مجله مطالب خواندنی

سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....

مجله مطالب خواندنی

سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....

تأثیر مواد شوینده در ریزش موی سر

[ad_1]

به گزارش شفاف،  تحقیقات دانشمندان دانشگاه هاروارد نشان داده، حساسیت بیشتر افراد مانع ریزش موی آنها نمی‌شود، بلکه شدت آن را افزایش می‌دهد و بیماری‌های دیگری را نیز برای افراد پدید می‌آورد. 

حساسیت افراد برای موهایشان و خرید انواع شامپو و لوسیون‌ها به جهت مراقبت بهتر از موها، طاسی سر را برایشان به دنبال خواهد داشت. 

مطالعات محققان نشان داده، مواد شیمیایی فراوانی که در این گونه از محصولات بهداشتی استفاده می‌شود، تبعات جبران‌ناپذیری برای موها و پوست افراد به بار می‌آورد. بهداشتی‌ترین آنها که معمولا درصد بیشتری مواد شیمیایی دارد، مخرب‌ترین آنها محسوب می‌شود. 

افرادی که حتی در سفر به خارج از کشور، مواد بهداشتی برای شست‌وشوی موهایشان را بدون توجه به تغییر شرایط با خود می‌برند، بیش از دیگران به سلامتی خود آسیب می‌زنند. 

محققان معتقدند اگر مواد شوینده موها را در نظر نگیریم، برخورد مستقیم آب با موهای سر آسیب دوچندانی به سلامت‌ موها می‌زند. رادیکال‌های آزاد آب در دراز مدت در افرادی که روزانه دوش می‌گیرند تأثیر منفی می‌گذارد و ریزش مو، ضعیف شدن ریشه، نازک شدن ساقه و از دست دادن مواد غذایی طبیعی مو را به دنبال دارد. 

ضمن اینکه هر چه بیشتر دوش بگیرید، آسیب بیشتری به لایه بیرونی پوست وارد می کنید. در اثر مکرراً حمام کردن، پوست شما فرصت کمتری برای ترمیم خود به‌واسطه تولید چربی طبیعی در اختیار دارد.

مصرف ماهی، لبنیات، مواد گوشتی، دوری از استرس و عصبانیت می‌تواند تضمین مناسبی برای سلامت موهایتان باشد.


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

تأثیر اعجاب انگیز توت در رویش مجدد موی سررویشمویسررویش موی سر و تأثیر آن بر رویش مجدد موی سر و ویتامین های توت و نوشیدنی قدرتمند با توت و ده تذکر مهم برای جلوگیری از ریزش موی سرده تذکر مهم برای جلوگیری از ریزش موی سر ۱ خانم هایی که موهایشان را با مواد شیمیایی انجمن صنایع شوینده ، بهداشتی و آرایشی ایراندوره آموزشی مبانی و مستندسازی ایزو در انجمن آکادمی مدیریت آلماننقدی بر در ایران دکتر احمد قنبریآیاهمانغولچراغجادواست؟سلام من پسری ۲۱ساله هستم و۲سالی هس که ریزش مو دارم به طوری که تقریبا دیگه موی چندانی پوست و مو پزشکان ایران بسیاری از خانم‌ها هنگام مراجعه به مطب‌های پوست و مو از ریزش مژه‌ها و کم ‌پشت شدن ریزش مو پوست،مو و ناخنخواص درمانی درمان ریزش مو تقویت کننده مو این نسخه یکی از موثرترین نسخه های گیاهی مالیدن سیر به پوست سر سیر یکی از درمان های سنتی برای بیماری پوستی به نام طاسی منطقه ای می باشد ولی در حال راههای جلوگیری از ریزش مو راههای جلوگیری از ریزش مو اطلاعات بیشتر برای جلوگیری از ریزش مو چه باید کرد؟بهترین شامپو به نظر شما آرشیو …سلام دوستان شما برای شستشوی سرتون از چه مارک شامپویی استفاده می کنید؟ من سرم خیلی داروکده بانک تخصصی محصولات داروخانهداروکده بانک تخصصی محصولات داروخانه مرکزی جمالزاده به گزارش خبرنگار کلینیک گروه تأثیر اعجاب انگیز توت در رویش مجدد موی سر رویشمویسر رویش موی سر و تأثیر آن بر رویش مجدد موی سر و ویتامین های توت و نوشیدنی قدرتمند با توت و ده تذکر مهم برای جلوگیری از ریزش موی سر ده تذکر مهم برای جلوگیری از ریزش موی سر ۱ خانم هایی که موهایشان را با مواد شیمیایی همچون انجمن صنایع شوینده ، بهداشتی و آرایشی ایران کرم پودر مات کننده پخش پذیری مناسب، ساختار سبک و در عین حال قدرت پوشانندگی بالای کرم پودر نقدی بر در ایران دکتر احمد قنبری آیاهمانغولچراغ سلام من پسری ۲۱ساله هستم و۲سالی هس که ریزش مو دارم به طوری که تقریبا دیگه موی چندانی وسط سرم پوست و مو پزشکان ایران بسیاری از خانم‌ها هنگام مراجعه به مطب‌های پوست و مو از ریزش مژه‌ها و کم ‌پشت شدن آنها شاکی ریزش مو پوست،مو و ناخن خواص درمانی درمان ریزش مو تقویت کننده مو این نسخه یکی از موثرترین نسخه های گیاهی برای راههای جلوگیری از ریزش مو راههای جلوگیری از ریزش مو اطلاعات بیشتر برای جلوگیری از ریزش مو چه باید کرد؟ داروکده بانک تخصصی محصولات داروخانه دکتر سید مهدی میر غضنفری عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ارتش و متخصص طب سنتی اعلام کرد در آگنوگل گل دارو روزی قرص بعد از غذا، این مقدار ممکن است در چندین ماه متوالی تا بهبود علائم حتی در زمان کلینیک بین المللی تخصصی پوست، مو،کاشت مو و زیبایی دکتر وفاجو این موها دائمی هستند و در آینده نیز ریزش ندارند این موها از پشت سر برداشته می شوند بوی مواد شوینده در بارداری


ادامه مطلب ...

تأثیر اضطراب در افزایش قند خون

[ad_1]
تأثیر اضطراب در افزایش قند خون

خبرگزاری آریا-متخصص دیابت با اشاره به اینکه اضطراب سبب ترشح هورمون کورتیزول و ماندگاری این هورمون در خون باعث افزایش قند می شود گفت: دیابتی ها 2 برابر در معرض این خطرند و باید از اضطراب به شدت دور باشند.
به گزارش خبرگزاری آریا ،مهریار خسروشاهی در مورد تأثیر استرس بر افزایش قند خون اظهار داشت: استرس باعث ترشح هورمونی بنام کورتیزول شده که ماندگاری این هورمون در خون باعث افزایش قند می شود.

وی افزود: در این حالت انسولین نمی تواند قند را به سلول ها برساند و بدن این حالت را مثل یک حالت استرسی می داند و دوباره کورتیزول ترشح می کند البته دیابتی ها دو برابر در معرض این خطرات هستند و باید از استرس به شدت دور باشند.

این متخصص دیابت به بیان اینکه برای کاهش استرس با روش خوردن غذا می توانید مواد غذایی استرس را تا حدودی کاهش دهید، عنوان داشت: ماست، شکلات تلخ، مرکبات، بادام، کلم بروکلی، سیر و چای در این رابطه می تواند موثر واقع شود.

خسروشاهی به 8 روش مفید کاهش استرس اشاره کرد و گفت: از قطع ارتباط با دیگران احساس گناه نکنید، تا زمانی که موضوعی برای نگرانی ندارید نگران نباشید و وسیله ای که دارید دوباره نخرید همچنین فکر نکنید که همیشه باید در حال انجام کاری باشید.

وی بیان داشت: حتما از تعطیلات تان استفاده کنید و حتی اگر می توانید دور هم با دوستان جمع شوید و بگویید و بخندید، همچنین به هیچ وجه خود را با کسی مقایسه نکنید و فقط خود را با یک هفته پیش خود مقایسه کنید و در صورت نداشتن پیشرفت، تغییراتی در خود ایجاد کنید.

این متخصص دیابت ادامه داد: تمام زندگی خود را روی یک شخص یا یک اتفاق سرمایه گذاری نکنید و یادمان باشد زندگی بدون مشکلات هیچ معنی نخواهد داشت پس با هر توانایی مالی مشکلات با ما هستند و وقتی از پس یک مشکل برمی آییم، لذت می بریم.


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

میگنا راهکارهایی برای افزایش مهارت های اجتماعی در …چکیده مقاله حاضر، مقاله توصیفی است که در ابتدا با ارائه تعاریف و نظریه هایی از مهارت نقش و جایگاه ورزش در سلامتی انسان ها چیست ؟ …نقش ورزش در سلامتی انسان امــــروزه پــیــشــــرفــــت عــلـــوم و فــنـــاوری آزمایش خون‌ تان را اینگونه در خانه تفسیر کنید عکسپربیننده ترین خبرها خطر سکته مغزی پس از شستشوی سر در سالن های آرایشگاه تلاش بهرام غذاهای مفید برای افزایش حافظه‌ روش معجزه آسا برای تقویت حافظه آیا تا به حال شده که در یک فروشگاه به کسی خیره شوید و اطلاعات دارویی اطلاعات عمومی داروجستجو در اطلاعات دارویی جستجو در قیمت بیمه ای جستجو در اخبار و مقالات جستجو در آنچه که لازم است خانمها در رابطه با یائسگی یا …آنچه که لازم است خانمها در رابطه با یائسگی یا منوپوز بدانندورزش و زندگی کاملترین مقاله در رابطه با اهمیت و …مقدمه علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد بیماری‌های آرزوها تاثیر ورزش در سلامت روانمقدمه علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد وب سایت دکتر مجید ظهرابی متخصص و جراح مغز و …در صورت نیاز ، میتوانید جهت رزرو وقت ملاقات حضوری با دکتر مجید ظهرابی با ایمیل میوه درمانی همه چی از همه جامیوه درمانی مقدمه از هزاران سال پیش بشر اولیه و بعدهم انسان متمدن امروزی با موفقیت میگنا راهکارهایی برای افزایش مهارت های اجتماعی در کودکان برخی از مهارت‌های اجتماعی لازم برای زندگی در قرن بیست مهارت تفکر انتقادی منظور از تفکر نقش و جایگاه ورزش در سلامتی انسان ها چیست ؟ سایت پزشکان نقش ورزش در سلامتی انسان امــــروزه پــیــشــــرفــــت عــلـــوم و فــنـــاوری هـــا آزمایش خون‌ تان را اینگونه در خانه تفسیر کنید عکس سایر مطالب پزشکی آب خوردن در لیوان مسی چه فوایدی برای بدن دارد؟ آب کردن چربی پهلوها با این غذاهای مفید برای افزایش حافظه‌ روش معجزه آسا برای تقویت حافظه آیا تا به حال شده که در یک فروشگاه به کسی خیره شوید و در اطلاعات دارویی اطلاعات عمومی دارو جستجو در اطلاعات دارویی جستجو در قیمت بیمه ای جستجو در اخبار و مقالات جستجو در اطلاعات آنچه که لازم است خانمها در رابطه با یائسگی یا منوپوز آنچه که لازم است خانمها در رابطه با یائسگی یا منوپوز بدانند ورزش و زندگی کاملترین مقاله در رابطه با اهمیت و تاثیر ورزش مقدمه علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد بیماری‌های مختلف آرزوها تاثیر ورزش در سلامت روان مقدمه علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد بیماری میوه درمانی همه چی از همه جا میوه درمانی مقدمه از هزاران سال پیش بشر اولیه و بعدهم انسان متمدن امروزی با موفقیت از وب سایت دکتر مجید ظهرابی متخصص و جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات در صورت نیاز ، میتوانید جهت رزرو وقت ملاقات حضوری با دکتر مجید ظهرابی با ایمیل عوامل مؤثر در افزایش قند خون


ادامه مطلب ...

تأثیر اختلال ریتم قلب در بروز سکته مغزی

[ad_1]

متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه اختلال ریتم قلب می‌تواند سبب بروز سکته مغزی شود، گفت: افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند باید همزمان تحت نظر پزشکان متخصص مغز و اعصاب و قلب و عروق قرار گیرند.

به گزارش مشرق، محمدرضا معتمد در آستانه برگزاری ششمین همایش قلب و فناوری‌های نوین و همایش مشترک قلب، اعصاب و غدد، اظهار داشت: بسیاری از بیماری‌های مغز و اعصاب، ارتباط تنگاتنگی با بیماری‌های قلب و عروق و غدد دارد و می‌توان گفت بسیاری از بیماری‌های قلبی، عوارضی بر روی مغز و اعصاب دارد.

 
وی افزود: همچنین بسیاری از بیماری‌های مربوط به مغز و اعصاب عوارض بر روی قلب و عروق داشته لذا ارتباط تنگاتنگی میان متخصصان قلب و عروق و مغز و اعصاب وجود دارد بنابراین برگزاری کنگره‌های مشترک در این زمینه می‌تواند جهت ارتقای دانش پزشکان و دست یافتن به آخرین روش‌های تحقیقی و درمانی مؤثر واقع شود.
 
متخصص مغز و اعصاب از اختلال ریتم قلب به عنوان یک بیماری مشترک میان حوزه قلب و مغز یاد کرد و ادامه داد: این اختلال می‌تواند سبب بروز سکته مغزی شود لذا در بیمارانی که دچار سکته مغزی شده‌اند قلب باید مداوم تحت کنترل باشد تا از بروز سکته‌های بیشتر و عمیق‌تر جلوگیری کرد.
 
معتمد افزود: افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند باید تحت جلسات مشترک میان پزشکان متخصص مغز و اعصاب و قلب و عروق قرار گیرند تا دچار مشکلات بیشتر نشده و از بروز بیماری‌های دیگر در آنها جلوگیری کرد.
 
دبیر بخش مغز و اعصاب همایش مشترک قلب، اعصاب و غدد گفت: فشار خون یکی از بیماری‌های مشترک میان مغز و اعصاب و دستگاه قلب و عروق بوده که پیشگیری از آن در جلوگیری از مشکلات و بیماری جدی در فرد مؤثر است. لذا افراد نیز نباید به هیچ عنوان در پیشگیری یا درمان به موقع آن تعلل کنند.
 
این نورولوژیست خاطر نشان کرد: بیماری‌های قلب و عروق و مغز و اعصاب همچون سکته مغزی و قلبی جزء سه علت اصلی مرگ و میر افراد در جامعه به شمار می رود که بخش اعظم آن از طریق پیشگیری قابل کنترل بوده و آگاه سازی مردم در این زمینه می‌تواند موثر واقع شود.
 
