است مثلا در سبک زندگی منبع بحث ممکن است عقلی یا نقلی باشد و در نقلی نیز می تواند قرآنی، روایی و ... باشد مانند اصول فقه که ترکیبی از مولفه های مختلف است.

آیه مبین سبک زندگی قرآنی

این قرآن پژوه با بیان اینکه روش شناسی سبک زندگی، روش تفسیر موضوعی برون قرآنی است و مجموعه منابع، مبادی، قواعد و روش، روش شناسی را تشکیل می دهند افزود: خط سیر سبک زندگی قرآنی را  آیه مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُوْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ(97 ، نحل) قرآن، حیات طیبه را پیشنهاد کرده است و حیات طیبه را معمول مفسران گفته اند ایمان و عمل صالح است که اگر داشته باشیم در آخرت به آن می رسیم اما از دید علامه طباطبایی حیات طیبه در همین دنیا محقق خواهد شد؛ پس حیات طیبه آن است که رنگ الهی دارد و این حیات طیبه با سبک زندگی غربی ممکن نیست و نمی شود.
فاکر میبدی ادامه داد: آیت الله جوادی آملی می فرماید اگر زندگی فقط محدود به دنیا بود واقعا غربی ها پیشرفت کرده اند و در دنیای بدون آخرت موفق بوده اند اما اگر دنیا را منزلی از منزلگاه های حیات طیبه بدانیم آنان خیلی عقب هستند لذا این آیه هم ماهیت حیات و هم استمرار حیات فرادنیایی را برای ما ترسیم کرده است.
وی با اشاره به روایت « ان القرآنُ مَأدُبَةُ اللّه» تصریح کرد: مادبة هم به سفره و هم به طعام سفره گفته می شود؛ روایت فرموده است که قرآن سفره پهن شده الهی است و مجموعه طعام مورد نیاز انسان و جامعه انسانی را در خود دارد و هر قدر که می توانیم باید از آن بهره ببریم؛ ما مامور به این کار شده ایم و تاکیدات قرآن بر قرائت قرآن به قدر ممکن و تدبر در آن نیز برای همین مسئله است.

سبک زندگی همانند مقوله حقوق بشر و بسیاری از موضوعات دنیای امروز عنوانی در آیات و روایات ندارد از این رو باید این مقولات را به قرآن عرضه کنیم و از آن استنطاق داشته باشیم کاری که شهید صدر به صورت اجمالی وارد آن شد ولی نیازمند گام های جدی است.

رئیس انجمن قرآن پژوهی با بیان اینکه برای رسیدن به سبک زندگی قرآنی چه مبانی و اصولی را باید رعایت و استنباط کنیم گفت: گستره سبک زندگی از بینش تا کنش و گرایش را شامل است و سبک زندگی قرآنی نیز بیشتر  از سنخ باید و نبایدها است و کسی می تواند به آن برسد که قدرت و توانایی استنباط و آگاهی به مبانی و اصول برداشت از قرآن را داشته باشد و نیمه مجتهد و قرآن شناس باشد وگرنه ممکن است چیزهایی را به قرآن نسبت بدهد که در مخیله دریافت کننده وحی خطور نکرده باشد.
عضو هیئت علمی المصطفی (صلی الله و علیه وآله) با تاکید بر اینکه باید باور کنیم سبک زندگی قرآنی، از تفسیر موضوعی برون قرآنی به دست می آید اظهار کرد: تفسیر قرآن مناهج و هم روش هایی مانند کلامی، عرفانی، علمی و ... دارد و برای سبک زندگی بهترین راه همین است. باید باور کنیم که در اسلوب تفسیر که موضوعی و ترتیبی است و موضوعی نیز دو وجه برون و درون قرآنی دارد یعنی گاهی موضوع در خود قرآن است اما گاهی باید موضوعی را از جامعه اعم از دینی و سکولار و ضد دین به قرآن عرضه و پاسخ آن را از آیات دریافت کنیم سبک دوم یعنی برون قرآنی بهترین راه است.
وی افزود: سبک زندگی همانند مقوله حقوق بشر و بسیاری از موضوعات دنیای امروز عنوانی در آیات و روایات ندارد از این رو باید این مقولات را به قرآن عرضه کنیم و از آن استنطاق داشته باشیم کاری که شهید صدر به صورت اجمالی وارد آن شد ولی نیازمند گام های جدی است.

---

منبع:
ایکنا

بی نیازی از روایت در تفسیر قرآن؛ شبهه ای شیطانی

جداناپذیری از قرآن؛ پیام امام حسین(ع)

چشم امید ملائکه به لیلة الرغائب !

مراتب حیات انسان؛ از مادی تا ملکوت !

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
بهترین ترجمه قرآن در سال اخیرسیری در ترجمه های …یکی از کارهای ارزنده مرکز فرهنگ و معارف قرآن تدوین نخستین تفسیر قرآن با روش ترکیبی استدر زندگی مردم سرک نکشید تحقیق و تفحص در امور شخصی افراد از دیدگاه قانون اساسی در اصل قانون اساسی جمهوری معماری پایدار ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادمعماریپایدارکاربرد مفاهیم پایداری و اهداف توسعه پایدار در جهت کاهش اتلاف انرژی و آلودگی محیط زیست حدیث نت همه همّت گماریم که نماز را در جایگاه شایسته‌ی خود بشناسانیمتاریخ فرهنگی چیست؟ فرهنگ شناسیکتاب تاریخ فرهنگی چیست؟ نوشته مورخ صاحب نام بریتانیایی پیتر برک متن فشرده و کوتاه علیرضا احمدزاده مکتب های ادبیعلیرضا احمدزاده سبک‌های ادبی سبک‌های ادبی روندی را در طول تاریخ ادبی بشر طی کرده است بهترین ترجمه قرآن در سال اخیرسیری در ترجمه های فارسی قران یکی از کارهای ارزنده مرکز فرهنگ و معارف قرآن تدوین نخستین تفسیر قرآن با روش ترکیبی است در زندگی مردم سرک نکشید تحقیق و تفحص در امور شخصی افراد از دیدگاه قانون اساسی در اصل قانون اساسی جمهوری اسلامی معماری پایدار ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد معماریپایدار کاربرد مفاهیم پایداری و اهداف توسعه پایدار در جهت کاهش اتلاف انرژی و آلودگی محیط زیست در حدیث نت علیرضا احمدزاده مکتب های ادبی علیرضا احمدزاده سبک‌های ادبی سبک‌های ادبی روندی را در طول تاریخ ادبی بشر طی کرده است این تاریخ فرهنگی چیست؟ فرهنگ شناسی کتاب «تاریخ فرهنگی چیست؟ نوشته مورخ صاحب نام بریتانیایی پیتر برک متن فشرده و کوتاه اما

راههای صرفه جویی در هزینه های زندگی

[ad_1]

۲۱ راه صرفه جویی در هزینه های زندگی که حتما باید بدانید؛

اگر به دنبال روشهای پولدار شدن هستید در این مقاله ما یکی از اصول اولیه پولدار شدن را به شما آموزش میدهیم و آن هم چیزی نیست جزء صرفه جویی در هزینه های غیر ضروری زندگی…

به گزارش آلامتو و به نقل از بازده؛ آدم‌ها اغلب برای مقدار اندکی صرفه‌جویی در جاهای مختلف دست به اقدامات افراطی می‌زنند، اما بعضی از ترفندهای صرفه‌جویی پول، ساده و درست جلوی چشم‌تان هستند. ما ۲۱ راه صرفه جویی در هزینه های زندگی را که وقت‌گیر و پیچیده نیستند، اما در دراز مدت می‌توانند پاداش‌های بزرگی به بار بیاورند برای‌تان خلاصه کرده‌ایم.

۱. وسایل برقی را شب‌ها از برق بکشید و هر سال بیش از ۳۰۰ هزار تومان صرفه جویی کنید.

اکثر خانواده‌ های معمولی صاحب ۱۶ تا ۲۴ وسیله‌ی مصرف کننده‌ی برق هستند. آن‌چه آدم‌ها متوجه نمی‌شوند این است که حتی وقتی این وسایل خاموش هستند نیز برق مصرف می‌کنند.

خانواده‌های امریکایی هر سال ۱۰۰ دلار صرف برق‌رسانی به وسایل برقی شان می‌کنند.

راه‌حل ساده و اولین راه صرفه جویی در هزینه های زندگی این است که تمام وسایل‌تان را در یک چندراهی برق بزنید و همه‌ی آنها را با هم آخر روز خاموش کنید.

۲. شیرهای آب کم فشار نصب و تا ۶۰% در قبض آب صرفه جویی کنید.

آیا واقعا به یک شیر آب با قدرت فشار شیر آتش‌نشانی برای شستن ظرف‌ها نیاز دارید؟

احتمالا پاسخ منفی است، و فقط با جایگزین کردن شیر ظرف‌شویی‌تان با مدل‌های کم فشار، می‌توانید قبض آب‌تان را ۲۵ تا ۶۰ درصد کاهش دهید. پخش‌کن‌های شیر آب هزینه‌ای حدود ۱۰ تا ۳۰ هزار تومان دارند، که واقعا ارزش هزینه کردنش را دارد.

همچنین بخوانید: راههای صرفه جویی اقتصادی در خانه

اگر می‌خواهید حتی آب و پول بیشتری صرفه‌جویی کنید، می‌توانید سرشیرهای دوشی کم فشار را نیز با حدود ۳۰ هزار تومان هزینه نصب کنید و این دومین راه صرفه جویی در هزینه های زندگی این است که حتما به کار شما می آید.

۳. لامپ هایتان را به روز و تا ۸۰% در قبض برقتان صرفه‌جویی کنید.

عوض کردن لامپ‌های قدیمی با لامپ‌های کم‌مصرف می‌تواند تا ۸۰% در قبض برق‌تان صرفه‌جویی کند. بله، آن لامپ‌ها کمی از لامپ‌های قدیمی گران تر هستند- حدود ۱۶ هزار تومان- اما سه تا ۲۵ برابر بیشتر دوام می‌آورند و از برق استفاده‌ی موثرتری می‌کنند.

جایگزین کردن فقط پنج تا از پر استفاده‌ترین لامپ‌های‌تان با لامپ‌هایی که نشان کم مصرفی دریافت کرده‌اند می‌تواند در یک سال تا صد هزار تومان در پول شما صرفه جویی کند. به این ترتیب علاوه بر صرفه جویی در برق، راه صرفه جویی در هزینه های زندگی را هم آموخته اید.

۴. در و پنجره ها را درزگیری و تا ۱۵% در هزینه ی گرمایش صرفه جویی کنید.

یک سوم گرمایش کل یک خانه از طریق درها و پنجره‌های معمولی هدر می‌رود، و سازمان حفاظت محیط زیست تخمین می‌زند درزگیری منافذ و عایق‌گذاری مناسب می‌تواند به طور میانگین ۱۵% در هزینه‌های گرمایش و سرمایش صرفه‌جویی کند.

برای پوشاندن منافذ کرکره‌های عایق، لایه‌ها یا کیت‌های پلاستیکی را امتحان کنید. بتونه کاری هم روشی ساده برای پر کردن شکاف کف‌پوش‌ها، پنجره‌ها و درها است.

برای زیرزمین‌های پر درز و شکاف یا پنجره‌های اتاق زیرشیروانی، چسپاندن یک قطعه از تخته‌های فومی به تیغه‌ی ۸/۳ اینچی و چفت کردن آن با قاب پنجره را امتحان کنید.

۵. خرید آب معدنی را متوقف و حدود ۳۰۰ هزار تومان در سال صرفه جویی کنید.

آب معدنی یکی از بزرگ‌ترین خرج‌تراشی‌های موجود است. اگر نوشیدن از شیر آب قابل تحمل نیست، پول صرف یک فیلتر آب کردن جایگزینی ساده و مقرون به صرفه است.

اگر یک خانواده هر سال ۵۰ بسته یا بیشتر آب معدنی مصرف کند، میزان صرفه‌جویی می‌تواند رقم چشمگیری باشد. با خرید یک دستگاه فیلتر آب می توانید راه صرفه جویی در هزینه های زندگی را به فرزندانتان نیز آموزش دهید.

۶. برای کاهش هزینه های سرمایشی تا ۴۵%، از پرده های معمولی و کرکره ای استفاده کنید.

تابستان و زمستان بهترین زمان‌های استفاده از پرده‌ها به عنوان سیستم‌های گرمایشی/سرمایشی طبیعی هستند.

پرده‌های کرکره‌ای بسیار بازتابنده در طول تابستان می‌تواند جذب گرما را تا حدود ۴۵% کاهش دهد. بر عکس آن در زمستان کارساز است، که شما باید از پنجره‌پوش‌ها برای حبس گرما استفاده کنید.

اکثر پارچه‌های معمولی می‌توانند هدررفت گرما را از اتاق گرم تا ۱۰% کاهش دهند.

۷. از خرید محصولات تمام ارگانیک دست بردارید و ببینید قبض خوار و بارتان چگونه آب می رود.

بسیاری از محصولات عادی “کثیف” – یا آکنده از آفت‌کش‌ها- نیستند. به هر حال پول‌های آنچنانی صرف خرید محصولات ارگانیک کردن بس است.

بررسی کنید کدام مواد خوراکی ارزش خرید ارگانیک را دارند- برای بقیه‌ی چیزها معمولی خرید کنید و مشاهده کنید که چطور قبض خوار و بار ماهانه‌تان دچار سیر نزولی می‌شود و این راه صرفه جویی در هزینه های زندگی چقدر به شما کمک می کند.

۸. برای چیزهایی که برای‌تان اهمیت ندارند کلی خرید کنید.

در نسخه‌ای مشابه، هر وقت ممکن بود کلی خرید کنید. رامیت سیت، مولف “من به شما می‌آموزم که ثروتمند باشید” تخمین می‌زند که این عادت خرید ساده می‌تواند ۵۰ تا ۵۰۰ دلار در ماه موجب صرفه‌جویی شود.

او می‌نویسد: “شما باید اولویت بندی کنید چون نمی‌توانید از هر چیزی بهترینش را داشته باشید. برای چیزهایی که برایتان مهم هستند جنس صاحب برند را خریداری کنید، و با خرید کلی به شدت هزینه‌های خرید کالاهایی که برای‌تان اهمیتی ندارند را کاهش دهید.”

حوزه‌هایی که ممکن است بتوانید پول صرفه‌جویی کنید شامل این موارد می‌شود: لوازم آرایشی، غذا، میوه، پوشاک خاص، و لوازم مربوط به حیوانات خانگی. برای شما چه چیزی مهم است؟ و قصد دارید چه چیز را فدا کنید؟ آن چه را که می‌توانید در اولویت قرار دهید و آنچه را که می‌توانید از اولویت خارج کنید معین کنید.

۹. آبگرمکن‌تان را عایقبندی و تا ۹% در هزینه ی خدمات رفاهی صرفه‌جویی کنید.

عایق کردن آب گرمکن( و لوله‌های اطراف آن) راهی ساده برای صرفه‌جویی در پول هزینه‌ی خدمات رفاهی است، چون از فرار گرما و هدر رفتن آن در ماه‌های سرد سال جلوگیری می‌کند.

یک روکش عایق ارزان قیمت بخرید و قادر خواهید بود تا ۴۰% گرما را بیشتر حفظ کنید، و تا ۹% در قبض‌تان صرفه‌جویی کنید.

۱۰. اگر حیوان خانگی دارید از کلینیک های دامپزشکی رایگان استفاده و مبلغ قابل توجهی از پولتان را در سال پس انداز کنید.

حتی اگر حیوان خانگی‌تان در کمال صحت به نظر برسد، چک‌آپ‌های دامپزشکی سالانه برای بچه گربه‌ها و توله سگ‌ها می‌تواند هزینه های زیادی داشته باشد.

با گشتن دنبال کلینیک‌های رایگان، که یک یا دو بار در سال میزبان بعضی از دامپزشکان هستند، در پول‌تان صرفه‌جویی کنید.

کندل پرز می‌نویسد” من و شوهرم همیشه در این زمان‌ها چک‌آپ‌ها را زمان‌بندی می‌کنیم. اگر دامپزشک‌تان از ارائه‌ی خدمت اجتناب می‌کند، با واحد کنترل حیوانات یا مبارزه با خشونت علیه جانوران برای راهنمایی گرفتن تماس بگیرید.”

۱۱. با نادیده گرفتن تاریخ “مهلت فروش”، اتلاف غذا را متوقف و تا یک میلیون تومان در سال صرفه جویی کنید.

طبق نظر شورای دفاع از منابع ملی، امریکایی‌ها به طور متوسط حدود ۲۸ تا ۴۳ دلار در ماه بابت غذا هدر می‌دهند- تقریبا ۹ کیلوگرم غذا. در شهر و کشور محل زندگی شما چقدر است؟!

نادیده گرفتن تاریخ‌های “مهلت فروش” و “مهلت استفاده” می‌تواند کمک‌کننده باشد. NRD (پایگاه ثبت ملی) می‌گوید این تاریخ‌ها را دولت فدرال مصوب نکرده است و نشان دهنده‌ی ایمنی نیستند، مگر درمورد غذاهای خاص کودکان. این‌ها فقط پیشنهاد هستند، و بسیاری از مواد غذایی تا ۱۵ روز پس از آن تاریخ‌ها هم دوام می‌آورند.

وقتی شک داشتید، آن را در فریزر بیندازید تا بیشترین استفاده را از آن بکنید.

۱۲. پیش از خرید آنلاین هر چیزی کد کوپن ها را روی وب جست‌وجو کنید.

اگر بدون جست‌وجوی کد کوپن‌ها خرید آنلاین می‌کنید، مقدار زیادی از قدرت بالقوه‌ی پس‌اندازتان را هدر می‌دهید.

RetailMeNot، CouponSherpa، و Coupons.com را امتحان کنید که همه اپلیکیشن دستی دارند که می‌توانید روی تلفن‌تان از آن استفاده کنید.

همچنین، Freeshipping.org را برای پیدا کردن همه نوع کدهای کوپن ترابری رایگان برخط بگردید.

۱۳. از شیوه ی جدا جدا سفارش دادن استفاده کنید تا در وجه پرداختی صرفه جویی شود.

ستی در کتاب “من به شما می‌آموزم چگونه ثروتمند شوید” می‌نویسد این فن از مزیت روانشناختی برای کاهش هزینه‌ها استفاده می‌کند و می‌تواند به ۱۰ تا ۱۰۰ دلار صرفه‌جویی در ماه منتج شود.

او می‌نویسد، “تمام اشترا‌ک‌های اختیاری را تا آن جا که می‌توانید لغو کنید: مجله‌ها و روزنامه ها، آرایشگاه و حتی باشگاه‌تان. سپس هر چه را که لازم دارید جدا جدا بخرید. به جای پرداخت برای مجله هایی که هیچوقت نمی خوانیدشان هر روز همان مجله و روزنامه ای که تیترش برایتان جذاب بود را بخرید. پول باشگاه را هم در همان روز که به آن جا می‌روید پرداخت کنید.”

ستی می‌نویسد، این کار به سه دلیل جواب می‌دهد: احتمال دارد درحال‌حاضر بیش از آن چه باید پول بپردازید، مجبور هستید درباره‌ی خرج کردن‌تان محتاط باشید، و قدر آن چیزی را که برای‌اش پول خرج می‌کنید می‌دانید باور کنید این یک راه صرفه جویی در هزینه های زندگی این است که خیلی عالی به نظر می رسد.

۱۴. گشت و‌ گذار خریدتان را حوالی چرخه های حراج عمومی برنامه ریزی کنید.

همه می‌دانند بهترین زمان برای یافتن گزینه‌های مناسب لباس تابستانی در فصل زمستان است و بالعکس. اما حتی چرخه‌های حراج بیشتری هم وجود دارد که باید درباره‌ی آنها آموخت تا بهره را به حداکثر رساند.

به عنوان مثال، ژانویه بهترین ماه برای خرید کت و شلوار و دوچرخه است و می‌بهترین ماه برای معامله‌ی تشک و یخچال فریزر.

۱۵. روی یک ترموستات(دستگاه تنظیم گرما) قابل برنامه ریزی سرمایه گذاری و حدود ۱۰۰ هزار تومان در ماه پس انداز کنید.

اگر اغلب اوقات در طول هفته ساعات طولانی را دور از خانه کار می‌کنید، یک ترموستات قابل برنامه‌ریزی که به شما اجازه می‌دهد تنظیمات گرما و سرما را مطابق یک برنامه‌ی از پیش مقرر شده تنظیم کنید فکر کردن چندانی نمی‌خواهد.

مبلغ پولی که صرفه‌جویی خواهید کرد می‌تواند- بسته به هزینه‌های خدمات رفاهی، نوع سیستم گرمایشی یا سرمایشی خانه‌تان، و اندازه و میانگین دمای منزل‌تان- به شدت متفاوت باشد، اما به طور میانگین، یک ترموستات قابل برنامه‌ریزی قبض های پرداختی شما را بسیار کاهش خواهد داد.

۱۶. فیلتر هوای خودروتان را عوض کنید تا در پول بنزین صرفه جویی کنید.

