، وقتی التهاب در کبد ایجاد شود، بیماری هپاتیت روی میدهد، عوامل ایجادکننده التهاب در کبد، ویروسها، قارچ، میکروبها و حتی داروهایی مانند استامینوفن است. مردم بیشتر هپاتیت نوع A و B و C را میشناسند، حذف هپاتیت نوع B تا سال ۲۰۳۰ میلادی یا ۱۴۱۰ شمسی قرار است انجام شود؛ این هپاتیت در ایران واکسن دارد؛ اما هپاتیت نوع C در هیچ جای دنیا واکسن ندارد. همچنین هپاتیت A واکسن دارد؛ ولی در ایران واکسن آن موجود نیست.
هپاتیت B از طریق سرنگهای آلوده و همچنین انتقال خون و فرآوردههای خونی آلوده منتقل میشود، بیمارانی که همودیالیز میشوند، افراد مبتلا به تالاسمی ماژور که خون دریافت میکنند، مبتلایان به هموفیلی و پرسنل پزشکی و پرستاری در معرض خطر بیماری قراردارند و بهتر است واکسن مربوط به هپاتیت B را دریافت کنند.
هپاتیت C از طریق تزریق فرآوردههای خونی آلوده و استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزریقی منتقل میشود، البته انتقال جنسی این نوع هپاتیت بسیار بسیار نادر است.
واکسیناسیون علیه هپاتیت B، چند درصد ایمنی ایجاد میکند؟
بعد از دو سه ماه تکمیل دوره واکسیناسیون، بالای ۹۶ درصد افراد، آنتیبادی محافظت کننده خواهند داشت. البته استثنائاتی هم هست که در افراد چاق، افراد سیگاری، افرادی که نقص ایمنی دارند و افرادی که HIV مثبت هستند، دیده میشود.
پزشکان، پرستاران، دندانپزشکان و کسانی که همودیالیز میشوند، ده سال یکبار آنتیبادی را چک کنند.
آیا انتقال هپاتیت از مادر به جنین وجود دارد؟
در مورد هپاتیتC انتقال بسیار نادر است، اما در مورد هپاتیت B اگر در فاز فعال باشد، انتقال صورت میگیرد و احتمال انتقال بالاست. بنابراین اگر مادر مبتلابه هپاتیت B باشد به کودک او ایمونوگلوبین B در هنگام تولد تزریق میشود. در مورد هپاتیت C ایمونوگلوبین وجود ندارد، زیرا انتقال از مادر به جنین انتقال شایعی محسوب نمیشود.
علائم هپاتیت C:
ضعف، سستی، خمودی، بیحالی و بیاشتهایی عارض میشود. در هپاتیت حاد بیاشتهایی، مهم ترین علامت است. ادرار پررنگ، مدفوع کمرنگ و خارش هم مشاهده میشود.
لازم به ذکر است هپاتیت C در خیلی از موارد اتفاقی، و ضمن انتقال خون یا چکاپ سالانه کشف میشود. مهم است که در مراکز ناباروری بیمار از نظر وجود هپاتیتB، هپاتیت C و همچنین بیماری ایدز بررسی شود.
این نوع هپاتیت فقط از طریق استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزریقی، تزریقات غیر ایمن، تزریق خون و فرآوردههای خون منتقل میشود، در حال حاضر با طرح واکسیناسیون کشوری که در نوزادان انجام میشود، هپاتیتB به مرحله کنترل رسیده است یعنی شیوع هپاتیت B در افراد کم خطر به ۱/۲ درصد از جمعیت مردم رسیده است؛ البته داروی بسیار موثری داریم که در مورد هپاتیت B معجزه میکند.
در مورد هپاتیت C در حال حاضر به جای داروهای قدیمی که تزریقی بود و بسیار سمی و یک سال بیمار مجبور بود آمپول دریافت کند، قرص خوراکی به بازار آمده که البته با یک قرص به مدت سه ماه دوره درمان انجام میشود و بالای ۹۶ درصد بیمار بهبود مییابد.
بعد از آن هم مریض دچار سیروز نمیشود و حتی بیمار مبتلا به سیروز هم با مصرف این دارو بهبود مییابد و به سرطان کبد نمیرسد.
انتقال هپاتیت نوع A از راههای خوردن مواد غذایی آلوده و تماس با بیمار انجام میشود، نشانههای آن شامل مواردی مانند بی اشتهایی، تهوع، استفراغ و افزایش آنزیمهای کبدی است. بیشتر موارد آن بدون بروز یرقان عارض میشود.
یکی از راههای انتقال هپاتیت C از طریق تزریق فرآوردههای خونی آلوده است
انتقال هپاتیت B از طریق سرنگ های آلوده و همچنین انتقال خون و فرآوردههای خونی آلوده است، بیمارانی که همودیالیز میشوند، افراد مبتلا به تالاسمی ماژور که خون دریافت میکنند، مبتلایان به هموفیلی و پرسنل پزشکی و پرستاری در معرض خطر بیماری قراردارند و بهتر است واکسن مربوط به هپاتیت B را دریافت کنند.
هپاتیت C از طریق تزریق فرآوردههای خونی آلوده و استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزریقی منتقل میشود، البته انتقال جنسی این نوع هپاتیت بسیار بسیار نادر است.
واکسیناسیون علیه هپاتیت B، چند درصد ایمنی ایجاد میکند؟
بعد از دو سه ماه تکمیل دوره واکسیناسیون، بالای ۹۶ درصد افراد، آنتیبادی محافظت کننده خواهند داشت. البته استثنائاتی هم هست که در افراد چاق، افراد سیگاری، افرادی که نقص ایمنی دارند و افرادی که HIV مثبت هستند، دیده میشود .
پزشکان، پرستاران، دندانپزشکان و کسانی که همودیالیز میشوند، ده سال یکبار آنتیبادی را چک کنند.
آیا انتقال هپاتیت از مادر به جنین وجود دارد؟
در مورد هپاتیتC انتقال بسیار نادر است، اما در مورد هپاتیت B اگر در فاز فعال باشد، انتقال صورت میگیرد و احتمال انتقال بالاست. بنابراین اگر مادر مبتلابه هپاتیت B باشد به کودک او ایمونوگلوبین B در هنگام تولد تزریق میشود. در مورد هپاتیت C ایمونوگلوبین وجود ندارد، زیرا انتقال از مادر به جنین انتقال شایعی محسوب نمیشود.
علائم هپاتیت C :
ضعف، سستی، خمودی، بیحالی و بی اشتهایی عارض میشود. در هپاتیت حاد بیاشتهایی، مهم ترین علامت است. ادرار پررنگ، مدفوع کمرنگ و خارش هم مشاهده میشود.
لازم به ذکر است هپاتیت C در خیلی از موارد اتفاقی، و ضمن انتقال خون یا چکاپ سالانه کشف میشود. مهم است که در مراکز ناباروری بیمار از نظر وجود هپاتیتB، هپاتیت C و همچنین بیماری ایدز بررسی شود.
