اثرات کمبود «ویتامین آ» در بدن

جام جم سرا به نقل از سلامانه: این ویتامین اولین ویتامین شناخته‌شده حلّال در چربی است که گاه از آن به‌عنوان ویتامین ضدعفونی‌کننده نام می‌برند. نچرال نیوز در گزارش اخیر خود به کارکردهای کلیدی این ویتامین و نشانه‌های کمبود آن در بدن و نیز منابع غذایی که برای جذب ویتامین A مناسب هستند پرداخته است.
این ویتامین در رشد مناسب بدن نقش مهمی دارد. برخی از کارکردهایی که در بدن دارد عبارت است از ساختن و فعال کردن هورمون‌های فوق کلیوی و تیروئید، حفظ ساختار سلول عصبی و کارکرد مناسب آن، عملکرد سیستم ایمنی، رشد سلول‌ها به‌علاوه حفظ ساختار و سلامت پوست.

به گفته محققان ویتامین A به بسیاری از ناراحتی‌های پوستی ازجمله آکنه و پسوریازیس کمک می‌کند. همچنین اثر عمیقی بر چشم‌ها و سیستم بینایی دارد. یکی از نشانه‌های اولیه کاهش آن در بدن ناتوانی دیدن در شب یا کاهش تطابق چشم با تاریکی است.

کمبود ویتامین A در بدن می‌تواند ناشی از رژیم غذایی یا دلال ثانویه‌ای که مانع جذب، ذخیره یا انتقال آن می‌شوند باشد. قرارگیری در برابر مواد شیمیایی سمی هم از عوامل تحلیل برنده این ویتامین در کبد است. کمبود این ویتامین در جوامع درحال‌توسعه به‌ویژه کشورهای آسیایی شایع است.

اثرات کمبود ویتامین A در بدن و راه تأمین آن

میزان بالای مرگ‌ومیر، رشد و نمو ضعیف، توقف عملکرد ایمنی بدن، مشکلات بینایی و خشکی چشم، خشکی مو، خشکی پوست و مشکلاتی مانند آکنه، به خطر انداختن غشای مخاطی در دستگاه‌های تنفسی، گوارشی و تناسلی، آبسه گوش، بی‌خوابی، کوفتگی، مشکلات باروری و کاهش وزن، از جمله اثرات کمبود این ویتامین در بدن است.

سبزی‌های با برگ تیره مانند کلم و اسفناج و سبزی‌های زرد و نارنجی مانند هویج، کدو، سیب‌زمینی هندی و شیرین به‌علاوه دیگر غذاها مانند زردآلو، فلفل سبز و ریشه قاصدک ازجمله منابع سرشار از ویتامین A هستند.

توصیه‌های کوتاه برای حفظ مفصل‌های بدن

برای حرکت راحت، مفصل‌ها باید سالم باشد؛ عملکرد صحیح غضروف به دلیل وجود مایع سینوویال (Sinovial) در مفصل‌هاست اما برخی عوامل مانند افزایش سن، آسیب دیدگی و مشکلات دیگر می‌تواند به فرسودگی مفصل‌ها منجر شود. برخی از نکاتی که لازم است مراعات شوند در ذیل به کوتاهی بیان شده است.

حفظ وزن سالم: از آنجا که مفصل‌های زانو، لگن و کمر باید وزن بدن را تحمل کند، برای کاهش فشار روی مفصل‌ها نیاز به کم کردن وزن است.

ورزش: ورزش‌های تقویتی، هوازی و انعطاف پذیر می‌تواند برای مفصل‌ها مفید باشد.

ساخت عضلات قوی: عضلات در اطراف مفصل‌ها از مفصل‌ها محافظت می‌کند. بنابراین از طریق ورزش سعی کنید عضله سازی کنید.

تغییرات غذایی: میوه و سبزی‌های ارگانیک را جایگزین غذاهای فرآوری شده و حاوی مواد نگه دارنده، کنید. افزایش اسیداوریک علت شایع درد مفصل است که می‌تواند به نقرس منجر شود.

حالت مناسب بدن: برای اینکه فشاری روی استخوان‌ها و عضلات وارد نشود، حالت درست بدن را حفظ کنید. با حفظ حالت درست بدن، شانه، لگن و زانو فشار کمتری را تحمل می‌کند.

مراجعه به پزشک: به محض اینکه دچار درد غیرعادی یا ورم در مفصل‌ها شدید به پزشک مراجعه کنید. تشخیص به موقع می‌تواند خیلی مفید باشد.

از مفصل‌ها محافظت کنید: از مفصل‌ها مراقبت کنید به ویژه اگر به طور منظم فعالیت‌های جسمی انجام می‌دهید. افرادی که مشاغل سنگین یا کارهای فیزیکی سنگین انجام می‌دهند باید مراقب مفصل‌های خود باشند. (خراسان)

راه‌های افزایش سوخت‌وساز بدن

البته راهکارهای زیادی برای افزایش متابولیسم بدن وجود دارد:

به گفته متخصصان، هنگامی که متابولیسم یا همان سوخت و ساز بیشتر باشد بدن مواد غذایی را با سرعت بیشتری هضم می‌کند و جذب چربی‌ها نیز کاهش می‌یابد بنابراین میزان سوخت و ساز بدن برای افرادی که می‌خواهند لاغر شوند از اهمیت زیادی برخوردار است. اولین گام برای افزایش متابولیسم، مصرف صبحانه است که متاسفانه خیلی‌ها توجه چندانی به آن ندارند.

دکتر علی‌اکبر رمضانی، متخصص تغذیه در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: زمان خوردن صبحانه اهمیت زیادی دارد. اگر شما تا ساعت 10 صبح یا حتی تا زمان ناهار چیزی نخورید، متابولیسم بدنتان کند می‌شود. به این ترتیب با مصرف مواد غذایی جذب حداکثری کالری‌ها اتفاق می‌افتد و در رژیم لاغری‌تان با مشکل مواجه خواهید شد.

وعده‌های غذایی را زیاد کنید

یکی از مهم‌ترین راهکارهای افزایش متابولیسم، گرسنه نگه نداشتن بدن است.