اگر فیلتر هوا عوض نشده باقی مانده باشد، روغن و کثیفی آن را خواهد گرفت که می‌تواند تا ۷% از میزان مصرف بنزین بر کیلومتر را افزایش دهد، یعنی خودرویی که در حالت عادی به ازای هر ۳.۷ لیتر ۳۲ کیلومتر را طی می‌کند به ازای هر ۳.۷ لیتر حدود ۳۰ کیلومتر را خواهد پیمود. در دراز مدت، پول بنزین اضافه افزایش خواهد یافت.

فیلتر هوا را خودتان عوض کنید یا مبلغ منصفانه ای بدهید به یک مکانیک تا این کار را برای‌تان انجام دهد. این که هر چند وقت یک بار آن را عوض کنید به جاده و شرایط آب و هوایی‌تان بستگی دارد، اما یک حساب سرانگشتی می‌گوید که هر ۱۶۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ کیلومتر.

۱۷. فیلتر پرزگیر ماشین خشک کنی تان را تمیز کنید و بهره وری را تا ۷۵% افزایش دهید.

چندان جدی به نظر نمی‌رسد اما فراموشی در تمیز کردن فیلتر پرزگیر ماشین خشک کن‌تان خیلی فرق می‌کند.

بسته به این که چه مقدار پرز روی هم جمع می‌شود و نوع خشک کن‌تان، می‌بینید که بهره‌وری‌تان تا ۷۵% کاهش پیدا می‌کند.

و یک ماشینِ خشک کن با بهره‌وری کم‌تر به دو معنی است: قبوض انرژی سنگین‌تر و طول عمر کوتاه‌تر وسیله‌ی مورد استفاده‌تان.

۱۸. از وسایل آشپزی دارای اندازه های مناسب استفاده و سالانه ۱۰۰ هزار تومان صرفه جویی کنید.

وقتی صحبت از انتخاب وسیله‌ی آشپزی می‌شود، اندازه بسیار مهم است.

استفاده از قابلمه‌ها و ماهی‌تابه‌هایی با ته مسطح که کاملا روی شعله‌پخش‌کن‌ها قرار می‌گیرند می‌تواند به معنی تفاوت میان صرفه‌جویی یا اسراف انرژی بسیار زیادی باشد. به عنوان مثال، یک قابلمه‌ی ۶ اینچی روی یک شعله پخش کن ۸ اینچی بیش از ۴۰% از گرمای آن اجاق را هدر می‌دهد.

میانگین صرفه‌ جویی حاصله از استفاده‌ی ظروف مناسب برای اجاق برقی حدود ۵۰ هزار تومان و برای اجاق‌های گازی ۳۵ هزار تومان در سال است.

۱۹. اگر در شهر و کشور محل زندگی شما شبکه های تلویزیونی پولی وجود دارد آنها را قطع و کلی صرفه جویی کنید.

به گزارش اینترنشنال بیزنس تایمز، خانواده‌های امریکایی به طور متوسط هر ماه ۶۴ دلار صرف شبکه‌های تلویزیونی می‌کنند، که در طول سال ۷۶۸ دلار می‌شود. این مبلغ زیادی است برای خدمتی که مردم اغلب از آن استفاده‌ی کاملی نمی‌کنند.

یک جایگزین با خدمات مشابه، نت‌فلیکس Netflixاست که هر ماه فقط ۸ دلار هزینه دارد و برای برآوردن نیازهای بیشتر خانواده‌ها به قدر کافی سرگرمی فراهم می‌آورد. یک سال استفاده از نت‌فلیکس حدود ۱۰۰ دلار هزینه خواهد داشت یعنی شما بیش از ۶۵۰ دلار از هزینه‌ی شبکه‌های تلویزیونی پولی را صرفه‌جویی می‌کنید.

اگر از کانال‌های متعدد و قبض‌های سرسام‌آور خسته شده‌اید، دنبال جایگزین‌های بیشتری برای شبکه‌های تلویزیونی پولی بگردید.

۲۰. محصولات را به فصل شان بخرید و تا ۱۵% در صورتحساب خوار و بارتان صرفه جویی کنید.

اگر محصول را موقعی بخرید که خارج از فصل کشت طبیعی آن است، احتمال دارد نه تنها محصول نامرغوبی گیرتان بیاید، بلکه پول بیشتری هم بابت آن پرداخت خواهید کرد.

فروشگاه‌های مواد غذایی بومی منابع بی‌نظیری برای محصولات مختص یک منطقه مثل آواکادو، انبه و لیموترش هستند و خرید محصولی که در فصل خودش باشد می‌تواند به طور میانگین به شما در صرفه‌جویی۱۰ تا %۱۵ کمک ‌کند و یکی دیگر از راه صرفه جویی در هزینه های زندگی است. شما همچنین می‌توانید برای محصولات تازه و محصولات فصل از تره‌بار محل‌تان خرید کنید.

۲۱. از یک خوراک پز برقی استفاده و بیش از یک میلیون تومان در سال پس انداز کنید.

دیگر راه صرفه جویی در هزینه های زندگی خرید یک آرام‌پز قابل برنامه‌ریزی ۲۰۰ هزار تومانی است که یکی از بهترین سرمایه‌گذاری‌های شما می‌تواند باشد. معمولا خانواده‌ها به طور میانگین حداقل یک بار در هفته را بیرون غذا می‌خورند یا از بیرون غذا سفارش می‌دهند- و برای یک خانواده‌ی چهار نفره هزینه‌ی وعده‌ی غذایی رستوران یا غذای حاضری حدود ۱۵۰ هزار تومان می‌شود- که این می‌تواند به افزوده شدن سریع صورتحساب‌های رستوران بینجامد.

اگر یک خوراک‌پز برقی داشته باشد، تصور کنید که اگر از دو یا سه بار رفتن به رستوران اجتناب کنید چه مقدار پول می‌توانید صرفه‌جویی کنید!

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
راههای صرفه جویی در مخارج زندگی آکاراههای صرفه جویی در مخارج زندگی صرفه جویی و پس انداز کردنروش های صرفه جویی و پس انداز راههای صرفه جویی در مصرف آبراههای صرفه جویی در مصرف آب متن پیش رو حاصل تلاش یکی از کارشناسان آب منطقه ای راههای افزایش اعتماد به نفس ،زندگی بهتر ،روشهای …راه موفقیتموفقیت در زندگیعوامل موفقیتدران استرسروانشناسیآرامش روحآرامش اعصاب سریع ترین راههای تسکین درد دندان در نیمه شب …نیمه شب است، درد دندانتان که چند روز است بطور خفیف و گهگاهی خودنمایی می کرد، حالا ول مجله موفقیت رازهای رسیدن به موفقیت در زندگیمجله موفقیت آلامتوروش های رسیدن به پیروزی و موفقیت در کار و زندگی مقالات پیشنهادی راههای معقول پولدارشدن راز اساسی برای سریع … برای کمک به اعضای خانواده به دنبال روش های غیرمالی باشید توصیه های کاری، پیشنهادات کاروفناوری کَلالهبه وبلاگ کاروفناوری کلاله خوش آمدید دوستان لطف نمایید در نظر سنجی کاروفناوری که در راههای قانونی کسب درآمد از اینترنتبا نوشتن ایمیل خود در کادر زیر و فشردن دکمه ثبت ، جدیدترین مطالب سایت را در ایمیل خود جستار اصلاح الگوی مصرف موضوع هشتم از مؤلفه‌های سیاستهای مقاومتی، مسئله‌ی اصلاح الگوی مصرف است؛ مسئله‌ی آموزش خانه داری ، نکات خانه داری مفید سایت خانه داری خانه داری و تزئیناتخانه داری وخلاقیتخانه داری و آشپزیخانه داری در هتلخانه داری هتل راههای صرفه جویی در مخارج زندگی آکا راههای صرفه جویی در مخارج زندگی صرفه جویی و پس انداز کردنروش های صرفه جویی و پس انداز کردن راههای صرفه جویی در مصرف آب راههای صرفه جویی در مصرف آب متن پیش رو حاصل تلاش یکی از کارشناسان آب منطقه ای خراسان رضوی راههای افزایش اعتماد به نفس ،زندگی بهتر ،روشهای شاد بودن،راز راه موفقیتموفقیت در زندگیعوامل موفقیتدران استرسروانشناسیآرامش روحآرامش اعصاب راز سریع ترین راههای تسکین درد دندان در نیمه شب فناوری اطلاعات نیمه شب است، درد دندانتان که چند روز است بطور خفیف و گهگاهی خودنمایی می کرد، حالا ول کن نیست مجله موفقیت رازهای رسیدن به موفقیت در زندگی مجله موفقیت آلامتوروش های رسیدن به پیروزی و موفقیت در کار و زندگی مقالات پیشنهادی موفقیت کاروفناوری کَلاله به وبلاگ کاروفناوری کلاله خوش آمدید دوستان لطف نمایید در نظر سنجی کاروفناوری که در قسمت راههای معقول پولدارشدن راز اساسی برای سریع پولدار شدن برای کمک به اعضای خانواده به دنبال روش های غیرمالی باشید توصیه های کاری، پیشنهادات شبکه راههای قانونی کسب درآمد از اینترنت با نوشتن ایمیل خود در کادر زیر و فشردن دکمه ثبت ، جدیدترین مطالب سایت را در ایمیل خود دریافت جستار اصلاح الگوی مصرف موضوع هشتم از مؤلفه‌های سیاستهای مقاومتی، مسئله‌ی اصلاح الگوی مصرف است؛ مسئله‌ی صرفه

تبیین شیوه‌های تربیتی امام رضا (ع) در راستای ایجاد سبک زندگی اسلامی بر مبنای تحلیل محتوای دعاهای صحیفه‌ی رضویه

[ad_1]

نویسندگان:
محمد جانی‌پور (1) - علی سروری مجد (2)

چکیده

یکی از مهم‌ترین وظایف ائمه اطهار (علیهم السلام) ترویج معارف دین اسلام، بستر سازی برای تعمیق این معارف و تربیت جامعه‌ی اسلامی برای نیل به کمال و سعادت است. بی‌شک این راهبرد از طریق اقدام‌های متعددی انجام می‌شده که یکی از آنها، آموزش دعا و ترویج آن به مناسبت‌های مختلف در راستای ایجاد سبک زندگی اسلامی در میان افراد جامعه است. در این مقاله تلاش بر این است تا با مطالعه‌ی روشمند و تحلیلی گزاره‌های بیان شده در ادعیه‌ی امام رضا (علیه السلام)، نقش و کارکردهای این ابزار دینی و فطری در راستای تربیت افراد جامعه‌ی اسلامی، بازشناسی و استخراج شده و مُدل کلی و شیوه‌های تربیتی مدنظر آن امام (علیه السلام)، برای چگونگی هدایت افراد و جامعه‌ی اسلامی، که همان تحقق سبک زندگی اسلامی است، تبیین شود. بدین‌منظور با استفاده از روش تحلیل محتوا، در ابتدا قالب‌های بیانی و جهت‌گیری‌های هر یک از ادعیه‌ی رضویه استخراج و طبقه‌بندی موضوعی شده و سپس به تجزیه و تحلیل آنها پرداخته‌ایم تا نظام حاکم بر این ادعیه را شناسایی کرده و به کشف راهکارهای تربیتی و بومی‌سازی آنها در نظام آموزشی جامعه و ترویج سبک زندگی اسلامی نائل شویم.

مقدمه

اگرچه بسیاری از محققان و پژوهشگران حوزه‌ی مطالعات علوم اسلامی کوشیده‌اند به بازشناسی سخنان گهربار ائمه اطهار (علیهم السلام) و بررسی مبانی و اصول دیدگاه ایشان بپردازند، اما آنچه تاکنون مطرح شده، بیشتر شرح و تفسیر احادیث منقول از آنان همراه با غلبه‌ی نگاه شرح حالی و سیره‌نگاری بوده است. این در حالی است که به نظر می‌رسد لازم است برای تبیین دیدگاه‌ها و مبانی نظری و اعتقادی هر شخصیتی، به بررسی و تحلیل محتوای کلام او پرداخت، چرا که به واسطه‌ی فهم گفتمان هر شخص و چینش منطقی سخنان او در کنار همدیگر و تحلیل محتوای آنهاست که می‌توان تا اندازه‌ی زیادی به درکی جامع از دیدگاه‌های آن فرد در رابطه با موضوع مورد مطالعه و اعماق اندیشه‌های او دست یافت. مهم‌ترین ضرورت چنین تحقیقاتی نیز، تبیین دقیق‌تر نقش و کارکردهای «امام معصوم» (علیهم السلام) در جامعه‌ی اسلامی و جایگاه هدایت‌گری و فرهنگ‌سازی ایشان است.
از امام رضا (علیه السلام) احادیث و روایت‌های متعددی نقل شده که بخشی از آنها، ادعیه‌ای است که برای رفع حوائج مردم و دفع بلایای ارضی و سمائی به جامعه‌ی اسلامی آموزش داده‌اند. این ادعیه در کتابی با عنوان الصحیفة الرضویة الجامعة توسط موحد ابطحی اصفهانی جمع‌آوری شده است (ر.ک: موحد ابطحی، 1378: 211-150).
این مقاله قصد دارد تا با بررسی مضامین این ادعیه‌ی گهربار به روش تحلیل محتوا، ابتدا یک جمع‌بندی کلی از فضای حاکم بر این ادعیه ارائه کرده و سپس به تجزیه و تحلیل الگوهای تربیتی آن امام همام (علیه السلام) در راستای ایجاد سبک زندگی اسلامی از طریق ترویج ادعیه به مناسبت‌های مختلف در جامعه‌ی اسلامی بپردازد.
کاربرد عملی این بررسی نیز آن است که چون ادعیه‌ی امام رضا (علیه السلام)، گفتارهای فردی عادی نبوده و از امام معصوم (علیه السلام) صادر شده و کلام ایشان در واقع تبیین کننده‌ی سنت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و تفسیر آیات قرآن کریم است، لذا می‌توان از تحلیل محتوای آنها به مبانی و اصولی دست یافت که راهگشای جامعه‌ی اسلامی برای نیل به سعادت و کمال بوده و شیوه‌های نوینی را در عرصه‌ی تعلیم و تربیت فراروی متخصصان قرار می‌دهد.
نکته‌ای که نباید از آن غفلت کرد، علت برگزیدن روش تحلیل محتوا برای کشف الگوهای تربیتی به کار رفته در ادعیه‌ی رضویه است. در حقیقت یکی از ویژگی‌های سخنان ائمه اطهار (علیهم السلام) به عنوان حاملان حقیقی دین و مخاطبان اصلی قرآن کریم (3)، این است که کلام ایشان دارای ظاهر و باطن بوده و گاه ممکن است این بواطن تا چندین لایه‌ی درونی ادامه داشته باشد. لذا به نظر می‌رسد یکی از روش‌های تحقیق مناسب و علمی برای کشف لایه‌های درونی ظواهر و بواطن آیات قرآن و سخنان ائمه اطهار (علیهم السلام)، استفاده از روش تحلیل محتوای کمّی و کیفی باشد. یکی از قابلیت‌های روش مذکور این است که مفاهیم، مضامین و مقوله‌های به دست آمده در خلال جداول تحلیل محتوا را به صورت ساختاری بسط داده، طبقه‌بندی کرده و در قالب جدول، نمودار و مدل ارائه دهد. باید گفت که این روش در فضای رشته‌های حوزه‌ی علوم انسانی و به ویژه رشته‌ی الهیات که با بسط تفصیلی دانش مواجه هستند، بسیار اثرگذار و کاربردی است.

مفهوم سبک زندگی

اصطلاح «سبک زندگی» به عنوان یکی از اصطلاح‌های علوم اجتماعی، پیوند مستقیم و وثیقی با مجموعه‌ای از مفاهیم مرتبط با گفتمان خود دارد. مفاهیمی مانند: عینیت و ذهنیت، فرهنگ و جامعه، فرهنگ عینی و ذهنی، شکل و محتوا، رفتار و معنا، اخلاق و عقیده و ... . سبک زندگی اموری را شامل می‌شود که به زندگی انسان، اعم از بُعد فردی، اجتماعی، مادی و معنوی او مربوط می‌شود. اموری نظیر بینش‌ها (ادراک‌ها و اعتقادها) و گرایش‌ها (ارزش‌ها، تمایل‌ها و ترجیح‌ها) که اموری ذهنی یا رفتار درونی هستند و رفتارهای بیرونی (اعم از اعمال هوشیارانه و غیرهوشیارانه، حالت‌ها و وضعیت جسمی)، وضعیت‌های اجتماعی و دارایی‌ها که امور عینی هستند.
سبک زندگی به عنوان تجلی عینی اندیشه‌ها و عقاید، تأثیر فراوانی نیز بر عقاید و اندیشه‌ها و به خصوص صفات انسانی دارد و از این رو شکل‌گیری خلق و خو و نگرش‌ها عموماً متأثر از سبک زندگی است (هندی و دیگران، 1383: 228).
برخی، سبک زندگی را تجسم تلاش انسان برای یافتن ارزش‌های بنیادی یا به تعبیری فردیت برتر خود در فرهنگ موجود و شناساندن آن به دیگران تعریف کرده و برخی دیگر آن را به کلیّت زندگی و همه‌ی فرایندهای عمومی و خصوصی آن تطبیق داده‌اند (Adler, 1956: 32).
در این میان آنچه اهمیت پرداختن به سبک زندگی را در پژوهش‌های اجتماعی و اعتقادی مهم می‌سازد، نتایج ناشی از انتخاب سبک‌های مختلف برای زندگی است که در مواردی منجر به ظهور و بروز بسیاری از آسیب‌های اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی در سطح جوامع شده و در مواردی دیگر رشد و پیشرفت‌های علمی، اقتصادی و فرهنگی را برای آنها به ارمغان می‌آورد.
آنچه اندیشمندان مسلمان را به تأمل و تعقل در سبک زندگی اسلامی واداشته، تأثیر سوء و زیانباری است که جوامع اسلامی در قرون اخیر از تمدن و فرهنگ کشورهای غربی که از سبک زندگی غیراسلامی تبعیت می‌کنند، متحمل شده‌اند. در طی سالیان گذشته شاهد آن بوده‌ایم که به گونه‌ای لجام گسیخته و ناهنجار، بعضاً برخی از عناصر و مؤلفه‌های سبک زندگی غربی در میان جوامع اسلامی منتشر شده و در مواردی زمینه‌ی انحراف جوامع را فراهم آورده است که ضرورت پرداختن بیشتر به چنین پژوهش‌هایی را نشان می‌دهد.

مزایای سبک زندگی اسلامی

یکی از راه‌های تبیین الگوی سبک زندگی، شناسایی عناصر و مؤلفه‌هایی است که اندیشمندان مختلف به عنوان ویژگی‌های یک سبک زندگی برشمرده و در تحقیقات خود بدان اشاره کرده‌اند. به عنوان مثال برخی اندیشمندان غربی از آنجا که سبک زندگی را شامل همه‌ی رفتارها، افکار، احساس‌ها و کنش‌های اجتماعی افراد دانسته، لذا مواردی مانند: شیوه‌ی تغذیه، خودآرایی و پوشش، نوع مسکن، وسایل حمل و نقل، شیوه‌های گذران اوقات فراغت و ... را به عنوان بخشی از مؤلفه‌های سبک زندگی برشمرده‌اند (Ibid).
در آثار چاپین (1935) و اسول (1940) نیز بر مواردی همچون محل سکونت و وسایل خانه تأکید شده و کلاکهون (1958) نیز بیشتر بر رفتارهای شخصی و نحوه‌ی استفاده از مواهب طبیعی در زندگی اشاره کرده است (رک: مهدوی کنی، 1387: 230-199).
با این حال در یک جمع‌بندی کلی از آثار و مؤلفه‌های ارائه شده در مورد شاخصه‌های سبک زندگی از منظر اندیشمندان غربی باید گفت که اکثر موارد اشاره شده، تنها در حوزه‌ی فردی یا بخش‌هایی از مسائل اجتماعی بوده و رویکردی کامل و جامع در زمینه‌ی نیازها و اقتضائات نوع بشری را ندارند. به عنوان مثال در موارد مطرح شده توسط این اندیشمندان به مؤلفه‌های زیر اشاره شده است:
نوع اعتقاد و بینش فرد؛
نوع اندیشه و منطق حاکم بر اعمال فرد؛
نوع گرایش و روابط انسانی فرد در خانه و جامعه؛
نوع احساس‌ها و روابط عاطفی فرد در خانه و جامعه؛
کیفیت تأمین نیازهای ثانویه‌ی فرد در محیط‌های مختلف؛
توجه به دوران قبل و بعد از حیات فرد در دنیا؛
توجه به جایگاه دین در زندگی فرد؛
توجه به جایگاه اراده در شکل گیری سبک زندگی؛
توجه به کیفیت اعمال فرد در فرایند سبک زندگی.
بدیهی است نظریه‌پردازانی که در آغاز قرن بیستم از اصطلاح «سبک زندگی» استفاده کردند، مؤلفه‌های آن را با رویکرد انسان‌محوری، منفعت‌طلبی و مصرف‌گرایی تنظیم و تدوین کردند، لذا شایسته است به منظور تبیین مفهوم سبک زندگی در هر جامعه‌ای، مطالعات مستقلی با توجه به فرهنگ و اعتقاد آن جامعه انجام شده و برای استخراج عناصر و مؤلفه‌های سبک زندگی در آن جامعه، رویکردهایی جامع، آینده‌نگرانه و فرااجتماعی نیز مدنظر قرار گیرند. بنابراین لازم است مفهوم و مؤلفه‌های سبک زندگی در مطالعات و تحقیقات علمی توسعه یافته و با استفاده از رویکردهای دینی - مذهبی، مطالعات جدیدی در این حوزه صورت گیرد.
یکی از امتیازهای خاص سبک زندگی اسلامی آن است که در آن به همه‌ی عوامل و عناصر فردی، اجتماعی، عاطفی، اعتقادی، اقتصادی و ... زندگی یک فرد توجه کرده و تلاش دارد تا به صورت آیین‌نامه و دستوری کامل و جامع در همه‌ی زمینه‌ها و بدون ایجاد هیچ‌گونه ابهام و نقصی، زندگی یک فرد را از پیش از تولد تا بعد از حیات، برنامه‌ریزی و هدایت کند. این مطلب بدان معناست که سبک زندگی اسلامی پیوستاری بزرگ است که دارای مراتب مختلفی با توجه به سطح نگرش‌ها، بینش‌ها و قابلیت‌های افراد دارد.
لذا هر چه قابلیت و توانایی افراد در برخورداری و فهم معارف دینی گسترش یافته، سطح سبک زندگی آنان ترقّی پیدا می‌کند و کاهش این سطح بیانگر نداشتن توانایی فرد در فهم معارف و برخورداری از مواهب این نعمت بزرگ است. (4) از همین روی است که در قرآن کریم افراد جامعه‌ی ایمانی، مرتب به افزایش ابعاد ایمانی امر شده (5) و در تعریف منافقان نیز مسئله‌ی نزدیکی و دوری آنان به کفر و ایمان مطرح شده است. (6)
در ادامه‌ی مقاله، به منظور تبیین آنچه به عنوان مزایای سبک زندگی اسلامی گفته شد، به صورت موردی به مطالعه‌ی ادعیه‌ی رضویه پرداخته و تلاش شده از خلال بررسی مضامین مطرح در این ادعیه، شیوه‌های تربیتی به کار رفته توسط امام رضا (علیه السلام) برای توسعه و ترویج سبک زندگی اسلامی و نهادینه کردن آن در جامعه شناسایی و معرفی شوند.

