همه ما عکس‌هایی از فضاهای کاری جذاب و امکانات متعدد شرکت‌های تکنولوژی را دیدهایم؛ عکس‌هایی رشک‌‌برانگیز از محیطهای کاری جذاب و امکانات و حقوق بالا که متخصصان را به سمت خود جلب میکند.
این عکسها و گزارش‌های اغواکننده موجهای گستردهای از مهاجرت نیروهای نخبه را به سمت کشورها و شرکت‌های بزرگ به وجود آورده است. بسیاری آرزو دارند در این شرکت‌ها مشغول به‌کار باشند اما واقعیت کارکردن در شرکت‌های بزرگ تکنولوژی لزوما برای همه کسانی که در این شرکت‌ها مشغول به‌کار می‌شوند، یکسان نیست. آن روی سکه تمام افراد موفقی که مرتبا عکسهایشان را در سایتها و مجلهها میبینیم متخصصان دیگری هستند که شاخص و معروف نشدهاند. آنها با وجود داشتن استعدادهای کافی و مدارک دانشگاهی معتبر نتوانستهاند به آرزوهای خود برسند و این صورت زیرین کارکردن در شرکت‌های تکنولوژی است که مردم از بیرون همواره جذابیتها و نکات موفق آنان را میبینند.
گوگل، شهر آرزوها؟
گوگل شهر آرزوهای بسیاری از مردم است. با بیش از ۱۰ هزار کارمند بسیاری مایلند که در این شرکت صاحبنام کار کنند که علاوه‌بر داشتن محیط کاری و امکانات و تسهیلات فوقالعاده جذاب، محیط مناسبی هم برای رشد و پرورش استعدادها و آزادی عمل در پروژهها را در خود دارد. به گزارش خبرگزاری مهر، سایت Quora اخیرا تجربههای افرادی را که کارمند سابق یا فعلی گوگل هستند جمع‌آوری کرده که در میان این تجربهها، برخی معایب و مشکلات کار در گوگل نیز به چشم می‌خورد. از میان آنها میتوان به نظرهای یکی از کارکنان این شرکت اشاره کرد که بر آن است: «بنابر اعتبار برند، قدرت پرداخت و نیازهای فنی بالا، گوگل شرایط بسیار سختی برای استخدام وضع میکند. سخت‌ترین بخش کار در این کمپانی این است که همه کارکنان برای کاری که انجام می‌دهند صلاحیتی بیش از حد دارند.» اما به جز این تحت تاثیر قرار گرفتن تمام وقت و انرژی یک فرد هم بخشی از نکات منفی است که گوگلیها به آن اشاره میکنند. یک کارمند فروش سابق گوگل میگوید: «بدترین وجه کار این بود که اغلب وقت و انرژی شما را می‌سوزاند. اگر کنترل زمان برایتان مهم نباشد و آن را در دست نگیرید، بعد از مدتی می‌بینید که این شغل تبدیل به کل زندگی‌تان شده است.»
مدیریت گوگل اما به گونهای است که تنها به دستاوردها و پیشرفتهای قابل اندازه‌گیری و ملموس ارزش می‌دهند. یک مهندس نرمافزار پیشین گوگل میگوید: «هر پیشرفتی که مبتنی بر اندازههای متریک نبوده و با عدد و رقم قابل بیان نباشد، به مثابه اتلاف وقت در نظر گرفته میشود و کسی به آن وقعی نمینهد.» اما این شیوه مدیریت ضعفهای خاص خود را هم دارد. لغو شدن مداوم پروژهها از آن جمله است. یکی از کارکنان گوگل میگوید: تاکنون بدترین نکته کار در گوگل برای او این بوده که برخی پروژههای فعال، با دلایل نامعلوم و به دلخواه یکدفعه لغو می‌شوند و افرادی که سابقه کار در چنین پروژههایی دارند، به علت آنچه نداشتن تاثیرگذاری مطلوب در گذشته نامیده میشود، از گرفتن ترفیع و تشویق باز میمانند.
یکی از مدیران فنی برنامهنویسی که سابقه کار در گوگل را داشته، معتقد است افرادی وجود دارند که بدون داشتن توانایی رهبری و مدیریت، به ردههای مدیریتی بالا می‌رسند. این افراد به‌دلیل آنکه باهوش به نظر می‌رسند و راه دیگری برای ترفیع دادن به آنها وجود ندارد، به لایههای مدیریتی رسیده و یک دسته از مدیران باهوش، اما بی‌لیاقت را تشکیل دادهاند.
همچنین برخی نیز بر آن هستند که کارکردن در گوگل لزوما به معنای سکوی پرش بهتری برای کار بعدی نیست. یک مهندس سابق گوگل میگوید: «بعد از کار به مدت چند سال، شما سریعا ارتباط‌تان را با دنیای خارج از دست می‌دهید و اگر قرار باشد روزی از آنجا بروید و در جای دیگری مشغول به‌کار شوید، مشکل خواهید داشت.»
فردی که تجربه کار موقت در گوگل را دارد، نیز میگوید: «نگاههای متکبرانه کارمندان رسمی این شرکت به قراردادیها آزاردهنده است. به نظر می‌رسد آنها این‌گونه فکر میکنند که کارمندان موقت توانایی ذهنی و اخلاقی کمتری دارند.»
