ریزش مو در کودکان

به طور مثال سیاه پوستان از موهای فراوان و مجعد و سیاه برخوردارند، در حالی که نژاد اروپایی و آمریکایی، موهای کم پشت و با رنگ روشن دارند.

ضامن اصلی رشد مناسب موهای یک کودک، سلامت تغذیه و محیط مناسب برای زندگی اوست.

کمتر اتفاق می‌افتد کودکان موهای سرشان را از دست بدهند، اما در نوزادان، اولین موهای کرکی غالباً بعد از تولد می‌ریزد و رشد بعدی ممکن است طول بکشد بنابراین کودک ممکن است تا چند ماه کم مو به نظر برسد.

همچنین شیرخواران از طریق سائیدن موهای پشت سرشان با بالش دچار ریزش مو می‌شوند، در نتیجه محل‌های سفید و بی‌مو در پشت سر آنها دیده می‌شود.

این امر به دلیل آن است که موهای طفل هنوز داخل پوست محکم جا نگرفته است و با کمی اصطکاک دچار ریزش می‌شود بنابراین کم پشت بودن مو در دو سال اول زندگی بویژه در سال اول تولد طبیعی است، بخصوص اگر بیشتر در پشت سر کودک رخ دهد.

عوامل و بیماری‌های متعددی می‌توانند باعث ریزش موی سر شوند. کاهش دریافت گروه ویتامین‌ های بیوتین، آهن، روی و سلنیوم با ریزش مو همراه است.

مسمومیت با ویتامین A نیز با ریزش مو همراه است.

کودکانی که مبتلا به سوءتغذیه شدید هستند موهای نازک و تکه‌تکه و ریزش مو دارند. بیماری‌های متابولیک مانند کمبود بیوتینیداز (افراد مبتلا به این بیماری در استفاده از بیوتین که از خانواده ویتامین B است با مشکل مواجه می‌شوند)‌ و وابستگی به ویتامین D و اختلال در ساخت و تولید بافت پوست با کاهش و ریزش مو همراه است.

اگر کودکی به بیماری سختی مبتلا شود، ریزش موها به دنبال ابتلا به آنها رخ می‌دهد و بعد از دوران نقاهت، رشد مو دوباره برخواهد گشت، استرس و هیجان شدید نیز می‌تواند با ریزش مو همراه باشد. انجام بعضی روش‌های درمانی به طور مثال انجام شیمی‌درمانی می‌تواند به ریزش مو منجر شود.

تغییرات هورمونی نیز نمای رشد موهای سر را تغییر می‌دهد، مثلا افزایش هورمون‌های مردانه می‌تواند باعث ریزش موهای جلوی سر در خانم‌ها شود.

کم‌کاری و پرکاری تیروئید نیز باعث ریزش مو می‌شود. بیماری آلوپسی ـ که یک بیماری خود ایمنی است ـ باعث ریزش مو به صورت مدور در سر می‌شود و به درمان نیاز دارد.

انجام اقدام حمایتی و تغذیه‌ای در کودک مبتلا به ریزش مو توصیه می‌شود، ولی اگر این امر با مشکلات پوستی و مخاطی، کاهش رشد، تب و سایر مشکلات همراه باشد احتمال بیماری مطرح شده به بررسی و ارزیابی بیشتر نیاز دارد.

دکتر فریبا شیروانی - متخصص اطفال و فوق‌تخصص عفونی اطفال

لجبازی و دلیل اصرار بر رفتارهای بد در کودکان

جام جم سرا: دکتر مهدی بیاتی تصریح کرد: دانستن مراحل رشد کودک توسط والدین از مهم‌ترین عواملی است که در تربیت مناسب کودک نقش بسیار موثری دارد. کودکان در گروه سنی یک تا سه سال به خودباوری می‌رسند و «من» در آن‌ها شکل می‌گیرد و می‌خواهند با انجام راهکارهای مختلف مانند انجام دادن کارهای روزمره، انتخاب لباس و غیره این استقلال را به والدین خود اثبات کنند.

وی افزود: متاسفانه عوام از این مراحل رشدی کودک که رشد استقلال و منیت آن است به عنوان «لجبازی» یاد می‌کنند. اگر تصور ما از استقلال کودک، لجبازی‌ کردن وی باشد، متناسب با همین طرز فکر رفتارهای نامناسبی را در مقابل کودک انجام می‌دهیم تا لجبازی وی کمتر شود و این رفتار‌ها کاملا نتیجه عکس دارد.

بیاتی در ارتباط با شکل گیری خودباوری در کودک و نقش آن در آینده فرد گفت: کودک برای اینکه بتواند آینده خوبی داشته باشد باید خود باوری در آن شکل بگیرد و تنها راه آن نشان دادن منیت کودک در گروه سنی یک تا سه سال است. این بدان معناست که باید به کودک فرصت دهیم فعالیت‌های روزمره از قبیل خوردن غذا، پوشیدن لباس و غیره را خودش انجام دهد. اینکه والدین خود باوری کودک را نپذیرند و از آن با عنوان لجبازی یاد کنند باعث می‌شود عزت نفس کودک رشد نکند و فرد دچار کمبود اعتماد به نفس در آینده شود و این مسئله در موضوعات مختلف اجتماعی، ‌تحصیلی، کاری و ازدواج و غیره فرد مشکلات جدی را به وجود می‌آورد.