 گفتنی است؛ ششمین همایش قلب و فناوری‌های نوین و همایش مشترک قلب، اعصاب و غدد  14 و 15 بهمن در پژوهشگاه نیرو برگزار می‌شود


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

کامل ترین مرجع برای شناخت سریع سکته مغزی و …پزشکی و سلامتآموزش کامل علائم سکته مغزی و درمان سریع برای سکته مغزی سکته مغزی خفیفسکته مغزی مرکز قلب تهرانآریتمی عبارت است از ریتم غیر طبیعی قلب این حالت ممکن است تنها به شکل یک مکث موقت بوده قلب حمله یاسکته قلبی چیست؟ علل ، علائم ، درمان ، …آترواسکلروز یا تصلب شرایین یکی از اصلی‌ترین علل حمله ها و سکته های قلبی می‌باشدپزشکی،سلامت،بهداشت،اخبار پزشکی،اخبار …پزشکی،سلامت،بهداشت،اخبار پزشکی،اخبار سلامتوزارت بهداشت،اخبار سلامت و پزشکی آنفارکتوس میوکارد – سکته قلبی آموزش به بیمار ……آموزش پرستاریداروها اکسیژن بهبود اکسیژن رسانی به عضلات قلب میتوان با آزاد کردن لباسهای تنگ در میگنا چه کسانی بعد از سکته زنده می مانند؟سلام آقای دکتر ٰ ممنون از سایت بسیار خوبتان مادرم ۸ روز پیش سکته مغزی کرده و دو روز هست فشارخون چربی خونکلسترولدرد سینه درد قلب …سکته مغزی آسیب عصبی حاد ناشی از اختلال خونرسانی به قسمتی از بافت مغز که ناشی از انسداد تعداد ضربان طبیعی قلب سایت پزشکان بدون مرزقلب یک فرد بزرگسال سالم در حالت استراحت بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربان در دقیقه دارد زمانی که بیماری صرع یا حملات مکرر تشنج – علائم، عوارض ، …بیماری صرع یا حملات مکرر تشنج تعریف صرع یک بیماری است که با تشنجات مکرر در یک دوره قلب وارفارینسلام خسته نباشید پدر من مدت سه هفتس ک سکته مغزی کرده اند و وارفاین مصرف میکنن تا اینکه کامل ترین مرجع برای شناخت سریع سکته مغزی و راههای درمان سکته مغزی پزشکی و سلامت آموزش کامل علائم سکته مغزی و درمان سریع برای سکته مغزی سکته مغزی خفیفسکته مغزی خفیف مرکز قلب تهران آریتمی عبارت است از ریتم غیر طبیعی قلب این حالت ممکن است تنها به شکل یک مکث موقت بوده و قلب حمله یاسکته قلبی چیست؟ علل ، علائم ، درمان ، پیشگیری علارغم انسداد عروق کروزی یا محیطی در این شرایط، اما با توجه به ماهیت پایدار پلاک پزشکی،سلامت،بهداشت،اخبار پزشکی،اخبار سلامت،خبرهای پزشکی پزشکی،سلامت،بهداشت،اخبار پزشکی،اخبار سلامتوزارت بهداشت،اخبار سلامت و پزشکی،خبرهای آنفارکتوس میوکارد – سکته قلبی آموزش به بیمار – … آموزش پرستاری داروها اکسیژن بهبود اکسیژن رسانی به عضلات قلب میتوان با آزاد کردن لباسهای تنگ در منزل میگنا چه کسانی بعد از سکته زنده می مانند؟ سلام آقای دکتر ٰ ممنون از سایت بسیار خوبتان مادرم ۸ روز پیش سکته مغزی کرده و دو روز هست که از فشارخون چربی خونکلسترولدرد سینه درد قلب دیابت نوع و سکته مغزی آسیب عصبی حاد ناشی از اختلال خونرسانی به قسمتی از بافت مغز که ناشی از انسداد رگ تعداد ضربان طبیعی قلب سایت پزشکان بدون مرز قلب یک فرد بزرگسال سالم در حالت استراحت بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربان در دقیقه دارد زمانی که فردی بیماری صرع یا حملات مکرر تشنج – علائم، عوارض ، تشخیص ، درمان بیماری صرع یا حملات مکرر تشنج تعریف صرع یک بیماری است که با تشنجات مکرر در یک دوره زمانی قلب وارفارین سلام خسته نباشید پدر من مدت سه هفتس ک سکته مغزی کرده اند و وارفاین مصرف میکنن تا اینکه


ادامه مطلب ...

تأثیر اختلال ریتم قلب در بروز سکته مغزی ضرورت کنترل فشارخون

[ad_1]

 

یک متخصص مغز و اعصاب عنوان کرد؛

تأثیر اختلال ریتم قلب در بروز سکته مغزی/ ضرورت کنترل فشارخون

تاریخ انتشار : چهارشنبه ۸ دی ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۱۴

 

سکته مغزی

 

سکته مغزی

 

یک متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه اختلال ریتم قلب می‌تواند سبب بروز سکته مغزی شود، گفت: افرادی که سکته مغزی کرده اند باید همزمان تحت نظر متخصص مغز و اعصاب و قلب و عروق قرار گیرند.

به گزارش ستاره ها؛ دکتر محمدرضا معتمد در آستانه برگزاری ششمین همایش قلب و فناوری‌های نوین و همایش مشترک قلب، اعصاب و غدد، اظهارداشت: بسیاری از بیماری‌های مغز و اعصاب ارتباط تنگاتنگی با بیماری‌های قلب و عروق و غدد دارد و می‌توان گفت بسیاری از بیماری‌های قلبی عوارضی بر روی مغز و اعصاب دارد.

وی افزود: همچنین بسیاری از بیماری‌های مربوط به مغز و اعصاب عوارض بر روی قلب و عروق داشته لذا ارتباط تنگاتنگی میان متخصصان قلب و عروق و مغز و اعصاب وجود دارد بنابراین برگزاری کنگره های مشترک در این زمینه می‌تواند جهت ارتقاء دانش پزشکان و دست یافتن به آخرین روش‌های تحقیقی و درمانی مؤثر واقع شود.
این متخصص مغز و اعصاب از اختلال ریتم قلب به عنوان یک بیماری مشترک میان حوزه قلب و مغز یاد کرد و ادامه داد:  این اختلال می‌تواند سبب بروز سکته مغزی شود لذا در بیمارانی که دچار سکته مغزی شده‌اند قلب باید مداوم تحت کنترل باشد تا از بروز سکته‌های بیشتر و عمیق‌تر جلوگیری کرد.
معتمد افزود:افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند باید تحت جلسات مشترک میان پزشکان متخصص مغز و اعصاب و قلب و عروق قرار گیرند تا دچار مشکلات بیشتر نشده و از بروز بیماری‌های دیگر در آنها جلوگیری کرد.
دبیر بخش مغز و اعصاب همایش مشترک قلب، اعصاب و غدد گفت: فشار خون یکی از بیماری‌های مشترک میان مغز و اعصاب و دستگاه قلب و عروق بوده که پیشگیری از آن در جلوگیری از مشکلات و بیماری جدی در فرد مؤثر است. لذا افراد نیز نباید به هیچ عنوان در پیشگیری یا درمان به موقع آن تعلل کنند.
این نورولوژیست خاطر نشان کرد: بیماری‌های قلب و عروق و مغز و اعصاب همچون سکته مغزی و قلبی جزء سه علت اصلی مرگ و میر افراد در جامعه به شمار می رود که بخش اعظم آن از طریق پیشگیری قابل کنترل بوده و آگاه سازی مردم در این زمینه می‌تواند موثر واقع شود.
ششمین همایش قلب و فناوری‌های نوین و همایش مشترک قلب، اعصاب و غدد  ۱۴ و ۱۵ بهمن ۹۵ در پژوهشگاه نیرو برگزار می‌شود.

 

 

 

 


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

سرگیجه غشگوش دردوزوز گوشصرع درمان گیاهی …سرگیجه‌ سرگیجه‌ در میان‌ مردم‌ بسیار شایع‌ است در این‌ حالت‌ شما احساس‌ می آنفارکتوس میوکارد – سکته قلبی آموزش به بیمار ……آموزش پرستاریداروها اکسیژن بهبود اکسیژن رسانی به عضلات قلب میتوان با آزاد کردن لباسهای تنگ در دیابت، درمان دیابت و کنترل قند خون، علائم دیابت، …مرض قند امروزه دیابت یکی از شایع ترین بیماری ها در جهان است که نیمی از جمعیت جهان به سالمندان پزشکان ایران دو زبانه بودن و یادگیری زبان دوم در اواخر زندگی، می تواند به کاهش روند زوال ذهن و بروز الف سلامتپایگاه خبری الف از عوارض ژلوفن عوارض گوارشی است که از آن جمله می‌توان اثر آن بر روی چربی خون یک سایت دیگر با وردپرس فارسیدیابت بارداری یکی از انواع دیابت است که در این دوران بروز می کند و در اغلب موارد نیز با داروسازی پزشکان ایران نیروی امگا۳″ عنوان کتابی است از دکتر میشل لرژریل دربارۀ اسیدهای چرب امگا۳؛ در این امداد و نجات اطلاعات پزشکیسکته مغزی یک فوریت پزشکی است که در صورت عدم تشخیص و درمان فوری می‌‌تواند باعث آسیب افسردگی تشخیص و راه درمان آرشیو …انواع اضطراب ها و ترس ها ۱ اختلال اضطراب فراگیر اگر در تمام مدت روز بدون معرفی انواع مواد مخدر طبیب جانتریاک دراین مقاله قصد داریم به صورت گذرا و با نگاهی اجمالی یکی از قدیمی‌ترین و شایع سرگیجه غشگوش دردوزوز گوشصرع درمان گیاهی سرگیجهورزش و سلامتی و بهداشتی سرگیجه‌ زمانی‌ بروز می‌ کند که‌ موازنه‌ و تعادل‌ بدن‌ مختل‌ شود آنفارکتوس میوکارد – سکته قلبی آموزش به بیمار – … آموزش پرستاری داروها اکسیژن بهبود اکسیژن رسانی به عضلات قلب میتوان با آزاد کردن لباسهای تنگ در منزل دیابت، درمان دیابت و کنترل قند خون، علائم دیابت، پیشگیری از دیابت درمان نشده چه خطراتی دارد؟ انسولین در افراد مسن دارای دیابت نوع آسیب بیشتری در درمان سالمندان پزشکان ایران دو زبانه بودن و یادگیری زبان دوم در اواخر زندگی، می تواند به کاهش روند زوال ذهن و بروز الف سلامت پایگاه خبری الف از عوارض ژلوفن عوارض گوارشی است که از آن جمله می‌توان اثر آن بر روی کبد را امداد و نجات اطلاعات پزشکی سکته مغزی یک فوریت پزشکی است که در صورت عدم تشخیص و درمان فوری می‌‌تواند باعث آسیب دائمی چربی خون یک سایت دیگر با وردپرس فارسی دیابت بارداری یکی از انواع دیابت است که در این دوران بروز می کند و در اغلب موارد نیز با خاتمه داروسازی پزشکان ایران نیروی امگا۳″ عنوان کتابی است از دکتر میشل لرژریل دربارۀ اسیدهای چرب امگا۳؛ در این کتاب افسردگی تشخیص و راه درمان آرشیو انجمن انواع اضطراب ها و ترس ها ۱ اختلال اضطراب فراگیر اگر در تمام مدت روز بدون توجه به معرفی انواع مواد مخدر طبیب جان تریاک دراین مقاله قصد داریم به صورت گذرا و با نگاهی اجمالی یکی از قدیمی‌ترین و شایع ترین


ادامه مطلب ...

تکاثر و تأثیر آن بر زندگی در سیره‌ی رضوی

[ad_1]

چکیده

موضوع سرمایه و انباشتن آن در جامعه‌ی بشری از جمله مشکلات ویرانگر در همه‌ی اعصار بوده است. امروزه به واسطه‌ی ابزارهای جدید، محاسبه‌های رایانه‌ای، ماشینی شدن ابزارهای تولید و مصرف، دامنه‌ی تخریب و تأثیرگذاری این بیماری بزرگ اجتماعی، بسیار عمیق‌تر شده است. از رهاوردهای شوم آن می‌توان به جنگ‌ها و نابسامانی‌های گسترده در ابعاد اجتماعی که از طریق انباشتن سرمایه و ایجاد نظام سرمایه‌داری است، اشاره کرد. در این نوشتار که به روش توصیفی - تحلیلی سامان یافته، سعی شده تا نظام سرمایه‌داری و تکاثرگرایی که از جهت مفهومی، مصداقی و کاربرد قرآنی، همان فزون‌طلبی، برتری‌جویی و پیشی گرفتن از دیگران در اندوختن مال است، در سیره‌ی قولی و فعلی امام رضا (علیه‌السلام)، با معیارها و ملاک‌های تکاثر به طور عام و تکاثرگرایی و آثار مادی و معنوی آن بررسی شود. واکاوی سیره و روایت‌های رضوی نشان می‌دهد اصالت دادن به مالکیت انسان، انحصار و احتکار و بینش غلط در کسب مال، از مهم‌ترین معیار و ملاک‌های تکاثر در آموزه‌های دینی است. از سوی دیگر، رباخواری، کم‌فروشی، استثمار و تجمل‌گرایی، از آثار مادی و ترک کارهای خیر و گرایش به سودجویی، بی‌مسئولیتی و فراموش کردن آخرت نیز در شمار آثار معنوی تکاثر بر زندگی شمرده می‌شود.

مقدمه

نظام سرمایه‌داری از طریق تکاثر توانسته زمام امور جامعه را برعهده گیرد و جایگاه اجتماعی خود را با زر و زور در میان اقشار مردم در دوره‌های زندگی بشری ارتقاء بخشد و حاکم بلامنازع مردم در این میان شود. در چنین نظامی، انسان، آزادی لازم و شایسته‌ای در حیات مادی، معنوی و اعتقادی خود ندارد. عملکرد او فقط در چارچوب‌هایی ظاهر می‌شود که نظریه پردازان انسان‌گرا از قبل برای وی مقرّر کرده‌اند. این بدان معناست که انسان در نظام جدید بشری، به شیوه‌ی نو در اسارت و یوغ نظام فکری، فرهنگی، عاطفی و مذهبی به سر می‌برد. انسان در چنین نظامی، مسخ و از درون تهی می‌شود. این ضربه‌ی سهمگین و جبران‌ناپذیر بر پیکره‌ی مقدس انسان الهی، بخشی از رهاورد نظام سرمایه‌داری جدید به شکل تکاثر است و برای نجات، راهی جز شناخت درست این پدیده و منشأ آن در بُعد انسان‌شناسی با توجه به معیارهای اصیل الهی در قرآن و روایت‌ها وجود ندارد. از این‌رو به بخشی از تعالیم امام رضا (علیه‌السلام) - به عنوان مفسّر وحی - اشاره شده است.

موضوع‌شناسی

موضوع سرمایه و ثروت، قلمروی زیادی دارد، یکی از آنها در جهان‌بینی توحیدی، تکاثر بوده که از مظاهر حیات مادی شمرده شده و تأثیر بسزایی بر سرنوشت انسان گذاشته است.

1. سرمایه و ثروت در اسلام

در جهان‌بینی انسانی اسلام، اینکه فرد فقط به بُعد مادی بیندیشد و تمام سعی خود را به جمع‌آوری ثروت (تکاثر) معطوف دارد، مقبول نیست و بارها نسبت به کسانی که همه‌ی همت خود را به زندگی مادی گره زده‌اند، هشدار داده شده است. «أَفَرَأیْتَ الَّذِی کَفَرَ بِآیَاتِنَا وَقَالَ لَأُوتَیَنَ مَالاً وَوَلَداً؛ ای رسول، دیدی حال آن کس را که به آیات ما کافر شد و گفت: من البته مال و فرزند بسیار خواهم داشت» (مریم / 77).
آیات و روایت‌ها، چنین اندیشه‌های غلطی را مایه‌ی اسارت و اختناق مادی بشر دانسته و توصیه می‌کنند فریب آن را نخورند، چون نتیجه‌ی قهری کثرت‌طلبی و تکاثر بی‌حد و مرز، باعث تباهی شده، انسان را کم کم به کام هلاکت کشانده و در زمره‌ی زیانمندترین مردم در معامله‌ها و نومیدترین آنها در تلاش و سعی قرار می‌دهد (شریف رضی، 1414 ق: 552). قرآن تصویر چنین نمونه‌هایی - مانند فرعون، قارون و ابوجهل - را که مصداق بارز این رفتارهاست بیان می‌دارد. «یَقُولُ أَهْلَکْتُ مَالاً لُبَداً؛ می‌گوید: مال بسیاری تلف کردم» (بلد / 6؛ زخرف / 52؛ قصص / 78). البته در صورتی که ثروت در خدمت اهداف و انگیزه‌های الهی قرار گیرد، در آموزه‌های دین مورد تمجید و ستایش قرار گرفته (مفضل بن عمر، 1379: 52) و آن را موجب تقرب به خدا (سبأ / 37)، شاخصی برای جهاد در راه خدا (نساء / 95) و فضل خدا (جمعه / 10) شمرده است. همچنین نبودن یا کمبود ثروت را برای چنین اهدافی مایه‌ی سقوط فرد و جامعه دانسته و آن را «موت الاکبر» می‌داند (قمی، 1414 ق، ج 2: 715) و دوست نداشتن آن، به منزله‌ی شایستگی نداشتن فرد تلقی می‌شود، امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمایند:
لَا خَیْرَ فِی مَنْ لَا یُحِبُ جَمْعَ الْمَالِ مِنْ حَلَالٍ یَکُفُّ بِهِ وَجْهَهُ وَ یَقْضِی بِهِ دَیْنَهُ وَ یَصِلُ بِهِ رَحِمَهُ؛ در کار کسی که مال را دوست ندارد، برای اینکه به وسیله‌ی آن، آبروی خود را حفظ کند،‌ بدهی‌های خود را بپردازد و نیز صله‌ی رحم انجام دهد، خیر و شایستگی وجود ندارد (کلینی، 1350، ج 5: 72).

مفهوم‌شناسی تکاثر

کلمه‌ی تکاثر از ریشه‌ی «کثره» نقیص «قله» ثلاثی مزید و از باب تفاعل است (ابن فارس 1404 ق، ج 5: 160)، بدین معنا که شخصی به دیگری فخر بفروشد که مال و فرزند بیشتری دارم (طباطبایی، 1390، ج 29: 288). واژه‌ی «تکاثر» و «مکاثره» مترادف هستند و به معنای رقابت و پیشی گرفتن از دیگران در ثروت‌اندوزی است (راغب اصفهانی، 1412 ق: 703).
با توجه به این معانی، در واقع تکاثر از طریق مال‌اندوزی، دشمنی خدا را برمی‌انگیزد و به وسیله‌ی آن بر دوستداران خدا فخر می‌فروشد (فخر رازی، 1423 ق، ج 15: 134).
خاستگاه و منشأ تکاثرطلبی، قوه‌ی شهوانی و تعلق‌های دنیوی است (مصطفوی، 1430 ق، ج 10: 29). گرایش به آن،‌ این صفت را در وجود آدمی متجلی کرده و او را در جهت مال‌اندوزی و افزون‌طلبی سوق می‌دهد. از دیگر عوامل عمده‌ی بروز این حس (قوه‌ی شهوانی)، جهل و نادانی نسبت به پاداش‌ها و کیفرهای الهی و بی‌ایمانی به معاد و (مکارم شیرازی و همکاران، 1366، ج 27: 281) ناآگاهی نسبت به ضعف‌ها و ناتوانی‌های فردی یا نگرش‌های سیستمی سرمایه‌داری است (صدر، 1350: 302).

