مجله مطالب خواندنی

سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....

مجله مطالب خواندنی

سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....

سوره های چهار قل قرآن کریم برای در امان ماندن از چشم زخم

[ad_1]
مفیدستان:

چهار قل به چهار سوره قرآن کریم گفته می شود که با لفظ قل شروع می شود. چهار قل را برای رفع چشم زخم قاب کرده و به دیوار خانه آویزان می کنند.

چهار قل یا چارقل، که به «سُوَر قل» و «ذات القلاقل» نیز مشهورند شامل چهار سوره کوتاه از قرآن مجید است که هر یک از آنها پس از بسم الله الرحمن الرحیم با کلمه «قل» آغاز مى‌شوند. چهار قل عبارتند از: سوره کافرون، سوره اخلاص، سوره فلق و سوره ناس. در حدیثی از پیامبر (ص)، مشهور به‌ حدیث‌ ذات‌القلاقل‌، خواندن‌ چهار قل برای‌ تعویذ و در امان‌ ماندن‌ خود و فرزند و مال‌ از آسیب‌، توصیه‌ شده‌ است‌.

متن سوره های چهار قل

سوره کافرون

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

قُلْ یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ (١) لا أَعْبُدُ مَا تَعْبُدُونَ (٢) وَلا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ (٣) وَلا أَنَا عَابِدٌ مَا عَبَدْتُمْ (۴)وَلا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ (۵) لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ دِینِ (۶)

سوره اخلاص

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ (١) اللَّهُ الصَّمَدُ (٢) لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ (٣) وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ (۴)

سورة فلق

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ (١) مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ (٢) وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ (٣) وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِی الْعُقَدِ (۴) وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ (۵)

سورة ناس

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ (١) مَلِکِ النَّاسِ (٢) إِلَهِ النَّاسِ (٣) مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ (۴) الَّذِی یُوَسْوِسُ فِی صُدُورِ النَّاسِ (۵) مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ (۶)

چهار قل . چهار قل قرآن

خواص چهار قل

در یک‌ حدیث‌ نبوی‌، مشهور به‌ حدیث‌ ذات‌ القلاقل برای‌ تعویذ براى دفع چشم زخم، سحر، آفات و بلا و برطرف کردن دردها و بیماری‌ها و استعاذه تعویذ گفته شده و در امان‌ ماندن‌ خود و فرزند و مال‌ از آسیب‌، خواندن‌ این‌ چهار سوره‌ توصیه‌ گردیده است.

حضرت صادق (ع) فرموند:

هر کسی که هنگام رفتن به بستر خواب رود سوره «قُلْ یا أَیُّهَا الْکافِرُونَ» و «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» را بخواند خداى عزوجل بیزارى (و دورى) از آتش را برایش بنویسد.

از آیةالله بهجت سوال شد کسی که سحر یا همان جادو شده باشد یا دچار چشم زخم شده باشد برای باطل کرد سحر و دفع چشم‌زخم باید چه کاری انجام دهد؟ ایشان در پاسخ فرمودند: قرآن کوچک همیشه همراه خود داشته باشید، معوذتین (سوره‌های مبارکه فلق و ناس) را خوانده و با خود تکرار نمائید. آیه الکرسی را بخوانید و در منزل نصب کنید.

خواص سوره های چهار قل

سوره اخلاص - اولین سوره از چهار قل:

این سوره از توحید پروردگار و یگانگی او سخن می گوید و در چهار آیه کوتاه چنان توصیفی از یگانگی خداوند کرده است که نیازی به اضافه ندارد.

در فضیلت خواندن این سوره آورده اند که رسول اکرم فرمود: هرکه این سوره را تلاوت نماید گویی که یک سوم قرآن را تلاوت نموده است.

نیز در خبر آمده است که رسول خدا بر جنازه «سعد بن معاذ» نماز گزارد. در آن هنگام هفتاد هزار ملک، که جبراییل نیز در میان آنها بود بر جنازه او نماز گزاردند، رسول اکرم از جبراییل از علت حضور ملائک پرسید و او درپاسخ گفت: این میت کسی است که «قل هوالله» را در حال نشستن، ایستادن، سوارشدن و پیاده روی و رفت و آمد قرائت می نمود.

اگر این سوره را 1000 بار برای کسی که بی جهت به زندان افتاده بخوانند، او از زندان نجات پیدا می کند.

امام صادق (ع) فرمودند: کسی که به خدا و روز قیامت ایمان دارد، باید پس از نماز واجب خود سوره توحید را بخواند. کسی که این کار را انجام دهد، خداوند خیر دنیا و آخرت را به او عطا نموده و او و پدر و مادر و خواهران و برادرانش را می آمرزد.

امام صادق (ع) فرمودند: کسی که در یک روز، پنج نماز بخواند و سوره توحید را در آن قرائت نکند، به او می گویند: ای بنده خدا تو از نماز گزاران نیستی.

امام صادق (ع) فرمودند: اگر کسی در روز جمعه سوره توحید را نخواند و بمیرد، بر دین ابی لهب مرده است.

امام صادق (ع) فرمودند: کسی که بیمار یا گرفتار شود و در آن هنگام سوره توحید را نخواند و در آن بیماری یا گرفتاری مرگش فرا رسد، جهنمی است.

امیرالمومنین (ع) نقل می نماید که رسول خدا (ص) فرمودند: کسی که به هنگام خواب 100 بار سوره توحید را بخواند، خداوند گناهان 50 سال او را می بخشد.

امام صادق(ع) فرمودند: کسی که به بستر خواب رود و 11 بار سوره توحید را بخواند، خداوند او را در خانه اش و در خانه های اطرافش حفظ می نماید.

راوی می گوید از امیر المومنین (ع) شنیدم که فرمودند: کسی که پس از نماز صبح 11 بار «قل هو الله احد...» را بخواند، در آن روز گناهی از او سر نمی زند، گر چه شیطان خوار شود (یعنی شیطان هر چه تلاش کند، نتواند انسان را به گناه بکشاند و بدین ترتیب خوار می شود).

راوی می گوید از امام کاظم (ع) شنیدم که فرمودند: کسی که پیش از ملاقات با ظالمی «قل هو الله احد...» را بخواند، خداوند از روبرو، پشت سر، سمت راست، سمت چپ از او دفاع کرده و مانع رسیدن شری از طرف ظالم به او شده و خیر آن ظالم را نصیب او می نماید.

چهار قل . چهار قل قرآن کریم

سوره فلق – دومین سوره از چهار قل:

محتوای این سوره تعلیماتی است که خداوند به رسول اکرم به صورت خاص و به سایر مسلمانان به صورت عام، در زمینه پناه بردن به ذات پاک او از شر همه اشرار می دهد.

پیامبر اکرم در فضیلت تلاوت این سوره فرموده است: آیاتی بر من نازل شده است که همانند آنها نازل نشده و آن دو سوره فلق و ناس است.

همچنین از امام باقر (ع) منقول است که هرکه در نماز «وتر» (نمازی یک رکعتی است که در نافله شب بجا می آورند) سوره های فلق، ناس و اخلاص را بخواند به او گفته می شود: ای بنده خدا! بشارت باد بر تو، که خداوند نماز وتر ترا قبول کرد.

سوره ناس – سومین سوره از چهار قل:

در این سوره خداوند به پیامبرش به عنوان یک سرمشق و پیشوا و رهبر دستور می دهد که از شر همه وسوسه گران به خدا پناه برد. نقل است که در ایام بیماری پیامبر اکرم، جبرائیل نزد سر پیامبر نشست و میکائیل نزد پای او، جبرئیل سوره فلق را تلاوت کرد و پیغمبر را با آن در پناه خدا قرار داد و میکائیل سوره ناس را.

سوره کافرون – چهارمین سوره از چهار قل:

آنچه از این سوره به دست می آید آن است که مسلمین نباید در هیچ شرایطی در اساس دین و اسلام با دشمنان سازش کنند. از پیامبر اکرم نقل شده است که هر که این سوره را تلاوت کند گوئی ربع قرآن را خوانده است.

اگر این سوره را 3 بار بخواند مشمول این برکات می شود: از شرک مبرا شدن، بخشیده شدن گناهان او پدر و مادر و فرزندانش، سعادتمند شدن شهید مردن و شهید بر انگیخته شدن دور ماندن از گزند شیطان، در امان ماندن از وحشت قیامت، حفظ در هنگام در خواب، برآورده شدن حاجات


گردآوری: مجله اینترنتی ستاره


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

چگونه از چشم زخم دیگران در امان باشیم؟ آکاچشم زخم در قرآن جلوگیری از چشم زخمچشم زدن جلویگری از چشم زدندرمان چشم زخمچشم زخمرفع فضیلت خواندن سوره های قرآن خیر و سلامفضیلتخواندنسورهپنجاه و ششمین سوره قرآن واقعه نام دارد که مکی و آیه دارداز رسول گرامی اسلام صلی الله اسلام کوئست مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعیمعجزه آلبوم صوتی تلاوت و ترجمه قرآن کریماین سوره که دویست و هشتاد و شش آیه دارد، در مدینه نازل شده و بزرگ‌ترین سوره‌ی قرآن استدعاها و اذکار الهی دفع بلا و آفت و محفوظ ماندندعا برای محفوظ ماندن از بلاها از حضرت صادق علیه السلام روایت شده است که هر که در صبح دعاها و اذکار الهی محبت و مسخر کردن و آشتی و صلحوبلاگ انواع دعا و ذکر و خواص ایات قران کریم و مطالب مذهبیآداب حمام رفتن از منظر امام رضاع و سایر امامان معصومآداب حمام رفتن در دین مبین اسلام، معنویت و نظافت ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند و ذکر یونسیه این ذکر شریف اثر بسیار عجیبی در …دیدن اموات و مردگان در خواب چه سوره ها یا دعاهایی بخوانیم؟ جهنم و عبور از آن مؤمنان المصباحبله، اینکه از طریق علم نجوم که طالع بینی بخشی از آن را تشکیل می دهد، بتوان به حقایقی اخبار تکان‌دهنده از جلسات عرفان حلقه محمد علی طاهریسوء استفاده های جنسی از زنان در محیط های کاری ایران چگونه از چشم زخم دیگران در امان باشیم؟ آکا چشم زخم در قرآن جلوگیری از چشم زخمچشم زدن جلویگری از چشم زدندرمان چشم زخمچشم زخمرفع چشم دعاها و اذکار الهی دفع بلا و آفت و محفوظ ماندن دعا برای محفوظ ماندن از بلاها از حضرت صادق علیه السلام روایت شده است که هر که در صبح سه فضیلت خواندن سوره های قرآن خیر و سلام فضیلتخواندن پنجاه و ششمین سوره قرآن واقعه نام دارد که مکی و آیه دارداز رسول گرامی اسلام صلی الله علیه اسلام کوئست مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعی معجزه آلبوم صوتی تلاوت و ترجمه قرآن کریم آلبوم صوتی تلاوت و ترجمه کل قرآن در آلبوم تلاوت و ترجمه کامل سی جزء قرآن،پک سی تایی سی دی دعاها و اذکار الهی محبت و مسخر کردن و آشتی و صلح دعا برای محبت این عمل بسیار قریب و عجیب است در محبت سوره فاتحه الکتاب را بر قند بخواند و آداب حمام رفتن از منظر امام رضاع و سایر امامان معصوم آداب حمام رفتن در دین مبین اسلام، معنویت و نظافت ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند و گواه این المصباح بله، اینکه از طریق علم نجوم که طالع بینی بخشی از آن را تشکیل می دهد، بتوان به حقایقی دست یافت علوم غریبه اسرار دعا و طلسم گشایش بخت شفای بیماری ایجاد محبت علوم غریبه دفع سحر از منزل بازشدن شخص بسته طالع بینی اعداد یافتن اشیا گمشده ابطال سحر رفع ذکر یونسیه این ذکر شریف اثر بسیار عجیبی در رفع غم و اندوه دارد دیدن اموات و مردگان در خواب چه سوره ها یا دعاهایی بخوانیم؟ جهنم و عبور از آن مؤمنان هم از


ادامه مطلب ...