این نوع هپاتیت فقط از طریق استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزریقی، تزریقات غیر ایمن، تزریق خون و فرآوردههای خون منتقل میشود، در حال حاضر با طرح واکسیناسیون کشوری که در نوزادان انجام میشود، هپاتیتB به مرحله کنترل رسیده است یعنی شیوع هپاتیت B در افراد کم خطر به ۲/۱ درصد از جمعیت مردم رسیده است؛ البته داروی بسیار موثری داریم که در مورد هپاتیت B معجزه میکند.
در مورد هپاتیت C در حال حاضر به جای داروهای قدیمی که تزریقی بود و بسیار سمی و یک سال بیمار مجبور بود آمپول دریافت کند، قرص خوراکی به بازار آمده که البته با یک قرص به مدت سه ماه دوره درمان انجام میشود و بالای ۹۶ درصد بیمار بهبود مییابد.
بعد از آن هم مریض دچار سیروز نمیشود و حتی بیمار مبتلا به سیروز هم با مصرف این دارو بهبود مییابد و به سرطان کبد نمیرسد.
منبع:salamatnews.com
نوشته راه های انتقال هپاتیت اولین بار در بامداد پدیدار شد.
انواع هپاتیت
5 نوع هپاتیت وجود دارد که هر کدام به دلایل متفاوتی رخ می دهند. اما چیزی که در همه آنها مشترک است، عفونی و متورم شدن کبد است.
هپاتیت A
هپاتیت A معمولا با نوشیدن یا خوردن چیزی که به ویروس هپاتیت آلوده است، به وجود می آید. این نوع هپاتیت نسبت به انواع دیگر هپاتیت خطر کمتری دارد. و بیشتر مواقع خودش به مرور درمان می شود و کبد را دچار تورم طولانی مدت نخواهد کرد.با اینحال 20 درصد افرادی که به این نوع هپاتیت مبتلا می شوند، مجبورند در بیمارستان بستری شوند. برای پیشگیری از این نوع هپاتیت می توان واکسن زد.
هپاتیت B
این نوع هپاتیت به روش های مختلفی به وجود می آید. از رابطه جنسی با فرد مبتلا گرفته تا استفاده از سرنگ مشترک میان معتادان به مواد مخدر. ویروس این نوع هپاتیت می تواند از مادر به نوزاد، هنگام تولد و یا حتی زمان جنینی، منتقل شود. بیشتر بزرگسالان مبتلا، درمان می شوند اما برخی از آنها به صورت حامل باقی می مانند. بدین منظور که با وجود اینکه علایم بیماری در آنها از بین رفته، می توانند دیگران را مبتلا کنند.
هپاتیت C
این نوع هپاتیت در اثر تماس با خون یا سرنگ های آلوده منتقل می شود. همچنین سوزن های آلوده هنگام خالکوبی نیز می توانند هپاتیت C به وجود آورند. گاهی اوقات بیماران مبتلا به این نوع هپاتیت ممکن است علایمی نداشته باشند یا علایم بسیار ملایم باشند. اما هپاتیت C در برخی موارد منجر به سیروز کبدی می شود. در این بیماری کبد دچار التهاب شدید می شود. این نوع هپاتیت هرسال جان بیش از 16000 نفر را در ایالات متحده می گیرد و حدود 85 درصد از مبتلایان به بیماری مزمن کبدی مبتلا می شوند.
هپاتیت D
این هپاتیت در افرادی که مبتلا به هپاتیت B هستند، رخ می دهد و وضعیت بیماری آنها را بدتر می کند. این هپاتیت هم از مادر به نوزاد و هم از راه ارتباط جنسی منتقل می شود.
هپاتیت E
این نوع هپاتیت بیشتر در آسیا، مکزیک، هند و آفریقا رخ می دهد و مانند هپاتیت A با خوردن و نوشیدن مواد غذایی آلوده به ویروس به وجود می آید.
هپاتیت F
محققان بنا بر بررسی هایشان، احتمال وجود ویروسی را می دهند که فرد را به هپاتیت مبتلا می کند. این ویروس از هیچ یک از ویروس های شناخته شده نبوده و البته تحقیقات بیشتری لازم است تا وجود آن کاملا ثابت شود.
هپاتیت G
بررسی هایی نشان داده است که این نوع عفونت از طریق انتقال خون و تزریق منتقل می شود. این نوع هپاتیت نسبتا ملایم است و معمولا میان افرادی که دریافت کننده خون هستند، دیده می شود. گاهی اوقات این نوع هپاتیت به همراه هپاتیت C در فرد مبتلا مشاهده می شود.
علایم بیماری هپاتیت
بیماری هپاتیت ممکن است شبیه آنفلوانزا بروز کند و از علایم معمول آن می توان به تب، ضعف، تهوع، استفراغ، سردرد، بی اشتهایی، درد عضلانی، درد مفاصل و خواب آلودگی اشاره کرد. از دیگر علایم هشدار دهنده تیرگی ادرار، مدفوع روشن و شبیه رنگ خاک رس، نارحتی شکمی و یرقان، زرد شدن سفیدی چشم ها و یا پوست به دلیل تجمع بیلی روبین، یکی از رنگدانه های زرد رنگ صفراوی.
اقدامات لازم در صورت ابتلا به هپاتیت
اگر فردی به بیماری هپاتیت A یا B مبتلا شده باشد، در بیشتر موارد با مراقبت و درمان های پزشک بدون معالجات ضدویروسی خاصی درمان میشود. اما هپاتیت C زندگی افراد را بیش از بیماری های دیگر به خطر می اندازد که البته با درمان های به موقع می توان آن را تحت کنترل درآورد. اگر کسی از اعضاء خانواده به هپاتیت مبتلا بود باید اقدامات لازم جهت سرایت نکردن بیماری به دیگر افراد خانواده انجام شود. برای هپاتیت A، شستن مرتب دست ها بسیار مهم است. در مورد هپاتیت های B و C باید مراقب بود که با خون فرد آلوده در تماس نبود. حتی مقدار کم و میکروسکوپی خون موجود روی مسواک و یا تیغ ریش تراشی می تواند بیماری را منتقل کند.
درمان به موقع می تواند هپاتیت را سرکوب و یا حتی از بین ببرد. درمان های قدیمی تر برای بیماری هپاتیت C ترکیبی از درمان ضدویروسی با دو داروی پگ انترفرون Peg-Interferon و ریباویرین ribavirinاست. این داروها عوارض بسیار شدیدی دارند و فقط برای 40 تا 80 درصد از بیماران، بسته به میزان شدت هپاتیت C، موثرند. داروهای جدیدتر که در سال های 2013 و 2014 از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا به تایید رسیده است، موثرتر هستند و می توانند بیش از 90 درصد از بیماران را درمان کنند.
این داورها عبارتند از: سیمپریور (اولیزیو)- simeprevir (Olysio)، سوفوبوویر (سووالدی)- sofosbuvir (Sovaldi)، داروی هارونی- Harvoni – که ترکیبی از دو داروی سوفوبوویر و لدیپاسویر- ledipasvir است و همچنین داروی ویه کایرا پاک-Viekira Pak.
