کشف بهترین زمان کارکرد مغز در سالمندان

جام جم سرا: اندکی اشکال در حافظه می‌تواند حالت طبیعی پیری باشد. این تغییرات طبیعی را گاهی «فراموش‌کاری خوش‌خیم سالمندی» یا «اختلال حافظه وابسته به سن» می‌نامند. این تغییرات با توجه به شدت کمتر و عدم تداخل قابل ملاحظه در عملکرد اجتماعی و شغلی از دمانس یا زوال عقل مشخص می‌شود.

مشکلات روانی در افراد مسن، تفاوتی با افراد جوان‌تر ندارد، ولی بعضی از اختلالات روانپزشکی در سنین پیری شیوع بیشتری دارند.

به‌طورکلی در روند افزایش سن، مغز آدمی دچار برخی تغییرات ساختاری می‌شود که می‌توان از این میان به کاهش وزن مغز، کاهش استطاله‌های عصبی، از دست رفتن انتخابی سلول‌ها، تشکیل پلاک(مانع) و بروز ایسکمی(کاهش خون‌رسانی) در نواحی مختلف مغز اشاره کرد.

تغییرات روانی حاصل از پیری نیز شامل نقصان عملکرد شعور و حافظه کوتاه‌مدت می‌شود. همچنین شخصیت و طرز تفکر این افراد نیز تغییر می‌کند.

محققان به‌تازگی دریافته‌اند که بحث زمان در موضوع بررسی عملکرد افراد مسن بسیار حایز اهمیت است. محققانی که بر عملکرد شناختی مغز کار می‌کنند ممکن است تمایل داشته باشند از مطالعه اخیر در مورد عملکرد مغز افراد مسن در ساعات اولیه صبح بیشتر بدانند؛ مطالعه‌ای که عملکرد مغز افراد مسن را در ساعت‌های اولیه صبح مورد آزمایش قرار داده و نشان می‌دهد این زمان برای انجام فعالیت‌های شناختی و ادراکی در این افراد بهتر است.

*عملکرد شناختی مغز افراد مسن در صبح بهتر از بعدازظهر است

محققان موسسه تحقیقات روتمن در علوم بهداشت و درمان دانشگاه تورنتو نتایج خود را در مجله روانشناسی و سالمندان منتشر کردند.

جان اندرسون یکی از محققان این گروه در این رابطه می‌گوید: بحث زمان حقیقتا هنگام آزمایش نحوه عملکردی مغز افراد مسن اهمیت دارد، این گروه سنی در ساعت‌های اولیه صبح نسبت به ساعت‌های بعدازظهر، بیشتر متمرکز می‌شوند و بهتر قادر به کنترل حواس پرتی خود هستند.

او و همکارانش بر این نکته تأکید کردند که مطالعه آنها قوی‌ترین شواهد را ارایه می‌دهد که می‌گوید هنوز تفاوت‌های قابل اندازه‌گیری در عملکرد مغز افراد مسن در طول روز وجود دارد.

این تیم برای انجام تحقیقات خود، ١٦ بزرگسال جوان بین سنین ١٩ تا ٣٠سال و ١٦ فرد مسن بین سنین ٦٠ تا ٨٢‌سال را مورد بررسی قرار دادند، هر یک از این گروه‌ها در بین ساعت‌های ١٣ تا ١٧ بعدازظهر تحت یک دوره از آزمون‌های حافظه قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان برای این آزمایش، باید مجموعه‌ای از تصویر و کلمات ترکیبی که روی صفحه رایانه ظاهر می‌شد را مشاهده و به خاطر می‌سپردند.

این تست طوری برنامه‌ریزی شده بود که محققان از کلمات بی‌ربط مرتبط با تصاویر خاص و تصاویر بی‌ربط مرتبط با کلمات خاصی به‌عنوان عامل حواس‌پرتی روی صفحه نمایش رایانه استفاده می‌کردند. درحالی که شرکت‌کنندگان درحال تکمیل تست‌ها بودند، محققان مغز آنها را با تصویربرداری مغناطیسی کارکردی (FMRI) و اسکن کردند که این کار به آنها امکان می‌داد ببینند کدام نواحی از مغز شرکت‌کنندگان در طول تست فعال بوده است.

*عملکرد مغز افراد مسن صبح‌ها به خوبی عملکرد مغز جوانان است

محققان دریافتند که افراد مسن ١٠‌درصد بیشتر از جوانان احتمال دارد که با تصاویر و کلمات اختلالگر ذهنشان منحرف شود؛ درحالی‌که جوانان شرکت‌کننده در این تست تا حد زیادی قادر بودند ذهنشان را در مقابل این اطلاعات منحرف‌کننده ببندند. علاوه‌بر این، داده‌های جمع‌آوری شده از اسکن FMRI نشان داد که افراد مسن در مقایسه با جوان‌تر‌ها فعالیت‌های بسیار کمتری در نقاط کنترل توجه مغزشان در ساعت‌های بعد از ظهر دارند.

محققان می‌گویند افراد مسن که در ساعت‌های بعد از ظهر مورد آزمایش قرار گرفتند نشانه‌هایی از «تعلل» را در عملکرد مغز از خود نشان داده‌اند؛ بدان معنی که فعالیت‌های مغز آنها در حالت پیش فرض باقی مانده بود.

پیش‌فرض حالتی است که اغلب وقتی فرد در حالت استراحت یا فکر نکردن به موضوع خاصی است، این مناطق در مغز فعال است. این یافته نشان می‌دهد که بزرگسالان مسن زمان‌هایی از روز را به سختی قادر به تمرکز هستند، چرا که وقتی یک فرد به‌طور کامل توجهش را به یک موضوع خاص معطوف می‌کند، فعالیت‌های مناطق مربوط به حالت استراحت مغز سرکوب می‌شود.

با وجود این، یک راه امیدوارکننده برای افراد مسن وجود دارد. این تیم تحقیقاتی دریافتند هنگامی که گروه ١٨ نفره دیگری از بزرگسالان مسن‌تر را در ساعت‌های اولیه صبح بین ٨:٣٠ تا١٠:٣٠مورد آزمایش قرار دادند، عملکرد مغز آنها به‌طور قابل توجهی بهتر انجام گرفت.

مغز آنها در جزییات نسبت به تصاویر و کلمات بی‌ربط در مقایسه با همسالان خود که در ساعات بعداز ظهر تا عصر مورد آزمایش قرار گرفتند، کمتر منحرف شد و عملکرد مغز آنها و میزان تمرکزشان با عملکرد مغز جوانان در ساعت‌های بعد از ظهر فاصله خیلی چندانی نداشت.

