*این روزها تعداد مردانی که برای رفع موهای ناخواسته به مراکز لیزر مراجعه میکنند، رو به افزایش است. دلیل این افزایش مراجعه چیست؟
واقعیت این است که این میزان مراجعه در نسل جدید بیشتر است. برخلاف نسل قبل که شاید بسیاری از آقایان پر مو بودن بدن را نشانه مردانگی و جذابیت میدانستند، ظاهرا گروهی از مردان امروزی بدن بیمو را میپسندند. البته در کشور ما در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی و آمریکایی که ۲۰ درصد مردان برای لیزر موهای زائد مراجعه میکنند، مردان فقط برای لیزر موهای نواحی خاصی که بیشتر در دید است و کمتر مردی داشتن این موها را میپسندد، مثل ناحیه پشت گردن یا سرشانه و کمر، مراجعه میکنند.
*یعنی فقط به قصد زیبایی لیزر میکنند؟
دلایل بهداشتی و پزشکی هم دخیل است. موها محل مناسبی برای رشد باکتریها و قارچ هستند که خود مولد بوی بدند. برای آقایانی که از بوی نامطبوع زیر بغل یا ناحیه تناسلی شاکیاند یا تعریق بیش ازحد دارند، این کار راهحل خوبی است. از سوی دیگر، برای برخی افراد مخصوصا ورزشکاران نیز داشتن بدن بدون مو مزیت محسوب میشود زیرا در صورت بروز صدمه و جراحت، پانسمان ناحیه راحتتر خواهد بود. موها ممکن است بهراحتی باعث انتقال آلودگیهای باکتریایی به زخم شوند و طول مدت بهبود زخم را افزایش دهند. این موضوع را هم نباید فراموش کرد که تراشیدن مرتب موها به پوست آسیب میرساند و میتواند باعث رشد موهای زیر پوستی یا التهاب ریشه مو شود. خصوصا در مردانی که موی فر دارند و این برگشت مو به داخل پوست اذیتشان میکند، حتی توصیه پزشکان هم انجام لیزر است.
*مردان بیشتر برای لیزر چه نقاطی از بدن مراجعه میکنند؟
در کشور ما آقایان برای لیزر موهای ناحیه گردن، چه پشت و چه قدام گردن، و همچنین قسمت گوش مراجعه میکنند. آقایان ورزشکاری که وزنهبردار، کشتیگیر یا شناگر هستند یا بدنسازی کار میکنند هم ممکن است برای لیزر کل بدن، کمر و سینه مراجعه کنند.
*میزان تاثیر و نتیجهبخشی لیزر در خانمها و آقایان متفاوت است؟
میزان پاسخدهی به رنگ پوست، رنگ مو و نوع تکنولوژی و سیستم لیزر به کار گرفته شده، ارتباط دارد. برخی از دستگاهها و تکنولوژیهای لیزر اثربخشی بالایی دارند به نحوی که بعد از ۱ یا ۲ جلسه، میزان رشد موهای ناخواسته کاهش چشمگیری پیدا میکند. برخی از دستگاههای لیزر تکنولوژی ضعیفتری دارند و به چند جلسه لیزر برای کاهش موهای ناخواسته نیاز است. البته برای تکمیل دوره درمان به همه افراد ۶-۴ جلسه لیزر توصیه میشود. هیچ تفاوت جنسیتی هم در اثربخشی لیزر نیست اما در خانمهایی که اختلالهای هورمونی دارند یا آقایانی که موها در اثر تحریک هورمونهای مردانه ایجاد میشود، ممکن است چند سال بعد از لیزر موهای نواحی لیزر شده به شکل کرکی بروید. این افراد بعد از رشد این موها دوباره باید برای لیزر مراجعه کنند.
*نحوه کار با لیزر و مراقبتهایی که بعد از آن لازم است نیز در هر دو جنس یکسان است؟
نحوه کار متفاوت نیست اما چون موی آقایان ضخیمتر و پوستشان تیرهتر است، احتیاطهای بیشتری لازم است. مو و پوستهای تیرهتر و ضخیمتر به لیزر بهتر جواب میدهند و بههمین دلیل در جلسات اول باید انرژی متناسب با نوع پوست و موی آقایان انتخاب شود که پوست آسیب نبیند. در مورد مراقبتهای بعد از لیزر، نگرانی اصلی ما در مورد خانمهاست چون بیشتر حمام آفتاب میگیرند اما در کل به آقایان نیز توصیه میشود بعد از لیزر تماس پوستشان با آفتاب کمتر باشد و قبل از لیزر نیز حمام آفتاب نگرفته باشند و پوستشان را برنزه نکرده باشند.
*لیزر ناحیه صورت مثلا لیزر موهای داخل مجرای ورود گوش تاثیر منفی روی شنوایی نمیگذارد؟
لیزر از جنس نور است و باید نکتههای ایمنی را در کار با آن رعایت کرد. در این شرایط لیزر هیچ خطری برای بینایی، شنوایی و ارگانهای دیگر ندارد. (سمیه مقصودعلی/ سلامت)
51
ضربه و کوفتگی
معمولاً کوفتگی و تورم بیضه از جمله عوارض بد ضربات مستقیم به حساب میآیند ولی علیرغم وجود این حالت هشداردهنده، در اکثر موارد با انجام اقدامات محافظتی میتوان طی چند روز این مسائل را برطرف نمود.
اقدامات محافظتی شامل پوشیدن لباسهای زیر خاص، استفاده از مسکنها و کمپرس گرم است. تورم و کوفتگی ناشی از عمل وازکتومی نیز به همین طریق قابل درمان است.
عفونت بیضه
هم بیضه و هم بافتهای مجاور آنها استعداد قابل ملاحظهای جهت ابتلا به عفونت دارند. زمانی که این عفونتها رخ میدهند التهاب سبب بروز درد میشود و بیضهها بخصوص در هنگام لمس بسیار دردناک خواهند بود.
عفونتهای باکتریایی معمولاً از طریق سیستم ادراری بالا میروند و سبب عفونت در این اعضا میشود که البته به آنتیبیوتیک بسیار عالی پاسخ میدهند.
عفونتهای ویروسی نظیر اوریون در بالغین بندرت سبب درگیری بیضهها میشوند اما در صورت درگیری معمولاً یک بیضه را درگیر میکنند؛ هرچند که گاهی ممکن است در افراد کمی هر دو بیضه با هم درگیر شوند. عفونت بیضه ناشی از اوریون، در صورت درگیری هر دو بیضه میتواند منجر به عقیمی شود.
گاهی اوقات حین دفع سنگ ممکن است، درد تیزی در ناحیه شکم احساس شود که معمولاً این درد به ناحیه بیضهها انتشار مییابد. این نوع درد، وجه مشخصه دفع سنگ است. گاهی حتی ممکن است خون در ادرار ظاهر شود. زمانی که پزشک در حضور چنین علائمی هیچگونه اختلالی در بیضهها پیدا نکرد درمان جهت سنگهای کلیه توصیه میشود.
هیدروسل (تجمع مایع دور بیضه)
هیدروسل به معنای تجمع مایع شفاف در داخل کیسهای است که بیضه را احاطه کرده است. گاهی اوقات ممکن است از بدو تولد این حالت وجود داشته باشد که بیشتر به خاطر اختلالات شکلگیری کیسههای اطراف بیضههاست. هیدروسلهای کوچک بسختی قابل تشخیص بوده و خودبخود بهبود مییابند اما انواع بزرگ هیدروسل باید طی عمل جراحی درمان شوند.
واریسی شدن رگهای بیضه همراه با هیدروسل
هر دو حالت فوق میتواند منجر به بروز ناراحتی در اطراف بیضهها شود. در این حالت فرد بیشتر درد را در اطراف بیضهها حس میکند و خود بیضهها معمولاً فاقد درد است. وریدهای اطراف بیضه نیز همانند وریدهای پا میتواند واریسی شود که سبب بروز احساس گرمی در نوک بیضهها و محل واریسی شدن وریدها در اطراف بیضهها میشود.