جایگاه دعا در میان مکاتب تربیتی

خداوند به عنوان «ربّ العالمین» تربیت هر موجودی را خود، عهده‌دار شده و تمامی مخلوقات را با طبیعت‌های مختلفشان، به سوی کمال لایق خود پیش می‌برد و فیض خویش را به قدر استعداد و به فراخور حال آنان به سویشان سرازیر می‌کند، اما در خصوص انسان بر او منّت گذاشته و قسمتی از کار خود در تربیت را به او واگذار کرده و انسان را در انتخاب خیر و شرّ، مختار کرده است: «إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًا وَإِمَّا کَفُورًا » (انسان/ 3).
کتاب‌های آسمانی به همراه پیامبران الهی نیز بدین‌منظور نازل شده‌اند، چنان که می‌فرماید: «هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولًا مِّنْهُمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِهِ وَیُزَکِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَة ...» (جمعه /2) و «بُعِثتُ لاتمّم مکارمَ الاخلاق» (کلینی، 1377 ق: 6).
پس از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)، جانشینان پاک و معصومش همواره پرچم‌دار راه هدایت و تربیت انسان بوده و بدین‌منظور از الگوها و روش‌های تربیتی مختلفی استفاده کرده اند. به منظور فهم و درک ماهیت روش‌های تربیتی به کار گرفته شده توسط ایشان، در ابتدا لازم است با تعاریف کلی این روش‌ها آشنا شد.

1. روش‌های اخلاقی

در این روش برای دور کردن مردم از صفات بد و نزدیک کردنشان به فضیلت‌ها، صفات نیک و بد، یک به یک بررسی می‌شود و با تکیه بر آیات قرآنی و احادیث اسلامی، محاسن و معایب هر کدام، به خصوص نتایج و عواقبی که بر هر یک از آنها در آخرت (چه عذاب جهنم و چه نعمت‌های بی‌پایان بهشت) بار می‌شود، مورد توجه قرار می‌گیرد و هر کدام به یکی از احکام پنج‌گانه‌ی دین متّصف می‌شود و با این تقسیم‌بندی در دایره‌ی احکام و مسائل فقهی وارد شده و بیشتر حدود عملی آن مورد نظر قرار می‌گیرد، در حالی که جنبه‌ی نفسانی آن چندان مورد اهتمام نبوده و گاه قابل عفو نیز معرفی می‌شود.

2. روش‌های عرفانی

در این مشرب بی‌آنکه بر روی تک تک صفات انگشت گذاشته شود، تکیه‌ی اصلی بر تصفیه‌ی باطن و قطع ریشه‌های صفات بد و ایجاد فضیلت‌های انسانی از طریق معرفت نفس و خدا و انقطاع کامل از غیر اوست. در این شیوه پیش از آنکه توجه به پیامدهای اخروی آن معطوف باشد، به اصل کمال انسان که شناخت واقعی خود و خداست، اهمیت داده شده و بر عنصر محبت و عشق به مبدأ وجود، تکیه می‌شود.

3. روش‌های فلسفی

در این روش، مبارزه با رذیلت‌های اخلاقی و تحقق کرامت‌های انسانی، از طریق ابزار عقل و با تعقل درباره‌ی خوبی و بدی افعال صورت می‌گیرد و نیز تبیین و تأکید این نکته که صفات پسندیده، امور وجودی بوده و از آثار وجود است، در صورتی که صفت‌های بد اموری عدمی هستند. وجود، خیر محض بوده و شایسته است که انسان رو به سوی آن باشد و هر چه شخص بتواند خویش را از عدم دور و به وجود نزدیک کند، کامل‌تر شده است.

4. روش‌های تجربی

این روش، طریقه‌ای نوپا و نوظهور است که روان شناسی جدید و متولّیان امور تعلیم و تربیت در دنیای امروز، مروّج آن هستند. در این روش، بیشتر بر روی ضررهای جسمی، رفاه تن و موفقیت‌ها و شکست‌های اجتماعی تکیه می‌شود و نقش آمار و نمونه‌دهی در آن حائز اهمیت است.
اما در خصوص روش‌های تربیتی به کار گرفته شده توسط ائمه اطهار (علیهم السلام) اگرچه پژوهش‌های گسترده‌ای صورت گرفته، اما به نظر می‌رسد در خصوص ابزار تبلیغی و فرهنگی «دعا» و کارکردهای آن در حوزه‌ی تربیت، پژوهش گسترده‌ای صورت نگرفته و همچنان این روش را در حوزه‌ی مکتب‌های تربیتی وارد نکرده‌اند.
باید گفت که زبان ادعیه دربردارنده‌ی حاصل تمامی این مشرب‌ها و روش‌هاست، چرا که در دعا، هم به نتیجه‌ی اخروی و ثواب و عقاب مترتب بر اخلاق و رفتار اشاره شده و هم به عنصر محبت، انس با خدا، توجه به معرفت نفس و عرفان الهی و نیز به حُسن و قبح افعال و همچنین به آثار اجتماعی و نتایج بار آمده از آن در زندگی دنیا، توجه می‌شود و با این ترکیب، سالک را با قدرتی تمام، به سوی فضیلت‌ها سوق داده و از پلیدی‌ها دور نگه می‌دارد.
امام خمینی (رحمه الله) به عنوان ادامه دهنده‌ی راه و منهج تربیتی ائمه اطهار (علیهم السلام) در جامعه‌ی اسلامی، از دعا به عنوان یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های مؤثر در ایجاد تغییر و تحول در انسان یاد کرده و می‌فرماید: «هر چه مسائل بخواهید در این ادعیه هست. زبان ادعیه با زبان عادی‌ای که احکام می‌خواهند بگویند، دوتاست. زبان ادعیه با زبان فلسفه هم دوتاست. با زبان عرفان علمی هم دو تاست. یک زبان دیگری است، مافوق اینها ... زبان اثرگذار و متحول کننده‌ای است» (1378، ج19: 211).
بر این اساس می‌توان روش دعا را «منهج اسلامی» نام‌گذاری کرد که تلاش دارد با زبانی خاص و اثرگذار و در عین حال ملموس و عینی به تربیت انسان پرداخته و از این رهگذر سبک زندگی اسلامی را در جامعه نهادینه کند که تجلّی عینی آن در ادعیه منقول از امامان معصوم (علیهم السلام) متبلور است.
در ادامه به منظور اثبات ادعای خود، به تحلیل محتوای ادعیه‌ی امام رضا (علیه السلام) پرداخته شده و از خلال نتایج به دست آمده، الگوهای تربیتی به کار گرفته شده توسط ایشان در این روش تربیتی را معرفی خواهیم کرد.

تحلیل محتوای ادعیه رضویه

چنان که مطرح شد، در این مقاله برای تبیین دقیق مؤلفه‌های به کار رفته در ادعیه‌ی رضویه از روش تحلیل محتوا استفاده شده که در ابتدا لازم است به معرفی این روش و انواع فنون آن پرداخته و در نهایت با بیان دلایل خود، روش مناسب برای انجام این بررسی را معرفی کنیم.
برای بررسی محتوای آشکار پیام‌های موجود در یک متن می‌توان از روش تحلیل محتوا استفاده کرد. در این روش محتوای آشکار پیام‌ها به طور نظام‌مند و کمّی توصیف می‌شود.
از این رو این روش را می‌توان روش تبدیل داده‌های کیفی به داده‌های کمّی قلمداد کرد. تحلیل محتوا روشی مناسب برای پاسخ به سؤال‌هایی درباره‌ی محتوای یک پیام است (کریپندورف، 1378: 36).
تحلیل محتوا معمول‌ترین روش تجزیه و تحلیل داده‌های کیفی است و علی‌رغم شباهت‌های کاربردی، از مبنای تحلیلی متفاوتی برخوردار است. مهارت‌های لازم برای انجام چنین تحقیق کیفی عبارت‌اند از: فاصله گرفتن از موضوع و تجزیه و تحلیل انتقادی شرایط، تشخیص پیش داوری و اجتناب از آنها، کسب اطلاعات معتبر و قابل اعتماد و تفکر انتزاعی (استراوس و کوربین، 1384: 18).
تحلیل محتوا را گاهی فن «پرسش‌نامه‌ی معکوس» (7) نیز می‌نامند. پرسش‌نامه نامعلوم است و هدف به طور تلویحاً یافتن این پرسش‌نامه بر اساس پاسخ‌هایی است که پیشاپیش طی خبرها، مقاله‌ها و داستان‌ها داده شده یا به عبارتی در این روش، اسناد گفتاری چنان تحلیل می‌شوند که گویی جواب سؤال‌های پرسش‌نامه هستند (فیروزان، 1360: 211).
برای انجام این بررسی، پس از مطالعه‌ی انواع فنون روش تحلیل محتوا که در منابع مختلف پیرامون آن بحث شده است، فن تحلیل محتوای مضمونی بر مبنای واحد جمله به صورت کمّی و کیفی انتخاب شده و بر اساس آن جداول تحلیل محتوا تشکیل شده و سپس قالب‌های بیانی، جهت‌گیری‌ها و نقاط تمرکز جمله‌های ادعیه‌ی امام رضا (علیه السلام) استخراج شده است. به عبارت دیگر فرایند روش انجام این بررسی به شرح ذیل است:
احصاء و نگارش ادعیه‌ی رضویه در جداول تحلیل محتوا؛
تقطیع جمله‌های ادعیه بر مبنای قالب‌های بیانی استفاده شده؛
استخراج قالب بیانی هر کدام از جمله‌های ادعیه؛
استخراج جهت‌گیری اصلی هر کدام از جمله‌های ادعیه؛
استخراج نقاط تمرکز هر کدام از جمله‌های ادعیه؛
کدگذاری مضامین استخراج شده؛
دسته‌بندی قالب‌های بیانی برای استخراج نمودارهای آماری؛
دسته‌بندی جهت‌گیری‌های ثبت شده در ذیل هر یک از قالب‌های بیانی برای استخراج نمودارهای آماری؛
دسته‌بندی نقاط تمرکز ثبت شده در ذیل هر یک از جهت‌گیری‌ها به منظور استخراج نمودارهای آماری؛
کشف تحلیل‌های کیفی و ارائه‌ی نظریه بر اساس نتایج بررسی؛
جامعه‌ی آماری تعداد 104 دعای موجود در کتاب صحیفه‌ی رضویه است و مراحل 1 تا 6 این بررسی نیز در جداول تحلیل محتوا و در نرم افزار Excel انجام شده که نمونه‌ی آن بدین‌صورت است:
جدول 1. نمونه‌ی جدول تحلیل محتوا
ردیف متن دعا قالب بیانی جهت‌گیری نقطه ی تمرکز کدگذاری

از آنجا که در این مقاله به علت محدودیت، امکان درج همه‌ی جداول وجود ندارد، لذا تنها به ذکر نتایج حاصل از تحلیل محتوای جداول اکتفا می‌شود.

1. غلبه‌ی رویکرد آموزشی و تربیتی در مناسک عبادی

هر انسانی به جهت بیان مطالب و مقاصد ذهنی خویش، گونه‌ای از قالب‌های بیانی را اخذ کرده و از آنها برای وصول به مطلوب ذهنی خود در کلام استفاده می‌کند. استفاده از قالب‌های بیانی امری کاملاً طبیعی است و در حقیقت همچون بافت متن، در زمینه‌ی هر جمله‌ای وجود داشته و محتوای اصلی آن جمله را بیان می‌کند.
در این مقاله به منظور تحلیل محتوای ادعیه‌ی امام رضا (علیه السلام) ابتدا به تحلیل و استخراج قالب‌های بیانی یا مقوله‌های به کار رفته در این ادعیه پرداخته شده است. نمودار استخراج شده از سنجش فراوانی این قالب‌ها بیانگر این مطلب مهم است که آن امام بزرگوار برای بیان مطالب خود از چه قالب‌های بیانی بیشترین و کمترین استفاده را بردند و چه قالب‌های بیانی نیز در کلام خود ایجاد کردند (برای آشنایی با تعاریف قالب‌های بیانی رک: جانی‌پور، 1391: 114-109).

نمودار 1. سنجش فراوانی قالب‌های بیانی ادعیه‌ی رضویه
یکی از نکات مهم و قابل توجه در تحلیل محتوای ادعیه‌ی رضویه، فراوانی قالب بیانی «تجلیل» نسبت به دیگر قالب‌های بیانی است. منظور از تجلیل، عبارت‌هایی است که در آن، فرد به همراهی یا دوستی با شخصی یا پیروی از مذهب و مسلکی افتخار می‌کند و آن را بزرگ می‌شمرد. همچنین در بسیاری از موارد مشاهده می‌شود که گوینده یا نویسنده در ابتدای کلام خود به تعداد‌ی از افراد و گروه‌ها درود و سلام فرستاده و با احترام از ایشان یاد می‌کند.
در حقیقت باید گفت که تجلیل از این مقامات و افراد، بعضاً به خاطر جایگاه آن شخصیت یا گروه و اهمیت آن در منویّات متکلم است. در برخی موارد، گوینده‌ی کلام قصد دارد تا با اشاره به آن مقام و جایگاه، آن فرد را به عنوان الگو و اسوه معرفی کند. این مطلب به ویژه در مواقعی که برخی اوصاف و ویژگی‌های آن فرد نیز بیان می‌شود، جلوه‌ی بیشتری پیدا می‌کند (یاوری و جانی‌پور، 1388: 96-78).
منظور از قالب بیانی توصیف نیز، هرگونه مطلب تفصیلی است که به بیان برخی ویژگی‌ها و مشخصات چیزی یا کسی در متن اشاره دارد. توصیف گاه صرفاً بیانگر یک گزاره‌ی خبری و گاهی نشان دهنده‌ی اشتیاق و علاقه‌مندی متکلم به موضوع، پدیده یا فردی خاص است. در تفاوت بین جمله‌های توصیفی و تجلیل باید به این نکته توجه داشت که جمله‌های توصیفی هیچ بار ارزشی ندارند و طی آن صِرفاً وصف یک شیء یا واقعه بیان می‌شود اما در تجلیل، نکوداشت صورت می‌گیرد. در توصیف، ضرورتاً مطلوبیت وجود ندارد؛ اما در تجلیل، مطلوبیت وجود دارد نگاه توصیف، کاملاً خنثی است؛ اما نگاه تجلیل، مثبت دارد. توصیف ممکن است مثبت یا منفی باشد؛ اما تجلیل فقط مثبت است (همان).

2. الگوسازی از اهل بیت (علیهم السلام) با توصیف و معرفی ایشان

بر اساس آنچه از جدول تحلیل محتوای ادعیه‌ی امام رضا (علیه السلام) استخراج شده، در این ادعیه، از افراد، گروه‌ها و مواردی تجلیل شده است که فهرست آنها در نمودار (2) ارائه می‌شود.

نمودار 2. سنجش فراوانی تجلیل‌های ادعیه‌ی رضویه
تعجب از کثرت تجلیل‌های صورت گرفته در این متون از آن جهت مهم است که متن تجزیه و تحلیل شده «دعا» بوده و انتظار نیز آن است که در این متون، قالب‌های بیانی دعا، مناجات و درخواست بیشتر باشد، اما به نظر می‌رسد امام رضا (علیه السلام) تلاش دارند تا با استفاده از این ابزار تبلیغاتی (دعا) که از صدر اسلام توسط پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) شروع شده و در طول تاریخ توسط ائمه اطهار (علیهم السلام) ادامه یافته و به ویژه در زمان امام سجاد (علیه السلام) به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای تبلیغاتی مورد استفاده بوده است، اهداف و مقاصد خاص خود را به جامعه‌ی اسلامی انتقال دهند.
نمودار (2) که به سنجش فراوانی تجلیل‌های صورت گرفته در ادعیه‌ی امام رضا (علیه السلام) می‌پردازد، بیانگر آن است که آن امام همام تلاش دارند تا در این متون، بیش از آنکه به رفع حوائج مردم پرداخته و متونی را صرفاً برای برآورده شدن حاجت‌های مادی و معنوی به مردم آموزش دهند، نقش و جایگاه اهل بیت (علیهم السلام)، دین اسلام و قرآن کریم را به مردم جامعه گوشزد کرده و آنان را متوجه این مهم سازند که همه‌ی برکت‌ها و خیرات موجود به واسطه‌ی حضور این افراد و موارد است و همه‌ی نواقص و کمبودها نیز با واسطه‌ی توجه به این افراد و موارد برطرف می‌شود.
نکته‌ی جالب آن است که در بسیاری از ادعیه‌های صادره از امام رضا (علیه السلام) مشاهده می‌شود که پیش از بیان هرگونه مطلب و درخواستی، از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و اهل بیت (علیهم السلام) به تجلیل اشاره شده و در برخی موارد به صراحت از آنان نام برده شده است (به عنوان مثال ر.ک: ادعیه‌ی شماره‌ی 4، 8، 9، 10، 11، 18 و ...).
در موارد متعددی نیز به جایگلاه والای اهل بیت (علیهم السلام) در نظام خلقت و همچنین جایگاهشان در نزد خداوند و اینکه همه‌ی امور هستی در دست اهل بیت (علیهم السلام) است، اشاره شده و بدین‌وسیله تلاش شده تا جامعه‌ی اسلامی از خلال قرائت این دعاها در مناسبت‌های زمانی و مکانی مختلف و در هنگام وقوع حوادث و مشکلات متوجه مقام شامخ اهل بیت عصمت و طهارت شده و از این طریق به آنان تقرّب جویند (به عنوان مثال رک: ادعیه‌ی شماره‌ی 21، 23، 32 و ...).
به عنوان نمونه می‌توان به بخشی از دعای شماره‌ی 21 اشاره کرد که در آن به تجلیل از امیرالمؤمنین (علیه السلام) پرداخته و می‌فرمایند:
وَ أنَّ عَلِیّاً أمِیرُالمُؤمِنِینَ سَیِّدُ الأوصِیَاءِ وَ وَارِثُ عِلمِ الأنبیاءِ عَلَمُ الدِّینِ وَ مُبِیرُ المُشرِکینَ وَ مُمَیِّزُ المُنَافِقِینَ وَ مُجَاهِدُ المَارِقینَ إِمَامِی وَ حُجَّتِی وَ عُروَتِی و صِرَاطِی وَ دَلِیلِی وَ مَحَجَّتِی وَ مَن لَا أثِقُ بِأعمَالِی وَ لَو زکَت وَ لَا أرَاهَا مُنجَیِةً لِی وَ لَو صَلَحَت إِلَّا بِوَلَایَتِهِ وَ الاِئتِمَامِ بِهِ وَ الإقرَارِ بِفَضَائِلِهِ وَ القَبُولِ مِن حَمَلَتِهَا وَ التَّسلیمِ لِرُوَاتِهَا وَ أقِرُّ بِأوصِیَائِهِ مِن أبنَائِهِ أئِمَّةً وَ حُجَجاً وَ أدِلَّةً وَ سُرُجاً وَ أعلَاماً وَ مَنَاراً وَ سَادَةً وَ أبرارَاً.
مشخص است که استفاده از این قالب بیانی و الفاظ و عبارت‌های تجلیلی، با هدف معرفی اهل بیت (علیهم السلام) به عنوان الگوهای مطرح در سبک زندگی اسلامی بوده و کاملاً رویکردی تربیتی داشته است.