محققان مشاهده کردند هنگامی که افراد مسن در ساعت‌های اولیه روز مورد آزمایش قرار گرفتند، مناطق مشابه مغز آنها نسبت به جوانان فعال بود و آنها نسبت به ساعت‌های بعدازظهر به مراتب بیشتر و بهتر قادر به کنترل تصاویر و کلمات اختلالگر و منحرف‌کننده ذهن بودند که این مشاهدات نشان داد، هر زمان خاصی از روز برای تست عملکرد افراد مسن، یک عامل مهم در چگونگی واکنش آنهاست.

به عبارت دیگر با بالا رفتن سن موضوع زمان در عملکرد ذهن پا به سن گذاشته‌ها فاکتوری است که باید مدنظر قرار گیرد. چراکه محققان با مطالعات عمیق‌تر و بیشتر می‌توانند پیش‌بینی کنند در هر زمانی از شبانه‌روز چه نوع فعالیت مغزی را باید از آنها انتظار داشته باشند.

دکتر اندرسون در مورد یافته‌های این تحقیق درمیان بزرگسالان مسن توضیح می‌دهد: «عملکرد شناختی بهبود یافته مغز این افراد در صبح با فعالسازی بیشتر مناطق کنترل توجه آنها در مغز ارتباط مستقیم دارد؛ شبیه به آنچه در بزرگسالان جوان دیده می‌شود.

*توصیه به مسن‌تر‌ها برای انجام فعالیت‌های دقیق ذهنی در صبح

دکتر لین حاشر، محقق ارشد این مطالعه می‌گوید: این گروه تحقیقات خود را مطابق با گزارش‌های قبلی انجام داده‌اند؛ گزارش‌هایی که نشان می‌دهد در ساعت‌های خاصی از شبانه‌روز الگوهای انگیختگی در مغز افراد مسن فعال است که می‌تواند از ایجاد حواس پرتی در تمرکز آنها جلوگیری کند.

او اضافه می‌کند که نادیده گرفتن موضوع زمان هنگام تست سالمندان در انجام وظایف خاص می‌تواند نتایج نادرستی از تفاوت سن در عملکرد مغز ایجاد کند. اندرسون با توجه به یافته‌های این مطالعه توصیه می‌کند که افراد مسن برنامه‌های خود را طوری زمان‌بندی کنند که اموری که به تمرکز و فعالیت ذهنی بیشتر نیاز دارد، مثل محاسبه مالیات و وضع مالی، مراجعه به دکتر در مورد شرایط جدید خود یا دستورالعمل پخت و پز جدید را صبح‌ها انجام دهند.

مطالعه اخیر دیگری پیشنهاد می‌کند افرادی که می‌توانند به سرعت اطلاعات بصری زندگی آینده خود را پردازش کنند، به احتمال زیاد در دوران پیری هم ذهنی زیرک و پویا خواهند داشت. (راضیه زرگری/ شهروند)

دانستنی‌های سلامتی برای سالمندان

جام جم سرا: سالمندان تنها قشری از مردم هستند که شاید تا حالا کمتر حرفی از آنها به میان آمده و کمتر کسی بوده است که به خاطر اطلاع از نیازهای سالمندان به دنبال کتابی به این نام بگردد.
یکی از دانشمندان به نام مک کئون معتقد است که پیری عبارت است از تغییرات بیولوژیکی که در نحوه زیست ارگانیسم در طول زمان ظاهر می‌شود، این تغییر با کاهش نیروی حیاتی و تطبیقی یعنی کاهش قابلیت انطباق فرد با تغییر شرایط ناگهانی و ناتوانی، در ایجاد تعادل مجدد همراه بوده و به تدریج دگرگونی‌هایی را در ساختمان و عمل اعضای مختلف به وجود می‌آورد.
سازمان بهداشت جهانی دوران‌های مختلف عمر را به ٥ مرحله تقسیم کرده است: ۱- از تولد تا ۱۸ سالگی (دوران کودکی) ۲- ۱۸ تا ۳۵ سالگی (دوران جوانی) ۳- ۳۵ تا ۵۵ (دوران میانسالی) ۴- ۵۵ تا ۶۵ سالگی (دوران مسنی) ۵- ۶۵ به بالا (دوران پیری).
سالمندی دوره کمال، پرباری و بلندای زندگی هر انسانی است، جایی از زندگی که با انبوهی از تجربه می‌توان به گذشته، امروز و به فردا نگاه کرد.
در این‌جا می‌توان انسانی را دید که آرام و صبور و با گام‌هایی ملایم به دنیا و به موضوعات نگاه می‌کند و در همین صبر و ملایمت است که نقش او و تفاوت‌های عمده‌اش با دیگر سنین، آشکار می‌شود. خردمندی و موشکافی که تجربه و علم به او آموخته است تا چگونه و چه هنگام رفتار و با مسائل برخورد کند. این البته همه آن چیزی نیست که از سالمندی می‌دانیم. در سوی دیگر، چهره‌ای را می‌بینیم که غبار خستگی‌های زمان را بر خود دارد. کسی که می‌خواهد فارغ از هیاهو و شتاب به خود، به زندگی و به دیگران بیندیشد. آیا می‌تواند؟ این پرسش بزرگی است. آیا می‌تواند؟ آیا می‌تواند آرام و بی‌هیاهو درد خستگی را آرام کند؟ آیا می‌تواند فرصت این را داشته باشد که از دوره جدید زندگی خود استفاده کند؟

دنیای سالمندان

سالمندی فرآیند عادی و طبیعی زندگی هر فرد است. در این دوران تغییرات بسیاری از نظر جسمی، روانی و اجتماعی در افراد سالمند ایجاد می‌شود.
این تغییرات ممکن است روی رفتارهای افراد سالمند تأثیر گذاشته و سبب بروز رفتارهای خاصی در آنان شود که این رفتارها می‌تواند نگرش اعضای خانواده را نسبت به سالمندش تحت‌تأثیر قرار دهد.
گاهی برخی سالمندان به علت غلبه اختلالات روانی و عاطفی دچار نوعی بازگشت به دوران کودکی شده و حالاتی از لجبازی و مقاومت توأم با اصرار، بی‌نظمی در رفتار، خودمداری و خودخواهی در آنان پدیدار می‌شود. در هر صورت باید دانست که بسیاری از این حالات به علت تغییرات طبیعی سالمندی در آنان عارض شده است.
جایگاه اصلی سالمندان؛ خانه خودشان است، جایی که در آن رشد یافته، زندگی کرده و شاهد بزرگ شدن فرزندان خویش بوده‌اند؛ از این‌رو لازم است همراهان سالمندان به‌ویژه نسل جوان که از نظر جسمی و روانی ممکن است فرسنگ‌ها با فرد سالمند در خانه فاصله داشته باشند، ضمن آشنایی بیشتر با دنیای سالمندان خود را آماده بهره‌برداری از تجارب و جنبه‌های مثبت فراوان این گروه سنی در جامعه به‌ویژه درون خانه کرده و زندگی سرشار از آرامش برای سالمندخویش رقم زنند.