این روان‌شناس کودک ادامه داد: والدین باید قبول کنند در گروه سنی زیر شش سال واژه‌ای به نام لجبازی نداریم و رفتارهای کودکان در این دوره تنها تقلید و انعکاس از رفتار والدین است و برای اثبات خود این رفتار‌ها را انجام می‌دهند. اگر والدین به فرزندان خود اجازه ندهند که خودباوری و استقلال خود را به نمایش بگذارند فرد در آینده در تمام تصمیمات خود دچار شک و دودلی می‌شود.

بیاتی همچنین درباره رفتارهایی از قبیل ایستادن جلوی تلویزیون، ریختن آب و غذا بر روی فرش و زمین گفت: جلب توجه در این گروه سنی مهم‌ترین هدف است و دلیل آن شکل گیری استقلال و «من» در فرد است. کودک در این سن می‌خواهد فعالیت‌هایی را انجام دهد که مورد توجه و دیده شدن واقع شود و اگر والدین به نکات مثبت کودک توجه نکنند، وی از طریق رفتارهای منفی که حساسیت پدر و مادر را بر می‌انگیزد مانند ایستادن جلوی تلویزیون، ‌ریختن آب و غذا روی زمین، پرت کردن اشیا و غیره اقدام به جلب توجه می‌کنند.

وی همچنین گفت: او می‌داند با انجام این کار‌ها والدین سریعاً به آن واکنش نشان داده و اعتراض می‌کنند و همین باعث می‌شود کودک مرتبا آن کار‌ها را تکرار کند.

بیاتی هشدار داد: امروزه والدین باید بسیار دقت کنند که نیازهای فرزندانشان چیست و به نیازهای مثبت آنان پاسخ دهند و در مقابل نیازهای منفی آنان رفتارهای صحیح داشته باشند زیرا در غیر این صورت کودک دست به کارهای منفی می‌زند. (ایسنا)

بیش‌فعالی و اختلال تمرکز در کودکان

جام جم سرا: علامت اصلی این بیماری یا اختلال، ‌ناتوانی در توجه است و کودکان و نوجوانان ممکن است در گوش دادن به سخنران مشکل داشته باشند و در به پایان رساندن وظایف یا پیگیری‌های خود با مشکلاتی رو به رو باشند. اغلب این کودکان و نوجوانان افکار پوچ و اشتباه دارند و در انجام کارهای خود بی‌دقت هستند. کودکان مبتلا به بیش‌فعالی از انجام فعالیت‌ها اجتناب می‌کنند و ممکن است خیلی زود از انجام کار‌ها خسته شوند.
بسیاری از کودکانی که به اختلال ADHD مبتلا هستند برای نشستن و یک جا ماندن توانایی لازم را ندارند و ممکن است به طور مداوم در داخل خانه دست به کارهای عجیب بزنند. آن‌ها تمایل زیادی به پیچ و تاب خوردن دارند، بی‌قرار هستند و برخی از آن‌ها گزافه گویی می‌کنند. این کودکان معمولاً بیش از حد صحبت می‌کنند و در پیدا کردن وسایل شان و هنگام بازی سر و صدا می‌کنند.

عملکردهای روزانه

یکی دیگر از علائم این اختلال رفتارهای تکانشی است. این کودکان در پاسخ دادن به معلم خود به سرعت حرف او را قطع می‌کنند و قبل از به پایان رسیدن سؤال حرف می‌زنند. رفتار با این کودکان بسیار دشوار است و به نوبه خود باید صبر زیادی در رفتار با آن‌ها داشت. اگر این اختلال درمان نشود در رشد کودک به لحاظ اجتماعی و تحصیلی تأثیر می‌گذارد. ناتوانایی در تمرکز، اغلب منجر به عملکرد ضعیف آن‌ها در محیط مدرسه می‌شود. این موانع به کاهش عزت نفس و افزایش رفتارهای پر خطر منجر می‌شود. بیش فعالی خطر ابتلا به اختلالات افسردگی کودکی و اضطراب را افزایش می‌دهد.

علل بیش فعالی

کودکان مبتلا به بیش‌فعالی از فعالیت مغزی کمتری برخوردارند. همچنین مواد شیمیایی مغزشان نامتعادل است. البته هنوز کاملاً مشخص نیست که چه چیزی باعث این بی‌نظمی می‌شود اما بسیاری از کار‌شناسان بر این باورند این اختلال ریشه در ژنتیک دارد.