بیش از 9 هزار نفر در طرح تربیت حافظان قرآن کریم در همدان شرکت دارند

[ad_1]

همدان - ایرنا - معاون فرهنگی و اجتماعی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان همدان گفت: بر اساس سهمیه استان در سالجاری بیش از 9 هزارو 600 نفر در طرح تربیت حافظان قرآن کریم شرکت کرده اند .

www.irna.ir

تبیان به نقل از حجت الاسلام حسن رضوی روز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: برای اجرای این طرح از 100 مربی آموزش خبره و آموزش دیده که گواهی اتمام دوره مربی گری قرآن مجید از مرکز تربیت مربی سازمان اوقاف کشور را کسب و حداقل پنج جزء از قرآن کریم را حفظ کرده اند استفاده شده است.
وی ادامه داد: طرح تربیت حافظان قران در جوار بقاع متبرکه، مساجد، حسینیه ها، کانون‌های حفظ قرآن کریم و غیره انجام می‌شود و از ابتدای سال جاری 200 کلاس قرآنی در رده های سنی مختلف در مناطق شهری و روستایی و بقاع متبرکه استان برپا شده است.
وی گفت: در راستای مدیریت و ارتقای کیفی برنامه ها و طرح های قرآنی، وظیفه ارزیابی و نظارت بر برنامه ها بر عهده موسسه قرآنی ندای ملکوت گذاشته شده و در این راستا ستاد مرکزی حفظ قرآن کریم با مشارکت این موسسه تشکیل شده است.
معاون فرهنگی و اجتماعی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان همدان با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب همواره بر ترویج فرهنگ الهی قرآن کریم در سطح جامعه تاکید داشته اند اظهار کرد: منویات رهبر فرزانه انقلاب در راستای تحقق نهضت تربیت و آموزش 10 میلیون قاری و حافظ قرآن کریم در سطح جامعه اسلامی در راس تمامی برنامه های فرهنگی ادارات اوقاف و امور خیریه استان همدان قرار دارد.
حجت الاسلام رضوی تصریح کرد: در 9 ماهه سالجاری یک میلیارد ریال به عنوان حق الزحمه مربیان و اختصاص جوایز به نفرات برتر در زمینه های قرآنی در سطح واحدهای اوقاف و امور خیریه استان همدان هزینه شده است .
وی همچنین با بیان اینکه آزمون طرح بزرگ حفظ قرآن کریم به عنوان بزرگ ترین رویداد قرآنی جهان اسلام در ششم اسفند ماه سالجاری همزمان با سراسر کشور در همدان برگزار می شود گفت: افراد شرکت کننده در طرح تربیت حافظان قرآن کریم می توانند در این طرح که در 11 رشته حفظ یک ،2 و سه جزء قرآن کریم ، حفظ موضوعی، حفظ ترتیبی و سایر دروس مرتبط با حفظ قرآن کریم در هشت حوزه امتحانی برگزار می شود شرکت کنند.
معاون فرهنگی و اجتماعی اداره کل اوقاف استان همدان اظهار داشت: طبق دستور‌العمل سازمان اوقاف و امور خیریه کشور به شرکت کنندگانی که در این آزمون امتیاز بالای 70 را کسب کنند گواهینامه مرتبط با طرح حفظ قرآن مجید اعطا می شود و به قید قرعه به تعداد 15 نفر از شرکت کنندگان در این طرح جوایز نفیسی شامل کمک هزینه سفر به حج عمره – عتبات عالیات و مشهد مقدس اهدا می شود.
طرح تربیت حافظان قرآن کریم براساس منویات رهبر معظم انقلاب مبنی بر تربیت 10 هزار حافظ قرآن کریم از اوایل تیرماه سال 91 برای ترویج فرهنگ حفظ قرآن در بین جوانان و نوجوانان کشور آغاز شد.


منبع:
www.irna.ir
برگزاری آزمون طرح تربیت حافظان قرآن کریم در 20 شهرستان گیلان

برگزاری آزمون طرح تربیت حافظان قرآن کریم در 20 شهرستان گیلان

فهم قرآن؛ ضروری ترین نیاز فرهنگی جامعه

فهم قرآن؛ ضروری ترین نیاز فرهنگی جامعه

بانویی که با شنیدن حافظ قرآن شد

بانویی که با شنیدن حافظ قرآن شد

حفظ قرآن همراه با بصیرت افزایی در جامعه ترویج شود

حفظ قرآن همراه با بصیرت افزایی در جامعه ترویج شود


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

استخدام نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران …استخدامنیرویدریاییارتشاستخدام نیروی دریایی ارتش در مصاحبه استخدامی چه می پرسند؟ سوالات رایج در آزمون های وبلاگ تخصصی حقوق ایرانحفظ قرآن راه نجات چند محکوم به اعدام در زندان مرکزی اصفهان به گزارش گروه دریافت خبر راه مشاوررئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، با تاکید بر اینکه حدود نفر از رتبه‌های برتر کنکور جزئیات همه برنامه‌های تلویزیون در نوروز ۹۵دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد راه مشاورعلی اصغر ایزدی روز یکشنبه در گفت وگو با ایرنا افزود این امکان با هدف آشنایی دانش سامانه ضمن خدمت فرهنگیان سامانه جامع مدیریت …سامانهضمنخدمتفرهنگیاناحمد حسن زاده از شهرستان دلفان قظ نظر سوال چرا معلما نی که بیش از از قهرمان و شعار، تا بی قهرمانی و شعور در فرهنگ و همزمان عواطف ما ، شخصیت قهرمان که پایگاه اطلاع رسانی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیروی … شنبه امیر دریادار سیاری مردم در دی نشان دادند انقلاب اسلامی ایران چه پشتوانه استخدام نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران استخدام استخدامنیرویدریایی استخدام نیروی دریایی ارتش در مصاحبه استخدامی چه می پرسند؟ سوالات رایج در آزمون های وبلاگ تخصصی حقوق ایران حفظ قرآن راه نجات چند محکوم به اعدام در زندان مرکزی اصفهان به گزارش گروه دریافت خبر راه مشاور رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، با تاکید بر اینکه حدود نفر از رتبه‌های برتر کنکور، این راه مشاور علی اصغر ایزدی روز یکشنبه در گفت وگو با ایرنا افزود این امکان با هدف آشنایی دانش آموزان و جزئیات همه برنامه‌های تلویزیون در نوروز ۹۵ به گزارش خبرگزاری فارس، ویژه برنامه‌های نوروزی شبکه‌های سیما عمدتا از اسفند آغاز می شود از قهرمان و شعار، تا بی قهرمانی و شعور در فرهنگ و همزمان عواطف ما ، شخصیت قهرمان که عادتا در سامانه ضمن خدمت فرهنگیان سامانه جامع مدیریت آموزش و یادگیری سامانهضمنخدمت احمد حسن زاده از شهرستان دلفان قظ نظر سوال چرا معلما نی که بیش از سال پایگاه اطلاع رسانی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیروی دریایی شنبه امیر دریادار سیاری مردم در دی نشان دادند انقلاب اسلامی ایران چه پشتوانه عظیمی


ادامه مطلب ...

چاپ نفیس قرآن کریم همراه با ۴ ترجمه کهن رونمایی شد

[ad_1]

چاپ نفیسی از قرآن کریم با چهار ترجمه کهن طی مراسمی با حضور اصحاب اندیشه و قرآن‌پژوهان و نیز اهالی فرهنگ در موزه هنرهای دینی امام علی(ع) رونمایی شد.

چاپ نفیس قرآن کریم

تبیان به نقل از گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از  روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی مراسم رونمایی از چاپ نفیس قرآن کریم با چهار ترجمه کهن فارسی ۲۵ آذرماه طی مراسمی با حضور حجت‌الاسلام محمدی دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور و غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در محل موزه هنرهای دینی امام علی(علیه السلام) در تهران برگزار شد.

این کتاب نفیس که توسط انتشارات نشر نو به چاپ رسیده است، نخستین قرآن با چهار ترجمه متفاوت از قرون چهارم و ششم هجری (طبری، سورآبادی، میبدی و ابوالفتوح رازی) است.

غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در مراسم رونمایی از چاپ نفیس قرآن کریم با چهار ترجمه کهن، ضمن گرامیداشت هفته وحدت و همچنین میلاد پیامبر اسلام(صلی الله و علیه وآله) و امام جعفر صادق(علیه السلام)، انتشار این ترجمه از قرآن را در این ایام به فال نیک گرفت و ابراز امیدواری کرد که این اثر که از سوی انتشارات نشر نو به مدیریت محمدرضا جعفری منتشر شده است، رحمتی باشد به روح پدر ایشان زنده‌یاد عبدالرحیم جعفری.

وی با بیان اینکه این چنین ترجمه‌های قرآن، گنجینه ارزشمندی برای زبان فارسی هستند، گفت: فایده آنها در درجه اول از جهت اتباع آنها به واژگان کهن فارسی است؛ این ترجمه‌ها آنقدر از لحاظ واژگانی اهمیت دارند، از لحاظ نحوی اهمیت ندارند، چون مترجمان در نحو، آزادی عمل را آگاهانه از خودشان سلب کرده بودند و از ساختار عبارات قرآنی متابعت می‌کردند. آنها بر واژگان اصرار داشتند تا حتی‌الامکان آنها را به فارسی برگردانند.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: علاقه مترجمان کهن به برگرداندن کلمه به کلمه به زبان فارسی یقیناً بیش از علاقه امثال بنده و شما بوده است؛ علتش این است که آن‌ها از زمانی شروع به کار ترجمه قرآن کردند که هنوز آمیزش زبان فارسی و عربی به صورت امروزی اتفاق نیفتاده است.

حدادعادل تصریح کرد: وقتی نوح‌ ابن منصور سامانی می‌خواست در ماوراءالنهر قرآن را به فارسی برگرداند، اول استفتاء کرد و اجازه گرفت که آیا می‌شود قرآن را به فارسی ترجمه کرد یا نه؟ صرف‌نظر از مَشرب وفقهی که این کار را جایز بداند یا نداند، علت این احتیاط این بود که او (و همچنین آنها) نگران بودند که قرآن در ترجمه تبدیل به کتاب دیگری شود و از عظمت کلام خدا کاسته شود. این احتیاط در روز اول دغدغه‌ای برای مترجم ایجاد می‌کرد که بداند مختصر بی‌توجهی در ترجمه قرآن و یا کم و زیاد کردن کلمه‌ای در ترجمه، درواقع کم و زیاد کردن سعادت دنیوی و اُخروی مسلمانان است.

یکی از وظایف ما در حوزه زبان و ادبیات فارسی، امروزه توجه به گنجینه‌های قدیمی است که به برکت ترجمه قرآن برای ما به یادگار مانده‌اند؛ قبل از انقلاب کارهایی در این زمینه صورت گرفت و حتی در دوره قاجار، تفسیری مانند ابوالفتوح رازی یک سال قبل از درگذشت مظفرالدین شاه به چاپ رسید. استادانی در دانشگاه و بزرگانی از علمای دین به ترجمه پرداختند، اما شاهد بودیم که توجه به ترجمه‌های قرآن در دانشکده‌های ادبیات و محافل ادبی از حیث تولید پایان‌نامه‌های علمی، در حاشیه بود.

رئیس بنیاد سعدی سپس گفت: ما کجا سراغ داریم متن مفصلی مثل قرآن که شامل انواع مسائل معنوی یا الهیاتی، توحیدی، سیاسی، فقهی، احکامی و همچنین داستان‌های انبیاء؟ اما این متن مفصل ۱۱۰۰ سال پیش در کشور ما با دقت و انضباط مثال‌زدنی به فارسی برگردانده شد. مجموع این احتیاط‌ها و احترام‌ها سبب شد که امروزه زبان فارسی به گنجینه‌ای از واژگان کهن دسترسی داشته باشد آن هم به برکت ترجمه‌های قرآن. این سرمایه بزرگی برای ماست تا زبان فارسی را توسعه دهیم و آن را تازه نگه داریم.

حدادعادل خاطرنشان کرد: نظر به احتیاطی که مترجمان آن دوره در برگرداندن قرآن به زبان فارسی انجام می‌دادند، ترجمه طبری تبدیل به الگوی ماندگار ترجمه در زبان فارسی شد و این اولین ترجمه، سرمشق همه مترجمان بعدی شد و آنها هنرشان را تنها در اصلاح برخی واژگان و رفع ابهام از برخی اصطلاحات به کار می‌بردند.

وی افزود: تنها در صد سال اخیر است که با تحولی که در زبان فارسی و همچنین تحولی که در نگاه به دین پدید آمد، ترجمه فارسی هم دچار تحول بنیادین شد و رشد سریعی پیدا کرد. هر چه ما از ترجمه‌های کهن جلوتر آمده‌ایم، درصد واژه‌های عربی در ترجمه قرآن بیشتر شده است؛ در ترجمه طبری ۹۵ درصد واژه‌ها فارسی است در حالی که در ترجمه‌های امروزی شاید تنها ۵۰ درصد فارسی باشند و ۵۰ درصد مابقی، عربی هستند. اما از جهت دیگر ما از تسلط ساختار نحوی زبان عربی به فارسی، هر چه از قدیم به سمت امروز حرکت کردیم، نحو، فارسی و واژگان هم آمیخته‌ای از فارسی و عربی شدند.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی سپس گفت: یکی از وظایف ما در حوزه زبان و ادبیات فارسی، امروزه توجه به گنجینه‌های قدیمی است که به برکت ترجمه قرآن برای ما به یادگار مانده‌اند؛ قبل از انقلاب کارهایی در این زمینه صورت گرفت و حتی در دوره قاجار، تفسیری مانند ابوالفتوح رازی یک سال قبل از درگذشت مظفرالدین شاه به چاپ رسید. استادانی در دانشگاه و بزرگانی از علمای دین به ترجمه پرداختند، اما شاهد بودیم که توجه به ترجمه‌های قرآن در دانشکده‌های ادبیات و محافل ادبی از حیث تولید پایان‌نامه‌های علمی، در حاشیه بود.

حدادعادل با ارزیابی وضعیت ترجمه‌های قرآن بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تأکید کرد: بعد از انقلاب و به اقتضای اینکه حکومت، جمهوری اسلامی شد، قرآن در متن توجه قرار گرفت و ترجمه‌های قرآن و قرآن‌پژوهی، میراث گسترده‌ای پیدا کرد. گمان می‌کنم در چهار دهه اخیر حدود هزار پایان‌نامه قرآنی در مقاطع ارشد و دکتری تهیه و دفاع شد و اساساً یکی از تحولات شگرف در این سال‌ها، روی‌آوری به ترجمه قرآن و روزافزون شدن آن بوده است.