وظایف خانواده و اطرافیان فرد سالمند

خانواده به‌ویژه جوانانی که با سالمندان در خانه روبه‌رو هستند، باید نکات زیر را مورد توجه قرار دهند:
١- وجود حالات ویژه دوران سالمندی نباید سبب بی‌اعتنایی نسبت به آنان یا تحقیر آنها شود.
٢- سالمندان امروز، همان پدران و مادران سختکوش سال‌های قبل بودند که عمری را با عزت زندگی کرده و به زندگی اجتماعی فرزندان خود سر و سامان داده‌اند؛ از این رو شایسته بهترین محبت‌ها و احترام‌ها هستند.
٣- بسیاری از این تغییرات با افزایش سن به‌وجود می‌آید لذا سازش و مدارا امری ضروری است و بایستی آنان را در هر حالتی پذیرا بود.

حفظ سلامت روان در سالمند

١- کاهش استرس (دلهره و نگرانی):
استرس تاثیرات مختلفی بر کارکردهای جسمی، افزایش فشار خون کارکرد سیستم عصبی، تفکر، ‌خلق، تمرکز و حافظه دارد. مواد شیمیایی که بدن هنگام استرس تولید می‌کند، باعث اثرات منفی در مغز می‌شود. در نتیجه تمرکز، ‌یادگیری و عملکرد حافظه را در سنین بالا دچار اشکال می‌کند. برای مقابله با استرس ابتدا بایستی منابع ایجاد کننده آن را پیدا کرد. برای مثال ماندن در ترافیک در ساعات شلوغ خیابان‌ها می‌تواند باعث استرس شود. پس با تنظیم زمان رفت و آمدها یا تغییر مسیر می‌توان با آن مقابله کرد. اگر نگهداری اجباری نوه‌ها باعث خستگی و استرس است، می‌توان با طرح موضوع در جست‌وجوی راه‌حل برآمد. کارهایی مثل قدم‌زدن،‌ بازی‌های ورزشی و سرگرمی‌های مناسب و به کار بردن روش‌های آرام‌سازی (مدیتیشن و یوگا ) رفتن چند روزه به تعطیلات می‌تواند به کاهش استرس کمک کند.
٢- محافظت از مغز و جلوگیری از صدمات‌ آن:
زمین‌خوردن شایع‌ترین صدمات در سالمندی را به وجود می‌آورد. این صدمات می‌تواند به افت توانایی‌های مغزی منجر شود پس باید از مغز، ‌این ارگان با ارزش به نحو مناسبی محافظت کرد. برای جلوگیری از زمین خوردن موانع مسیر راه رفتن سالمندان و جاهایی که احتمال لیز خوردن وجود دارد، باید اصلاح شود و همیشه در خانه نور کافی وجود داشته باشد. اگر شخص هنگام ایستادن یا راه رفتن احساس بی‌تعادلی دارد، با پزشک معالج صحبت کنید.
٣- روابط اجتماعی را حفظ کنید:
حمایتی که از روابط اجتماعی با دوستان، ‌خانواده، ‌بستگان و همکاران ایجاد می‌شود به حفظ سلامت روانی کمک می‌کند. مطالعات نشان داده است در کسانی که با اعضای خانواده، ‌خویشاوندان و همچنین گروه‌های اجتماعی ارتباط خوبی دارند علایم آلزایمر دیرتر از کسانی‌که گوشه‌گیر و کم ارتباط هستند تظاهر می‌کند بنابراین توصیه می‌شود که سالمندان این ارتباطات را حفظ کنند. فعالیت‌های داوطلبانه اجتماعی و شرکت در گروه‌های مختلف برای این موضوع کمک‌کننده است.
٤- ارتباط معنوی:
اگر مسائل معنوی و روحانی به شما احساس خوبی می‌دهد سعی کنید ارتباط خود را با این موضوع حفظ کنید. هرگونه عقاید مذهبی یا معنوی که دارید سعی کنید، تقویت کنید. اینها ممکن است که به تخفیف افسردگی در سالمندی کمک کنند یا حتی عامل دفاعی در برابر آلزایمر باشند. کسانی که اعتقادات مذهبی و معنوی قوی دارند معمولا به تبع آن احساس حمایت و راحتی بیشتری دارند.

کارهایی که به حفظ حافظه در دوران سالمندی کمک می‌کند

در درجه اول از سوال کردن و گفتن این که «موضوعی را فراموش کرده‌اید» نترسید و خجالت نکشید انتظار نداشته باشید که همه چیز را به یاد آورید.
١- از ‌یادداشت کردن، ‌مشخص‌کردن کارها روی تقویم و هر چیز دیگری که به حافظه کمک می‌کند، استفاده کرد.
٢- تغذیه مناسب برای حفظ قدرت حافظه لازم است. برای این کار قند، چربی و نمک کمی مصرف کنید ولی مصرف میوه و سبزی‌های تازه را بیشتر کنید.
٣- حفظ توجه موقع یادگیری مطالب جدید، باعث بهبود حافظه و یادگیری می‌شود. پس در این موقعیت‌ها سعی کنید محرک‌های اضافی محیط را حذف کرده و روی موضوع متمرکز شوید.
٤- اختصاص دادن زمان بیشتر برای یادگیری، به خاطر سپردن و به یاد‌آوردن آن را تسهیل می‌کند.
٥- چیزهایی را که همیشه از آن استفاده می‌کنید مثل عینک یا کلید، در جایی مشخص بگذارید. به‌عنوان مثال داخل یک کاسه بزرگ در اتاق نشیمن.
٦- هر روز به اخبار رادیو یا تلویزیون گوش دهید. سعی کنید هر روز مطلبی جدید، یاد بگیرید. سعی کنید هر روز، کتاب یا روزنامه مطالعه کنید.
٧- در جمع دوستان یا خانواده، خاطرات گذشته را تعریف کنید. می‌توانید آلبوم عکس‌های قدیمی را برای یادآوری نام افراد و خاطرات گذشته نگاه کنید.
٨- یک دفترچه یادداشت در کنار تلفن بگذارید. هر بار که کسی تلفن می‌زند، اگر پیغامی دارد یا کاری از شما می‌خواهد، بلافاصله یادداشت کنید. این کار کمک می‌کند که پیام‌های تلفنی را فراموش نکنید.