3. تبیین اصول عقاید و ضرورت‌های دین

تحلیل محتوای ادعیه‌ی رضویه نشان می‌دهد که پس از قالب بیانی تجلیل، بخش عمده‌ای از مطالب در قالب بیانی توصیف هستند که نمودار سنجش فراوانی آنها نشان می‌دهد اکثر توصیف‌های بیان شده در رابطه با بیان صفات و ویژگی‌های خداوند است.

توضیح نمودار 3. سنجش فراوانی توصیف‌های ادعیه‌ی رضویه
به عبارت دیگر در ادعیه‌ی رضویه موارد متعددی از عبارت‌ها و جمله‌ها وجود دارد که بر تسبیح، تحمید، تهلیل و تکبیر خدای تعالی اشاره دارد. مثلاً در رابطه با تسبیح خداوند می‌فرمایند: «سُبحَانَ اللهِ، وَ الحَمدُلِلهِ، وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَ اللهُ اکبَر» (دعای 3)، «سُبحَانَ اللهِ کَمَا یَنبَغِی لِلَّهِ، وَ الحَمدُ لِلَّهِ کَمَا یَنبَغی لِلَّهِ، لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ کَمَا یَنبَغِی لِلَّهِ، اللهُ أکبَرُ کَمَا یَنبَغِی لِلَّهِ، لَا حَولَ وَ لَا قُوَّة إِلَّا بِاللهِ کَمَا یَنبَغی لِلَّه ..» (دعای 4).
در دعای شماره‌ی 6 نیز به تحمید الهی پرداخته و می‌فرمایند: «اللَّهُمَّ لَکَ الحَمدُ عَلَی مَرَدِّ نَوَازِلِ البَلَاءِ وَ مُلِمَّاتِ الضَّرَّاءِ ... وَ لَکَ الحَمدُ رَبِّ عَلَی هَنِیءِ عَطَائِکَ ... وَ لَکَ الحَمدُ عَلَی إِحسَانِکَ الکَثِیرِ ... وَ لَکَ الحَمدُ یَا رَبِّ عَلَی تَثمِیرِکَ قَلِیلَ الشُّکر ...»
در خصوص تهلیل نیز می فرمایند: «لَا ألَهَ إِلَّا اللهُ إِلَّا اللهُ المَلِکُ الحَقُ المُبین» (دعای 19)، «یَا مَن لَا شَبیهَ لَهُ وَ لَا مِثَالَ، أنتَ اللهُ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا انتَ، تُفنِی المَخلُوقِینَ وَ تَبقَی أنتَ، حَلُمتَ عَمَّن عَصَاکَ وَ فِی المَغفِرَة رِضَاک» (دعای 40) و «لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ رَبُّنَا وَ رَبُّ آبَائِنَا الأوَّلِینَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ إلِهاً واحِداً وَ نَحنُ لَهُ مُسلِمُونَ لَا إِلَهَ إِلَّا الله لَا نَعبُدُ إِلَّا إِیَّاهُ - مُخلِصینَ لَهُ الدِّینَ وَ لَو کَرِهَ المُشرِکُون» (دعای 74).
در خصوص موضوع تکبیر نیز می‌فرمایند: «اللهُ أکبَرُ، اللهُ أکبَرُ، اللهُ أکبَرُ علی مَا هَدَانَا، اللهُ أکبَرُ عَلَی ما رَزَقَنَا مِن بَهیمَةِ الأنعَام ..» (دعای 62)، «بِسمِ اللهِ العَظیمِ بِسمِ اللهِ العَظیمِ رَبِّ العَرشِ العَظِیمِ إِلَّا ذَهَبَت وَ انقَرَضَت» (دعای 43).
نکته‌ی قابل ذکر در این بخش، تلاش ویژه‌ای است که امام رضا (علیه السلام) برای معرفی خداوند و بیان صفات و ویژگی‌های او دارند و از آنجا که نمی‌توان این عبارت‌ها را در قالب‌های چهارگانه‌ی تسبیح، تحمید، تهلیل و تکبیر جای داد لذا عنوان «توحید» برای این بخش از توصیف‌ها به عنوان یک اصطلاح ویژه در این مقاله، اختصاص پیدا کرده است.
برخی از این موارد به شرح ذیل است:
«سُبحَانَ خَالِقِ النُّورِ سُُبحانَ خَالِقِ الظُّلمَةِ سُبحَانَ خَالِقِ المِیَاهِ سُبحَانَّ خَالِقِ السَّمَاوَاتِ سُبحَانَ خَالِقِ الأرَضیِنَ سُبحانَ [خَالِقِ] الرِّیَاحِ وَ النَّبَاتِ سُبحَانَ خَالِقِ الحَیَاةِ وَ المَوتِ سُبحَانَ خَالِقِ الثَّرَی وَ الفَلَوَاتِ سُبحَان اللهِ وَ بِحَمدِه» (دعای 2) که به نظر می‌رسد امام رضا (علیه السلام) در این دعا بیشتر تلاش دارند تا صفت خالقیت خداوند را با ذکر مثال‌هایی تبیین و معرفی کنند.
همچنین در دعایی دیگر آمده است: «یَا اللهُ یَا وَلِیَ العَافِیَة وَ رَازِقَ العَافِیَةِ وَ المُنعِمَ بِالعَافِیَةِ وَ المَنَّانَ بِالعَافِیَةِ وَ المُتَفَضَّلَ بِالعَافِیَةِ عَلَیَّ وَ عَلَی جَمیِعِ خَلقِکَ رَحمَانَ الدُّنیَا وَ الآخِرَة وَ رَحیِمَهُمَا صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ ارزُقنَا العَافِیَةََ وَ تَمَامَ العَافِیَةَ فِی شُکرِ العَافِیَةِ فِی الدُّنیا و الآخِرَةِ یَا أرحَمَ الرَّاحِمِین» (دعای 15) که در آن تلاش دارند تا به معرفی صفاتی دیگر از خداوند متعال بپردازند. همچنین در این رابطه می‌توان به ادعیه‌ی شماره‌ی 23 و 36 نیز اشاره کرد که کاملاً با این رویکرد از آن حضرت صادر شده است.
بررسی موارد فوق نشان می‌دهد که امام رضا (علیه السلام) تلاش داشتند تا با استفاده از ابزار دعا، به معرفی خداوند معال و تبیین صفات وی پرداخته و از این رهگذر جامعه‌ی اسلامی را با اولین اصل از اصول عقاید دین اسلام آشنا کنند که خود مقدمه‌ی آشنایی با دیگر اصول و ضرورت‌های دین شده و امری تربیتی در راستای تحقق سبک زندگی اسلامی است.

4. تأکید بر اصل تولّی و تبرّی و لزوم رعایت تعادل در آن

در رابطه با موضوع‌های مطرح در ادعیه‌ی امام رضا (علیه السلام) به طور خاص باید گفت که این موضوع‌ها از تحلیل محتوای متن ادعیه استخراج و طبقه‌بندی شده و به هیچ عنوان، عناوین مطرح برای هر کدام از ادعیه در این سنجش ملاک قرار نگرفته‌اند. این مطلب بدان معناست که عناوین مطرح برای ادعیه در کتاب صحیفه‌ی رضویه در این بررسی ملاک قرار نگرفته و محقق خود شخصاً در رابطه با هر کدام از ادعیه، موضوع یا موضوع‌هایی را انتخاب کرده است. فهرستی از این موضوع‌ها به همراه سنجش فراوانی آنها در نمودار (4) ارائه شده است:

توضیح نمودار 4. سنجش فراوانی موضوع‌های ادعیه‌ی رضوی
بیشتر در تعریف مفهومی دعا گفته شد که دعا، درخواست چیزی از خداوند به نحوی رسمی‌تر از مناجات است و در عین حال با قالب بیانی «درخواست» نیز متفاوت است، چرا که «دعا» نوعی درخواست عمومی است و «درخواست» یک خواهش و طلب شخصی و فردی (یاوری و جانی‌پور، 1388: 96-78).
به عنوان مثال آن حضرت برای طلب غفران، در دعای شماره‌ی 7 می‌فرمایند: «یَا کَرِیمُ اغفِر لِمَن فِی مَشَارِقِ الأرضِ وَ مَغَارِبِهَا مِنَ المُؤمِنینَ وَ المُؤمِنَات» که نشان دهنده‌ی آن است که آن حضرت (علیه السلام) این طلب غفران را برای همگان خواسته‌اند.
آنچه در نمودار (4) نشان داده شده است، فهرستی از موضوع‌هایی است که امام رضا (علیه السلام) در ادعیه‌ی خود، آنها را برای مردم جامعه‌ی اسلامی از خداوند متعال طلب کرده‌اند. نکته‌ی قابل توجه در این فهرست، طلب هلاکت دشمنان اهل بیت (علیهم السلام) و طلب محشور شدن با اهل بیت (علیهم السلام) است. اگرچه در نگاه اول امکان دارد این سؤال پیش آید که به دلیل صدور این ادعیه از طرف امام رضا (علیه السلام) به عنوان یکی از ائمه (علیهم السلام)، این موارد باید در قالب بیانی «درخواست» گنجانده شوند، لکن باید توجه داشت که نوع الفاظ به کار رفته در این ادعیه و فضای غالب بر آن جمله‌ها به گونه‌ای است که هر خواننده و مخاطبی متوجه می‌شود این الفاظ در قالب بیانی «دعا» به کار رفته و کلامی از زبان همگان و توصیه‌ای برای همگان است و نه شخص خاص.
بدین‌ترتیب باید گفت که آن امام همام تلاش داشتند تا در ضمن صدور ادعیه برای رفع حوائج و مشکلات مردم و همچنین طلب مغفرت، رزق و ... از خداوند متعال، به مقام و جایگاه خاص ائمه اطهار (علیهم السلام) در جامعه‌ی اسلامی نیز اشاره کرده و مردم را نسبت به این امر آگاه سازند تا به ایشان تقرّب جسته و از دشمنان ایشان برائت جویند. این مطلب در منظومه‌ی معارف اسلامی، به اصل «تولّی و تبرّی» معروف بوده و به عنوان یکی از فروع دین اسلام شناخته می‌شود که در ادعیه‌ی رضویه آموزش داده شده و خود یکی از الگوهای تربیتی به کار گرفته شده توسط آن حضرت است.

5. آموزش آداب عبادت و بندگی

بخش دیگر از مطالب مطرح شده در ادعیه‌ی رضویه بیانگر قواعد و قوانینی است که می‌توان از آنها به «آداب یا سنن اسلامی» تعبیر کرد. امام رضا (علیه السلام) در خلال مطالبی که در قالب دعا به جامعه‌ی اسلامی آموزش دادند، تلاش کردند تا به معرفی برخی آداب و سنن در راستای توسعه و ترویج سبک زندگی اسلامی نیز پرداخته و از این رهگذر مردم جامعه‌ی اسلامی را تربیت کرده و آموزش دهند.
به عنوان مثال، امام رضا (علیه السلام) در هنگام دعا، بر این مسئله تأکید دارند که در ابتدا بر پیامبر مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه اطهار (علیهم السلام) صلوات و درود فرستاده شود و سپس با توسل به ایشان و شفیع قرار دادن ایشان، از خداوند طلب حاجت شود. باید گفت که این مسئله در اکثر ادعیه‌ی صادر شده از ایشان وجود داشته و در برخی ادعیه نیز به صراحت بدان دستور داده‌اند. به عنوان مثال در دعای شماره‌ی 32 می‌فرمایند: «یَا مَاجِدُ یَا وَاحِدُ یَا کَرِیمُ یَا دَائِمُ أتَوَجَّهُ إِلَیکَ بِمُحَمَّدٍ نَبِیِّکَ نَبیِّ الرَّحمَةِ (صلی الله علیه و آله و سلم) یَا مُحَمَّدُ یَا رَسُولَ اللهِ إِنِّی أتَوَجَّهُ بِکَ إلَی اللهِ رَبِّکَ وَ رَبِّی وَ رَبِّ کُلِّ شَیءٍ أن تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ أهلِ بَیتِهِ وَ أسألُکَ نَفحَةً کَرِیمَةً مِن نَفَحَاتِکَ وَ فَتحاً یَسیِراً وَ رِزقاً وَاسِعاً» (دعای 32).
رعایت ادب در طلب دعا، دعا برای همگان، اولویت‌سنجی در دعا، اولویت دعا برای مؤمنین و مؤمنان و مواردی دیگر از این دست، همگی از جمله آداب و قواعد ضمنی استجابت دعا هستند که در ادعیه‌ی رضویه بدان اشاره و آموزش داده شده‌اند.
این آداب و سنن نیز به دو صورت در ادعیه‌ی شریفه‌ی رضویه بیان شده‌اند:

الف. استفاده‌ی تضمنی از غرر آیات قرآن

به عنوان مثال ایشان در دعای شماره‌ی 45 می‌فرمایند: «إِذَا ذَهَبَ لَکَ ضَالَّةُ أو مَتَاعٌ فَقُل وَ عِندَهُ مَفاتِحُ الغَیبِ ... فِی کتابٍ مُبینٍ " ثُمَّ تَقُولُ اللهُمَّ إِنَّکَ تَهدِی مِنَ الضَّالَّةِ وَ تُنَجِّی مِن العَمَی وَ تَرُدُّ الضَّالَّة».
همچنین در دعای شماره‌ی 46 نیز مکرر از آیات قرآن استفاده کرده و می‌فرمایند:
بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ، بِسمِ اللهِ، بِسمِ اللهِ، بِسمِ اللهِ، إنَّ مَعَ العُسرِ یُسراً إِنَّ مَعَ العُسرِ یُسراً یُرِیدُ اللهُ بِکُمُ الیُسرَ وَ لا یُرِیدُ بِکُم العُسرَ وَ لِتُکمِلُوا العِدَّةَ وَ لِتکَبِّرُوا اللهَ عَلی مَا هَداکُم وَ لَعَلَّکُم تَشکُرُونَ وَ إِذا سَألَکَ عِبادِی عَنِّی فَإِنِّی قَریِبٌ أُجیبُ دَعوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلیَستَجِیبُوا لِی وَ لیُؤمِنُوا بِی لَعَلَّهُم یَرشُدُونَ وَ یُهَیِّی لَکُم مِن أمرِکُم مِرفَقاً وَ یُهَیِّیُ لَکُم مِن أمرِکُم رُشداً وَ عَلَی اللهِ قَصدُ السَّبیلِ وَ مِنها جائِرٌ وَ لَو شاءَ لَهَداکُم أجمَعِینَ ثُمَّ السَّبِیلَ یَسَّرَهُ - أوَ لَم یَرَ الَّذیِنَ کَفَرُوا أنَّ السَّماواتِ وَ الأرضَ کانَتا رَتقاً فَقَتَقناهُما وَ جَعَلنا مِنَ الماءِ کُلَّ شَیءٍ حَیٍّ أفَلا یُؤمِنُونَ فَانتبذَت بِهِ مَکاناً قَصِیَّا فَأجاءَهَا المَخاضُ إِلی جِذعِ النَّخلَةِ قَالَت یا لَیتَنِی مِتُّ قَبلَ هذا وَ کُنتُ نَسیاً مَنسیَّا فناداها مِن تَحتِها ألَّا تَحزَنِی قَد جَعَلَ ربُّکِ تَحتَکِ سَریًّا وَ هُزِّی إِلَیکِ بِجذعِ النَّحلَةِ تُساقِط عَلَیکِ رُطَباً جَنِیًّا فَکُلِی وَاشرَبی وَ قَرِّی عَیناً فَإِمَّا تَرَیِنَّ مِنَ البَشَرِ أحَداً فَقُولِی إِنَّی نَذَرتُ لِلرَّحمنِ صَوماً فَلَن أکَلِّمَ الیَومَ إِنسیًّا و ...
در دعای شماره‌ی 90 نیز که در خصوص امر ازدواج است، با اشاره به آیاتی که خداوند در قرآن کریم به واسطه‌ی آنها مردم را به ازدواج و تشکیل خانواده دعوت کرده، تلاش دارند تا امر ازدواج را نوعی اطاعت از دستور الهی تلقی کنند.

ب. استفاده‌ی تلویحی از سنن الهی

بسیاری از آدابی که امام رضا (علیه السلام) در ادعیه‌ی خود به آموزش آن پرداخته‌اند، در حقیقت استفاده‌ی تلویحی از سنن الهی است به عنوان مثال، ایشان در دعای شماره‌ی 30 می‌فرمایند: «اللهُمَّ جَدیِرٌ مَن أمَرتَهُ بِالدُّعَاءِ أن یَدعُوکَ وَ مَن وَعَدتَهُ بِالاستِجَابَةِ أن یَرجُوکَ وَ لِیَ اللهُمَّ حاجَةُ قَد عَجَزَت عَنهَا حِیلَتِی وَکَلَّت مِنهَا طَاقَتِی وَ ضَعُفَت عَن مَرَامِهَا قُدرَتِی ...» که در این دعا، امام رضا (علیه السلام) تلاش دارند با بیان این مطلب که دعوت مردم به دعا از جمله اوامر و دستورهای الهی است و خداوند خود وعده داده که دعای بندگان را اجابت کند و این یکی از سنن الهی است. لذا بر طبق آن است که ما حاجت خود را از خداوند طلب می‌کنیم.
به عنوان نمونه‌ای دیگر می‌توان به دعای شماره‌ی 63 اشاره کرد که در آن می‌فرمایند:
«اللهُمَّ کَمَا سَتَرتَ عَلَیَ مَا لَم أعلَم فَاغفِرلِی مَا تَعلَمُ وَ کَمَا وَسِعَنِی عِلمُکَ فَلیَسَعنِی عَفوُکَ وَ کَمَا بَدَأتَتِی بِالإحسَانِ فَأتِمَّ نِعمَتَکَ بِالغُفرَانِ وَ کَمَا أکرَمتَنِی بِمَعرِفَتِکَ فَاشفَعهَا بِمَغفِرَتِکَ وَ کَمَا عَرَّفتَنِی وَحدَانِیَّتَکَ فَأکرِمنِی بِطَاعَتِکَ [لماعیتک] وَ کَمَا عَصَمتنِی مَا لَم أکُن أعتَصِمُ مِنهُ إِلَّا بِعصِمَتِکَ فَاغفِر لِی مَا لَو شئِتَ عَصَمتَنِی مِنهُ یَا جَوَادُ یَا کَرِیمُ یَا ذَا الجَلالِ و الإِکرَام.
در این دعا نیز امام (علیه السلام) تلاش دارند تا با بیان اقدام‌هایی که خداوند آنها را به عنوان وظیفه‌ی خود بیان کرده است، از خداوند طلب انجام برخی امور را کنند.