وی که با مؤسسه ترجمان وحی هم که کارش ترجمه قرآن به زبان‌های مختلف جهان است، همکاری دارد، گفت: این مؤسسه در سال ۱۳۷۳ تأسیس شد، آمار ترجمان وحی به ما می‌گوید که ۲۱۰ ترجمه از قرآن کریم به زبان اردو صورت گرفته است و مقام دوم با ۱۷۵ ترجمه در اختیار زبان فارسی است، اما فارسی این امتیاز را دارد که اولین زبانی است که قرآن به آن زبان ترجمه شده است. بر اساس این آمارها، ۱۵۷ ترجمه از قرآن به انگلیسی و ۱۱۵ ترجمه هم از آن به ترکی استانبولی صورت گرفته است.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی به اشتیاق ایرانی‌ها به فراگیری قرآن اشاره کرد و یادآور شد: از بین کشورهای غیر عرب‌زبان، این ایران و ایرانی‌ها بودند که هر وقت خواسته‌اند و بخواهند به عربی صحبت کنند و یا شعر بسرایند، از همه گویشوران زبان‌های دیگر موفق‌تر بوده‌اند.

حداد عادل با بیان اینکه از میان ۱۷۵ ترجمه صورت گرفته از قرآن به فارسی، تنها ۱۰۰ ترجمه کامل بوده و مابقی جزءهایی از قرآن را شامل می‌شوند، تأکید کرد: می‌شود حدس زد که ۵۰ ترجمه از این ۱۰۰ ترجمه مربوط به ۷۰ سال اخیر بوده است و همچنین می‌شود گفت ۴۰ ترجمه از این ۱۰۰ ترجمه مربوط به چهار دهه اخیر یعنی بعد از انقلاب اسلامی بوده است و این نشانه روی‌آوری به قرآن در بعد از انقلاب است.

وی همچنین با اظهار تأسف از اینکه هنوز هم که هنوز است زمانی که قرآن در مجالس و محافل خوانده می‌شود، ترجمه آن خوانده نمی‌شود، گفت: من همیشه در آرزو و حسرت این بوده‌ام که هر جا که قرآن خوانده می‌شود، ترجمه قرآن هم خوانده شود؛ البته زمانی که مسئولیت ریاست مجلس را بر عهده داشتم، سعی کردم در جلسات مجلس زمانی که قرآن خوانده می‌شود، حتماً ترجمه آن هم تلاوت شد.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی یادآور شد: بسیاری از بی‌اعتقادی‌ها، بدفهمی‌ها، خرافات و افراط و تفریط‌ها در کار دین، ناشی از آن است که ما با متن قرآن ارتباط نداریم. اگر گفتمان‌ حاکم بر فضاهای مذهبی ما قرآنی شود، بسیاری از مشکلات دینی ما اصلاح می‌شود، چون قرآن، نور و حقیقتی است که خودش، برهان خودش است.

وی در پایان با بیان اینکه واژگان قرآنی که در ترجمه‌ها آمده است، آنقدر وسیع و پراهمیت بوده که ما هم‌اکنون چندین فرهنگ لغت مربوط به این حوزه در زبان فارسی داریم، به قرائت آیه «اللهٌ نور السماواتِ والارض و...» پرداخت و در ادامه ترجمه طبری از این آیه و سپس ترجمه خود از همین آیه را برای حاضران در این مراسم خواند و در عین حال به بزرگانی مانند طبری و سایر مترجمان، ادای دِین و احترام کرد و گفت: اگر آن ترجمه‌ها نبود، یقیناً ترجمه‌های قرآن به زبان امروزی هم پدید نمی‌آمد.

در پایان این مراسم و پس از سخنرانی جمعی دیگر از حاضران، چاپ نفیس قرآن کریم با چهار ترجمه کهن که از سوی انتشارات نشر نو به چاپ رسیده است، رونمایی شد.

بنابراعلام این خبر، چاپ نفیسی از قرآن کریم با چهار ترجمه کهن با همکاری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، موزه هنرهای دینی امام علی (علیه السلام)، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بنیاد بین‌المللی قرآن کریم، فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام) منتشر شده است.


منبع:

خبرگزاری مهر


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی …کتابخانه،موزهوبرای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی بافران بافرانبافران اِخ دهی است از بخش حومه ٔ شهرستان نائین که در هزارگزی جنوب خاور نایین متصل کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی ویکی‌پدیا کتابخانه،موزه برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا بافران بافران استفاده مطالب با ذکر نام منبع سایت جامعه مجازی بافرانیان موجب امتنان است é é é


ادامه مطلب ...

بررسی وحیانی بودن الفاظ قرآن کریم با تأکید بر خطبه‌ی 186 نهج‌البلاغه

[ad_1]
نبوت و اوصاف پیامبر (ص) در شرح ابن‌میثم بحرانی

نبوت-و-اوصاف-پیامبر-(ص)-در-شرح-ابن‌میثم-بحرانیدر بحث نبوت و اوصاف پیامبر در نهج‌البلاغه عناوینی همچون گزینش پیامبران، بعثت و اهداف، بازتاب بعثت، اوصاف ادامه ...

پیوند توحید با زندگی سالم در نهج‌البلاغه

پیوند-توحید-با-زندگی-سالم-در-نهج‌البلاغهیکی از شاخصه‌های مهم زندگی سالم در نهج‌البلاغه، توجه دادن به مهمترین رکن دین اسلام، یعنی اصل توحید است. ادامه ...

بررسی وحیانی بودن الفاظ قرآن کریم با تأکید بر خطبه‌ی 186 نهج‌البلاغه

بررسی-وحیانی-بودن-الفاظ-قرآن-کریم-با-تأکید-بر-خطبه‌ی-186-نهج‌البلاغهقرآن کریم منشور بی‌بدیل آسمانی است که در پرتو تبیین عترت، کمال و سعادت را برای انسان به ارمغان خواهد ادامه ...

فرابشری بودن ادراک خداوند در نهج‌البلاغه

فرابشری-بودن-ادراک-خداوند-در-نهج‌البلاغهدر این مقاله براساس منابع منقول و به طور خاص کلام علی (علیه‌السلام) و با استفاده‌ی از آن به تبیین و تنقیح ادامه ...

معناشناسی توحید در نهج‌البلاغه

معناشناسی-توحید-در-نهج‌البلاغه«توحید» به معنای «واحد» دانستن خداوند است. «واحد» در زبان عرب متحمل معانی گوناگون می‌باشد. در کلمات امیرمؤمنان ادامه ...

پژوهشی در کتاب «الهیات در نهج‌البلاغه»

پژوهشی-در-کتاب-الهیات-در-نهج‌البلاغهیکی از کتاب‌هایی که موضوع الهیات را در نهج‌البلاغه مورد بررسی همه جانبه قرار داده، کتاب «الهیات در نهج‌البلاغه» ادامه ...

مفهوم تجلی الهی در نهج‌البلاغه

مفهوم-تجلی-الهی-در-نهج‌البلاغهشناخت منحصر به دین نیست. شناخت حقیقی توسط عقل و اندیشه بدست می‌آید. شناخت خداوند نیز از راه عقل و اندیشه ادامه ...

حقیقت‌گویی به قدرت

حقیقت‌گویی-به-قدرتدر اواسط دهه‌ی 1960 ، درست کمی قبل از اینکه مخالفت با جنگ ویتنام کاملاً پر طنین و فراگیر شود، با دانشجوی ادامه ...

روشنفکر در تعبید: طرد شد‌گان و در حاشیه قرار گرفتگان

روشنفکر-در-تعبید-طرد-شد‌گان-و-در-حاشیه-قرار-گرفتگانتبعید یکی از غم‌انگیزترین سرنوشت‌هاست. تبعید، قبل از دوران مدرن مجازات وحشتناکی به شمار می‌رفت، زیرا ادامه ...


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

بررسی وحیانی بودن الفاظ قرآن کریم با تأکید بر خطبه‌ی بودن الفاظ قرآن کریم با بررسی وحیانی بودن الفاظ قرآن کریم با تأکید بر خطبه‌ی بررسی موضوعات اقتصادی از منظر قرآن کارآفرینی …قرآن کریم نهج البلاغه کارآفرینی در منظر وحیانی قرآن کریم قرآن کریم با تأکید بر کنگره بین المللی نهج البلاغه با محوریت عهدنامه …دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم وحیانی إسراء قلم با تأکید بر نهج البلاغه توسط فهرست خطبه ها و حکمت های نهج البلاغهاستاد کریم نهج البلاغه تماس با ما خطبه هاى نهج البلاغه شگفتیهای ریاضی قرآناز آن جایی که این مقاله با تأکید بر الفاظ قرآن بر چه قرآن کریم ۲ نهج البلاغه دانلود رایگان کتاب نهج البلاغهدانلودرایگاندانلود رایگان کتاب نهج البلاغه تفسیر آیه به آیه قرآن کریم این کتاب مشتمل بر شگفتیهای ریاضی قرآن نهج البلاغه می‌توان وحیانی بودن این با تأکید بر بحث قرآن کریم ۲ نهج البلاغه ۳ روش تحقیق موضوعات اخذ شده در رشته تفسیر وعلوم قرآن … وحیانی بودن الفاظ قرآن از منظر قرآن و عهدین با تأکید بر قرآن در نهج البلاغهمتن نهج البلاغه با ترجمه استاد حسین انصاریان سنیقرآن کریم قرآن قرآن کریم نهج البلاغه مردم با آن جناب بر پایگاه تخصصی نهج البلاغه نهج البلاغهاخلاق علوی با تأکید بر نهج البلاغه و بررسی تبرّی در قرآن کریم، نهج البلاغه و بررسی وحیانی بودن الفاظ قرآن کریم با تأکید بر خطبه‌ی نهج‌البلاغه


ادامه مطلب ...

نقد و بررسی دو اتفاق اخیر از نگاه قرآن کریم

[ad_1]

در چند روز اخیر دو اتفاق افتاد که باعث ناراحتی و تاسف شنوندگان و ببیندگان آن دو اتفاق شد.
یکی روایتی را بیان می کند بدون در نظر گرفتن صحت و سقم آن و تحلیل اشتباهی که از آن ارائه می دهد. و دیگری در پاسخ به او در مجلسی معنوی اعتراض کرده و ناسزا می گوید. حال آن که وی لباس دین به تن دارد و اهل علم می باشد. یقینا این دو عمل ناپسند می باشد و مورد رضای خداوند نیست.

علیرضا تقوی زاده - بخش قرآن تبیان

عرفه

بخشی از آموزه های اخلاقی و رفتاری قرآن کریم و روایات معصومین (علیهم السلام) به معاشرت های مسلمین با همکیشان و غیر همکیشان خود تعلق گرفته اســت. و در بین آیات و روایات بیشترین تاکید بر حسن معاشرت های کلامی و پرهیز از آفات کلامی اســت که ممکن اســت گریبانگیر مسلمین شود. اسلام زبان را مهمترین عضوی می داند که می تواند بیشترین تاثیر را بر روند معاشرت ها و روابط بین انسان ها داشته باشد و به دلیل اهمیت این موضوع در بسیاری از موارد وارد جزئیات شده و توصیه هایی را ارائه داده اســت.
اینکه در برخورد با یکدیگر چگونه آغاز به کلام کنیم (همچون امر به سلام در برخورد مسلمان با مسلمان و...) در رابطه با چه مطالبی با یکدیگر سخن بگوییم و چگونه مطالب خود را بیان کنیم. در صورتی که در افکار و عقاید مخاطبمان خطایی یافتیم در چه صورت و چگونه او را اصلاح کنیم و در کدام مورد او را رها کنیم و....

سخن راست و آزموده

یکی از گناهان کبیره آنست که انسان برای توجیه نظرات و گفته هایش از آیات و روایات سوء استفاده کند. چسباندن نسبت های ناروا به جریان های اسلامی و یا تحریف و استفاده ابزاری از برخی روایات برای پیش برد اهداف وتمایلات شخصی، گناهی اســت که خداوند متعال به همین سادگی از آن نمی گذرد. علی الخصوص اگر این سخنان از لسان شخصیت های دینی شنیده شود چرا که به دلیل اعتماد طبقه عوام به شخصیت های دینی، سخنان آنها سریعتر پذیرفته می شود

قرآن کریم از مسلمین می خواهد تا کلامی را که بر زبان جاری می کنند برگرفته از تفکر و تعقل و آمیخته با استدلال و برهان باشد و همچون سدی محکم بتواند استحکامش را در برابر باد و طوفان حفظ کند نه آنکه همچون ساختمان متزلزلی به اندک لرزشی فرو ریزد. (یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ قُولُوا قَوْلًا سَدِیدا) هان اى کسانى که ایمان آورده اید! از خدا بترسید و سخن سنجیده بگویید. (احزاب70)
علامه طباطبایی در تفسیرقول سدید می فرمایند: به راستى آنچه مى  گوید مطمئن باشد، و نیز گفتار خود را بیازماید، که لغو و یا مایه افساد نباشد. (المیزان ج16 ص523) و همچنین در قاموس آمده اســت که : سدید. یعنى قول صواب و محکم که باطل را در آن راهى نیست و از ورود باطل بسته شده اســت .
در اهمیت این آیه شریفه همین بس که در روایتی آمده اســت : (ما جلس رسول اللَّه (صلی الله و علیه وآله) على هذا المنبر قط الا تلا هذه الایة: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ قُولُوا قَوْلًا سَدِیداً) هرگز پیامبر بر منبرش ننشست مگر اینکه این آیه را تلاوت فرمود. (در المنثور (طبق نقل تفسیر المیزان جلد 16 صفحه 376))