گاهی عروق در هنگام لمس نیز حساس میشوند. در موارد متوسط تا شدید استفاده از روشهای جراحی برای برداشتن عروق واریس، راهکار درمانی مناسبی خواهد بود.
پیچخوردگی بیضهها
بیضهها تا حدی متحرکند و اتصالات آنها به پوسته بیضه سبب میشود میزان حرکت به حداقل برسد؛ اما گاهی اوقات با ایجاد فشارهای یکباره و شدید ممکن است بیضهها دچار چرخش و پیچخوردگی شوند و در نتیجه گردش خون آنها دچار مشکل شود. در این حالت، بیضهها متورم شده و باعث ایجاد درد در ناحیه تناسلی مردان میشود.
اگرچه گاهی اوقات ممکن است بروز تورم منجر به بازگشت پیچخوردگی شود اما پیچخوردگی دائمی میتواند بسیار خطرناک باشد زیرا در صورت کاهش یا عدم خونرسانی کافی به بیضهها طی ۶ ساعت، این بافت خواهد مرد.
برای تصحیح این اختلال باید بلافاصله و به صورت اورژانسی عمل جراحی انجام شود اما اگر بیضه دچار تخریب شده باشد، راهی جز برداشتن آنها وجود ندارد.
گفته میشود مرد با یک بیضه نیز میتواند فعالیت تناسلی خود را به طور طبیعی دنبال کند و بچهدار شود.
فتق
فتق زمانی رخ میدهد که دیواره عضلانی تشکیلدهنده شکم در یک نقطه ضعیف شده و بخشی از حلقههای روده از بین این شکاف بیرون بزند و سبب ایجاد تودهای شود که روی پوست قابل مشاهده است.
در ناحیه کشاله ران و در صورت بروز فتق، پائین آمدن حلقهای از روده سبب میشود که بیضه بزرگتر از معمول به نظر آمده و دردی ایجاد شود که بیشتر به نظر میرسد دارای منشأ شکمی باشد. این درد با حرکت، سرفه یا عطسه بدتر میشود.
تحریکات جنسی
گاهی اوقات تحریکات جنسی که در نهایت منجر به انزال نشود، منجر به بروز احتقان در لولههای منیبر (یا انتقالدهنده منی) خواهد شد که این امر منجر به بروز درد در بیضهها میشود، این حالت به طور کلی خطرناک نیست اما ناخوشایند خواهد بود (بسیاری از پزشکان و متخصصان این حوزه معتقدند جلوگیری از خروج منی هنگام انزال مشکلساز خواهد بود). در هر صورت این گونه درد بعد از چند ساعت بهبود خواهد یافت.
این نوع سرطان بندرت سبب بروز درد و ناراحتی در بیضهها خواهد شد. به طور معمول سرطان بیضه منجر به بروز تورم بدون درد در یک بیضه میشود. از طریق معاینه نمیتوان علت تورم را تشخیص داد که آیا مشکل از بیضههاست یا از مجاری اسپرمبر (انتقالدهنده منی).
از آنجا که این سرطان بیشتر در سنین بین ۱۵ تا ۳۵ سالگی شایع است و در صورت عدم درمان میتواند منجر به بروز عوارض خطرناکی شود، لذا در صورت وجود هر گونه توده در ناحیه بیضهها که جدیداً ایجاد شده باشد و به نظر غیرطبیعی برسد، باید به پزشک مراجعه کرد.
اکنون و در صورت تشخیص بموقع سرطان بیضه، تا حدود ۹۹ درصد میتوان به طور موفقیتآمیزی از این مشکل رهایی یافت و آن را درمان کرد؛ بنا بر این، در این مورد جای هیچگونه ترس و نگرانی نیست و فقط باید اقدامات تشخیصی و درمانی را بلافاصله و تا دیر نشده صورت داد. (شمسه به نقل از هایدکتر)
دکتر علیرضا قدیان اظهار کرد: واریکوسل بزرگ شدن وریدهای اسکروتوم (کیسه بیضه) است که ۱۰ درصد مردان بالغ و ۴۰ درصد مردان نابارور به آن مبتلا هستند.
وی با بیان اینکه واریکوسل شایعترین علت تولید کم اسپرم و کاهش کیفیت آن است، ادامه داد: سن شروع بیماری معمولا در زمان بلوغ یا بلافاصله پس از بلوغ است. خوشبختانه اغلب واریکوسلها به آسانی تشخیص داده میشوند و اگر علامتدار شده باشند، میتوان آنها را با جراحی ترمیم کرد.
دبیر علمی نخستین کنگره بینالمللی نفرولوژی و اورولوژی گفت: واریکوسل، اغلب علامتی ایجاد نمیکند و بندرت میتواند درد ایجاد کند که ممکن است در طول روز به علت فعالیتهای جسمی بدتر شود و به طور شاخص با خوابیدن به پشت تخفیف مییابد. در طول زمان ممکن است واریکوسلها بزرگتر و چشمگیرتر شوند.
این متخصص و جراح کلیه و مجاری ادراری افزود: بیمار ممکن است با شکایت بزرگی یا عدم تقارن بیضهها یا پس از ازدواج با ناباروری مراجعه کند. اما شایعترین نوع آن بدون علامت و بطور اتفاقی حین معاینه، متوجه آن میشوند.
دبیر علمی نخستین کنگره بینالمللی نفرولوژی و اورولوژی در خصوص ناباروری با علت واریکوسل گفت: مشخص نیست واریکوسل چگونه باعث ناباروری میشود اما برخی کارشناسان معتقدند که وریدهای بیضه، خون را در شریان بیضه سرد میکنند و به این ترتیب به حفظ درجه حرارت مناسب برای تولید مناسب اسپرم کمک میکنند. واریکوسل با مسدود کردن جریان عادی خون، ممکن است باعث افزایش بیش از حد درجه حرارت بیضهها شود و به این ترتیب بر تولید اسپرم و حرکت آن اثر بگذارد.
قدیان یادآور شد: این بیماران باید پس از جراحی حتما در رژیمهای غذایی از سبزیها و میوه به مقادیر کافی استفاده کنند. علاوه بر آن روغن مایع، روغن زیتون و آب میوه نیز باید به فراوانی مصرف شود و از غذاهای آماده، چربیهای حیوانی، روغنهای جامد و مارگارین، قندو شکر، الکل و کافئین پرهیز کنند. (ایسنا)
در واقع، نگذاشتن کلاه بر سر و اساسا سر بیپوشش، بویژه بیرون از خانه، بینزاکتی به شمار میآمد. از اینرو بررسی مدل موی سر مردان در آن دورهها، در چنین شرایطی، کاری سخت خواهد بود. با این حال میکوشیم براساس مدارک و مستندات موجود نوشتاری و نیز نقاشیها و عکسها، تصویری از مدل موی مردان در سدههای گذشته و چالشهایی که برخی دگرگونیهای سیاسی و اجتماعی در این حوزه پدید آورد، ارایه کنیم.
تراشیدن مو؛ لذتی که فراموش نمیشود!
نخستین مدلهای موی مردانه در دوره قاجار که از روی منابع نوشتاری و نقاشیها، نگارگریها و عکسها با آنها آشنا میشویم، در چند دسته ساده، مشخص بودند.
گروه کهنسالان بهویژه آن بخش سنتیتر جامعه، موهای سر خود را میتراشیدند، چون براساس روایتهای نه چندان معتبر اعتقاد بر آن بود که تراشیدن مو از بن، لذتی دارد که فراموش نمیشود. رعایت نظافت مورد تأکید در دین و نیز انجام برخی واجبات دینی همچون گرفتن وضو برای نمازگزاردن، از مهمترین انگیزههایی بود که این گروههای جامعه را بر پیشگرفتن چنین رویهای وامیداشت. این سرتراشیها در حمام انجام میگرفت.