علایم خطر

این علایم اجزای طبیعی سالمندی نیستند و ممکن است وجود یک بیماری را نشان دهند پس بهتر است با پزشک یا مشاور مشورت شود.
١- خلق افسرده و غمگین که بیشتر از ٢ هفته طول بکشد.
٢- افکار تکرار شونده درباره مرگ، ‌مردن یا خودکشی (‌افکار خودکشی نیازمند مراجعه فوری به پزشک یا روانپزشک است.)
٣- از دست دادن علاقه و لذت به چیزها یا افرادی که قبلا‌ احساس مثبتی در سالمند ایجاد می‌کرده‌اند.
٤- احساس خستگی غیرعادی، بی‌حالی و احساس بی‌انرژی بودن.
٥- تحریک‌پذیری و جر و بحث مکرر یا پرخاشگری.
٦- از دست دادن یا افزایش اشتها و تغییر وزن بارز.
٧- تغییر وضعیت خواب مثل بی‌خوابی در ابتدا یا انتهای شب یا خوابیدن بیشتر از حد معمول.
٨- احساس بی‌ارزشی یا احساس گناه بی‌مورد، ناامیدی یا احساس بی‌کسی.
فراموش مکن: انسان مانند رودخانه‌ای است، هر چه عمیق‌تر باشد آرام‌تر است. (منصوره علیزاده‌میلانی - مددکار آسایشگاه آریان نو، مدرس دانشگاه/شهروند)

بهترین کشورها برای سالمندان کجاست؟

جام جم سرا:یک نهاد بین‌المللی که درباره وضعیت زندگی سالمندان در جهان تحقیق می‌کند، اعلام کرده که نروژ در بین ۹۶ کشور جهان، بهترین کیفیت و امکانات زندگی را برای سالمندان دارد.

این نهاد که شرایط اقتصادی و اجتماعی زندگی افراد بالای ۶۰ سال را می‌سنجد، گزارش خود را در روز بین‌المللی سالمندان منتشر کرده است.

سازمان ملل متحد امروز، اول اکتبر، را به عنوان روز جهانی سالمندان اعلام کرده است.

بر اساس این گزارش استرالیا، کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی در بالای جدول قرار دارند. سالمندان افغانستان در بین ۹۶ کشور مورد مطالعه بدترین شرایط اجتماعی و اقتصادی را دارند و این کشور در آخر جدول قرار گرفته است.

ایران در بین کشورهای مطالعه شده نیست ولی تاجیکستان در رده ۶۱ جدول قرار گرفته است.

در بین کشورهای نزدیک به ایران، گرجستان در رده ۲۸ جدول، ارمنستان ۴۰، روسیه ۶۵، ترکیه ۷۷ ، عراق ۸۷ و پاکستان در رده ۹۱ جدول قرار دارند.

در این گزارش، وضعیت زندگی سالمندان در چهار زمینه مطالعه شده است: امنیت درآمد، سلامتی، توانایی‌های فردی و اینکه آیا فرد در یک 'محیط توانمند‌ساز' زندگی می‌کند یا نه.

بعد از نروژ، کشورهای سوئد، سوئیس، کانادا و آلمان با شرایطی نزدیک به آن کشور بهترین شرایط را برای سالمندان دارند.
در این گزارش گفته شده که تا سال ۲۰۵۰ میلادی، سی درصد از مردم ۴۰ کشور از میان کشورهای مورد مطالعه، بالای ۶۰ سال خواهند بود.

این گزارش پیش‌بینی می‌کند که در سال ۲۰۵۰ میلادی ۲۱ درصد جمعیت جهان بیش از ۶۰ سال خواهند داشت.

سازمان ملل هم اعلام کرده که شمار افراد بالای ۶۰ سال در سال ۲۰۳۰، به ۱.۴ میلیارد خواهد رسید.(بی بی سی)

طراحی کفی هوشمند کفش برای سالمندان

جام جم سرا به نقل از ایرنا: اعصاب اندام حرکتی و درک پیام‌های عصبی با افزایش سن کاهش می‌یابد. این امر باعث می‌شود که پا‌ها هنگام راه رفتن موانع را احساس نکنند و بر اثر عدم تعادل، شخص زمین بخورد.

زمین خوردن مهم‌ترین دلیل شکستگی لگن در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان است‎؛ همچنین باعث ضربه به سر و کاهش هوشیاری می‌شود.

محققان دانشگاه هاروارد برای حل این مشکل، یک کفی هوشمند کفش تولید کرده‌اند که با تولید ارتعاشات ضعیف، باعث تقویت اعصاب کف پا در سالمندان می‌شود. سالمندان با استفاده از این کفی طبی، محرک‌های لمسی واقع در کف پا را بهتر تشخیص می‌دهند.

به گزارش جام جم سرا به نقل از ساینس، در ساخت این کفی هوشمند از یک دستگاه «پیزوالکتریک» استفاده شده است که نیروی مکانیکی حاصل از راه رفتن کاربر را در یک باتری قابل شارژ ذخیره می‌کند و آن را به ارتعاشاتی با دامنه کم تبدیل می‌کند. استفاده از این کفی هوشمند در بیماران مبتلا به سکته مغزی و نوروپاتی دیابتی توصیه شده است.
نتایج این تحقیقات در نشریه Physical Medicine and Rehabilitation منتشر شده است.

فراگیری نارسایی قلبی در سالمندان

جام جم سرا: کاهش قدرت انقباض عضلانی قلب یکی از عوامل موثر در ابتلا به نارسایی قلبی است و علاوه بر این، بیماری‌های روماتیسمی و دریچه قلب در کاهش قدرت انقباض عضلانی قلب اثر دارد. ۷۵ درصد بیمارانی که به علت نارسایی قلبی در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند، سالمندند که ۲۰ درصد از آن‌ها به علت نارسایی قلبی نیازمند مراقبت‌های ویژه هستند و ناچار باید در بیمارستان بستری شوند.

همچنین ۵۰ درصد افراد به علت نارسایی قلبی دچار مرگ می‌شوند که ۸۰ درصد آن‌ها نیز سالمندند که تشخیص زودهنگام توسط پزشک نقش موثری در این زمینه دارد.
احتمال ابتلاء افرادی که سن آن‌ها از ۷۵ سال بیشتر است به نارسایی قلبی ۴ برابر است. افزایش فشار خون مزمن و چاقی از عوامل موثر در سخت شدن عضله قلب و ابتلا به نارسایی قلبی محسوب می‌شود و ۳۰ درصد آمار ابتلا به نارسایی قلبی به این علت است.