مراحل آزمایش و تشخیص هپاتیت
از دیگر نکات مهم در مورد این ویروس این است که به تدریج به کبد آسیب میرساند. یک کبد سالم مواد شیمیایی مورد نیاز بدن را میسازد و مواد سمی را از خون خارج میکند. اما وقتی فردی به این بیماری مبتلا می شود، کبد ملتهب شده و بافت طبیعی آن تخریب شده و به جای آن بافت فرسوده باقی می ماند. پس از تشخیص پزشک آزمایش کبد انجام میگیرد. این کار از طریق آزمایشهای خون، سونوگرافی و نمونه برداری از کبد انجام می شود و کار بسیار آسانی است.
فرد را به صورت موضعی بی حس کرده و با استفاده از سوزن، نمونه گیری انجام می شود. البته بیمار باید حداکثر یک روز در بیمارستان بستری شود.
پیشگیری از هپاتیت
* برای افرادی که در معرض خطر ابتلا هستند مانند کارمندان خدمات درمانی، واکسن هپاتیت A و B دردسترس است. افرادی که در کنار فرد مبتلا به هپاتیت B زندگی می کنند و یا از یک مادر مبتلا به هپاتیت متولد شده اند و یا همسران شان مبتلا هستند باید واکسن هپاتیت بزنند. اما متاسفانه هپاتیت C واکسن ندارد و افراد باید احتیاط های لازم را درنظر بگیرند.
* بهترین روش پیشگیری برای انواع هپاتیت، اجتناب از رابطه جنسی با فرد مبتلا و نیز نداشتن تماس خونی با او است.
* زخم و بریدگی های جدی پوست را حتما پانسمان کنید و اگر از کسی کمک می خواهید، باید از دستکش استریل استفاده شود.
* اگر به این بیماری مبتلا هستید، خون، پلاسما و اعضای بدن و بافت اهداء نکنید.
*از ریش تراش، مسواک، لوازم آرایش و لوازم شخصی دیگران به طور مشترک استفاده نکنید.
جام جم سرا: شیوع ایدز در بین کودکان کار، موضوعی است که چندی قبل از سوی وزارت بهداشت مطرح شد و ظاهرا دارد چراغ خاموش، تبدیل به معضلی در جامعه ایرانی میشود. قرارداشتن در میان انبوه آلودگی ها، نبود کنترل بر رفتارهای روزانه آنها در محیطهای شهری در کنار بعضا سوءاستفادههای جنسی از این کودکان زمینه را برای رشد ابتلا به ایدز در کودکان خیابانی بیشتر کرده است. رئیس انجمن روانشناسی اجتماعی ایران در گفتوگو با قانون، با بیان اینکه هر روز بر آمار کودکان کار افزوده میشود و این کودکان در معرض افزایش شیوع بیماری ایدز هستند، میگوید: آماری در این زمینه نداریم و این موضوع به سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت مرتبط است ولی میتوانیم بگوییم که بچههای کار در معرض بیماری ایدز قرار داشته، بهاین دلیل که این کودکان در تهدید رفتارهای پر مخاطره جنسی و سوءاستفادههای جنسی هستند.
دکتر مجید صفاری نیا اضافه میکند: برخی نیز به دلایل مختلف به مواد مخدر وابستگی داشته و این وابستگی میتواند شیوههای نادرست مصرف را به سمت بیماری ایدز بکشاند. استفاده از سرنگهای آلوده نیز میتواند در شیوع آن موثر باشد. به هر حال این موارد میتواند برای کودکان کار نسبت به سایر کودکان عادی، در معرض آسیب پذیری و اختلالی به نام ایدز باشد.
صفاری نیا با اشاره به دلایل مختلف شیوع بیماری ایدز در کودکان کار اظهار میدارد: عوامل گوناگونی باعث میشود تا تعداد بچههای کار افزایش یابد. یکی از موارد به سطح فقر بر میگردد و بیکاری که متاسفانه در شرایط مطلوبی در این زمینه قرار نداریم. این کودکان برای اینکه ارتزاق کنند یا هزینههای خانواده را تامین کنند، به نحوی گرفتار این شبکهها یا باندها میشوند که به عنوان آشغال جمعکن از سطلهای زباله یا حتی متکدیانی که سر چهار راهها به صورت منظم سازماندهی میشوند هستند. حتی بچههای کوچکتری که به عنوان یک ابزار اجاره داده میشوند نیز جزو این کودکان هستند و آنها را بر دوش خود را در خیابانها میچرخانند تا ترحم دیگران را بر انگیزند.
درصد قابل توجهی از کودکان خیابانی، رابطه جنسی دارند
"درصد شیوع ایدز در بین کودکان خیابانی 4.5 درصد است در حالی که شیوع آن در آمار کشوری 0.1 درصد بوده که این آمار خیلی خطرناک است."
اینها گفتههای معاون وزیر بهداشت است که چندی پیش از گزارشی که بر روی هزار کودک خیابانی در دو سال گذشته انجام شده بود، خبر میدهد.
وی به نوجوانان 11 تا 19 ساله اشاره میکند و میافزاید: در تحقیقاتی که بر روی این دسته از نوجوانان انجام شده، 73 درصد عنوان کردند که دوستان پرخطر داشته یا دوستانی که سوء مصرف مواد دارند. همچنین 15.6 درصد اعلام کردند که خودشان از مواد محرک استفاده میکنند و 4.6 درصد گفتند که تزریق میکنند.
علی اکبر سیاری تصریح میکند: در کودکان خیابانی 15 تا 18 سال درصد قابل توجهی اعلام کرده اند که رابطه جنسی داشتند و حتی تعدادی از این افراد گفتهاند که چند شریک جنسی داشتهاند . از 493 نفر حدود 50 درصدشان گفتهاند، چیزی در مورد ایدز نشنیدهاند. کودکان کار و خیابانی، معتادان تزریقی و افرادی که روابط جنسی دارند، مبتلایان به عفونت ایدز را تشکیل میدهند.
محرز: نتایج آزمایش ایدز روی کودکان تکاندهنده بود
در این رابطه آمار تکاندهنده ابتلای کودکان کار به ایدز و هپاتیت را رئیس مرکز تحقیقات ایدز اعلام کرده است. آماری که از آزمایش بر روی ۱۰۰۰ کودک کار در تهران خبر میدهد.
مینو محرز در اینباره میگوید: نتایج این آزمایش بسیار تکاندهنده بود و بسیاری از آنها اعتیاد هم داشتهاند.
وی در مورد وضعیت کودکان کار و ابتلای آنان به بیماریهای عفونی شدید مانند ایدز و هپاتیت، ادامه میدهد: متاسفانه وضعیت کودکان کار در این مورد بسیار تکاندهنده است. مرکز تحقیقات ایدز برای شناسایی وضعیت این کودکان، بر روی هزار کودک 10 تا 18 ساله آزمایش انجام داده که آمار به دست آمده، بسیار وحشتناک بود. پس از انجام آزمایش ایدز و بیماریهای عفونی روی این هزار کودک کار که در شهر تهران ساکن هستند، مشخص شد که 5 درصد آنها به ایدز مبتلا بوده و اغلب آنها نیز بیماری هپاتیت داشتهاند.