1. کاربردهای قرآنی

واژه‌ی تکاثر دو بار در قرآن کریم آمده است. در یک سوره (همزه / 1) بدون متعلق آمده و در دیگری (حدید / 20) با متعلق آن که اولاد و اموال ذکر شده است (صافی، 1418 ق، ج 27: 153). البته از نگاه قرآن، دامنه و گستره‌ی آن مربوط به مصادیقی (هلالی، 1405 ق، ج 2: 953) است که منجر به دوری از خداوند متعال می‌شود (نور / 37) و به دنبال آن سرکشی و طغیان فرد (علق / 7) سرلوحه‌ی زندگی قرار گرفته و همیشه با نگاه کوته‌بین خود، مال و اولاد را پشتوانه‌ی خود می‌داند (سباء / 34). از این رو، لحن کلام چنین تفکری، بزرگداشت خود و نادیده گرفتن مقام و شأن خدا خواهد بود (کهف / 34)، در حالی که اینها در پیشگاه خداوند در روز حساب برای صاحب چنین تفکری منفعت ندارد (شعراء / 88).

ملاک و معیارهای تکاثر

کسب ثروت از راه و روش‌های غیرمعمول، مغایر آموزه‌های دینی و در حقیقت به عنوان یک ضد ارزش قلمداد شده است (مصباح الشریعة منسوب به جعفر بن محمد (علیه‌السلام)، 1360: 38). تعلق انسان به اشیاء که باعث برهم زدن توازن ثروت در جوامع انسانی شده (مطهری، بی‌تا، ج 2: 107)، از عمده‌ترین عوامل انحطاط جامعه‌ی انسانی است. باید دانست که دلیل این امر ریشه در جهان‌بینی نادرست بشر دارد، چون جهان‌بینی و نگرش افراد، ماهیت زندگی انسانی را شکل می‌دهد و همین امر نادرست، بر هدف، معنا و سبک زندگی تأثیر می‌گذارد.
لذا ملاک و معیارهای غلط، حاکمیت ارزش‌های نظام سرمایه‌داری و مال‌اندوزی، می‌تواند زمینه‌های منجر به پیامدهای خطرناک را به وجود آورد.

1. اصالت دادن به مالکیت انسان

در جهان‌بینی‌های غیر الهی که مبنای آن بر اصالت نفع فرد (اصالت نفع) قرار دارد (ایروانی، 1391: 56)، همواره مالکیت به عنوان پدیده‌ای اثرگذار در طول تاریخ، خود را نشان داده است و توانسته منشأ بسیاری از فسادها و بیدادگری‌ها در عرصه‌ی اجتماعی باشد. دلیل اصلی این نقش محوری در مالکیت، به انسانِ کاملاً نیازمند برمی‌گردد، چون انسان، همیشه درصدد رفع نیازهای خود برآمده و به دنبال تأمین آرامش جسمی، مادی، روحی و روانی خود است.
تأمین نیازهای انسانی نیازمند داشتن مال و توانایی‌های دیگر است و همین امر باعث بروز مالکیت در زندگی انسان می‌شود. گرچه مالکیت، رابطه و پیوندی است میان شخص و چیزی که آن را به نحوی به دست آورده (سبحانی، 1391: 47)، اما این امر می‌تواند حس فزون‌طلبی را در انسان ایجاد کند و اکتفا نکردن به نیازهای کنونی و در نظر گرفتن آینده نیز می‌تواند مزید بر علت این حس که همان تکاثر است، باشد. انباشتن ثروت و گردآوری کالاها از همین معبر رخ می‌دهد و باعث بر هم زدن تمام مقدّرات جوامع انسانی می‌شود.
امام رضا (علیه‌السلام) در ذیل آیه‌ی «وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُم مِن شَیْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَى...» (انفال / 41) فرمودند:
فَتَطَوَّلَ عَلَیْنَا بِذَلِکَ امْتِنَاناً مِنْهُ وَ رَحْمَةً إِذَا کَانَ الْمَالِکُ لِلنُّفُوسِ وَ الأمْوالِ وَ سَائِرِ الأشْیَاءِ الْمَلِکَ الْحَقیِقِیَّ وَکانَ مَا فِی أیْدِی النَّاسِ عَوَارِیَ وَ أَنَّهُمْ مَالِکُونَ مَجَازاً لَا حَقیِقَةً لَهُ؛ و از آن جهت چنین کرد تا با رحمت خود بر ما منت گذارد، زیرا مالک جان‌ها، مال‌ها و چیزهای دیگر خود اوست که مالک حقیقی دارد و آنچه در دست مردم است عنوان عاریه دارد، مردمان به مجاز مالکند نه به حقیقت و آنچه مردم به دست می‌آورند (از راه کسب و کار، بازرگانی، صنعت و...) همه، در حقیقت غنیمت است (یعنی مالک خمس آن نیستند و باید بپردازند) (الفقه المنسوب إلی الإمام الرضا (علیه‌السلام)، 1406 ق: 439).
در این بیان، حضرت، مالکیت حقیقی را ویژه‌ی خداوند می‌دانند، یعنی در حقیقت ایشان مالکیت برای غیر خدا را امری اعتباری دانسته و آن را برای خداوند مطلق می‌دانند.
«وَلِلَّهِ مَا فِی السَّماوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ؛ و آنچه در آسمان‌ها و زمین است همه ملک خداست) (نجم / 31) و مالکیت دیگران محدود و نسبی، یعنی این مفهوم مالکیت، عینیتی در خارج ندارد و فقط اعتباری جعل شده است تا رابطه‌ی مالک و مملوک که در خارج از فضای ذهن انسان عینیت دارد، شکل گرفته و باعث رونق و ادامه‌ی تصرف و بهره‌مندی شود. به عنوان مثال:
"جوانی که به دریا می‌رود، به صید ماهی می‌پردازد و ماهی بزرگی را صید کرده و آن را به بازار فروش حمل می‌کند، روی آن قیمت معینی می‌گذارد و برای فروش و هبه، خود را از تمام افراد، صالح‌تر می‌داند، در حقیقت تصور مالک و مملوک را ترسیم می‌کند و این چیزی غیر از رابطه‌ی اعتباری که همان مالکیت باشد، نشان داده نمی‌شود (سبحانی، 1391: 47)."
حضرت رضا (علیه‌السلام) فرمودند: «وَ أَنَّهُمْ مَالِکُونَ مَجَازاً لَا حَقِیقَةً لَهُ وَ کُلُّ مَا أفَادَهُ النَّاسُ فَهُوَ غَنِیمَةٌ؛ مردمان، مالک مجازی (عاریتی) هستند که مالکیت آنان حقیقتی ندارد و همه‌ی آنها را از راه سود به دست می‌آورند، در حقیقت غنیمت است» (نوری، 1407 ق، ج 1: 552).
انسان‌ها به طور تکوینی و تشریعی، مجاز به استفاده از تمام مواهب الهی هستند، ولی اجازه، جنبه‌ی وکالتی و امانت‌داری دارد و فقط می‌توانند در نقش وکیل تصرف کرده و از آن بهره ببرند. امام رضا (علیه‌السلام) در ذیل تفسیر آیه‌ی غنیمت فرموده‌اند:
وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُم مِن شَیْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَى‌ وَالْیَتَامَى‌ وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِن کُنتُمْ آمَنتُم بِاللّهِ وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى‌ عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللّهُ عَلَى‌ کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ؛ و ای مؤمنان بدانید که هر چه غنیمت و فایده برید،‌ خمس آن خاص خدا، رسول و خویشان او، یتیمان و فقیران و در راه سفر ماندگان است، اگر به خدا و به آنچه بر بنده‌ی خود در روز فرقان، روزی که دو سپاه روبرو شدند نازل کرده‌ایم، ایمان آورده‌اید و خدا بر هر چیز تواناست (انفال / 41).
چون خداوند متعال مالک حقیقی است و آنچه در اختیار انسان است از سفره‌ی گسترده‌ی نعمت‌های الهی برداشته شده، پس در حقیقت، انسان غنیمت‌بردار این خوان است، اموال او همه در حکم غنائم است و دیگران در آن سهیم هستند. پس در هر چیزی که مردم بهره می‌برند، چه کم و چه زیاد باشد (بحرانی، 1415 ق، ج 2: 690)، «... وَأَنفِقُوا مِمَّا جَعَلَکُم مُسْتَخْلَفِینَ فِیهِ...» (حدید / 7) باید بخشی از آن را انفاق کنید.

2. انحصار و احتکار

یکی از راه‌های افزایش بی‌رویه‌ی ثروت، پدیده‌ی زشت احتکار و انحصار است. اقبال عده‌ای به این عمل، می‌تواند کمبود کاذبی پدید آورد، نرخ‌های اجناس و مایحتاج مردم را به طور ساختگی بالا برد و باعث افزایش ثروت آنان شود. کاربرد این معیار که بیشتر در جوامع با اقتصاد باز و آزاد جاری است، تمام جریان مؤلفه‌های اقتصادی را به سوی غایت معینی که سود بیشتر و انباشتن ثروت است، سوق می‌دهد. گرچه اسلام نیز، اصل را بر آزادی اقتصادی گذاشته است، ولی این آزادی تحت قیود و ارزش‌های مورد نظر مکتب اسلام است و نه آزادی مطلق، که فضای هرج و مرج را در پیش روی فرصت‌طلبان قرار می‌دهد. دستور اکید خداوند در آیه‌ی هفتم سوره‌ی حشر به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) این است که ثروت به دست آمده از جنگ را بین صحابه‌ی مهاجر و انصار خود تقسیم کند تا ثروت فقط در دست ثروتمندان قرار نگیرد.
امام رضا (علیه‌السلام) درباره‌ی انحصارطلبی فرموده‌اند: «... وَ البَرَاءَةُ مِنْ أهْلِ الاِسْتِثَارِ؛ برائت از انحصارطلبان در اموال، از اسلام و ایمان است» (ابن بابویه، 1378 ق، ج 1: 126؛ عطاردی، 1351، ج 2: 502).
استئثار (انحصارطلبی) از آثار شوم سرمایه‌داری و شیوه‌های نظام اشرافی و تکاثری است. استئثار در لغت به این معناست که انسان مال و متاع یا چیزی را که مورد میل و رغبت و نیاز دیگران است، ویژه‌ی خویش سازد (فراهیدی، 1410 ق، ج 8: 238) و با خودکامگی و استبداد، دست دیگران را از آن کوتاه کند (طریحی، 1375، ج 3: 199).
امام رضا (علیه‌السلام) در فرازی از نامه‌ی خود به مأمون فرموده‌اند: دوستی اولیای خدا واجب است و دشمنی با دشمنان خدا و بیزاری از ایشان و از پیشوایان واجب است... و بیزاری از انحصارطلبان (لازم است) (ابن شعبه حرانی، 1404 ق: 422؛ حکیمی، 1376: 343). حضرت علی (علیه‌السلام) به مالک اشتر فرمودند: مبادا در آنچه که با مردم مساوی هستی، امتیازی خواهی (شریف رضی، 1414 ق: 444). دلیل برائت جستن از چنین افرادی، بیشتر به آثار و تبعات آن دلالت دارد. روحیه‌ی تکاثر و افزودن ثروت و انباشتن آن، علاوه بر اینکه بسیاری از مردم را از نیازهای اولیه‌ی خود محروم می‌سازد، تبعات شومی مانند رشوه‌خواری که در این آیه بیان شده است: «وَتَرَى‌ کَثِیراً مِنْهُمْ یُسَارِعُونَ فِی الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَأَکْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ؛ بسیاری از آنان را می‌بینی که در گناه و تعدّی و خوردن مال حرام، شتاب می‌کنند! چه زشت است کاری که انجام می‌دادند!» (مائده / 62) و نیز رفع حاجت کسی مشروط به هدیه را نیز به دنبال دارد، زیرا امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند: «الرَّجُلُ الَّذِی یَقْضِی لِأخیهِ الْحَاجَةَ - ثُمَّ یَقْبَلُ هَدِیَّتَهُ؛ مردی که حاجت برادر خویش را برآورده می‌کند و سپس هدیه‌ی او را می‌پذیرد» (1406 ق: 82).
بشری که غالباً با تحصیل و دستیابی به ثروت، رفاه بیشتر می‌یابد، خود به خود به اسارت دنیا درآمده و به همان اندازه از خدا غافل می‌شود، به طوری که در حالت معمول باید با افزونی نعمت، شکرگزار خداوند بود، اما متأسفانه در این‌گونه افراد، روحیه‌ی عیاشی و خوشگذرانی اوج می‌گیرد تا آنجا که از موارد مشروع و مجاز الهی تجاز می‌کند، یعنی با برخورداری از رفاه و راحتی بیشتر، سر به طغیان می‌گذارد (شوری / 27) و ادامه، به تعبیر قرآن کریم، این وضعیت منجر به مخالفت‌های زیادی با فرامین الهی می‌شود (سباء / 34) و در نهایت، آثار فساد این روش، دامن جامعه را می‌گیرد و حتی کسانی که در حاشیه‌ی این نوع سبک زندگی هستند به عذاب الهی دچار می‌شوند (اسراء / 16) (2).
این نتیجه‌ی حتمی که محصول نظام سرمایه‌داری است، باعث پدید آمدن جامعه‌ی طبقاتی و گردش ثروت در دست توانگران و استئثار (انحصارطلبی) اموال عمومی به طبقه‌ای خاص می‌شود و در مجموعه آموزش‌های رضوی مردود است. عبدالله بن صلت گوید، مردی از اهل بلخ گفت: در سفر خراسان با امام رضا (علیه‌السلام) بودم، روزی سفره‌ای انداختند و غلامان سیاه و غیر سیاه را بر سفره گرد آوردند. گفتم: کاش برای اینها سفره‌ای جدا می‌انداختید: فرمودند: خاموش! خدای همه یکی است، مادر یکی، پدر یکی و پاداش هر کس بسته به کردار اوست (کلینی، 1382 ق، ج 2: 48/2).

3. بینش غلط در کسب مال

از جمله عواملی که منجر به تکاثر و انباشتن سرمایه می‌شود، نوع نگرش و شناخت فرد نسبت به زندگی فعلی و آینده‌ی اوست. وقتی انسان به هر بهانه‌ای، خود را از نظام منسجم و منظم مکتب الهی رها کند، در حقیقت سرنوشت خود را در اختیار نظامی افسارگسیخته و حریص قرار داده است. از این رو، در این مسیر به هر روشی برای رسیدن به هدف که کسب سرمایه است، چنگ می‌زند.
امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند:
... وَ حُرْمَةُ السَّرقَةِ لِمَا فِیهِ مِنْ فَسادِ الأمْوَالِ و قَتْلِ الأنْفُسِ لَوْ کَانَتْ مُبَاحَةً و لِمَا یَأتِی فِی التَّغَاصُبِ مِنَ الْقَتْلِ وَ التَّنازُعِ و التَّحَاسُدِ؛ سرقت تحریم شد چون مایه‌ی فساد اموال و کشتن مردمان است و به این علت که دست‌درازی و غضب (اموال دیگران) موجب کشتار، درگیری و حسدورزی است و اینها، مردم را به رها کردن داد و ستد و کسب مال از غیر راه صنعت و کار فرا می‌خواند (ابن بابویه، 1378 ق، ج 1: 97/2).
در این حدیث شریف که ذکر شد، فساد مالی، تجاوز و قتل روشن است. زیرا با سرقت و غصب، جریان مال در جامعه دچار هرج و مرج می‌شود و امنیت کافی برای کارهای اقتصادی باقی نمی‌ماند. در حقیقت، حرام دانستن چنین درآمدهایی در شریعت که از طریق قمار، غناء، مجالس لهو و لعب و... به دست می‌آید، همگی برای تأمین امنیت اجتماعی و اقتصادی جوامع انسانی است که از این رهگذر، می‌توان به ایجاد روابط عادلانه و مدیریت عاقلانه رسید و از پایمال کردن حقوق مردم جلوگیری کرد.
امام رضا (علیه‌السلام) فرموده‌اند: «... وَ إِذَا فَعَلَ النَّاسُ هَذِهِ الأشْیَاءَ وَ ارْتَکَبَ کُلُّ إنْسَانٍ مَا یَشْتَهِی وَ یَهْوَاهُ مِنْ غَیْرِ مُرَاقَبَةٍ لِأحَدٍ کانَ فِی ذلکَ فَسَادُ الخَلْقِ أجْمَعینَ...» (همان: 99)، زمانی که مردم به کارهای ممنوع دست زدند، هر کس هرچه دلش خواست کرد، بدون اینکه کسی نظارت کند، مردم همگی به فساد و تباهی دچار می‌شوند (حکیمی، 1376: 48). این حدیث می‌گوید آزادی مطلق در فعالیت‌های اقتصادی مانند به دست آوردن پول، فروش کالا به هر قیمت و رفتارهایی که با عقاید، باورها و احکام الهی منطبق نیست، ممنوع است (نساء / 29) (3).

