“سقط جنین” | احکام شرعی سقط جنین (کورتاژ) | مقدار و نحوه پرداخت دیه جنین سقط شده

“سقط جنین” | احکام شرعی سقط جنین (کورتاژ) | مقدار و نحوه پرداخت دیه جنین سقط شده

احکام شرعی مربوط به سقط جنین

در این گزارش حکم شرعی عمل سقط جنین (کورتاژ) را از منظر شرع و مراجع عظام تقلید مرور می‌کنیم.

آمار و ارقام نشان می‌دهد سالانه حدود 40 تا 50 میلیون جنین در سرتاسر جهان سقط می‌شود و بر اساس اعلام وزارت بهداشت میزان کورتاژ در ایران به 220 هزار مورد در سال می‌رسد. مدرنیزه شدن سبک زندگی، مشکلات اقتصادی و قبح روابط نامشروع همگی از دلایل رایج برای سقط نوزادان هستند.

در این گزارش “حکم شرعی عمل سقط جنین (کورتاژ)” را از منظر شرع و مراجع عظام تقلید مرور می‌کنیم.

آیت‌الله خامنه‌ای:
سؤال: پزشکان متخصص می‏توانند از طریق استفاده از روشها و دستگاه‌های جدید، نواقص جنین در دوران بارداری را تشخیص دهند و با توجه به مشکلاتی که افراد ناقص ‏الخلقه بعد از تولد در دوران زندگی با آن مواجه می‏‌شوند، آیا سقط جنینی که پزشک متخصص و مورد اطمینان آن را ناقص‏ الخلقه تشخیص داده، جایز است؟

جواب: “سقط جنين” در هر سنّی به مجرّد ناقص‏ الخلقه بودن آن و يا مشکلاتی که در زندگی با آن مواجه می‏‌شود، جايز نمی‌‏شود.

سؤال: آیا از بین بردن نطفه منعقدشده‏‌ای که در رحم مستقر شده، قبل رسیدن به مرحله علقه که تقریباً چهل روز طول می‏کشد، جایز است؟ و اصولاً در کدامیک از مراحل ذیل سقط جنین حرام است:
1 ـ نطفه استقرار یافته در رحم‏،
2 ـ علقه،
3 ـ مضغه‏،
4 ـ عظام (قبل از دمیدن روح).

جواب: از بين بردن نطفه بعد از استقرار آن در رحم و همچنين سقط جنين در هيچ‌ یک از مراحل بعدی جايز نيست.

سؤال: آیا سقط جنینی که نطفه‌‏اش با وطی به شبهه توسط فرد غیرمسلمان و یا با زنا منعقد شده، جایز است؟
جواب: جايز نيست.

سؤال: آیا سقط جنین بر اثر مشکلات اقتصادی جایز است؟
جواب: سقط جنين به مجرّد وجود مشکلات و سختی‏های اقتصادی جايز نمی‏شود.

سؤال: پزشک بعد از معاینه در ماههای اول حاملگی به زن گفته است که استمرار بارداری احتمال خطر جانی برای او دارد و در صورتی که حاملگی ادامه پیدا کند، فرزندش ناقص ‏الخلقه متولد خواهد شد و به همین دلیل پزشک دستور سقط جنین داده است، آیا این کار جایز است؟ و آیا سقط جنین قبل از دمیده شدن روح به آن جایز است؟
جواب: ناقص ‏الخلقه بودن جنين، مجوّز شرعی برای سقط جنين حتّی قبل از ولوج روح در آن محسوب نمی‏شود، ولی اگر تهديد حيات مادر بر اثر استمرار حاملگی مستند به نظر پزشک متخصص و مورد اطمينان باشد، سقط جنين قبل از ولوج روح در آن اشکال ندارد.
 
سؤال: بعضی از زوج‏ها، مبتلا به بیماری‏های خونی بوده و دارای ژن معیوب هستند و در نتیجه ناقل بیماری به فرزندان خود هستند و احتمال این که این فرزندان مبتلا به بیماری‏های شدید باشند، بسیار زیاد است و چنین کودکانی از بدو تولّد تا پایان عمر، دائما در وضع مشقّت باری به سر خواهند برد. مثلاً بیماران هموفیلی همواره ممکن است با کوچکترین ضربه‏ای دچار خونریزی شدید منجر به فوت و فلج شوند. حال آیا با توجّه به این که تشخیص این بیماری در هفته‏‌های اوّل بارداری ممکن است آیا سقط جنین در چنین مواردی جایز است؟
جواب: اگر تشخيص بيماری در جنين قطعی است و داشتن و نگهداشتن چنين فرزندی موجب حرج می‏باشد، در اين صورت جايز است قبل از دميده شدن روح، جنين را اسقاط کنند ولی بنا بر احتياط، ديه آن بايد پرداخت شود.