محرز با اشاره به اینکه حداکثر سن این کودکان 18 سال بوده است، خاطر نشان میکند: متاسفانه مشخص شد که برخی از آنها اعتیاد هم داشتهاند. این نکته را نباید فراموش کرد که آزمایش انجام شده مربوط به 5 سال پیش است و دوباره باید تحقیق جدیدی انجام شود و مسلما آمار ابتلای این کودکان بسیار فراتر رفته است.
جامعه مجبور به تامین هزینه بیشتری برای این افراد است
رئیس انجمن روانشناسی اجتماعی ایران با اشاره به در معرض آسیب قرار گرفتن این کودکان در اجتماع اضافه میکند: این کودکان در معرض اتفاق هایی هستند که برای کودکی که در یک مدرسه درس میخواند و در یک خانواده صحیح زندگی کرده و پرورش پیدا میکند، پیش نمیآید. این کودکان در آینده و در سنین بالاتری جزو افرادی قرار میگیرند که از نظر سلامت روانی دچار مخاطره خواهند شد و کسانی که بدین شکل رشد یافتهاند، در آینده والدین با کفایتی نیز نخواهند بود. در واقع یک دور تسلسل را طی میکنند. این افراد در آینده جزو کسانی هستند که روز به روز هزینه هایی را برای جامعه ایجاد میکنند و با مراجعه این افراد به پزشک برای مسائل درمانی، نیروی انتظامی، قوه قضاییه، مراکز بازپروری و ترک اعتیاد جامعه مجبور است هزینه بیشتری را نسبت به یک فرد عادی برای این افراد تامین کند.
وی درباره بالاتر آوردن سطح این استانداردها در جامعه تصریح میکند: از طریق سازمانهای حمایتی باید پیشگیریهای لازم صورت گیرد و انجمنهای مردمی نیز حمایت کنند. زیرا وقتی کودکی در این سیکل قرار گرفته و جزو افرادی باشد که ما سالهای سال جامعه برای این فرد هزینههای گزافی را پرداخت کنیم، در نتیجه متضرر خواهیم شد. در این باره نیاز داریم در حوزه آسیبهای اجتماعی تلاش بیشتری داشته باشیم و در این رابطه نیز دولت با محدودیتهای مالی روبهروست. به همین خاطر تامین این شرایط برای این گروههای در معرض خطر که در نهایت با اهمال کاری و ساده انگارانه فرض کردن این موضوع، به گروههای پر خطر تبدیل خواهند شد، کاری بس طاقت فرسا و در برخی موارد غیر ممکن است.
شورای ملی در ارتباط با سلامت اجتماعی تاسیس شود
صفاری نیا همچنین در ادامه میگوید: به نظر میرسد باید یک شورای ملی در ارتباط با سلامت اجتماعی و آسیبهای اجتماعی در کشور تاسیس شود که این شورا نهادها و سازمانها و ارگانهای ذیربط را به عنوان نماینده داشته باشد. دستگاههای نظارتی نیز بر این شورا نظارت داشته باشند و از سازمانها بخواهند سطح استانداردهای سلامت را در جامعه روز به روز بالاتر ببرد. به عنوان مثال اگر در 2 سال آینده آماری در رابطه با کودکان کار داریم، به این دست یابیم که تعداد بچههای کار و مصرف کنندگان مواد مخدر کم شده و تعداد بیکاری با کاهش روبرو بوده است. سازمانها به سمتی بروند که این شکوفایی اجتماعی اتفاق بیفتد تا در نهایت جامعه ای ایمن و عاری از معضلات اجتماعی را پیش رو داشته باشیم.
این استاد دانشگاه با اشاره به مطرح شدن مفهوم سلامت اجتماعی در سالهای اخیر میگوید: متاسفانه در کشور ما استانداردهای سلامت اجتماعی از متوسط پایین تر آمده و در سطح بسیار پایین قرار گرفته است. وقتی استانداردهای اجتماعی بدین گونه شوند، پیامد آن توان خرید پایین، ناشادی و فقر مردم است که باعث میشود از کودکان برای فعالیتهای کاری در جامعه بهره گیرند. از بچه هایی که زیر سن بلوغ هستند به عنوان دست فروش و زباله دزد استفاده شود و بدین شکل حقوق کودکان در این فضا زیر پا گذاشته میشود.
جام جم سرا:علاقه به نگهداری گونههای جانوری وحشی و یا گونه های غیربومی طی سالهای اخیر به شدت در بین اقشار مختلف مردم رواج یافته است.
این در حالیست که نگهداری از گونه های جانوری وحشی بومی و غیربومی از جمله ایگوانا، سنجاب، مار، لاک پشت، سمندر، میمون و غیره به عنوان حیوان خانگی و نگهداری آنها در منزل علاوه بر امکان ابتلا به برخی بیماری های مشترک بین انسان و حیوان منجر به صید هرچه بیشتر این گونه ها از طبیعت توسط افراد سودجو و تهدید نسل آنها در زیستگاه های طبیعی خواهد شد، بطوریکه نسل برخی از این گونه ها در طبیعت در حال انقراض است.
تبدیل حیوانات خانگی به گونه مهاجم با فرار از دست صاحبان
همچنین در بسیاری موارد افراد پس از مدتی، از نگهداری این حیوانات خسته شده و آنها را در عرصه های طبیعی رها می کنند و یا فرار برخی از این حیوانات از دست صاحبانشان و پناه بردن آنها به طبیعت این حیوانات را به گونه های مهاجم تبدیل می کند.
یکی از حیواناتی که این روزها موارد متعددی از نگهداری آن به عنوان حیوان خانگی به چشم می خورد میمون رزوس است که تاکنون در چندین مورد بصورت آزاد در پارک های جنگلی و یا عرصه های طبیعی مشاهده شده که به نظر می رسد از دست صاحبشان گریخته و یا رها شده اند.
خطر انقراض گونه های بومی با ورورد گونه های مهاجم به کشور
در این رابطه مدیر دیده بان محیط زیست و حیات وحش کشور می گوید: گونه های مهاجم تهدیدی جدی برای اکوسیستم های طبیعی و تنوع زیستی کشور به شمار می روند.
به اعتقاد کیوان هوشمند، این گونه ها علاوه بر رقابت بر سر منابع غذایی با گونه های بومی، با انتقال بیماری ها و تداخل ژنتیکی می توانند موجبات انقراض گونه های بومی را فراهم سازد.
فروش قاچاقی رزوس به قیمت یک میلیون تومان
او با اشاره به اینکه متقاضیان نگهداری میمون رزوس این گونه را به قیمت حدود یک میلیون تومان از فروشندگان غیر قانونی خریداری می کنند می افزاید: رزوس بصورت قاچاق از راه های غیرقانونی از کشور های جنوب شرق آسیا وارد کشور می شود.