پس به جای سه وعده غذایی کامل چهار تا شش وعده غذایی کم‌حجم را با فاصله دو تا سه ساعت از یکدیگر مصرف کنید البته همان مقدار غذایی را که در سه وعده غذایی می‌خوردید، باید در چند وعده پخش کنید نه این‌که بیشتر غذا بخورید.

همچنین باید سراغ مواد غذایی کم‌کالری مثل میوه و سبزی بروید، چون فیبر موجود در آنها نیز در افزایش سوخت و ساز بدن موثر است.

به گفته دکتر رمضانی خیلی‌ها فکر می‌کنند برای کاهش وزن، غذا نخوردن و تحمل گرسنگی بهترین راه‌حل ممکن است، در حالی که با این کار فقط متابولیسم بدنتان کاهش پیدا می‌کند. در چنین شرایطی بدن به صورت هوشمند سراغ ذخیره چربی‌ها نمی‌رود و وزن کم نمی‌کنید. پس به جای حذف وعده‌های غذایی، تحرکتان را بیشتر کنید. این کار تاثیر زیادی در افزایش سوخت و ساز
بدن دارد.

به عنوان مثال، اگر شاغل هستید سعی کنید روزانه مقداری از مسیرتان را پیاده بروید، به جای استفاده از آسانسور، از پله‌ها استفاده کنید، هنگام صحبت کردن با تلفن همراه راه بروید و در هر شرایطی نیم ساعت را به پیاده‌روی روزانه اختصاص دهید.

بفرمایید آب!

بدن ما برای سوخت و ساز و سوزاندن کالری به آب احتیاج دارد و اگر بدن حتی کم‌آبی خفیف را تجربه کند، سرعت متابولیسم کاهش پیدا می‌کند. بر اساس نتایج پژوهش‌های محققان آلمانی که اخیرا منتشر شده، افرادی که روزانه هشت لیوان آب می‌خورند سرعت متابولیسم و در نتیجه کالری‌سوزی در آنها 50درصد بیشتر از افرادی است که اهل آب خوردن نیستند. از طرفی مصرف آب کافی در طول روز باعث می‌شود دستگاه گوارش کار خود را بخوبی انجام دهد و هضم و جذب مواد غذایی به بهترین شکل ممکن انجام شود.

جادوی چای سبز و قهوه

یادتان باشد قهوه به دلیل کافئین بالا می‌تواند باعث افزایش متابولیسم بدن شود، اما مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های کافئین‌دار مضرات خاص خود را دارد؛ مثلا تپش قلب را افزایش می‌دهد، ریتم طبیعی خواب را از بین می‌برد و نوعی اعتیاد ایجاد می‌کند بنابراین نباید روزانه بیشتر از دو فنجان قهوه مصرف کنید و به جای آن می‌توانید سراغ چای سبز بروید، چرا که پژوهشگران می‌گویند مصرف روزانه دو تا سه فنجان از این نوشیدنی جادویی می‌تواند میزان سوخت و ساز بدن را تا دو برابر افزایش دهد.

پروتئین فلفلی را نادیده نگیرید

به گفته دکتر رمضانی، مصرف پروتئین تاثیر زیادی‌ روی افزایش متابولیسم بدن، چربی‌سوزی و کاهش وزن دارد البته باید سعی کنید مواد غذایی پروتئینی شامل گوشت قرمز، مرغ و ماهی و... را به صورت بخارپز یا کبابی مصرف کنید چون سرخ‌کردن آنها نتیجه‌ای جز اضافه وزن برایتان ندارد. حتی بهتر است برای مزه‌دار کردن آنها از ادویه‌هایی مثل فلفل تند کمک بگیرید که متابولیسم بدن را
افزایش می‌دهند.

لبنیات کم‌چرب را دریابید

دریافت کلسیم از طریق مصرف لبنیات با افزایش متابولیسم بدن، جذب چربی‌ها را کاهش می‌دهد و نه‌تنها موجب کاهش سطح کلسترول می‌شود، بلکه کاهش وزن را به دنبال دارد. بد نیست بدانید پیشنهاد بیشتر متخصصان مصرف ماست کم‌چرب در رژیم غذایی روزانه‌ است، اما نباید با غذاهای گوشتی همراه باشد چون جذب آهن، غذا را کم می‌کند.

جادویی به نام ویتامین C

محققان می‌گویند مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C مثل لیمو، پرتقال سبب افزایش ظرفیت چربی‌سوزی در بدن می‌شود. میوه‌جات و مرکباتی مانند پرتقال، لیمو، توت‌فرنگی، گریپ‌فروت، نارنگی، طالبی، انبه، گوجه‌فرنگی و... با افزایش سوخت و ساز بدن، جلوی بروز اضافه وزن را می‌گیرند و اگر به صورت روزانه مصرف شوند تاثیر بسزایی در لاغری دارند. البته به جای مصرف مواد غذایی طبیعی سراغ مکمل‌های حاوی ویتامین C نروید چون تاثیرشان به مراتب کمتر است.(پریسا اصولی /جام جم)

قاتل استحکام استخوان‌های بدن

ایران یکی از پرمصرف‌ترین کشورهاست که میانگین روزانه مصرف نمک مردم آن دو تا سه برابر استاندارد جهانی است. طبق نظر محققان میزان مصرف نمک در ایران حدود ۱۰ تا ۱۵ گرم در روز است که این میزان بسیار بیشتر از حد استاندارد مصرف نمک است. سرانه مصرف نمک در یک سال توسط ایرانی‌ها، شش کیلوگرم است؛ در حالی که در جهان سالانه سه کیلوگرم نمک مصرف می‌شود.

از هر ۸۰۰ مرگ، ۳۰۰ مورد آن ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی است

امروزه با توجه به شیوع بالای بیماری‌های قلبی و عروقی و فشار خون، مصرف زیاد نمک به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل خطر در بروز این بیماری‌ها شناخته شده است. آمار‌ها نشان می‌دهد از هر ۸۰۰ مورد مرگ و میر در کشور، ۳۰۰ مورد آن ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی بوده است. همچنین تحقیقات انجام شده نشان دهنده این است که شیوع فشار خون بالا در کشورهایی که دریافت بالای نمک دارند، بیشتر است و هر قدر میزان نمک مصرفی روزانه در جوامع کمتر باشد به‌‌ همان نسبت شیوع فشار خون بالا کاهش می‌یابد. در صورتی که افراد تنها سه گرم از مصرف روزانه نمک خود را کاهش دهند، حدود ۵۰ درصد از بیماری‌های قلبی - عروقی در آن‌ها کاهش خواهد یافت.

