4 مرحله تحول علوم انسانی از زبان حداد عادل
اگر تحول علوم انسانی صورت نگیرد انقلاب به نتیجه نخواهد رسید
دانش > دانش - همشهری آنلاین:
رئیس شورای تحول علوم انسانی گفت: اگر تحول علوم انسانی صورت نگیرد انقلاب به نتیجه نخواهد رسید.
به گزارش تسنیم، غلامعلی حداد عادل رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی در همایش وحدت حوزه و دانشگاه که در دانشگاه تهران برگزار شد، با اشاره به ضرورت تحول علوم انسانی اظهار کرد: موضوع تحول علوم انسانی از مسائل اصلی انقلاب اسلامی است و بنده آنچنان به این موضوع اعتقاد دارم که معتقدم اگر تحول علوم انسانی صورت نگیرد انقلاب ما به نتیجه نخواهد رسید.
وی با بیان اینکه شعار وحدت حوزه و دانشگاه از شعارهای دائمی انقلاب است، خاطرنشان کرد: برخی از شعارها وابسته به شرایط است و با شرایط تغییر می‌کنند ولی شعار وحدت حوزه و دانشگاه از شعارهای پایدار است. تحول علوم انسانی یک پروژه نبوده بلکه یک فرآیند است. در پروژه یک زمانی معین میشود ولی پروسه و فرآیند مثل یک رودخانه همیشه جاری است.
حداد عادل افزود: با بیان اینکه مفهوم حوزه و دانشگاه به معنای دیدار صمیمی این دو قشر نبوده، بلکه دارای مفهوم بسیار عمیقی است، تصریح کرد: تحول علوم انسانی باید مدام بازنگری و اصلاح شود و این زمان‌هایی که در ذهن ما یک عمر است در تاریخ یک لحظه است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه بسیاری از جریانات سیاسی باطنا سکولار هستند، اظهار کرد: هیچ‌کدام از این جریانات به موضوع وحدت حوزه و دانشگاه قائل نیستند و از آن استقبال نکرده و مطلقا راجع به آن صحبت نمی‌کنند.
رئیس کارگروه تحول علوم انسانی در شورای انقلاب فرهنگی افزود: در عمق تفکر امام (ره) لازمه حکومت دینی، وحدت حوزه و دانشگاه است، یعنی اگر می‌خواهیم جامعه به صورت دینی اداره شود باید وحدت حوزه و دانشگاه محقق شود.
وی با بیان اینکه نتیجه‌گیری و تصمیم‌گیری راجع به هر چیزی تابع شناختی است که ما از آن داریم، تصریح کرد: علوم انسانی تابع این است که ما چه تعریفی از انسان داریم. اگر در تعریف انسان حقیقت روح و اختیار را برای او قائل باشیم یک نتیجه‌ای حاصل میشود و اگر به آنها قائل نباشیم نتیجه دیگری به وجود می‌آید.
حداد عادل اظهار کرد: موضوع وحدت حوزه و دانشگاه نه یک کار جناحی است و نه کار حوزه و دانشگاه، بلکه یک کار تمدن‌ساز است. اگر ما قرار است به تمدن اسلامی برسیم حتما باید در علوم انسانی به صورت آگاهانه مبانی، پیش‌فرض‌ها و اصول خود را انتخاب کنیم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه ما در شورای تحول علوم انسانی در 4 حوزه و از 4 منظر فعالیت می‌کنیم، گفت: اولین حوزه «برنامه درسی و محتوای آموزشی و کتاب‌ها» است که هم به صورت ساختاری و هم محتوایی به آن پرداخته میشود. تا به حال 50 برنامه درسی در شورای تحول علوم انسانی بحث و تصویب شده و بیش از 30 مورد آن به تایید وزارت علوم رسیده است.