تشخیص

هیچ تست آزمایشگاهی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد اما پزشکان و متخصصان در پاسخ بیمار به سؤالات، ‌توضیحاتی که خانواده ارائه می‌دهد و مشکلات رفتاری و ارزیابی مدرسه بیماری را تشخیص می‌دهند. کودک مبتلا به بیش‌فعالی باید حداقل به مدت ۶ماه این علائم را داشته باشد این علائم تا سن ۱۲سالگی ادامه دارد.

انواع بیش فعالی

شایع‌ترین نوع بروز بیش فعالی، بی‌توجهی و رفتارهای تکانشی است. گروهی کودکان بی‌قرار هستند ولی توانایی کنترل انگیزه‌های خود را دارند.

داروهای کنترل کننده

داروهای محرک به افزایش دامنه توجه کودک کمک می‌کند و رفتارهای ناشی از بیش فعالی، تکانشی و... را کنترل می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد این دارو‌ها تا ۸۰ درصد در کار و فعالیت کودکان اثرات نگران‌کننده دارد و داروهای غیر محرک گزینه خوبی برای این کودکان است.

کمک‌های مشاوره‌ای

مشاوره و بهره‌مند شدن از خدمات مشاوره‌ای به کودک بیش‌فعال یاد می‌دهد چگونه مسئولیت کارهای خود را به عهده بگیرد و اعتماد به نفس داشته باشد همچنین پدر و مادر با استراتژی‌های حمایتیشان به بهبودی کودک کمک می‌کنند. نوع خاصی در درمان به عنوان آموزش مهارت‌های اجتماعی وجود دارد که به کودکان در نوبت گرفتن و به اشتراک‌گذاری کمک می‌کند. همچنین مطالعات نشان می‌دهد درمان طولانی مدت با استفاده از دارو و رفتار درمانی تنها راهکارهای درمانی به شمار می‌رود.

آموزش و پرورش ویژه

اکثر کودکان مبتلا به ADHD در کلاس‌های درس که استاندارد هستند آموزش می‌بینند در حالی که بودن در محیطی که به لحاظ آموزشی ساختار یافته‌تر باشد بهتر است. آموزش این کودکان ویژه است که باید با نیازهای خاص و توانایی یادگیری آن‌ها طراحی شود همچنین بهتر است اختلالات رفتاری این کودکان نیز در نظر گرفته شود.

نقش خانواده

والدین این کودکان باید روال مشخصی را در خانواده دنبال کنند. طراحی یک برنامه روزانه و تعریف آن برای کودک هر روز باید یادآوری شود. این موضوع کودک مبتلا به بیش‌فعالی را تا حدودی منظم می‌کند و باید والدین زمان‌های خاصی را برای بیدار شدن از خواب، غذاخوردن، بازی کردن، مشق شب، کار‌ها و فعالیت‌های دیگر اختصاص دهند.

رژیم‌های غذایی

برخی از کار‌شناسان بهداشت بر این باورند برخی مواد غذایی نشانه‌های ADHD را کاهش می‌دهد. غذاهایی که حاوی پروتئین بالا هستند مانند تخم مرغ، گوشت، حبوبات، آجیل و... این مسأله را بهبود می‌بخشد. بهتر است به جای استفاده از کربوهیدرات ساده مانند آب نبات و نان سفید از کربوهیدرات‌های پیچیده مانند گلابی و نان سبوس دار استفاده کنند. برخی کار‌شناسان معتقدند کودکانی که علاقه زیاد به مصرف تنقلات دارند ممکن است به این اختلال مبتلا شوند در حالی که هنوز نقش افزودنی‌های مواد غذایی و تأثیر آن در این اختلال مشخص نشده است.

تلویزیون و بیش فعالی

ارتباط بین تلویزیون و ADHD هنوز نامشخص است، اما آکادمی اطفال امریکا گزارش می‌کند بهتر است کودکان خردسال در تماشای تلویزیون محدود‌تر شوند و کودکان زیر دو سال در طول روز دو ساعت به تماشای تلویزیون بنشینند و والدین برای توسعه مهارت‌ها و توجه کودکان بهتر است در فعالیت‌هایی مانند بازی، بلوک سازی، پازل و خواندن با او همراهی کنند. همچنین متخصصان نسبت به توجه مراقبت‌های دوران بارداری هشدار می‌دهند زیرا کودکانی که در معرض دود سیگار در دوران بارداری بوده‌اند دو برابر بیشتر به اختلال ADHD مبتلا می‌شوند. (مهدیه شایگان/ایران)

آنتی‌بیوتیک منجر به چاقی کودکان می‌شود

جام جم سرا: محققان دریافتند که قرار گرفتن در معرض انواع مختلف آنتی بیوتیک‌ها از جمله دارو، غذا یا حتی آب می‌تواند بدن را در برابر برخی از باکتری‌های مفید که ممکن است افراد را از بیماری‌های مزمن محافظت کند، پاک کند.