6. غفلت‌زدایی از افراد و جامعه

یکی دیگر از قالب‌های بیانی به کار گرفته شده در ادعیه‌ی رضویه، استفاده از قالب بیانی «تنبه» است. این قالب بیانی معمولاً به دو شکل زیر بیان می‌شود: بیان جمله‌ای سؤالی که هدفش آگاهی دادن به دیگران یا بیدار کردن آنها باشد و با طرح آن، خواننده به فکر فرو می‌رود یا بیان جمله‌ای مهم که حاوی تذکری به مخاطبان باشد.
در حقیقت کارکرد مهم این قالب بیانی، آگاهی‌بخشی به مخاطبان است، چرا که امکان دارد خواننده‌ی متن یا مخاطب کلام نسبت به مسئله‌ای غافل یا جاهل باشد که با طرح سؤال یا تذکر آگاه شده و نسبت به آن مطلب هوشیار می‌شود. این قالب بیانی معمولاً با عبارتی نظیر بدانید که، آگاه باشید که و ... شروع می‌شود (جانی‌پور، 1391: 114-109).
در ادعیه‌ی رضویه، این قالب بیانی تنها به شکل طرح جمله‌های خبری برای تذکر و با هدف آگاهی‌بخشی و غفلت‌زدایی به کار رفته است. این مطلب نیز بخش دیگری از وظایف اختصاصی ائمه اطهار (علیهم السلام) در راستای تربیت انسان است که به عنوان چراغ راهنمای سعادت و پرچم‌های هدایت در جهان هستی انجام رسالت می‌کنند و بدین‌گونه سبک زندگی اسلامی را نهادینه می‌سازند.
آنچه در این مقاله از آن به عنوان قالب بیانی «تنبه» تعبیر می‌شود، جمله‌هایی است که توسط امام رضا (علیه السلام) برای تذکر به مردم و هوشیار کردن آنان جهت تقرّب به خداوند متعال و افزایش آگاهی مردم برای دین‌داری استعمال شده است. به عنوان نمونه آن حضرت (علیه السلام) در دعای شماره‌ی 8 می‌فرمایند:
إِلَهِیَ بَدَت قُدرتُکَ وَ لَم تَبدُ هَیئَةُ لَکَ فَجَهِلُوکَ وَ قَدَّرُوکَ وَ التَّقدیِرُ عَلَی غَیرِ مَا بِهِ شَبَّهُوکَ فَأنا بَرِیءٌ یَا إِلَهِی مِنَ الَّذینَ بِالتَّشبِیهِ طَلَبُوکَ لَیسَ کَمِثلِکَ شَیءٌ وَ لَن یُدرِکُوکَ ظَاهِرُ مَا بِهِم مِن نِعمَتِکَ دَلَّهُم عَلَیکَ لَو عَرَفُوکَ وَ فِی خَلقِکَ یِا إِلَهِی مَندُوحَةُ أن یَتَنَاوَلُوکَ بَل شَبَّهُوکَ بِخَلقِکَ فَمِن ثَمَّ لَم یَعرِفُوکَ وَ اتَّخَذُوا بَعضَ آیاتِکَ ربَّاً فَبِذَلِکَ وَصَفُوکَ فَتَعَالَیتَ یَا إِلَهِی وَ تَقَدَّسَت عَمَّا بِهِ المُشَبِّهُونَ نَعَتُوکَ یَا سَامِعَ کُلِّ صَوتٍ وَ یَا سَابِقَ کُلِّ فَوتٍ یَا مُحیِیَ العِظَامِ وَ هِیَ رَمِیمٌ وَ مُنشَئِهَا بَعدَ المَوتِ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجعَل لِی مِن کُلِّ هَمٍّ فَرَجاً وَ مَخرَجاً وَ جَمیِعِ المُؤمِنِینَ إِنَّکَ عَلَی کُلِّ شَیءٍ قَدیِرٌ.
کاملاً مشخص است که بخش اول این دعا در راستای آگاه‌سازی مردم به صفات واقعی خداوند متعال و بیان دقیق معارف الهی با هدف غفلت‌زدایی از جانب آن امام همام صادر شده و تنها در بخش پایانی برای رفع حوائج مؤمنان دعایی ذکر شده است. این‌گونه موارد که در ادعیه‌ی رضویه متعدد هستند بیانگر این مطلب است که آن حضرت تلاش دارند تا از هرگونه موقعیت و فرصتی برای تبلیغ معارف دینی و تربیت جامعه‌ی اسلامی استفاده کرده و این خود مقدمه‌ای در راستای ترویج سبک زندگی اسلامی است.

7. بایدها و نبایدهای مسیر زندگی

بخش دیگری از مطالب مطرح شده در ادعیه‌ی رضویه، بایدها و نبایدهای مسیر زندگی یا به عبارتی توصیه‌ها و تحذیرهایی است که در قالب جمله‌های دعایی تلاش شده تا این موارد را به مردم جامعه‌ی اسلامی تذکر دهند. در ادامه، نمودار توصیه‌های مطرح در ادعیه‌ی رضویه درج شده است:

توضیح نمودار 5. سنجش فراوانی توصیه‌های ادعیه‌ی رضویه
مهم‌ترین توصیه‌ای که در این ادعیه بدان پرداخته شده، توصیه به توسل به اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) است. آن حضرت در ابتدا بیان می‌کنند که توسل به اهل بیت (علیهم السلام)، دستور الهی است به عنوان مثال ایشان در دعای شماره‌ی 18 می‌فرمایند: «اللَّهُمَّ یا رَبِّ أنتَ عَظَّمتَ حَقَّنَا أهلَ البَیتِ فَتَوسَّلُوا بِنَا کَما أمَرتَ و أَمَّلُوا فَضلَکَ وَ رَحمتَکَ وَ تَوقَّعُوا إحسانَکَ وَ نِعمَتَکَ فَاسِقِهِم سَقیاً نافِعاً عَاماً...» و سپس در ادعیه‌ی دیگری بر توسل

عبارات مرتبط با این موضوع
تبیین شیوه‌های تربیتی امام رضا ع در راستای ایجاد سبک زندگی اسلامی بر مبنای تحلیل محتوای دعاهای صحیفه‌ی رضویه تبیین شیوه‌های تربیتی امام رضا ع در راستای ایجاد سبک زندگی اسلامی بر مبنای تحلیل محتوای دعاهای صحیفه‌ی رضویه

سبک زندگی معنوی امام رضا (ع)؛ الگویی برای آرامش روانی

[ad_1]

نویسندگان:
مجتبی اخوان ارمکی (1) - معصومه نعلچی (2)

چکیده

یکی از بارزترین ویژگی‌های شخصیتی امام رضا (علیه السلام) ارتباط عمیق معنوی ایشان با خداست که در کثرت عبادت و خویشتن‌داری حضرت تجلی کرده است. آن حضرت، در زندگی، اصول معنوی خاصی را رعایت کرده‌اند که به یقین با پیروزی از سبک زندگی معنوی آن بزرگوار، انسان به آرامش روحی و روانی خاصی می‌رسد. در این مقاله با بررسی زندگی امام رضا (علیه السلام) سعی شده است، به این سؤال پاسخ داده شود که چگونه امام هشتم (علیه السلام) در نهایت آرامش روانی به سر می‌بردند؟ یافته‌های این نوشتار نشان می‌دهد که انسان با پیروی از سبک زندگی معنوی امام هشتم (علیه السلام) به خدا توکل خواهد کرد و با صبر در برابر مشکلات از آنچه خداوند به او داده است، راضی خواهد بود، زندگی را بر خود آسان خواهد گرفت و به آرامش روانی می‌رسد. روش پژوهش در این نوشتار، کیفی مبتنی بر رویکرد توصیفی و تحلیلی است.

مقدمه

افسردگی، اضطراب، تنش و استرس از بیماری‌های فراگیر دوران معاصر است که ساختار وحدت یافته‌ی شخصیت انسان را درهم می‌ریزد و قدرت سازگاری او را با خود و جامعه به طور عجیبی کاهش می‌دهد و سرانجام موجب اختلال در ساختار تفکر و عواطف می‌شود. این بیماری، دلواپسی مبهمی است که اغلب با تظاهرات محیطی همراه می‌شود. گاهی با تنگی نفس، درد قفسه‌ی سینه، تپش قلب، تعریق مفرط، سردرد، ناراحتی مختصر معده، اسهال، احساس سرگیجه و سبکی در سر، بالا رفتن فشار خون، تکرار ادرار یا کندی دفع ادرار و بی‌قراری، مشخص می‌شود (تودر، 1382: 182).
برای اینکه انسان در معرض چنین بیماری خطرناکی قرار نگیرد، بهترین راه، پیشگیری است. آرامش روانی اصطلاحی است که برای پیشگیری اولیه از ابتلا به این بیماری به کار می‌رود. رسیدن به آرامش روانی آنقدر اهمیت دارد، که در قرآن کریم به طور صریح به آن سفارش شده است؛ «هُوَ الَّذِی انزَلَ السَّکِینَة فِی قُلُوبِ المُؤمِنِینَ لِیزدَادُوا إِیمَاناً مَعَ إِیمانِهِم» (فتح /4).
آرامش روانی مشخصه‌ی مستقلی است که حاکی از توانای انسان در تسلط بر مملکت درونی و فرمانروایی و تدبیر او بر خویشتن است.
در روزگار ما که انسان‌ها راه زندگی حقیقی را گم کرده و بدون آگاهی، یک دنیا رنج و سیه‌روزی را به دوش خود نهاده‌اند، یافتن راه درست زندگی کردن و به دست آوردن آرامش روانی کار بسیار دشواری است . کاری طاقت‌‎فرسا که باعث کوفتگی و خستگی اعصاب و روان می‌شود، از یک طرف و زندگی ماشینی از طرف دیگر، انسان را در چاه مشکلات و سرگردانی گرفتار ساخته است. با وجود این، همه تلاش می‌کنند تا زندگی آرامی داشته باشند و به آرامش روحی و روانی دست یابند.
از آنجا که رسیدن به آرامش روانی، هنری آموختنی است و انسان در رفتار و فعالیت‌های خود جامد، راکد، خشک و محدود نیست، بلکه در او انعطاف کافی و قابلیت تغییر وجود دارد و آنچه تاکنون در مکتب‌های مختلف برای رسیدن به آرامش روانی بیان شده، دارای نقایص و کاستی‌هایی بوده است، این پرسش مطرح می‌شود، امام رضا (علیه السلام) که به ایشان «عالم آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌گویند و در نهایتِ آرامش روانی به سر می‌بردند، (مجلسی، 1400، ج 49: 100). سبک زندگی معنویشان چگونه بود، تا برای رسیدن به آرامش روانی افراد، الگو قرار گیرد؟
هدف این نوشتار، ارائه‌ی الگویی کامل از سبک زندگی معنوی امام رضا (علیه السلام) برای ایجاد آرامش روانی است.

پیشینه

صغری فضلی‌نژاد و همکارانش در سال (1389) تحقیقی با عنوان «معنویت و سلامت روان از دیدگاه قرآن» انجام دادند. در این تحقیق، نویسندگان، معنویت را یکی از نیازهای عالی روح انسان معرفی کرده‌اند که سبب می‌شود افق دید انسان منحصر به دنیا نباشد، زیرا این حصر، ملازم با پاره‌ای از حوادث اجتناب‌ناپذیر است که انسان را بیش از گذشته تهدید می‌کند. بنابراین، بازگشت به معنویت، درمان بسیاری از دردهای انسان معاصر است. طبق یافته‌های این تحقیق، سلامت روانی افرادی که دارای تجربه‌های معنوی عمیق هستند، نسبت به سایر افراد در سطح بالاتری قرار دارد.
محسن عباس‌نژاد و همکارانش در سال (1391) تحقیقی با عنوان «نقش معنویت و دین بر سلامت روان» انجام داده و به این نتیجه رسیدند که برای نیل به بهداشت روانی و آرامش، رابطه با خالق هستی، نقش بارزی دارد. لذا، یکی از راه‌های پیشگیری از بروز بیماری‌های روانی و تأمین سلامت روان، بازگشت به دین و معنویت و پیروی از سیره‌ی انبیا و اولیای خداست.
محمدحسین کیانی در سال (1386) در تحقیقی با عنوان «جایگاه آرامش در عرفان و معنویت‌گرایی» معتقد است، بخش عمده‌ی سلامت، از جان و روان سرچشمه می‌گیرد. نگارنده در این تحقیق تلاش می‌کند تا رابطه‌ی معنویت و آرامش را بسنجد، به مقایسه‌ی نقل آرامش در آموزه‌های اسلام و عرفان‌های بی دین بپردازد و در آخر بر ادعای تأمین آرامش روانی در تعالیم اسلام صحه گذارد.

اهمیت موضوع

«یکی از ابعاد پیشرفت با مفهوم اسلامی عبارت است از سبک زندگی، رفتار اجتماعی و شیوه‌ی زیستن ما، اگر از منظر معنویت نگاه کنیم که هدف انسان رستگاری، فلاح و نجات است، باید به سبک زندگی اهمیت بدهیم» (خامنه‌ای، 1391). همچنین، معنویت، اطمینان قلبی و آرامش روحی به انسان می‌بخشد، آن‌گونه که خداوند در قرآن می‌فرماید: «الَّذِینَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ
، آن کسانی که ایمان می‌آورند و دل‌هایشان با یاد خدا سکون و آرامش پیدا می‌کند. به درستی که دل‌ها با یاد خدا آرام می‌گیرد» (رعد/ 28). «هُوَ الَّذِی أَنزَلَ السَّکِینَة فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدَادُوا إِیمَانًا مَّعَ إِیمَانِهِمْ؛ خداست که به دل‌های مؤمنان آرامش و اطمینان خاطر داده است تا ایمانی بر ایمان خود بیفزایند» (فتح / 4). چنین انسانی خود را از دام شهوات نفسانی و مادیات و لذت‌های زودگذر دنیایی می‌رهاند و سعادت را در عفت، پاکدامنی، شرافت و برپایی جامعه‌ای سالم و انسانی می‌داند و کارهایی انجام می‌دهد که به خیر و صلاح خود و جامعه است. بنابراین، بررسی سبک زندگی معنوی امام رضا (علیه السلام) که الگویی از معنویت بودند و پیروی از آن برای رسیدن به آرامش روانی ضروری است، اهمیت ویژه‌ای دارد.

تعاریف واژگان

1. آرامش روانی

آرامش اسم مصدر از آرامیدن به معنای آرامیدگی، وقار، سنگینی، خواب کوتاه و سبک، فراغت، صلح و آشتی و سکون است (معین، 1354، ج 1: 512).
در انگلیسی واژه‌ی (Relexation) را به آرامش و آرامیدگی اعصاب از طریق استراحت بدنی ترجمه کرده‌اند. نزدیک‌ترین مفهوم به آرامش روانی، «بهداشت روانی» است. این اصطلاح از قلمرو پزشکی اقتباس شده و طیفی از مفاهیم ضمنی را در بردارد که نه تنها نشاندهنده‌ی فقدان بیماری روانی است، بلکه بیانگر وجود ویژگی‌های مثبتی چون خویشتن‌پذیری، خودمختاری، انسجام شخصیتی و خودشکوفایی است (وولف، 1386: 350). منظور از آرامش روانی، داشتن خلق یا وضع روانی است که فرد از لحاظ شادمانی، اعتماد به نفس، شور، حرارت و امثال آن در وضعیت آرمیدگی، آسایش‌خاطر و اطمینان‌بخش قرار گیرد.
لازم به ذکر است، آرامش روانی، با نگرش‌های دینی ارتباطی تنگاتنگ دارد، به طوری که با افزایش مرتبه‌ی دین‌داری، آرامش روانی هم افزایش می‌یابد (سی وارد، 1381: 154).

2. سبک زندگی

در جامعه‌شناسی از مفهوم سبک زندگی دو برداشت وجود دارد: یکی مربوط به دهه‌ی 1920، که سبک زندگی معرف ثروت و موقعیت اجتماعی افراد است و غالباً به عنوان شاخص تعین طبقه‌ی اجتماعی به کار رفته است. دیگری به عنوان شکل اجتماعی نوین که تنها در متن تغییرات مدرنیته و رشد فرهنگ مصرف‌گرایی معنا می‌یابد. در این معنا، سبک زندگی، راهی برای تعریف ارزش‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای افراد است که اهمیت آن برای تحلیل‌های اجتماعی روز به روز افزایش می‌یابد (اباذری، 1381: 14).
در فرهنگ علوم اجتماعی، سبک زندگی، چگونگی جریان حیات و شیوه‌ی زندگی انسان‌ها به صورت فردی و گروهی است که شامل چگونگی استفاده از درآمد، طول زمان کار، شیوه‌ی لباس پوشیدن، تغذیه، نحوه‌ی آرایش، محل سکونت، رفتارهای دینی و فرهنگی و ... می‌شود.
گیدنز، سبک زندگی را مجموعه‌ای نسبتاً منسجم از همه‌ی رفتارها و فعالیت‌های یک فرد معین در جریان زندگی روزمره‌ی خود می‌داند که مستلزم مجموعه‌ای از عادت‌ها و جهت‌گیری‌هایی است که از نوعی وحدت برخوردار است (1378: 64).
سبک زندگی، مفهومی است که با انتخابی شدن زندگی روزمره معنا می‌یابد. در جامعه‌ی معاصر، برخلاف جوامع سنتی، به واسطه‌ی اهمیت خود و مسئولیت شخصی و ظهور جامعه‌ی مصرفی در زندگی، قدرت انتخاب نیز بیشتر شده است. بنابراین، پدیده‌ی اجتماعی سبک‌های زندگی از اجزای سازنده‌ی تحولات مدرنیته تلقی می‌شود، زیرا سبک‌های زندگی، بازنمودی از جستجوی هویت و انتخاب فردی است.
به طور کلی، در بررسی تعاریف موجود درباره‌ی سبک زندگی، با دو رویکرد اصلی مواجه می‌شویم. گروهی که سبک زندگی را مجموعه رفتارهای عملی و آنچه در زندگی اجتماعی افراد به صورت عینیت یافته مشاهده می‌شود، می‌دانند و گروه دوم، ارزش‌ها و نگرش‌ها را نیز در زمره‌ی سبک زندگی به حساب می‌آورند. پس می‌توان گفت: سبک زندگی عبارت است از الگوی هم‌گرا یا مجموعه‌ی منظمی از رفتارهای درونی و بیرونی، وضع‌های اجتماعی و دارایی‌ها که فرد یا گروه بر مبنای پاره‌ای از تمایل‌ها و ترجیح‌هایش و در تعامل با شرایط محیطی خود ابداع یا انتخاب می‌کند.

3. معنویت

معنویت در لغت به معنای معنوی بودن، مربوط و منسوب به معنی حقیقی، راستی، اصلی، ذاتی، مطلق، حقیقی، روحانی در مقابل مادی، ظاهری و صوری آمده است (معین، 1354، ج 4: 763). معنویت آن جنبه از حیات فردی و جمعی بوده که بیانگر رابطه‌ای آگاهانه است که فرد در ارتباط با امور متعالی دارد. پیش‌فرض این مفهوم این باور است که امور متعالی وجود دارند و روح بشر می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند (ترول، 1391: 20). به عبارتی دیگر، معنویت، نحوه‌ای از مواجهه با جهان هستی است که نتیجه‌اش حالت‌های نفسانی نامطلوبی مانند: غم و اندوه، ناامیدی، دلهره و اضطراب، احساس سرگشتگی و سردرگمی، احساس بی‌معنایی و بی‌هدفی و ... تا آنجا که امکان‌پذیر است، در انسان پدید نیاید و موجب رضایت باطن شود.
واژه‌ی معنویت در قرآن و روایت‌ها بدین شکل نیامده، ولی با توجه به معنای لغوی آن می‌توان گفت: منظور از آن، عالم باطن و حقیقت روح جهان مادی و ظاهری است که بهترین واژه‌ی قرآنی نزدیک به آن حیات طبیبه و نور الهی است. در قرآن آمده است:
أَوَ مَن کَانَ مَیْتًا فَأَحْیَیْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا یَمْشِی بِهِ فِی النَّاسِ کَمَن مَّثَلُهُ فِی الظُّلُمَاتِ لَیْسَ بِخَارِجٍ مِّنْهَا * کَذَلِکَ زُیِّنَ لِلْکَافِرِینَ مَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ
؛ آیا کسی که مرده بود و ما زنده اش کردیم و برای او نوری قرار دادیم که به وسیله‌ی آن در میان مردم راه می‌رود، مانند کسی است که در تاریکی‌ها قرار دارد و از آن بیرون آمدنی نیست؟ این‌گونه برای کافران آنچه انجام می‌دهند، زینت داده شده است (انعام / 122).
علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می‌نویسد: «به راستی در مؤمن، حقیقت و واقعیتی وجود دارد که در دیگران وجود ندارد و این حقیقت، سزاوارتر است به اینکه اسم حیات و زندگی بر آن گذشته شود، تا بر آن حقیقتی که در دیگر مردم است و آن را در مقابل حیات نباتی، حیات و زندگی حیوانی می‌نامیم» (1374، ج 7: 466).
این آیه در بردارنده‌ی مفاهیم ذیل است:
مشرک، مرده و بی‌بهره از حیات معنوی و روحانی است؛
راهیابی به توحید و ایمان موجب حیات انسان می‌شود؛
ایمان، حیات و مولد نور بوده، اما کفر، مرگ و تاریکی است؛
کافران گمراه، در چنان ظلماتی اسیرند که امیدی به رهایی آنان نیست؛
مؤمن با نور الهی مسیر صحیح حرکت را در جامعه و بین مردم در می‌یابد؛
نور ایمان، روشنگر خطوط و افکار مختلف جامعه برای مؤمنان است؛
توجه دادن مؤمنان به حیات معنوی خود و برخورداری از نور الهی، بازدارنده‌ی آنان از اطاعت مشرکان و گمراهان است؛
مؤمن در جامعه، عنصری پویاست.
با توجه به آیه و تعبیراتی که در آن آمده، می‌توان معنویت را چنین تعریف کرد: برآیندی است که از فرایند معرفت، ایمان و عمل صالح در چارچوب شریعت اسلامی حاصل می‌شود.
بدین‌ترتیب:
اگر حیات طیبه و نورانیت دل به دست نیاید، معنویتی حاصل نشده است؛
بدون معرفت نسبت به حقایق عالم و ملکوت جهان مادی و نیز ایمان به خدا و صفات و افعال او، معنویت مفهومی ندارد؛
بخش عظیمی از معنویت در پرتو کارهای شایسته و نیکو شکل می‌گیرد و عمل صالح، لازمه‌ی ایمان صحیح و مقوم معنویت و شرط لازم آن است و نقیض آن عمل زشت نیز نابود کننده‌ی معنویت است.
آموزه‌های اسلامی، عمق‌ترین و جامع‌ترین معارف الهی را در ابواب گوناگون عرضه می‌دارد و افزون بر آن، اعمال شایسته را به بهترین شکل تبیین کرده است که می‌تواند معنویتی بزرگ را پایه‌گذاری کند.
خداوند، منبع، محور و بخشاینده‌ی معنویت است و بدون ارتباط با او از رهگذر بندگی واقعی و عبودیت، معنویت پوچ و مجازی است. معنویت، منهای خدا چیزی جز فریب و دل مشغولی ظاهری نیست. حیات طیبه و تابش انوار ربوبی بر قلب از سوی خدای تعالی است و ایمان و عمل صالح، زمینه‌ی آن را فراهم می‌سازند. بنابراین، معنویت افاضه‌ای از سوی حق است.
معنویت در نقطه‌ی ثابتی توقف نمی‌کند، بلکه شدت و ضعف و ارتقا و افول دارد. در افراد گوناگون، درجه‌های مختلف دارد و در یک فرد نیز ممکن است کاهش و فزونی یابد، چنان که قرآن مجید می‌فرماید: «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِی أَحْسَنِ تَقْوِیمٍ ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِینَ
؛ به راستی که انسان را در نیکوترین اعتدال آفریدیم، سپس او را به پست‌ترین پستی باز گردانیدیم» (تین/ 4و 5).
ایمان و عمل صالح، جان بنده را برای تابش انوار معنویت آماده می‌سازند. با رشد ایمان و اخلاص در عمل و به تناسب آن، معنویت رو به رشد و فزونی می‌گذارد و آثارش را آشکار می‌سازد.