تکاثرگرایی و تأثیر آن بر زندگی در بیان امام رضا (علیه‌السلام)

یکی از امتیازهای هر نظام اقتصادی، توانایی آن در تعدیل ثروت و مؤلفه‌های اقتصادی است. نظام اقتصادی که زندگی بشر را شکل می‌دهد، به مثابه ارگانیسمی دارای حیات، فعالیت می‌کند. گاه و بی‌گاه این پیکر نیز مانند بدن انسان در معرض نوسان‌ها و حوادث ناگهانی و مختلف قرار می‌گیرد. اهمیت و ارزش یک نظام، زمانی روشن می‌شود که بتواند در مقابل تمام شوک‌های مادی و معنوی، مقاومت کند و خود را با شرایط و مقتضیات پیش آمده، تطبیق دهد. از این رو طبق باور برگرفته از قرآن و مجموعه آموزه‌های معصومان (علیهم‌السلام)، بهترین نظام اقتصادی که می‌تواند در حوزه‌های مختلف برای جامعه‌ی بشری تعدیل و اعتدال ایجاد کند، نظام اقتصادی اسلام است. در این بخش به یکی از پدیده‌های جاری، یعنی تکاثر و تأثیر آن از بُعد مادی و معنوی بر زندگی از منظر امام رضا (علیه‌السلام) پرداخته می‌شود.

1. آثار مادی تکاثر بر زندگی

توجه به مادیت و افزون‌طلبی، به طور غریزی در انسان وجود دارد (4) (عادیات / 8). این ویژگی در طول تاریخ توانسته است افراد زیادی را سرگرم خود کند و آنان را از هدف متعالی دور سازد. قرآن کریم در این باره به شعار بنی‌اسرائیل اشاره دارد آنجا که می‌فرماید:
وَإِذْ قُلْتُمْ یَا مُوسَى‌ لَنْ نَصْبِرَ عَلَى‌ طَعَامٍ وَاحِدٍ فَادْعُ لَنَا رَبَّکَ یُخْرِجْ لَنَا مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ مِنْ بَقْلِهَا وَقِثَّائِهَا وَفُومِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَا...؛ و نیز به خاطر بیاورید زمانی را که گفتید: ای موسی! هرگز حاضر نیستیم به یک نوع غذا اکتفاء کنیم! از خدای خود بخواه که از آنچه زمین می‌رویاند، از سبزیجات، خیار، سیر، عدس و پیازش، برای ما فراهم سازد (بقره / 61).
وقتی آنان قدر نعمت‌های الهی، از جمله نعمت رهبری حضرت موسی (علیه‌السلام) را ندانستند، تنوع‌طلبی و تکاثر‌طلبی را پیشه‌ی خود ساختند و شعار «لَنْ نَصْبِرَ» را سردادند، خطاب آمد: به شهر درآیید، آنچه می‌خواهید (از تنوع و تکثر رزق) در آنجاست (بقره / 61). اما پیامد آن، خواری و ذلت در حیات مادی خواهد بود (همان). چنین روحیه‌ای درباره‌ی تمام کسانی که هدف و محور زندگی خود را در مسیر غیر الهی قرار دادند، منطبق است. مانند سرمایه‌داری که از طریق ربا دنبال فزونی مال خویش است و خداوند فرمود: «یَمْحَقُ اللّهُ الرِّبَا وَیُرْبِی الصَّدَقَاتِ وَاللّهُ لاَ یُحِبُّ کُلَّ کَفَّارٍ أَثِیمٍ؛ خداوند، ربا را نابود می‌کند و صدقات را افزایش می‌دهد! و خداوند، هیچ انسانِ ناسپاسِ گنه‌کاری را دوست نمی‌دارد» (بقره / 276).

رباخواری

روحیه‌ی تکاثر، انباشتن ثروت و دامن زدن به آن، باعث می‌شود که فرد برای رسیدن به این هدف سرمایه‌ی خود را از راه‌های مختلف به کار گیرد. اسلام در حالی که از احتکار، گنج کردن پول و راکد گذاردن آن جلوگیری می‌کند، بهره‌کشی به وسیله‌ی پول از طریق رباخواری را نیز ممنوع کرده است (نساء / 161). نکوهش رباخواری و توصیه به پرداخت حقوق واجب، از جمله زکات (روم / 39)، وعده‌ی عذاب به یهودیان کافر به خاطر کردار رباخواری (آل عمران / 130) و اعلام جنگ با خدا و رسولش (بقره / 278) همه نشان از پیامدهای زشت این عمل دارد.
امام رضا (علیه‌السلام) در خصوص علت تحریم ربا فرمودند:
وَ عِلَّةُ تَحْریمِ الرِّبَا إِنَّمَا نَهَی اللهُ عَنْهُ لِمَا فِیهِ مِنْ فَسَادِ الْأَمْوَالِ لِأَنَّ الْإِنْسَانَ إِذَا اشْتَرَی الدِّرْهَمَ بِالدِّرْهَمَیْنِ کَانَ ثَمَنُ الدِّرْهَمِ دِرْهَماً وَ ثَمَنُ الْآخَرِ بَاطِلًا فَبَیْعُ الرِّبَا وَکْسٌ عَلَی کُلِّ حَالٍ عَلَی الْمُشْتَرِی وَ عَلَی الْبَائِعِ فَحَرَّمَ اللَّهُ تَبارکَ و تعالَی الرِّبَا لِعِلَّةِ فَسَادِ الأمْوَالِ کَمَا حَظَرَ عَلَی السَّفِیهِ أنْ یُدْفَعَ مَالُهُ إلَیْهِ لِمَا یُتَحَوَّفُ عَلَیْهِ مِنْ إفْسَادِهِ حَتَّی یُؤنسَ مِنْهُ رُشْدُهُ فَلِهَذِهِ الْعِلَّةِ حَرَّمَ اللهُ الرِّبَا؛ علت حرام بودن ربا؛ خدای بزرگ بدان جهت ربا را نهی کرده که مایه‌ی تباهی اموال است، چه اگر آدمی یک درهم را به دو درهم بخرد، بهای درهم یک درهم است و درهم دوم ناحق است، پس فروختن و خریدن به ربا به هر حال مایه‌ی زیان خریدار و فروشنده است. این است که خداوند متعال، ربا را از جهت فسادی که در اموال پدید می‌آورد حرام کرده است، به همان‌گونه که دادن مال شخص سفیه را به دست او حرام کرده است، چه در اینجا نیز بیم فاسد شدن مال می‌رود، تا زمانی که به رشد برسد چنین است و علت تحریم ربا در تأخیر پرداخت بدهی نیز، از بین رفتن معروف و نیکی است و تلف شدن اموال و تمایل مردمان به ربح (بهره) و ترک وام دادن و به کار نیکو پرداختن. اینها همه سبب فساد است و ظلم و نابودی اموال مردمان (ابن بابویه، 1378 ق، ج 2: 94-93).
ایشان در این روایت بر پیامد فساد در اقتصاد ربوی تکیه می‌کنند. چون به ظاهر در جریان ربوی، مال رباخوار فاسد و نابود نمی‌شود، بلکه رشد می‌کند، اما از طرفی دیگر شیوع فساد مالی و نابودی در کل اقتصاد جامعه و اموال توده‌های مردم جریان می‌یابد. اموال باید مانند خون به طور متعادل در تمام اندام اجتماعی جریان یابد، چیزی که این جریان را به هم می‌زند و باعث می‌شود در برخی از اندام اجتماع، متراکم و بخشی از اعضاء را با کم‌خونی روبرو کند،‌ نظام ربوی است.
امام رضا (علیه‌السلام) در فرازی دیگر، از عقبه‌ی نظام ربوی پرده برداشته و می‌فرمایند:
وَ عِلَّةُ تَحْرِیمِ الرِّبَا بِالنَّسِیَئَةِ لِعِلَّةِ ذَهَابِ الْمَعْرُوفِ وَ تَلَفِ الْأمْوَالِ وَ رَغْبَةِ النَّاسِ فِی الرِّبْحِ وَ تَرْکِهِمُ الْقَرْضَ وَ صَنَائِعَ الْمَعْرُوفِ وَ لِمَا فِی ذَلِکَ مِنَ الْفَسَادِ وَ الظُّلْمِ وَ فَنَاءِ الأمْوَالِ...؛ علت تحریم ربا در نسیه (معامله‌های غیر نقدی)، نابودی و تباهی اموال است... (ابن بابویه، 1385، ج 2: 483/2).
روایت بیان شده، به یک واقعیت حتمی اجتماعی اشاره دارد که سرمایه‌دار با روحیه‌ی تکاثرگرایی خود می‌تواند همچون مکنده‌ی قوی، خون کل جامعه را بمکد و رفته رفته به نابودی بکشاند، بخش عظیمی از بدنه‌ی جامعه را تباه کند و جریان حقیقی یک زندگی را که باید همراه با نشاط، پیشرفت و تعالی باشد، منحط سازد.

کم‌فروشی و استثمار

از دیگر مشخصات روحیه‌ی افراد افزون‌طلب، کم بها دادن به دسترنج مردم است. به طور مثال در مقابل زحمت فراوانی که کارگران برای استخراج مواد اولیه از دل طبیعت و مزارع متحمل می‌شوند، عده‌ای ارزش واقعی کار آنها را پرداخت نمی‌کنند و به تعبیر قرآن کریمِ اعمال «بخس» می‌کنند (هود / 85؛ اعراف / 85).
مرحوم طبرسی ذیل آیه‌ی «وَلاَ تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْیَاءَهُمْ» می‌گوید: «غرض آیه این است که حق مردم را کم مکنید و ایشان را از حقوقشان محروم مسازید» (1378، ج 1: جزء 7 و ج 8: 804).
امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند:
اجْتِنَابِ الْکَبَائِرِ وَهِیَ قَتْلُ النَّفْسِ الَّتِی حَرَّمَ اللهُ و شُرْبُ الْخَمْرِ و عُقُوقُ الْوَالِدَیْنِ وَ الْفِرَارُ مَنَ الزَّحْفِ وَ أکْلُ مَالِ الْیَتامی ظُلْماً و أکْلُ الْمَیْتَةِ وَ الدَّمِ وَ لَحْمِ الْخِنْزِیرِ وَ ما أُهِلَّ بِهِ لِغَیْرِ اللهِ مِنْ غَیْرِ ضَرُورَةٍ بِهِ وَ أکْلُ الرِّبَا وَ السُّحْتِ بَعْئَ الْبَیِّنَةِ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْبَخْسُ فِی الْمیزَانِ وَ الْمِکْیَالِ وَ قَذْفُ الْمُحْصَنَاتِ وَ الزِّنا وَ اللِّوَاطُ وَ الشَّهَادَاتُ الزُّورُ و الْیَأسُ مِنْ رَوحِ اللهِ وَ الأمْنُ مِنْ مَکْرِ الله؛ از گناهان کبیره مانند آدم‌کشی، کاستن پیمانه و خیانت پرهیز کنید... (ابن شعبه حرانی، 1416 ق: 422).
سرمایه‌داران از این رهگذر به اموال فراوانی دست می‌یابند و همواره از رشد تصاعدی سرمایه برخوردار و در مقابل، توده‌ها و اقشار جامعه روز به روز ناتوان‌تر می‌شوند. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
وَمَنْ ظَلَمَ أجیِراً أجْرَهُ أحْبَطَ اللهُ عَمَلَهُ وَ حَرَّمَ عَلَیْهِ رِیحَ الْجَنَّةِ - وَ رِیحُهَا یُوجَدُ مِنْ مَسیِرَةِ خَمْسمِاِئَةِ عَامٍ؛ هر کس به کارگری ظلم کند، خداوند اعمال او را تباه می‌سازد و نسیم بهشت را بر او تحریم می‌کند، حال آنکه نسیم بهشت از مساحت 500 سال راه به مشام می‌رسد (حرعاملی، 1409 ق، ج 19: 107).
استثمار و بهره‌کشی از فرد، در حقیقت نوعی خوار شمردن اوست. نتیجه‌ی این نوع رفتار علاوه بر پیامدهای روانی، می‌تواند برای قشر عظیمی از جامعه، محرومیت شدید اقتصادی را به دنبال داشته باشد.

تجمل‌گرایی

تجمل‌گرایی و رفاه‌طلبی افسارگسیخته می‌تواند نتیجه‌ی ثروت‌های بادآورده‌ای باشد که فرد از طریق تبانی، امتیازهای انحصاری و پرداخت نکردن حقوق شرعی و قانونی به دست آورده است. این امر می‌تواند افراد برخوردار از درآمدهای زیاد را به زندگی اشرافی و تجمل‌گونه سوق و در مسیر ولخرجی و اسرافکاری قرار دهد. این‌گونه ولخرجی‌ها موجب می‌شود که بخشی عظیمی از امکانات جامعه در اختیار آنها قرار گیرد و عده‌ی زیادی بی‌بهره و گرفتار فقر و نداری شوند. امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: «إنَّ السَّرَفَ یُورِثُ الْفَقْر» (همان، ج 17: 46)، البته اسلام با تحریم اسراف و تجمیع ثروت و تشویق به انفاق، از بروز تضادها و اختلاف ثروت‌ها جلوگیری می‌کند. اساساً این تحریم‌ها، چنانچه ذکر شد به منزله‌ی استفاده نکردن از نعمت‌های الهی نیست. وقتی نعمت‌ها با رعایت شرایط و ضوابط آن مانند حلال بودن منبع درآمد، اسراف نکردن و ادای حقوق دیگران به دست آید، استفاده از آنها از نظر شرع پسندیده و مطلوب است. ابی طیفور پزشک گفت:
سَألَنِی أبُوالْحَسَنِ (علیه‌السلام) أیَّ شَیْءٍ تَرْکَبُ قُلْتُ حِمَاراً فَقَالَ بِکَمِ ابْتَعْتَهُ قُلْتُ بِثَلاثَةَ عَشَرَ دِیَناراً فَقَالَ إنَّ هَذا هُوَ السَّرَفُ أنْ تَشْتَرِیَ حِمَاراً بِثَلاثَةَ عَشَرَ دِیَناراً وَ تَدَعَ بِرْذُوْنَا؛ امام رضا (علیه‌السلام) از من سؤال کردند: سوار چه مرکبی می‌شوی؟ گفتم: الاغ. گفتند: چند خریدی؟ گفتم: 13 دینار. گفتند: این خود اسراف است که خری به 13 دینار بخری و اسب نخری (مجلسی، 1404 ق، ج 1: 230/22).
خداوند متعال در قرآن کریم با تعابیر مختلفی، بهره‌برداری از همه‌ی مواهب و امکانات طبیعی را توصیه کرده است (نحل / 80). این بیانات در صورتی راهگشاست که در جامعه، تعادل و توازن در امور مالی جاری شد.
از منظر دیگر، امام رضا (علیه‌السلام) برای جلوگیری از محرومیت عده‌ای از مردم، افراد بهره‌مند و برخوردار از ثروت را به اداره‌ی امور آنان امر می‌کنند: «عِلَّةُ الزَّکَاةِ مِنْ أجْلِ قُوتِ الْفُقَراءِ وَ تَحْصِینِ أمْوَالِ الأغْنِیَاء لِأنَّ اللهَ تَبارَکَ وَ تَعالیَ کَلَّفَ أهْلَ الصِّحَّةِ الْقِیَامَ بِشَأنِ أهْلِ الزَّمَانَةِ وَ الْبَلوی» (ابن بابویه، 1378 ق، ج 1: 89/2). خدا، توانمندان را مکلف کرده است که امور زندگی بیماران زمین‌گیر و تیره‌بختان را سامان دهند. نادیده گرفتن این بیانات می‌تواند ضربه‌های جبران‌ناپذیری بر پیکره‌ی جامعه‌ی اسلامی وارد کند. مسئله‌ی تورم به عنوان یکی از مشکلات نظام‌های اقتصادی جهان امروز، رهاورد جریان تکاثری و رشد ناموزون نظام سرمایه‌داری است که منجر به بر هم زدن تعادل در جامعه می‌شود.
امام سجاد (علیه‌السلام) در توصیف مردمان چنین روزگاری می‌فرمایند:
"مردمان در روزگار ما بر شش طبقه‌اند: شیر، گرگ، روبه، سگ، خوک و گوسفند. شیرصفتان، پادشاهان دنیایند که هر یک دوست دارد (بر همه) چیره باشد و کسی بر او چیره نشود. گرگ‌صفتان، بازرگانان هستند که هر وقت، کالایی بخواهند) بخرند، آن را نکوهش و هرگاه خواستند، بفروشند، ستایش می‌کنند. روباه‌صفتان، کسانی هستند که از راه دینشان نان می‌خورند و آنچه بر زبان توصیف می‌کنند در دل‌هایشان نیست. سگ‌صفتان، کسانی هستند که با گفتار خود بر مردم زوزه می‌کشند و مردم از شر زبانشان متنفرند. خوک‌صفتان، نامردان و امثال آنانند که بر هر کار زشت و پلیدی فراخوانده شوند، پاسخ می‌گویند. گوسفندصفتان، کسانی هستند که پشم‌هایشان را می‌چینند، گوشت‌هایشان را می‌خورند و استخوان‌هایشان را می‌شکنند. گوسفند در میان شیر، گرگ، روباه، سگ و خوک چه بکند؟ (مجلسی، 1374، 2: ج 225/67)."

