دکتر فاطمه زارعی با اشاره به اینکه برای حفظ سلامتی باید اخلاط بدن را به تعادل رساند و آن را تقویت کرد، گفت: برای تقویت هر کدام از اخلاط بدن لازم است غذای مخصوص همان ماده یا خلط را به بدن رساند، به صورتی که تمام غذاهای گرمی از قبیل گوشت شتر، گوسفند، بوقلمون، همه میوههای رسیده و شیرین، هل، دارچین، زنجبیل، زعفران، جین سینگ، فلفل سیاه و دانه فلفل، شیرین بیان، دانه خردل، سیر و موسیر از جمله مواد غذایی تقویت کننده بلغم است.
وی افزود: استفاده از این نوع مواد غذایی بسیاری از بیماریها مانند بیماریهای روماتیسمی، پارکینسون و سایر بیماریهای صعب العلاج را درمان میکند؛ چراکه اکثر افراد مبتلا به این بیماریها از طبع سرد برخوردار هستند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ساوه با بیان اینکه تمام مواد لبنی مانند شیر، ماست، دوغ، کره، پنیر، سرشیر، خامه و کشک برای افراد بلغمی مزاج مضر است، تصریح کرد: سفیدی رنگ پوست، نرمی و سردی پوست، کندی حواس، زیاد شدن خواب، مدفوع بدبو، فراموشی و کند فهمی، ترشحات پشت حلق و بلغمی و سرفه زیاد، ضعف هضم و آروغ ترش زدن، افزایش آب دهان، افزایش اشتها، تجمع چربی شکمی، عدم تشنگی، ادرار سفید رنگ و احساس کسلی و بیحالی از علایم ضعف بلغم است.
زارعی خاطرنشان کرد: اصلاح کننده بسیاری از مواد غذایی مضر برای بلغمی مزاجها از جمله ترشیجات، سرکه شور، برنج سفید، عدس، سیب زمینی، آب یخ، انواع نوشابههای گازدار، چای، قهوه ، جو، میوههای ترش و کال، قارچ، ماش، سس، پفک، شکلات و چیپس که مصرف این نوع مواد غذایی خلط بلغم را فعالتر می کند و آن را افزایش میدهد، عسل است.
وی افزود: لبنیات پرچرب برای بلغمیها مضر است و مواردی مانند شیر یا ماست باید با عسل، پونه، نعناع، آویشن و زیره خورده شود.
این پژوهشگر طب سنتی در پایان گفت: یکی از مهمترین دلایل علمی استفاده نکردن از این نوع مواد غذایی، پایین بودن PH است که در بدن ایجاد اسیدوز میکند و بر اعصاب مرکزی اثر مخرب میگذارد و این سیستم را به مرور فلج میکند. با رعایت مسائل فوق به زودی طبع افراد اصلاح و از کسالت و بیماری نجات مییابند.(ایسنا)
دکتر فاطمه زارعی با اشاره به اینکه شناخت کافی از مزاجهای چهارگانه بدن موجب پیشگیری از کسالت و بیماری میشود، گفت: فلج اندامها در اغلب موارد مربوط به رسوب سودا در اطراف و گلوگاههای اعصاب محیطی است و خوردن دائمی ماست، سودای محیط را افزایش میدهد و باعث کم خونی موضعی در اطراف اعصاب محیطی میشود. بر همین اساس اکسیژن رسانی به اعصاب را مختل میکند و در نتیجه شخص دچار گزگز اندامها میشود.
وی افزود: لاغری، خشکی و سفتی پوست، دو نیم شدن انتهای موهای سر، سوزش سر دل، اشتهای کاذب و گرسنگی زودرس، سیاه و تیره شدن رنگ پوست به خصوص تیرگی زیر چشم، فکر و خیال زیاد، خواب سبک و پریدن مکرر از خواب، اضطراب و تشویش خاطر از جمله علایم غلبه سودا است.
این عضو هیات علمی دانشگاه ساوه با اشاره به اینکه کسانی که دچار طبع سوداوی میشوند، اغلب به یاس و ناامیدی و ناراحتیهای فکری و روحی مبتلا هستند، تصریح کرد: این افراد به خصوص کسانی که احساس گزگز دست و پا میکنند، باید از خوردن غذاهای چرب، شور، لبنیات و بویژه گوشت، ماهی دودی، شیرینی جات مصنوعی، ادویه جات و چای خودداری کنند و در مقابل بیشتر از مسهلهای گیاهی مانند قدومه شیرازی، بارهنگ، تخم ریحان و مرزه استفاده کنند.
زارعی افزود: مصرف پنیر به همراه چای شیرین به عنوان صبحانه برای این گونه افراد زیانآور است؛ چراکه رسوبات خون در این نوع افراد افزایش مییابد و اغلب دچار یبوست مزاج میشوند. استفاده از غذاهای گیاهی مانند آلو اسفناج، کدو تنبل، هویج فرنگی پخته، سالادهای فصل با مقداری جوانه گندم قبل از غذا و نیز مصرف آش جو اثرات مفیدی برای سوداوی مزاجها دارد.