آسیب جدی رزوس به اکوسیستم های طبیعی عربستان و آمریکا
آنطور که هوشمند می گوید: میمون رزوس نیز یک گونه مهاجم بوده که در برخی از کشورهای جهان از جمله عربستان صعودی، ایالات متحده و … با فرار از قفس و پناه بردن به طبیعت به عنوان آسیب جدی اکوسیستم های طبیعی مطرح شده و خطر آن برای معرفی به عنوان یک گونه مهاجم به طبیعت کشور ما نه تنها دور از ذهن نیست بلکه با ادامه روند موجود بسیار محتمل است.
تکرار تجربه ورود راکون به جنگلهای شمال
مدیر دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران به ورود گونه مهاجم راکون به جنگل های شمال کشور به ویژه جنگل های استان گیلان در منطقه تالش اشاره می کند و می گوید: ورود راکون به جنگل های شمال کشور منجر به کاهش جمعیت پرندگان منطقه و همچنین ده ها اثر شناخته شده و یا ناشناخته در تخریب محیط زیست شده است.
علاقه ذاتی انسان به نگهداری جانوران اهلی
دکتر محمود مرعشی کارشناس بیماری های حیات وحش در سازمان حفاظت محیط زیست نیز در مورد نگهداری گونه های وحشی و غیربومی به عنوان حیوان خانگی می گوید: زندگی انسان و حیوانات از گذشته های بسیار دور به هم گره خورده است. انسان های نخستین برای تامین غذا دست به شکار حیوانات می زدند ولی با پیشرفت جامعه بشری و اهلی کردن یکسری از حیوانات توسط انسان، پایه دامپروری نهادینه شد و رابطه انسان با برخی حیوانات به یک رابطه هم زیستی متقابل تبدیل شد.
به گفته او ، گوسفند، بز، گاو، سگ، گربه، خرگوش، مرغ و خروس، کبوتر و بوقلمون از جمله جانورانی بودند که اهلی شده و زندگی در کنار انسان را تجربه کردند.
مرسوم شدن حیوانات خانگی با صنعتی شدن جوامع
مرعشی معتقد است: با صنعتی شدن جوامع و به دنبال آن صنعتی شدن دامپروری، زندگی برخی از این حیوانات به مزارع و دامداری ها محدود شد ولی کماکان علاقه انسان به نگهداری حیوانات بر سر جای خود باقی ماند که این موضوع منجر به ایجاد گروهی از حیوانات تحت عنوان حیوانات خانگ شد و یکسری از جانوران با توجه به ویژگی هایشان از جمله داشتن هم زیستی مناسب با انسان یا همان اهلی بودن، وضعیت بهداشت، کم خطر بودن برای سلامت، یا به عبارتی کم بودن تعداد بیماریهای مشترک با انسان در این گروه قرار می گیرند.
آنطور که این کارشناس بیماری های حیات وحش می گوید: مردم هر کشور با توجه به فرهنگ و یا پیشینه تاریخی آن سرزمین علاقمند به نگهداری برخی گونه ها هستند. برای مثال مردم کشور آلمان علاقه زیادی به نگهداری سگ های با نژاد مختلف از جمله نژادهای منحصر به کشور خودشان را دارند و درایران مثال های فراوانی وجود دارد که ازجمله می توان به علاقمندی شاهزادگان قاجار به نگهداری ازانواع گربه ها اشاره کرد.
علاقه هنجار شکنان به نگهداری گونههای وحشی نا متعارف
به گفته او ، در این میان همیشه انسان های هنجار شکن نیز وجود دارند که اقدام به نگهداری گونه های نامتعارف از جمله انواع گونه های وحشی از قبیل میمون، شیر، پرندگان شکاری، خزندگان، آهو و … در منازل مسکونی خود می کنند که این موضوع در درجه اول منجر به تهدید سلامت خود و اطرافیانشان و بعد به مخاطره انداختن سلامت حیوان و از همه مهمتر تهدید و تخریب تنوع زیستی و محیط زیست می شود.
افزایش بیماری های ناشی از استرس با نگهداری حیات وحش در مجاورت انسان
مرعشی معتقد است: گونه های حیات وحش همان طور که اسم حیات وحش را یدک می کشند تنها باید در محیط طبیعی خود زندگی کنند ولی متاسفانه خودخواهی عده ای از انسان ها باعث شده برخی از گونه های حیات وحش را از محیط زندگی طبیعی دور و در محیط پر استرس نزدیک به انسان نگهداری کنند که با توجه به روند تکامل این جانوران که اساس آن دوری از انسان و گزندهای آن تعریف شده ، با این اقدام عملا استرس مضاعفی را برای حیوان در تمام طول زندگی اش ایجاد کرده، موجب بروز انواع بیماری های ناشی از افزایش استرس می شوند.
تلفات پرندگان خانگی بر اثر انواع بیماری های قارچی و میکروبی
آنطور که این مقام مسئول در سازمان محیط زیست می گوید: یکسری از این بیماری ها بین حیات وحش و انسان مشترک بوده و می تواند سلامت فرد را نیز به مخاطره بیاندازد که موارد بسیار زیادی از پرندگان وحشی نگهداری شده در منازل مسکونی که دچار انواع بیماری های قارچی و میکروبی شده اند و متاسفانه یکسری از این ضایعات نیز غیرقابل برگشت بوده و اغلب منجر به تحمیل درد و رنج فراوان و در نهایت تلف شدن پرنده می شود، گویای این واقعیت تلخ است.
نگهداری میمون به دلیل دانش کم و اطلاعات ناکافی
او ادامه می دهد: میمون رزوس یا (Macaca mulatta) نیز یکی از جانوران وحشی مناطق جنوب شرقی آسیاست که متاسفانه در سال های اخیر به صورت قاچاق و از راه های غیر قانونی وارد کشور ما شده و برخی از مردم از روی دانش پایین و اطلاعات ناکافی در این زمینه، مبادرت به نگهداری از این حیوان در منازل مسکونی می کنند.
خطر ابتلا به ایدز، هپاتیت، کزاز و تب زرد با نگهداری رزوس
به گفته مرعشی، با توجه به نزدیکی ساختار آناتومیکی و فیزیولوژی پریمات ها با انسان، بیشترین بیماری های مشترک انسان و حیوانات متعلق به این جانوران است که در این میان گروهی از بیماری ها بسیار مهلک و کشنده بوده و متاسفانه هیچ راه پیشگیری ندارند که می توان به ایدز، کزاز، تب زرد، هپاتیت، مننژیت، بیماری های ناشی از هرپس ویروس ها و انواع بیماری های انگلی داخلی و همچنین قارچ های پوستی و.. اشاره کرد.