2. آثار معنوی تکاثر بر زندگی

تکاثر و ترس از انفاق به عنوان پدیده‌ی شوم نظام سرمایه‌داری، ریشه در خوی و شیوه‌ی تفکر و نگرش فرد دارد (اسراء / 100) (5). از این رو برای شناخت ماهیت این پدیده و پی بردن به آثار آن بر زندگی انسان، باید قبل از طرح هر موضوعی به خود انسان بازگشت. معیار تمایز بنیادین بین بینش مکتب اسلام با مکاتب دیگر، این است که تمایل به غذا، گرایش جنسی، حب مال و جاه، تجمل‌خواهی، تکاثرگرایی و... همگی قبل از تولد فرد، فعالیت خود را در رحم مادر با نیروی جذب غذا آغاز و پس از آمیختگی با مجموعه‌ی نظام فرهنگی و تربیتی در جامعه رخ‌نمایی می‌کنند. در مکتب اسلام برای تشخیص آثار و پیامدهای موضوعاتی همچون تکاثر باید به انگیزه‌ی درونی فرد، اندیشه‌ها و روحیه‌ی او رجوع کرد و با پی بردن به آن معایب، به تهذیب و تربیت پرداخت.

ترک کارهای خیر و گرایش به سودجویی

در نظام سرمایه‌داری، رفتار افراد بر محور سود و رشد ثروت متمرکز می‌شود. کسانی که به روحیه‌ی تکاثرگرایی آلوده شده‌اند، در مسائل زندگی تمام همّ و غم خود را متوجه زیاد شدن ثروت می‌کنند. امام رضا (علیه‌السلام) یکی از دلایل تحریم ربا در نسیه را، از دست رفتن نیکوکاری، گرایش مردم به سودخواهی و رها کردن کارهای نیک می‌دانند (عطاردی، 1351، ج 2: 306).
افراد با چنین روحیه‌ای، هر کار خیری را به منزله‌ی ضرر می‌دانند. کار خیر که امری معروف است در نزد آنان، به امری نامطلوب تبدیل می‌شود و امر ناپسندی را که بی‌توجهی به بی‌بضاعت‌ها و... است، امری پسندیده می‌دانند، یعنی منکر در نزد آنان امری معروف است.
یَسیِروُنَ فِی الشَّهَوَاتِ الْمَعْرُوفُ فِیهِمْ مَا عَرَفُوا وَ الْمُنْکَرُ عِنْدَهُمْ مَا أنْکَروُا مَفْزَعُهُمْ فِی الْمُعْضِلَاتِ إلَی أنْفُسِهِمْ؛ و در شهوات سیر می‌نمایند. معروف در میان آنان چیزی است که خود معروف دانند و منکر نزدشان همان است که خود منکر می‌دانند. پناهگاهشان در مشکلات، خودشان هستند (شریف‌رضی، 1414 ق: 121).
به طور قطع، وقتی در جامعه‌ای، اصالت با ثروت و کسب سود بیشتر شد، بسیاری از فضائل منحصر به فرد انسان که در سایه‌ی شخصیت فطری او جریان دارد، منسوخ می‌شود. تمایل به امر خیر و دوری از خودخواهی و افزون‌طلبی، همه بر محور شخصیت انسانی و فطری بشر است. امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: بی‌تردید پایداری مسلمانان و اسلام در این است که اموال نزد کسانی باشد که حق را در اموال بشناسند. به معروف در آن عمل کنند و بی‌گمان نابودی اسلام و مسلمانان هنگامی است که سرمایه‌ها در دست کسانی قرار گیرد که نه حق را در آن بشناسند و نه به معروف و نیکی تن دهند (حرعاملی، 1409 ق، ج 11: 521).
از این رو اموالی که دیگران از آن بهره نبرند، برای مؤمن، شایسته نیست و بهتر است که نباشد. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: نابود باد طلا، نابود باد نقره (تا سه مرتبه). موضوع بر اصحاب ایشان گران آمد، عمر پرسید: چگونه مالی داشته باشیم؟ فرمودند: زبان ذکرگو، دل سپاسگزار و همسری مؤمن که شما را یاری کند تا دینتان را حفظ کنید (حویزی عروسی، 1415 ق، ج 2: 213).
لذا پایداری اسلام، به جریان درست اموال در جامعه بستگی دارد و درستی آن، زمانی است که مردم آن را در راه احیای معروف به کار گیرند. این امر میسّر نمی‌شود، مگر اینکه، انسان خود را با مهارت دین مزین کند که در سراسر قرآن به آن اشاره شده است (نک: رعد / 24-19).

احساس بی‌مسئولیتی

در نظامی که روحیه‌ی تکاثرگرایی و رفاه‌زدگی مرسوم شود، فرایض و تعهدها از جمله تعهدهای اجتماعی، کم‌کم از جامعه رخت بر می‌بندند و حسن مسئولیت در قبال دیگران کمرنگ می‌شود. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) جامعه را در برابر یکدیگر مسئول می‌دانند (پاینده، بی‌تا: 457). چون مشکلات مردم و کارهای آنها توسط یکدیگر اصلاح می‌شود، «وَ اعْلَمْ أنَّ الرَّعِیَّةَ طَبَقَاتٌ لَا یَصْلُحُ بَعْضُهَا إلَّا بِبَعْض؛ آگاه باش که مردم مملکت، گروه‌های مختلف هستند که هر گروه جز توسط گروه دیگر اصلاح نمی‌شود» (شریف رضی، 1414 ق: 431).
تا زمانی که روحیه‌ی مسئولیت‌پذیری و حس همکاری در بین مردم نباشد، کمک به دیگران امکان‌پذیر نخواهد بود. امام رضا (علیه‌السلام) کمک به زیردستان و نیازمندان را وظیفه‌ی افراد توانمند می‌دانند.
اصل تعهد و احساس مسئولیت در قبال خود و دیگران، امری مفروض در مکتب اسلام است. انسان بی‌تفاوت، در مکتب اسلام جایگاهی ندارد. امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند: با کمک‌رسانی مادی (بی‌بضاعت‌ها را) در امور معنوی نیز مدد رسانید (مجلسی، 1374، 2: 96/6).
متأسفانه یکی از مواردی که موجب می‌شود، افراد تکاثرگرا در قبال جامعه بی‌تفاوت شوند، ارزش‌گذاری آنان با ثروتشان است، در حالی که اساس این ارزش‌گذاری ریشه در دوران جاهلیت بشر دارد. این رویه می‌تواند باعث بالا بردن شخصیت کاذبی برای آنان شود و در مقابل شخصیت افرادی که از مواهب دنیا بهره‌مند نیستند، تحقیر شود. مکتب اسلام با یک برنامه‌ی تربیتی همه جانبه، کوشیده است تا معیار بودن ثروت را از بین ببرد. از این رو «وَ مَنْ أتَی غَنِیّاً فَتَوَاضَعَ لَهُ لِغِنَاهُ ذَهَبَ ثُلُثَا دینِه؛ و هرکه ثروتمندی را به خاطر ثروتش فروتنی کند دو سوم دینش از دست رفته است» (شریف رضی، 1414 ق: 5/228 و 8). بنابراین اسلام، احترام برای ثروتمند به دلیل ثروتش را محکوم می‌کند. در مقابل، تحقیر فقرا به خاطر فقرشان را ممنوع می‌سازد (مجلسی، 1374، 2، ج 75: 142) و همنشینی با ثروتمندان را مایه‌ی مردگی دل می‌داند (کلینی، 1383، 3، ج 6: 500).
امام رضا (علیه‌السلام) منشأ بی‌توجهی به مردم را در همین روحیه‌ی تکاثرگرایی می‌دانند و می‌فرمایند:
لَا یَجْتَمِعُ الْمَالُ إلَّا بِخِصَالٍ خَمْسِ بِبُخْلٍ شدیدِ و أمَلٍ طَویلِ وَ حِرْصِ غَالِبٍ وَ قَطیِعَةِ الرَّحِمِ وَ إیثَارِ الدُّنْیَا عَلَی الآخِرَةِ؛ مال دنیا جمع نشود مگر در سایه‌ی پنج خصلت: بخل زیاد، آرزوهای دراز، آزمندی چیره بر انسان، ترک صله‌ی رحم و ترجیح دنیا بر آخرت (حرعاملی، 1409 ق، ج 17: 34).
این پنج مورد که حضرت اشاره فرمودند، همگی به خصلت مال‌دوستی و گرایش به تجمل و تکاثرگرایی برمی‌گردد. لذا لازم است در برخورد با چنین افرادی، از آنان فاصله گرفت تا با خوش‌باوری کاذب، بر جان و مال مردم سیطره نیابند. امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند: از اسلام خالص این است که از کسانی که اموال را منحصر به خود می‌کنند، بیزاری جست (قمی مشهدی، 1368، ج 8: 175).

فراموش کردن آخرت

از جمله آثار زیانبار تکثرگرایی و رفاه‌طلبی، هدف قرار گرفتن دنیا و زندگی آن، در مقابل آخرت است. آنچه در مسیر حرکت مادی این عالم با روح تعالیم ادیان الهی سازگار نیست، پدیده‌های ناهمگون نظام سرمایه‌داری است. وقتی سرمایه که می‌تواند وسیله‌ی رفع نیازهای بشر شود، در دست عده‌ای دنیادوست قرار گیرد، نعمت‌های زیادی در بین مردم رخت برمی‌بندد.
قرآن کریم در آیه‌ی هفتم سوره‌ی یونس، از چنین افرادی که به زندگی دل خوش کرده‌اند، با سرگرم شدن به آن رضایت داده‌اند و از یاد خدا غافل شده‌اند، با نکوهش و ملامت یاد می‌کند. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) خطاب به ابن مسعود فرمودند: ابن مسعود، پس از من مردمی می‌آیند که غذاهای خوب و رنگارنگ می‌خورند... خانه‌ها می‌سازند، کاخ‌ها برافراشته می‌دارند و مساجد را تزیین می‌کنند. [ایشان] جز به دنیا نمی‌اندیشند، در آغوش دنیا منزل می‌گزینند و بدان تکیه می‌زنند. شرافت و ارزش آنان به پول بسته است و تنها برای شکمشان می‌کوشند، اهدافشان خوردن است. اینان بدترین بدترینان هستند، فتنه‌ها و حوادث ویرانگر از آنان سرچشمه می‌گیرد و به آنان نیز باز می‌گردد (طبرسی، 1389، ج 2: دفتر اول / 431).
مصادیقی که حضرت فرمودند، همگی در حب و علاقه به دنیا ریشه دارد. امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: بدان که هر فتنه و حادثه‌ای خاستگاه آن حب دنیاست (کلینی، 1383، 3: 404/4). عشق به دنیا و ادامه‌ی آن، فرد را به جمع‌آوری مال تشویق می‌کند. این ثروت می‌تواند دامنه و گستره‌ی آرزوهای فرد را قوی کند (تمیمی آمدی، 1382: 47). به طور قطع هر کس دل به آرزوهای دراز دنیا بندد، عملکردش بد شود (شریف رضی، 1414 ق، ج 36: 475) و در نهایت به حالت مغرورانه قیامت را هم تکذیب کند (کهف / 35).

نتیجه‌گیری

1. تکاثر، افزون‌خواهی و برتری جستن بر دیگران، یکی از بزرگ‌ترین عوامل سقوط و غفلت آدمی از یاد خدا و بی‌توجهی به دین، سرپیچی از اوامر و پرهیز نکردن از نواهی الهی است. ارمغان چنین تفکری، برخورداری اندک و فناپذیری از مواهب دنیوی و پیامدهای مادی و معنوی گسترده‌ای به دنبال خواهد داشت.
2. کالبدشکافی مفهومی و کاربردهای قرآنی و آثار مادی و معنوی از بررسی مجموع آیات و روایت‌ها و آموزه‌های معصومان (علیهم‌السلام) به ویژه در سیره‌ی رضوی درباره‌ی تکاثر نشان داد که باید به شدت از پرداختن به چنین حس ویرانگری برحذر بود. البته از طرفی دیگر در صورتی که این حس در مسیر صحیح خود، با کنترل و هدایت برگرفته از آموزه‌های دینی قرار گیرد، برای آدمی عاقبت خوبی را در دنیا و آخرت رقم خواهد زد.
3. مهم‌ترین ملاک و معیارهای تکاثر در آموزه‌های دینی عبارت‌اند از: اصالت دادن به مالکیت انسان، انحصار و احتکار و بینش غلط در کسب مال.
4. بررسی‌ها در سیره و روایت‌های رضوی نشان می‌دهد رباخواری، کم‌فروشی و استثمار و تجمل‌گرایی، از مهم‌ترین آثار مادی تکاثر بر زندگی است. از سوی دیگر ترک کارهای خیر و گرایش به سود‌جویی، احساس بی‌مسئولیتی و فراموش کردن آخرت نیز مهم‌ترین آثار معنوی تکاثر بر زندگی است.

پی‌نوشت‌ها

1. استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده تربیت مدرس قرآن کریم مشهد 2. «وَإِذَا أَرَدْنَا أَن نُّهْلِکَ قَرْیَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِیهَا فَفَسَقُوا فِیهَا فَحَقَّ عَلَیْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْنَاهَا تَدْمِیراً؛ و هنگامی که بخواهیم شهر و دیاری را هلاک کنیم، نخست اوامر خود را برای مترفین آنجا (و ثروتمندان مست شهوت) بیان می‌داریم، سپس هنگامی که به مخالفت برخاستند و استحقاق مجازات یافتند، آنها را به شدت درهم می‌کوبیم» (إسراء / 16).
3. «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لاَ تَأْکُلُوا أَمْوَالَکُم بَیْنَکُم بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَن تَکُونَ تِجَارَةً عَن تَرَاضٍ مِنْکُمْ وَلاَ تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ إِنَّ اللّهَ کَانَ بِکُمْ رَحِیماً؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اموال یکدیگر را به باطل (و از طرق نامشروع) نخورید مگر اینکه تجارتی با رضایت شما انجام گیرد و خودکشی نکنید! خداوند نسبت به شما مهربان است» (نساء / 29).
4. «وَإِنَّهُ لِحُبِّ الْخَیْرِ لَشَدِیدٌ؛ و او علاقه‌ی شدید به مال دارد!» (عادیات / 8).
5. «قُل لَوْ أَنتُمْ تَمْلِکُونَ خَزَائِنَ رَحْمَةِ رَبِّی إِذاً لَأَمْسَکْتُمْ خَشْیَةَ الِأَنفَاقِ وَکَانَ الْإِنسَانُ قَتُوراً؛ بگو: اگر شما مالک خزائن رحمت پروردگار من بودید، در آن صورت، (به خاطر تنگ‌نظری) امساک می‌کردید، مبادا انفاق، مایه‌ی تنگدستی شما شود و انسان تنگ نظر است!» (إسراء / 100).

منابع :
قرآن کریم.
ابن بابویه، محمد بن علی، (1378 ق). عیون أخبارالرضا (علیه‌السلام). مصحح سید مهدی حسینی لاجوردی، چاپ اول، تهران: جهان.
ابن بابویه، محمد بن علی، (1385). علل الشرائع. چاپ اول، بی‌نا: کتاب‌فروشی داوری.
ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، (1416 ق). تحف العقول عن آل الرسول. الطبعه الرابعه، قم: الاسلامی.
ابن فارس، احمد بن فارس، (1404 ق). معجم مقاییس اللغه. محقق عبدالسلام محمد هارون، بی‌جا: مکتب الاعلام الاسلامی.
الفقه المنسوب إلی الإمام الرضا (علیه‌السلام)، (1406 ق). چاپ اول، مشهد: آل البیت (علیهم‌السلام).
ایروانی، جواد، (1391). آشنایی با اقتصاد اسلامی. چاپ اول، مشهد: انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
بحرانی حسینی، سید هاشم، (1415 ق). البرهان فی تفسیر القرآن. الطبعه الاولی، قم: البعثه.
پاینده، ابوالقاسم، (بی‌تا). نهج الفصاحه. گردآورنده و مترجم ابوالقاسم پاینده، بی‌جا: جاویدان.
تمیمی آمدی، عبدالواحد، (1382). غررالحکم و دررالکلم. مترجم. محمدعلی انصاری، چاپ دوم، قم: امام عصر (عج الله تعالی فرجه الشریف).
حر

کلماتی برای این موضوع

تکاثر و تأثیر آن بر زندگی در سیره‌ی رضوی


ادامه مطلب ...