آن‌ها بیش از ۶۴۵۰۰ کودک آمریکایی بین سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۱۳ تا مدت ۵ سال تحت نظارت و پیگیری قرار دادند. تقریبا به ۷۰درصد بچه‌ها ۲ دوره آنتی بیوتیک در زمان ۲۴ ماهگی تجویز شده بود. تحقیقات مذکور نشان داد کودکانی که تجویز خوردن چهار یا بیشتر در این زمان را داشتند ۱۰ درصد نسبت به کودکانی که کمتر دارو مصرف کرده بودند، ‌بیشتر در معرض خطر چاقی در سن پنج سالگی قرار گرفتند.
محققان گفتند در همین حال، نوع آنتی بیوتیک‌ها نیز به نظر می‌رسد که اثراتی را بر نتیجه داشته باشد. (فارس)

کسی به فکر کودکان زخمی از مین نیست +عکس

جام جم سرا: وی افزود: «پارسال چهار پسر و سه دختر حین بازی در نزدیکی محل زندگی‌شان در روستای نشکاش روی مین رفته و با منفجرشدن مین این هفت کودک دچار آسیب‌دیدگی‌های شدید شدند که متاسفانه پس از گذشت یک سال از این ماجرا، هنوز هیچ‌کس به وضع درمانی و معیشتی این کودکان و خانواده‌هایشان رسیدگی نکرده است.» گوشه‌ای از زجر این کودکان در عکس‌ها ثبت شده است.

فرماندار مریوان تنها پنج کیلو روغن و پنج کیلو قند به خانواده کودکان زخمی از مین این شهرستان هبه کرده است. این در حالی است که آنها پول درمان ندارند. وکیل کودکان مین در مریوان با انتقاد از عدم رسیدگی فرمانداری وقت به وضع درمانی و معیشتی کودکان آسیب‌دیده در روستای نشکاش مریوان گفت: «کمک فرمانداری وقت به کودکان مین، اهدای صرفا پنج کیلو روغن و پنج کیلو قند به آنان بوده است.» (فرهیختگان)

---

*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر می‌شود.

درد پا در کودکان را جدی بگیرید

جام جم سرا به نقل از ایسنا: پزشکان به والدین توصیه می‌کنند که درد پای کودکان خود را تنها نشانه‌ای از رشد استخوان‌ها قلمداد نکنند و آن را هشداری برای ابتلا به بیماری‌های استخوانی و یا خطر بروز مشکلات مرتبط با زانو در آینده در نظر بگیرند.

پزشکان معتقدند گاهی اوقات درد پا از سن سه سالگی به بعد در کودک و اغلب به هنگام شب بروز می‌کند که اغلب والدین آن را درد ناشی از رشد استخوان‌بندی پاها به حساب می‌آورند اما توجه به این نکته ضروری است که این وضعیت نباید برای مدت زمان طولانی مورد غفلت قرار گیرد زیرا می‌تواند زنگ خطری برای ابتلای کودک به التهابات مفصلی در آینده باشد.

به گفته پزشکان، آرتریت روماتوئید اطفال (JVA) از جمله بیماری‌هایی است که در سنین پایین در میان کودکان شایع است و چندین مفصل را درگیر می‌کند. این بیماری باعث می‌شود مفاصل دچار التهاب و درد شوند هرچند علت دقیق این عارضه هنوز مشخص نیست.

به گزارش جام جم سرا به نقل از خلیج تایمز، برخی از متخصصان براین‌باورند که در بدنِ تعدادی از کودکان ژن‌هایی وجود دارند که آنان را در برابر ابتلا به این بیماری آسیب‌پذیر می‌سازند. همچنین سبک زندگی بی‌تحرک، چاقی و رژیم غذایی ناسالم روند از بین رفتن مفاصل را تسریع‌ می‌کند.

کودکان مبتلا به بیماری زمینه‌ای واکسن آنفلوآنزا بزنند

دکتر فریبا شیروانی در گفت‌و‌گو با جام‌جم با تاکید بر این‌که مناسب‌ترین زمان برای تزریق واکسن آنفلوآنزا ابتدای پاییز است، افزود: با شروع فصل سرما و شیوع عفونت‌های تنفسی، احتمال ابتلا به آنفلوآنزا افزایش می‌یابد، البته این بیماری تنها بیماری تنفسی نیست که کودک طی پاییز و زمستان با آن مواجه می‌شود، ولی پیشگیری از عوارض آنفلوآنزا با واکسیناسیون ممکن است. در کشورهای پیشرفته واکسن آنفلوآنزا را به کودکان از بالای شش ماهگی به‌طور سالانه تزریق می‌کنند، ولی در کشور ما تزریق این واکسن، اجباری نیست.

وی تاکید کرد: تزریق واکسن آنفلوآنزا در سنین شش ماه تا پنج سال در افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن ریوی مانند آسم، بیماری قلبی، کلیوی، کبدی، عصبی ـ عضلانی، دیابت، بیماری متابولیک و نقص ایمنی، در کسانی که برای مدت طولانی آسپیرین مصرف می‌کنند و زنانی که در فصل پاییز و زمستان احتمال دارد باردار شوند، ضروری است.