سؤال: سقط جنین فی‏‌نفسه چه حکمی دارد؟ و در صورتی که ادامه بارداری برای زندگی مادر خطر داشته باشد، حکم آن چیست؟
جواب: سقط جنين شرعاً حرام است و در هيچ حالتی جايز نيست مگر آنکه استمرار حاملگی برای حيات مادر خطرناک باشد که در اين صورت سقط جنين قبل از ولوج روح، اشکال ندارد، ولی بعد از دميدن روح جايز نيست حتّی اگر ادامه حاملگی برای حيات مادر خطرناک باشد مگر آنکه استمرار بارداری، حيات مادر و جنين هر دو را تهديد کند و نجات زندگی طفل به هيچ وجه ممکن نباشد ولی نجات زندگی مادر به تنهايی با سقط جنين امکان داشته باشد.

سؤال: مقدار دیه جنینی که دو ماه و نیم عمر دارد، در صورتی که عمداً سقط شود چقدر است و دیه باید یه چه كسی پرداخت شود؟
جواب: اگر علقه باشد ديه آن چهل دينار است و اگر مضغه باشد شصت دينار است و اگر استخوان بدون گوشت باشد هشتاد دينار است و ديه به وارث جنين با رعايت طبقات ارث پرداخت می‏‌شود ولی وارثی که مباشر سقط جنين بوده از آن، سهمی ندارد.

سؤال: اگر جنین در رحم، مشرف به موت حتمی باشد و باقی ماندن آن در رحم به همان حال برای زندگی مادر خطرناک باشد، آیا سقط آن جایز است و اگر شوهر آن زن مقلّد کسی باشد که سقط جنین در حالت مذکور را جایز نمی‏‌داند، ولی زن و اقوام او از کسی تقلید می‏کنند که آن را جایز می‏داند، تکلیف مرد در این حالت چیست؟
جواب: چون در فرض سؤال امر دائر است بين مرگ حتمی طفل به تنهايی و بين مرگ حتمی طفل و مادر او، بنابراين چاره‌‏ای جز اين نيست که لااقل زندگی مادر با سقط جنين نجات داده شود و در فرض سؤال، شوهر حق ندارد همسرش را از اين کار منع کند، ولی واجب است تا حد امکان به‌گونه‌‏ای عمل شود که قتل طفل مستند به کسی نشود.

آیت‌الله مکارم شیرازی:
سؤال: بر اساس دستور‌العمل جدید سازمان پزشکی قانونی کشور که به تمامی مراکز ابلاغ شده است، حضور و رضایت مادر برای صدور مجوز سقط درمانی کافی است و الزامی به گرفتن رضایت از پدر وجود ندارد. آیا این حکم صحیح است و با احکام اسلامی منافاتی ندارد؟
جواب: در صورت ضرورت شدید برای مادر و جمع بودن شرایط برای سقط ، رضایت پدر شرط نیست هر چند بهتر است.

سؤال: 1ـ میزان دیه سقط عمدی جنین دو و نیم ماهه چقدر است؟ و چگونه باید پرداخت شود؟
2ـ آیا به سقط غیرعمدی دیه تعلق می‌گیرد؟

جواب: 1ـ 60 مثقال طلای معمولی است و به ورثه جنین می رسد.
2ـ هرگاه کسی سبب سقط شود (نه اینکه خود به خود ساقط شود) دیه دارد.

سؤال: اگر مادرى براى سقط بچّه اش کارى انجام ندهد، لکن با مراعات نکردن موارد لازم و تهیّه نکردن شرایط حفظ جنین، باعث سقط بچه شود، آیا کار حرامى کرده است؟
جواب: اگر در حفظ جنین مطابق معمول کوتاهى کرده باشد مسؤول است.