میانسالان و جوانان بهویژه در برخی طبقات و اصناف جامعه مانند درویشها و داشمشدیها، اما به مدلهایی از موی سر گرایش داشتند که هر یک برگرفته از یک نگاه عرفی، صنفی یا اعتقادی بود.
در هر دو بخش، تراشیدن بخشهایی از سر بهویژه موهای روی پیشانی، از نگاه اعتقادی جامعه، اهمیتی فراوان داشت. البته در این میانه روایتهایی هم وجود دارد که بیعلاقگی جامعه را به اصلاح موی سر و نیز مدلهای آن نشان میدهد.
جعفر شهری (پژوهشگر تهران قدیم) دراینباره مینویسد «شغل سلمانیگری (یا دلاکیگری که نام دیگر آن بود) مشتری و بهره چندانی نداشت که بتواند معاش شاغل آن را تأمین کند چه مردم چندان توجهی به نظافت و اصلاح سر و روی خود نداشتند و اصلاح و کوتاه کردن موی سر و ریششان بسته به آن بود که مسائل و اوقاتی مانند عید، عروسی، جشن و سروری در پیش بوده باشد و آن نیز نمیتوانست در طول سال از دو-سه بار تجاوز کند؛ مانند عید غدیر، عید فطر، عید نوروز و احیانا مجالس سور و سروری که پیش بیاید...».
بهرهگیری از کلاه، دستار، عمامه و اصلا پوشش از هر جنسی برای پوشاندن سر موجب میشد موی سر و مدل آن موضوع چندان مهمی برای جامعه ایران پیش از دوره قاجار و نیز در سالهای آغازین و میانی این حکومت به شمار نیاید. هرچند از همان مدلهای موجود میشد دستهبندی طیفها و طبقههای جامعه را از یکدیگر تشخیص داد.
مدل موی احمدشاهی؛ آغازتغییرات
در سالهای پایانی دوره قاجار، مشخصا از دوره سلطنت احمد شاه و سپس با آغاز دوره پهلوی اول، تغییراتی گسترده در پوشش مردان پدید آمد. در همین دوران بود که آرامآرام فرم تراشیدن موی سر و جلوی سر منسوخ شد. در عکسهایی هم که مربوط به رجال و مردم آن دوره در آرشیوها موجود است، چنین تغییری را میتوان به تماشا نشست. بدینگونه، زلف مردان رو به بالا رفت و موی فرق سر به دو سمت چپ و راست باز شد.
به روایت منابع، برخی از مردم تهران، از فرم سر و مدل موی احمد شاه قاجار الگو گرفتند. در معدود عکسهای بدون کلاه و تاج به جایمانده از آخرین حکمران قاجار بر ایران، میتوان فرم کوتاه کردن موی سر او را دید؛ مویی ساده و اصلاح شده به گونهای که موها تقریبا در همه جای سر به گونه یکدست و گرد، کوتاه و اصلاح شدهاند.
رسیدگی بیشتر به موها و نیز رواج مدلهای تازه، با آغاز حکومت پهلوی اول گسترشی شتابان یافت. اصلاح طبیعی، اصلاح سربالا، فرق بازکرده (آلامد)، آلبوروس، آلمانی، برخی مدلهای صنفی مندرآوردی مانند اصلاح داشی و آلاگارسون از مدلهایی بودند که با ورود مظاهر تجدد به ایران بهویژه پیدایش سلمانیهای جدید در این دوره، رواج یافتند. هرچند هنوز ایستادگیهایی از سوی بخشهایی از جامعه در برابر مدلهای تازه، با پایبندی به فرمهای قدیم و سنتی صورت میگرفت.
جعفر شهری این دگرگونیها را اینچنین روایت میکند: «با آمدن رژیم جدید و تغییر فرم لباس و اصلاح سر و سبیل این دگرگونیها در دکاکین سلمانی (منظور رعایت بهداشت و نظافت و مشتریمداری و...) که این روزها به (مغازه) تغییر نام یافته بود بهوجود آمد، ازجمله نسخ تراشیدن سر و جلو سر و تبدیل به زلفهای بلند بالا زده و فرق باز کرده... با تغییر فرم البسه مردان از قبا و عبا و کلاه نمدی به کت و شلوار و کلاه مقوایی و کلاه پهلوی فرم اصلاحهای سر و صورت نیز تغییر یافته سرها تمام زلف و پشت گردنها (طبیعی) و پیشقلمی (خط ریش)ها کوتاه و سبیلها کوچک شده، توالت بعد از اصلاح نیز مرسوم شده، از این قرار که بعد از تراشیدن صورت و شستن آن اول ادکلن و سپس کرم و بعد از آن پودر و سرهایشان را تا موهایشان مرتب ایستاده به حالت خویش به مانند (پماد) که روغن گریس مانند بود، بزنند».
مدلهای سنتی و متجدد مو به روایت جعفر شهری
جعفر شهری در دو کتاب «تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم» و «طهران قدیم»، به تفصیل درباره مدلهای موی سر مردان در دورههای قاجار و پهلوی اول سخن رانده است. برخی از این مدلها برای آشنایی با جزییات آنها معرفی میشوند.
مدلهای سنتی و قدیمی:
*تراشیدن همه موی سر
*پاشنهبخواب / در جلو سری به اندازه یک کف دست تراشیده و موی زیاد در اطراف و پیشقلمیهای (خط ریش) پر و پس گردن تراشیده.
*حیدری/ تراشیدن از پیشانی تا پسگردن به پهنای چهار انگشت و بلند گذاردن موهای روی گوش.
*صفدری/ تراش تمام گردی سر و تراشیدن پشت گردن و بلند گذاردن موهای اطراف.
*علیاکبری/ تراشیدن تمام سر بهغیر از فرقسر و بلند و دستهای گذاردن موی آن که برخی آن را بافته از طرف عقب چپ کلاه بیرون میگذاشتند.
*دماردکی/ جلو و پشت گردن تراشیده و بالا زدن موهای اطراف به طرف کلاه.
*گیسو/ ویژهٔ دراویش هم که موهای بلند داشتند و (گیسو) نام کرده، بعضی افشان و بعضی بافته و روی شانهها انداخته فرق آن را از وسط باز میکردند.
*قلندران/ که سر، ریش و سبیل را یکجا میتراشیدند.
نکته مهم در همه این مدلها، تراشیدن جلو سر در هر نوع سر و زلف از آن بود که جای (مسح) وضو معلوم باشد، در غیر آن صورت صاحب سر بینماز و تارکالصلات به حساب آمده موجودی بود که با هر قدمش هزار ملائکه نفرینش میکنند.
مدلهای جدید
*طبیعی/ پیشقلمی را از استخوان شقیقه خط انداخته، زلف را بهطور اندازه کوتاه کرده پشت سر را طبیعی میکردند یا بالا زده یا فرق باز میکردند.
*سر بالا/ موی بلند که از جلو به عقب شانه خورده با روغن واداشته میشد.
*آلامد/ باز کردن فرق از طرف چپ و شانهزدن طرفین به روی گوشها و طرف فرق با دستور مشتری که «فرق باز میکنم».
*آلبوروس/ با اطراف کوتاهشده طبیعی نموده و بالایی کوتاه و جلوی تا دو-سه انگشت بلند که به طرف سر کوتاه شده صاف و یکنواخت و تختهگون مینمود.
*آلمانی/ با اطراف کاملا کوتاه نموده سفید کرده که تا زیر لالههای گوش با ماشین تهزن شده از آن به بعد به تدریج بلند طبیعی شده جلویش مانند آلبوروس و کمی کوتاهتر شکل میگرفت.
*آلاگارسون/ فرقی که سر را از اطراف شانه کرده زیادی آن را از زیر لاله گوش زده و صاف کرده پشت گردن را میتراشیدند و جلوی آن را از پیشانی یک ور میزدند.