تأثیر قرآن بر مردم معاصرش

[ad_1]

برای بررسی بهتر مسأله‌ی تألیف قرآن در زمان رسول خدا، شاید بهتر باشد که نخست وضع قرآن و تأثیر آن را در اذهان مردم آن روزگار بسنجیم. گرچه این سخن در ابعادِ مختلف خود، درخور آن اسـت که کتابها در آن باره نوشته شود و چنانکه سزاست تجزیه و تحلیل و بررسی شود، اما در اینجا به اقتضای کلام و تناسب سخن به اشاره‌ای کوتاه بسنده می‌کند. از آن همه تأثیر قرآن در جامعه‌ی بشری، در تغییر و تحوّل مردم عرب، اصلاح و بسط و لِگام زدن به زبان عرب، استیلای بر افکار عرب و عجم، درمی‌گذریم و به همان تأثیر در تحول افراد و موجب اسلام آوردن افراد شدن کوتاه می‌آئیم. فقط تأثیر شنیدن آیات را در افراد مخالف می‌بینیم. در این مورد ما ده‌ها تن را به نام و نشان می‌شناسیم که برای مجادله و انکار و اعتراض نزد رسول خدا رفته‌اند، اما همین که با او نشستند و سخن او و آیات خدا را شنیدند مسلمان برخاستند. نمونه‌ی بارز آن اسلام آوردن عثمان بن مظعون و عمربن خطاب اسـت که به جای دیگری گفته و یا باز می‌گوئیم و یا عَدّاس غلام عُتْبه و شیبه که با شنیدن بسم الله از زبان پیامبر به اسلام تمایل یافته اسـت. (1) در اینجا نمونه‌های دیگری از این تأثیر عظیم و عمیق را می‌بینیم. البته در این گفتگو نیست که اگر اسلام مجد و کیانی یافته، این نبوده جز بر اثر اعجاز قرآن و هرچه هست از پرتو عظمت قرآن اسـت، و بر اثر قرآن اسـت که امروز اسلام را چنین شکوفان و پرجلا می‌یابیم. اما در اینجا منظور نمایاندن اثر عظیم و عمیق و آنی و فوری قرآن بر مردم زمان در همان صدر اول اسـت. ببینیم که مردم مخالف در آن زمان چگونه با قرآن روبرو شده‌اند و این آوای آسمانی، در دل و روح آن مردم چه اثری داشته اسـت؟
نمونه‌ی نخست آن ایمان آوردن طُفَیل بن عمرو دَوْسی (م 11هـ) اسـت. او خردمندی از اشراف جاهلیّت، شاعری ثروتمند و کثیرالضیّافه بود که همه از او حرف شنوی داشتند. (2) در آن هنگامه که معرکه داغ بود و رسول خدا برای ابلاغ فرمان خدا به دیدار زائران خانه‌ی خدا می‌رفت و آیات الهی را بر آنها می‌خواند، قریش نیز در برابر سخت به تکاپو بودند که مبادا کسی گوش به سخنان محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) بدهد و اسلام گسترشی بیابد. (3) این و آن را می‌دیدند و پیش هر رهبر و رهروی می‌رفتند و آنقدر به گوش آنها می‌خواندند تا همه ندیده و نشنیده از اسلام بَری شوند و از محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) دوری گزینند. دو هزار جور حرف می‌زدند. از تفرقه و تشتّتی سخن می‌گفتند که به زعم ایشان محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) موجبش شده بود. از سحر و افسونِ سخن او، از پایمال شدن افتخارات بت پرستی و همه‌ی آن ارزش‌های دروغی، ناله و شکوه می‌کردند تا همه را از رسول خدا بترسانند و به خیال خود از سحر کلام او (صلی الله علیه و آله و سلم) مصون مانند. در این گیرودار بود که طفیل وارد مکه شد. چند تن از قریش شیرین سخن و زبان آور پیش طفیل رفتند و وی را از سخنان محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) ترساندند. آنها می‌گفتند که سخنان محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) مانند جادو اسـت. میان انسان و کسان وی، بلکه میان انسان و خویشتن خویش جدایی می‌افکند و آنها می‌ترسند که اگر طفیل به او نزدیک شود، او و قومش از نفوذ سخنان محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) مانند مکیّان دچار اختلاف و تفرقه شوند. به او نصیحت می‌کردند که با رسول خدا سخن نگوید و از اساس سخنانش را نشنود. طفیل سخنان ایشان را شنید و به هر صورت به زیارت کعبه رفت. روزی نزدیک کعبه محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)‌ را دید و سخنانش را شنید. سخنانی نغز و پرمغز بود. به دل می‌نشست و روح را نوازش می‌کرد. جاذبه‌ای در سخن بود که مرد شاعرِ سخن سنج و نکته بین را به خود می‌کشید. او در آن شنیده‌ها موجی از لطافت و روحی از معنی یافت که در سخن بشری هرگز ندیده بود. با خود گفت: «مادر به عزایت! تو مردی عاقل و شاعری، سخن خوب را از بد تشخیص می‌دهی. چه مانعی دارد که سخنان این مرد را بشنوی؟ اگر نغز و دلپسند بود که می‌پذیری و اگر زشت و ناروا بود از آن درمی‌گذری. » پس از این، به دنبال رسول خدا به خانه‌ی او رفت و آنچه در خاطرش گذشته بود با وی در میان نهاد. پیامبر، اسلام را بر او عرضه داشت و آیات قرآن را بر او فرو خواند. ضمیر صافی و وجدان پاک او بیدار شد. آیات قرآن چنان در وی اثر گذاشت که همانجا اسلام آورد. با پیامبر اکرم بیعت کرد و به نزد مردم خود بازگشت. آنقدر کوشید تا بیشتر مردم خود را به اسلام کشاند که پس از فتح مکه به پیغمبر پیوستند. سرانجام در جنگ یمامه به شهادت رسید. (4)
این نمونه‌ای از وجدان پاک بود. از مشرکان معاند و کین توز بگوئیم. آیات خدا و سخن محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) به هر حال اثر خود را داشت. حتی آنها که تا بُن دندان کینه‌ی محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) ‌را به دل داشتند و به شعائر جاهلی دلبسته بودند، گاهی در ضمیر پنهان خود و در بُن وجود خود با این پرسش روبرو بودند که نکند این وعده راست باشد. یا این چه پیامی اسـت که او دارد؟ در میان این دشمنان ابوسفیان و ابوجهل و أخنَس در دشمنی پافشاری بیشتری داشتند. آنها مردم را به شدت می‌ترساندند و رسول خدا را آزار می‌دادند. اما در دل خود غوغاها داشتند، تصادفاً شبانگاهی این سه نفر، هر یک پنهان از دیگران، روانه‌ی خانه‌ی محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) شدند که در گوشه‌ای دور از نظر دیگران سخنان او را بشنوند. آنها می‌دانستند که پیامبر شب زنده داری می‌کند و آیات قرآن را در دل شب به آهنگی دلچسب می‌خواند. هر یک بی‌خبر از دیگری گوشه‌ای گزید و در آنجا پنهان شد. رسول خدا قرآن را با آوای دلنشین خود می‌خواند. شب از دیروقت گذشت. قرائت قرآن به پایان رسید. آن سه تن هر یک از پنهانگاه خود بیرون آمد که روانه‌ی خانه‌ی خود شود و ناگاه هر سه به هم رسیدند. راز از پرده بیرون افتاده بود. پیش هم رسوا شدند. یکدیگر را سرزنش کردند و با هم پیمان بستند که دیگر چنین نکنند. شب دیگر فرا رسید و این سه یار باز بدانجا کشانده شده بودند تا باز آیات خدا را از زبان محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) بشنوند. آن شب هم در بازگشت باز به هم رسیدند و پیمانِ شکسته را با سرزنش‌ها دوباره پیوند زدند. ولی در شبِ سوم هم این داستان تکرار شد. این بار دیگر سخت تعهد کردند که دیگر از این کار چشم بپوشند و در برابر نفوذ آیات الهی مقاومتی بیشتر نشان بدهند. (5) آنها مردم را از پیامبر خدا دور می‌کردند و هزار تهمت نثار او می‌کردند اما در دل خود غوغا داشتند. وجدان خفته گاهی آزار می‌داد. در دل خود می‌گفتند که این چه سخنی اسـت که به سخن انسان‌های دیگر نمی‌ماند. این از قماش دیگری اسـت و تاروپود دیگری دارد. چنین بود که خداوند فرمود: «ما داناتریم که وقتی آنها به تو گوش می‌کنند و از تو می‌شنوند، با هم چه نجوا می‌کنند و چگونه این ستمکاران به مردم می‌گویند که شما از مردی جادو زده پیروی کرده‌اید» (17: 47).
نمونه‌ی دیگری از این کینه توزان بداندیش بدست دهیم که در برابر قرآن چه واکنشی نشان می‌دادند و با همه‌ی عناد و لجاجی که داشتند چگونه آیات الهی بر آنها اثر می‌گذارد.
در اوایل بعثت که قریش از کار پیامبر سخت نگران بودند، برای چاره اندیشی دست به دامان ولید شدند. وَلید بن مُغَیره پدر خالد بن ولید و یکی از داوران و فصحای سخن شناس عرب بود. به او ریحانه‌ی قریش می‌گفتند. روزی گروهی از قریش به همراه پیامبر گرامی با ولید ملاقاتی داشتند. آنها در انتظار بودند که از این دیدار بهره‌ی بزرگی ببرند و کار پیامبر و آیات قرآن را یکسره کنند. گفت و گو و سخن به درازا کشید. حضرت آیاتی از اوایل سوره‌ی «حم سجده» را تلاوت می‌نمود. ولید در آغاز سخن با کبر و نخوت زیادی به آیات گوش می‌کرد. هر قدر صدای گرم پیامبر طنین بیشتری می‌یافت ولید نرم‌تر و کوچکتر می‌شد. تا سرانجام به آیه‌ی سیزدهم رسید: «فان اعرضوا فقل انذرتکم صاعقةً مثل صاعقة عاد و ثمود. » در اینجا دیگر حال ولید دگرگون شد. لرزه‌ای بر او افتاد که از خود بیخود گردید. مجلس بهم خورد و جماعت متفرق شدند. پس از این حادثه، عده‌ای پیش ولید آمده گله آغاز کردند که ما چنین انتظاری از تو نداشتیم. ما را سرافکنده و رسوا ساختی. او کمی به فکر رفت و بعد گفت: نه! شما می‌دانید که من از کسی نمی‌ترسم و طمعی هم ندارم. می‌دانید که مردی سخن شناسم. اما سخنانی که از محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) شنیدم شباهتی به سخنان دیگر ندارد، سخنی اسـت جذّاب و دلکش. نه شعرش می‌توان گفت نه نثر، پرمغز اسـت و عمیق.
همانجا و یا جای دیگری اضافه کرده بود: سخن او را شیرینی و جادوئی اسـت که اوج آن با ثمر و سخن عادیش پر اثر اسـت. این کلام اوج خواهد گرفت و چیزی بر او برتری نخواهد یافت.
به هر حال، قریش بدو اصرار ورزیدند که چیزی درباره‌ی سخنان محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) بگوید تا آنها بتوانند میان مردم تبلیغ کنند. او گفت: اگر ناگزیرم می‌سازید که در این باره قضاوتی کرده و سخنی بگویم سه روز مهلتم بدهید تا فکری بکنم.
پس از سه روز که نزد وی آمدند ولید گفت: سخنان محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) سحر و جادو اسـت که دلها را می‌فریبد. (6)
مشرکان از آن پس به راهنمایی ولید، قرآن را سحر و جادو نامیده از شنیدن آن پرهیز می‌کردند و مردم را نیز از گوش دادن بدان منع می‌نمودند. وقتی هم که پیامبر خدا در مسجدالحرام به تلاوت قرآن می‌پرداخت، آوازها را بلند کرده و کف می‌زدند تا دیگران صدای آن حضرت را نشنوند. چنین بود که خداوند فرمود: «کافران به مردم می‌گویند که بدین قرآن گوش ندهید و در آن لغو و باطل می‌افکنند تا مگر بر آن پیروز شوند. » (41: 26)
گاهی هم بود که وقتی پیامبر نزدیک کعبه مردم را به اسلام دعوت می‌کرد و آیات قرآن را بر آنها می‌خواند، سخنوران عرب که می‌خواستند از جلو آن حضرت بگذرند خم می‌شدند که دیده و شناخته نشوند. چنانکه خداوند می‌فرماید: «آگاه باش که آنها روی دل می‌گردانند تا خود را پنهان دارند. آگاه باش که هر چند سر در جامه‌ی خود بپیچند، خدا پنهان و آشکار را می‌داند که خداوند بر درون دلها آگاه اسـت.» (11: 5)
از این نمونه‌ها فراوان اسـت و همه‌ی آنها استقامت و پایداری محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) را در انجام تکلیف رسالت، و عناد و لجاج مشرکان را در قبول سخن حق، و علوّ و رفعتِ کلام الهی و نفوذ و اثر پیام خدایی را می‌رساند.
باز نمونه‌ی دیگری را در تاریخ ببینیم: روزهایی بود که حمزه عموی پیامبر، اسلام آورده بود. قریش سخت به نگرانی افتاده بود. هر روز خبری تازه از مسلمانان و مسلمانی می‌رسید. هر روز انسان تازه‌ای به گروهِ اندک مسلمان ملحق می‌شد. این مرتبه یکی از بزرگان بنی هاشم پشت گرمی تازه‌ای به پیامبر داده بود. در جمع بزرگان قریش سخن از این خبر بزرگ بود. هر کس چیزی می‌گفت و رأیی می‌زد. عُتبة بن ربیعه (م2هـ) از بزرگان قریش که مردی خوش سخن و عجیب بیان و بلیغ کلام بود (7) در آن جمع گفت: بگذارید من با محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) سخن بگویم. شاید بپذیرد و دست از این آئین بردارد، قریش که به دم گرم و سخن نرم عُتبه معتقد بود پذیرفت و او روانه‌ی مسجد شد. نخست پیامبر را به گرمی ستود. سپس او را به ترک دعوت تشویق کرد و ثروت و ریاست، و زعامت و طبابت قوم را به وی پیشنهاد کرد. وقتی عُتْبه از سخن فرو ماند پیامبر فرمود: آیا سخنانت تمام شد؟ عتبه گفت: بله. آن گاه پیامبر آغاز سوره‌ی فصلت یا سجده را بر او خواند. عُتبه خاموش و مسحور دست‌ها را پشت سر زده و سر را بر آن تکیه داده، به آیات قرآن گوش می‌کرد. تا به آیه‌ی سی و هفتم رسید. پیامبر سر به سجده برد و بعد به عتبه گفت: ابوولید، شنیدی آنچه باید بشنوی. این تو و آن آیات.
عتبه برخاست و برگشت. یارانش که او را دیدند به هم می‌گفتند: سوگند به خدا که ابوولید نه چنان آمد که رفته بود. وقتی نشست یارانش پرسیدند: بر تو چه گذشت؟
او پاسخ داد: سخنی شنیدم که هرگز مانندش را نشنیده بودم. به خدا که نه شعر اسـت و نه سحر اسـت و نه کهانت. ‌ای مردم قریش! از من بشنوید و او را رها کنید. چه بسا که با این سخنانی که من شنیده‌ام خبر بزرگی به پا شود. اگر عرب بر او چیره شود که شما آزادید. و اگر او پیروز شود که ریاستِ او ریاست شماست و عزت او عزّت شما. و شما سعادتمندترین مردم خواهید بود.
قریش گفتند:‌ ای ابوولید، به خدا که زبان او ترا هم جادو کرده اسـت. او جواب داد که این نظر من اسـت، هرچه می‌خواهید بکنید. (8)
اینها که گفتیم از معاندان و مشرکان بود. حالا سخنی از دوست بشنویم:
ضِماد بن ثَعْلَبة أزْدی، دوست پیش از اسلام پیامبر بود. او مردی طبیب و طالب علم بود. از سالها پیش با پیامبر گرامی دوستی داشت. روزی از مردم مکه شنید که محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) مجنون اسـت. از آن شهرت‌هایی که قریش در اشاعه‌اش برای شکستِ اسلام خیلی تلاش داشت. ضماد با خود اندیشید که نکند چیزی اتفاق افتاده باشد. او طبیب بود و می‌توانست کمکی بکند. این شد که آمد نزد پیامبر. در جواب پرسشی که از حال پیامبر کرد او فرمود: «شکر خدا را، ستایش می‌کنیم خدا را و از او یاری می‌طلبیم. هرکه را خدا هدایت کند، دیگر گمراه کننده‌ای نخواهد داشت و هرکه را او گمراه سازد، دیگر هدایت کننده‌ای نخواهد بود. شهادت می‌دهم که خدایی نیست جز الله، یکتایی که شریک ندارد، و شهادت می‌دهم که محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) بنده و رسول او اسـت، اما بعد... » ضماد گفت: این کلمات را باز بگو محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) ‌تکرار کرد، سه بار هم تکرار کرد، بعد ضماد گفت: به خدا که من سخنان کاهنان و گفتار جادوگران و شعر شاعران را شنیده‌ام، اما هرگز چنین سخنی ژرف و نغز نشنیده‌ام. دست بگشا که به اسلام با تو بیعت کنم. پیامبر دست گشود و با او به اسلام بیعت کرد. (9)
جُبیْر بن مُطْعِم (م59هـ)‌ از اشراف مکه بود. روزِ فتح مکه و یا پس از آن (10) بر پیامبر وارد شد (11) و می‌خواست که سر بهائی بدهد و آزاد باشد. پیامبر به نماز صبح ایستاده بود و سوره‌ی طور را می‌خواند تا رسید به آیه‌ی: «إِنَّ عَذَابَ رَبِّکَ لَوَاقِعٌ‌ مَا لَهُ مِنْ دَافِعٍ‌» جبیر می‌گوید: در آن هنگام ترسی مرا گرفت که حدّ نداشت. بعد آرام گرفت و فکری کرد و اسلام آورد. (12)
تنها بت پرستان نبودند که چنین تحت تأثیر قرار می‌گرفتند. اهل کتاب نیز در این اقبال و روی آوری به قرآن شرکت داشته‌اند. بودند در میان اهل کتاب کسانی که به شنیدن آیات قرآنی اشک از چشمانشان سرازیر می‌شد (5: 83). نمونه‌ی بارزتر آن داستانی اسـت که ابن هشام نقل می‌کند. بیست نفر از مسیحیان که داستان دعوت محمدی را شنیده بودند به مکه آمدند و با پیامبر سخن‌ها داشتند. سخن او را شنیدند، پاسخهایش را گوش کردند و دعوتش را پذیرفتند و ایمان آوردند. قریش از شنیدن این خبر سخت خشمگین شدند و بدانها گفتند: چه مردم بدی بودید شما، هم کیشانتان شما را فرستادند تا از این مرد خبری ببرید. شما هنوز با او ننشسته بودید که از دین خود جدا شدید و بدو پیوستید. اما این حرفها در آنها اثری نکرد و در ایمان خود راسخ‌تر شدند. آنها یافته بودند آنچه در انتظارش بودند. (13)
اینها نمونه‌ای از آن حوادث فراوانی بود که در این مورد در دل تاریخها و کتب اخبار ضبط شده اسـت. اما این روی آوریِ گروه‌ها گروه مردم جاهلی به اسلام، چه انگیزه و سببی می‌توانسته داشته باشد؟ آنها که از یک بُعد به قضیه می‌نگرند و یا خارخاری در دل دارند می‌گویند این بر اثر بلاغت قرآن و تحت تأثیر فصاحت آیات الهی اسـت که دعوت نبوی این چنین برق آسا و فراگیر توسعه یافته و موجب شده که از همان روزهای نخست، اسلام با یک چنین قبول عامّی مواجه گردد. البته این سخن درستی اسـت. کلام خدا در اوج بلاغت و ذروه‌ی علیای فصاحت اسـت. در این شک و گفتگویی نیست. اما همه‌ی سخن این نیست. آن دَم اعجازی که در آیات قرآنی دمیده شده، تنها پیوسته‌ی لفظ و کلام نیست. آن چیز دیگری هم اضافه دارد که اساس و اصل اسـت. آن روحانیت و معنویتی که در کلام هست، جاذبیّت و نفوذی بدان بخشیده که تا اعماق وجود مؤمنان رسوخ می‌کند. آن روحانیّت دعوت و صدق گفتار رسول و شواهدی که همراه آن بوده، پایه‌ی این نفوذ و تأثیر گشته اسـت. این نفوذ در عارف و عامی، دانا و نادان، عرب و عجم یکسان اسـت. در همه‌ی اینها اثر می‌کند و در دل می‌نشیند. ببینید درباره‌ی آنها که دانای علمند و از کتب آسمانی پیش از آن آگاه بوده‌اند، قرآن خود چه می‌گوید: «اگر این آیات بر آنها که از پیش دانای علمند تلاوت شود، در کمال فروتنی سر فرمانبرداری و اطاعت فرود آورند... با چشم گریان سر به خاک نهند و بر ترسشان از خدا افزوده گردد» (17: 107 و 109) و یا «آنها که پیش از این به کتاب آسمانی ایمان داشتند، بدین کتاب هم ایمان می‌آورند و چون آیات خدا بر آنها خوانده شود گویند بدان ایمان آوریم که این بحق از پروردگار اسـت. ما پیش از این مسلمان بوده‌ایم» (28: 52 و 53).
وصف اثر قرآن بر دانایان علم و آنها که به کتاب‌های پیشین معتقد و مؤمن بوده‌اند، تنها وصف اثر فصاحت و بلاغت لفظ نیست. اثر روحانی قرآن و قدرت نفوذ آن، به اضافه‌ی آن روحانیتِ دعوت نبوی و شواهد صداقت او نیز در این وصف شریکند. این فرمانبرداری و تسلیم به امر خدا، این فروتنی و ایمان، تنها بر اثر فصاحت و بلاغت کلام نبوده، آن روحانیّت کلام و آن صدق دعوت و آن استقامت زرین نیز در آن اثر گذارده اسـت. بهترین دلیل آن، اثر قرآن بر غیر عربی دانهاست. ترجمه‌ی قرآن را نمی‌گویم. متن شریف آیات منظور نظر اسـت. قرائتِ قرآن با آن طنین زیبایی که دارد، با آن کشش و جذبه‌ای که در فواصل آن اسـت، با همان زیر و بم کلمات و آهنگ پرصلابتی که دارد، در شنونده رقّت و حالی ایجاد می‌کند و موجی در روح او به وجود می‌آورد که در هیچ کلام و آوای دیگری دیده نمی‌شود. حتی آنها که عربی نمی‌دانند و اسلام نمی‌شناسند، تحت تأثیر کششِ دلچسب آن قرار می‌گیرند. قرائت قرآن با تاروپود وجود، با رگ و پی شنونده بازی می‌کند و او را به تهییج می‌آورد. و این نیست مگر بر اثر آن روحانیت و معنویت عمیقی که در آیات الهی دمیده شده اسـت.