بنا بر آنچه ذکر شد، تعادل در شیوه زندگی، استفاده از رژیم غذایی مناسب و بازتوانی قلبی از جمله راه‌های پیشیگیری و درمان این بیماری است که در صورت بی‌توجهی در برخی شرایط ممکن است افراد را محتاج به پیوند قلب کند. (دکتر حسین فخرزاده - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران)

سالمندان و ژن طول عمر

محققان دانشگاه کالیفرنیا در حال مطالعه بر روی نوع خاصی از ژن‌های ناهمسان مجاور هستند که به ژن‌های ضد پیری معروف می‌باشند. افرادی که دارای ژن KL-VS هستند، این ژن نوع خاصی از ژن ضد پیری کلوتو است، دارای طول عمر بیشتر بوده و از قشر بجلو مغز بزرگتری برخوردار هستند. قشر بجلو مغز در برنامه ریزی و تصمیم گیری نقش موثری دارد.

افراد می‌توانند دارای یک و یا دو ژن KL-VS بوده و یا اصلا فاقد این نوع ژن باشند. افرادی که دارای تنها یک نسخه از ژن KL-VS در بدن خود می‌باشند از وضعیت قلبی، کلیوی و حتی طول عمر بهتری برخوردار می‌باشند. از هر پنج تن تنها یک فرد دارای یک نسخه از ژن KL-VS می‌باشد. افرادی که دارای دو نسخه از ژن KL-VS دارای طول عمر کوتاه تری می‌باشند.

دکتر دنا دوبال از عصب‌شناسان دانشگاه کالیفرنیا می‌گوید: ما می‌توانیم با استفاده از تنوع ژنتیکی کلوتو (KLOTHO) از سلامت مغز مطلع شده و راه‌هایی را نیز کشف نموده تا از افراد مسن در برابر آلزایمر محافظت کنیم.

در یافته‌های پیشین دکتر دوبال و همکارانش آشکار گشت افراد میانسال و مسنی که دارای تنها یک نوع از ژن KL-VS بوده‌اند عملکرد بهتری در آزمون‌های‌شناختی داشته‌اند. آن‌ها در ادامه با بررسی KL-VS دریافتند این ژن‌های ناهمسان همجوار باعث تقویت ارتباط میان عصب‌ها و افزایش یادگیری و حافظه می‌شوند.

دوبال و همکارانش در تحقیقات جدید خود وضعیت مغز ۴۲۲ مرد و زن ۵۳ ساله را مورد بررسی قرار داده تا در یابند تعداد ژن‌های KL-VS در بدن چه تاثیری بر عملکرد مغز و اندازه آن دارد.

در این تحقیقات آشکار گشت افرادی که دارای تنها یک نسخه از ژن KL-VS بودند در مقایسه با افرادی که دارای دو نسخه از این ژن بوده و یا اصلا این ژن را نداشتند، از قشر بجلوی مغز بزرگتری برخوردار بوده‌اند. قشر بجلوی مغز نسبت به پیری آسیب پذیره بوده و با کهولت سن کوچک‌تر می‌شود. افرادی که دارای تنها یک نسخه از ژن KL-VS هستند نسبت به سایر افرادی که دارای دو نسخه از این ژن بوده و یا اصلا این ژن را نمی‌باشند در صورت کهولت سن قشر بجلوی مغزشان به نسبت کمتری کوچک شده و از طول عمر بیشتری برخوردار هستند که همین موضوع نیز می‌تواند بر عملکردهای‌شناختی آنان تاثیر مثبتی گذارد. (خبرگزاری مهر)

720

بهداشت روان سالمندان و آلزایمر برخی مسئولان

در کشورهای در حال توسعه جمعیت سالمند در مدت کوتاهی دو برابر شده، بنابراین هیچ برنامه ریزی مناسبی برای سلامت و رفاه آنان انجام نگرفته، زیرا مسئولان وقت کمتری برای رسیدگی به سالمندان داشته و برای تامین رفاه و سلامت این گروه‌های سنی از امکانات محدودی هم برخوردارند. در حالی که باید این قشر مورد توجه قرار گیرند و از مراقبتهای جسمی و روانی لازم برخوردار شوند.
به عبارت دیگر این عزیزان افزون بر سلامت جسمانی باید رفاه اجتماعی و اقتصادی هم برایشان تأمین شود، در غیر این صورت افزایش شمار سالمندان کشوربه یک چالش و مشکل بزرگ تبدیل می‌شود و بتدریج که جمعیت به بالای ۶۰ سال می‌رسد مشکلات زیادی برایشان پدید می‌آید که می‌توان به افزایش بیماری‌های غیرواگیر مانند سرطان، بیماری‌های قلبی وعروقی، دیابت و... اشاره کرد که افراد مسن بیشتر در معرض خطر قرار دارند و هزینه‌های سنگینی را به خود و نظام سلامت وارد می‌کنند.
از سوی دیگر بهداشت روانی سالمندان مساله بسیار مهمی است که ضروری است به آن توجهی خاص داشت، زیرا افراد سالمند عمری را به خانواده و جامعه خدمت کرده‌اند و حق آنهاست تا در این زمان با قدردانی و احترام زمینه آرامش و ارزشمندیشان تامین و ارتقا یابد.

در گذشته خانواده‌ها از افراد سالمند نگهداری می‌کردند و فرد تا زمانی که زنده بود همه اعضای خانواده وظیفه خودشان می‌دانستند که از سالمند خود با احترام نگهداری کنند. اما امروزه با وجود مشکلات زندگی در شهرهای بزرگ و خانواده‌های کوچک با جمعیت کم و اغلب خود محور و تا حد زیادی خود خواه و فراموشکار، خانه سالمندان به وجود آمده و کمتر حرمت آنان نگه داشته می‌شود و بسیاری به این سبب در معرض بیماری‌های روانی قرار می‌گیرند و سالهای پایان زندگی را با مشکلات عاطفی فراوانی طی می‌کنند.
در واقع زندگی ماشینی و کم تحرکی مشکلات زیادی را برای سالمندان ایجاد کرده و در مورد سلامت روان سالمندان نیز عملا کار موثری انجام نشده، در حالی که باید در نظر داشت سلامتی تنها جنبه جسمی ندارد، بلکه بعد روانی آن هم بسیار با اهمیت و لازم است مسئولان سلامت روانی سالمندان را هم مد نظر داشته باشند و برای آموزش آن‌ها و اطرافیانشان سرمایه گذاری کنند، در غیر این صورت مشکلات موجب می‌شود سالمندی که زمانی در مسایل اقتصادی و اجتماعی جامعه مشارکت داشته و عضو توانمند خانواده و جامعه خود بوده است به فردی تبدیل شود که روحیه آسیب پذیری پیدا کرده وبرای جامعه و خانواده‌اش مشکل ساز شود.
چون در فرهنگ اسلامی ما سالمند تاج سر خانواده است، باید این شرایط را حفظ کنیم و رفتارمان با افراد سالمند با احترام کامل باشد، زیرا به هر حال پیری یا‌‌ همان سالمندی واقعیتی اجتناب ناپذیر است و هر اقدامی در امروز، فردا نصیب خودمان نیز خواهد شد. (دکتر بیژن صدری‌زاده - عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران/قدس آنلاین)