تصورات اشتباه درباره «بغلی شدن» کودکان

جام جم سرا به نقل از ایسنا: دکتر مهدی بیاتی درباره رفع نیازهای عاطفی کودکان و واژه‌ «بغلی کردن» آن‌ها گفت: عمدتا عوام و کسانی که دانش لازم در ارتباط با مسائل کودکان را ندارند و نیاز کودک به بغل کردن را درک نمی‌کنند مدعی می‌شوند اگر مادر زمان زیادی در طول روز کودک خود را در آغوش بگیرد وی در اصطلاح «بغلی» می‌شود. واژه بغلی شدن غلط است و هیچ پایه علمی ندارد.

بیاتی همچنین اظهار کرد: تمامی روان‌شناسان معتقدند «بغل کردن» و در آغوش گرفتن کودکان به خصوص در گروه سنی صفر تا دو سال از مهم‌ترین نیازهای عاطفی آنهاست. کودکان نیازهای عاطفی خود را با گریه کردن و رفتارهایی از این قبیل به والدین خود نشان می‌دهند.

این روان‌شناس ادامه داد: نقش مادر در شکل‌گیری اعتماد به‌نفس و عزت نفس کودک بسیار مهم‌تر از پدر است و یکی از مهم‌ترین راه‌های رفع نیاز عاطفی کودک در آغوش گرفتن و نوازش وی تا زمانی است که این نیاز در آن رفع شده و به آرامش برسد.

بیاتی رفتار والدین با کودک را «حالی به ‌حالی» عنوان کرد، و در این باره نیز گفت: زمانی که والدین بخصوص مادر، متناسب با حال خود با کودک رفتار می‌کنند این برخورد «حالی به حالی» است زیرا زمانی که حال خودشان خوب باشد با کودک مهربان بوده و او را بغل کرده و نوازش می‌کنند اما زمانی که حال مناسب ندارند با کودک نیز رفتار مناسبی نخواهند داشت. لذا زمانی که والدین متناسب با حال خود به پردازش نیازهای عاطفی کودک می‌پردازند باعث بهم ریختگی حوزه روانی کودک و دوگانگی رفتاری وی می‌شوند.

وی افزود: کودک در این شرایط نمی‌داند چه زمانی ممکن است از طرف مادر طرد شود و چه زمانی با استقبال عاطفی از طرف وی مواجه می‌شود به همین دلیل در آینده دچار استرس و اضطراب جدایی و مشکلات این‌چنینی می‌شود. در واقع عوام معتقدند که اگر مادر یا پدر زمان زیادی در روز کودک خود را درآغوش بگیرند او را در اصطلاح «بغلی» کرده‌اند و این موضوع باعث وابستگی‌های روحی وی در زندگی آینده و بزرگسالی ‌کودک می‌شود. این باور غلط است و در واقع عکس آن صادق است. باید سعی کنیم چنین باورهای غلطی را از اذهان مردم پاک کنیم زیرا اگر این نیاز در کودکی برطرف نشود باعث وابستگی‌های شدید عاطفی و روانی این فرد در بزرگسالی می‌شود.

این روان‌شناس در ارتباط با شکل‌گیری اعتماد در کودکان گفت: صفر تا دو سالگی زمانی است که اعتماد درکودک پایه‌ریزی می‌شود و وی به خود، والدین ودنیای اطراف اعتماد می‌کند. اگر در این سن به نیازهای عاطفی کودک پاسخ داده نشود وی دچار بی‌اعتمادی شده و این عدم اعتماد در بزرگسالی موجب شک، کم‌رویی و خجالتی شدن فرد می‌شود. وظیفه والدین محبت کردن و آماده کردن کودک برای ورود به زندگی اجتماعی با روحیه‌ای مناسب و شخصیتی متعادل است و این امر تنها از طریق رفع نیاز عاطفی و روانی کودک میسر می‌شود.

شایعترین بیماری‌های پوستی کودکان

بعضی از بیماری‌های پوستی هم درمانی ندارد و مشکلات زیادی برای خانواده‌ها و کودک به وجود می‌آورند. بیماری‌های پوستی در کودکان بسیار متنوع است. در این مطلب به مهم‌ترین و شایع‌ترین آنها اشاره می‌کنیم.

راش یا سوختگی در پای شیرخوار

سوختگی پای شیرخوار عمدتا در نواحی باسن و بین کشاله ران شایع است؛ یعنی محلی که نوزاد پوشک می‌شود. سوختگی ناشی از تحریک مواد موجود در ادرار و مدفوع کودک است که باعث تحریک پوست شیرخوار شده و با قرمزی و التهاب ظاهر می‌شود و کودک را بی‌قرار و ناراحت می‌کند. حتما باید بین سوختگی‌ها و عفونت‌های قارچی فرق قائل شد. قارچ‌های کاندیدایی به دلیل وجود رطوبت در منطقه می‌تواند روی عارضه بنشیند و علائمی شبیه به راش ایجاد کند. بهترین راه برای درمان، تعویض پوشک بچه بلافاصله بعد از دفع مدفوع یا ادرار وخشک نگه داشتن آن ناحیه است. استفاده از کرم‌های پوشاننده مانند زینک اکساید و کرم‌های سوختگی که مانند یک لایه محافظ روی پوست قرار می‌گیرند، کمک زیادی به درمان می‌کند. بعضی از مادران هنوز از پودر تالک استفاده می‌کنند که امروزه اصلا توصیه نمی‌شود. اگر التهاب بیش از اندازه باشد، استفاده از داروهای ضداستروئیدی ضعیف هم بسیار کمک‌کننده است و اگر شک به عفونت قارچ کاندیدا باشد، باید از کرم‌های ضدقارچ استفاده کرد.