پی‌نوشت‌ها:

1. ابن هشام2: 62.
2. صفةالصفوة1: 245، سمط اللآلی 251.
3. در تفسیر آیه‌ی: «کَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى الْمُقْتَسِمِینَ‌ (15: 90) چنانکه فرو فرستادیم بر قسمت کنندگان» گفته‌اند که در مورد همین افراد نازل شده اسـت. اینها شانزده و یا هفده تن از قریش بودند که ولید بن مغیره در مراسم حج به راههای مکه می‌فرستاد تا پیشاپیش زائران را از سخنان پیامبر بترسانند. ابوالفتوح رازی6: 174،مجمع البیان6: 345، قرطبی10: 58، محبّر160 و 162 ابن هشام 1: 291.
4. سیره ابن حزم 67، ابن هشام 2: 21، ابن سعد 4: 1/ 175، ابن سید الناس 1: 139، ابن کثیر3: 99، امتاع 28، روض 3: 376.
5. ابن هشام1: 337-338.
6. ابن هشام1: 288، کامل ابن اثیر2: 26، سیره‌ی شامی2: 472. این قضیه به گونه‌های مختلف نقل شده اسـت.
7. اعجاز القرآن باقلانی 28.
8. سیره‌ی ابن هشام1: 313 به بعد.
9. دلائل النبوة بیهقی2: 10، صحیح مسلم: کتاب 7 جمعه ح 46، مسند احمد1: 302.
10. جوامع السیرة ابن حزم 248.
11. او سالها پیش نامزد عایشه بود که بعد از جدایی زوجه‌ی رسول خدا شد (ابن سعد 8: 39 و40)
12. اعجاز القرآن باقلانی 27.
13. ابن هشام2: 32. در قرآن مجید نیز اشارات زیادی به مؤمنان اهل کتاب شده اسـت. مراجعه کنید 2: 62 و 3: 113-115 و 4: 159، 162 و 5: 69 و 7: 159 و 13: 36 و 17: 107-109 و 28: 52-54 و 29: 47 و 32: 24 و 57: 27.

منبع مقاله :
رامیار، محمود؛ (1392)، تاریخ قرآن، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ سیزدهم

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط




کلماتی برای این موضوع

آیا کوروش یک پیامبر است؟ آیا کوروش ذوالقرنین قرآن …اینها نقدهای من است بر استدلال این دوستان عرض میکنم آیا اساسا ذوالقرنین یک پیامبر مکتب اصفهان آغاز مکتب اصفهان در نقاشی منتسب به اواخر سال هـ ق است ولی این نوع نگرش حداقل از الف نقدی بر ادعاهای دکتر روازادهبا دیدن نقد جناب آقای ابطحی به سخنان جناب آقای دکتر روازاده ، خدا را شکر گفتم که زبان و ادبیات فارسیشماره ی نوشته ۱۵ ۱۸ سید محمود سجادی داستان نویسی از فرهنگ مردم ادبیات کهن ایران یا زبانشناسیبر این پایه، از واژه های مرکب دارای – در فرهنگ واژگان انگلیسی، پسوند خود را از دست آشنایی با خواجوی کرمانی معروف به خلاق المعانی و نخل …خواجوی کرمانی، عارف بزرگ وشاعرایرانی در قرن هشتم هجری قمری است وی را، خلاق المعانی اصفهانبه گزارش خبرگزاری ایمنا، حسین جعفری افزود اختلاف و مشکلاتی که بر سر مرمت و ساماندهی بهترین شعر از نظر استاد شهریار شرح شورانگیز …استاد شهریار در تعریف شعر و شعر شاهکار مردم می‌گوید حقیقت شعر، حرفی است که از دل بر رضاشاه ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادرضاشاهرضاشاه در طول زندگی خود و حتی پس از آن به دلایل گوناگون به القاب مختلفی خوانده شده‌است


ادامه مطلب ...

تأثیر منفی چاقی والدین در رشد کودک

[ad_1]

به گزارش شفاف، تازه‌ترین مطالعات محققان در مؤسسه ملی بهداشت آمریکا نشان می‌دهد، چاقی پدر و مادر در رشد فرزندانشان تأثیرات منفی به جای می‌گذارد. 

بر اساس تحقیقاتی که انجام شده است، پدران و مادرانی که دچار اضافه وزن هستند، نه تنها خود را با بیماری‌ها و مشکلاتی ناشی از چاقی درگیر می‌کنند، بلکه این مسئله بر روی فرزندانشان نیز تأثیر مستقیم می‌گذارد و آنها را دچار اختلالات رشدی، حرکتی و حتی اجتماعی می‌کند. 

بر اساس این مطالعات، کودکانِ مادران چاق بیشتر از سایر کودکان در معرض تأخیر در رشد قابلیت حرکت عضلات کوچک قرار دارند و کودکان پدران چاق هم احتمال زیادتری دارد که در فعالیت‌های اجتماعی مانند ارتباط برقرار کردن با دوستان هم‌سن خود ناموفق باشند.

کودکانی که مبتلا به تأخیر در رشد حرکت عضلات کوچک مثل حرکات انگشتان هستند، قادر به بهره‌گیری از عضله‌های کوچک خود نیستند، پس کارهایی مثل نگه داشتن مداد رنگی با انگشتان، گرفتن قاشق در دست، نوشیدن آب و تمام فعالیت‌های این‌چنینی برای این دسته از خردسالان سخت است و نیاز به دقت دارد، ضمن اینکه والدین نیز باید حواسشان به کودک خردسالشان باشد. 

اضافه وزن، عدم ارتباط برقرار کردن با خردسالان هم‌سن خود، ضعف در حل مسائل و عدم بهره‌گیری درست از عضلات کوچک از جمله مواردیست که فرزندان والدین چاق در سن کودکی با‌ آنها دست و پنجه نرم می‌کنند.

هم‌چنین مطالعات بر روی حیوانات نشان می دهد که چاقی در دوران بارداری التهاب را افزایش می‌دهد که روی مغز جنین تأثیر می‌گذارد.


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

آیا تمرینات بدنسازی روی رشد قد تاثیر منفی‌ …مهران در ۱۷ام دی ۱۳۹۳ ساعت ۱۸۲۸ سلام در نظر داشته باشید که رشد قد تا هجده سالگی به آنچه در مورد مهدکودک ها نمی دانیم، مهد کودک، مهدکودک آنچه در مورد مهدکودک ها نمی دانیم بسیاری از مادران و پدران با شنیدن اسم مهدکودک یاد رشد و تکامل کودک ، خلاقیت کودکرشد و تکامل کودکرشد و تکامل کودکانرشد و تکامل کودک رشد و تکامل کودک سالهرشد و پیش دبستانی تا ششم ابتدایینقش مراکز پیش دبستانی در رشد همه جانبه کودکان یکی از نتایج عمومی شدن امر آموزش در این سایت سرگرمی، تفریحی، جالب، خواندنی، عکس، اس ام …عکسفالاس ام اسعکس های خنده دارطنزفال حافظتاروتعکس های بازیگرانپزشکی و سلامتی تنظیم زمان والدین ، هیچ گاه اطمینان ندارند که آیا به اجبار کودک را به مدرسه فرستادن کار درستی است نقش ‌حساس پدر در ‌تربیت‌ فرزندانمدت‌هاست که روان‌شناسان بر این باورند که دخالت و نقش پدر در بزرگ کردن فرزند بسیار چاقی بیماری ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادمرضچاقیمرض چاقی به عنوان یکی از علل قابل پیشگیری مرگ و میر در سرتاسر جهان شناخته می‌شوداولین غذای کمکی دانشنامه فرزندنوزادآمادگی کودک برای شروع غذای واقعی پزشکان به والدین توصیه می کنند که تا حدود شش ماهگی آیا تمرینات بدنسازی روی رشد قد تاثیر منفی‌ میگذارد؟ پایگاه مهران در ۱۷ام دی ۱۳۹۳ ساعت ۱۸۲۸ سلام در نظر داشته باشید که رشد قد تا هجده سالگی به شکل سریع آنچه در مورد مهدکودک ها نمی دانیم، مهد کودک، مهدکودک، تاثیر آنچه در مورد مهدکودک ها نمی دانیم بسیاری از مادران و پدران با شنیدن اسم مهدکودک یاد والدین رشد و تکامل کودک ، خلاقیت کودک رشد و تکامل کودکرشد و تکامل کودکانرشد و تکامل کودک رشد و تکامل کودک سالهرشد و تکامل چاقی بیماری ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد مرضچاقی چاقی وضیعت پزشکی است که بافت چربی بیش از حد طبیعی در بدن فرد انباشته شده باشد انباشت بیش از پیش دبستانی تا ششم ابتدایی نقش مراکز پیش دبستانی در رشد همه جانبه کودکان یکی از نتایج عمومی شدن امر آموزش در این قرن سایت سرگرمی، تفریحی، جالب، خواندنی، عکس، اس ام اس، پزشکی عکسفالاس ام اسعکس های خنده دارطنزفال حافظتاروتعکس های بازیگرانپزشکی و سلامتیجالب روان شـناســی کودک والدین ، هیچ گاه اطمینان ندارند که آیا به اجبار کودک را به مدرسه فرستادن کار درستی است یا نه؟ نقش ‌حساس پدر در ‌تربیت‌ فرزندان مدت‌هاست که روان‌شناسان بر این باورند که دخالت و نقش پدر در بزرگ کردن فرزند بسیار مهم است اولین غذای کمکی دانشنامه فرزند نوزاد آمادگی کودک برای شروع غذای واقعی پزشکان به والدین توصیه می کنند که تا حدود شش ماهگی کودک


ادامه مطلب ...

«نفس دوم» و تأثیر ورزش در سبک زندگی

[ad_1]
«نفس دوم» و تأثیر ورزش در سبک زندگی

خبرگزاری آریا - برنامه «نفس دوم» شبکه رادیویی سلامت، پنجشنبه ـ 27 خردادماه، با موضوع «تأثیر ورزش در سبک زندگی» تقدیم شنوندگان صدای دانش، نشاط و آرامش می شود.