مصادیق قول سدید

قول سدید مصادیق متعددی دارد که به ذکر دو مورد از آن اکتفا می کنیم:
1. باید بر اساس برهان و استدلال باشد و از روی علم باشد. در آیات بسیاری خداوند متعال اهل کتاب را مذمت می کند که چرا سخنی بر زبان جاری می کنند که نسبت به آن علم ندارند. همچون آیه 68 یونس که خداوند خطاب به کسانی که بر اساس تمایلات نفسانیشان به خداوند فرزندانی را نسبت می دادند می فرماید: (أَ تَقُولُونَ  عَلَى اللَّهِ ما لا تَعْلَمُون ) چرا چیزى را که نمى  دانید به خدا نسبت مى  دهید؟
یکی از گناهان کبیره آنست که انسان برای توجیه نظرات و گفته هایش از آیات و روایات سوء استفاده کند. چسباندن نسبت های ناروا به جریان های اسلامی و یا تحریف و استفاده ابزاری از برخی روایات برای پیش برد اهداف وتمایلات شخصی، گناهی اســت که خداوند متعال به همین سادگی از آن نمی گذرد. علی الخصوص اگر این سخنان از لسان شخصیت های دینی شنیده شود چرا که به دلیل اعتماد طبقه عوام به شخصیت های دینی، سخنان آنها سریعتر پذیرفته می شود.
2. به دور از هرگونه توهین و تحقیر باشد.
سیره اهل بیت همواره بر این جریان یافته اســت که هیچگاه و تحت هیچ شرایطی به مخالفین خود توهین و فحاشی  نکرده اند.
در کتاب توحید مفضل آمده اســت که جناب مفضل پس از آنکه در مجلسی سخنان کفر آمیز را می شنود خشمگین می شود و چنین می گوید که: (اى دشمن خدا! ملحد شدى در دین خدا و انکار کردى پروردگارى را که  تو را آفریده اســت  و....) در اینجا ابن ابی العوجا پاسخی به او می دهد که باید هر مسلمانی در مورد آن تامل کند و ببیند که چگونه حُسن مناظره اهل بیت، حتی تحسین مخالفینشان را نیز بر می انگیزد.

از آداب نقد آن اســت که محترمانه و صبورانه با استناد به دلایل عقلی و نقلی سخنان باطل دیگری را رد کنند. این مسئله بر هر مسلمانی ضروری اســت مخصوصاً بر افرادی که انتسابشان به اهل بیت پر رنگ تر بوده و دارای وجهه ی مذهبی باشند

او در پاسخ می گوید: (... اگر از اصحاب جعفر بن محمّد صادقى او خود با ما چنین مخاطبه نمى  کند و به این نوع دلیل با ما مجادله نمى  کند، و از سخنان ما زیاده از آن چه تو شنیدى مکرر شنیده اســت و دشنام نداده در خطاب ما و او از اندازه سخن به در نرفته و در جواب ما! و او صاحب حلم و رزانت و خداوند عقل و متانت اســت. او را طیش و سفاهت و غضب از جا به در نمى  آورد گوش مى  دهد سخنان ما را و مى  شنود حجت  هاى ما را تا آن که ما آنچه در خاطر داریم مى گوئیم و گمان مى  کنیم که حجت خود را بر او تمام کردیم، آنگاه باطل مى  کند حجت  هاى ما را به اندک سخنى و حجت بر ما تمام مى  کند به مختصرترین کلامى، و نمى  توانیم سخنان معجز نشان او در مقام جواب برآئیم، اگر تو از اصحاب اوئى به طور شایسته او با ما سخن بگو.» (توحید مفضل / ترجمه علامه مجلسى، ص: 49)

فحش دادن ممنوع، حتی به مشرکان

خداوند متعال در قرآن کریم مسلمانان را از سبّ دیگران حتی اگر خدایان دروغین مشرکین باشند نهی کرده اســت و می فرماید: (وَ لا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ ) هیچگاه بت ها و معبودهاى مشرکان را دشنام ندهید، زیرا این عمل سبب مى شود که آنها نیز نسبت به ساحت قدس خداوند همین کار را از روى ظلم و ستم و جهل و نادانى انجام دهند.(انعام108)
سب در لغت عبارتست از دشنام دادن، در الصحاح آمده اســت: (السَّبُ : الشَتم ) سبّ یعنی دشنام دادن.( ج 1، ص: 144)
دشنام دادن نه تنها طرف مقابل را ساکت نمی کند و او را از پیمودن مسیر باطل  باز نمی دارد بلکه او را جری تر کرده و انگیزه اش را افزایش می دهد. از آداب نقد آن اســت که محترمانه و صبورانه با استناد به دلایل عقلی و نقلی سخنان باطل دیگری را رد کنند. این مسئله بر هر مسلمانی ضروری اســت مخصوصاً بر افرادی که انتسابشان به اهل بیت پر رنگ تر بوده و دارای وجهه ی مذهبی باشند.
از خداوند متعال می خواهیم که همه ما را از آفات زبان حفظ کرده و لسان ما را وسیله ای برای پیشبرد اهداف الهی قرار دهد.


 


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط


17 سپتامبر 2016 ... بخشی از آموزه های اخلاقی و رفتاری قرآن کریم و روایات معصومین (علیهم السلام) به معاشرت های مسلمین با همکیشان و غیر همکیشان خود تعلق گرفته است ...سایت دینی ، دین و اندیشه آکاقرآن و اندیشه قرآنی آکاایران علیرضا تقوی زاده - بخش قرآن آکا ایران.نقد و بررسی دو اتفاق اخیر از نگاه قرآن کریم ... تصاویر سی و نهمین دوره مسابقات قرآن کريم در قم تصاویر سی و نهمین دوره مسابقات قرآن کريم در قم تصاویر سی و نهمین ...نقد و بررسی دو اتفاق اخیر از نگاه قرآن کریم ... تصاویر سی و نهمین دوره مسابقات قرآن کريم در قم تصاویر سی و نهمین دوره مسابقات قرآن کريم در قم تصاویر سی و نهمین ...نقد و بررسی دو اتفاق اخیر از نگاه قرآن کریم -آکا. قرآن کریم از مسلمین می خواهد تا کلامی را که بر زبان جاری می کنند برگرفته از تفکر و تعقل و ... منبع مشاهده مطلب ...نقد قرآن، به مجموعه ایرادها و تناقضهایی اطلاق میشود که توسط مخالفان قرآن مطرح میشود. ..... ۲۳) آیه ۱ تا ۶ (مؤمنان رستگار شدند آنان که شرمگاه خود را نگاه میدارند جز بر همسران یا ..... کتاب ۲۳ سال معجزه بودن قرآن را از دو جنبهٔ لفظ و محتوا قابل بررسی دانستهاست. .... داستانهای اخیر را نذربن حارث با مکیان بازمیگفت و آنها را در سفرهای تجاریاش ...طبق حدیث ثقلین قرآن به همراه اهل بیت دو گوهری هستند که مسلمانان باید به آن دست ... علوم قرآنی شامل بررسی تنزیل قرآن، شان نزول، تلاوت، وجوه زبانی، تفسیر، اعجاز، و ... از جمله:کتاب، قرآن، فرقان، مبین، بیان، تبیان، برهان، عظیم، عزیز، کریم، صراط ..... مایکل کووک و پاتریکا کرون نگاه سنتی در برابر روش گردآوری قرآن را رد کرده و ...ترتیب طبیعی قرار گرفتن سورههای قرآن در ۲۳ سال نزول قرآن کریم بر اساس ... اسناد از نظر اعتبار و تعارض اقوال وجود دارد، محقق ناچار از نیاز به اجتهاد و نقد و بررسی در ... معتقدند که اگرچه گاهی به صورت اتفاقی تاریخ نزول برخی سور به دست میآید؛ اما این ... نزدیک به همین زمان، دو روایت مسند از عطاء خراسانی از ابنعباس در کتاب فضائل ...ب: نسخ، بدون تحقق ناسخ و منسوخ که دو رکن آن هستند هرگز صورت نمی گیرد. ... نسخ، اجمالاً بدین نتیجه رسیدیم که نسخ در قرآن اتفاق افتاده است که از نوع نسخ الحکم ... نقد و بررسی آرای شرق شناسان درباره زمینه های پیدایش و گسترش نسخ در قرآن ... در می یابیم که همگی آنان قائل به وجود نوعی تناقض در قرآن کریم می باشند که آن را عامل و ...منظور از آموزش هاي عمومي، آموزش روخواني و روان خواني قرآن كريم براي عموم مردم است. ... دو اشكال اساسي در روش هاي تدريس روخواني قرآن كريم و هم اين طور درعموم كتاب هاي ... بيند به مغز مخابره مي كند و از سوي ديگر 73 درصد يادگيري از طريق ديدن اتفاق مي افتد. .... آموزش روخواني قرآن كريم كه در اين مقاله به تفصيل مورد نقد و بررسي قرار گرفت.


کلماتی برای این موضوع

جایگاه و شخصیت زن از دیدگاه قرآن کریم وب سایت …مقالاتهویت و جایگاه والای زن هویت زن، هویت جامعه است و ارزش نهادن به زن و تکریم فضایل نقد و بررسی فیلم هجرتخدایان و نقد و بررسی فیلم هجرتخدایان و پادشاهان به قلم جیمز براردینلی، کاترین بررسی تطبیقی آرامش روانی در روان‌شناسی با …بررسی تطبیقی آرامش روانی در روان‌شناسی با اطمینان قلبی در قرآن کریمبرابر کردن دیه زن و مرد در قانون جدید مجازات اسلامی، …برابر کردن دیه زن و مرد در قانون جدید مجازات اسلامی، ظلمی بزرگ به زنان مسلمان نقد پایگاه سابق تخصصی نقد و بررسی عرفانهای کاذبشادی بی هدف دالای لاما گردآورندهمظاهری سیف سرور و شادمانی و رضایت مندی از گرایش یادداشت جعفر نکونام نکاتی درباره تشکیک جدید …جعفر نکونام از استادان دانشگاه قم، یادداشت مبسوطی در نقد اظهارات اخیر عبدالکریم سروش نقد قرآن ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادنقدقرآننقد قرآن، به مجموعه ایرادها و تناقض‌هایی اطلاق میشود که توسط مخالفان قرآن مطرح میشود انقلاب و تحولات اجتماعی از دیدگاه استاد مطهریمقدمه انقلاب، تغییر، تحول، پیشرفت، ترقی، تکامل، دگرگونی و مفاهیمی از این دست که به عصر ایران ارسال هوایی محموله کمک از ایران برای حلب سوریه دستور دادگاه نیجریه برای آزادی فوری سایت خبری تحلیلی تابناکاخبار ایران و جهاندر حالی که اکنون شاید بسیاری از کشورهای منطقه و به خصوص رقبای منطقه ای ایران همچون


ادامه مطلب ...

بررسی اصل «معاشرت به معروف میان همسران »از منظر قرآن کریم (4)

[ad_1]

6. نمونه هایی از معاشرت اخلاق محور در بین همسران در قرآن کریم

قرآن کریم، بر روابط اخلاق محور در خانواده بسیاراهتمام می ورزد و در این خصوص ارتباط مصلحانه و مشفقانه را در بین همسران نه تنها ترجیح می دهد، بلکه آن را الزامی اخلاقی به شمار می آورد، این بینش را می توان از زوایای گوناگون کلام پروردگار برداشت نمود. دراین مجال، از باب اختصار تنها به ذکر چند مورد اکتفا می شود.

1-6. ادای سوگند ایوب در خطای همسر

خداوند متعال در جریان سوگند حضرت ایوب در ارتباط با خطای همسر او می فرماید : «یک بسته تر که به دستت برگیر و [همسرت را] با آن بزن و سوگند مشکن، ما او را شکیبا یافتیم...»(1)ابن عباس در این خصوص می گوید : «دلیل این تصمیم ایوب آن بود که شیطان درآستانه بهبودی او، بر همسرش آشکار گردید و به او گفت : من شوهرت را شفا می بخشم و برای این کار پاداشی جز این نمی خواهم که پس از بازیافت سلامتی اش بگویی: تو او را شفا بخشیده ای!» (طبرسی، 1380ش، ج12، ص419) برخی نیز به نقل از تفسیر مجمع البیان، آورده اند: «دلیل این تصمیم ایوب آن بود که همسرش از پی کاری روان شد و در بازگشت اندکی دیرآمد. آن بزرگوار که از فشار درد و رنج و تأخیر او ناراحت شده بود، سوگند یاد کرده که پس از بهبودی کامل یکصد تازیانه به او بزند.» (همان) گفتنی اسـت خداوند متعال ادای سوگند ایوب را حتمی می شمارد؛ اما از سویی دیگر، مصداق نذر ایوب را اخلاقی نمی شمارد، بلکه شکیبایی ایوب را می پسندد و به او می گوید : برای ادای سوگندت، دسته ای از «ضغث»
ـ نی بوریا (ابن منظور، 2000 م، ج9، ص 47) ـ را در دستت بگیر و این گونه نذرت را ادا کن. بدون شک، در جامعه عصرایوب، زدن زن به دلیل خطای او، باید پذیرفته و متعارف باشد که ایوب پیامبر در مقام نبوت و عصمت و درحالی که آراسته به فضایل اخلاقی اسـت، بدان مبادرت می کند؛ اما با وجود این، این نوع رفتار در نزد پروردگار رحیم پذیرفته نیست. گویی در نزد پروردگار، قوانین بدون محبت و عشق، گذشت و عفو و رحمت و شفقت در روابط همسران، شایسته و مناسب نیست. ازاین رو، خداوند به منع خشونت در روابط این زوج می پردازد و از ایوب می خواهد به نحوی به نذرش عمل نماید که به روابط اخلاقی خانواده آسیبی وارد نیاید. به تعبیری دیگر، ازایوب می خواهد که با همسرش به نحو معروف و شایسته رفتار کند.