کاهش مصرف نمک نه تنها در بزرگسالان ضروری است، بلکه با توجه به این امر که ذائقه هر فرد از دوران کودکی یعنی بین دو تا پنج سالگی شکل می‌گیرد، نقش خانواده در ذائقه سازی سالم کودکان از اهمیت بسزایی برخوردار است.

برخی نکاتی که باید در مصرف نمک به آن‌ها توجه کرد

- به غذای کودک زیر یکسال نمک اضافه نکنید تا ذائقه او به غذاهای شورعادت نکند.
- در افرادی که در طول زندگی خود غذاهای شور و پر نمک مصرف کرده‌اند، شانس افزایش فشار خون بیشتر است.
- انواع محصولات غذایی مانند سوسیس، کالباس، کنسرو‌ها، خیارشور، تنقلات شور مانند چیپس و انواع فراورده‌های غلات حجیم شده و انواع سس‌ها حاوی مقادیر زیادی نمک هستند.
- سرطان معده ارمغان مصرف زیاد نمک است که این سرطان چهارمین سرطان رایج در جهان و از سرطان‌های شایع در کشور ماست.
- مصرف زیاد نمک غذاهای پرنمک و تنقلات شور می‌تواند مخاط معده را تخریب کند و این اتفاق یکی از عوامل افزایش خطر ابتلا به سرطان معده است.
- همیشه مصرف بالای نمک به معنی شور کردن غذا‌ها نیست، بلکه درصد بالایی از نمکی که روزانه مصرف می‌کنیم، نمک پنهان است که در درون مواد غذایی گوناگون وجود دارد.
- نان، انواع گوشت‌های فراوری شده مانند همبرگر و سوسیس، کالباس، گوشت و ماهی نمک سود شده و همچنین خیار شور، انواع ترشی‌ها و شور‌ها، پنیر و خشکبار بوداده حاوی نمک زیادی هستند.

همچنین بر اساس مطالعات، شانس ابتلا به سرطان معده در کسانی که روزانه ۱۲ تا ۱۵ گرم نمک مصرف می‌کنند، بیشتر است.

نمک مانعی بزرگ برای داشتن اسکلت محکم

بیماری پوکی استخوان به کم شدن توده استخوانی و نابودی ساختمان بافت استخوان اطلاق می‌شود. در این بیماری، فرد با کوچک‌ترین ضربه دچار شکستگی استخوان می‌شود و افزایش خطر شکستگی در استخوان لگن، ستون فقرات و مچ دست بیشتر است. دریافت زیاد سدیم نمک و مصرف غذا و تنقلات شور و پرنمک سبب کاهش باز جذب کلسیم از کلیه شده و دفع ادراری آن را افزایش می‌دهد که خود عامل مهمی در کاهش تراکم استخوان و پوکی استخوان است.

از دست دادن توده استخوانی به طور خاموش و بی‌سر و صدا اتفاق می‌افتد و اغلب هیچ علامتی تا زمان رخ دادن شکستگی وجود ندارد. حدود نیمی از زنان مسن‌تر از ۴۵ سال و ۹۰ درصد زنان مسن‌تر از ۷۵ سال به بیماری پوکی استخوان مبتلا می‌شوند. مردان مسن نیز به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند که البته میزان ابتلای آنان کمتر از زنان است. همچنین باید گفت که کاهش تراکم توده استخوان به دنبال دریافت زیاد نمک در زنان یائسه بیشتر از سایر زنان است. بنابراین مصرف بیش از پنج گرم نمک در روز بر تراکم استخوان اثر منفی واضحی دارد. (ایسنا)

288

خوردنی‌هایی برای تقویت سیستم ایمنی بدن

کار‌شناسان تغذیه و سلامت به جای مصرف داروهای مختلف برای بهتر شدن عملکرد سیستم ایمنی بدن مصرف سبزیجات و ادویه‌های مختلف را پیشنهاد می‌کنند.

- مصرف ادویه به جای شیرین‌کننده‌ها

غذاهای سالم به کم‌چربی و کم‌شیرینی بودن معروفند. متخصصان دانشگاه کلورادو معتقدند اضافه کردن ادویه به این غذا‌ها یک انتخاب صحیح برای تقویت سیستم ایمنی بدن است و این عادت باید به مرور به یک برنامه بلندمدت غذایی تبدیل شود.

- استفاده از طعم‌دهنده‌ها به جای نمک

زمانی که غذاهای ما طعمی ندارند اغلب از نمک استفاده می‌کنیم در حالی که استفاده از طعم دهنده‌ها موجب کاهش مصرف نمک به خصوص برای افرادی که فشارخون بالایی دارند می‌شود.

- تاثیر ادویه در احساس سیری

زمانی که از این طعم دهنده‌ها در غذا استفاده می‌کنید نه تنها طعم بهتری به غذای شما می‌دهد بلکه احساس سیری در شما بوجود آورده و سوخت و ساز بدن را بیشتر می‌کند. محققان دانشگاه ماستریخ هلند معتقدند فلفل قرمز نیز احساس سیری را افزایش می‌دهد و این احساس سیری، تمایل به خوردن مواد غذایی با ارزش پایین را در طول روز کاهش می‌دهد.

- کاهش خطر بیماری‌های قلبی

استفاده از این گونه رژیم‌های غذایی سالم در کنار کاهش وزن، برای سلامت قلب نیز مفید است. در واقع استفاده از ادویه حتی در غذاهای چرب موجب کاهش گلیسیرید خون می‌شود.