اگزمای آتوپیک

این بیماری اغلب در شیرخواران و کودکان دیده می‌شود و شیوع آن رو به افزایش است و علت مشخصی هم برای آن یافت نشده؛ ولی احتمال می‌دهند تغییرات آب و هوا و آلودگی در بروز این بیماری نقش داشته باشد. بیماری اگزمای آتوپیک بیشتر در کودکانی دیده می‌شود که یک یا هر دو والدین‌شان سابقه آلرژی دارند. منظور از سابقه ابتلا به بیماری‌هایی مانند کهیر، اگزما، آسم و بیماری‌های تنفسی دیگر، تب یونجه، آب‌ریزش و التهاب بینی در فصل بهار است. در بیماری اگزمای آتوپیک در شیرخوارها، پوست تغییر شکل می‌دهد و به صورت زبر درمی‌آید. زبری بیشتر در گونه‌های شیرخوار وجود دارد و باعث بی‌قراری‌اش می‌شود.

اگزمای آتوپیک با بالا رفتن سن کودک تغییر مکان می‌دهد؛ یعنی انتشارات ضایعات تغییر می‌کند و از نواحی چین اندام‌ها به پشت اندام منتقل می‌شود و در سنین بعد از بلوغ معمولا به اگزمای دست محدود می‌شود. به این کودکان باید آموزش داد که مرتب نرم‌کننده‌ای که پزشک تجویز کرده روی پوست خود بمالند و از صابون‌های ملایم و غیرتحریک‌کننده استفاده کنند. چنین کودکانی را نباید زود به زود حمام برد. همه موارد گفته‌شده باعث می‌شود حملات بیماری محدودتر شود. داروهای ضدالتهاب هم در موارد شدید بیماری کمک‌کننده است. گاهی بیماری آن‌قدر شدید است که بیمار را بستری می‌کنند و از داروهای سیستمیک و خوراکی که تضعیف‌کننده دستگاه دفاعی بدن هستند استفاده می‌شود. بیماری درمان قطعی ندارد.

بیماری‌​ عفونی زرد زخم

از بیماری‌های عفونی شایع می‌توان به زرد زخم اشاره کرد. این عفونت ​ سال‌های گذشته به دلیل نبود بهداشت کافی بیشتر دیده می‌شد. امروزه این بیماری چندان عفونت نادری نیست و در فصل گرما شمار مبتلایان افزایش می‌یابد. این بیماری خطرناک است و ممکن است عوارض کلیوی ایجاد کند. زرد زخم در ابتدا محدود به پوست، سطحی و به صورت ضایعات مترشحه که خیلی زود خشک می‌شوند و تاول‌های خیلی ریز که دلمه می‌بندند دیده می‌شود. ضایعات بیشتر در سر و صورت و اندام کودکان ظاهر شده و کودکانی که اگزمای آتوپیک دارند، ممکن است درجاتی از زرد زخم را بروز دهند. درمان عفونت زرد زخم ساده است: شست‌وشو با صابون، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های خاص و داروهای خشک‌کننده و جلوگیری از تماس دیگران با زخم، بیماری را محدود می‌کند.

ویروس آبله مرغان

ویروس آبله مرغان بسیار مسری است و هر کسی که در برابر آن مصون نباشد، بسرعت ویروس به بدنش انتقال می‌یابد. تقریبا 100درصد افراد بر اثر تماس با فرد مبتلا به ویروس آلوده می‌شوند. عفونت آشکار دو هفته بعد از تماس بروز می‌کند. هر چه سن بیمار کمتر باشد بیماری شدت کمتری خواهد داشت و بهبود هم سریع‌تر خواهد بود.

گاهی آبله مرغان در کودکان آن‌قدر خفیف بروز می‌کند که تشخیص آن هم دشوار است و تصور می‌شود ضایعه‌ای بر اثر گزش اتفاق افتاده است. برای درمان از داروهای ضدویروس استفاده می‌شود. داروهای خشک‌کننده ضایعات تجویز می‌شود. استحمام مکرر به خوب شدن سریع بیماری کمک می‌کند. ضمن این که واکسن آبله مرغان هم وجود دارد.