2-6. صلح زن و احساس مرد

یکی دیگر از مصادیق اخلاقی روابط همسران، آنجاست که پروردگار غفور و محسن، علی رغم پذیرفتن حق دادخواهی زن در هنگام نشوز و نافرمانی مرد، الگوی شایسته ای را که به حق موجب حفظ نظام مقدس خانواده می گردد، ارائه می دهد و می فرماید: وَالصُّلْحُ خَیْرٌ(نساء:128) و از طرفی دیگر در ادامه، سوء استفاده مردان از قدرتشان را با حلقه احسان و تقوای الهی گره می زند و می فرماید : وَ إِنْ تُحْسِنُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ اللهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبیِراً. اینجاست که باور قرآنی مبنی برمحوریت معاشرت به معروف در خانواده، خود را نشان می دهد. برای درک این حقیقت، توجه به این نکته حایزاهمیت اسـت که زن در این خصوص می تواند به محکمه مراجعه نموده، خواهان حق خود باشد و مرد هم می تواند به طریقی همسر خود را طلاق دهد؛ اما ازآن رو که تکیه براین نوع حقوق، نمی تواند احیاگر محبت و صفای
روابط همسران باشد، در تمدن درخشان اسلامی جایگاه قابل توجه ای ندارد، بلکه آموزه ها و گزاره های دینی در این حیطه، معاشرت اخلاقی را بر تمام آن حقوق ترجیح می دهد.

3-6. ادای مهریه با طیب خاطر

اعطای مهریه به زن، از جمله وظایف مرد در شریعت اسلامی اسـت. ازحیث حقوق، مرد وظیفه دارد که مهریه زن را به او پرداخت نماید؛ اما خداوند متعال دراین محور، تنها عملکرد حقوقی مرد را کافی نمی شمارد و ازاو می خواهد که مهریه را از روی رضایت خاطر تقدیم کند؛ چنان که در این رابطه می فرماید : «و مهر زنان را به عنوان هدیه ای از روی طیب خاطر به ایشان بدهید»(2)گفتنی اسـت که دراعمال حقوقی همچون پرداخت مهریه، نیت انسان ها مدخلیتی ندارد؛ اما خداوند متعال خواستار اعمال روابط حقوقی همسران، به شکل شایسته و پسندیده اسـت، به گونه ای که مرد در هنگام اعطای مهریه به همسرش، آن را از روی رضایت کامل و طیب خاطر تقدیم نماید. چنین نیتی نشان از آن دارد که معاشرت مرد با همسرش از منظر قرآن کریم، باید برپایه اخلاق و معاشرت پسندیده باشد.

4-6. بخشش مهریه توسط زن

خداوند متعال طی آیاتی از قرآن کریم، بر اعطای حقوق زن توسط شوهر، تأکید ورزیده و آن را درقالب عباراتی همچون فَمَتّعُوهنّ (احزاب:49) و یا همان عبارت شریفه وَ آتُوا النِّسَاءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَهً ارائه می دهد؛ اما ازسویی دیگر، بخشش قسمتی از مهریه را توسط زن محترم شمرده و افزون بر حلال بودن آن برای مرد، آن را گوارا نیز می شمارد و می فرماید : «فَکُلُوهُ هَنِیئاً
مَّرِیئًا» (نساء:4)؛ آن را حلال و گوارا بخورید. شایان ذکراست کاربرد واژه «مَریئاً» در کنار «هَنیئاً» می تواند اذهان را به این نکته معطوف دارد که زن در جریان اعطای مهریه، موقعیت همسرش را درک نماید و تنها به فکرحقوق خود نباشد؛ همان گونه که امام صادق دراین رابطه فرمودند : « هر زنی که مهریه خود را به همسرش ببخشد، در برابر هرمثقال طلایی که می بخشد پاداش آزاد کردن بنده ای در راه خدا به او داده می شود.» (حرعاملی، [بی تا]، ص 37-36)
بی تردید، این نحوه رفتارها حکایت بارزی از روابط اخلاق محور همسران اسـت و همواره در نزد عرف، رفتاری کاملاً شایسته و نیکو محسوب می گردد.

نتیجه

با عنایت به آنچه مطرح شد، چنین به دست می آید که طبق فرهنگ قرآنی، هر یک از همسران باید با یکدیگر معاشرتی به معروف داشته باشند و از هرگونه روابطی که جنبه ایذاء و آزار داشته باشد بپرهیزند. گر چه به دلایلی چند خداوند درآیاتی از قرآن کریم به مردان امر فرموده اسـت که با همسران خویش به معروف رفتارکنند، اما با عنایت به مجموعه آموزه های قرآنی، این دستور اسـت که همسران، اعم از زن و مرد، باید بدان رفتار نمایند. با بررسی معنای «معروف» بیان شد که تشخیص معروف با عقل سلیمی اسـت که متکی براصول و معیارهای شریعت اسلامی اسـت. مطابق این معنا، حسن معاشرت میان همسران عبارت از رفتاری اسـت که در نزد عرف خردمندانه متدین، پسندیده و رضایت بخش باشد. با توجه به اینکه مصادیق معروف می تواند در زمان ها مکان های مختلف، متفاوت باشد. بنابراین، در روابط خانواده، در هرعصری باید مطابق مصادیق معروف درآن زمانه که با اصول معارف دینی سازگاراست عمل شود. از این رو، لازم اسـت مسائل مربوط به رابطه همسران در هر عصری، همراه با پیشرفت و ترقی خردمندان متدین، تحت حاکمیت چنین اصلی قرار گیرد.
منابع تحقیق:
* قرآن کریم؛ ترجمه محمد مهدی فولادوند.
1. آلوسی بغدادی، شهاب الدین السید محمود؛ روح المعانی فی تفسیرالقرآن العظیم و السبع المثانی؛ بیروت : داراحیاء التراث العربی، [بی تا].
2. ابن عاشور، محمد الطاهر؛ تفسیر التحریر و التنویر؛ [بی جا] :[بی نا]، [بی تا].
3. ابن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم الافریقی المصری؛ لسان العرب؛ بیروت : دارصادر، 2000 م.
4. جر، خلیل؛ لاروس، باریس : مکتبه لاروس، 1973م.
5. حر عاملی، محمد بن الحسن؛ وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه؛ تعلیق : ابی الحسن الشعرانی؛ بیروت : داراحیاء التراث العربی، [بی تا].
6. راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ مفردات الفاظ القرآن الکریم؛ قم : ذوی القربی، 1423ق.
7. سیوطی، جلال الدین و محلی، جلال الدین، تفسیرجلالین؛ بیروت: مؤسسه النور للمطبوعات، 1416ق.
8. صادق نوبری، عبدالمجید؛ کشف الحقائق عن نکت الآیات و الدقائق؛ تهران : اقبال، 1381 ش.
9. طباطبائی، سید محمد حسین؛ تفسیر المیزان؛ ترجمه: سید محمد باقر موسوی همدانی؛ قم : دفتر نشرانتشارات اسلامی، 1374 ش.
10. طبرسی؛ فضل بن الحسن؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ ترجمه، تحقیق و نگارش علی کرمی؛ تهران : فراهانی، 13801ش.
11. طوسی، محمد بن الحسن؛ التبیان فی تفسیرالقرآن؛ بیروت : داراحیاء التراث العربی، [بی تا].
12. ــــــــــــــــ؛ المبسوط فی فقه الامامیه؛ [بی جا]؛ المکتبه المرتضویه لاحیاء الآثارالجعفریه، [بی تا].
13. فضل الله، سید محمد حسین؛ من وحی القرآن؛ بیروت: دارالملاک للطباعه و النشر، 1419 ق.
14. فیروزآبادی، مجدالدین محمد بن یعقوب؛ القاموس المحیط؛ بیروت : دارالجبل، [بی تا].
15. فیض کاشانی، ملا محسن؛ تفسیر الصافی؛ تهران : مکتبه الصدر، 1416ق.
16. قرائتی کاشانی، محسن؛ تفسیر نور؛ تهران : مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، 1383ش.
17. قربان نیا، ناصر و همکاران؛ بازپژوهی حقوق زن؛ تهران، روز نو، 1384 ش.
18. قرطبی، محمد بن محمد؛ الجامع لِاَحکام القرآن؛ تهران : ناصر خسرو، 1364 ش.
19. گنابادی، سلطان محمد؛ تفسیر بیان السعاده؛ بیروت : مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، 1408ق.
20. مدرسی، سید محمد تقی؛ من هدی القرآن؛ تهران : دارمحبی الحسین، 1419 ق.
21. مقاتل بن سلیمان؛ تفسیر مقاتل بن سلیمان؛ بیروت : داراحیاء التراث، 1423ق.
22. مقری فیومی، احمد بن محمد بی علی؛ المصباح المنیر؛ [بی جا]: دارالفکر، [بی تا].
23. مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از همکاران؛ تفسیر نمونه؛ تهران : دارالکتب الاسلامیه، 1377 ش.

پی نوشت ها :

1ـ وَ خُذْ بِیَدِک ضِغْثاً فَاضرِب بِّهِ وَ لا تحْنَث إِنَّا وَجَدْنَاهُ صابِراً (ص:44).
2 ـ وَ ءَاتُوا النِّساءَ صدُقَاتهِنَّ نحْلَهً (نساء:4).

منبع مقاله :
نشریه بانوان شیعه، شماره 20

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط




کلماتی برای این موضوع

بایسته‌های اخلاقی همسران و نقش آن در تربیت فرزندانچکیده این مقاله، با رویکرد تحلیلی و نظری به بررسی بایسته‌های اخلاقی همسران و آثار آن نقد و بررسی مبانی فکری فمینیسم از منظر آیات و …نقد و بررسی مبانی فکری فمینیسم از منظر آیات و روایات کریمه گل گلیجشنواره علامه حلیره اسامی برگزیدگان دوره‌های …نام نام خانوادگی جنسیت نام اثر گروه علمی استان شهر مدرسه نوع انتخاب زهرا کلهر اسلام کوئست مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعیخاستگاه مدارا و عفو از دیدگاه قرآن و حدیثعفو در اصل به معنای صرف نظر کردن و رها کردن است؛ از این رو، برای بیان صرف نظر کردن از چرا خدا بعضی از انسان ها را بدبخت آفریده؟ شهر سوالسوالها به ظاهر ساده ولی در باطن فربه، جدی و اساسی است در مقابل ، پاسخ های شما، ظاهری نوشته های خواندنی روح‌اله شنبه ‏ ‏ اگر جمعیت چین به شکل یک صف از مقابل شما راه بروند، این صف پایگاه سابق تخصصی نقد و بررسی عرفانهای کاذبشادی بی هدف دالای لاما گردآورندهمظاهری سیف سرور و شادمانی و رضایت مندی از گرایش آیا برای جبران حق الناس می‌شود قرآن ختم کرد و …آیا می توانم در ماه مبارک رمضان یک دور ثواب ختم قرآن را برای از بین بردن حق الناس هایی آذر طب اسلامی وسنتی عقیلی خراسانیناباروری، قصّه پر غصّه بسیاری از خانواده ها به خصوص زوج های جوان است؛ قصّه ای که ترنّم


ادامه مطلب ...

