جام جم سرا: سوال من از شما این است: «بازگو کردن مسائل برای دیگران چه دلیلی دارد؟» اگر پاسخ این سوال را «کمبود دو گوش شنوا» فرض کنیم، آن گاه میتوان گفت، همسر شما یک نیاز برآورده نشده دارد و آن «شنیده شدن» است. نیازی که در اغلب همسران به دلایل مختلف برآورده نشده میماند.
گفتن حرفهای ناروا نیز میتواند به دلیل ناراحتی یا خشم باشد. لجبازی هم به فعال شدن کودک درون که گاهی برای جلب توجه دیگران است، اشاره دارد. لذا توصیه میشود نکاتی را که بیان میکنیم در زندگیتان به کار بگیرید و اثر آن را مشاهده کنید:
۱ - از نظر عاطفی به همسرتان نزدیکتر شوید:
فضای امنی ایجاد کنید تا همسرتان بدون نگرانی، نارضایتیها و نیازهایش را بیان کند، وقتی را به گفتوگو با او اختصاص دهید، در فضای امنی که ایجاد کردهاید، با حالتی پذیرنده و غیر قضاوتی حرف او را بشنوید.
۲ - مهارت گوش دادن را در خود تقویت کنید:
شنوندهای خوب بودن مهارتی بزرگ است که نیازمند یادگیری است. صبر و حوصله، عشق و علاقه شما به همسرتان و داشتن این مهارت همگی در کنار هم لازم و ضروری است. لذا چنانچه در هر یک از اینها احساس میکنید که نیازمند صرف وقت بیشتری برای تقویت آن هستید این زمان را حتماً در زندگیتان لحاظ کنید. همچنین یکی از پیش نیازهای رسیدن به این مهارت، این است که اشتباهات همسرتان را مکرراً بازگو نکنید، راه حل ندهید و به شکل غیر کلامی نسبت به گفتههایش واکنش نشان دهید، به عنوان مثال دست او را بگیرید یا هنگامی که صحبت میکند به او نگاه کنید.
۳ - علایق مشترکتان را پیدا کنید:
یکی از مسائلی که موجب دوری همسران از یکدیگر و به دنبال آن نارضایتی، لجبازی و تنبیهات و توهینهای کلامی میان آنها میشود، این است که هر یک سعی میکند دیگری را مجبور به پذیرفتن نظر شخصی خود کند. لذا با اولین جمله دیگری سپری در دست میگیرد و با تمام نیرو مقابل او میایستد، حتی اگر نظری نزدیک به نظر او داشته باشد. این مسئله زمینه را برای ناسازگاری در همسران فراهم میسازد. پیدا کردن علایق مشترک و صرف وقت برای انجام علایق مشترکتان موجب میشود که یکدیگر را بهتر و بیشتر درک کنید و حرفهای بیشتری برای گفتن به یکدیگر داشته باشید.
۴ - مهارتهای کلامی خود را نیز تقویت کنید:
گفتوگوی صحیح یکی دیگر از مهارتهایی است که نیازمند یادگیری است. چنانچه روابط کلامی خود با همسرتان را تقویت کنید، با صرف تلاش کمتری خواهید توانست از نیازهای او مطلع شوید و با گفتوگویی سازنده مسائل زندگیتان را حل و فصل کنید. (پریسا غفوریان- کارشناس ارشد روانشناسی بالینی/خراسان)
پاسخ مشاور: با توجه به اینکه ۱۲ سال از زندگی مشترک شما میگذرد و قطعاً در طی این مدت، راههای زیادی را برای تغییر رفتار همسرتان امتحان کردهاید، برای رفع این مسئله چند گام عملی به شما پیشنهاد میشود:
اولین و مهمترین اشتباهی که بیشتر افراد به آن دچار میشوند این است که وقتی میخواهند به همسرشان بفهمانند فلان عمل و یا رفتارش درست نیست، سعی میکنند وی را تغییر دهند؛ برای همین در این کار شکست میخورند. مهمترین کاری که باید انجام دهید این است که دست از تلاش برای تغییر و اصلاح همسرتان بردارید؛ به عبارت دیگر بهتر است این واقعیت را بپذیرید که تنها یک چیز در دنیا تحت کنترل شماست و آن «خودتان» هستید؛ اینکه چگونه فکر میکنید، چگونه عمل میکنید و حتی چگونه احساس میکنید. همسر من در چه مواقعی عصبانی میشود و به احتمال زیاد بددهنی میکند؟
بهتر است بدانید که ما با هر کسی ازدواج کنیم، آن فرد قطعاً ویژگیهایی خواهد داشت که از دید ما دوست داشتنی نیست. تنها کاری که از دست ما برمی آید این است که آن ویژگیها را بشناسیم و در صدد کنار آمدن با آنها و مدیریت شرایط باشیم. یادتان باشد منظور از کنار آمدن، تایید آن رفتار نیست، بلکه منظور پذیرش آن رفتار و سعی در هماهنگ شدن با مسئله است؛ به نحوی که کمترین آسیب و بیشترین بهره نصیب همه اعضای خانواده شود. به طور مثال ممکن است وقتی همسرتان با بیپولی، ترافیک، مشکلات کاری و... روبه رو میشود، عصبانی شود؛ در چنین شرایطی بهتر است که عوامل ایجاد کننده عصبانیت را بشناسید و رفتار خودتان را طوری تنظیم کنید که اولا از عواملی که باعث بروز تنش میشود، پیشگیری شود و ثانیا در شرایط بروز تنش، زمینه کاهش آن را فراهم کنید.