4. تجلی معنویت در انسان

تجلی معنویت در انسان به شکل‌های زیر است:
الف) روحیه‌ی شهامت، به انسان شجاعت و فداکاری می‌بخشد. زیرا معنویت، نفس را از قید و بند سلطه‌ی دیگران آزاد کرده و به انسان گوشزد می‌کند که بخشنده‌ی عمر خداست و فداکاری و شجاعت چیزی از عمر او نمی‌کاهد؛ «وَمَا کَانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلاَّ بِإِذْنِ الله کِتَابًا مُّؤَجَّلاً؛ و هیچ‌کس را نسزد که بمیرد مگر به فرمان خداوند. وقت آن را دقیقاً در مدت مشخص و محدودی ثبت و ضبط کرده است» (آل عمران/ 145).
ب) اعتقاد به رزاقیت حق تعالی؛ انسان معنوی‌گرا، همه چیز را از خدا می‌خواهد، از روزی دهنده‌ای که تحت تأثیر هیچ انسان حریص و ناخشنودی قرار نگرفته و هیچ‌کس او را از کارش منصرف نمی‌کند؛ «وَمَا مِن دَآبَّةٍ فِی الأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللّهِ رِزْقُهَا وَیَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا کُلٌّ فِی کِتَابٍ مُّبِینٍ
؛ هیچ جنبده‌ای در زمین نیست مگر انیکه روزی آن بر عهده‌ی خداست و محل زیست و دفن او را می‌داند، همه‌ی اینها در کتاب روشنی است» (هود/ 6).
ج) اطمینان قلبی و آرامش روحی؛ قرآن می‌فرماید: «الَّذِینَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ
؛ آن کسانی که ایمان می‌آورند و دل‌هایشان با یاد خدا سکون و آرامش پیدا می‌کند. به درستی که دل ها با یاد خدا آرام می‌گیرند» (رعد / 28). «هُوَ الَّذِی أَنزَلَ السَّکِینَة فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدَادُوا إِیمَانًا مَّعَ إِیمَانِهِمْ؛ خداست که به دل‌های مؤمنان، آرامش و اطمینان خاطر داده است، تا ایمانی بر ایمان خود بیفزایند» (فتح / 4). چنین انسانی خود را از دام شهوات نفسانی و مادیات و لذت‌های زودگذر دنیایی می‌رهاند و سعادت و خوشبختی را در عفت، پاکدامنی، شرافت و برپایی جامعه‌ای سالم و انسانی می‌داند و خود را متوجه کارهایی می‌کند که به خیر و صلاح خود و جامعه باشد.
د) برخورداری از زندگی پاکیزه؛ زیرا خداوند خواستار آن است که مؤمنان در همین دنیا و پیش از رسیدن به سرای آخرت، هر چه زودتر صاحب زندگی پاکیزه‌ای شوند؛
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاة طَیِّبَة وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ
؛ هر کس چه زن و چه مرد کار شایسته‌ای انجام دهد و مؤمن باشد، به او، زندگی پاکیزه و خوشایندی می‌بخشیم و پاداش آنان را طبق بهترین کارهایشان خواهیم داد (نحل / 97).

سبک زندگی معنوی امام رضا (علیه السلام)؛ الگویی برای آرامش روانی

محمدبن فضل نقل کرده است: از امام رضا (علیه السلام) خواستم تفسیر «قُلْ بِفَضْلِ اللّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِکَ فَلْیَفْرَحُواْ هُوَ خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُونَ
» (یونس / 58) را بیان فرمایید. فرمودند: با ولایت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)، مردم بهترین خیرها را در دنیا به دست می‌آورند.
امام رضا (علیه السلام) در دوران خود بزرگ‌ترین متفکر اسلامی و داناترین انسان روی زمین بودند. آن حضرت، جهان اسلام را برای پیشرفت و ترقی یاری دادند. امام (علیه السلام) مسجد نبوی را دانشکده‌ای برای تدریس و سخنرانی قرار داده و مانند پدرانش، ائمه معصومین (علیهم السلام)، پیشتاز نهضت علمی و تمدن در دنیای اسلامی بودند. یکی از بارزترین ویژگی‌های امام رضا (علیه السلام)، ارتباط عمیق معنوی ایشان با خداست که در کثرت عبادت و خویشتن‌داری حضرت تجلی کرده است. ابراهیم بن عباس در روایتی بیان کرده است: «امام (علیه السلام) شب‌ها بسیار کم می‌خوابیدند، غالباً شب را از ابتدا تا صبحگاهان به احیاء و عبادت می‌گذراندند، بسیار روزه می‌گرفتند و هیچ ماهی نبود که در آن لااقل سه روز روزه نباشد» (مجلسی، 1400ق، ج 49: 91). همچنین، از امام (علیه السلام) دعاهایی به یادگار مانده که همگی سرشار از روح بندگی و انس آن حضرت با خداوند و توکل بر ذات احدی اوست. از جمله آنکه فرموده‌‌اند: «یا من دلّنی علی نفسه و ذلل قلبی بتصدیقه اسالک الامن و الایمان فی الدنیا و الاخر؛‌ای کسی که مرا به سوی خودت رهنمون گشتی و دلم را به واسطه‌ی تصدیق خود آرام گرداندی، از تو ایمان و امنیت را در دنیا و آخرت خواستارم» (کلینی، 1381، ج 2: 579).
آن حضرت در زندگی، اصولی معنوی خاصی را رعایت کرده‌اند که به یقین با پیروی از سبک زندگی معنوی آن بزرگوار، انسان به آرامش روحی، روانی خاصی خواهد رسید. برخی از این اصول عبارت‌اند از:

1. توکل به خدا

رجاء بن ابی ضحاک به دستور مأمون به مدینه رفت و امام (علیه السلام) را از مدینه به مرو آورد. او در روایتی، به طور کامل تمام جزئیات زندگی امام (علیه السلام) را در یک شبانه‌روز نقل کرده است. در قسمتی از این روایت آورده: «به خدا سوگند ندیدم مردی را که نسبت به خدای تعالی از وی بیشتر پرهیز و خوف داشته و بیشتر از او به یاد خدا باشد» (صدوق، 1404ق، ج 2: 423). او سپس نماز، روزه، دعا و قرآن خواندن آن حضرت را نقل کرده که به راستی شگفت‌آور است. امام رضا (علیه السلام) که از متوکلین درگاه الهی بودند و هر کاری را با توکل به خداوند متعال انجام می‌دادند، درباره‌ی توکل فرموده‌اند:
التوکل درجات: منها ان ثتق به فی امرک کلّه فیما فعل بک، فما فعل بک کنت راضیا و تعلم انه یا لک خیرا و نظرا. و تعلّم انّ الحکم فی ذلک له، فتتوکل علیه بتفویض ذلک الیه و من ذلک ایمان بغیوب الله الّتی لم یحط علمک بها فوکلت علمها الیه و الی امنائه علیها و ثقت به فیها و فی غیرها؛ توکل درجه‌هایی دارد. یکی از آنها این است که در هر کاری که مربوط به توست به او اعتماد کنی. از آنچه که نسبت به تو انجام می‌دهد، خشنود باشی و بدانی که او جز خیر برای تو نمی‌خواهد و بدانی که حکمت در این است که کارت را به او واگذار کنی و به او توکل نمایی. دیگر اینکه به علام‌الغیوبی او که علم تو به آن نمی‌رسد، مؤمن باشی که علم آن مخصوص خداست (حرانی، 1401ق: 804).
توکل، یعنی تسلیم بودن در برابر اوامر الهی و خشنودی، به قضا و فرمان اوست. واژه‌ی توکل و مشتقات آن در 48 آیه از 28 سوره‌ی قرآن 70 بار آمده است. به نظر راغب، کلیه‌ی آیات مذکور در دو معنای ولایت‌پذیری و اعتماد کردن به خداست (1401ق، ماده‌ی توکل).
توکل از نظر «طبرسی» واگذاردن و سپردن امور خویش به خداوند و اعتماد کردن به حُسن تدبیر اوست (طبرسی، 1401ق، ج 3: 562).
شیخ طوسی هم در تفسیرالتبیان، توکل را تفویض امور به حق و وکیل را به معنای حفیظ و ولّی به کار برده است.
توکل، غیر از تفویض است، چنان که ثقه غیر از هر دو است. از این جهت آنها را در مقامات سالکان جداگانه شمرده‌اند، زیرا تفویض آن است که بنده حول و قدرت را از خود نبیند و در تمام امور، خود را بی تصرف داند و حق را متصرف؛ اما در توکل چنان نیست، زیرا متوکل حق را تصرف و جلب خیر و صلاح را قائم مقام خود کند.
از دیدگاه علامه طباطبایی، انسان زمانی که به خداوند توکل می‌کند، در حقیقت به یک سبب و علتی توسل می‌جوید که غیرمغلوب است و همین امر باعث تقویت اراده و قدرت روح وی می‌شود (1374، ج 4: 65).
توکل، اعتماد قلبی به خداوند متعال است، به طوری که انسان در صورت فقدان اسباب ظاهری در عالم، برای رسیدن به هدف دچار اضطراب نمی‌شود. انسانی که بر خدا توکل دارد، چون می‌داند همه‌ی کارها به دست خداوند انجام می‌شود و صلاح و مصلحت به دست اوست، در برابر مشکلات، صبر و شکیبایی پیشه می‌کند و هیچ‌گاه جزع و بی‌تابی نمی‌کند. توکل به خداوند، آثار فراوانی چون قوت قلب، حُسن یقین، آسانی مشکلات، رفع تردیدها، سهولت اسباب، نجات از حرص و آز و کفایت در امور زندگی را به همراه دارد.
انسان باید در کلیه‌ی امور زندگی به خداوند توکل کند و بداند خداوند هر چه برایش مقدر ساخته به مصلحت اوست. پیامبر بزرگوار اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «کل ما اتاکم الله فهو جمیل؛ آنچه از جانب خداوند به انسان می‌رسد، خیر و زیبایی است» (دیلمی، 1415ق: 23). این اصل به انسان می‌فهماند که نگاه ما باید به مسائل و رویدادها مثبت باشد. یعنی، هم خوشی‌ها را خیر و خوبی بدانیم و هم ناملایمات را خیر تلقی کنیم و بدانیم حوادث شیرین زندگی «خیر جلی» است، زیرا ظاهر و باطن آن، هر دو پسندیده بوده و ناملایمات هم خیر است؛ اما آن «خیر خفی» است، زیرا اگرچه ظاهرش ناپسند به نظر می‌رسد، اما در حقیقت به مصلحت ماست و آن هم خیر است. آن‌‌گونه که حضرت زینب (سلام الله علیها) بعد از آن همه مصائب در کربلا کشته شدن برادر و برادرزاده‌هایش وقتی سؤال کردند در قتلگاه چه دیدی؟ فرمودند: «ما رایت الا جمیلا؛ چیزی جز زیبایی و خیر ندیدم» (خوارزمی، 1356: 357).
انسانی که به خدا توکل کند، اگر در زندگی، ناملایماتی هم به وجود آید، آنها را خیر و خوبی تلقی می‌کند، از زندگی راضی است و خود را بدبخت و درمانده احساس نمی‌کند. امام رضا (علیه السلام) فرمودند: «الایمان اربعه ارکان: التوکل علی الله، والرضا بقضاء الله، و التسلیم لامرالله، و التفویض الی الله؛ ایمان چهار رکن دارد: توکل به خدا، راضی بودن به قضای الهی، تسلیم بودن به امر او و واگذاشتن تمام کارها به خداوند» (حرانی، 1401ق: 445).
انسان باید همیشه خدا را مدنظر داشته و پیوسته به یاد او باشد. امام رضا (علیه السلام) فرمودند: موسی بن عمران وقتی با خدا مناجات می‌کرد، گفت:‌ای خدا آیا تو دوری تا من تو را صدا بزنم یا نزدیکی که با تو نجوا کنم؟ به او وحی رسید:‌‌ای موسی، من همنشین با کسی هستم که مرا یاد کند. لذا، به قول حافظ:

تکیه بر تقوا و دانش در طریقت کافریست *** راهرو گر صد هنر دارد توکل بایدش
(حافظ، 1384: 56).

2. تفکر در آیات خداوند

امام رضا (علیه السلام) در عظمت خداوند و آیات آن بسیار می‌اندیشیدند و برای این امر ارزشمند که باعث افزایش معرفت می‌شود، می‌فرمودند: «لیست العباده کثره الصیام و الصلاه، و انما العباده کثره التفکر فی امر الله؛ عبادت، بسیاری روزه و نماز نیست، بلکه بسیار اندیشیدن در امر خداست» (حرانی، 1401ق: 806).
در قرآن، آیات بسیاری وجود دارد که مؤمنان را به تفکر دعوت می‌کند، مانند آیات 219 سوره‌ی بقره، 50 سوره‌ی انعام، 176 و 184 سوره‌ی اعراف، 24 سوره‌ی رعد، 44 و 69 سوره‌ی نحل. موارد دیگری نیز وجود دارد که مؤمنان را به امر تفکر در آیات الهی، تشویق می‌کند. لذا، تفکر، باعث شناخت می‌شود و بر معرفت می‌افزاید و انسان را به سوی معنویات رهنمون می‌سازد.
هنگامی که انسان در نظام آفرینش بیندیشد، به اسرار و دقایق هستی آگاهی پیدا می‌کند و در برابر این همه عظمت خداوند، خاضع و متواضع می‌شود. وقتی انسان با تفکر، حکمت و مصلحتی را که در آفرینش است، درک کرد، می‌فهمد که غایت و نهایتی در انتظار اوست.
لذا، از اعمال و رفتار خود مراقبت می‌کند و این درک و هوشیاری، او را به درجات معرفت که پایه و اساس ایمان است، سوق می‌دهد و به اعمال عبادتش معنویت می‌بخشد. به همین دلیل امام رضا (علیه السلام) عقل را موهبت خداوندی می‌دانستند «کلینی، 1381، ج 1: 22»، زیرا انسان به وسیله‌ی آن با شناخت خداوند از ارتکاب شر و جرم نجات پیدا می‌کند و منبع بخشش و فیض الهی را برای خود و جامعه درمی‌یابد.

3. ذکر و دعا

حسن بن جهم نقل کرده است: به امام رضا (علیه السلام) عرض کردم: مرا از دعا فراموش مکن، فرمودند: آیا تو می‌دانی که من فراموشت نمی‌کنم؟ گفت: در فکر فرو رفتم و با خود گفتم: آن حضرت برای شیعیانشان دعا می‌کنند و من هم از شیعیان او هستم، پس برای من هم دعا می‌کنند. عرض کردم: نه شما مرا فراموش نمی‌کنید. امام (علیه السلام) فرمودند: این را از کجا دانستی؟ عرض کردم: چون از شیعیانت هستم. فرمودند: جز این هم دانستی؟ عرض کردم: نه. امام (علیه السلام) فرمودند: «اذا اردت ان تعلم ما لک عندی مانظر الی مالی عندک؛ هرگاه خواستی بدانی نزد ما چگونه هستی، بنگر من نزد تو چگونه هستم» (کلینی، 1381، ج 4: 334).
ذکر و دعا در دین مبین اسلام دارای اهمیت خاصی بوده و به آن بسیار سفارش شده است. امام رضا (علیه السلام) مانند دیگر ائمه معصومین (علیهم السلام) به این امر توجهی خاص داشتند و به شیعیانشان سفارش می‌کردند: «لا تمل من الدعاء فانه من الله بمکان؛ از دعا کردن ملول و خسته نشوید که دعا در نزد خدا جایگاهی دارد» (حر عاملی، 1409، ج 7: 61).
دعا در لغت به معنی صدا زدن و به یاری طلبیدن و در اصطلاح اهل شرع، گفتگو با حق تعالی، به نحو طلب حاجت و درخواست حل مشکلات از درگاه او یا به نحو مناجات و یاد صفات جلال و جمال ذات اقدس اوست. کلمه‌ی دعا و مشتقاتش که بیش از 200 بار در آیات قرآن کریم به کار رفته، از ریشه‌ی «دَعَوَ» و به معنی خواندن، حاجت خواستن و استمداد بوده و گاهی منظور از آن، مطلق خواندن است.
امام رضا (علیه السلام) دعا را سلاح پیامبران می‌دانستند (کلینی، 1381، ج 2: 198). خدای بزرگ در قرآن کریم نتیجه‌ی رویگردانی از دعا را آتش دانسته و از انسان‌ها خواسته که به درگاهش پناه برده و از او درخواست و مسئلت کنند تا بدین‌طریق به آرزوها و اهداف خود برسند؛
وَ قَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ؛ پروردگار شما فرموده است: بخوانید مرا تا شما را اجابت کنم. همانا کسانی که از عبادت من سرکشی می‌کنند، زود باشد که به حالت ذلت و خواری داخل دوزخ شوند (غافر/ 60).
امام رضا (علیه السلام) بهترین دعا را صلوات بر محمد و آل محمد دانسته‌اند. «ابن فضال» نقل کرده است: امام رضا (علیه السلام) فرمودند: هر کس قدرت ندارد کفاره‌ی گناهان خود را بدهد، باید بر محمد و آل او (صلی الله علیه و آله و سلم) صلوات بفرستد که صلوات، گناهان را از بین می‌برد و همچنین فرمودند: صلوات بر محمد و آلش (صلی الله علیه و آله و سلم) در نزد خداوند، ثواب تکبیر و تهلیل دارد (کلینی، 1381، ج 2: 476).
گاهی دعاهای ما مستجاب نمی‌شود. امام رضا (علیه السلام) در این باره پاسخش را به احمدبن محمد که به ایشان اظهار کرده بود چند سال است حاجتی دارم و آن را از خدا خواسته و دعا می‌کنم، ولی دعایم مستجاب نشده است، فرمودند: «ای احمد، مراقب باش که شیطان بر تو چیره نگردد تا تو را مأیوس و ناامید کند که امام باقر (علیه السلام) می‌فرمودند: «مؤمن نیاز خود را از خدا می‌خواهد، خداوند اجابت آن را به تأخیر می‌اندازد، برای اینکه ناله و گریه و زاری او را دوست می‌دارد». پس امام رضا (علیه السلام) فرمودند: «سوگند به خدا تأخیر برآوردن نیازهای دنیوی مؤمنان برای آنها بهتر از تعجیل در برآوردن است.» دنیا چه ارزشی دارد؟ امام باقر (علیه السلام) می‌فرمودند: «سزاوار است که دعای مؤمن در حال آسایش مانند دعایش در حال سختی باشد.» بعد امام رضا (علیه السلام) فرمودند: «باید به گفتار خداوند بیشتر اطمینان داشته باشی، چرا که خداوند به وعده‌ی خود وفا می‌کند و می‌فرماید: «از رحمت خدا مأیوس نشوید.» (زمر/ 53). بنابراین، اعتماد تو به خدا باید بیشتر از دیگران باشد و در خانه‌ی دل را به راه یافتن چیزی جز خوبی نگشایی و همیشه در شما حالت امیدواری باشد که خداوند فرموده است: «هرگاه بندگانم مرا بخوانند، پس من نزدیکم و خواسته‌ی دعاکننده را هنگامی که مرا بخواند، اجابت می‌کنم» (کلینی، 1381، ج 2: 488).
همچنین، آن حضرت فرمودند: «خداوند اجابت دعای مؤمن را به شوق شنیدن دعایش به تأخیر می‌اندازد و می‌گوید: «این صدایی است که دوست دارم آن را بشنوم». (فقه‌الرضا، 1406ق: 345).