به نقل از «اکوواچ»، کار‌شناسان سبزیجات و ادویه‌های زیر را برای افزودن به رژیم غذایی روزانه پیشنهاد می‌کنند:

- فلفل قرمز

فلفل قرمز علاوه بر افزایش حرارت بدن، ‌ موجب کاهش دردهای التهابی می‌شود. همچنین فلفل قرمز منبع سرشاری از آنتی‌اکسیدان است.

- دارچین

دارچین برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن در فصل سرد بسیار مفید است. همچنین از تجمع پلاکت‌های خونی جلوگیری می‌کند و خاصیت ضدالتهابی دارد و قندخون را تنظیم می‌کند.

- سیر

سیر خاصیت ضدعفونی کنندگی داشته و حاوی آنتی اکسیدان است و برای درمان سرماخوردگی بسیار مفید است.

- زنجبیل

زنجبیل ادویه‌ای است که برای تسکین حالت تهوع بسیار مفید است و با قارچ و باکتری‌های بدن مبارزه می‌کند و گردش خون در بدن را بهبود می‌بخشد.

- شیرین بیان

مصرف ریشه‌ شیرین‌بیان دردهای التهابی مثل دردهای معده را تسکین می‌دهد.

- پونه کوهی

کار‌شناسان معتقدند آنتی اکسیدان موجود در پونه از سیب، پرتقال و بلوبری بیشتر است و در درمان عفونت‌های ناشی از قارچ، باکتری و انگل مفید است.

- رزماری

گیاه رزماری در درمان آسم مفید است و به هضم غذا و گردش خون کمک می‌کند.

- آویشن

آویشن به دلیل خاصیت ضد اکسیدانی در درمان بیماری و حفاظت از سلامت مولکول وراثتی DNA‌ موثر است.

- زردچوبه

زردچوبه برای حفظ سلامت کبد موثر است و از مبتلا شدن به آلزایمر نیز جلوگیری می‌کند. (خبرگزاری ایسنا)

80

15 نشانه کمبود ویتامین در بدن

درد در انگشت‌ها پشت ساق و کف پا‌ها

اگر بدون دلیل خاصی دچار کرامپ و گرفتگی در ناحیه پشت ساق پا، انگشت‌ها یا کف پا می‌شوید، احتمال دارد‌ دچار کمبود کلسیم، پتاسیم یا منیزیم شده باشید. افرادی که زیاد ورزش می‌کنند بیشتر دچار این قبیل کرامپ‌ها می‌شوند. برای مقابله با این مشکل لازم است ‌ مصرف میوه‌هایی مانند گیلاس، سیب، انگور، موز و همچنین سبزیجات سبزبرگ را افزایش دهید.

شکاف در گوشه لب‌ها

اگر متوجه ترک و شکاف در گوشه دهان خود شده‌اید، به فکر افزایش جذب ویتامین B باشید. چون این مشکل ممکن است ناشی از کمبود ویتامین‌هایB۲، B۳ و ۱۲ B باشد. علاوه بر این ترک گوشه دهان شاید ناشی از کمبود آهن و روی (زینک) باشد. این مشکل اغلب در بین گیاهخواران و همچنین افرادی که تغذیه‌شان متناسب با وضع بدنیشان نیست بیشتر بروز می‌کند. برای رفع این مشکل می‌توانید هر هفته ماهی و مرغ بیشتری مصرف کنید. گیاهخواران می‌توانند برای جبران کمبود ویتامین B حبوبات، بادام زمینی و گوجه‌فرنگی ‌بیشتری مصرف کنند.

احساس خستگی زیاد

اگر هر شب کافی می‌خوابید، اما در طول روز احساس خستگی زیادی می‌کنید، احتمالا به کمبود ریبوفلاوین (ویتامین B۲) مبتلا هستید. بنابراین لازم است‌ مصرف محصولات لبنی، تخم‌مرغ یا گوشت‌های کم‌چرب مانند بوقلمون و... را بیشتر کنید.

خواب‌رفتن و کرخی دست و پا

اگر مدام دست و پایتان خواب می‌رود یا این‌که در قسمت‌های انتهایی بدن (انگشتان دست و پا) احساس سوزش و گزگز دارید به این معنی است که شدیدا مضطرب یا افسرده شده‌اید، اما اگر روحیه‌تان خوب است و مشکل خاصی ندارید، احتمالا دچار کمبود اسیدفولیک و ویتامین‌های B۶ و B۱۲ شده‌اید. برای جذب هرچه بیشتر این ویتامین‌ها سبزیجاتی مانند چغندر، مارچوبه و اسفناج مصرف کنید. علاوه بر این‌ها می‌توانید از تخم‌مرغ نیز برای افزایش این ویتامین‌ها استفاده کنید.

جوش‌های قرمز کوچک در پشت، ران‌ها‌ بازو‌ها و گونه‌ها‌

اگر متوجه شده‌اید ‌ برخی از قسمت‌های بدنتان مانند ران‌ها، بازو‌ها، گونه‌ها و پشتتان دچار جوش‌های قرمز کوچکی می‌شود، احتمال دارد‌ دچار کمبود ویتامین‌های A، D و همچنین اسیدهای چرب شده‌اید. برای مقابله با این جوش‌های ریز مزاحم مصرف مواد غذایی سالم مانند سبزیجات رنگی را در اولویت بگذارید. سبزیجات برگ‌دار و سبزیجات نارنجی و زردرنگ حاوی ویتامین A قابل‌توجهی هستند. توجه داشته باشید که ماهی آزاد نیز جزو منابع سالم اسیدهای چرب ضروری‌ بدن است. توصیه می‌کنیم از مصرف قارچ، ماهی ساردین و گوجه‌فرنگی نیز غافل نشوید و هر روز به مدت پانزده دقیقه در معرض نور آفتاب قدم بزنید.

افسردگی

عوامل متعددی برای ابتلا به افسردگی وجود دارد. یکی از این عوامل کمبود ویتامین D است. نتایج پژوهشی که سال ۱۹۹۸ انجام شده‌، نشان می‌دهد افرادی که در طول زمستان مکمل ویتامین‌D دریافت می‌کنند از بقیه افراد روحیه بهتری دارند و کمتر در معرض افسردگی قرار می‌گیرند. فرقی نمی‌کند در چه فصلی از سال قرار دارید؛ حتما به فکر جذب ویتامین D بیشتری باشید. در فصل زمستان به دلیل کاهش نور خورشید این مشکل رواج بیشتری دارد. در نتیجه بهتر است با مشورت پزشک مکمل مصرف کنید.