*مندرآوردی/ داشها و یکهبزنهای نامی هر یک برای سر و وضع خود مدی ابداع میکردند که به نام خودشان معروف میشد. مثلا سر طیبی (یکی از میدانیها) یا کفش قدمی (قدم، اسم یکی از داشهای باغ فردوس مولوی).
ماجرای کتکهایی که فوکلیها خوردند
تغییرات جدید اما بیمساله و بیحاشیه صورت نگرفت؛ گویی اصلا جامعه ایران در دورههای گوناگون تاریخی «بیمساله» نمیتواند دگرگونیها را بیازماید.
محمدعلی فروغی «ذکاءالملک» سیاستمدار و رجل فرهنگی دورههای قاجار و پهلوی، خاطرهای دلنشین و به تعبیر خود «حکایت بامزه»ای درباره ورود تجدد به ایران و مدل موی مردان دارد. صدراعظم خوشنام تاریخ ایران، این روایت را در سال ١٣١۵ در میان دانشجویان دانشگاه تهران، ذیل یادآوری تاریخ ایران و احوال مردم بیان میکند «آن زمان (منظور، میانههای عصر قاجار)... یقه و دستمال گردن زدن خیلی نادر بود و تقریبا منحصر بود به کسانی که مدتی در اروپا اقامت کرده بودند، آن هم نه همه کس و غالبا اسباب زحمت هم بود، یعنی بسا بود که در بعضی کوچهها و محلهها متعرض فوکلیها میشدند و اگر فحش و کتک در کار نمیآمد مضمون و استهزاء فراوان بود و البته از داستانهایی که در باب فوکل و کشمکش فوکلیها و متجددان با قدیمیها که مدت چندین سال در کار بوده مطلع هستید. من خودم آن اوقات فوکلی نبودم معهذا بعضی حکایتهای بامزه دارم. ازجمله اینکه در جوانی برعکس امروز موی سرم فراوان بود و زحمتم میداد. آن زمان مردها زلف داشتند من هم یک مدت مثل همه زلف میگذاشتم، عاقبت از دست زحمت زلفها بنا گذاشتم که موی سرم را بهشکلی که حالا معمول است و همه دارند درآورم. روزی در کوچهای میرفتم و بچهها مهرهبازی میکردند، ملتفت نشدم و پایم بهیکی از مهرهها برخورد و مهرهها را جابهجا کرد. طفلی که مهره متعلق به او بود البته خللی در بازیاش پیدا شد. من که گذشتم و آن طفل جابهجا شدن مهره را دید شنیدم که پشتسر من میگفت، قربان آقای وزیر مختار! و البته مقصودش وزیرمختار فرنگی بود و حال آنکه از فرنگیمآبی غیر از همان موی سر چیزی نداشتم».
از روایت، چندین نکته درباره موضوع مورد اشاره ما به دست میآید. یکی اینکه زلف داشتن و فوکلی بودن، دستکم در میانههای دوره قاجار یا فحش و کتک در پی داشته یا در کمترین اندازه، از سوی مردم کوچه و بازار با استهزا روبهرو میشده است. این مسأله به گونهای پررنگ بوده که روایتگر ماجرا از آن به «کشمکش فوکلیها و متجددان با قدیمیها» یاد میکند که «چندینسال در کار بوده» است.
نکته دیگر اینکه در زمان مورد نظر، گویا موی بلند (زلف) گذاشتن از سوی بخشی زیادی از جامعه، رواج داشته است و تغییر سبک آن، دستکم موضوعی مورد توجه قلمداد میشده است. یعنی هرکس موی سر خود را کوتاه و مرتب میکرد، گویی برخلاف مسیر پذیرفته شده جامعه، رفته است.
مهمتر از همه آنکه «کشاکشها و کشمکشها»، چند سال به درازا کشیده است. نکته پایانی که باید مورد توجه قرار گیرد، وضعیتی است که فرنگیها و البته ایرانیان فرنگرفته در جامعه آن روزگار ایران داشتهاند. یعنی نشانههایی وجود داشته که اینگونه افراد را از دیگران متمایز میکرده است؛ که از آن جمله، مدل موی سر و ترتیب و میزان رسیدگی به آن بوده است.
مدل مو را ببین، فرد را بشناس!
موی سر مردان یکی از ممیزههای جامعه در تاریخ اجتماعی ایران معاصر بهشمار میآمده است؛ مدل مو درواقع یکی از شاخصههای معرف طیفها و طبقات گوناگون جامعه بوده است. با شناختی که از بهرهگیری هر یک از طیفها از مدلی ویژه وجود داشت، بدون در نظر گرفتن دیگر شاخصههای معرف شخصیت همچون لباس، گویش و رفتار، میشد لوطیها و داشمشدیها، متجددان، فرنگرفتهها یا تحصیلکردگان فرنگ، روحانیون، درویشها، قلندران، هواداران فرقههای خاص حتی برخی منحرفهای اجتماعی را از دیگران تشخیص داد. مدل موی سر در بررسیهای پژوهشی تاریخی، حتی امروز نیز میتواند برای پژوهشگران و محققان به کار آید. بهعنوان نمونه با آگاهی از هر یک از مدلها که طبقات و طیفهای جامعه به آن مدلها گرایش داشتند، با تماشای عکسهای تاریخی که از گذشته بهجای ماندهاند، بهویژه در رخدادهای مهم اجتماعی و سیاسی مانند عکسهای بهجایمانده از جنبش مشروطیت ایران، میتوان مشخص کرد که فرد یا افرادی که در عکس دیده میشوند، به کدامیک از طبقات یادشده وابستگی دارند. (مژگان جعفری/ شهروند)
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.
هفته جهانی سلامت مردان که از 24 تا 31 خرداد (13 تا 19 ژوئن) است، تلنگری است هر چند ناچیز برای کسانی که به سلامتشان اهمیت زیادی نمیدهند و آشنایی آنها با نشانههایی که گاهی نادیده گرفتنشان به قیمت زیادی تمام میشود.
طبق گفته پزشکان، افراد از 50 سالگی در معرض خطر بیماریهای قلبی قرار میگیرند ولی در این میان، مردان 10 سال زودتر به بیماریهای قلبی دچار میشوند و این به آن معنی است که باید از 40 سالگی مراقب عوامل پرخطر باشند. رعایت سبک زندگی سالم، عدم استعمال سیگار، وزن متعادل و رعایت رژیم غذایی سالم و خودداری از مصرف چربیها و فستفودها تأثیر زیادی در کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی دارد. گذشته از بیماریهای قلبی، سرطان ریه هم سالانه قربانی زیادی میگیرد که بیشتر آنها مرد هستند. شمار مردان سیگاری نسبت به زنان بیشتر است و همین موضوع آنها را بیشتر در معرض ابتلا به سرطان ریه قرار میدهد. به عبارتی، حدود 90 درصد مبتلایان به سرطان ریه به دلیل مصرف سیگار، مردان هستند، اگرچه با گرایش بیشتر زنان به سیگار، شمار مبتلایان به سرطان ریه در زنان هم در حال افزایش است.
هفته سلامت مردان در ایران
دکتر سیدجلیل حسینی، رئیس انجمن ارولوژی آسیا و پایهگذار هفته سلامت مردان در ایران درباره این هفته میگوید: هفته جهانی سلامت مردان در تعداد کمی از کشورهای دنیا از جمله آمریکا و چین برگزار میشد، اما از سال 85، ایران هم با تلاش و پیشگامی انجمن ارولوژی ایران و با استقبال و همکاری بسیار نزدیک دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، چنین روزی را در کشور نهادینه و نامگذاری کرد.