این کارشناس بیماری های حیات وحش تأکید می کند: ممکن است این بیمار یها به صورت مخفی در بدن میمون ها وجود داشته باشد ولیکن هیچ علایم بالینی را نشان ندهد و میمون به عنوان یک مخزن عمل کرده و با ورود عامل بیماری به بدن انسان، علایم بروز یابد.
آسیب رزوس به محیط زیست کمتر از شانه دارخزر و فیتو فاگ هامون نیست
او با بیان اینکه گونه مهاجم واژه ای است که برای گونه های غیربومی هر منطقه که خطر پخش شدن در طبیعت را دارند به کار می رود ادامه می دهد: متاسفانه کشور ما در خصوص آسیب های وارده از گونه های مهاجم خصوصا در سال های اخیر بی نصیب نبوده که از مهمترین موارد آن می توان به شانه دار دریای خزر اشاره کرد که منجر به پایین آمدن شدید صید و صیادی و از بین رفتن بسیاری از گونه های بومی دریای خزر شد.
به گفته مرعشی، ورود ماهی فیتوفاگ به دریاچه هامون که منجر به از بین بردن نی ها و در نتیجه خشکی تالاب و به دنبال آن نابودی دامپروری و زندگی در حاشیه تالاب شد نیز نمونه دیگری از ورود گونه های مهاجم به کشور است.
شاید خطر انتقال بیماری های مانند ایدز، هپاتیت و کزار این بار پیش از آنکه تب نگهداری میمون رزوس مانند ایگوانا فراگیر شود جلوی قاچاق این گونه مهاجم به طبیعت کشور و صرف هزینه های میلیونی از سوی افراد نا آگاه برای نگهداری ان را بگیرد با این حال خوب است که مسئولان با توجه به هشدارهای کارشناسان در مبادی ورودی کشور نظارت بیشتری برای قاچاق اینگونه و جرایم سنگینتری برای متخلفان در نظر گیرند .(مهر)
جام جم سرا: دکتر هرمز مظفری با اشاره به اینکه زنان باردار باید به عنوان بخشی از آزمایشهای دوره بارداری از نظر هپاتیت B مورد غربالگری قرار گیرند، گفت: در افرادی که همچنان در معرض خطر ابتلا هستند، این ارزیابی باید تا پایان دوره بارداری و هنگام زایمان تکرار شود. هپاتیت B در صورت تشخیص و درمان دیرهنگام میتواند به یک بیماری جدی آسیبرسان به کبد تبدیل شود. همچنین ویروس از یک فرد به فرد دیگر بر اثر تماس ترشحات بدن و خون منتقل میشود.
وی در ادامه افزود: اگر ابتلا به هپاتیت B در زمانی نزدیک به تولد نوزاد اتفاق افتد، شیرخوار ناقل مزمن عفونت میشود و خطر مرگ در بزرگسالی بر اثر سیروز یا سرطان کبد وی را تهدید میکند.
این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، با بیان اینکه تشخیص زودهنگام این بیماری در بارداری و انجام اقدامات درمانی کنترلی در کاهش احتمال عفونت نوزاد بسیار موثر است، خاطر نشان کرد: نوزادان بیش از همه از طریق خون مادر آلوده در زمان زایمان، با ویروس هپاتیت B آلوده میشوند و باید توجه داشت که شیردهی احتمال عفونت را در شیرخواران افزایش نمیدهد.
مظفری با بیان این مطلب که هپاتیت B فقط در بررسی آزمایشگاهی از خون تشخیص داده میشود، یادآور شد: برای پیشگیری از ابتلای نوزاد، مراقبت منظم مادران ضروری است. به این ترتیب که در زمان تولد و حداکثر تا ۷۲ ساعت پس از آن ایمونوگلوبین و واکسن هپاتیت B و سه دوره تزریق واکسن به نوزاد تزریق میشود و به این ترتیب از ابتلای اکثر نوزادان به هپاتیت B مزمن جلوگیری میشود. تجویز واکسن هپاتیت B طی هر مرحله از بارداری بدون خطر است و از طریق واکسیناسیون، مادران باردار را میتوان در برابر بیماری ایمن کرد.
این متخصص کودکان در پایان گفت: با توجه به وجود احتمال ابتلا و بیاطلاعی افراد از ابتلای خود بر انجام آزمایشهای کنترلی در ابتدای بارداری از سوی متخصصان تاکید میشود تا اگر آلودگی به ویروس وجود داشته باشد از انتقال آن به نوزاد جلوگیری شود، چرا که اگر این ویروس از مادر به نوزاد منتقل شود تا پایان عمر در بدن فرد میماند. (ایسنا)
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از هلث، مطالعات محققان دانشگاه علوم پزشکی تایوان نشان می دهد ویروس HCV که عامل هپاتیت است، با آسیب به سلول های عصبی و تکثیر در سیستم عصبی مرکزی، احتمال ابتلا به پارکینسون را 30 درصد افزایش می دهد.
این مطالعه نشان می دهد که HCV سبب مرگ نورون ها شده و ترشح انتقال دهنده عصبی دوپامین را با مشکل مواجه می کند. کاهش دوپامین نقش کلیدی در پارکینسون دارد.
بیماری هپاتیت می تواند در شش ماه درمان شود؛ ولی در 70 تا 80 درصد موارد مزمن می شود و مشکلات کبدی از جمله سرطان و سیروز کبدی را تشدید می کند.
به التهاب کبد، هپاتیت گفته می شود. التهاب کبد می تواند به فیبروز، سیروز یا سرطان کبد منجر شود.
ویروس هپاتیت مهمترین عامل بروز این بیماری است ولی عفونت های دیگری مانند مواد سمی (مصرف الکل و مواد مخدر) و بیماری های خود ایمنی نیز جزء دلایل هپاتیت محسوب می شوند.
تاکنون پنج ویروس اصلی هپاتیت شناخته شده است که به عنوان هپاتیت نوع A، B، C، D و E شناخته می شوند.
احتمال سیروز کبدی و سرطان در دو نوع B و C بیشتر است. هپاتیت نوع A وE معمولا بر اثر مصرف آب و غذای آلوده ایجاد می شوند. هپاتیت نوع B،C و D معمولا نتیجه تماس با مایعات آلوده بدن هستند.
حدود 2.7 میلیون نفر در آمریکا به هپاتیت C مبتلا هستند که اکثر آنان از آلوده بودن خود به ویروس ناآگاه هستند.
وی بیان کرد: اگر لنز در اثر تماس با دست و یا حتی آلودگی هوا دچار آلودگی شود در هنگام قرار گرفتن در چشم سبب بروز عفونت باکتریایی به نام سودوموناس شده که میکروبی فوقالعاده خطرناک است و در عرض 48 ساعت باعث ذوب شدن قرینه و از بین رفتن آن میشود.
این متخصص چشم با بیان این که لنزهای آلوده سبب بروز بیماری کراتیت میشود، افزود: این یک انگل خطرناک است که متأسفانه در آب موجود است و هنگامی که این میکروب همراه با لنز وارد چشم میشود درمان آن ماهها و شاید سالها طول بکشد و همچنین اگر در مراحل اولیه، بیماری شناخته نشود، درمان قطعی ندارد علاوه بر کدورت قرنیه سب التهاب شدید و افزایش فشار چشم میشود.