ریزش موی شدید

ریزش موی زیاد ممکن است ناشی از کمبود بیوتین (از خانواده ویتامین B) باشد. این نوع کمبود، بویژه در بین ورزشکارانی که به تخم‌مرغ خام علاقه‌مند هستند، دیده می‌شود. تخم‌مرغ خام حاوی پروتئینی به نام «آویدین» است که مانع از جذب بیوتین می‌شود. بنابراین راه‌حل مشکل ساده است؛ از مصرف تخم‌مرغ خام بپرهیزید. اگر نمی‌توانید این عادت را ترک کنید مصرف سبزیجاتی مانند گل‌کلم یا قارچ را افزایش دهید و مصرف ماهی آزاد و میوه‌هایی مانند موز و تمشک را در اولویت برنامه غذاییتان قرار دهید.

اختلالات دید شبانه

اگر شب‌ها و در تاریکی دیدتان دچار مشکل می‌شود، احتمالا به کمبود ویتامین A مبتلا هستید. حتما می‌دانید که هویج برای تقویت قوه بینایی مفید است. این سبزی نارنجی و پرطرفدار سرشار از بتاکاروتن است که پیش‌ساز ویتامین A محسوب می‌شود و در تقویت قوه بینایی نقش مهمی دارد.

بی‌اشتهایی

عوامل متعددی در بی‌اشتهایی دخالت دارند، اما در برخی موارد کمبود بیوتین ممکن است عاملی برای از دست دادن اشت‌ها باشد. البته باید بدانید این نوع کمبود ویتامین بندرت بروز می‌کند. مصرف مکمل‌ها شما را از این کمبود نجات می‌دهد. البته می‌توانید با مصرف بادام، تخم‌مرغ، حبوبات و همچنین توت‌فرنگی و تمشک مشکل را رفع کنید.

حالت تهوع، یبوست و نفخ

کمبود ویتامین B۱۲ بسختی قابل‌شناسایی است، چون بدن میزان زیادی از این ویتامین را ذخیره می‌کند. حالت تهوع، یبوست و نفخ شکم جزو علائمی است که خبر از کمبود ویتامین B۱۲ می‌دهد. این ویتامین در جگر، قلوه، بوقلمون، ماهی تن و... وجود دارد.

خونریزی لثه‌ها و زخم‌هایی که میلی به بهبود ندارند

اگر متوجه شده‌اید‌ لثه‌هایتان دچار خونریزی می‌شوند و زمانی که قسمتی از بدنتان زخم می‌شود میلی به بهبودی ندارد، احتمالا دچار کمبود ویتامین C هستید. مصرف روزانه ۱۰ میلی‌گرم ویتامین C برای پیشگیری از بروز کمبود ویتامین C و ابتلا به بیماری اسکوربوت کافی است. بی‌شک می‌دانید ‌ پرتقال حاوی این ویتامین است. اما باید بدانید ‌ علاوه‌بر پرتقال، میوه‌ها و سبزیجات دیگری مانند فلفل‌دلمه‌ای قرمز، پاپایا و کیوی جزو منابع اصلی ویتامین C هستند.

سردرد و سرگیجه

سردرد و سرگیجه ممکن است ناشی از عدم جذب نیاسین یا‌‌ همان ویتامین‌B۳ باشد. بیماری پلاگر که با علائمی مانند اسهال، درماتیت و دمانس (زوال عقل) خود را نشان می‌دهد نیز در اثر کمبود شدید ویتامین‌B۳ بروز می‌کند. خوشبختانه در جوامعی که مواد غذایی با این ویتامین غنی می‌شود، این بیماری نیز به‌ندرت دیده می‌شود. جگر گاو و گوساله، مرغ و ماهی و... جزو منابع غذایی ویتامین‌B۳ هستند.

اسهال

مشکل بیرون‌روی دلایل متعددی دارد، اما اگر بدون علت خاصی و مداوم دچار این مشکل می‌شوید، احتمالا به کمبود ویتامین B۹ مبتلا هستید. یکی از منابع این ویتامین دل و جگر مرغ است. اگر علاقه‌ای به این قبیل خوراک‌ها ندارید می‌توانید از جگر گاو یا گوساله و همچنین حبوبات پخته‌شده استفاده کنید.

اینسومیا یا بی‌خوابی

قبل از هر چیزی باید بگوییم‌ کمبود ویتامین B۵بندرت دیده می‌شود، اما اگر شما جزو مشتری‌های دائم فست‌فود‌ها و مواد غذایی صنعتی باشید بدنتان را در معرض این کمبود قرار داده‌اید. در این صورت احتمال این‌که به بی‌خوابی و مشکلات پوستی مبتلا شوید زیاد است. باید بدانید‌ ویتامین‌ B۵ در قارچ شیتک و جگر بره به وفور وجود دارد.

خشکی پوست

خیلی‌ها از خشکی پوست شکایت می‌کنند. دلایل زیادی برای خشکی پوست وجود دارد. درست است که نوع پوست در وهله اول یک مساله ژنتیکی است، اما باید بدانید که کمبود ویتامین‌های A و B نیز ممکن است باعث خشکی پوست شود. بنابراین لازم است‌ مصرف سبزیجات برگ‌دار، آجیل‌ها، غلات و ماهی‌های چرب بخصوص ماهی آزاد را افزایش دهید.(فاطمه مهدی‌پور / سیب ، ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)

1222

۷ خوردنی مفید برای پاکسازی سریع بدن

سرکه سیب، آب لیموترش، دم‌کرده رازیانه و شاه‌تره جزو نوشیدنی‌هایی هستند که شما را از شر توکسین‌ها یا همان سموم بدن خلاص می‌کنند و علاوه بر تمیز کردن دستگاه گوارش، پوست‌تان را نیز صاف‌تر و شفاف‌تر می‌سازند.