افقهای پیشرو
او درباره اختصاص روزی به عنوان روز سلامت مردان هم توضیح میدهد: از آنجا که آقایان کمتر به سلامت خود توجه میکنند، اطلاعرسانی نقش قابل ملاحظهای در بالا بردن کیفیت سلامت آنها دارد. از طرف دیگر، بعضی از بیماریها بدون علامت هستند و نداشتن آگاهی نسبت به این موضوع میتواند خطرات زیادی را متوجه انسان کند، بنابراین هشدار نسبت به این مساله میتواند کمککننده باشد و بسیاری از افراد را از خطر مرگ نجات دهد. سرطانهای پروستات و مثانه، عدم نزول بیضهها در پسربچههای تازه متولد شده که در آینده منجر به ناباروری مردان میشود و ناباروری آقایان از جمله مشکلات جدی است که مردان زیاد با آن دست به گریباناند. هر کدام از این بیماریها تقریبا بیعلامت هستند و مردان باید با آگاهی نسبت به هر کدام، مراقب سلامتشان باشند.
رئیس انجمن ارولوژی آسیا، هدف دیگر نامگذاری هفته سلامت را آشنایی مردم با این مقوله میداند که جامعه تصور نکند پزشکان فقط در مطب انتظار بیماران را میکشند، بلکه وظیفه آنها فراتر است و آنها حفظ و ارتقای سلامت جامعه را به عهده دارند. به عبارتی، پزشکان در این هفته تلاش میکنند در کنار مشاوره و ویزیت رایگان، نشانههای هشداردهنده را به آقایان یادآوری کنند.او میگوید: هر ساله برنامهریزیها و راهکارهایی از طرف دفتر سلامت و جمعیت معاونت بهداشتی وزارت بهداشت در هفته سلامت مردان انجام میگیرد تا با اهداف در نظر گرفته شده، بتوان گامهای مثبت و مؤثری برای بهبود و بالا بردن کیفیت سلامت مردان برداشت. ویزیت و مشاوره رایگان در محیطها و مراکز دانشگاهی و دولتی توسط دستیاران ارولوژی؛ سخنرانی در کارخانهها و در جمع کارکنان؛ سخنرانی در مدارس و ویزیت دورهای در مکانهای بزرگ مثل کارخانهها و مدارس از جمله برنامههای هفته سلامت است.
تصادفات رانندگی عامل بستری مردان
اگر نگاهی به آمارهای ارائهشده بیندازیم متوجه میشویم در بیشتر تصادفات، سوانح و غرقشدگیها و آسیبهای دیگر، مردان نقش اول را بازی میکنند. طبق آمارها، سالانه 20 هزار نفر در تصادفات رانندگی کشته میشوند و 400 هزار نفر به دلیل آسیبهای وارده در بیمارستان بستری میشوند که بیش از 90 درصد آنها مرد هستند. دکتر حسینی میگوید: جدا از قربانیان تصادفات که بیشترشان مرد هستند، چاقی، دیابت، سرطان ریه و مثانه همگی جزو آن دسته از بیماریهایی است که مردان را بیش از دیگران در معرض آسیب قرار میدهد. بنابراین، هشدار نسبت به نشانههای این قبیل بیماریها، میتواند مردان را نسبت به سلامت خود هوشیارتر کند. در این میان نمیتوان نقش رسانهها را در ارائه اطلاعات بیماریها و انتشار اطلاعات علمی نادیده گرفت. بهطور مثال در آمریکا با نزدیک شدن به هفته جهانی سلامت مردان، همه آقایان جامعه از حدود یک تا یک ماه و نیم قبل، سبیل میگذارند و این را نماد هشدار و اطلاعرسانی به بقیه میدانند.
مرگبارترین سرطانهای مردان
بررسیهای صورت گرفته حاکی از آن است که شیوع برخی بیماریها از جمله برخی سرطانها بین مردان شایعتر است و مرگ و میر بیشتری را به دنبال دارد. رئیس انجمن ارولوژی آسیا در این باره میگوید: در این رتبهبندی، سرطان پروستات که از جمله شایعترین بیماریهای مردان به شمار میرود در رتبه دوم و بعد از آن، سرطان مثانه در رتبه چهارم سرطانهای مرگبار ایران قرار دارد و بیشترین عامل مرگ و میر مردان را تشکیل میدهد. بعد از این دو سرطان شایع، سرطان بیضه که بین جوانان بیشتر دیده میشود و در بیشتر مواقع با شیمیدرمانی و جراحیهای سنگین قابل درمان است در جایگاه بعد قرار دارد.
تومورهای مثانه از دیگر بیماریهایی است که سلامت مردان را تهدید میکند. به گفته حسینی چنانچه این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود با یک جراحی بسیار ساده به راحتی قابل درمان است و فرد میتواند زندگی سالمی را در پیش گیرد ولی اگر شخص در مراحل پایانی و پیشرفته بیماری متوجه بروز مشکل شود، کار دشوار میشود و با عمل جراحی باید مثانه بیمار را برداشت و از روده، مثانهای تهیه کرد. به این شکل سلامتی فرد به خطر میافتد و طبیعتا طول عمرهم کاهش مییابد.
تهدیدهایی برای سلامت مردان
حضور بیشتر مردان در جامعه، آنها را در معرض خطرات و بیماریهای زیادی قرار میدهد و دکتر حسینی چند بیماری شایع جسمی را جزو پرخطرترین بیماریهای مردان معرفی میکند.
مردان بیشتر سرطان مثانه میگیرند
این سرطان چهارمین عامل مرگ و میر بین مردان ایرانی به شمار میرود و با توجه به بدون علامت بودن آن، خطرات زیادی را برای افراد به همراه دارد. رئیس انجمن ارولوژی آسیا، درباره این سرطان میگوید: تنها علامت سرطان مثانه وجود خون در ادرار است. در ابتدای بیماری، نشانهها به صورت خونریزی دیده نمیشود بلکه مقدار کمی خون از تومور مثانه خارج و در حجم ادرار رقیق میشود که خود را در قالب تغییر رنگ ادرار نشان میدهد، در صورتی که خونریزی روشن در مراحل پیشرفته بیماری دیده میشود. در مرحله تغییررنگ ادرار، چنانچه فرد سریع متوجه شده و به پزشک مراجعه کند، با آزمایش ادرار و تشخیص بیماری و تائید از طریق دستگاه آندوسکوپی، توده بیش از حد رشد نمیکند و کنترل میشود.
به گفته حسینی، حدود 5 درصد جمعیت جامعه اعم از زنان و مردان با سرطان مثانه دست به گریبانند و نسبت آنها 5 به یک است. او علت اصلی ابتلا به سرطان مثانه را سیگارکشیدن عنوان میکند و معتقد است هر چه تعداد سیگارهای کشیده شده بیشتر باشد، خطر ابتلا به سرطان بالاتر میرود.
حسینی، نکشیدن سیگار و ترک این ماده دخانی را اصلیترین فاکتور پیشگیرانه در برابر ابتلا به سرطان مثانه عنوان میکند. همچنین به گفته او مصرف مایعات زیاد از دیگر عواملی است که میتواند از ابتلا به این سرطان جلوگیری کند.