فتاحی ابراز داشت: در هنگامی که لنزهای رنگی زیاد استفاده شود، اکسیژن کافی به قرینه نمیرسد و این عضو متورم شده و در نهایت اشک چشم را کاهش میدهد.
وی ادامه داد: اگر لنزها به طور صحیح داخل چشم گذاشته نشود سبب خراش قرنیه و آسیب قرنیه شده و در هنگام پلکزدن از چشم به بیرون پرتاب میشود.
وی خاطرنشان کرد: لنزها میتوانند سبب انتقال عفوت، هپاتیت، انگلهای چشمی، ایدز و آب مروارید شود. که همه این مسائل با رعایت بهداشت کاملاً قابل پیشگیری است.
منبع : باشگاه خبرنگاران
28 فروردین روز جهانی هموفیلی است و کشورهای عضو فدراسیون جهانی هموفیلی با شعار «درمان برای همه چشمانداز برای همه» برای آگاهسازی جوامع نسبت به مشکلات این بیماران و دیگر مبتلایان به انواع اختلالات انعقادی تلاش میکنند و سعی در جلب توجه دولتها به مشکلات آنان در حوزه درمان و دارو دارند.
دکتر مهرداد مشهدیان، فوقتخصص بیماریهای خون و سرطان بالغین در گفتوگو با جامجم درباره علائم کودک مبتلا به هموفیلی و زمان بروز آن میگوید: علائم بیماری از یک سالگی با خونریزی مفصلی، کبودیهای طولانی مدت و مشکل در انعقاد خون نمایان میشود.مهمترین دلیل این بیماری مربوط به کمبود فاکتور 8 (نوع A) و 9 (نوع B) در کروموزم X است که مربوط به جنس مذکر است. وی ادامه میدهد: در ازدواج زن حامل ژن با مرد سالم، احتمال انتقال 25 تا 30 درصدی ژن به فرزند پسر وجود دارد. ژن این بیماری به زنان تنها از طریق پدر و به مردان از طریق مادر قابل انتقال است. نسبت کودکان به دلیل کمبود فاکتور هشت، یکدر پنج تا ده هزار تولد است و کمبود فاکتور 9، یک در30 هزار است.
علائم هموفیلیها در بدو تولد
بیماریهای ارثی معمولا یا از بدو تولد یا در همان سالهای اولیه، نشانههای حضور خود را اعلام میکنند. دیر بند آمدن خون بندناف به هنگام تولد و خونمردگی در سر یا هماتوم ازجمله علائم هموفیلی بودن نوزاد است. دکتر مشهدیان درباره دیگرعلائم این بیماری میگوید: شایعترین زمان بروز بیماری، 12 تا 24 ماهگی کودک است که به شکل خونریزی در عضلات، مفاصل یا داخل شکم بروز میکند. لازم است والدین به واکنش بچه بعد از ضربه توجه کنند. معمولا بچههای مبتلا دچار بیقراری، کلافگی و سختی در حرکت عضو میشوند که البته میزان واکنش بچه با شدت بیماری مرتبط است.
خونریزیهای هشداردهنده
خونریزی در بیماران هموفیلی یک علامت هشداردهنده و نیازمند اقدامات جدیتری نسبت به افراد معمولی است به گونهای که ممکن است این افراد نیازمند جراحی اورژانسی باشند.
دکتر مشهدیان با بیان این که 30درصد مبتلایان بدون سابقه فامیلی این بیماری هستند، ادامه میدهد: خونریزی در بیماریهای پیشرفته علاوه بر مفاصل، ارگانهایی همچون شکم، مغز و دهان را نیز درگیر میکند به گونهای که فرد با فرض کمردرد به پزشک مراجعه میکند، اما نتیجه بررسیها نشانگر وجود هماتوم (توده خون لخته شده) در شکم فرد است که خارج کردن آن نیازمند جراحی است.
فرآیند درمان هموفیلیها
پذیرش و تحمل دردهای بیدرمان صبر زیادی میطلبد. با وجود آن که محققان رشتههای پزشکی سعی در شناخت راهکارهای درمان برای بیماریهای مختلف دارند، اما اظهارات متخصصان نشان میدهد فعلا درمان قطعی برای این بیماری شناسایی نشده است و بحث اصلاح ژن در دوران بارداری و پیوند کبد که در برخی از کشورهای اروپایی همچون ایتالیا مطرح است فعلا در مرحله آزمایش و تحقیق است. تاکنون بهبود این بیماران امید بخش نبوده است.
آموزش مانعی برای معلولیت
هموفیلی جزو بیماریهایی است که فرد مبتلا تنها با عوارض خود بیماری مواجه نیست بلکه فرآیند درمان هم چالشبرانگیز است و فرد را با مشکلاتی همچون تغییر شکل مفاصل، اختلال حسی و حرکتی، معلولیت و مشکلات عروقی و اعصاب، خونریزی مغزی و دهانی مواجه میکند.
دکتر بابک بهار، فوقتخصص خون و سرطان بالغین در گفتوگو با جامجم درباره علت معلولیت بیماران هموفیلی میگوید: معلولیت در مریض هموفیلی جنبههای مختلف دارد. شایع ترین نوع آن، معلولیت ارتوپدی است که خونریزی مفصلی بخصوص درناحیه زانو منشأ آن است. وی ادامه میدهد: خونریزی باعث تخریب تدریجی مفصل و در نتیجه ویلچرنشین شدن بیماران حتی در سن کم میشود. متاسفانه تعویض مفصل هم پاسخگوی مشکلات آنان نیست. چون مفاصل دیگر نیز همچون ران درگیر هستند.
دکتر بهار پیشگیری از خونریزی مفصلی را مهمترین راهکار مقابله با معلولیت میداند و ادامه میدهد: خونریزی در هموفیلی نوع A (کمبود فاکتور هشت) معمولا با تاخیر و بعد از دو ساعت از زمان ضربه رخ میدهد به همین دلیل فاکتور باید به محض ضربه خوردن و قبل از مدت زمان مذکور به کودک تزریق شود، اما برخی والدین کمتجربه، با فرض بیاهمیت بودن ضربه، زمان طلایی را از دست میدهند و بعد از خونریزی مفصل به پزشک مراجعه میکنند.
فوقتخصص خون و سرطان بالغین آموزش بیماران هموفیلی و خانوادههای آنان را ضروری میداند و میگوید: مهمترین تاثیر این آموزشها آگاهی مادر نسبت به ضرورت تزریق فاکتور به بچه در همان دقایق اولیه دریافت ضربه است. هموفیلیهای شدید هم که هفتهای 2 تا 3 بار باید فاکتور تزریق کنند. به همین دلیل همیشه باید مقداری فاکتور در خانه داشته باشند.