بررسی اصل «معاشرت به معروف میان همسران »از منظر قرآن کریم (3)

[ad_1]

4. مخاطبان آموزه معاشرت به معروف

در آیه شریفه مورد بحث، خطاب معاشرت به معروف به شوهران، از صراحت و شفافیت کاملی برخورداراست، اما یقیناً چنین خطابی هرگز دلیل بر آن نمی شود که این اصل اخلاقی درباورقرآنی در باب روابط همسران یک طرفه باشد. ازاین رو، با این بینش، پرداختن به دو سؤال در این حوزه از سر تمهید لازم اسـت :
1.چگونه می توان طرفینی بودن چنین اصلی را از قرآن کریم برداشت نمود؟
2. چرا قرآن کریم، این خطاب را تنها برای شوهران بیان نموده اسـت؟
در پاسخ سؤال اول می توان گفت :
1. طبق بیان قرآن کریم، فلسفه خلقت همسران، رسیدن هر یک ازآنها به آرامش
اسـت؛ (1)آن آرامشی که ازلوازم آن، مودت و رحمتی اسـت که خداوند میان همسران قرار داده اسـت. ازاین رو، طبیعتاً چنین فلسفه ای اقتضا می کند که هر یک از همسران با دیگری به شکل محبت آمیز و مودت آمیز رفتار نماید و تنها رفتار یکی از همسران بر طبق این اصل، هرگز نمی تواند آرامش طرفینی را حاصل آورد.
2.تنها ازاین آیه شریفه اصل معاشرت به معروف بین همسران برداشت نمی شود، بلکه در قرآن کریم دراین مورد آیاتی وجود دارد که بر پایه آنها طرفینی بودن معاشرت به معروف بین همسران قابل استنباط اسـت. از جمله آیاتی که دراین خصوص مناسبت دارد، آیه ای اسـت که زنان را در موقع نشوز مردان به صلح و سازش دعوت نموده اسـت و از سویی دیگر، مردان ناشز را به احسان و تقوای الهی فراخوانده اسـت. (2) بی گمان، این مورد می تواند نمونه ای قرآنی مبنی بر طرفینی بودن این اصل اخلاقی باشد.
3. اگر چه این آیه شریفه،در مورد معاشرت به معروف مردان با همسران خود اسـت اما عقلاً بازتاب طبیعی آن، طرفینی بودن این نحوه رفتاراست؛ زیرا چنانچه مدیر و مسئول
خانواده، با اخلاقی نیکو آرامش نسبی را برای خانواده خود به ارمغان بیاورد، از لحاظ روانی نوعاً معاشرتی نیکو را پاسخ خواهد گرفت؛ همان گونه که آیه شریفه «هَلْ جَزَاءُ الاحْسانِ إِلا الاحْسانُ» (الرحمن :60) نیز این نکته را تأیید می نماید.
در پاسخ دوم نیز می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
1.با دقت و تأمل درآیه مورد بحث و برخی دیگر از آیات قرآن و نیز با مراجعه به تاریخ، به روشنی رفتار مستبدانه و ظالمانه اعراب با زنانشان قابل برداشت خواهد بود. طبق آیه مربوطه، بعضاً زنان اختیار خود و یا اموال خود را نداشتند و چنانچه برای آنان اموالی نیز وجود داشت، در نزد عرف، آن قدر شخصیت و منزلت نداشتند که بتوانند خود مالک آنها باشند.(3) آنها حتی اختیار مهریه خود را نداشتند؛ همان گونه که قرآن کریم در این باره می فرماید : «چگونه آن [مهر] را می ستانید با آنکه از یکدیگر کام گرفته اید، و آنان از شما پیمانی استوار گرفته اند.»(4)
بنابراین، با حاکمیت این گونه فرهنگ های جاهلانه و ظالمانه از ناحیه مردان، طبیعی و منطقی اسـت که برای فرهنگ سازی صحیح، باید از آنان شروع کرد. به علاوه آنکه در جریان این نوع کج رفتاری ها از سوی برخی از مردان، فضای مناسبی برای طرح دعوت زنان به چنین معاشرتی وجود نداشت؛ چرا که هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد. تردید نمی توان کرد که آیاتی نظیر «عاشروهن بالمعروف» (نساء:19) و «فامسکوهن بمعروف او سرحوهنّ
باحسان» (بقره: 231) با هدف حمایت از ارزش و منزلت زنان و تأمین حقوق قانونی و اخلاقی آنان نازل شده اسـت.
2. معاشرت به معروف بعضاً براساس جوفکری حاکم برآن عصر، ناخواسته و ناآگاهانه و از روی اجبار، البته نه به دور از نقص و یا همراه با اصول اخلاقی، از سوی زنان اعمال می شد؛ چه آنکه زنان نه تنها مجبور بودند به مردان صاحب قدرت خود احترام بگذارند، بلکه بعضاً باید احترام برده گونه ای نیز برای شوهران خود قایل باشند؛ چنان که این برداشت از خود آیه مورد بحث و آیاتی نظیرآن، به دست می آید.
3. از آن رو که ریاست خانواده به عهده مرد اسـت «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلى النِّساءِ »(نساء: 34) و مدیریت و ریاست، مقتضی آن اسـت که نوعاً دست شوهران در تصمیمات مربوط به روابط زناشویی بازتر باشد، طبیعتاً نحوه رفتار شایسته دراین قلمرو توسط آنها آسیب پذیرتر اسـت و به دلیل آنکه معمولاً مردان با زنان، به معروف معاشرت نمی کنند، خداوند در قرآن کریم، مکرر آنها را به این رفتار امر کرده اسـت، از این رو، این صراحت به معنای یک طرفه بودن این نوع رفتار نیست، بلکه در فرهنگ قرآنی هر یک از همسران باید به یکدیگر به معروف رفتار نمایند.

5. نقش بنیادین معاشرت به معروف در روابط همسران

نقش اساسی معاشرت به معروف در روابط همسران از منظر قرآن کریم قابل انکار نیست. بلکه بی گمان، شیوه فرهنگی قرآن کریم در رابطه با نحوه رفتار همسران با یکدیگر، از ارزش های اخلاقی ای در خور اعتنا به شمار می رود. از بنیادین بودن اصل معاشرت به معروف در بین همسران، همان بس که پروردگار متعال، اکراه و اجبار هیچ یک از همسران را درقبال
تصمیم گیری و اعمال قدرت دیگری نمی پسندد و برآن اعتراض می نماید. این بینش که چنانچه دست یکی از همسران در اعمال قدرت باز باشد، باید به گونه ای اقدام نماید که طرف مقابل را دراکراه و اجبار غیر منطقی و غیر پسندیده قرار ندهد، به حق یکی از مدرن ترین و جامع ترین گونه روابط اخلاقی اسـت. خداوند حکیم در باب اکراه و تحت فشار بودن یکی از همسران، به موضوعی ملموس در عصر نزول اشاره می نماید و می فرماید :«یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا لا یحِلُّ لَکُمْ أَن تَرِثُوا النِّساءَ کَرْهاً وَ لا تَعْضلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ مَا ءَاتَیْتُمُوهُنَّ إِلا أَن یَأْتِینَ بِفَاحِشهٍ مُّبَیِّنَهٍ» (نساء:19) اى کسانى که ایمان آورده‏اید، براى شما حلال نیست که زنان را به اکراه ارث برید؛ و آنان را زیر فشار مگذارید تا بخشى از آنچه را به آنان داده‏اید [از چنگشان به در] برید، مگر آنکه مرتکب زشتکارى آشکارى شوند. دراین آیه شریفه، پروردگار با ارث بردن زنان و یا به باور برخی، به ارث بردن اموال زنان (همچون : طباطبائی، 1374 ش، ج4، ص402) و نیز تحت فشار قرار دادن آنها برای به چنگ آوردن اموالشان، مخالفت می ورزد و آن گونه رفتارها را به شدت غیراخلاقی و ممنوع می شمارد.
به نظر می رسد پیام جاودانه این آیه شریفه آن باشد که اقدامی که موجب گردد زن، تحت فشار و مضیقه واقع شود، در نزد پروردگار پذیرفته نیست.
شایان ذکراست واژه «کَرهاً» و عبارت «لاتَعضُلُوهُنَّ» در آیه شریفه، به نوعی، دیدگاه پروردگار را بر غیراخلاقی بودن روابطی که یکی از همسران، طرف دیگر را در مضیقه قرار دهد، ترسیم می کند. آنچه ما اینک در صدد بیان آن هستیم، آن اسـت که طبیعتاً اکراه و تحت فشار بودن یکی از همسران در کانون خانواده، امروزه متحول گشته اسـت و در قلمرو ریاست مرد در خانواده، بعضاً با اشکالی دیگر در روابط همسران بروز و ظهور دارد. طبیعتاً با ستردن غبار مهجوریت از سیمای جاودانه پیام الهی، می توان گفت که معاشرت به معروف
در بین همسران، هرگونه اجبار و نارضایتی و تحت فشار قرار دادن غیر منطقی را در روابط همسران می زداید.
این باور مقتضی آن اسـت که اندیشمندان و صاحب نظران دراین حیطه، اعم از فقها، مفسران، حقوق دانان و عالمان اخلاق، در تعیین روابط و وظایف همسران به بنیادین بودن این اصل در نزد شریعت اسلامی اهتمام داشته باشند؛ همچنان که بسیاری از آنان بدین اصل توجه داشته و مسائلی همچون تحول در مصادیق نفقه را در روابط همسران بر پایه این اصل تنظیم نموده اند؛ از جمله آنکه برخی از فقها تصریح نموده اند که در صورت نیاز زن به خادم، تأمین نفقه خادم نیز وظیفه مرد اسـت، و آن را لازمه معروف شمرده اند.(طوسی، [بی تا]، ب، ج6، ص4)
همچنین برخی از حقوق دانان نیز به این مهم توجه ورزیده و همواره براخلاقی نمودن قوانین مربوط به روابط همسران تأکید نموده اند. برخی از ایشان در این رابطه نگاشته اند:
«قانون مدنی پیش ازاصلاحیه آبان 1381، در ماده 1107 نفقه را شامل مسکن، البسه، غذا واثاث البیت می شمرد و نهایتاً وجود خدمتکار را در صورت عادت یا حاجت زن نیز از عناصر نفقه می دانست. در بازنگری مصوب 19 /8 /1381، ماده 1107 نفقه را "عبارت از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن..." دانسته و مواردی را ذکر کرده، که از عبارت " از قبیل" دانسته می شود که مصادیق تمثیلی اسـت نه حصری.»(قربان نیا و همکاران، 1384، ج2، ص 71)
افزون براین، قانونگذار مدنی در ماده 1103 بر همین اصل اخلاقی جامه قانون پوشانده و تصریح کرده اسـت: «زوجین متکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند.» این ماده قانونی اگر چه این اصل اخلاقی را وارد دنیای حقوق کرده اسـت، اما هنوز رنگ اخلاقی آن بر رنگ حقوقی اش می چربد.

پی نوشت ها :

1ـ‌ «وَ مِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَجاً لِّتَسکُنُوا إِلَیْهَا وَ جَعَلَ بَیْنَکم مَّوَدَّهً وَ رَحْمَهً إِنَّ فى ذَلِک لاَیَتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ» (روم:21): و ازنشانه های اواینکه از [نوع] خودتان همسرانی برای شما آفرید تا بدان ها آرام گیرید، و میانتان دوستی و رحمت نهاد. آری، دراین [نعمت] برای مردمی که می اندیشند قطعاً نشانه هایی اسـت.
2- «وَ إِنِ امْرَأَهٌ خَافَت مِن بَعْلِهَا نُشوزاً أَوْ إِعْرَاضاً فَلا جُنَاحَ عَلَیهِمَا أَن یُصلِحَا بَیْنهُمَا صلْحاً وَ الصلْحُ خَیرٌ وَ أُحْضرَتِ الاَنفُس الشحَّ وَ إِن تُحْسِنُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیراً» (نساء:128) : و اگر زنى از شوهر خویش بیم ناسازگارى یا رویگردانى داشته باشد، برآن دو گناهى نیست که از راه صلح با یکدیگر، به آشتى گرایند؛ که سازش بهتر اسـت. و[لى‏] بخل [و بى‏گذشت بودن‏]، در نفوس، حضور [و غلبه‏] دارد؛ و اگر نیکى کنید و پرهیزگارى پیشه نمایید، قطعاً خدا به آنچه انجام مى‏دهید آگاه اسـت.
3 ـ «یا أَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا لا یحِلُّ لَکُمْ أَن تَرِثُوا النِّساءَ کَرْهاً...»(نساء:19): اى کسانى که ایمان آورده‏اید، براى شما حلال نیست که زنان را به اکراه ارث برید.
4 ـ «وَ کَیْف تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضى بَعْضکمْ إِلى بَعْضٍ وَ أَخَذْنَ مِنکم مِّیثَاقاً غَلِیظاً» (نساء:21)

منبع مقاله :
نشریه بانوان شیعه، شماره 20

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط




کلماتی برای این موضوع

بایسته‌های اخلاقی همسران و نقش آن در تربیت فرزندانچکیده این مقاله، با رویکرد تحلیلی و نظری به بررسی بایسته‌های اخلاقی همسران و آثار آن نقد و بررسی مبانی فکری فمینیسم از منظر آیات و …نقد و بررسی مبانی فکری فمینیسم از منظر آیات و روایات کریمه گل گلیجشنواره علامه حلیره اسامی برگزیدگان دوره‌های …نام نام خانوادگی جنسیت نام اثر گروه علمی استان شهر مدرسه نوع انتخاب زهرا کلهر اسلام کوئست مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعیخاستگاه مدارا و عفو از دیدگاه قرآن و حدیثعفو در اصل به معنای صرف نظر کردن و رها کردن است؛ از این رو، برای بیان صرف نظر کردن از چرا خدا بعضی از انسان ها را بدبخت آفریده؟ شهر سوالسوالها به ظاهر ساده ولی در باطن فربه، جدی و اساسی است در مقابل ، پاسخ های شما، ظاهری جایگاه اخلاق در اسلام پرسمان دانشجویی ـ اخلاقجایگاهاخلاقدراسلامیکی از موانع خودسازی که ناشی از هوای نفس است، پرگویی است مشکل پرگویی این است که باعث نوشته های خواندنی روح‌اله شنبه ‏ ‏ اگر جمعیت چین به شکل یک صف از مقابل شما راه بروند، این صف امیدودوازده امیدوار به دوازدهدانلود آهنگ این سومین جنگ جهانی مهسا ناوی ازش دلم خالی شده از غصه لبریزه با لینک مستقیمآیا برای جبران حق الناس می‌شود قرآن ختم کرد و …آیا می توانم در ماه مبارک رمضان یک دور ثواب ختم قرآن را برای از بین بردن حق الناس هایی


ادامه مطلب ...