این پژوهشگر طب سنتی تصریح کرد: مصرف سبزیجات گرم مانند نعناع، ترخون، ریحان، جعفری، تره و انواع کلم همچنین کشمش، انجیر، خرما، زعفران، زیره و بذرهای ملین مانند خاکشیر، تخم شربتی، قدومه شیرازی برای افراد سوداوی مزاج بسیار مفید است.
وی در پایان یادآور شد: داشتن اطلاعات کافی از گرمیها و سردیها موجب توان تطبیق فرد با مزاج تن و روان انسان میشود و عوارض جانبی مصرف غذاها و داروها را کاهش میدهد. هرچه میزان اطلاعات انسان از این ویژگیها بیشتر باشد و توانایی فهم دقیقتری از مزاج داشته باشد، بر شتاب درمان بیماریها افزوده میشود.(ایسنا)
طبایع چهارگانه اساس طب سنتی میباشد که بر اساس آن در بدن انسان چهار مایع اصلی خون، بلغم، صفرا و سودا مزاجهای مختلف را به وجود میآورند.
طبایع چهارگانه در طب سنتی بسیار مورد توجه میباشد. شناخت مزاج و طبیعت بدن در این طب روشی مهم برای بررسی علل بیماریها و حتی خصوصیات رفتاری افراد است. از نظر طب سنتی اگر هر انسانی بر طبق طبع و مزاج خویش عمل کرده و غذای متناسب با طبع خود را در طول زندگی مصرف کند، کمتر بیماری به سراغ او خواهد آمد. از این رو شناخت طبایع چهارگانه برای افراد ضروری است. طبع هر فردی ممکن است گرم، خشک، سرد، تر و یا ترکیبی از آنها باشد اما مردم به طور عمومی افراد را به داشتن طبع سرد و گرم تقسیم میکنند.
در طب سنتی طبع یا مزاج، کیفیتی است که از مخلوط شدن عناصر چهارگانه در بدن پیدا میشود. براساس طبیعیات قدیم، جهان نظام طبیعت بر پایه 4 عنصر اصلی آفریده شده است که عبارتند از: آتش، هوا، آب و خاک. بقراط و دیگران به این چهار عنصر و چهار خاصیت این عناصر (گرمی، سردی، تری و خشکی) معتقد بودند. همچنین قایل بودند که در بدن انسان و حیوان چهار مایع اصلی وجود دارد که عبارتند از: خون یا دم (گرم و تر)، بلغم (سرد و تر)، صفرا (گرم و خشک) و سودا (سرد و خشک). از نظر این قدما دخالت این چهار مایع در کلیه حالات بدنی اعم از تغییرات فیزیولوژیک و پیدایش بیماریها و بهبود حال بیماران موثر است. مقدار و نسبت ترکیب این اخلاط در بدن هر شخصی و در اندامهای هر فردی، یکی از طبایع چهارگانه یا مزاج گرم، سرد، تر و خشک را به وجود میآورد و زمانی انسان در سلامت است که این چهار مایع به نسبت طبیعی و متعادل با یکدیگر در بدن وجود داشته باشد.
قدما معتقد بودند هر کدام از طبایع چهارگانه مثال جهان بیرون و نماینده فصلها و عناصر چهارگانه موجود در طبیعت هستند.
نظریه عناصر و طبایع چهارگانه ریشه و اساس پزشکی سنتی ایران را تشکیل میدهد. بدین معنی ساده که اگر کسی سوخت و ساز بدنش بالا باشد مزاجش گرم است. اگر شخصی رطوبت بدنش زیاد باشد مزاجش مرطوب است و افرادی هم دارای مزاج سرد و یا مزاج گرم هستند، البته مزاج افراد معمولاً ترکیبی از دو مزاج است. بر اساس طب سنتی از واکنش چهار عنصر، 9 نوع مزاج کلی به وجود میاید که عبارتند از:
اگر مقادیر عناصر متضاد، در ترکیب برابر باشد، مزاج حاصل به اعتدال خواهد رسید؛ ولی اگر نتیجه به دست آمده از ترکیب مقادیر عناصر متضاد، در حد وسط نباشد، مزاج حاصل نامعتدل خواهد بود. افراد با طبایع مختلف دارای ویژگیهای متفاوتی هستند که در ادامه با برخی از آنها اشاره میکنیم.
طبع گرم و خشک (صفراوی)
خصوصیات جسمانی:
خصوصیات روانی:
طبع گرم و تر (دموی)
خصوصیات جسمانی:
خصوصیات روانی:
طبع سرد و تر (بلغمی)
خصوصیات جسمانی:
خصوصیات روانی:
طبع سرد و خشک (سوداوی)
خصوصیات جسمانی:
خصوصیات روانی:
علائم سایر مزاجها ترکیبی از علائم بالاست. مثلا علائم مزاج سرد برآیندی از علائم مزاج سرد و خشک و مزاج سرد و تر است.