354

شاخص‌های رفاهی سالمندان بررسی خواهد شد

فرید براتی سده افزود: بنیاد فرزانگان در راستای تکریم سالمندان و ارائه خدمات به آن‌ها در استان‌های مختلف تشکیل شده و سالمندان می‌توانند به وضوح در این مراکز از حمایت‌های ویژه برخوردار شوند.

وی با اشاره به اینکه از بخش غیر دولتی برای راه اندازی این بنیاد‌ها حمایت می‌شود گفت: سازمان بهزیستی اقدامات لازم در جهت توسعه این مراکز انجام داده و با استفاده از ظرفیت بخش غیر دولتی قصد راه اندازی تعداد بیشتری از آن‌ها را در استان‌های مختلف دارد.

رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان تاکید کرد: یکی از برنامه‌هایی که با حمایت صندوق جمعیت سازمان ملل برای حمایت از سالمندان انجام می‌شود بررسی شاخص‌های سالمندی در کشور است که در این راستا تاکنون جلسات مختلفی را با حضور دستگاه‌های مرتبط تشکل‌های غیر دولتی ذی نفعان و نماینده سازمان ملل انجام داده که نتایج آن در سال جاری مشخص خواهد شد.

به گفته براتی شاخص‌های رفاهی سالمندان قابلیت‌ها، سلامت، آموزش، توانمندی و غیره این افراد با همکاری صندوق جمعیت سازمان ملل بررسی می‌شود و در ‌‌نهایت برنامه‌ای ویژه برای افزایش این شاخص‌ها در نظر خواهیم گرفت.

وی با اشاره به اینکه شاخص‌های به دست آمده مبنای تصمیم گیری و سیاست گذاری در کشور خواهد بود گفت: همچنین علاوه بر این شاخص‌ها سند ملی راهبردی سالمندان که تدوین نهایی آن در سال ۹۳ انجام شد در برنامه‌هایی که برای آن‌ها در نظر گرفته شده استفاده و مسئولان می‌توانند از طریق اجرایی شدن این برنامه‌ها در راستای حمایت و افزایش توانمندی سالمندان در کشور اقدام کنند. (مهر)

بایدها و نبایدهای تغذیه سالمندان

دکتر سهراب انتظاری، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به جام‌جم می‌گوید: واقعا لازم نیست غذای سالمندان با دیگر اعضای خانواده متفاوت باشد، چون این کار باعث افسردگی و گوشه‌گیری آنها خواهد شد. دکتر انتظاری با بیان این مطلب تاکید می‌کند: سالمندان می‌توانند از همان غذای خانواده استفاده کنند، ولی مثلا باید ماستشان کم‌چرب‌تر باشد و غذاهایی با گوشت‌های آسان‌هضم‌تر مصرف کنند.

غذای این گروه سنی باید کم‌نمک‌تر هم باشد که می‌توان غذای خانواده را کم‌نمک‌تر پخت و از جوان‌ترها خواست سرسفره در حد متعادل روی غذایشان نمک بزنند.

در واقع مواد غذایی مورد نیاز سالمندان مانند میانسالان باید شامل چربی، قندها، پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد و نباید هیچ ‌کدام از این گروه‌ها را از رژیم غذایشان حذف کنند. البته تفاوت‌هایی در دریافت این منابع برای گروه سنی سالمندان وجود دارد، مثلا چون اسید معده‌شان زیادتر ترشح می‌شود باید از منابع پروتئینی قابل‌هضم‌تر مثل تخم‌مرغ و شیر کم‌چرب استفاده کنند، اما پروتئین‌های حبوبات سخت‌تر هضم می‌شوند، بنابراین باید کمتر حبوبات بخورند. دکتر انتظاری می‌افزاید: علاوه بر اینها، نیاز سالمندان به ویتامینD حدود 1.5 برابر میانسالان است و اگر این گروه سنی نتواند به مدت مورد نیاز در معرض نور خورشید قرار گیرد و بیرون برود، باید مکمل‌های ویتامینD برایشان تجویز شود. این متخصص تغذیه با اشاره به این‌که به دلایل مختلف مثل مشکلات جسمی، بازنشستگی یا... تحرک سالمندان کمتر می‌شود بنابراین بیشتر در معرض چاقی هستند و فشار خونشان بالا می‌رود، ادامه می‌دهد: با توجه به این مساله، این افراد باید بیشتر به رژیم غذایی‌شان توجه کنند، اما مواد قندی را در رژیم غذایی‌شان کاهش و مصرف انواع میوه‌ را افزایش دهند چون میوه‌ها چربی و فشار خون را پایین می‌آورد، حتی اگر در حجم کم و وعده‌های متعدد مصرف شود، قندخون را تنظیم می‌کند. همچنین باید حتما فرآورده‌های لبنی کم‌چرب مصرف کنند و چربی گوشت را کاملا بگیرند تا به چربی خون مبتلا نشوند.

به گفته او، رعایت کردن این نکته‌های تغذیه‌ای گفته شده برای این گروه بسیار لازم است، چون در غیر این صورت دچار چربی و فشار خون و افزایش قندخون خواهند شد که ابتلا به این بیماری‌ها، امکان دچار شدن به بیماری‌های قلبی‌ ـ عروقی و کلیوی را افزایش می‌دهد، اما با تغذیه سالم و داشتن تحرک کافی، حتی در سنین بالا هم سلامت خواهند بود.