از خودتان بپرسید سهم من در به وجود آمدن شرایط عصبانیت و بددهنی همسرم چقدر است؟ درواقع چه چیزهایی را رعایت نمیکنید که موجب درگیری بیشتر میشود؟ مثلاً نابلدی در نحوه گفتوگو، ادامه دادن بحث در مواقع پرهیجان، انتقاد غیر منصفانه و...؟
در همه تعارضها معمولاً هر دو نفر سهمی دارند. پس بهتر است سهم خود را در ایجاد تعارض بشناسید و در صدد کم کردن آن باشید.
این را بدانید که وقتی فردی مثل «دیگ زودپز» جوش میآورد و سوت میزند (بددهنی میکند) بهتر است فقط شعله را کاهش دهید؛ گاهی با سکوت، گاهی همدلی و یا حتی عذرخواهی؛ نه اینکه در صدد دفاع از خود برآیید، بحث را ادامه دهید و مدام ایراد بگیرید.
تشخیص دهید که ویژگیهای مثبت واقعی همسرتان کدام است؟ چند بار این ویژگیها را با همسرتان در میان گذاشته و از وی قدردانی کردهاید؟ «نگاه شکرگزارانه به زندگی، به انسان آرامش پایدار میدهد». همواره نعمتهایی در اطراف ما وجود دارد که به خاطر تکراری شدن، از دید ما پنهان میماند. نگاه به موهبتها به انسان سعه صدر میدهد و باعث میشود در مواقع عصبانیت، قدرت بیشتری برای مدیریت شرایط داشته باشید. این ویژگیها را با همسر و فرزندانتان درمیان بگذارید تا فرهنگ قدردانی در خانواده شما گسترش یابد. همسرتان در شرایطی که عصبانی میشود، چه انتظاری از شما دارد؟ بهتراست خیلی شفاف از وی بپرسید که در این شرایط، دوست دارد شما چه کاری انجام دهید. در این گفتوگو سعی کنید که اطلاعات دقیقی به دست آورید؛ مثلا «منو عصبانی نکن» مبهم است و بهتر است به طور مثال بگوید که «وقتی از خانوادهات طرفداری میکنی، عصبی میشوم و اگر چیزی نگویی من هم ادامه نمیدهم».
بهتر است در این گفتوگو فقط شنونده بوده و در صدد کسب اطلاعات بیشتر باشید. فرزندانتان از شما چه چیزهایی میآموزند؟ بگذارید فرزندان دلبندتان از شما مدیریت شرایط بحرانی، انعطاف پذیری و صبوری را یاد بگیرند. این ویژگیها در آینده میتواند زندگی آنها را نیز نجات دهد. (مریم اسودی - کارشناس ارشد مشاوره خانواده/خراسان)
361
پاسخ مشاور: گاهی اوقات والدین و یا همسران از سر دلسوزی و محبت زیاد یا از سر ناآگاهی وظایف یکدیگر را انجام میدهند و در نتیجه، فرصت زندگی مستقل را از یکدیگر میگیرند. آنها به استقلال یکدیگر احترام نمیگذارند چون فکر میکنند طرف مقابلشان بدرستی نمیتواند آن کار را انجام دهد. در واقع به دنبال کمک کردن و حمایت از زندگی یکدیگر هستند اما نمیدانند که با این کار فرصت آموختن، قبول مسئولیت، زمین خوردن و بلند شدن و در نهایت رشد کردن و تجربه آموختن را از آنان میگیرند.
جایگاه اعضای خانواده باید مشخص باشد
اگر قرار شد خانوادهای با هم زندگی کنند باید در گام اول جایگاه والدین و زوج جدید مشخص شود و همگی بپذیرند که در ضمن کنار هم بودن به استقلال زوج توجه شود. همچنین اگر زنی میخواهد همسری مسئولیتپذیر داشته باشد، باید مراقب باشد و اندازهها را رعایت کند. به همسرش در نهایت صبوری، به دور از انتقاد و طعنه و کنایه، همراه با همدلی و حمایت از او، فرصت دهد در صحنه زندگی خود را بیازماید.
اگر زنی میخواهد که همسرش مسئولیت خود را بدرستی ایفا کند و اگر قرار است تغییری در رفتارطرفین صورت گیرد، این تغییر باید دو طرفه باشد. آن وقت است که زنان میتوانند انعکاس تغییر رفتار خود را در رفتار مردان ملاحظه کنند.
به خواهرتان فرصت ابراز وجود بدهید
از گفتههای شما چنین به نظر میرسد که مادرتان از اول، مسئولیت زندگی خواهرتان را قبول کرده و هیچگاه به آنان فرصتی برای ابراز وجود داده نشده و آنان هم به وظایف خود عمل نکردهاند. البته درباره نوع بیماری دامادتان زیاد صحبت نکردهاید. آیا وی توانایی کار کردن ندارد؟ مادرتان هزینههای آنها را از کجا تامین میکند؟ جایگاه پدرتان در زندگی شما کجاست؟ آیا پیشنهاد طلاق از جانب شما بوده یا سایر اعضای خانواده بویژه مادرتان هم با این امر موافق است؟
اجازه دهید خودشان تصمیم بگیرند
به نظر میرسد شرایط زندگی برای شما هم سخت شده است. شما برای خواهرتان بیشتر نگرانید یا اینکه از حضورشان خسته شدهاید و بیشتر به دنبال تغییر شرایط زندگی خود هستید؟ اینها سوالاتی است که باید پاسخ داده شود و از آنجا که آنچه گفتید از نگاه شما بوده، بهتر است خواهرتان و همسرش را نزد یک مشاور خانواده بفرستید. آنچه مطرح کردهاید زندگی آنان و فرزندانشان است و این حق آنهاست که خودشان در باره آن تصمیم بگیرند. (منیژه مسگری - کارشناس ارشد روانشناسی/خراسان)
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.