طبع سرد و گرم افراد حاصل ژنتیک است اما میتواند در طول عمر تغییر کند و در سنین مختلف طبع افراد متفاوت میشود. قدما نیز معتقد بودند ارتباط تنگاتنگی مابین سالهای عمر انسان و مزاج او وجود دارد.
در بهترین حالت رساندن بدن به حالتی از تعادل میان طبایع مختلف است.
گردآوری: مجله اینترنتی ستاره
طبایع چهارگانه اساس طب سنتی میباشد که بر اساس آن در بدن انسان چهار مایع اصلی خون، بلغم، صفرا و سودا مزاجهای مختلف را به وجود میآورند.
طبایع چهارگانه در طب سنتی بسیار مورد توجه میباشد. شناخت مزاج و طبیعت بدن در این طب روشی مهم برای بررسی علل بیماریها و حتی خصوصیات رفتاری افراد است. از نظر طب سنتی اگر هر انسانی بر طبق طبع و مزاج خویش عمل کرده و غذای متناسب با طبع خود را در طول زندگی مصرف کند، کمتر بیماری به سراغ او خواهد آمد. از این رو شناخت طبایع چهارگانه برای افراد ضروری است. طبع هر فردی ممکن است گرم، خشک، سرد، تر و یا ترکیبی از آنها باشد اما مردم به طور عمومی افراد را به داشتن طبع سرد و گرم تقسیم میکنند.
در طب سنتی طبع یا مزاج، کیفیتی است که از مخلوط شدن عناصر چهارگانه در بدن پیدا میشود. براساس طبیعیات قدیم، جهان نظام طبیعت بر پایه 4 عنصر اصلی آفریده شده است که عبارتند از: آتش، هوا، آب و خاک. بقراط و دیگران به این چهار عنصر و چهار خاصیت این عناصر (گرمی، سردی، تری و خشکی) معتقد بودند. همچنین قایل بودند که در بدن انسان و حیوان چهار مایع اصلی وجود دارد که عبارتند از: خون یا دم (گرم و تر)، بلغم (سرد و تر)، صفرا (گرم و خشک) و سودا (سرد و خشک). از نظر این قدما دخالت این چهار مایع در کلیه حالات بدنی اعم از تغییرات فیزیولوژیک و پیدایش بیماریها و بهبود حال بیماران موثر است. مقدار و نسبت ترکیب این اخلاط در بدن هر شخصی و در اندامهای هر فردی، یکی از طبایع چهارگانه یا مزاج گرم، سرد، تر و خشک را به وجود میآورد و زمانی انسان در سلامت است که این چهار مایع به نسبت طبیعی و متعادل با یکدیگر در بدن وجود داشته باشد.
قدما معتقد بودند هر کدام از طبایع چهارگانه مثال جهان بیرون و نماینده فصلها و عناصر چهارگانه موجود در طبیعت هستند.
نظریه عناصر و طبایع چهارگانه ریشه و اساس پزشکی سنتی ایران را تشکیل میدهد. بدین معنی ساده که اگر کسی سوخت و ساز بدنش بالا باشد مزاجش گرم است. اگر شخصی رطوبت بدنش زیاد باشد مزاجش مرطوب است و افرادی هم دارای مزاج سرد و یا مزاج گرم هستند، البته مزاج افراد معمولاً ترکیبی از دو مزاج است. بر اساس طب سنتی از واکنش چهار عنصر، 9 نوع مزاج کلی به وجود میاید که عبارتند از:
اگر مقادیر عناصر متضاد، در ترکیب برابر باشد، مزاج حاصل به اعتدال خواهد رسید؛ ولی اگر نتیجه به دست آمده از ترکیب مقادیر عناصر متضاد، در حد وسط نباشد، مزاج حاصل نامعتدل خواهد بود. افراد با طبایع مختلف دارای ویژگیهای متفاوتی هستند که در ادامه با برخی از آنها اشاره میکنیم.
طبع گرم و خشک (صفراوی)
خصوصیات جسمانی:
خصوصیات روانی:
طبع گرم و تر (دموی)
خصوصیات جسمانی:
خصوصیات روانی:
طبع سرد و تر (بلغمی)
خصوصیات جسمانی:
خصوصیات روانی:
طبع سرد و خشک (سوداوی)
خصوصیات جسمانی:
خصوصیات روانی:
علائم سایر مزاجها ترکیبی از علائم بالاست. مثلا علائم مزاج سرد برآیندی از علائم مزاج سرد و خشک و مزاج سرد و تر است.
طبع سرد و گرم افراد حاصل ژنتیک است اما میتواند در طول عمر تغییر کند و در سنین مختلف طبع افراد متفاوت میشود. قدما نیز معتقد بودند ارتباط تنگاتنگی مابین سالهای عمر انسان و مزاج او وجود دارد.
در بهترین حالت رساندن بدن به حالتی از تعادل میان طبایع مختلف است.
گردآوری: مجله اینترنتی ستاره