دکتر بهار به هموفیلیها توصیه میکند حتما آزمایشهای دورهای مربوط به هپاتیت C و B را انجام دهند تا در صورت ابتلا به این بیماری، تحت نظر متخصصان گوارش درمان شوند. وی تزریق واکسن هپاتیت B را ضروری میداند و درباره دلایل احتمالی ابتلای هموفیلیها به هپاتیت C میگوید: با وجود آن که سلامت خون قبل از تزریق بررسی میشود، اما ممکن است ویروس این بیماری در زمان آزمایش، مخفی باشد و وجود ویروس را نشان ندهد به همین دلیل احتمال ابتلای فرد دریافتکننده به این نوع هپاتیت وجود دارد.
سلامت و دانش
اطلاعات زیادی درباره انواع هپاتیت و راههای انتقال آن تاکنون منتشر شده است. به همین دلیل، تمرکز ما در این گزارش تأکید بر ضرورت پیشگیری از ابتلا به هپاتیت و اصلاح رفتارهای غلط اجتماعی با مبتلایان این بیماری است.
دکتر مسعود مردانی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و فوقتخصص بیماریهای عفونی درباره رفتارهای نادرستی که با مبتلایان این بیماری میشود، به جامجم میگوید: تقریبا 5/1 تا 2 درصد جمعیت ایران، معادل یک میلیون و 500 هزار نفر ناقل سالم هپاتیت هستند. هریک از ما میتوانیم در این گروه از مبتلایان باشیم، حتی اگر هیچ یک از علائم بیماری را نداشته باشیم.
وی تأکید میکند: هیچ یک از ما به لحاظ اخلاقی و قانونی حق نداریم، با مبتلایان هپاتیت رفتار منفی و ناشایست داشته باشیم یا آنها را از حقوق قانونی و اجتماعی محروم کنیم. برخلاف باورهای غلط رایج اتفاقا رفتارهای پرخطر جنسی در کشورهای جهان سوم ازجمله ایران، عامل اول انتقال محسوب نمیشود بلکه انتقال ویروس از مادر آلوده به کودک در مقام اول قرار دارد که خوشبختانه در طرح غربالگری مادران باردار از سال 72 با تزریق واکسن به متولدین، جلوی شیوع این بیماری گرفته شده است.
ضرورت تزریق واکسن
هپاتیت انواع مختلف A، B، C، D و E دارد که شایعترین آنها هپاتیت B و C است و تنها نوع B آن دارای واکسن است. دکتر مردانی ضمن ابراز تأسف از سهلانگاری و بیتوجهی تعدادی از هموطنان نسبت به تزریق واکسن هپاتیت B میگوید: نگرانی ما درباره افرادی است که هنوز نسبت به تزریق سهلانگاری میکنند.
وی ادامه میدهد: سوراخ شدن بدن با هر وسیله تیز یا سوزن آلوده (مثل خالکوبی)، خون آمدن از ناخن هنگام مانیکور و هر اقدام دیگری که باعث خونریزی در سطح پوست شود، میتواند زمینه انتقال ویروس را فراهم کند و واکسن، تنها راه مصونیت است.
بیماریهای ناقل هپاتیت
نارسایی کلیه، تالاسمی و هموفیلی، شرایط را برای انتقال ویروس هپاتیت به فرد مستعد میکنند که باید با تزریق واکسن از خود مراقبت کنند.
دکتر مردانی با بیان این که افرادی که همودیالیز میشوند نیز در معرض خطر قرار دارند، ادامه میدهد: بیماری لنفوم ازجمله بیماریهایی است که میتواند، بیماری هپاتیت را تشدید کند. به همین دلیل وضعیت کبد و ابتلای فرد به هپاتیت در مبتلایان این نوع سرطان، قبل از انجام شیمیدرمانی بررسی میشود تا در صورت ابتلا، اول هپاتیت آنها درمان و سپس درمان بیماری لنفوم آغاز شود.
کاهش شیوع هپاتیت
تزریق اجباری واکسن به متولدین سراسر کشور از 22 سال پیش موجب شده از 10 سال گذشته موارد جدید هپاتیت B به صورت محدود و اندک مشاهده شود و میزان شیوع آن از 3 درصد به 5/1 درصد کاهش یابد.
واکسن هپاتیت در سه دوز باید تزریق شود. افراد میتوانند با مراجعه به مراکز بهداشت و درمان نسبت به تزریق رایگان واکسن این بیماری اقدام کنند. انستیتو پاستور ایران واقع در میدان پاستور نیز با دریافت مبلغ اندکی واکسن را تزریق میکند.
مردانی در پاسخ این پرسش که اگر فردی دوزهای واکسن را ناقص دریافت کرده باشد، آیا مجددا باید فرآیند تزریق را کامل انجام دهد، میگوید: میزان آنتیبادی خون علیه هپاتیت اندازهگیری و در صورت لزوم سه دوز باید تزریق شود.
به گفته این فوقتخصص عفونی، تزریق واکسن تا 96 درصد فرد را در مقابل بیماری ایمن میکند و فرد دیگر هیچ وقت هپاتیت نمیگیرد. 4 درصد احتمالی مربوط به افرادی است که به دلیل مصرف سیگار، چاقی یا بیماریهای تضعیفکننده سیستم ایمنی بدن، پاسخ آنتیبادی به واکسن ضعیف است، اما این احتمال به معنای بیاثر بودن تزریق واکسن در این افراد نیست.
کبدهای چرب، مستعد ابتلا
کبد چرب، مشکلی است که با اشتباهات غذایی ایجاد میشود و متاسفانه 40 درصد مردم ایران مبتلا به آن هستند و عوارض شدیدی برای اعضای بدن ایجاد میکند. دکتر مهرداد حقیقی، استادیار گروه عفونی دانشگاه شهید بهشتی با تأکید بر این که بیماریهای زمینهای همچون کبد چرب، زمینه ابتلا به هپاتیت را مستعد میکند، به جامجم میگوید: رعایت اصول تغذیه سالم در محافظت از سلامت کبد بسیار مهم است.
وی تأکید میکند: با توجه به تاثیر برخی داروها و بیماریها روی کبد، به این بیماران توصیه میشود که مطابق نظر پزشک دارو مصرف کنند و پزشک را نسبت به بیماری خود مطلع کنند تا متناسب با شرایط آنها دارو تجویز شود.
هپاتیت قابل درمان است
به گفته دکتر سیدموید علویان، رئیس شبکه هپاتیت ایران، ریشهکنی هپاتیتC تا سال 2035 هدفگذاری شده است. دکتر حقیقی نیز در رابطه با درمان هپاتیت B میگوید: برای درمان هپاتیت B نیز دارو داریم به گونهای که تا حد زیادی امکان ریشهکنی آن وجود دارد. وی ادامه میدهد: بخشی از ریشهکنی بیماری علاوه بر درمان با دارو، مربوط به اقدامات حفاظتی افراد است. با توجه به این که ویروس بیماری مدت زمانی طولانی میتواند در محیط زنده بماند، بنابراین مهمترین راهکار پیشگیری، تزریق واکسن است.
سهیلا فلاحی