سرطان پروستات
بر طبق آمارها این سرطان شایعترین نوع سرطان در مردان است که از 45 سالگی به بعد خطر ابتلا به آن بیشتر میشود. دکتر حسینی میگوید: از این سن به بعد در همه مردان پروستات شروع به بزرگ شدن میکند. با بزرگ شدن پروستات، در تخلیه مثانه اختلالاتی ایجاد میشود. شایعترین علامت بزرگ شدن مثانه بیدار شدن شخص از خواب شبانه و اجبار برای تخلیه مثانه است. تنها راه اطمینان از سرطانی یا طبیعی بودن بزرگ شدن پروستات، آزمایش پروستات و معاینه توسط پزشک معالج است. اگر بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، با انجام عمل جراحی ساده، فرد میتواند طول عمر طبیعی داشته باشد، ولی از آنجا که سرطان پروستات امکان پیشرفت دارد، رشد تومورها میتواند عارضه شدید ایجاد کند. شیوع سرطان پروستات در سوئد و اسکاندیناوی بسیار بالاست واین کشورها، جزو کشورهای اول در این بیماری هستند، به طوری که در آنها از هر 100 هزار مرد، 200 تا 300 مرد به سرطان پروستات مبتلا میشود، ولی آمارهای به ثبت رسیده در ایران حاکی از آن است که از هر 100 هزار مرد ایرانی، 10 نفر به سرطان پروستات مبتلا میشوند.او درباره علل ابتلا به سرطان پروستات توضیح میدهد: معمولا در ابتلا به سرطان پروستات عوامل مهمی دخیلاند. تغذیه در این میان نقش بسیار مهمی دارد، به طوری که پزشکان به مردان توصیه میکنند از مصرف بیش از حد گوشت قرمز خودداری کرده و بیشتر مصرف گوشت سفید ماهی و مرغ را در دستور رژیم غذایی روزانهشان قرار دهند. به گفته دکتر حسینی، چاقی، اضافه وزن و سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پروستات، خطر ابتلا به این بیماری را در مردان چند برابر میکند. از طرف دیگر، مصرف میوهها و سبزیجات در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات بسیار مؤثر است و در بین سبزیجات، گوجهفرنگی مورد تائید محققان است و پزشکان به مردان توصیه میکنند در مصرف آن کوتاهی نکنند.
عدم نزول بیضه (بیضه نزول نکرده) در پسربچهها
حسینی در ادامه صحبتهای خود به شیوع ناباروری در کشور اشاره میکند و میگوید: بیشتر مردانی که در حال حاضر به مراکز ناباروری مراجعه میکنند، دچار اختلال در نزول بیضهها هستند که چنانچه در نوزادی تشخیص داده میشد، با انجام یک عمل جراحی ساده قابل اصلاح و درمان بود ولی به دلیل آگاهی نداشتن پدر و مادر و سهلانگاریهای صورت گرفته، مشکل نوزاد در روزهای نخست تولد تشخیص داده نمیشود و این مشکل در بزرگسالی با ناباروری همراه است.
به گفته او، عدم نزول بیضه (بیضه نزول نکرده) مشکل شایعی است و طبق آمار، حدود یک درصد از پسربچههای متولد شده از این اختلال رنج میبرند. در این تعداد از پسربچهها هنگام تولد و بعد از یک سالگی، عضو زایایی نطفه (بیضه) در داخل بدن قرار میگیرد و باعث تخریب نطفه میشود و نطفهها کاملا از بین میروند. بنابراین، پسربچهها بعد از تولد و 3 ماه بعد باید توسط پزشک و حتی پدر معاینه شوند تا از قرار گرفتن آن در جای طبیعی اطمینان حاصل شود. در صورتی که این مشکل در همان ابتدای تولد تشخیص داده شود، توسط جراح کلیه بسادگی عمل و به جای اصلی خود بازگردانده میشود و فرد در بزرگسالی میتواند شانس پدر شدن داشته باشد.نامگذاری هفتهای به نام هفته سلامت مردان هرچند بیشترحالت نمادین دارد، اما میتواند زنگ خطری باشد برای مردانی که از سلامت جسمی و روحی خود غافلند. جدا از بیماریهای جسمی که مردان و زنان زیادی را درگیر میکند و باعث تحمیل هزینههای سنگین میشود، بیماریهای روحی مثل افسردگی و عصبانیت نیز به دلیل مشکلات اقتصادی، به دوش کشیدن بار زندگی و مسئولیت فرزندان و مشکلات شغلی، مردان را بیشتر از زنان درگیر میکند.
بر طبق آمارها، مردان 5 تا10 برابر بیشتر از زنان دچار عصبانیتهای شدید و اقدام به خودکشی میشوند که این زنگ خطری نه تنها برای مردان که برای جامعه محسوب میشود تا راهکارهای مناسبی را بر کم کردن فشارها و توجه مردم جامعه به سلامتشان در نظر بگیرد.
ندا اظهری / سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)
دکتر علی ابراهیمی افزود: علاوه بر این، برخی عوامل ژنتیک و نیز فعالیت در مشاغلی که با مواد شیمیایی سرو کار دارد، میتواند در بروز این نوع سرطان موثر باشد. همین امر موجب شده تا موارد این نوع سرطان در مردان به واسطه فعالیت بیشتر آنها در محیطهای باز و عدم استفاده آنها از کرمهای ضد آفتاب بیشتر باشد. همچنین موارد این بیماری در کشاورزان به واسطه نوع فعالیت آنها شایعتر است.
وی به دخیل بودن ژنتیک فرد در ابتلا به سرطان پوست اشاره کرد و افزود: افرادی که دارای پوست سفید و روشن هستند، بیش از سایر افراد استعداد ابتلا به ضایعات سرطانی و پیش سرطانی را دارند.
ابراهیمی ایجاد ضایعات و زخم بر روی پوست به طوری که بهبود آن دو تا سه ماه به طول بیانجامد را از جمله علائم ابتلا به سرطان پوست عنوان کرد.
این متخصص پوست همچنین تغییر رنگ خال، ایجاد خال، ایجاد ضایعههای قهوهای رنگ بر روی پوست، نامتقارن بودن حاشیه خال و ناهمگن بودن رنگ آن را از جمله دیگر علائم تشخیصی این نوع سرطان عنوان کرد و افزود: قطعا تشخیص این سرطان تنها توسط پزشک امکانپذیر است و افراد نباید با تشخیص یک نوع ضایعه بر روی پوست خود نگران شوند، زیرا همه ضایعات پوستی نشانهای از وجود سرطان پوست نیست.
وی با بیان اینکه بیشتر موارد این نوع سرطان در سنین بالای 40 تا 50 سال بروز پیدا میکند، گفت: همچنین بسیاری از موارد این سرطان قابل درمان هستند. برخی از موارد سرطان پوست شکل مهاجمتری دارند که چنانچه در مراحل اولیه تشخیص داده شوند به راحتی قابل درمان هستند.
ابراهیمی با اشاره به تاثیر مستقیم تماس پوست با نور خورشید در افزایش احتمال ابتلا به سرطان پوست عنوان کرد: از همین رو توصیه میشود همه افراد حتما هنگام رفتن به مکانهای باز از کرم ضدآفتاب و کلاه استفاده کنند. مردانی که سر آنها کم مو یا فاقد مو است باید بالای سر خود و نیز پشت گردن را حتما ضد آفتاب بزنند. (ایسنا)
سرطان پروستات معمولا در مراحل اولیه علامتی از خود نشان نمیدهد، ولی در ادامه ممکن است با نشانههایی مثل تکرر ادرار بویژه شبها، دشواری در شروع و خاتمه دفع ادرار، دفع ادرار به طور منقطع، احساس درد یا سوزش در زمان دفع ادرار و وجود خون در ادرار یا ترشحات دستگاه تناسلی ظاهر شود.
غده پروستات به اندازه یک گردو است و در قسمت تحتانی مثانه قرار گرفته و وظیفه تولید ترشحات دستگاه تناسلی مردانه را بهعهده دارد. با افزایش سن، اندازه این غده هم بیشتر میشود و گاهی بر مثانه یا مجاری ادراری فشار میآورد و باعث بروز نشانههایی مشابه سرطان پروستات میشود. پزشکان غده پروستاتی را که بزرگ شده باشد، سرطان خوشخیمی میدانند که قابل درمان است.
از طرف دیگر، التهاب پروستات هم میتواند علائمی در ناحیه مجاری ادراری ایجاد کند که باعث التهاب، عفونت و تب شود که بیشتر به درمانهای دارویی پاسخ میدهد. همانطور که اشاره شد، افزایش سن بویژه سن بالای 50 سال یکی از عوامل پرخطری است که مردان را در معرض ابتلا به سرطان پروستات قرار میدهد. علاوه بر این، سابقه خانوادگی و وراثت هم از دلایل بروز این سرطان در مردان محسوب میشود. مردانی که پدر یا برادر آنها مبتلا به سرطان پروستات بودهاند، دو برابر بیش از دیگران و سیاهان آمریکایی بیشتر از سایر نژادهای دنیا در معرض ابتلا به این سرطان قرار دارند.