دم‌کرده رازیانه برای داشتن شکمی تخت

رازیانه حاوی ترکیبی شیمیایی به نام «آتنول» است که سم‌زدای کبد و معده محسوب می‌شود. این ترکیب باعث دفع سموم بدن از طریق مجاری ادرار و روده‌ها می‌شود. رازیانه ضدنفخ است و به همین دلیل نیز باعث صاف‌شدن شکم می‌شود. کافی است یک قاشق چایخوری رازیانه خشک را در آب جوش بریزید و به مدت ده دقیقه دم کنید. بعد از هر وعده غذایی از این دم‌کرده میل کنید.

بادیان‌برای‌مقابله‌با‌احساس‌سنگینی

این گیاه را آنیسون، رازیانه رومی و زیره رومی نیز می‌نامند. اگر در هضم غذا مشکل دارید یا به نفخ و گاز معده مبتلایید، به بادیان رومی اعتماد کنید. وقتی غذاهای سنگین و پرچرب می‌خورید کبد تا ساعت‌ها بعد از صرف غذا به زحمت می‌افتد تا این چربی‌ها را تجزیه کند. این گیاه نیز حاوی آتنول است که ضداسپاسم و بادشکن است و به هضم راحت غذا و رفع مشکلات گوارشی کمک می‌کند. معمولا در عطاری‌ها کیسه‌های حاوی این گیاه موجود است که می‌توانید مانند چای کیسه‌ای آنها را دم کنید و بنوشید. توصیه می‌شود این دمنوش را بعد از هر وعده غذایی میل کنید.

آب لیموترش برای سم‌زدایی از کبد

نفخ، ریفلاکس معده و قاروقور شکم جزو مشکلات رایجی است که خیلی‌ها را گرفتار کرده است. اگر بعد از هر وعده غذایی دچار این مشکلات می‌شوید، با هضم غذا مشکل دارید و شکم‌تان باد می‌کند سراغ لیموترش بروید. آب نصف لیموترش را در نصف فنجان آب ولرم ریخته و هر روز صبح ناشتا میل کنید. برای تمیز کردن کبد، ترشح صفرا و دفع مواد زاید از بدن می‌توانید سه عدد لیموترش را داخل نیم لیتر آب سرد بیندازید و بگذارید بجوشد. سپس آب لیموترش‌ها را بگیرید و به همان آب اضافه کنید. نوشیدنی آماده را در یخچال نگهداری کنید و هر روز صبح ناشتا مقداری از آن بنوشید. افرادی که داروهای ضداسید مصرف می‌کنند باید قبل از مصرف میزان زیادی آب لیموترش، نظر پزشک خود را در این خصوص جویا شوند.

آرتیشو: دیورتیک طبیعی

آرتیشو یا همان کنگرفرنگی برای کبد بسیار موثر است. این سبزی حاوی ترکیبی پرخاصیت به نام سینارین است که باعث تقویت کبد و افزایش جریان صفرا می‌شود. آرتیشو حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی به نام «فلاونوئید»ها، اسیدها و پتاسیم است که باعث افزایش حجم ادرار می‌شود و بدن را تمیز می‌کند. برگ‌های آرتیشو به دفع توکسین‌هایی کمک می‌کند که کبد را فراگرفته‌اند.30 گرم برگ خشک آرتیشو را در یک لیتر آب جوش بریزید و به مدت ده دقیقه دم کنید. 15 دقیقه قبل از صرف غذا از این دمنوش بخورید. مصرف این دمنوش برای افرادی که دچار سنگ کیسه صفرا هستند و خانم‌های شیرده توصیه نمی‌شود. می‌توانید از پزشک یا عطار درباره روش مصرف آن سوال کنید.

گیاه خار مریم برای دفع توکسین‌ها

برگ‌های گیاه خار مریم سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست. در نتیجه تاثیر زیادی در پاکسازی کبد از توکسین‌های تلنبار شده دارد و به هضم راحت غذا کمک می‌کند. مصرف این گیاه در افرادی که به بیماری سیروز کبدی مبتلایند، باعث دفع صفرا و ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده کبدی می‌شود. برای تهیه دمنوش این گیاه می‌توانید برای هر فنجان آب جوش یک قاشق چایخوری برگ‌های خشک خار مریم بریزید و به مدت ده دقیقه دم کنید. توجه داشته باشید که مصرف این دمنوش برای خانم‌های شیرده و مبتلایان به مشکلات مجاری صفراوی توصیه نمی‌شود.

سرکه سیب برای سم‌زدایی و مقابله با سوزش معده

سرکه سیب برای مقابله با سوزش یا ریفلاکس معده (برگشتن اسید از معده به مری) بسیار موثر است. سرکه سیب حاوی خواص ضدباکتریایی است و اجازه نمی‌دهد میکروب‌ها در روده تجمع کنند. این سرکه برای کاهش گاز و نفخ معده و هضم غذا موثر عمل می‌کند. باید بدانید سرکه سیب یک ضدعفونی‌کننده طبیعی و قوی است که بدن را از شر سموم انباشته ‌شده خلاص و به حفظ تعادل اسیدی ـ بازی بدن کمک می‌کند. توصیه می‌کنیم مقدار کمی سرکه سیب را با نصف فنجان آب مخلوط کنید تا حالت اسیدی آن کمتر شود و قبل از غذا بنوشید.

شاه‌تره، گیاهی چندمنظوره

شاه‌تره برای تصفیه خون، رفع یبوست، درمان آکنه، تمیز کردن کبد، کاهش فشار و قند خون موثر است. این گیاه ادرارآور است و باعث دفع سمومی می‌شود که به عملکرد دستگاه گوارش و بخصوص کبد آسیب می‌زنند. شاه‌تره برای رفع مشکلات مربوط به روده‌ها نیز مناسب است. می‌توانید برای هر فنجان آب جوش دو قاشق چایخوری گل شاه‌تره بریزید و به مدت ده دقیقه دم کنید. این دمنوش را حدود نیم ساعت قبل از هر وعده غذا میل کنید.