به گزارش خبرگزاری آریا، مجله پزشکی و ورزشی «نفس دوم»با انگیزه تشویق مردم به ورزش های گروهی و همگانی با بخش هایی همچونیک نکته کوتاه اما شنیدنی، آشنایی با بازی های گروهی، پرسش و پاسخ و ... از شبکه رادیویی سلامت روی آنتن می رود.
این برنامه، پنجشنبه، با حضور دکتر زهره هراتیان، متخصص پزشکی ورزشی به موضوع «اصول صحیح ورزش درماه مبارک رمضان» می پردازد.
گفتنی است، برنامه «نفس دوم» به تهیه کنندگی شهرام زین العابدین، کاری از گروه بهداشت و تندرستی شبکه رادیویی سلامت، پنج شنبه هر هفته، از ساعت 9:05 روی آنتن می رود.


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

ورزش و زندگی کاملترین مقاله در رابطه با اهمیت و …مقدمه علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد بیماری‌های تحقیق سلامتی و تندرستی با ورزشسلامتی و تندرستی با ورزش ورزش به فعالیتها یا مهارتهای عادی جسمانی‌ای گفته می‌شود که ورزش در دوران بارداری فوائد ، مضرات ، روش انجام ، کدام ورزش در دوران بارداری فوائد ، مضرات ، روش انجام ، کدام ورزش بهتر است مرجع کامل نگاهی به زندگی و آثار جک لندن؛ آغازگر رئالیسم منتقد در نگاهی به زندگی و آثار جک لندن؛ آغازگر رئالیسم منتقد در ادبیات امریکا نبوغ پیش‌بینی هیچ فکری مهمتر از تفکر نیست اثر شادی و نشاط در اثر شادی و نشاط در فرآیند تعلیم و تربیت حمید جعفریان یسار چکیده آموزش و پرورش در خرید کتابهای مبتکران خانه اخبار سایت خرید محصولات درسی پایه دبستان اول دبستان دوم دبستان سوم دبستان بیوگرافی و زندگی نامه صائب تبریزیمیرزا محمد علی، متخلص به صائب، از معروفترین شاعران عهد صفویه است تاریخ تولدش معلوم مفهوم ، فلسفه و فواید حجابمفهوم حجاب چیست و از نظر قرآن و حدیث، حجاب و پوشش اسلامی دارای چه ابعاد و اقسامی است؟اخلاق در قران کریم ج فصل دوم نقش اخلاق در زندگى و تمدن انسانها بعضى از ناآگاهان، مسائل اخلاقى را، به عنوان آذر راه زندگیفصل دوم اخلاق دانشجویی ودانش اندوزی نبایدها در اخلاق و آداب دانشجویی ورزش و زندگی کاملترین مقاله در رابطه با اهمیت و تاثیر ورزش با توجه به اثرات مثبت ورزش بر سلامت و تندرستی انسان باید به فرهنگ ورزشی بیشتر پرداخته شود تحقیق سلامتی و تندرستی با ورزش سلامتی و تندرستی با ورزش ورزش به فعالیتها یا مهارتهای عادی جسمانی‌ای گفته می‌شود که بر هیچ فکری مهمتر از تفکر نیست اثر شادی و نشاط در فرآیند اثر شادی و نشاط در فرآیند تعلیم و تربیت حمید جعفریان یسار چکیده آموزش و پرورش در فرآیند ورزش در دوران بارداری فوائد ، مضرات ، روش انجام ، کدام ورزش ورزش در دوران بارداری فوائد ، مضرات ، روش انجام ، کدام ورزش بهتر است مرجع کامل اطلاعات نگاهی به زندگی و آثار جک لندن؛ آغازگر رئالیسم منتقد در ادبیات نگاهی به زندگی و آثار جک لندن؛ آغازگر رئالیسم منتقد در ادبیات امریکا نبوغ پیش‌بینی «جک لندن» بیوگرافی و زندگی نامه صائب تبریزی میرزا محمد علی، متخلص به صائب، از معروفترین شاعران عهد صفویه است تاریخ تولدش معلوم نیست، و خرید کتابهای مبتکران خانه اخبار سایت خرید محصولات درسی پایه دبستان اول دبستان دوم دبستان سوم دبستان چهارم اخلاق در قران کریم ج فصل دوم نقش اخلاق در زندگى و تمدن انسانها بعضى از ناآگاهان، مسائل اخلاقى را، به عنوان یک امر آذر راه زندگی ترس از خدا عامل خودباوری و اعتماد به نفس امام علی علیه السلام در حکمت ترس از خدا را یکی از همه چیز در مورد کودکان همه چیز در مورد کودکان جمع آوری اطلاعات رفتار و پرورش کودکان و نوزادان توسط ال آی خانوم تاثیر ورزش در زندگی تاثیر ورزش در درمان افسردگى تاثیر ورزش در سلامت روان تاثیر ورزش در ریزش مو تاثیر ورزش در روابط جنسی تاثیر ورزش در بهبود بیماری ها تاثیر ورزش در دوران بارداری تاثیر ورزش در دانش آموزان


ادامه مطلب ...

تأثیر مواد شوینده در ریزش موی سر

[ad_1]

به گزارش شفاف،  تحقیقات دانشمندان دانشگاه هاروارد نشان داده، حساسیت بیشتر افراد مانع ریزش موی آنها نمی‌شود، بلکه شدت آن را افزایش می‌دهد و بیماری‌های دیگری را نیز برای افراد پدید می‌آورد. 

حساسیت افراد برای موهایشان و خرید انواع شامپو و لوسیون‌ها به جهت مراقبت بهتر از موها، طاسی سر را برایشان به دنبال خواهد داشت. 

مطالعات محققان نشان داده، مواد شیمیایی فراوانی که در این گونه از محصولات بهداشتی استفاده می‌شود، تبعات جبران‌ناپذیری برای موها و پوست افراد به بار می‌آورد. بهداشتی‌ترین آنها که معمولا درصد بیشتری مواد شیمیایی دارد، مخرب‌ترین آنها محسوب می‌شود. 

افرادی که حتی در سفر به خارج از کشور، مواد بهداشتی برای شست‌وشوی موهایشان را بدون توجه به تغییر شرایط با خود می‌برند، بیش از دیگران به سلامتی خود آسیب می‌زنند. 

محققان معتقدند اگر مواد شوینده موها را در نظر نگیریم، برخورد مستقیم آب با موهای سر آسیب دوچندانی به سلامت‌ موها می‌زند. رادیکال‌های آزاد آب در دراز مدت در افرادی که روزانه دوش می‌گیرند تأثیر منفی می‌گذارد و ریزش مو، ضعیف شدن ریشه، نازک شدن ساقه و از دست دادن مواد غذایی طبیعی مو را به دنبال دارد. 

ضمن اینکه هر چه بیشتر دوش بگیرید، آسیب بیشتری به لایه بیرونی پوست وارد می کنید. در اثر مکرراً حمام کردن، پوست شما فرصت کمتری برای ترمیم خود به‌واسطه تولید چربی طبیعی در اختیار دارد.

مصرف ماهی، لبنیات، مواد گوشتی، دوری از استرس و عصبانیت می‌تواند تضمین مناسبی برای سلامت موهایتان باشد.


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

تأثیر اعجاب انگیز توت در رویش مجدد موی سررویشمویسررویش موی سر و تأثیر آن بر رویش مجدد موی سر و ویتامین های توت و نوشیدنی قدرتمند با توت و ده تذکر مهم برای جلوگیری از ریزش موی سرده تذکر مهم برای جلوگیری از ریزش موی سر ۱ خانم هایی که موهایشان را با مواد شیمیایی انجمن صنایع شوینده ، بهداشتی و آرایشی ایراندوره آموزشی مبانی و مستندسازی ایزو در انجمن آکادمی مدیریت آلماننقدی بر در ایران دکتر احمد قنبریآیاهمانغولچراغجادواست؟سلام من پسری ۲۱ساله هستم و۲سالی هس که ریزش مو دارم به طوری که تقریبا دیگه موی چندانی پوست و مو پزشکان ایران بسیاری از خانم‌ها هنگام مراجعه به مطب‌های پوست و مو از ریزش مژه‌ها و کم ‌پشت شدن ریزش مو پوست،مو و ناخنخواص درمانی درمان ریزش مو تقویت کننده مو این نسخه یکی از موثرترین نسخه های گیاهی مالیدن سیر به پوست سر سیر یکی از درمان های سنتی برای بیماری پوستی به نام طاسی منطقه ای می باشد ولی در حال راههای جلوگیری از ریزش مو راههای جلوگیری از ریزش مو اطلاعات بیشتر برای جلوگیری از ریزش مو چه باید کرد؟بهترین شامپو به نظر شما آرشیو …سلام دوستان شما برای شستشوی سرتون از چه مارک شامپویی استفاده می کنید؟ من سرم خیلی داروکده بانک تخصصی محصولات داروخانهداروکده بانک تخصصی محصولات داروخانه مرکزی جمالزاده به گزارش خبرنگار کلینیک گروه تأثیر اعجاب انگیز توت در رویش مجدد موی سر رویشمویسر رویش موی سر و تأثیر آن بر رویش مجدد موی سر و ویتامین های توت و نوشیدنی قدرتمند با توت و ده تذکر مهم برای جلوگیری از ریزش موی سر ده تذکر مهم برای جلوگیری از ریزش موی سر ۱ خانم هایی که موهایشان را با مواد شیمیایی همچون انجمن صنایع شوینده ، بهداشتی و آرایشی ایران کرم پودر مات کننده پخش پذیری مناسب، ساختار سبک و در عین حال قدرت پوشانندگی بالای کرم پودر نقدی بر در ایران دکتر احمد قنبری آیاهمانغولچراغ سلام من پسری ۲۱ساله هستم و۲سالی هس که ریزش مو دارم به طوری که تقریبا دیگه موی چندانی وسط سرم پوست و مو پزشکان ایران بسیاری از خانم‌ها هنگام مراجعه به مطب‌های پوست و مو از ریزش مژه‌ها و کم ‌پشت شدن آنها شاکی ریزش مو پوست،مو و ناخن خواص درمانی درمان ریزش مو تقویت کننده مو این نسخه یکی از موثرترین نسخه های گیاهی برای راههای جلوگیری از ریزش مو راههای جلوگیری از ریزش مو اطلاعات بیشتر برای جلوگیری از ریزش مو چه باید کرد؟ داروکده بانک تخصصی محصولات داروخانه دکتر سید مهدی میر غضنفری عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ارتش و متخصص طب سنتی اعلام کرد در آگنوگل گل دارو روزی قرص بعد از غذا، این مقدار ممکن است در چندین ماه متوالی تا بهبود علائم حتی در زمان کلینیک بین المللی تخصصی پوست، مو،کاشت مو و زیبایی دکتر وفاجو این موها دائمی هستند و در آینده نیز ریزش ندارند این موها از پشت سر برداشته می شوند بوی مواد شوینده در بارداری


ادامه مطلب ...

تأثیر اضطراب در افزایش قند خون

[ad_1]
تأثیر اضطراب در افزایش قند خون

خبرگزاری آریا-متخصص دیابت با اشاره به اینکه اضطراب سبب ترشح هورمون کورتیزول و ماندگاری این هورمون در خون باعث افزایش قند می شود گفت: دیابتی ها 2 برابر در معرض این خطرند و باید از اضطراب به شدت دور باشند.
به گزارش خبرگزاری آریا ،مهریار خسروشاهی در مورد تأثیر استرس بر افزایش قند خون اظهار داشت: استرس باعث ترشح هورمونی بنام کورتیزول شده که ماندگاری این هورمون در خون باعث افزایش قند می شود.

وی افزود: در این حالت انسولین نمی تواند قند را به سلول ها برساند و بدن این حالت را مثل یک حالت استرسی می داند و دوباره کورتیزول ترشح می کند البته دیابتی ها دو برابر در معرض این خطرات هستند و باید از استرس به شدت دور باشند.

این متخصص دیابت به بیان اینکه برای کاهش استرس با روش خوردن غذا می توانید مواد غذایی استرس را تا حدودی کاهش دهید، عنوان داشت: ماست، شکلات تلخ، مرکبات، بادام، کلم بروکلی، سیر و چای در این رابطه می تواند موثر واقع شود.

خسروشاهی به 8 روش مفید کاهش استرس اشاره کرد و گفت: از قطع ارتباط با دیگران احساس گناه نکنید، تا زمانی که موضوعی برای نگرانی ندارید نگران نباشید و وسیله ای که دارید دوباره نخرید همچنین فکر نکنید که همیشه باید در حال انجام کاری باشید.

وی بیان داشت: حتما از تعطیلات تان استفاده کنید و حتی اگر می توانید دور هم با دوستان جمع شوید و بگویید و بخندید، همچنین به هیچ وجه خود را با کسی مقایسه نکنید و فقط خود را با یک هفته پیش خود مقایسه کنید و در صورت نداشتن پیشرفت، تغییراتی در خود ایجاد کنید.

این متخصص دیابت ادامه داد: تمام زندگی خود را روی یک شخص یا یک اتفاق سرمایه گذاری نکنید و یادمان باشد زندگی بدون مشکلات هیچ معنی نخواهد داشت پس با هر توانایی مالی مشکلات با ما هستند و وقتی از پس یک مشکل برمی آییم، لذت می بریم.


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

میگنا راهکارهایی برای افزایش مهارت های اجتماعی در …چکیده مقاله حاضر، مقاله توصیفی است که در ابتدا با ارائه تعاریف و نظریه هایی از مهارت نقش و جایگاه ورزش در سلامتی انسان ها چیست ؟ …نقش ورزش در سلامتی انسان امــــروزه پــیــشــــرفــــت عــلـــوم و فــنـــاوری آزمایش خون‌ تان را اینگونه در خانه تفسیر کنید عکسپربیننده ترین خبرها خطر سکته مغزی پس از شستشوی سر در سالن های آرایشگاه تلاش بهرام غذاهای مفید برای افزایش حافظه‌ روش معجزه آسا برای تقویت حافظه آیا تا به حال شده که در یک فروشگاه به کسی خیره شوید و اطلاعات دارویی اطلاعات عمومی داروجستجو در اطلاعات دارویی جستجو در قیمت بیمه ای جستجو در اخبار و مقالات جستجو در آنچه که لازم است خانمها در رابطه با یائسگی یا …آنچه که لازم است خانمها در رابطه با یائسگی یا منوپوز بدانندورزش و زندگی کاملترین مقاله در رابطه با اهمیت و …مقدمه علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد بیماری‌های آرزوها تاثیر ورزش در سلامت روانمقدمه علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد وب سایت دکتر مجید ظهرابی متخصص و جراح مغز و …در صورت نیاز ، میتوانید جهت رزرو وقت ملاقات حضوری با دکتر مجید ظهرابی با ایمیل میوه درمانی همه چی از همه جامیوه درمانی مقدمه از هزاران سال پیش بشر اولیه و بعدهم انسان متمدن امروزی با موفقیت میگنا راهکارهایی برای افزایش مهارت های اجتماعی در کودکان برخی از مهارت‌های اجتماعی لازم برای زندگی در قرن بیست مهارت تفکر انتقادی منظور از تفکر نقش و جایگاه ورزش در سلامتی انسان ها چیست ؟ سایت پزشکان نقش ورزش در سلامتی انسان امــــروزه پــیــشــــرفــــت عــلـــوم و فــنـــاوری هـــا آزمایش خون‌ تان را اینگونه در خانه تفسیر کنید عکس سایر مطالب پزشکی آب خوردن در لیوان مسی چه فوایدی برای بدن دارد؟ آب کردن چربی پهلوها با این غذاهای مفید برای افزایش حافظه‌ روش معجزه آسا برای تقویت حافظه آیا تا به حال شده که در یک فروشگاه به کسی خیره شوید و در اطلاعات دارویی اطلاعات عمومی دارو جستجو در اطلاعات دارویی جستجو در قیمت بیمه ای جستجو در اخبار و مقالات جستجو در اطلاعات آنچه که لازم است خانمها در رابطه با یائسگی یا منوپوز آنچه که لازم است خانمها در رابطه با یائسگی یا منوپوز بدانند ورزش و زندگی کاملترین مقاله در رابطه با اهمیت و تاثیر ورزش مقدمه علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد بیماری‌های مختلف آرزوها تاثیر ورزش در سلامت روان مقدمه علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد بیماری میوه درمانی همه چی از همه جا میوه درمانی مقدمه از هزاران سال پیش بشر اولیه و بعدهم انسان متمدن امروزی با موفقیت از وب سایت دکتر مجید ظهرابی متخصص و جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات در صورت نیاز ، میتوانید جهت رزرو وقت ملاقات حضوری با دکتر مجید ظهرابی با ایمیل عوامل مؤثر در افزایش قند خون


ادامه مطلب ...