تغذیه و پوکی ‌استخوان

با تغذیه صحیح می‌توان ابتلا به پوکی استخوان را به تاخیر انداخت یا احتمال ابتلا به آن را کاهش داد. دکتر انتظاری می‌گوید: البته برای این هدف باید از سنین پایین‌تر اقدام کرد چون تقریبا هر انسانی تا بیست سالگی قد می‌کشد و از این سن تا سی و پنج سالگی استخوان‌ها متراکم می‌شوند. هر چقدر این استخوان متراکم‌تر ‌شود، فرد در سنین بالا دیرتر به پوکی استخوان مبتلا خواهد شد ولی هر زمان برای به تاخیر انداختن روند پوک شدن استخوان‌ها اقدام کنیم، مفید است.

او توضیح می‌دهد: پوکی استخوان‌ یکروزه ایجاد نمی‌شود و شدت و درجه‌های مختلف دارد و هر چه شدیدتر باشد، شکنندگی‌ استخوان‌ها بیشتر می‌شود بنابراین اگر کلسیم و ویتامین D کافی دریافت کنیم، ممکن است نتوانیم تراکم استخوان‌ها را خیلی بیشتر کنیم، اما حداقل پوکی‌استخوان شدیدتر نخواهد شد، به همین دلیل است که برنامه‌هایی برای رایگان قرار گرفتن مکمل ویتامینD در اختیار سالمندان قرار است در کشور اجرا شود.

این متخصص تغذیه توصیه می‌کند: تمام سالمندان حتما باید روزی 20 دقیقه با لباس آستین کوتاه در حیاط، بالکن یا اتاق آفتاب‌گیر قرار بگیرند تا نور آفتاب به بدنشان بتابد. علاوه بر این، فرآورده‌های لبنی کم‌چرب را هرگز از رژیم ‌غذایی‌شان حذف نکنند و در حد متعادل مصرف کنند. دکتر انتظاری با اشاره به این‌ که معمولا یکی دیگر از مشکلات افراد در سنین بالا، ابتلا به آرتروز است، می‌افزاید: یکی از عواملی که آرتروز و دردهای آن را تشدید می‌کند، چاقی است.

چاقی، هم در ایجاد آرتروز و هم در تشدید درد آن تاثیر دارد بنابراین اگر وزن یک سالمند کنترل شود، تغذیه سالم و کمی پیاده‌روی داشته باشد، مشکل او کمتر خواهد شد. این استاد دانشگاه در ادامه به نکته مهمی اشاره می‌کند: برخی روغن‌های گیاهی مثل کانولا، روغن زیتون و حتی گردو ضدآرتروز هستند و اگر به میزان متناسب مصرف شوند، می‌توانند در کاهش دردهای مفصلی‌ موثر باشند و حتی در پیشگیری و به تاخیر انداختن ابتلا به آرتروز هم تاثیر دارند.

رژیم غذایی سخت ممنوع

دکتر انتظاری در پاسخ به این پرسش می‌گوید: در سنین بالا هم می‌توان رژیم گرفت، اما باید حتما نکته‌هایی رعایت شود؛ اول این‌ که گرفتن رژیم‌های سخت و افراطی و تک‌قطبی برای سالمندان ممنوع است. از طرفی، نان، چربی، مواد پروتئینی، میوه و سبزی هرگز نباید از رژیم غذایی آنها حذف شود.

این استاد دانشگاه معتقد است: اگر سالمندی خیلی چاق باشد، می‌توان دریافت مواد غذایی لازم را برای او تا حدی تعدیل کرد ولی به هیچ‌وجه نباید بیش از چهار کیلوگرم در ماه کاهش وزن داشته باشد. اگر کاهش وزن آنها تدریجی باشد، اتفاقا باعث می‌شود شدت بیماری‌های مفصلی، قندخون، بیماری‌های قلبی و... هم کاهش یابد، اما باز هم تاکید می‌کنم این اتفاق به شرطی می‌افتد که رژیم غذایی و روند کاهش وزن منطقی باشد و حتما این کار زیر نظر متخصص انجام شود. کاهش وزن شدید و با رژیم غیرعلمی به بدن آسیب می‌رساند.

او معتقد است مراجعه سالمندان به متخصص تغذیه فواید دیگری هم دارد. احتمال ابتلای افراد سالمند به برخی بیماری‌‌ها مثل فشار، قندخون و... بیشتر است و وقتی به آنها رژیم غذایی می‌دهیم، بار را از روی ارگان‌های درگیر بیماری برمی‌داریم. مثلا اگر فرد نارسایی کلیوی یا قلبی داشته باشد، متخصص تغذیه سعی می‌کند بار را از روی قلب و کلیه‌اش بردارد تا این عضوها بتوانند خود را بازسازی کنند.

از طرفی با این شیوه این اعضا عمر بیشتری خواهند داشت؛ یعنی رژیم همیشه به معنی کم خوردن نیست. مثلا اگر فردی بیماری کلیه دارد، برخی پروتئین‌ها برایش مضر است و متخصص تغذیه سعی می‌کند آنها را در رژیم غذایی کاهش دهد تا فشار بیشتری به کلیه نیاید.

مصرف روغن‌های سالم

دکتر انتظاری معتقد است: درست است که روغن کانولا و زیتون با این ‌که دارای چربی هستند، چربی‌خون را کاهش می‌دهند، اما باید بدانیم همه روغن‌ها بدون استثنا چاق‌کننده هستند و منظورمان از این‌که می‌گوییم روغن خوب، این است که آن را جایگزین روغن‌های دیگر کنیم نه این‌که می‌توانیم بیشتر مصرفشان کنیم، اما برخی افراد فکر می‌کنند از این روغن‌ها چون مفیدند، می‌توان به هر اندازه استفاده کرد. علاوه بر این، بهتر است تمام سالمندانی که می‌توانند، در روز پیاده‌روی ملایم داشته باشند و به شنا و دوچرخه‌سواری بروند. دکتر انتظاری با این توصیه ادامه می‌دهد: این ورزش‌ها باعث می‌شود چربی، قند و فشارخون کنترل شود و واقعا، هم طول عمر با این فعالیت‌ها افزایش می‌یابد و هم سلامت‌تر زندگی خواهند کرد. به گفته او، سالمندان هرگز نباید شیوه زندگی کم‌تحرک را انتخاب کنند و باید در محیط سالم مثل پارک و حتی در حیاط منزل به فعالیت بپردازند. البته اگر بیماری خاصی دارند، بهتر است در این ‌باره و میزان و نوع ورزش با پزشک خود مشورت کنند.