رئیس کارگروه تحول علوم انسانی در شورای انقلاب فرهنگی افزود: دومین حوزه، «دانشجو» است که ما در این حوزه به کمیت و کیفیت دانشجو در تحول علوم انسانی می‌پردازیم و سومین حوزه «اساتید» بوده و چهارمین حوزه نیز «پایان‌نامه‌ها و مجلات پژوهشی» است که باید به کمک این موضوع بیایند.
وی 4 منظر این حوزه را «اسلامی‌سازی»، «بومی‌سازی»، «کارآمدی» و «روزآمدی» دانسته و تصریح کرد: ما معتقدیم تحول علوم انسانی باید همه‌جانبه باشد. در منظر روزآمدی ما می‌بینیم که بسیاری از برنامه‌های درسی در دانشگاهها هستند که در 30 سال گذشته هیچ تغییری نکردند.
حداد عادل افزود: کارآمدی باید در علوم انسانی به کمک مسائل جامعه بیاید و یک عده‌ای که به آنها تکنوکرات و فن‌سالار می‌گویند فکر می‌کنند با وارد کردن پول و ابزارهای مختلف مشکلات حل میشود در حالیکه خیلی از مسائل مانند اعتیاد به موضوع انسانی مربوط میشود. در موضوع بومی‌سازی هم باید علوم انسانی را به مشکلات خود معطوف کنیم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه برخی تصورشان از اسلامی‌سازی علوم انسانی غلط است، اظهار کرد: برخی فکر می‌کنند که ما دستور العملی را به اساتید صادر خواهیم کرد که فقط برخی مطالب را میتوانند تدریس کنند. یکی از اساتید از بنده پرسید آیا ما دیگر حق تدریس فلسفه غرب را نخواهیم داشت؟ بنده در پاسخ گفتم در این صورت آن فلسفه دیگر فلسفه نیست و در واقع ما چنین فکری نداشته و اتفاقا موضوع برعکس این است .ما گفتیم حالا که شما دارید فلسفه غرب را ترجمه می‌کنید ما بیاییم در کنار آن یک فلسفه اسلامی ایجاد کنیم.
رئیس کارگروه تحول علوم انسانی در شورای انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: ما در دبیرخانه شورای تحول 5 معاونت برای رئیس این دبیرخانه داریم. معاونت اول «کارگروهها» هستند که مانند کمیسیونهای مجلس بوده و همانطور که در صحن مجلس طرح و لایحه می‌آورند، 15 گروه این معاونت نیز برنامه‌هایشان را داخل این گروه می‌آورند.
وی معاونت دوم این شورا را معاونت «تالیف کتاب» دانسته و تصریح کرد: طبق بررسی های انجام شده، در فرآیند این تحول چندین هزار کتاب دانشگاهی و درسی علوم انسانی باید تالیف شود و ما در این زمینه با سازمان سمت تفاهمنامه امضاء کردیم.
حداد عادل با بیان اینکه معاونت سوم «امور اساتید» است افزود: معاونت امور اساتید در این فرآیند، موضوع را برای استادان توضیح داده و در این زمینه جلسات نقد و بررسی برگزارمی‌کند.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: معاونت چهارم «ارتباط با حوزه» است. در این شورا 50 درصد اعضا از حوزه و 50 درصد از دانشگاه بوده و روسای دانشگاه تهران و دانشگاه علامه طباطبائی (ره) نیز از اعضای این شورا هستند. همچنین معاونت پنجم معاونت «دانشجویی» است.
رئیس کارگروه تحول علوم انسانی در شورای انقلاب فرهنگی در پایان با بیان اینکه شورای تحول علوم انسانی، یک تجسم علمی و عملی در همکاری حوزه و دانشگاه است، خاطرنشان کرد: موضوع وحدت حوزه و دانشگاه به همان اندازه که نظری و فلسفی است، نیاز به مدیریت و اجرا دارد و با شعار دادن محقق نمی‌شود. شورای تحول علوم انسانی طبق فرمایش رهبر انقلاب یک کارگروهی است که هم آرمان‌گرا بوده و هم واقع‌بین است.