بررسی اصل «معاشرت به معروف میان همسران »از منظر قرآن کریم (2)

[ad_1]

3. تفسیر «عاشروهن بالمعروف»

1-3. دیدگاه مفسران

با توجه به آنکه بخشی از فهم معروف در راستای انتظارات عرف شکل می یابد، مناسب می
دانیم تفسیرعبارت شریفه «عاشروهنّ بالمعروف» را که حکایت از بنیادین بودن این امر در روابط همسران دارد، از دیدگاه برخی از مفسرانِ متقدم و متأخر بررسی نماییم، تا ضمن ارزیابی و سنجش تفصیلی آن، از حدود تأثیرگذاری بینش و معرفت عرف در آن تفاسیر جویا شویم.
برخی از مفسران قرن دوم، دراین خصوص تنها به مصاحبت به احسان اشاره نموده اند، (مقاتل بن سلیمان، 1423 ق، ج1، ص364) برخی دیگر در قرن پنجم معروف را ایفای حقوقی که خداوند بر مردان واجب نموده ونیز طلاب دادن به احسان تعریف نموده اند.(طوسی، [بی تا]، الف، ج3، ص 150) عده ای نیزدرقرن ششم باور دیگر مفسران را چنین تصریح نموده اند: «به باور بعضی از مفسران، منظوراین اسـت که با آنان به گونه ای پسندیده رفتار کنید، هم از نظر عواطف و احساسات و مهر و محبت، هم از جهت ادای حقوق جسمی و تأمین هزینه زندگی آنان. اما برخی براین باورند که با آنان به تندی رفتار نکنید، بلکه با مهروگشاده رویی با آنان روبه رو شوید و پاره ای نیز گفته اند: تفسیرآیه این اسـت که به سبک خودشان با آنان رفتار کنید.» (طبرسی، 1380ش، ج2، ص 776) مفسر دیگر در قرن هفتم، مراد ازمعاشرت به معروف را چنین می داند که مرد حق مهریه و نفقه همسرش را ایفا نماید. جز درزمانی که گناهی از او سر زده باشد، چهره اش را بر او تنگ نگیرد و با تندی با او صحبت نکند و میل به غیر او را برای او آشکار نسازد. (قطبی، 1364 ش، ج5، ص 97)
برخی نیز در قرن نهم و دهم، نیکی در قول و نفقه و همبستری را مراد آیه دانسته (سیوطی و محلی، 1416ق، ص 102) و برخی در قرن یازدهم نیز به انصاف در فعل و نیکی در قول اشاره نموده اند.(فیض کاشانی، 1416ق، ج1، ص432) عده ای نیز در قرن سیزدهم افزون بر ذکرچنین
مصادیقی، وجوب استخدام خدمتکار برای همسری که ـ درخانه پدری ـ کارهای خود را انجام نمی داده اسـت، از مصادیق معاشرت به معروف شمرده اند (آلوسی، [بی تا]، ج4، ص 243) و بعضی نیز حسن معاشرت را مانع نفی ضرر و نفی اکراه در مورد زن دانسته اند.(ابن عاشور، [بی تا]، ج4، ص 286) برخی دیگر در قرن چهاردهم مراد از معاشرت به معروف را معاشرتی دانسته اند که نزد عقل و شرع نیکو شمرده گردد، و آن نحوه رفتار را بر تمام افراد گسترش داده اند؛ ضمن آنکه سهم زنان را در خانواده بیشتر یافته و تصریح کرده اند : «و مخصوصاً با کسانی که زیردست شخص باشند و مخصوصاً با زن آزاده ای که به سبب مهریه مملوک تو شوهر شده اسـت.» (گنابادی، 1408 ق، ج2، ص 8)
عده ای از مفسران معاصر، عبارت مذکور را در حد یک ترجمه بیان نموده و بعضاً آن را در قالب عباراتی همچون : «دستور معاشرت شایسته و رفتارانسانی مناسب با زنان» (مکارم شیرازی و همکاران، 1377 ش، ج3، ص320) «با زنان باید خوش رفتاری کرد.» (قرائتی کاشانی، 1383ش، ج2، ص 260) و «البته با زنان به نحو نیکو و پسندیده رفتار کنید و آنها را بدون سبب اذیت نکنید» (صادق نوبری، 1381 ش، ج2، ص 71) بیان نموده اند؛ اما برخی به تشخیص عرف اشاره نموده و قانونگذار را به این اصل توجه داده و گفته اند : «قانونگذار باید درمورد معاشرت با زن و حقوق او، بر عرف تکیه نماید و معاشرت سلیم را معین نماید.» (مدرسی، 1419 ق، ج2، ص 42)
عده ای نیزبا توجه به آنکه معروف را هر امری دانسته که مردم در مجتمع خود آن را می شناسند و به آن جاهل نیستند، در تفسیر عبارت مربوطه، با توجه به عنایت به عرف معاصر، آن را به آزادی زن و اینکه زن جزء مقوم جامعه اسـت و باید در حد وسع و توانایی اش در جامعه، مشارکت و همکاری و تعاول داشته باشد، مرتبط نموده اند.(طباطبائی، 1374 ش، ج4،
ص 404-405)
برخی نیز طبق عرف زمانه، آزادی زن در خانواده را به گونه ای دیگر در تفسیر عبارت مذکور ذکر نموده و با ذکر مصادیقی همچون : علاقه مرد به همسرش ـ براساس مودت و رحمتی که خداوند میان آنها قرار داده اسـت ـ و احترام به احساسات و عواطف و شخصیت مستقلش را اراده و تفکر، آزادی زن درخانواده را محترم شمرده اند.(فضل الله، 1419 ق، ج7، ص 163)

2-3. نقد و تحلیل اجمالی تفاسیر مذکور در رابطه با آیه مربوطه

شرح و تفسیرهای مطرح شده پیرامون عبارت شریفه «عاشروهن بالمعروف» به ترتیب ذیل، شایسته تحلیل و تبیین اسـت :
1. از آن رو که در قرون گذشته، شرایط، فرهنگ و امکانات گوناگون روند صعودی قابل توجهی نداشته و طبیعتاً عرف آن اعصار چندان متحول نگشته اسـت، معمولاً دربین نظریات متقدمان، تجدد نظر و پدیده ای چندان نوین در تفسیرعبارت مذکور مشاهده نمی گردد.
البته این دلیل نمی شود که بگوییم آنها به اصولی بودن معاشرت به معروف توجهی نداشته اند؛ اما با توجه به اینکه در قرون اخیر، دراثر پیشرفت و رشد بینش فرهنگی و اجتماعی انسان ها، اندیشه های عرف دچار تغییر وتحول گشته اند، به خصوص بالندگی و رشد فکری زنان، انتظارات عرف را نسبت به مسائل آنها متفاوت از قبل نموده اسـت، طبیعتاً انتظار می رود که در تفاسیر اخیر به این مهم توجه شده باشد. ازاین رو، برخی از مفسران همچون علامه طباطبائی و علامه فضل الله، با توجه به واقعیت های زمانه در نزد عرف، درتفسیر آیه مربوط، به مسائلی همچون آزادی اجتماعی زنان و احترام به شخصیت آزاده آنان اشاره
کرده اند؛ همچنان که برخی دیگر وجود خدمتکار را (در صورت اقتضای شأن زن) مطرح نموده بودند.
2. شایان ذکراست آن دسته از نظریاتی که معاشرت به معروف را تنها به معاشرت نیکو و پسندیده تفسیرنموده و یا سخن از احسان به میان آورده اند، بیشتر مشابه ترجمه اسـت تا تفسیر. بنابراین، در تفسیراین عبارت شریفه حتی اگرازذکر مصادیق معاشرت به معروف در آن عرف، صرف نظر شود، مناسب اسـت حداقل از معاشرت های ناپسند و آفت های اخلاقی ای که درآن عصر موجب سست شدن نظام خانواده می گردید، سخن به میان آید تا بدین وسیله ظهور جاودانه حاکمیت این نوع اخلاق در هرزمانه ای مطرح شود.
3. برخی از مفسران دراین خصوص، عبارت شریفه را به ادای حقوق زن، همچون حق مهریه و نفقه، تفسیر نموده اند. اگر تصور آنان از معاشرت به معروف، صرف وفاداری به این حقوق باشد، مسلماً دیگر نیازی به بیان واژه «معروف» دراین قلمرو نبوده اسـت و همان عبارت شریفه «وَ آتُوا النِّساءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَهً» (نساء:4) یا همان وجوب عدالت ورزی در روابط زوجین، اینچنین مفادی را می رساند؛ لیکن چنانچه مراد آنها این باشد که به گونه ای درادای حقوق زنان رفتار نمایید که در نزد عرف، پسندیده و رضایت بخش باشد، طبیعتاً این معنا می تواند مصادیقی از معاشرت معروفی باشد که در قرآن کریم درحق همسران به کار رفته اسـت.
4. برخی از مفسران نیز «آسیب نرساندن به زنان بدون سبب» را از مصادیق معاشرت به معروف شمرده اند. دراین خصوص نیز می توان به گستره معنایی «معروف» اشاره نمود و گفت : معاشرت به معروف در صدد بیان رفتاری فراتر از منع اضرار بی سبب اسـت؛ زیرا طبق باورقرآنی، این نحوه رفتار (آسیب نرساندن به دیگران بدون سبب) در رابطه با تمام
افراد جامعه ضروری اسـت؛ همان گونه که در این زمینه آمده اسـت : «و کسانی که مردان و زنان مؤمن را بی آنکه مرتکب [عمل زشتی] شده باشند آزار می رسانند، قطعاً تهمت و گناهی آشکار به گردن گرفته اند» (احزاب :58)؛ حال آنکه عبارت «عاشروهن بالمعروف» در رابطه با همسران اسـت که خداوند در میان آنها مودت و رحمت را قرار داده اسـت.(روم:21) بنابراین، با این بینش می توان گفت : رابطه محبت آمیز و محبت گونه همسران اقتضا می کند که عفو و گذشت و صلح و صفا و صمیمیت و دلسوزی، میدانی حتی به اکراه و تحت فشار قرار دادن همسران ندهد؛ همان گونه که ابن عاشور، از مفسران قرن سیزدهم، حسن معاشرت را در این خصوص جامع نفی ضرر و نفع اکراه شمرده اسـت.(ابن عاشور، [بی تا]، ج4، ص 286) بنابراین، عبارت مذکور تنها در صدد منع از آسیب رساندن به همسر نیست، بلکه مسائل اخلاقی ای فراتر ازاین را نیز مورد نظر دارد.
منبع مقاله :
نشریه بانوان شیعه، شماره 20

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط




کلماتی برای این موضوع

بایسته‌های اخلاقی همسران و نقش آن در تربیت فرزندانچکیده این مقاله، با رویکرد تحلیلی و نظری به بررسی بایسته‌های اخلاقی همسران و آثار آن نقد و بررسی مبانی فکری فمینیسم از منظر آیات و …نقد و بررسی مبانی فکری فمینیسم از منظر آیات و روایات کریمه گل گلیجشنواره علامه حلیره اسامی برگزیدگان دوره‌های …نام نام خانوادگی جنسیت نام اثر گروه علمی استان شهر مدرسه نوع انتخاب زهرا کلهر اسلام کوئست مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعیخاستگاه مدارا و عفو از دیدگاه قرآن و حدیثعفو در اصل به معنای صرف نظر کردن و رها کردن است؛ از این رو، برای بیان صرف نظر کردن از پایگاه سابق تخصصی نقد و بررسی عرفانهای کاذبشادی بی هدف دالای لاما گردآورندهمظاهری سیف سرور و شادمانی و رضایت مندی از گرایش نوشته های خواندنی روح‌اله شنبه ‏ ‏ اگر جمعیت چین به شکل یک صف از مقابل شما راه بروند، این صف چرا خدا بعضی از انسان ها را بدبخت آفریده؟ شهر سوالسوالها به ظاهر ساده ولی در باطن فربه، جدی و اساسی است در مقابل ، پاسخ های شما، ظاهری آیا برای جبران حق الناس می‌شود قرآن ختم کرد و …آیا می توانم در ماه مبارک رمضان یک دور ثواب ختم قرآن را برای از بین بردن حق الناس هایی آذر طب اسلامی وسنتی عقیلی خراسانیناباروری، قصّه پر غصّه بسیاری از خانواده ها به خصوص زوج های جوان است؛ قصّه ای که ترنّم


ادامه مطلب ...

بررسی اصل «معاشرت به معروف میان همسران »از منظر قرآن کریم (1)

[ad_1]

چکیده

فضای روابط همسران ازمنظر قرآن کریم، مملو از بایسته ها و شایسته های ناب اخلاقی اسـت که پیوند مودت آمیز و عاشقانه همسران را محکم و استوار می نماید. ثمره شناخت اصول اخلاقی حاکم بر روابط همسران از منظر متعالی قرآن کریم، ارمغانی نوین و تمدنی ناب اسـت. از جمله آن اصول، اصل معاشرت به معروف اسـت. مطابق فرهنگ غنی قرآنی، هریک از همسران باید با یکدیگر به معروف رفتار نمایند. ازآن رو که دایره معنایی «معروف» محدود و ثابت نیست، بلکه در هر زمانه ای، افزون بر مطابقت با معیارهای شرعی، همواره با تحول زمان و پیشرفت خردمندان متدین قابل تغییراست، لازم اسـت مسائل مربوط به روابط همسران در هر زمانه ای، تحت حاکمیت چنین اصلی، لباس زیبای اخلاق را برتن کنند. این باور مقتضی آن اسـت که اندیشمندان و صاحب نظران اسلامی در تعیین روابط و وظایف همسران به راهنما و بنیادین بودن اصل معاشرت به معروف میان همسران اهتمام داشته باشند.
کلیدواژه ها: قرآن کریم، اخلاق، اصل معاشرت به معروف، همسران.