سؤال: آیا سقط جنین جایز است و اگر جایز باشد دیه دارد؟
جواب: در صورتى که از گفته متخصّصین یقین یا خوف خطر یا ضرر مهمّى حاصل شود اقدام به “سقط جنین” جایز است (مادامى که به صورت انسان کاملى در نیامده باشد) و چون احتمال تعلّق دیه مى رود احتیاط آن است که ورثه این کودک (غیر از پدر و مادر) با میل و رضاى خود از آن صرف نظر کنند.

سؤال: آیا سقط عمدى جنینى که مطمئنیم یا احتمال مى دهیم، معیوب و نارسا است در هر ماهى از باردارى اگر دیه لازمه هم پرداخت شود، مجاز است؟
جواب: هرگاه در مراحل ابتدایى جنین باشد و جنین به صورت انسان کامل در نیامده باشد باقى ماندن جنین در آن حالت سپس تولّد ناقص آن باعث عسر و حرج شدید براى پدر و مادر گردد، با این شرایط مانعى ندارد و احتیاطاً باید دیه را بدهند.

سؤال: زنى از راه نامشروع حامله شده است، سپس آن بچّه را کشته است:
الف) آیا بچّه دیه دارد؟
ب) اگر دارد به چه کسى مى رسد؟
جواب: احتیاط واجب پرداختن دیه به مقدار هشت صد درهم است اگر جنین کامل باشد (البتّه اگر این بچّه بزرگ و بالغ مى شد و اسلام را مى پذیرفت دیه کامل داشت) و دیه او فقط به امام مى رسد، یا مجتهد جامع الشرایط که نایب الامام است و در مصالح مسلمین مصرف مى کند و اگر این بچّه مى ماند و زن و فرزندانى پیدا مى کرد دیه او به همسر و فرزندانش مى رسید.

سؤال: دیه از بین بردن نطفه بسته شده یا سقط جنین چه مقدار است؟
جواب: هرگاه تنها نطفه باشد بیست مثقال شرعى طلا (20 دینار) و اگر به صورت خون بسته شده باشد چهل مثقال (40 دینار) و اگر مضغه باشد شصت مثقال (60 دینار) و اگر به صورت استخوان باشد بدون گوشت هشتاد مثقال (80 دینار) و اگر جنین کامل باشد و هنوز روح و حرکت نداشته باشد صد مثقال طلا (100 دینار) و اگر روح در آن دمیده شده باشد هزار مثقال (1000 دینار) در مذکر و پانصد مثقال (500 دینار) در مؤنث است (منظور از مثقال شرعى هیجده نخود است که سه چهارم مثقال معمولى است).

سؤال: اگر جنینی سقط شود دیه او به چه کسانی می رسد؟
جواب: ديه جنين به پدر و مادرش مى‌رسد و هركدام از آنها كه در سقط شركت داشته از ديه ارث نمى‌برد و تمام آن به ديگرى مى‌رسد، و اگر هر دو در سقط شركت داشته‌اند ديه به پدربزرگ و مادربزرگ پدرى و مادرى و برادارن و خواهران جنين مى‌رسد و طبق قانون ارث تقسيم مى‌شود و اگر آنها رضايت دهند مشكل حل مى‌شود.

منبع: باشگاه خبرنگاران

بارداری “هفته هفتم “| وضعیت “جنین” و مادر | “تغذیه مادر” | مراقبت‌ های بارداری

هفته هفتم بارداری

خوب چه حسی دارد؟ بازیگر شدن را می‌گویم؟ هنوز هم به درستی با وجود آنکه هفته هفتم بارداری را سپری می‌کنید در نقش خود جا نیفتاده‌اید. ایرادی ندارند، طول می‌کشد تا بتوانید با زندگی جدیدتان خود را وقف دهید. رویان کوچولو با آنکه هنوز قد نکشیده و شما را اذیت نمی‌کند با این حال تطبیق دادن خودتان با این شرایط راحت نیست. بهتر است در این هفته بیشتر روی نمایشنامه تمرکز کنید تا بهتر بتوانید در نقش خود فرو بروید.