کله و پاچه، درد است نه درمان

برخی افراد سالمند معتقدند غذاهای خاصی مثل کله و پاچه به آنها انرژی می‌رساند و خوردن پاچه به رفع پادرد آنها و تقویت این اندامشان کمک می‌کند، اما دکتر انتظاری تاکید می‌کند این باور غلط است و ادامه می‌دهد: البته حذف کلی این غذا را از رژیم غذایی توصیه نمی‌کنم، ولی مصرف آن باید به سالی یکی‌ دوبار محدود شود، چون کله‌ و پاچه در عین این‌ که شاید منبع پروتئین و کلسیم باشد، منبع بسیار بد چربی‌های مضر است، بنابراین اگر هم سالمندان خیلی تمایل به خوردن این غذا دارند، اولا باید بدانند فایده‌ای که تصور می‌کنند، از خوردن آن نخواهند برد و دوم این ‌که بهتر است قسمت‌هایی مثل زبان و بناگوش که تقریبا شبیه گوشت است، بخورند و از مصرف پاچه و مغز و چشم و... صرف‌نظر کنند! (زهرا سادات صفوی سهی/ جام‌جم)

توصیه‌هایی مفید برای تغذیه سالمندان

عاطفه فلاح اظهار کرد: توجه به تغذیه در این دوران به ‎دلیل تغییر نیازهای تغذیه‎ای بدن از اهمیت بسزایی برخوردار است. نیاز سالمندان به موادمغذی متاثر از داروها، بیماری‎ها و پدیده‎های بیولوژیکی دوران میانسالی و سالمندی بوده و در افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است.
فلاح خاطرنشان کرد: مهم‌ترین توصیه تغذیه‎ای برای این سنین تهیه غذاهای ساده و کم ‎حجم است، به‎ طوری که تمام نیازهای فرد به موادمغذی تامین شود و در عین‎حال متناسب با فرهنگ مصرف او باشد. انتخاب نوع غذا در برنامه ‎غذایی روزانه نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. به عنوان مثال نکته اساسی در برنامه‎ غذایی سالمندان، مصرف مواد‎غذایی کم‎ چربی و کم‎ کلسترول مانند شیر و لبنیات کم‎چرب،کاهش مصرف روغن، کره، خامه و ... کم‎نمک و پرفیبر است.
این کارشناس تغذیه تاکید کرد: در افراد مسن مصرف روزانه شش تا هشت لیوان مایعات ترجیحا آب برای پیشگیری از یبوست و کم‎ آبی بدن توصیه می‎شود، زیرا افراد مسن علیرغم نیاز واقعی به مایعات، کمتر احساس تشنگی می‎کنند و به ‎همین ‎دلیل بیشتر مستعد کم‎ آبی و یبوست هستند.
وی با اشاره به اینکه افراد مسن فعالیت بدنی کمتری دارند و در نتیجه نیازمند غذای کمتری برای ثابت نگه‎ داشتن وزن‌شان هستند، افزود: با افزایش سن نیاز به انرژی کاهش می‎یابد و به همین علت نیاز متابولیسمی بدن به انرژی کمتر از سایر گروه‎های سنی است. برای محدود کردن دریافت انرژی، توصیه می‎شود غذاهای کم‎ حجم و غنی از موادمغذی را بیشتر مصرف کنند و مصرف موادشیرین و چربی‎ها را نیز کاهش دهند.
این کارشناس تغذیه عنوان کرد: از آنجا که در سالمندان نیاز به انرژی کاهش می‎یابد، پروتئین موردنیاز بدن باید از منابع با کیفیت بالا (از لحاظ پروتئین) مانند گوشت‎های کم‎چربی، مرغ، ماهی، سفیده تخم‎مرغ، فرآورده‎های لبنی بدون‏‎ چربی یا کم‎ چربی تامین شود.
وی با اشاره به اینکه غلات و حبوبات نیز از منابع گیاهی پروتئین هستند که اگر با هم مصرف شوند تمامی اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز بدن را تامین می‎کنند، افزود: پروتئین حدود 15 درصد کل انرژی روزانه را تشکیل می‎دهد و توصیه می‎شود حدود نیمی از پروتئین مصرفی از نوع حیوانی و مصرف گوشت در سنین سالمندی باید متعادل (حدود سه نوبت در هفته) باشد.

او همچنین با بیان اینکه مصرف چربی‎ها باید در رژیم‎غذایی سالمندان محدود شود، تصریح کرد: دریافت چربی نباید بیش از 30 درصد کل انرژی دریافتی در روز باشد، خصوصا سهم چربی‎اشباع شامل چربی پنهان در گوشت، انواع روغن ‎جامد و کره باید تا حداکثر 10درصد انرژی دریافتی روزانه کنترل شود. با افزایش سن مقدار توده‎ چربی بدن سالمندان افزایش می‎یابد و در نتیجه احتمال چاقی و خطر ابتلا به بیماری‎هایی نظیر افزایش فشارخون، دیابت و بیماری‎های قلبی ‎وعروقی افزایش می‎یابد.
فلاح تاکید کرد: کنترل شدید چربی‎خون برای سنین 50 تا 70 سال مفید است و به‎ طور کلی باید میزان کلسترول مصرفی کمتر از 300 میلی‎گرم در روز باشد.
این کارشناس تغذیه با بیان اینکه جذب کلسیم و ویتامین D بدن با افزایش سن کاهش می‎یابد، خاطرنشان کرد: با افزایش سن نیاز بدن به مصرف منابع غنی کلسیم (مانند شیر و لبنیات) و ویتامین D افزایش و از‎طرف ‎دیگر میزان تولید ویتامین D در پوست از طریق نور آفتاب کاهش می‎یابد، بنابراین مصرف جگر و روغن کبدماهی برای تامین این ویتامین توصیه می‎شود.
وی گفت: با افزایش ‎سن، توانایی جذب ویتامین B12 بدن کاهش پیدا می‎کند. بنابراین مصرف مقدارمناسبی از گوشت قرمز، ماهی، شیر و تخم‎مرغ به عنوان منابع ویتامین B12 را با در نظر گرفتن ملاحظات سلامتی فرد و بیماری‎های زمینه‎ای احتمالی، کنترل و مورد تاکید قرار دهید. همچنین کم‎خونی فقرآهن در سالمندان نسبت به افراد دیگر شیوع کمتری دارد، اما در افرادی که غذاهای کم‎انرژی مصرف می‎کنند یا مشکوک به سوءتغذیه هستند، شایع است.
فلاح افزود: نیاز مردان و زنان سالمند به آهن یکسان است و میزان توصیه‎ شده روزانه به ‎طور متوسط هفت میلی‎گرم است و زرده تخم‎مرغ، گوشت، ماهی، جگر، حبوبات و سبزی‎های برگ‎ سبزتیره مانند جعفری، برگ‎چغندر، گشنیز و بخش‎های تیره برگ‎ کاهو از منابع آهن هستند. (ایسنا)