4. مهرورزی

امام رضا (علیه السلام) اسوه‌ی مهر و عاطفه نسبت به بندگان خدا بودند. در زیارتش آمده است: «السلام علیک ایها الامام الرئوف» (مجلسی، 1400 ق، ج 120: 57). ایشان بیشترین محبت و مهربانی را نسبت به مردم، اهل خانه و خدمتگزارانشان داشتند. در روزی که آن بزرگوار مسموم شدند و به شهادت رسیدند، بعد از آنکه نماز ظهر را خواندند، به فردی که نزدیکشان بود فرمودند: مردم (منظور اهل خانواده، کارکنان و خدمتگزارانشان بودند) غذا خورده‌اند؟ آن فرد جواب داد: آقای من در چنین وضعیتی کسی می‌تواند غذا بخورد؟ وقتی امام (علیه السلام) متوجه شدند کسی غذا نخورده، نشستند و دستور دادند سفره را بیاورند، همه را بر سر سفره دعوت کردند و آنها را یکی‌یکی مورد محبت قرار دادند (صدوق، 1404ق، ج 2: 498).
درباره‌ی مهرورزی آن حضرت، «معمربن خلاد» نقل کرده است: ابوالحسن الرضا (علیه السلام) هنگامی که بر سفره‌ی غذا می‌نشستند، سینی بزرگی نزد او گذاشته می‌شد. امام (علیه السلام) از بهترین غذاهایی که حاضر بود از هر کدام مقداری برمی‌داشتند، در سینی می‌گذاشتند و دستور می‌دادند که آن را بین بینوایان و درماندگان پخش کنند. سپس این آیات را تلاوت می‌کردند: «فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَة وَمَا أَدْرَاکَ مَا الْعَقَبَة فَکُّ رَقَبَة أَوْ إِطْعَامٌ فِی یَوْمٍ ذِی مَسْغَبَة یَتِیمًا ذَا مَقْرَبَة أَوْ مِسْکِینًا ذَا مَتْرَبَة» (بلد/ 16-11). امام (علیه السلام) از عقبه به عنوان طعام خوراندن به ایتام یاد می‌کنند. بعد از آن می‌فرمودند: خداوند، دانا بود که همه ی انسان‌ها، توان آزاد کردن بنده را ندارند، با اطعام طعام، راه بهشت را برای آنان گشود (صدوق، 1404ق، ج2: 264).
امام رضا (علیه السلام) به یارانشان می‌فرمودند:
قال رسول الله: لاتزال امتی بخیر ما تحابوا و اداوالامانه و اجتنبوا الحرام و قروا الضیف و اقموا الصلاه و اتو الزکاه و فاذا لم یفعلوا ذالک ابتلوا بالقحط و السنین؛ رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: تا زمانی که امت اسلام همدیگر را دوست بدارند، امانت را بازگردانند، از حرام بپرهیزند و میهمان را تکریم کنند، نماز را بپا داشته و زکات بپردازند، در خیر و سعادت و خوشبختی هستند و اگر چنین نکنند، گرفتار قحطی و خشکسالی می‌شوند (حرعاملی، 1409ق، ج 15: 254).
یکی از اصول معنوی رسیدن به آرامش، مهرورزی و عشق و محبت به دیگران است، همانگونه که پیامبران و مردان الهی به خاطر محبت، بر قلب‌های خود و مردم حاکم شده بودند. حضرت علی (علیه السلام) در این باره فرموده‌اند: «قلوب الرجال وحشیه، فمن تالفها اقبلت علیه؛ دل‌های مردم گریزان است، پس به کسی روی می‌آورند که خوشرویی کند و با محبت باشد» (سیدرضی، 1369: 248).
امام رضا (علیه السلام) مهرورزی را از ابزارهای آرامش و سعادت می‌دانستند و دوستی با مردم را نیمی از عقل به حساب می‌آوردند. لذا، به دوستان و شیعیان خود سفارش می‌کردند تا به هم هدیه بدهند و در این باره فرموده‌اند: «الهدیه تذهیب الفعائنمن الصدر؛ هدیه، کینه‌ها را می‌زداید» (صدوق، 1404ق، ج2: 37). همچنین می‌فرمودند:
صل رحمک ولو بشر به من ماء و افضل ما توصل به الرحم کف الاذی عنها و صله الرحم منساة فی الاجا، محببه فی الاهل؛ به خویشاوندانت بخشش کن، اگرچه به نوشیدن آبی باشد و برترین بخشش به خویشاوندان آن است که به آنها آزار نرسانی. صله‌ی رحم، مرگ را به تأخیر می‌اندازد و مایه‌ی دوستی در خانواده و خویشاوندان می‌شود (محدث نوری، 1407ق، ج 12: 103).
مهرورزی آن حضرت تا آنجا رسیده بود که در یکی از مناظره‌ها در پاسخ شخصی که از ایشان پرسیدند، آیا از خاندان شما کسی هست که به شیخین ناسزا گوید؟ ایشان ضمن پاسخ منفی فرمودند: آن دو را دوست بدار، به آنان مهرورزی کن و برای آنان از خدا آمرزش بخواه.
امام رضا (علیه السلام) بر این عقیده بودند که مهرورزی باعث دفع بلا می‌شود. لذا، سفارش می‌کردند: «به یکدیگر مهر و محبت داشته باشید و با هم مهربانی کنید، زیرا با وجود افراد مؤمن و با محبت در جامعه، خداوند بلاهای آسمانی را از دیگران دفع می‌کند» (مجلسی، 1400ق، ج 74: 390).
برای چگونه مهر ورزیدن امام رضا (علیه السلام) دستورالعمل جامعی بدین شرح ارائه کرده‌اند:
اتق فی جمیع امورک و احسن خلقک و اجمل معاشرتک مع الصغیر و الکبیر و تواضع مع العلماء و اهل الدین و ارفق بما ملکت یمینک و تعاهد اخوانک و تسارع فی قضاء حوائجهم و ایاک و الغیبه و النمیمه و سوء الخلق مع اهلک و عیالک و احسن مجاوره من جاورک، فان الله یسالک عن الجار و قد روی عن رسول الله ان الله تبارک و تعالی اوصانی فی الجار حتی ظننت انه یرثنی و بالله التوفیق؛ در همه جا و جمیع امور تقوا داشته باش؛ خلق و خوی خود را نیکو گردان؛ معاشرت خود را با کوچک و بزرگ نیکو قرار بده؛ در مقابل علما و دانشمندان تواضع کن؛ در مقابل دین‌داران و اهل دیانت متواضع باش؛ با زیردستان خود با نرمی رفتار کن؛ نسبت به برادران دینی متعهد باش؛ در برآوردن حوائج برادران دینیت تسریع نما؛ از غیبت کردن و سخن‌چینی و بدخلقی با اهل و عیال خود پرهیز کن؛ با همسایگان خود به نیکی رفتار کن که خداوند در مورد حق همسایه از تو سؤال خواهد کرد. از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت شده است که فرمودند: خدای تبارک و تعالی آنقدر مرا درباره‌ی همسایه توصیه کرد که گمان کردم همسایه از من ارث می‌برد (فقه الرضا، 1406ق: 401).

5. خوش‌بینی

امام رضا (علیه السلام) که الگو و اسوه‌ی اسلام ناباب محمدی بودند، سفارش می‌کردند تا مؤمنین به یکدیگر خوش‌بین باشند، کینه‌ها را از دل بزدایند و از لغزش های دیگران چشم‌پوشی کنند.
آن حضرت فرمودند:
عقل انسان کامل نمی‌شود تا در او 10 خصلت باشد، امید خیر در او باشد و از شر او ایمن باشند، خوبی کم دیگران را نسبت به خودش زیاد ببیند و خوبی فراوان خودش را نسبت به دیگران کم به حساب آورد و از اینکه از او چیزی بخواهند خسته نشود (حرانی، 1401ق: 443).
آنگاه فرمودند:
هیچ‌کس را نمی‌بیند مگر اینکه با خود می‌گوید: او از من بهتر و پرهیزگارتر است. مردم دو گونه‌اند: کسانی که بهتر و با تقواتر از او هستند و کسانی که بدتر و پست‌تر از او هستند. پس هرگاه شخصی را که بدتر از اوست، ببیند به خودش بگوید: شاید خوبی‌های او مخفی است و بهتر است برای او و خوبی من ظاهر و برای من شر است و وقتی کسی را دید که بهتر و پرهیزگارتر از اوست، برایش تواضع کند تا اینکه به وی ملحق شود و وقتی این کار را کرد، عظمتش بیشتر و شهرتش بهتر و سرآمد اهل زمانش می‌شود (همان: 445).
خوش‌بینی، روشی برای بازگرداندن توجه از ناخشنودی‌ها به خوشی‌های زندگی است. در این روش، امور فرح‌بخش و شادی‌آور بر فضای روح و روان انسان وارد شده و از شدت درد و رنج انسان کاسته می‌شود.
لذا، امام رضا (علیه السلام) فرمودند: «مؤمن کسی است که وقتی نیکی کرد خوشحال می‌شود و وقتی بدی کرد استغفار می‌کند و مسلمان کسی است که مسلمانان از دست و زبان او سلامت باشند و از ما نیست، کسی که همسایگان از آفت او ایمن نباشند» (حر عاملی، 1409ق، ج8: 565). باز فرمودند: «اگر از مردی یاد کردید و او حاضر بود، با کنیه بخوانیدش و اگر غایب بود، او را با نام بخوانید» (حرانی، 1401ق: 450)، زیرا کسی که نسبت به مردم خوش‌گمان باشد، می‌تواند دوستی آنها را به دست آورد.
از فرمایش‌های امام رضا (علیه السلام) چنین برداشت می‌شود که خوش‌بینی، علاوه بر سلامت دنیوی، آرامش روانی و نجات از بیماری‌های روحی، برای انسان، سلامت اخروی نیز به همراه دارد. کسی که دارای حُسن ظن به خداوند باشد، به فوز بهشت نائل می‌شود (صدوق، 1407ق: 430). به طور یقین حُسن ظن و خوش‌بینی، راحتی قلب و سلامتی دین را تضمین می‌کند (آمدی، 1366: 253). در مقابل خوش‌بینی، بدگمانی و سوء‌‌ظن قرار دارد که خداوند در قرآن می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثِیرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ؛‌ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از بسیاری از گمان‌ها بپرهیزید. همانا بسیاری از گمان‌ها گناه است» (حجرات / 12).
هنگامی که انسان سوء‌ظن پیدا کند، روح او ناتوان و فرسوده می‌شود. آنگاه این بیماری به جسم اثر می‌گذارد. وقتی بیماری به جسم انسان راه پیدا کند، جسم ضعیف شده، پذیرای بیماری‌های دیگر می‌شود. بدگمانی، کارهای انسان را فاسد می‌کند و باعث می‌شود که به خاطر این حالت روانی، دست به هر کاری بزند. لذا، سوء‌ظن، انسان را نه تنها گرفتار بیماری غیبت، تهمت و جاسوسی، ترس، بخل و حرص می‌کند، بلکه در انسان انگیزه‌ی انجام همه‌ی بدی‌ها را به وجود می‌آورد، زیرا سوء‌‌ظن انسان سالم را بیمار و دل‌های آرام را مضطرب و پریشان می‌سازد.

6. صبر در برابر مشکلات

با بررسی زندگی پربرکت امام رضا (علیه السلام) مشاهده می‌شود که ایشان نیز همچون دیگر ائمه معصومین (علیهم السلام) نمونه‌ی کاملی از صفت معنوی صبر و بردباری بودند. یکی از موقعیت‌های دشواری که ایشان با آن روبه‌رو شدند، زمانی بود که مأمون، آن بزرگوار را به خراسان دعوت کرد. حضرت برای وداع خانه‌ی خدا به مکه رفتند. لحظه‌ی جدایی آن حضرت از فرزندش حضرت جواد (علیه السلام) رسیده بود، اما ایشان با دلی استوار و مطمئن به قضا و قدر الهی، این مصیبت را تحمل کردند. شکیبایی و بردباری آن حضرت در دوره‌ی خلافت مأمون در برابر سیاست‌های مرموز و پشت پرده‌ی او به ویژه جریان ولایتعهدی، درجه‌ی صبر و تحمل آن حضرت را برای ما آشکار می‌کند.
امام رضا (علیه السلام) در دوران زندگی‌شان و زندانی بودن پدر بزرگوارشان مکرر سعه‌ی صدر از خود نشان می‌دادند و مراقب اهل و عیال پدر ارجمندشان بودند. ایشان با بردباری و شکیبایی در برابر افرادی که با ایشان ستیزه و نزاع داشتند، مقاومت می‌کردند. در برابر دهن کجی‌های دیگران سعی داشتند سکوت کنند. افرادی بودند که نسبت به ایشان بی‌احترامی می‌کردند، اما آن بزرگوار در برابر آنها خاموشی را برمی‌گزیدند. امام رضا (علیه السلام) می‌فرمودند:
لا یکون المومن مومنا حتی یکون فیه ثلاث خصال: سنه من ربه و سنه من نبیه و سنه من ولیه. فالسنه من ربه کتمان سره. قال الله عزوجل: عالم الغیب فلا یظهر علی غیبه احد الا ارتضی من رسول و اما السنه من نبیه فمداراه الناس، فان الله عزوجل امر نبیه (صلی الله علیه و آله و سلم) بمداراه الناس فقال: خذ العفو و امربالعرف مو اعرض عن الجاهلین و اما السنه من ولیه فالصبر فی الباساء و الضراء فان الله عزوجل یقول: و الصابرین فی الباساء و الضراء؛ مؤمن، مؤمن نیست مگر اینکه سه خصلت داشته باشد: سنتی از پروردگارش، از پیامبرش و از ولّیش، اما سنت از پروردگارش کتمان سرّ اوست، که خدای عزوجل فرموده است: «عالم الغیب فلا یظهر علی غیبه احدا الا من ارتضی من رسول»، سنت از پیامبر، مدارا کردن با مردم است که خدای عزوجل پیامبرش را به مدارا با مردم امر کرده و فرموده است: «خُذِ الْعَفْوَ وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ» (الهی قمشه‌ای، 1338، اعراف/ 199) و اما سنت از ولّی، صبر در سختی‌ها و مشکلات است (طبرسی، 1407ق، ج 11: 241).
دنیا محل سختی‌ها و مشکلات است که خداوند فرمودند: «لَقَد خَلَقنا الإنسانَ فِی کَبَدٍ» (بلد. 4). چون ما دنیا را محل راحتی و آسایش می‌دانیم، از مشکلات و سختی‌ها آزرده خاطر می‌شویم. از امام رضا (علیه السلام) درباره‌ی بهترین بندگان خدا سؤال کردند، آن حضرت فرمودند:
الذین اذا احسنوا استبشروا و اذا اسائوا استغفروا و اذا اعطو شکروا و اذا ابتلوا صبروا و اذا غضبوا عفوا؛ کسانی هستند که چون نیکی کنند، از توفیقی که یافتند، شاد شوند و هرگاه کار بدی انجام دهند، از خدا آمرزش خواهند. هر وقت به آنها عطایی شود، شکرگزارند و چون در بلایی افتند، شکیبایی ورزند و هنگام خشم، از مورد غضب درگذرند. آن حضرت، صبر را از بهترین ویژگی بندگان خدا، ذکر کرده‌اند (صدوق، 1404ق، ج 2: 263).
ما باید این حقیقت را باور کنیم که راحتی برای دنیا آفریده نشده است. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: هر کس چیزی را طلب کند که آفریده نشده است خود را به زحمت انداخته و چیزی نصیبش نمی‌شود. گفتند: یا رسول الله آن چیست که خلق نشده است؟ فرمودند: «الراحه فی الدنیا؛ آسایش در دنیا خلق نشده است» (شعیری، 1414ق: 517) لذا باید بپذیریم که مشکلات قسمتی از زندگی ما هستند.
امام رضا (علیه السلام) صبر و شکیبایی را از ارکان ایمان دانسته و فرموده‌اند:
لا یستکمل عبد حقیقه الایمان حتی تکون فیه، خصال ثلاث، التفقه فی الدین و حسن التقدیر فی المعیشه و الصبر علی الرزایا؛ هیچ بنده‌ای حقیقت ایمان را به کمال نرساند، مگر اینکه در او سه خصلت باشد: در علم دین، بصیرت پیدا کند، در معیشت، اندازه‌ی نیکو نگه دارد و بر بلایا، صبر و شکیبایی کند (حرانی، 1401ق: 179).
سختی‌ها بر اساس تقدیر الهی است و تقدیر الهی به مصلحت انسان‌هاست. آنچه در اختیار ماست، واکنش ما به موقعیت ناخوشایند و ناملایم آن است، هر سختی مدتی دارد که سرانجام به پایان می‌رسد. هنگامی که فرزند معاذبن حبل فوت کرد، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) تسلیت نامه‌ای برایش فرستاد و این جمله را نوشت:
و اعلم ان الجزع لا یرد میتا و لا یدفع قدرا فأحسن العزاء و تنجز الموعود؛ بی تابی کردن نه مرده را بر می‌گرداند و نه تقدیر را دفع می‌کند، پس به نیکی، عزادار باش، وعده‌ی الهی را قطعی بدان و نسبت به آنچه بر تو و بر همه‌ی مردم حتمی است و به تقدیر الهی نازل شده تأسف نخور (همان: 59).
تجربه نشان داده که سختی‌های فراوان آمده و رفته‌اند و هیچ یک از آنها باقی نمانده است، حضرت علی (علیه السلام) فرمودند: «ان بقیت لم یبق الهم؛ اگر تو باقی بمانی اندوه باقی نخواهد ماند» (ابن ابی حدید، 1385، ج 20: 340). بنابراین، در این دنیای ناپایدار نه خوشی پایدار است و نه ناخوشی باقی می‌ماند.
خداوند در بعضی آیات قرآن، مؤمنان را در برابر حوادث و رویدادهای سخت به

عبارات مرتبط با این موضوع
۴ عامل مؤثر در سبک زندگی دانشگاه علم و صنعت …۴ عامل مؤثر در سبک زندگی شیوه‌نامه آیت‌الله بهجت برای داشتن زندگی بهترزندگینامه سلمان فارسی یکی از اصحاب پیامبرصچند کرامت از امام رضا ع امام هشتم ع و ماجرای تشییع جنازه موسی بن سیار که از یاران مدیریت حوزه علمیه استان قم اخبار موضوعاتی را که …با توجه به اینکه تاکنون بیش از موضوع اخذ شده در اداره مدارک علمی حوزه علمیه استان دیدنی های ایتالیا، مناطق دیدنی ایتالیادیدنی های ایتالیاایتالیامناطق دیدنی ایتالیاجاذبه های گردشگری ایتالیامراکز خانوووووووومی دوستت دارمخانوووووووومی دوستت دارم یاد باد آن روزگاران یاد باد یادت بخیر گذشته چه خاطراتی حجاب وعفاف حجاب از منظر قرآن و روایاتقرآن کریم برای عبرت و راهنمایی مردم، داستانهای گوناگونی را نقل کرده که میان همه آنها آیا در زمان حکومت اسلامی پیامبرص و حضرت علیع، …برای روشن شدن جواب، باید به این مطالب توجه کرد حکم پوشش اسلامی با نزول این آیه از قرآن خصوصیات یک مرد خوب برای ازدواج چیست؟ شهر سوالبسمه‌تعالی با عرض سلام وتحیت خواهر گرامی برای تاخیر و یا به سرانجام نرسیدن ازدواج اداره اموربازنشستگان وموظفین آموزش وپرورش …از امام صادق ع که رسول خدا ص فرمود ازتجلیل خدا است احترام کردن به مسلمان سپید مویبررسی حدیثی منسوب به امام حسینع در مذمت …در ابتدای این حدیث لفظ مع آمده این یعنی اینکه علامه مجلسیره دارد حدیث را از کتاب ۴ عامل مؤثر در سبک زندگی دانشگاه علم و صنعت ایران مدیریت ۴ عامل مؤثر در سبک زندگی شیوه‌نامه آیت‌الله بهجت برای داشتن زندگی بهتر زندگینامه سلمان فارسی یکی از اصحاب پیامبرص چند کرامت از امام رضا ع امام هشتم ع و ماجرای تشییع جنازه موسی بن سیار که از یاران حضرت رضا خانوووووووومی دوستت دارم نوجوانی و علاقه به مد آسیب شناسی الگوهای رفتاری در نوجوانی پرونده روی میز نشان می داد که مدیریت حوزه علمیه استان قم اخبار موضوعاتی را که شما نمی با توجه به اینکه تاکنون بیش از موضوع اخذ شده در اداره مدارک علمی حوزه علمیه استان قم به حجاب وعفاف حجاب از منظر قرآن و روایات قرآن کریم برای عبرت و راهنمایی مردم، داستانهای گوناگونی را نقل کرده که میان همه آنها از دیدنی های ایتالیا، مناطق دیدنی ایتالیا دیدنی های ایتالیاایتالیامناطق دیدنی ایتالیاجاذبه های گردشگری ایتالیامراکز گردشگری آیا در زمان حکومت اسلامی پیامبرص و حضرت علیع، حجاب اجباری آیا در زمان حکومت اسلامی پیامبرص و حضرت علیع، حجاب اجباری بوده و برخوردی می شد؟ فن بیان،اصول سخنرانی و هنرگویندگی وگفتگو روش ها و فنون فن بیان،اصول سخنرانی و هنرگویندگی وگفتگو آشنائی با فن خطابه ، اصول مخاطب شناسی ، مناظره خصوصیات یک مرد خوب برای ازدواج چیست؟ شهر سوال بسمه‌تعالی با عرض سلام وتحیت خواهر گرامی برای تاخیر و یا به سرانجام نرسیدن ازدواج مورد نظر اداره اموربازنشستگان وموظفین آموزش وپرورش استان فارس از امام صادق ع که رسول خدا ص فرمود ازتجلیل خدا است احترام کردن به مسلمان سپید موی

اشتباهات رایج سبک زندگی که باعث چاقی میشود

[ad_1]

برای کم کردن وزن نیازی نیست که حتماً روزی 5 کیلومتر بدویید و 1000 کالری کمتر مصرف کنید اما مسلماً با انجام روزانه اشتباهات رایج نیز نخواهید توانست به تناسب اندام دلخواه خود برسید.