گزش حشرات

گزش حشرات بخصوص در فصل گرما مشکلاتی برای کودکان ایجاد می‌کند. گزش ممکن است ضایعاتی خارش‌دار همراه با ترشح در اندام کودک ایجاد کند. اغلب حالت کهیری دارند و در وسط منفذی وجود دارد که به متخصص پوست کمک می‌کند علت را تشخیص دهد. برای درمان از داروهای ضدالتهاب استفاده می‌شود.

البته گزش حشرات در مواقع نادری ممکن است در کودک حساسیت شدیدی به نام شوک انافیلاکسی ایجاد کند که موردی اورژانسی است و اگر بموقع اقدام درمانی مناسبی انجام نشود، ممکن است منجر به فوت کودک هم بشود.

شپش سر

موجودات ریزی که در موی سر زندگی و بسرعت تخمگذاری می‌کنند و می‌توان تخم‌ها را در پایه موها مشاهده کرد. شپش همچنان در شهرهای بزرگ بخصوص در مهدهای​کودک‌ و دبستان‌ها دیده می‌شود و فقط محدود به مناطق روستایی با بهداشت پایین نیست. شپش سر با خارش شدید سر توام است. درمان فقط موضعی است و با شامپوهای مخصوص سر صورت می‌گیرد. مانند قدیم‌ها نیازی به تراشیدن موی کودک نیست. همه خانواده همراه با کودک باید درمان شوند. به مدرسه کودک هم باید اطلاع داده شود تا بقیه کودکان هم درمان شوند.

سرخک و سرخجه

هر دو بیماری با علائمی مانند راش‌های قرمز، ملتهب، ریز و زیرپوستی ظاهر می‌شوند. سرخک بیماری سختی است و گاهی ریه را درگیر می‌کند که ممکن است کشنده هم باشد. ولی سرخجه عوارض کمتری دارد. فرد مبتلا به سرخجه اصلا نباید به خانم‌های باردار نزدیک شود. همه مادران باردار باید از لحاظ مصونیت به سرخجه چک شوند، ضمن این که بیماری‌های ویروسی درمان خاصی جز درمان علامتی ندارند.

زگیل

این بیماری در کودکان و بزرگسالان بسیار شایع است. این عفونت ویروسی را ویروس پاپیلوما در بدن ایجاد می‌کند. زگیل در کودکان در اندام‌هاست و در بزرگسالان هم اغلب در اندام تناسلی وجود دارد که از طریق مقاربت منتقل می‌شوند. زگیل‌ها در کف پا به شکل مقاوم یا معمولی دیده می‌شوند. زگیل‌ها ممکن است منفرد یا به صورت تجمعی روی پوست دیده شود. سطح زبری دارند و بدون علامت‌اند. در کودکان معمولا در عرض دو سال تعداد زیادی از زگیل‌ها از بین می‌روند. برای درمان زگیل درمان‌ها متفاوتند و با درمان‌های موضعی تخریبی، دارویی و درمان‌های سنتی و غیرسنتی و روش‌های جراحی استفاده از فریز (منجمدکردن ضایعات) و کرایو‌تراپی (سوزاندن ضایعات) با لیزر می‌توان زگیل را از بین برد. ولی هیچ‌کدام نمی‌توانند تضمین کنند که ضایعه در آینده عود نخواهد کرد. (ضمیمه سیب)

دکتر کامران جزایری‌

متخصص بیماری‌های پوست و مو

کودکان بر​لبه تیغ اینترنت

جام جم سرا: تکنولوژی در همه جا حاضر است و کودکان همیشه و در همه جا در معرض آن قرار دارند. این کودکان هیچ تصوری از دنیای بدون آیفون‌ها و تبلت‌ها ندارند.

آمارهای ارائه شده توسط انجمن ملی پیشگیری از ظلم به کودکان (NSPCC) حاکی از آن است که 91 درصد از همه کودکان پنج تا پانزده ساله و تقریبا سه‌چهارم (74 درصد) از کودکان پنج تا هفت ساله در بخشی از دوران زندگی خود از اینترنت استفاده کرده‌اند. این آمارها نشان می‌دهند استفاده از اینترنت بدون توجه به سن به طور فزاینده‌ای رو به گسترش است.

کودکان در خط مقدم

کودکان اغلب در استفاده از تکنولوژی از والدین خود جلوتر و پیشتاز هستند. امروزه در رابطه بین کودکان و والدین تغییراتی ایجاد شده است؛ اغلب این کودکان هستند که به والدین خود نحوه استفاده از رسانه‌های مدرن را آموزش می‌دهند. بسیاری از پدران و مادران توانایی آن را ندارند که حتی قدمی از کودکان خود در این زمینه پیشی بگیرند. نگرانی در زمینه استفاده از تکنولوژی توسط کودکان رو به افزایش است، اما در هر حال مقابله با آثار نامطلوب تکنولوژی‌های مدرن و فشارهایی که از همه طرف کودکان را ملزم و مجبور به استفاده از تکنولوژی می‌کند، روز به روز سخت‌تر می‌شود.