منبع: Active Beat و Sante Medecine

جنگ در جبهه خودی: بدن علیه بدن

درواقع در بیماری‌های خودایمن، سیستم ایمنی بدن به نحوی مسیر طبیعی خود را گم می‌کند و آموزشی که در دوران جنینی و اوایل نوزادی دیده تا بر ضد خود بدن وارد عمل نشود، به یاد نمی‌آورد و اجرا نمی‌کند به همین دلیل شرایط بخصوص با فعال بودن ژن‌ها، برای بروز بیماری‌های خود ایمنی (اتوایمیون) فراهم می‌شود. در واقع بیماری‌های خودایمنی ناشی از ضعف سیستم ایمنی نیست و ربطی به این موضوع ندارد.

دکتر علیرضا سالک‌مقدم، ایمونولوژیست بالینی در گفت‌وگو با جام‌‌جم توضیح می‌دهد: به‌طور طبیعی در بدن همه انسان‌ها واکنش به خود در حد مختصر وجود دارد؛ یعنی در بدن افراد کاملا سالم هم ممکن است مثلا بر ضد نسج تیروئیدشان موادی ساخته شود، ولی در حد مختصر که نمی‌تواند به تیروئید صدمه بزند. گاهی هم این اتفاق در مورد پوست، بافت خون یا مفاصل و... می‌افتد، اما چه زمانی این واکنش‌ها دردسرساز می‌شود؟ این ایمونولوژیست بالینی در پاسخ به این پرسش می‌گوید: گاهی بدن بر ضد ساختار خود موادی را می‌سازد یا واکنشی نشان می‌دهد که به طور معمول نباید اتفاق بیفتد. در برخی افراد این واکنش‌ها می‌توانند سلولی باشند، یعنی برخی سلول‌های ایمنی این واکنش ایمنی را بر ضد اعضا و به ساختار و نسج خودی نشان می‌دهند یا مواد مترشحه از برخی سلول‌های ایمنی مسبب آن هستند، بیش از اندازه شدید است و بر ساختار هدف آسیب می‌رساند. در این شرایط فرد دچار بیماری اتوایمیون یا بیماری خودایمنی می‌شود. به گفته این استاد دانشگاه، خودایمنی ممکن است در همه افراد به مقدار اندک وجود داشته باشد ولی اگر زیاد شود، عوارض و علائمی ایجاد می‌کند که باعث بروز بیماری می‌شود که به آنها بیماری‌های خودایمنی می‌گویند؛ این واکنش می‌تواند بر ضد مفاصل باشد و باعث بروز برخی از انواع روماتیسم شود، بر ضد تیروئید باشد و برخی از انواع پرکاری یا کم‌کاری تیروئید را در پی داشته باشد یا بر ضد پوست باشد و بیماری‌های تاول‌دار پوستی را به دنبال داشته باشد و حتی برضد کلیه، دستگاه گوارش، تنفس، تناسلی و... هم بروز کند.

بیماری‌های خودایمنی دلایل متعددی دارد

این بیماری‌ها به‌دلایل مختلفی بروز می‌کند و مکانیسم‌های مختلفی باعث ابتلا به آن می‌شود. دکتر سالک‌مقدم با بیان این مطلب تاکید می‌کند: سیستم ایمنی ما ساختمان بدن خود ما را خوب می‌شناسد و آن را از بیگانه تشخیص می‌دهد. به همین دلیل این سیستم ممکن است به ساختار یا بافتی واکنش نشان دهد، ولی این واکنش شدید نیست به‌طوری که تعداد بیماران مبتلا به بیماری‌های خودایمنی در جوامع بسیار کم است. او می‌افزاید: اگر کار به مرحله بیماری برسد، ژن‌ها در آن نقش دارند و برخی ژن‌ها شرایط و استعداد را برای بروز واکنش خودایمنی بیمارگونه فراهم می‌کنند. پس بسیاری از انواع این بیماری با بعضی ژن‌های بدن ارتباط معنادار دارند. علاوه بر این، گاهی کسانی که تحت‌تاثیر عفونت‌ها قرار می‌گیرند، بخصوص اگر عفونتشان ویروسی باشد، در معرض ابتلا به بیماری‌های خودایمنی قرار می‌گیرند. گاهی هم ابتلا به این بیماری‌ها خود به خودی است و علتش مشخص نیست. در مواردی هم برخی تروماها، ضربه‌ها و آسیب‌هایی که به بدن می‌رسد، می‌تواند فرد را مستعد ابتلا به گونه‌ای از بیماری‌های خودایمنی کند. به گفته دکتر سالک‌مقدم، زمینه ژنتیکی برای ابتلا نیاز است ولی عوامل محیطی هم در این زمینه تاثیر دارند.

خانم‌ها بیشتر مبتلا می‌شوند

دکتر سالک‌مقدم با اشاره به این‌که برحسب نوع بیماری خودایمن، ممکن است افراد در سنین و جنسیت‌های مختلف به آن دچار شوند، می‌گوید: مثلا بیماری‌های خودایمنی در خانم‌ها بیشتر دیده می‌شود تا آقایان بنابراین می‌توان گفت هورمون‌ها هم در دچار شدن به این بیماری‌ها نقش دارند. مثلا نسبت مبتلایان زن به مرد بیماری معروفی به نام لوپوس سیستمیک که می‌تواند پوست، مفاصل، حتی کلیه و بسیاری از قسمت‌های دیگر بدن را تحت‌تاثیر قرار دهد، 9 به یک است؛ یعنی در خانم‌ها 9 برابر آقایان دیده می‌شود. علاوه بر این، بیماری آرتریت روماتوئید (نوعی از بیماری روماتیسم) هم همین‌گونه است و در خانم‌ها سه برابر مردان بروز می‌کند. او می‌افزاید: البته مبتلایان به برخی بیماری‌های خودایمن مثل آنکیلوزاسپوندیلیت که ستون مهره را درگیر می‌کند، بیشتر آقایان هستند.

این ایمونولوژیست تاکید می‌کند: مساله سن هم در این مورد مطرح است؛ مثلا درست است که دیابت یک بیماری متابولیک است، اما بیماری خودایمنی هم محسوب می‌شود. نوع یک این بیماری هم معمولا در سنین کودکی بیشتر دیده می‌شود. برخی انواع روماتیسم هم مخصوص جوانان است و در این گروه سنی بیشتر بروز می‌کند، اما برخی بیماری‌های اتوایمیون ممکن است در سنین بالا به وجود آید؛ مثلا برخی بیماری‌های خودایمنی پوست مانند «پمفی‌گویید» که البته این بیماری‌ها نادر هستند.