یاهو و ناگهان اخراج!
در یاهو، بزرگترین رقیب اولیه شرکت گوگل، اما اوضاع به اندازه گوگل مساعد نیست و از دیروز (جمعه) بسیاری از کارکنان این شرکت کار خود را از دست دادهاند. مریسا مایر، مدیرعامل یاهو این موج اخراج را سازماندهی برای بازسازی و پیکربندی دوباره این شرکت عنوان کرده است. هنوز تعداد افراد اخراجشده از یاهو مشخص نیست، اما گفته میشود که گروههای مختلف داخل این شرکت تحت‌تاثیر این اخراج بزرگ قرار گرفتهاند و به گفته یکی از کارکنان یاهو به رسانهها این موج اخراج شوک بزرگی را در این شرکت ایجاد کرده است.
به گفته او، یکی از بزرگترین بخشهایی که تحت تاثیر این اخراج پرسروصدا قرار گرفته مربوط به گروه مایک کرنر میشود که معاون بخش محصولات یاهو است. هرچند گفته شده که مهندسان این شرکت تحت تاثیر این اخراج قرار نگرفتهاند، اما ظاهرا مدیران محصول، طراحان گرافیک و مدیران برنامه در میان اخراجشدگان هستند.
یاهو زمانی در کنار گوگل بزرگترین سایت جست‌وجوی جهان را تشکیل میداد، اما مریسا مایر که سال ۲۰۱۲ از گوگل به این شرکت آمد و مدیریت آن را در دست گرفت با فشار روزافزونی برای کاهش هزینهها روبه‌رو است. مایر زمانی سکان رهبری این شرکت را در دست گرفت که یاهو عملا روز به روز در حال پسرفت بود و حالا به نظر نمیرسد اوضاع آنقدرها که خود مایر از بیرون نشان میدهد مناسب باشد.
مدل کاری یاهو بسیاری از کارکنان این شرکت را طی سالیان اخیر ناراضی کرده است. اضافهنشدن حقوق و پرداخت‌ها از مشکلاتی بوده که همه‌جا از آن صحبت شده است.
اعتراض، اخراج و دیگر هیچ
در بزرگترین شرکت جهان هم اعتراض به کمبودن حقوق وجود دارد. شرکتی که حالا بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار ارزش دارد چند ماه قبل و در حاشیه معرفی محصولات جدیدش شاهد اعتراض‌های گسترده کارکنانش در محل برگزاری این مراسم بود. این کارکنان به حقوق و میزان ساعت کاری خود معترض بودند و بسیاری از میهمانان دعوت شده به مراسم پلاکاردهای اعتراضی آنان را دیدند که روی آن نوشته شده بود: محصولات اپل را نخرید، چون این شرکت حقوق مناسبی به کارکنانش نمیدهد و مالیاتهای بسیاری را از آنها کسر میکند.
به جز شرکت‌های موفق ماجرای کارکردن در شرکت‌هایی که اوضاع چندان مناسبی از نظر اقتصادی ندارند سروصداهای بیشتری راه انداخته است. اخراج معمولا نخستین عکسالعمل شرکت‌ها به مشکلات پیشروست. دو هفته قبل غول تکنولوژی ژاپن یعنی سونی اعلام کرد که برای بازگرداندن کسب و کار الکترونیکی خود به سوددهی قصد دارد حدود هزار موقعیت شغلی در واحد تلفن هوشمند را حذف کند. این حذف باعث کناررفتن حدود ۳۰ درصد نیروی انسانی شاغل در بخش موبایل سونی میشود که حالا میخواهد تا پایان سال مالی منتهی به ۲۰۱۶ تعداد کارکنانش را به ۵ هزار نفر برساند.
اچ پی یکی از بزرگترین شرکت‌های سازنده کامپیوتر نیز اوضاع بهتری ندارد و در سال‌های اخیر همواره در حال اخراج کارکنانش بوده است. مگ ویتم، مدیرعامل این شرکت یک‌سال قبل گفته بود که طرح بازسازی این شرکت تازه در میانه راه قرار دارد و با اخراج ۱۵ هزار نفر دیگر این طرح به پایان خواهد رسید. اچ‌پی زمانی ۳۵۰ هزارنفر کارمند در سراسر جهان داشت اما میخواهد این تعداد را به ۲۷ هزارنفر برساند.
مایکروسافت هم چند ماه قبل از بزرگترین تعدیل نیروی انسانی در تاریخ ۳۹ ساله خود خبر داده بود؛ موضوعی که به قیمت اخراج ۱۸ هزار کارمند آن تمام میشود. هرچند بعدا گفته شده که بخش عمده این اخراجها در مورد کارکنان نوکیا (شرکتی که مایکروسافت آن را خریده بود) رخ میدهد اما بیش از ۵ هزارنفر نیز به‌دلیل تغییر ساختار این شرکت کار خود را از دست دادهاند که بیشترین آنها اتفاقا مهندسان ارزیابی و آزمون واحد ویندوز را تشکیل میدادهاند.