به گزارش آلامتو و به نقل از مجله تناسب اندام؛ فکر می‌‌کنید که باید چند کیلوگرم از وزنتان را کم کنید؟ تا به حال برایتان این اتفاق افتاده است که میزان ورزش‌تان را افزایش داده‌اید اما وزن کم نکرده‌اید؟ یا شاید حتی یک یا دو کیلوگرم وزن چرب اضافه کرده باشید؟

اگر اینطور است، بدانید که شما تنها کسی نیستید که این مشکل را دارد و احتمالا گرفتار یک یا چند عادت چاقی هستید که مانع دستیابی شما به پتانسیل واقعی‌تان می‌شود. در اینجا نگاهی می‌اندازیم به رایج‌ترین عادات چاقی و برخی راه حل‌های کاهش وزن.

افراط در استفاده از نوشیدنی‌های ورزشی، بارها و ژل ها

نوشیدنی‌های ورزشی، بارها و ژل‌ها عالی هستند و می‌توانند کارایی شما را افزایش دهند اما بسیاری از ورزشکاران در استفاده از آنها زیاده‌روی می‌کنند و صدها کالری اضافی دریافت می‌کنند.

همه جلسات تمرینی به مکمل‌های غذایی ورزشی نیاز ندارند. فقط اگر برای یک مسابقه سه گانه یا ماراتن تمرین می‌کنید، واقعا به مکمل قابل حمل برای سواری‌ها و دویدن‌های طولانی نیاز دارید.

نوشیدنی‌های ورزشی برای تمرینی که حداقل ۹۰ دقیقه طول می‌کشد، عالی هستند زیرا کربوهیدرات‌هایی با جذب راحت برای عضلات شما فراهم می‌کنند. برای تمرینات کوتاهتر، آب مناسب است. اما شما می‌توانید برای سوخت رسانی به اکثر تمرینات، مواد غذایی واقعی و سیرکننده بخورید. از محصولات غذایی ورزشی برای جلسات تمرینی و مسابقات طولانی‌تر استفاده نمایید ــ شما هر روز هفته به آن‌ها نیاز ندارید.

در مورد تغذیه ریکاوری‌تان،بجای یک نوشیدنی ریکاوری با کالری بالا، مواد غذایی واقعی بخورید. بسیاری از محصولات ریکاوری، غنی از کالری هستند. علاوه براین، بهتر است غذاهای واقعی که پروتئین خالص را با کربوهیدرات‌ها ترکیب می‌کنند، بخورید، مانند یک ساندویچ بوقلمون، ماست یونانی با میوه، پنکیک پروتئین یا سایر گزینه‌های غنی از پروتئین.

استفاده کردن از غذا بعنوان پاداش

بسیاری از افراد فعال، وعده غذایی تقلب‌شان را می‌شناسند و نمی‌توانند برای پرخوری پس از تمرین‌شان صبر کنند. آن‌ها به غذا بعنوان پاداشی برای تمرین کردن، نگاه می‌کنند. برای ورزشکاران، چندان غیر معمول نیست که در وعده ریکاوری، چندین برابر کالری‌هایی که اندکی قبل در طول تمرین سوزانده‌اند را مصرف کنند.

این باور غلط که چون تمرین سختی در آن روز را انجام داده‌اید، هر چیزی که دوست دارید می‌توانید بخورید، همان دلیلی است که مانع کاهش وزنتان می‌شود. کالری سوزانده شده با ورزش در مقایسه با کالری‌هایی که می‌توانید در عرض چند دقیقه از غذاهای بدرد نخور دریافت کنید، نسبتا ناچیز است.

اگر پس از یک تمرین سخت، گرسنه می‌شوید، سعی کنید اشتهایتان را با مواد غذایی سیرکننده‌ای مانند میوه‌ها و سبزیجات، پروتئین خالص و غلات سبوس دار، مدیریت کنید. اگر از نظر ذهنی به آن وعده تقلب نیاز دارید، آن را به بعد از یک مسابقه یا سخت‌ترین روز تمرین‌تان موکول کنید اما آن را هر روز نخورید.

مصرف بیش از حد آبجو

اگر پس ار تمرین و در حین تماشای برنامه مورد علاقه‌تان، چند بطری آبجو می‌خورید، احتمالا فکرش را نخواهید کرد که آن نوشیدنی‌ها در مشکلات وزن شما دخیل باشند. خبر مهم: آن‌ها بخوبی می‌توانند این کار را انجام دهند!

الکل، یکی از بدترین آفات رژیم غذایی است و حتی مقدار کمی از آن می‌تواند رژیم غذایی‌تان را خراب کند. در واقع، یک پژوهش نشان داده است که از میان تمام عاداتی که می‌توانند به افزایش وزن منجر شوند، نوشیدن الکل، بدترین عادت است (حتی بدتر از بیرون غذا خوردن و تماشای زیاد تلویزیون).

دلیلش این است که: الکل به القاء تغییراتی در مغز که اشت‌های شما را فعال می‌کنند، کمک می‌کند. در عین حال بر نواحی دیگری از مغز که پاسخ احساس خوب به غذا را افزایش می‌دهند، تاثیر می‌گذارد بنابراین ما می‌خواهیم که بیشتر غذا بخوریم.

تحقیقات نشان می‌دهند که نوشیدن الکل قبل از یک وعده غذایی، گرسنگی را افزایش خواهد داد و لذت شما از خوردن غذا را بیشتر می‌کند بنابراین سخت‌تر قادر خواهید بود میزان وعده غذاییتان را کنترل کنید. بعلاوه، الکل باعث ایجاد اختلال در خواب می‌شود که به یک عادت مخرب دیگر منجر می‌شود: کمبود خواب.

نداشتن خواب کافی

صدها مطالعه در حال حاضر نشان می‌دهند افرادی که خواب کافی ندارند، معمولا چاق‌تر از کسانی هستند که ۷ تا ۹ ساعت در شب می‌خوابند. هنگامیکه شما کمتر از ۷ ساعت خواب شبانه داشته باشید، هورمون‌های گرسنگی و همچنین تمایل به خوردن غذاهای پرچرب و پرکالری افزایش می‌یابد.

بعلاوه، مطالعات دیگر نشان می‌دهند که خوردن در شب، مکانیسم‌های طبیعی کنترل اشتها و گرسنگی بدن را برهم می‌زند و باعث می‌شود کالری بیشتری بخورید. از آنجا که انسان‌ها، خفاش یا خون آشام نیستند، قانون خوبی است که بعد از ساعت ۸ شب چیزی نخورند و سعی کنند هر شب حداقل ۷ ساعت بخوابند.

تنبلی

ممکن است شما بسختی تمرین کرده یا حتی یک یا دو مسابقه را تمام کرده باشید اما اگر هنوز هم در حال افزایش وزن هستید، این احتمال وجود دارد که تنبل باشید و در طول روز، تحرک کافی نداشته باشید.

تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که از همه لاغرترند، بیشتر از همه در طول روز حرکت می‌کنند و کالری بیشتری از آنچه گرمازایی ناشی از فعالیت غیر ورزشی (NEAT) نامیده می‌شود، می‌سوزانند. اینها، افرادی هستند که آرام و قرار ندارند، مدام از جایشان بلند می‌شوند و راه می‌روند و برای مدت زمان طولانی،ی کجا نمی‌نشینند. بسیاری از ورزشکاران، آنقدر پس از تمرین کردن خسته هستند که اگر فرصتش پیش بیاید، فقط یکجا می‌نشینند و تلویزیون تماشا می‌کنند. آن‌ها اساسا کالری کمتری می‌سوزانند، چون کمتر حرکت می‌کنند. یک مطالعه دریافت خانم‌ها در طول روزهایی که یک تمرین سخت انجام می‌دهند، ۷۰ کالری کمتر نسبت به روزهایی می‌سوزانند که ورزش نمی‌کنند.

بمنظور شکستن این عادت، زمانی که صرف نشستن یا تماشای تلویزیون می‌کنید را محدود کنید و مطمئن شوید حداقل ساعتی یکبار از سرجایتان بلند می‌شوید، قدم می‌زنید و مقداری انرژی مصرف می‌کنید. یک قانون خوب در هنگام تماشای تلویزیون این است که در طول پیام‌های بازرگانی از جایتان بلند شوید و حرکات کششی انجام دهید یا حرکت کنید.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
سه راز جالب مردان که باعث میشود عاشق زنی شوندخرید رفتن ، عبارتی که مردان از آن متفرند روانشناسی رفتار با آقایان ، این مورد را همسرداری،آیین همسرداری ،ناگفته های مسایل زناشویی …نوزاد خود را قبل از به دنیا آمدن ببینید زندگی زناشویی خود را با گذشت زمان گرم و تازه اگزمابیماری پوستی چیست؟علائم آن کدام است و …اگزمابیماری پوستی چیست؟علائم آن کدام است و چگونه درمان میشود؟عروس مد ارایشعروس مد ارایش عروس مد ارایش اموزش ارایشگریمعکس لباس زنانهعکس کیف و کفش زنانهفرمول فواید بینظیر کرم رازیانه بر پوستطرز تهیهخرید رفتن ، عبارتی که مردان از آن متفرند روانشناسی رفتار با آقایان ، این مورد را رژیم لاغریرژیم غذایی رژیم لاغری سریع رژیم چاق شدن انواع غذای رژیمی لاغریرژیم های لاغری سریع غذای رژیمی سبزیجاترژیم برای چاقیغذای رژیم لاغری ۱۰ روزه برای آب کردن چربی های اضافهرژیم لاغری ۱۰ روزه برای آب کردن چربی های اضافه اگر قصد دارید خیلی سریع وزن و چربی های برنامه بدنسازی فیتنسبرنامهبرنامه بدنسازی فیتنسبرنامه فیتنسبرنامه بدنسازی ۱۵ گام تا افزایش قدرت در بدنسازی اخبار کلینیک نوین مرکز تخصصی جامع اعصاب و …در این مطلب شما را با چند کمبود ماده‌ی مغذی آشنا می‌کنیم که امکان افسرده شدن را بالا سه راز جالب مردان که باعث میشود عاشق زنی شوند سایر مطالب زنان ، مردان ، کودکان در اولین ملاقات این نباید ها را در نظر بگیرید مردانی که همسرداری،آیین همسرداری ،ناگفته های مسایل زناشویی کلوب شلوار بارداری و نکته هایی که باید در خرید آن دقت کرد انجماد تخمک یکی از راه های تقویت قدرت عروس مد ارایش عروس مد ارایش عروس مد ارایش اموزش ارایشگریمعکس لباس زنانهعکس کیف و کفش زنانهفرمول رنگ اگزمابیماری پوستی چیست؟علائم آن کدام است و چگونه درمان میشود اگزمابیماری پوستی چیست؟علائم آن کدام است و چگونه درمان میشود؟ فواید بینظیر کرم رازیانه بر پوستطرز تهیه خرید رفتن ، عبارتی که مردان از آن متفرند روانشناسی رفتار با آقایان ، این مورد را در رژیم لاغریرژیم غذایی رژیم لاغری سریع رژیم چاق شدن مقالات سلامت انواع غذای رژیمی لاغریرژیم های لاغری سریع غذای رژیمی سبزیجاترژیم برای چاقیغذای رژیمی رژیم لاغری ۱۰ روزه برای آب کردن چربی های اضافه رژیم لاغری ۱۰ روزه برای آب کردن چربی های اضافه اگر قصد دارید خیلی سریع وزن و چربی های اضافه اخبار کلینیک نوین مرکز تخصصی جامع اعصاب و روان کلینیک در این مطلب شما را با چند کمبود ماده‌ی مغذی آشنا می‌کنیم که امکان افسرده شدن را بالا می وبلاگ روانشناسی شفای درون اختلالات روانپزشکی و توصیه های درمانی اختلال روان تنی اختلالی که تحت تاثیر ذهن قرار دارد یا در شدیدترین حالت توسط ذهن ایجاد

ارتباط سبک زندگی و کمردرد

جام جم سرا: دکتر نادر معروفی افزود: به غیر از مجموع بیماریهایی که منجر به آسیب در ستون فقرات می شود مانند مشکلات ژنتیکی و مادرزادی، عفونتها، تومورها، حوادث و کهنسالی، بخش عمده‌ای از اختلالات ستون فقرات ناشی از اختلال در بهداشت حرکتی و نحوه عملکرد در زندگی و محیط کار و همچنین شیوه و سبک زندگی افراد جامعه است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: از جمله مواردی که منجر به اختلال در بهداشت حرکتی ستون فقرات بیمار میگردد به مواردی چون آسیبهای ناگهانی به ستون فقرات که معمولاً در تغییر حالتهای ناگهانی و به علت عدم آمادگی فیزیکی فرد رخ می دهد، آسیبهای تدریجی که در اثر تکرار حرکات غلط در دراز مدت ایجاد می گردند و در نهایت بی‌تحرکی و سکون بیش از حد فرد که در حالتهای ایستا و ساکن در زمان طولانی ایجاد میشوند مانند نشستن‌های طولانی مدت پشت میز کار که باعث عدم تعادل بین استراحت و فعالیت فرد می گردد، اشاره کرد.

به نقل از مهر، دکتر معروفی راهکارهای مقابله با ناهنجاریهای ذکر شده را تقویت سیستم عضلانی - حرکتی جهت مقابله با فشارهای ناگهانی ، عدم انجام حرکات تکراری و ممتد و همچنین داشتن استراحت یا تغییر وضعیت در زمانهای مناسب - هر ۲۰ دقیقه یکبار - بین انجام فعالیتهای روزمره برشمرد و تأکید کرد همواره انجام شیوه‌های پیشگیرانه که توسط فرد و با مشورت با متخصصان و خصوصاً فیزیوتراپیست‌ها انجام می شود نه تنها نتیجه بهتری دارد بلکه به لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفه بوده و هزینه‌های کمتری را در بخش سلامت به جامعه تحمیل می کند.

وی در پایان شیوه‌های درمان اختلالات ستون فقرات را از مهمترین محورهای مورد بحث در بیست و پنجمین کنگره سالانه انجمن فیزیوتراپی ایران عنوان کرد و گفت: این کنگره از ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت ماه سال جاری با حضور بیش از ۳ هزار فیزیوتراپیست و جمع کثیری از متخصصین سایر رشته‌های علوم پزشکی از سراسر کشور در هتل المپیک تهران برگزار می شود.

علائم اصلی راهنمایی در جاده زندگی زناشویی

جام جم سرا:

بوق نزنید: یعنی فریاد کشیدن ممنوع!

خطر ریزش کوه: یعنی وقتی تو ناسپاس هستی، وقتی توهین و فحاشی می کنی، پس منتظر باش تکه سنگ ها بر سرت ریزش کند!

سبقت ممنوع: چرا همسرت را رقیب خود می دانی؟ با او همراه و همفکر و همدرد شو! اگر موفقیتی کسب کند، مطمئن باش که تو هم در آن سهیم هستی!

با نور بالا حرکت نکنید: یعنی هرگز تصور نکن که حق به جانب توست؛ و در جاده زندگی جوری عمل نکن که همسرت تعادل و توان صحبت و گفتمان و اظهار نظر نداشته باشد. مطمئن باش وقتی ماشین مقابل که همسرت است، نتواند خوب ببیند، تو پیروز نیستی! بلکه با تو تصادف می کند، آن وقت چه می شود؟ هیچ! فقط یک خسارت دوبله!

خطر سقوط بهمن: یعنی در جاده زندگی، مدام پرخاش نکن، مدام فریاد نکن، مدام قهر نکن و مدام... باور کن که تو با صدای اشتباهات کوچکت، باعث می شوی که خرده برف ها به هم آمیخته و به تدریج به بهمن عظیمی تبدیل شوند و در نهایت، سر از دادگاه حمایت خانواده در آوری و آخرش مهر طلاق بر پیشانی ات می خورد و بس!

جاده، دو طرفه است: یعنی فقط به فکر کاستی های خودت نباش! الان خسته ای، بعد خسته ای، بعد می خواهی فیلم دلخواهت را ببینی، بعد می خواهی استراحت کنی و بعد... زندگی یک جاده دو طرفه است، کمی هم به همسرت بیندیش و ببین کاستی های او چیست؟ خواسته هایش را جامه ی عمل بپوشان و... یکه تازی و فقط به فکر خود بودن، ممنوع!

پانصد متر تا محل پارک: یعنی گاهی کار را تعطیل کن و برای تفریح و استراحت همسرت وقت بگذار. ارزش هر چیز در زندگی ما به میزان زمانی است که برای آن صرف می کنیم! باور کن مانند همان وقتی است که شما در جاده به پارک می رسید و چای و شیرینی مختصری میل می کنید و وقتی پشت فرمان قرار می گیرید، انرژی بیشتری نسبت به قبل دارید. باور کنید که زندگی هم این گونه است! یک بار امتحان کنید.

حداکثر سرعت مجاز، 110 کیلومتر: وقتی در جاده، راننده ای را می بینید که بیشتر از حد مجاز می راند و ماشین او به صورت مارپیچ حرکت می کند، چه می گویید؟ بی شک می گویید: به زودی تصادف می کند یا از پرتگاهی پرت می شود! جاده زندگی هم این گونه است:
- وقتی شما هر طور دوست دارید می تازید.
- وقتی مدیریت احساس ندارید و هر گاه که به هر دلیل خشمگین می شوید، هر کاری که می توانید می کنید و هر حرف زشتی را می زنید و نمی دانید که، خشم و خجالت، هر دو با (خ) آغاز می گردد و بدانید که این مسایل بی دلیل نیست!

سری به دادگاه و زندان ها بزنید... تمام افرادی که به دلیل خشم، عمل زشتی از آنان صادرشده است، هرگز سر خود را بالا نمی گیرند و ابراز خوشحالی نمی کنند. بلکه سر به زیر دارند و با کلماتی بریده بریده می گویند: شرمنده ام! پس بهتر است کاری نکنید که در نیمه جاده زندگی، دچار این حالت شوید.

حداکثر سرعت در شب، 80 کیلومتر: شب یعنی ظلمات و تاریکی، و در جاده زندگی یعنی بعضی از مسایل را فقط شنیده ایم و خوب نمی دانیم و نباید زود قضاوت کنیم. حتی خداوند، قبل از مرگ انسان درباره اش قضاوت نمی کند! پس وقتی مسایلی را می شنوید که باعث نگرانی یا خشم شما در رابطه با همسرتان می شود، تند نرانید، سرعت خود را کنترل کنید. مطمئن باشید که با گذشت اندکی از زمان و انجام گفتمان حضوری، متوجه می شوید که قضاوت شما غلط بوده است. به خاطر بسپارید تاریکی یعنی جهل، و نور یعنی آگاهی. پس بهتر است با نور آگاهی و با آرامش، مسایل را حل و فصل کنید.

به پل نزدیک می شوید: وقتی شرایط خاصی برای همسرتان پیش آمده است که باید خیلی مراعات او را در رفتار و گفتار نمایید، مطمئن باشید تا چشم برهم بگذارید، به سلامتی از پل زندگی عبور کرده اید. خوشا آنانی که، وجود خود را پلی می سازند تا دیگران از آن عبور کنند!

به تونل نزدیک می شوید: شما وقتی در جاده ای به تونل نزدیک می شوید چه می کنید؟ بی شک می گویید: اولین کار، کم کردن سرعت و بعد روشن کردن چراغ های اتومبیل است! حالا در جاده ی زندگی، به تونل نزدیک می شوید؛ یعنی همسر شما در یک حالت بحرانی به سر می برد:
- یکی از عزیزانش فوت کرده،
- دچار ورشکستگی اقتصادی شده،
- با شکست کاری مواجه شده،
- و مشابه آن...
در این حالت شما باید چه کنید؟

اول، سرعت زندگی خود را کم کنید، یعنی از کار روزمره ی خود بکاهید. دوم، چراغ ها را روشن کنید، برای شما گفته بودیم که نور یعنی دانایی و آگاهی؛ پس با دانایی و آگاهی عمل کنید. با او همدرد و همراه شوید و در کنارش حضور یابید.

خطر! جاده بن بست است: یعنی وقتی شما در جاده زندگی به تابلوهای راهنمایی که برایتان نصب کرده ایم توجه نکردید و در نهایت، قهر را ادامه دادید، باید بگوییم متأسفانه شما در جاده زندگی به بن بست رسیده اید و به زودی خطر حقیقی را که همان طلاق است، با گوشت و پوست خود حس خواهید کرد!

در طول سفر زندگی، چشم به جاده ندوزید، خسته می شوید! دل به جاده بدهید!(تبیان)