تکنولوژی واقعا خوب است یا بد؟

بدون شک ابزار مدرن ارتباطی هم برای کودکان و هم برای والدین مفید است. کودکان با داشتن تلفن همراه می‌توانند همواره با والدینشان در تماس باشند و در صورت بروز هرگونه مشکلی به آنها تلفن بزنند. آنها با وجود رایانه‌ها و تبلت‌ها قادر خواهند بود به آسانی به بازی‌ها و اطلاعات آموزشی که مطالعات آکادمیکی آنان را تکمیل کرده و موضوعاتی خارج از برنامه‌های درسی را به آنان معرفی کند، دسترسی پیدا کنند.

از طرف دیگر تکنولوژی کارها را آسان کرده است. اگرچه این به خودی خود یک ویژگی مثبت نیست و والدین و آموزگاران باید نسبت به آن هوشیار باشند. برای نمونه امروزه از بسیاری از دانش‌آموزان خواسته می‌شود در کلاس با استفاده از تصاویر اینترنتی درس را توضیح داده یا با کمک رایانه کار کلاسی خود را انجام دهند.

در گذشته دانش‌آموزان باید این تصاویر را با دست می‌کشیدند. با وجودی که نقاشی وقت زیادی را از کلاس می‌گرفت، اما می‌توانست به کودکان کمک کند تا مهارت‌های دستی و خلاقیت و قوه تخیل خود را تقویت کنند. امروزه تکنولوژی کار را برای کودکان آسانتر کرده است، به این معنی که آنان دیگر مجبور نیستند برای انجام کارهای خود مهارت‌های اساسی مثل خلاقیت، وجدان کاری و تخیلات خود را تقویت کنند. اینجاست که باید گفت امکان یافتن راه‌حل مسائل با لمس تنها یک دگمه اگر باعث تقویت تنبلی شود، لزوما یک ویژگی خوب به شمار نمی‌آید.

پایان عصر معصومیت کودکانه

بسیاری از کودکان با استفاده از بازی‌های کامپیوتری و بهره‌گیری از صفحات فیسبوک با دوستانشان چت می‌کنند. به نظر عجیب می‌آید که کودکان در سنین بسیار پایین علاقه‌مند باشند ساعت‌ها وقت خود را پشت کامپیوتر و در صفحه فیسبوک هدر دهند تا بتوانند برای ارتباط با دوستانشان به روز باشند. بعضی از والدین معتقدند نگران‌کننده‌تر این است که معصومیت کودکان با استفاده از اینترنت آسیب می‌بیند و کودکان با نشستن پشت رایانه کودکی خود را قربانی می‌کنند.

از طرف دیگر کودکان به بخش‌های تاریک‌تر و ناپاک اینترنت دسترسی دارند و خود را در معرض خطراتی مثل بزرگسالان خطرناکی که با استفاده از کامپیوتر‌های بدون نظارت قصد بهره‌کشی از کودکان را دارند، قرار می‌دهند. علاوه بر این باوجود پیشرفت ابزار نظارت بر استفاده کودکان از اینترنت آمار NSPCC نشان می‌دهد 11 درصد از کودکان 9 تا16 ساله به تصاویر مستهجن دسترسی داشته‌اند.

باوجود شواهدی که نشان می‌دهد کودکان ترجیح می‌دهند به جای بیرون رفتن و فوتبال بازی کردن یا دویدن و بالا و پایین پریدن پشت میز کامپیوتر بنشینند و بازی کنند و به این ترتیب روز به روز تحرک کمتری داشته باشند محدود کردن زمان دسترسی کودکان به یارانه و جستجو در سایت‌های مختلف عاقلانه به نظر می‌رسد.

بد یا بدتر

هر کس کودک خردسالی در خانه دارد می‌داند این روزها و در زندگی پرمشغله امروزی ایجاد توازن بین نگهداری کودک و انجام انبوه کارهای خانه و بیرون از خانه چه کار دشواری است. در چنین شرایطی وقتی قرار است کودک را در جایی امن نگه داریم به نظر می‌رسد انتخاب تکنولوژی انتخابی از بین بد یا بدتر است. در هر حال باید بپذیریم دسترسی بیش از اندازه کودکانمان به رسانه‌های مدرن تبعاتی را در پی خواهد داشت، اما نباید انکار کرد استفاده از تکنولوژی تاثیر مثبت زیادی را نیز به همراه دارد​ و می‌تواند سطح زندگی را تا حد زیادی ارتقا دهد. پیشروی تکنولوژی غیرقابل اجتناب است، بنابراین مقاومت در برابر آن بیهوده به نظر می‌رسد. پدران، مادران و مربیان باید مزایا و محاسن استفاده از ابزارهای امروزی را به کودکان بیاموزند و در عین حال با جدیت دسترسی افراطی آنان را به اینترنت محدود ساخته و آنان را با تبعات خطرناک استفاده نابجا از اینترنت آشنا سازند. برای محافظت از معصومیت کودکانه نسل آینده لازم است در استفاده از تکنولوژی اعتدال و توازن رعایت شود. (ضمیمه چاردیواری)

مترجم: سعیده کافی

منبع: Governer technology