گذشته از عوامل خطرسازی که خارج از کنترل انسان است و مردان را مستعد ابتلا به سرطان پروستات میکند، این سرطان هم مثل بقیه سرطانها تا حدود زیادی قابل کنترل و پیشگیری است. بررسیها نشان میدهد سرطان پروستات در کشورهایی که گوشت قرمز و لبنیات پرچرب مصرف میکنند، آمار بیشتری را به خود اختصاص داده است. دلیل اصلی این موضوع بدرستی مشخص نشده، اما بررسیها نشان میدهد، چربیهای لبنی بویژه چربیهای حیوانی گرفته شده از گوشت قرمز میزان هورمونهای مردانه را تقویت میکند که با افزایش رشد سلولهای سرطانی پروستات همراه است. در واقع، مصرف رژیم غذایی فاقد میوهها و سبزیجات، نقش مؤثری در افزایش خطر ابتلا به این سرطان دارد. ولی از طرف دیگر، محققان معتقدند برخلاف تصور بعضیها، برقراری روابط جنسی مکرر و وازکتومی جزو دلایل بروز این بیماری نیست.
پزشکان همواره توصیه میکنند مردان بالای 50 سال به دلیل بالا بودن خطر ابتلا به سرطان پروستات باید هر سال تحت نظر پزشک و بررسیهای تکمیلی قرار بگیرند. از طرف دیگر، مردان 40 سال به بالایی که بیش از یک نفر از اقوام درجه یک آنها مبتلا به سرطان پروستات باشد هم باید به صورت مرتب مورد معاینه قرار بگیرند. به طور کلی، سرطان پروستات در چهار مرحله بروز میکند.
در مرحله اول، سرطان خفیف است و فقط در ناحیه غده پروستات دیده میشود.
در مرحله دوم، سرطان پیشرفت کرده ولی همچنان به غده پروستات محدود میشود.
در مرحله سوم، سلولهای سرطانی به خارج از بافت پروستات و کیسه تولید ترشحات دستگاه تناسلی گسترش پیدا میکنند.
در مرحله پایانی و چهارم، سرطان به غدد لنفاوی نزدیک اندامها یا بافتهایی مثل مثانه یا مقعد، استخوانها یا ریه گسترش مییابد.
سرطان پروستات معمولا آهسته رشد میکند و از هر 10 مبتلا حداقل 9 نفر در مرحله اول شناسایی میشوند. متوسط زمانی که مبتلایان به این سرطان میتوانند عمر کنند در حدود پنج سال است ولی بسیاری از آنها بیشتر از این زمان زندگی میکنند.
محققان دریافتهاند ورزش و فعالیت بدنی منظم در کاهش خطر مرگ ناشی از سرطان پروستات موثر است. از طرف دیگر، مصرف پنج وعده یا بیشتر از میوهها و سبزیجات در طول روز، غلات سبوسدار به جای گندم سفید یا برنج سفید و محدود کردن مصرف گوشتهای پرچرب به بیماران کمک میکند تا زودتر بهبود پیدا کنند.
منبع: وب ام دی
مترجم: ندا فراهانی
سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)
یکی از ویژگیهای شحصیتی مردان، اقتدارطلبی آنان است. مردان از اول بچگی یاد میگیرند، رقابتطلب باشند تا موفق شوند. از طرف دیگر هورمون تستوسترون یا هورمون مردانه هم آنان را برای این رقابتجویی که گاهی به پرخاشگری تبدیل میشود، آماده میکند.
۱- نصیحت پذیر نبودن مردها
مردان به خاطر ویژگی اقتدارطلبیشان با هر چیزی که نشاندهنده این باشد که تواناییشان زیر سؤال رفته است، مقابله میکنند. یکی از چیزهایی که به نظر مردان نشاندهنده زیر سؤال رفتن اقتدار است، نصیحتکردن همسرانشان است. هدف مردها این نیست که شما را ناراحت کنند یا با حرفتان موافق نباشند، مسئله این است که لحن نصیحتگرانه شما باعث موضع گیری او شده است. کافی است لحنتان را جوری عوض کنید انگار که دارید در زمین او بازی میکنید.
وقتی برای مردها مشکلی را تعریف میکنید، بیشتر از هر چیزی در سرشان به فکر راه حل آن مشکل هستند. برای شما به عنوان یک زن احتمالاً از همه مهمتر این است که شوهرتان مشکل شما را بشنود و با شما همدردی کند اما برای آنان مهم این است که به عنوان کمک، راه حل مشکل شما را بگویند، ضمن اینکه پیدا کردن راه حل نشاندهنده توانایی آنهاست.
ارائه سریع راه حل اصلاً به معنای نادیده گرفتن حس شما و حوصله نداشتن برای شنیدن حرفهای شما نیست. آنان فکر میکنند شما به این خاطر مشکلتان را تعریف کردهاید تا راه حلی پیدا کنید. گاهی سکوت مردها هم به همین معناست. سکوت میکنند چون راه حلی ندارند.
۳- خونسردی مردان
برخی زنان، مردان را متهم به بیعاطفگی میکنند. به اعتقاد روانشناسان وجه تمایز زنان و مردان این است که مردان میتوانند جنبههای عاطفی و عقلانی یک موضوع را از هم جدا کنند اما برای زنان تقریباً همه چیز میتواند عاطفی باشد. به این معنا که زنان احساساتشان را در خیلی از چیزها دخیل میکنند اما آقایان میتوانند خیلی مواقع احساساتشان را کنترل کنند.
به گفته عصب شناسان دلیل این قضیه این است که مرکز عاطفه در مردها فقط در نیمکره راست مغز است اما در زنان مراکز عاطفه در هر دو بخش چپ و راست مغز پراکنده هستند. مرکز صحبت کردن و تفکر منطقی سمت چپ مغز است برای همین تفکر منطقی زنان با عواطفشان در هم آمیخته است اما مردها می تواننند این دو را از هم جدا کنند. این تفاوت جنسیتی، در دعواهای بین زنان و مردان خیلی خوب خودش را نشان میدهد.
وقتی زنان وسط بحث با شوهرشان عصبانی میشوند یا گریه میکنند یا هر دو، معمولاً همزمان تعجب میکنند که چطور شوهرشان همچنان خونسرد ایستاده است و منطقی بحث را پیش میبرد. در واقع مردان غیرعاطفی نیستند. گواه عاطفی بودن آنها این همه دیوان شعری است که توسط مردها سروده شده. البته این بدان معنا نیست که مردها هرگز در بحثها احساسی نمیشوند. آنان هر وقت احساس کنند قلمروشان زیر سؤال رفته است احساساتی و معمولاً عصبانی میشوند.
مردها کم حرفتر از زنها هستند. روانشناسان می گویند زنان روزانه 6 هزار تا 8 هزار لغت به کار میبرند اما مردها یک سوم این تعداد کلمات را میگویند. دلیل این پدیده به گفته عصب شناسان این است که مرکز تکلم در مردها فقط در سمت چپ مغزشان واقع شده است اما مرکز تکلم در زنان هم در سمت راست و هم در سمت چپ مغز وجود دارد. البته روانشناسان تکاملی میگویند مردان در طول هزاران سال یاد گرفتهاند کم حرف باشند چون باید ساکت کمین میکردند وگرنه شکار فرار میکرد و بقای خانواده به خطرمیافتاد.
زنان باید با همگروهیهای خانم خودشان حرف میزدند و از بچههایشان مراقبت میکردند. بقای آنها به همین رابطه داشتن بر میگشت. مردها در طول رشد هم دیرتر زبان باز میکنند و مهارتهای کلامیشان از زنان کمتر است.