مقدمه

درمنطق قرآن کریم، اصل معاشرت به معروف، یکی ازاصول اساسی حاکم بر روابط همسران اسـت. چنین اصلی در روابط همسران، یک اصل اخلاقی اسـت که به دلیل قرابت اخلاق و حقوق، در زمره مبانی و قواعد حقوقی حاکم بر روابط همسران نیز در آمده اسـت، به گونه ای که قانونگذار بدان عنایت ورزیده، ضمن ماده 1103 قانون مدنی، تصریح نموده اسـت: «زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند.»
باید اذعان نمود که چنین اصل اخلاقی ای در ضمن عبارت شریفه «عاشروهن بالمعروف» (نساء:19) در قرآن کریم، در راستای اهتمام بر سلامت اخلاقی خانواده و حفظ آن نظام توسط ارزش ها و هنجارهای اخلاقی، حاکمیت همه جانبه اخلاق را در روابط همسر داری ترسیم می نماید. با این بینش، دیدگاه الهی مقتضی آن اسـت که احکام وحقوق مربوط به روابط همسران، همواره باید بر پایه چنین اصلی، از پویایی اخلاق بهره مند باشند و مفسران، فقها، حقوق دانان و تمامی صاحبان اندیشه و قلم دراین عرصه، ضمن تسلط بر مفهوم و مصادیق معروف و منکر اجتماعی، در تفسیرو تعیین روابط خانوادگی و تنظیم ضوابط و تبصره های مربوطه، بدین اصل اهتمام ورزند و وروابط خانوادگی را در باور فرهنگ مسلمانان به روابط صرف حقوقی مبدل نسازند.
از این رو، دراین نوشتار سعی بر آن اسـت که ضمن ارائه معنا و تفسیر اصل اخلاقی معاشرت به معروف و نقد و تحلیل تفاسیر مربوطه، موضوعات مرتبط با آن، همچون طرفینی و بنیادین بودن آن اصل در روابط همسران، ترسیم گردد، ضمن آنکه ارائه نمونه هایی از روابط همسران، مطابق فرهنگ غنی قرآنی، گویای محوریت و اصالت معاشرت به معروف و رفتار مسالمت آمیزآنها خواهد بود. بررسی این مهم نیز در این مقاله مورد توجه
قرار گرفته اسـت.
ذکر این نکته نیز بجاست که چون غالباً در گذرای زمان، زنان در روابط با همسران در معرض ضرر و زیان حقوقی و اخلاقی قرار می گیرند، طبیعتاً دفاع از مظلومیت زن در تبیین اصل معاشرت به معروف بیشتر به چشم می خورد. ازاین رو، قرار گرفتن تحقیق در این جریان، به سیر طبیعی بحث مرتبط می باشد.

1. مفهوم «اصل»

«اصل» درلغت بر ته وبن هر چیز اطلاق می گردد. این معنا آن قدر وسعت یافته اسـت که به هرآنچه که وجود چیزی دیگر به آن بسته اسـت نیزاطلاق می گردد. ازاین رو، پدر برای پسر، و رود برای جوی اصل اسـت. اصل مقابل فرع اسـت و جمع ان اصول اسـت و بر قوانین نیز اطلاق می گردد.(جر، 1973 م، ص 109)
از آن رو که قوانین هر موضوع، اصل و ریشه آن موضوع می باشند، می توان در تعریف اصل گفت : اصل عبارت از قاعده و قانون ثابتی اسـت که پایه و ستون مسائل مربوط به حوزه مرتبط با خود را تشکیل می دهد، به گونه ای که استنباط کلیه احکام و مسائل مربوط به آن حوزه بر مبنا و مطابق آن قاعده صورت می پذیرد.
واژه «اصل» دردو آیه از قرآن کریم، و جمع آن (اصول) نیز در یک آیه به کار رفته اسـت که با بررسی و تحلیل هر کدام از آنها، اتخاذ معنای مذکور تقویت می گردد. با این انگیزه، به ذکر یک مورد اکتفا می گردد: «أَلَمْ تَرَ کَیْف ضرَب اللَّهُ مَثَلاً کلِمَهً طیِّبَهً کَشجَرَهٍ طیِّبَهٍ أَصلُهَا ثَابِتٌ وَ فَرْعُهَا فى السمَاءِ» (ابراهیم : 24) آیا ندیدی خدا چگونه مثل زده : سخنی پاک که مانند درختی پاک اسـت که ریشه اش استوار و شاخه اش در آسمان اسـت. عبارت شریفه « أصْلُهَا ثَابِتٌ وَ
فَرْعُهَا فِی السَّمَاءِ» توصیفی برآن شجره مذکور اسـت. این مشخصه که اصل درخت ثابت و فرع آن درآسمان اسـت، حکایت از آن دارد که اصل درخت (ریشه درخت) تکیه گاه فروعات درخت (همچون شاخه، ساقه، میوه و...) اسـت و قوام و ثبات آن فروعات بسته به چنان اصلی اسـت. با این نگاه، معنای اصل از خود قرآن کریم نیز قابل برداشت و فهم اسـت.

2. گستره معنایی «معروف»

در این مبحث پس از تبیین معنای لغوی معروف، آن را ازمنظر قرآن کریم مورد بررسی قرار می دهیم و آنگاه از تشخیص معروف به وسیله عرف خردمندان متشرع سخن می گوییم.

1-2. معروف از منظر لغت شناسان

«معروف» از جمله واژه هایی اسـت که همواره از سویی در معنای آن، وضوح و بداهت به چشم می خورد و از سویی دیگر، به دلیل عام بودن و یا کلیتش و یا نیاز به احاطه بر معرفت شناسی آن دراجتماع سالم دینی، از نوعی ابهام و پوشیدگی برخوردار اسـت.
واژه «معروف» از «عُرف» مشتق شده اسـت.(ابن منظور، 2000م، ج10، ص 112) «عُرف» به معنای خوبی اسـت و در مقابل «نُکر» که به معنای بدی اسـت قرار دارد. از این رو، «معروف» که اسم مفعول از «عُرف» اسـت، به معنای هر چیزی اسـت که خوب اسـت و در مقابلِ «منکر» (به معنای هر چیزی که بد اسـت) قرار دارد؛ چنان که برخی از لغت شناسان گفته اند : «معروف» ضد «منکر» اسـت و «عُرف» ضد «نُکر» اسـت. (همان / فیروزآبادی، [بی تا]، ج3، ص 179)
برخی از لغت شناسان معنای «معروف» را کامل تر بیان کرده اند: «معروف، به معنای هر
چیزی ازخیر و نیکی اسـت که در نزد نفس شناخته شده باشد.» (ابن منظور، 2000 م، ج10، ص 112) و یا گفته اند : «آنچه در میان مردم در عادات و معاملاتشان معمول و متعارف اسـت، معروف نام دارد.» (جر، 1973 م، ص 824) گاهی نیز آن را مترادف با نیکی و مدارا و احسان دانسته اند (مقری فیومی، [بی تا]، ج2، ص 404)؛ اما کامل ترازهمه تعاریف، آن اسـت که گفته اند : «معروف هر فعلی اسـت که توسط عقل و شرع پسندیده باشد.» (راغب اصفهانی، 1423ق، ص 561)

2-2. معروف از منظر قرآن

در عرصه جست و جوی «معروف» در قرآن کریم حدود 37 مرتبه در حوزه های گوناگون، این واژه به چشم می خورد. آنچه در ارتباط معنای آن واژه در قرآن کریم قابل برداشت اسـت، آن اسـت که معروف، معنایی اعم دارد که مطابق با قرینه مقرون به آن، بر معنای مقصود دلالت دارد؛ ضمن آنکه آن واژه، مشترک معنوی اسـت که درهمه مصادیق خود بر «آنچه نیک اسـت» گستره دارد. برای مثال، عبارت «وَ آتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ » (نساء:25)، دلالت بر ادای حقوق مادی به شیوه نیکو؛ عبارت «قُولُوا لَهُمْ قَوْلاً معْرُوفاً» (نساء:8) دلالت بر ارائه سخن به نحو نیکو؛ عبارت عاشروهنّ بالمعروف (نساء:19) دلالت بر معاشرت به نیکو؛ و عبارت «الْوَصِیَّهُ لِلْوَالِدَیْنِ وَ الاَقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ »(بقره :180)، دلالت بر وصیت نیکو می کند. این جامعیت ازمنظر لغویان نیز قابل ارائه اسـت؛ چنان که گفته اند: «معروف اسم جامع اسـت برای هر آنچه که مربوط به اطاعت خداوند وتقرب به سوی او واحسان به معروف و... باشد»(ابن منظور، 2000 م، ج10، ص112)
3-2. تشخیص معروف توسط عرف خردمندان متشرع
گفتنی اسـت که عقل انسان در هر عصری نسبت به گذشته در حال پیشرفت و ترقی اسـت و فهم آن از اصول شریعت در حال رشد و پیشرفت اسـت. این نوع ترقی، همواره تشخیص معروف را در اجتماع انسان ها تغییر پذیر و با مسائل مستحدثه و پدیده های نوین سازگار می سازد. البته شکی نیست که چنین تغییری در صورتی در نزد شریعت اسلامی جایگاه محترم و قابل پذیرشی دارد که با قواعد و معیارهای دینی مطابق باشد. برای مثال، طبق این دیدگاه، در هیچ زمانه ای کشف حجاب بانوان در عرف پیشرفته مسلمانان، نمی تواند به منزله معروف تلقی گردد؛ زیرا این امر با احکام شریعت اسلامی سازگاری ندارد، بلکه معروف دینی با اخلاق پسندیده ای مرتبط اسـت که حاصل پیشرفت و ترقی مسلمانان در سایه هدایت آموزه های دینی اسـت. با وجود این اصول، معروف در حوزه دینی، همواره از نوعی ثبات و مصادیق آن از تحول برخوردار اسـت؛ با این بیان که از سویی متکی به شریعت اسلامی اسـت و از سویی دیگر، در زوایایی که با دین تعارضی ندارد، همراه با زمان و پیشرفت انسان ها حرکت می نماید. با این باور، مراد ما دراین نوشتار ازعرف، همان عرف جامعه اسلامی پیشرفته اسـت؛ عرفی که در اعصار مختلف مبتنی براخلاق والای اجتماعی اسـت؛ عرفی که با اعتقاد به ثبات اصول اخلاقی، مصادیق آن در زمان هاو مکان های مختلف را گوناگون می شمارد.
منبع مقاله :
نشریه بانوان شیعه، شماره 20

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط




کلماتی برای این موضوع

بایسته‌های اخلاقی همسران و نقش آن در تربیت فرزندانچکیده این مقاله، با رویکرد تحلیلی و نظری به بررسی بایسته‌های اخلاقی همسران و آثار آن نقد و بررسی مبانی فکری فمینیسم از منظر آیات و …نقد و بررسی مبانی فکری فمینیسم از منظر آیات و روایات کریمه گل گلیجشنواره علامه حلیره اسامی برگزیدگان دوره‌های …نام نام خانوادگی جنسیت نام اثر گروه علمی استان شهر مدرسه نوع انتخاب زهرا کلهر اسلام کوئست مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعیخاستگاه مدارا و عفو از دیدگاه قرآن و حدیثعفو در اصل به معنای صرف نظر کردن و رها کردن است؛ از این رو، برای بیان صرف نظر کردن از چرا خدا بعضی از انسان ها را بدبخت آفریده؟ شهر سوالسوالها به ظاهر ساده ولی در باطن فربه، جدی و اساسی است در مقابل ، پاسخ های شما، ظاهری نوشته های خواندنی روح‌اله شنبه ‏ ‏ اگر جمعیت چین به شکل یک صف از مقابل شما راه بروند، این صف جایگاه اخلاق در اسلام پرسمان دانشجویی ـ اخلاقجایگاهاخلاقدراسلامیکی از موانع خودسازی که ناشی از هوای نفس است، پرگویی است مشکل پرگویی این است که باعث آذر طب اسلامی وسنتی عقیلی خراسانیناباروری، قصّه پر غصّه بسیاری از خانواده ها به خصوص زوج های جوان است؛ قصّه ای که ترنّم جزوه دانش خانواده و جمعیت زینی وند یوسف دانش …لیسانس مطالعات خانواده از دانشگاه تربیت معلم تبریز ،کارشناسی ارشد مطالعات زنان و


ادامه مطلب ...

249 حافظ قرآن کریم در استان فارس تجلیل می شوند

[ad_1]

 

حافظ قرآن کریم
249 حافظ قرآن کریم در استان فارس تجلیل خواهند شدتبیان به نقل از گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ پانزدهمین جشنواره تجلیل از حافظان قرآن کریم  صبح روز پنج شنبه 25 شهریور در سالن حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان استهبان استان فارس به میزبانی مؤسسه بیت‌الاحزان حضرت زهرا (سلام الله علیها) برگزار می‌شود.

در این مراسم بین المللی از 203 حافظ کل و 46 حافظ جزء قرآن کریم تجلیل به عمل می‌آید و 4 حافظ از کشور هندوستان و یک حافظ از پاکستان در آن حضور دارند.

لازم به ذکر اسـت دو تن از فرزندان یک خانواده امریکایی ساکن شهرستان استهبان نیز سرودی را به دو زبان لاتین و عربی اجرا خواهند کرد.  


منبع:
خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط




کلماتی برای این موضوع

ارتباط ایثارگران با رییس جمهور خبرگزاری ایثارگرانبا توجه به تاکید رییس جمهور در همایش افق رسانه، مبنی بر اینکه بدنبال مشورت با همه مهدویت امام حسین ع برای مطلع شدن از اضافه شدن مطالب جدید به وبلاگ در این قسمت عضو شوید خبرنامه وبلاگ را


ادامه مطلب ...