هفته هفتم بارداری وضعیت جنین
وروجک شما این هفته سریع‌تر رشد خواهد کرد. اندازه سر تا دم کوچولو در ابتدای هفته ۴-۵ میلی‌متر است که در انتهای هفته به ۷- ۱۱ میلی‌متر می‌رسد. برجستگی‌های دست و پا که در هفته ششم جوانه‌زده بودند حالا بیشتر رشد کرده‌اند و قسمت‌های مختلف دست و پا در حال شکل‌گیری است. سایه‌ای از آرنج و مفصل‌های او را می‌توانید ببینید. حالا دست او از مچ تا انگشتان به هم چسبیده تا در هفته‌های آینده از هم جدا شود.سرش اکنون بزرگ‌تر از بدن اوست و می‌توانید خوشحال باشید که روزهای این هفته زمان تشکیل نیمکره‌های چپ و راست مغز اوست. پوستش را اگر ببینید وحشت می‌کنید آنقدر نازک است که می‌توان آن را به یک برگه کاغذ تشبیه کرد و رگ‌هایش به راحتی قابل دیدن است. دندان‌ها و فضای داخلی دهانش هم به تدریج در گریم این هفته گذاشته می‌شود و ظاهراً گوش‌هایش هم بیشتر رشد خواهند کرد.

این هفته رویان قشنگ‌تر خواهد شد پلک‌ها روی چشمانش را می‌پوشاند و بینی قلمی او هم توی صورت عجیب و غریبش پیدا می‌شود. روده‌ها و آپاندیس هم در راه هستند و تا پایان این هفته در بدن رویان جا خوش می‌کنند.

البته دیگر اعضای او برای آنکه عقب نمانند به سرعت در حال رشد هستند. کبدهای او هم بیکار ننشسته‌اند و کارخانه تولید گلبول‌های قرمز را به راه انداخته‌اند. روده‌های نوزاد آینده شما در اطراف بند ناف در حال به هم پیچیده شدن است و بندناف هم با رگ‌های خونی که دیدن آنها چندان سخت نیست مشغول سرویس‌دهی به کودک شماست. خوب روی سر او لکه  یا حفره‌های تیره رنگی هست که بعداً به چشم‌ها و گوش‌هایش تبدیل می‌شود.

قد:۰٫۸ سانتی متر
وزن:۰ گرم

وضعیت مادر در هفته هفتم بارداری

چه علائمی را در هفته هفتم بارداری تجربه خواهید کرد؟

رحم شما روز به روز بزرگ‌تر می‌شود و جا را برای جنین کوچک شما باز می‌کند به همین دلیل ممکن است شما دردهای خفیف یا گاهی اوقات شدیدی را در ناحیه شکم و لگن خود حس کنید. حالت تهوع‌هایتان همچنان ادامه دارد و گاهی اوقات به شدت گرمتان می‌شود یا سردردی شدید به سراغ شما می‌آید؛ برای مهار این مشکلات بهتر است کمی بیشتر مایعات به‌خصوص آب بنوشید و کمی بیشتر استراحت کنید.

شاید هنوز هم به شرایط جدید عادت نکرده باشید و نقش جدید خود و وجود مهمان کوچولوی خود را در داخل بدن خود به‌خوبی درک نکرده باشید اما نگران نباشید، کاملا طبیعی است. کم کم عادت می‌کنید و حتی از آن لذت خواهید برد.

در این مرحله از بارداری، علائم بارداری شما هنوز آنچنان چشمگیر نیست اما با کمی دقت در ظاهرتان متوجه می‌شوید که تغییرات بسیاری کرده‌اید. در این دوران، بارداری فیزیکی شما بیشتر از قبل خود را نشان می‌دهد و این تغییرات ممکن است علائم زیر را به همراه داشته باشد:

حالت تهوع و استفراغ

افزایش یا کاهش وزن

افزایش بزاق دهان

ویار شدید به خوردن برخی مواد غذایی

خستگی

نفخ و سوزش سر دل

مشکلات گوارشی و سوء‌هاضمه

بزرگ و حساس شدن سینه‌ها

تکرر ادرار و افزایش ادرارهای شبانه

گرفتگی عضلات لگن

وضعیت مادر در هفته هفتم بارداری

مراقبت‌های بارداری در هفته هفتم بارداری
اگر تا این هفته به پزشک مراجعه نکرده‌اید باید دیگر خودتان را به یک متخصص نشان دهید. پزشک سؤالات متعددی از جمله سابقه بیماری، عوارض ژنتیکی، سابقه بارداری قبلی و … را می‌پرسد و جدول اضافه‌وزن را به شما می‌دهد که بدانید در هر هفته چه مقدار باید وزن اضافه کنید.
 دنبال یک راه حل می‌گردید که تهوع صبحگاهی خود را برطرف کنید ما به شما چند روش را آموزش می‌دهیم:

حداقل ۸ ساعت در طول شب بخوابید و هر زمان که خسته شدید استراحت کنید. هر زمان بدنتان به دلیل خستگی ضعیف شود تسلیم حالت تهوع می‌شود.
ویتامین‌های دوران بارداری را همراه غذا و مقدار زیادی آب بخورید. مواد مغذی موجود در ویتامین‌ها ممکن است سیستم دستگاه گوارش را به هم ریخته و حالت تهوع را بدتر کند. اگر با وجود خوردن ویتامین‌ها به همراه غدا، هنوزهم معده‌یتان اذیت می‌شود از دکترتان بخواهید ویتامینی حاوی مواد مغذی کمتری برای شما تجویز کند.
هر زمان بر محیط خود کنترل داشتید عواملی که باعث حالت تهوع می‌شوند را رفع کنید. از عطر، شمع و پاک کننده‌های خانگی که باعث تهوع می‌شوند اجتناب کنید. دیگر عوامل محیطی که ممکن است نیاز به تنظیم شدن داشته باشند عبارتند از درجه حرارت اتاق، نور و کیفیت هوا.

کارهایی که باید در هفته هفتم انجام دهید
اگرچه شما همچنان در ابتدای دوران بارداری قرار دارید اما باید همه جوانب را در نظر بگیرید و آزمایش‌ها و تست‌های لازم این دوران را تحت نظر پزشکتان سپری کنید تا از این طریق بارداری بی‌تنش، سالم و در عین حال موفقی داشته باشید. انجام برخی آزمایش‌ها در این دوران به این معنی نیست که شما یا جنینتان مشکلی دارید. نگران نباشید بلکه همه این کارها برای اطمینان بخشیدن به شما و خانواده‌تان انجام می‌شوند.

در هفته هفتم احتمالا پزشکتان برای ارزیابی شما آزمایش‌هایی را تجویز می‌کند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد که همه آن‌ها برای همه زنان باردار ضروری نیست اما بهتر است با نام آن‌ها آشنا شوید:
آزمایش پام اسمیر (نمونه‌برداری از سلول‌های دهانه رحم)
آزمایش‌های ژنتیک
اندازه‌گیری سطح آهن، نوع گروه خونی، پروتئین، گلوکز، گلبول‌های قرمز و سفید
آزمایش‌هایی برای چک بیماری‌هایی که ممکن است از مادر به جنین منتقل شود

مراقبت‌های بارداری در هفته هفتم بارداری

تغذیه در هفته هفتم بارداری تغذیه
مصرف آهن خود را از طریق مواد غذایی افزایش دهید و خوردن مولتی ویتامین‌های بارداری خود را پس از مشورت با پزشک، آغاز کنید.
تغذیه بین هفته‌های ۵ تا ۸ بارداری، نقش مهمی را در رشد سیستم عصبی، گوارشی، تنفسی، گردش خون و سیستم تولید مثل ایفا می‌کند. در این هفته مصرف این مواد غذایی را در اولویت برنامه خود قرار دهید.
مصرف آهنی که از مواد غذایی به دست می‌آید و ویتامین‌ های بارداری بسیار اهمیت دارد. افزایش حجم خون در طول بارداری و نیازهای جنین در حال رشد، مادر را در معرض خطر ابتلا به فقر آهن و کم خونی قرار می‌دهد. آهنی که در مواد غذایی قابل دسترس است، هِم نام دارد که در گوشت‌ گاو، خوک و مرغ یافت می‌شود. مواد غذایی سرشار از آهن شامل سبزیجات برگ سبز، لوبیا و نخود به همراه مواد سرشار از ویتامین سی مانند گوجه فرنگی و پرتقال را به رژیم غذایی خود راه دهید تا در جذب آهن به شما کمک کند. مولتی ویتامین‌های بارداری نیز منبع دیگری از آهن هستند.
میزان آهنی که در طول بارداری به شما پیشنهاد می‌شود حدود ۲۷ میلی گرم است که در بیشتر مولتی ویتامین‌های بارداری یافت می‌شود.
از مصرف مولتی ویتامین‌های بارداری غافل نشوید. این مواد منبعی از آهن، فولیک اسید و دیگر مواد معدنی و ویتامین‌ها هستند. البته این نکته را به خاطر بسپارید که مولتی ویتامین‌‌ها هیچ گاه جایگزین غذایی خوبی نیستند.

منبع: niniban.com