۵- تیتروار حرف زدن مردها
حرف زدن زنان و مردان شکلهای متفاوتی دارد. اگر صحبت کردن در مورد مسائل روزمره را به دو شیوه گزارش توصیفی وگزارش علمی تقسیم کنیم؛ زنان به شیوه توصیفی ومردان به شیوه علمی حرف میزنند. در واقع زنان بیشتر در مورد جزئیات صحبت میکنند اما حرفزدن مردان بیشتر منطقی و علمی است. آنها آن چیزی که فکر میکنند گفتنش لازم است را می گویند. برای همین به نظر میرسد مردها فقط تیتر اتفاقات را می گویند و نه شرح آنها را.
این اصلاً به این معنا نیست که شوهرتان نمیخواهد شما از اتفاقات روزمره خبردار شوید، یا شما را لایق دانستن آنها نمیداند. مردها به طبیعت خودشان رفتار میکنند و شما نباید با دید زنانه خودتان حرفهای آنها را تفسیر کنید.
۶- صراحت مردان
زنان معمولاً غیرمستقیم حرف خودشان را میزنند و گلایه دارند چرا مردها حرفهایشان را نمیفهمند. مثلاً ممکن است شما به همسرتان بگویید چایی نمیخوری و منظورتان این باشد که باید با هم چایی بخوریم اما مردها معمولاً به درون خودشان مراجعه میکنند و اگر چایی میل نداشته باشند با صراحت این را می گویند. این صراحت نشانه بیادبی یا بیتوجهی همسرتان نسبت به شما نیست او فقط طبق طبیعت مردانهاش به شما گوش میدهد.
مردها از بچگی به امری حرف زدن عادت میکنند و دخترها به پیشنهادی حرف زدن. پسرها در بازیهایشان میگویند: «توپ را بنداز برای من» اما دخترها می گویند: «مییاین با هم خالهبازی کنیم؟» هم دخترها و هم پسرها به خاطر شیوه خاص حرف زدن خودشان تشویق میشوند و این نوع حرف زدن در آنها نهادینه میشود.
اگر مردی از جملههای امری زیادی استفاده میکند به این معنا نیست که صبح تا شب دستور میدهد و قصدش ریاسَت کردن است، بلکه فقط دارد طبق طبیعت مردانهاش رفتار میکند.
۸- کج بودن دوزاری مردان!
زنان راحتتر میتوانند ذهن دیگران را بخوانند. مردان در این مورد خیلی ضعیف تر عمل میکنند. آنان کمتر از زنان از روی چهره به قصد یا احساس پشت آن پی میبرند. شما به عنوان یک زن احتمالاً از این ناتوانی مردها خیلی شاکی هستید و آن را به پای بی توجهی میگذارید اما واقعاً این شم زنانه شما را ندارند و بهتر است احساساتتان را به زبان بیاورید تا آنها متوجه شوند. (بینیاز - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی/ سپیده دانایی)
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.
دکتر جمیله عطاپور اظهار کرد: با افزایش سن بهویژه در زنان، بروز پوکی استخوان نیز دور از انتظار نخواهد بود.
وی با اشاره به اینکه زنان در سن 50 سالگی یائسه شده و هورمون استروژن آنها کاهش مییابد، افزود: ترشح هورمون استروژن از تخمک تأثیر مثبتی بر روی استخوانسازی دارد. بنابراین کم شدن این هورمون موجب از دست رفتن توده استخوانی و تشدید و تسریع کننده روند پوکی استخوان میشود.
عطاپور با بیان اینکه بخش زیادی از روند پوکی استخوان ژنتیکی است، تصریح کرد: به همین دلیل وقتی زنان به سنین 60 تا 75 میرسند اغلب مقدار زیادی از توده استخوانی خود را از دست دادهاند و این امر اجتناب ناپذیر است.
این متخصص داخلی بیان کرد: بهترین راه این است که زنان از سنین جوانی و قبل از رسیدن به سن 35 سالگی با مصرف شیر و لبنیات کافی و فعالیت فیزیکی مناسب، حداکثر توده استخوانی را داشته باشند. علاوه بر آن در صورتی که جذب ویتامین D به مقدار ناکافی بوده و سیگار، الکل و برخی داروها نیز مصرف شود، حداکثر توده استخوانی شکل نخواهد گرفت و پوکی استخوان بعد از سن 35 سالگی آغاز میشود.
عطاپور گفت: زمانی که نوزادی به دنیا میآید کمکم غضروفهای بدن او تبدیل به استخوان میشود و این استخوانسازی تا سن 30 - 35 سالگی ادامه مییابد. البته بعد از آن هم استخوانسازی انجام میشود اما با توجه به اینکه در سنین بالا استخوانخوری هم انجام میشود، بنابراین با مشکلات گفته شده سرعت استخوانسازی به اندازه استخوانخوری نخواهد بود.
این متخصص داخلی گفت: آمارها نشان میدهد سالانه 10 میلیون نفر در آمریکا به پوکی استخوان مبتلا میشوند و 18 میلیون نفر هم به سوی آن حرکت میکنند. ضمن اینکه در کشور ما نیز زنان شرایط خوبی را در این زمینه ندارند.
وی خاطرنشان کرد: تاکید میشود علاوه بر مصرف لبنیات و جذب ویتامین D، روزانه به مدت نیم ساعت پیادهروی انجام شود و افرادی که دارای ریسکفاکتورها هستند، بیشتر رعایت کرده و برنامه خود را تنظیم کنند.(ایسنا)
دکتر علی ابراهیمی افزود: علاوه بر این، برخی عوامل ژنتیک و نیز فعالیت در مشاغلی که با مواد شیمیایی سرو کار دارد، میتواند در بروز این نوع سرطان موثر باشد. همین امر موجب شده تا موارد این نوع سرطان در مردان به واسطه فعالیت بیشتر آنها در محیطهای باز و عدم استفاده آنها از کرمهای ضد آفتاب بیشتر باشد. همچنین موارد این بیماری در کشاورزان به واسطه نوع فعالیت آنها شایعتر است.
وی به دخیل بودن ژنتیک فرد در ابتلا به سرطان پوست اشاره کرد و افزود: افرادی که دارای پوست سفید و روشن هستند، بیش از سایر افراد استعداد ابتلا به ضایعات سرطانی و پیش سرطانی را دارند.
ابراهیمی ایجاد ضایعات و زخم بر روی پوست به طوری که بهبود آن دو تا سه ماه به طول بیانجامد را از جمله علائم ابتلا به سرطان پوست عنوان کرد.
این متخصص پوست همچنین تغییر رنگ خال، ایجاد خال، ایجاد ضایعههای قهوهای رنگ بر روی پوست، نامتقارن بودن حاشیه خال و ناهمگن بودن رنگ آن را از جمله دیگر علائم تشخیصی این نوع سرطان عنوان کرد و افزود: قطعا تشخیص این سرطان تنها توسط پزشک امکانپذیر است و افراد نباید با تشخیص یک نوع ضایعه بر روی پوست خود نگران شوند، زیرا همه ضایعات پوستی نشانهای از وجود سرطان پوست نیست.
وی با بیان اینکه بیشتر موارد این نوع سرطان در سنین بالای 40 تا 50 سال بروز پیدا میکند، گفت: همچنین بسیاری از موارد این سرطان قابل درمان هستند. برخی از موارد سرطان پوست شکل مهاجمتری دارند که چنانچه در مراحل اولیه تشخیص داده شوند به راحتی قابل درمان هستند.
ابراهیمی با اشاره به تاثیر مستقیم تماس پوست با نور خورشید در افزایش احتمال ابتلا به سرطان پوست عنوان کرد: از همین رو توصیه میشود همه افراد حتما هنگام رفتن به مکانهای باز از کرم ضدآفتاب و کلاه استفاده کنند. مردانی که سر آنها کم مو یا فاقد مو است باید بالای سر خود و نیز پشت گردن را حتما ضد آفتاب بزنند. (ایسنا)