چطور به بیماری خودایمنی پی می‌برند؟

دکتر سالک‌مقدم در پاسخ به این پرسش می‌گوید: درست است که چکاپ‌های دوره‌ای برای افراد باید انجام شود ولی بیماری‌های خودایمن تا قبل از شروع تظاهرات بیماری، معمولا در چکاپ‌ها خود را نشان نمی‌دهند، اما وقتی فرد علائم داشته باشد، مثلا نشانه‌هایی در پوست صورت یا بدنش باشد، مفاصلش دچار درد و ورم باشد یا اختلال در ادرار، مشکلاتی در تیروئید و.. ایجاد شود، به پزشک مراجعه می‌کند و پزشک با توجه به شرح‌حالی که می‌گیرد، آزمایش‌های تخصصی درخواست می‌کند که نتایج آنها به علاوه علائم بیمار، به او در تشخیص بیماری خودایمنی کمک می‌کند. به هر حال خود بیمار نمی‌تواند به نوع بیماری‌اش پی ببرد.

پیشگیری ممکن نیست

دکتر سالک‌مقدم می‌گوید: نمی‌توان از ابتلا به بیماری‌های خودایمنی پیشگیری کرد مگر این‌که در خانواده فرد، شخص دچار بیماری خودایمنی وجود داشته باشد، این فرد به پزشک مراجعه کند و از نظر ابتلا به آن بیماری بررسی و مشخص شود مثلا زمینه و استعداد ابتلا در او هم وجود دارد یا نه، اما به‌طور روتین، مخصوصا اگر کسی در اقوام و خانواده به نوعی از بیماری خودایمنی مبتلا نباشد، بررسی‌ای انجام نمی‌شود که بتوان پیشگیری کرد. او می‌افزاید: حتی اگر مادر بارداری به بیماری خودایمنی مبتلا باشد، ممکن است جنینش به این بیماری مبتلا باشد و ممکن است نباشد و به بارداری هم به این دلیل پایان نمی‌دهند مگر این‌که بیماری خیلی شدید و به درمان‌های خطرناک برای جنین نیاز باشد. در این صورت امکان دارد به علت خودبیماری یا درمان آن، جنین آسیب ببیند. این استاد دانشگاه تاکید می‌کند: کسانی که می‌خواهند دچار این نوع بیماری‌ها نشوند، با این‌که نمی‌توان نقش ژن‌ها را نادیده گرفت، باید مراقب باشند کمتر به عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی مبتلا شوند چون همان‌طور که گفتم زمینه بروز این بیماری‌ها را فراهم می‌کند یا از آسیب رساندن بیش از اندازه به بافت مخاطی خودداری کنند؛ مثلا سیگار، آلودگی هوا و... می‌توانند در ابتلا به این بیماری‌ها نقش داشته باشد. در کسانی هم که بیش از اندازه از یک عضو خود استفاده می‌کنند، مثلا بیش از حد از مفاصل استفاده می‌کنند، امکان دارد زمینه بروز تظاهرات ژنتیکی فراهم شود. علاوه بر اینها، در معرض آفتاب قرار گرفتن به ‌مدت طولانی هم احتمال ابتلا به برخی بیماری‌های خودایمنی پوست را افزایش می‌دهد بنابراین می‌توان گفت یکسری عوامل شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی نقش محیطی در بروز بیماری‌های خودایمن دارند، اما نقش اصلی را ژن‌ها دارند که در برخی فعال هستند و در برخی فعال نیستند، بنابراین ممکن است در شرایط یکسان دو آدم زمینه ابتلا به بیماری‌های خودایمنی را داشته باشند ولی آن‌ که بیمار شده، ژن‌هایش فعال شود و بیماری اتوایمیون در او تظاهر پیدا کند.

زهرا سادات صفوی سهی ‌/‌جام‌جم

خطرات مرگبار ویتامین D بیش از حد برای بدن

نتایج مطالعه‌ای جدید نشان داده است که افزایش بیش از اندازه این ویتامین در خون می‌تواند خطر مرگ ناشی از سکته مغزی را تشدید کند.

از جنبه بهداشت عمومی کمبود ویتامین D مدت‌ها موضوع مورد بحث پزشکان عمومی بوده و مطالعات مختلفی نشان داده‌اند که کمبود این ویتامین و کاهش بیش از حد آن در خون پیامدهای منفی و مضری برای بدن دارد.

به این ترتیب نتایج مطالعه جدید بر این تاکید دارد که سطح ویتامین D در خون باید در حد نرمال باشد و کاهش یا افزایش بیش از حد و کنترل نشده آن برای بدن عواقب منفی دارد.

به نقل از خلیج تایمز، متخصصان علوم پزشکی دانشگاه کوپنهاگ در این مطالعه تاکید کردند که افزایش سطح این ویتامین بیش از ۱۰۰ نانومول در هر لیتر خون خطر مرگ ناشی از سکته مغزی را تشدید می‌کند و بهترین میزان مصرف این ویتامین ۷۰ نانومول در هر لیتر خون است. (ایسنا)

اثرات زمان خوردن غذا بر سلامت بدن

پزشکان در بررسی‌های پیشین خود مشاهده کرده بودند افرادی که عادت دارند اواخر روز غذا بخورند نسبت به افرادی که وعده‌های غذایی را در طول روز به شکل متناسبی تقسیم می‌کنند، بیشتر با خطر بیماری‌های قلبی روبه‌رو می‌شوند.
متخصصان دانشگاه «سن دیه‌گو» برای درک تاثیر دیر غذا خوردن بر سلامت قلب به آزمایش روی پشه میوه پرداختند. این حشرات از مدت‌ها قبل به عنوان ارگانسیم نمونه برای شناسایی اصول ژنتیکی بیماری‌های انسانی از جمله بیماری قلبی - عروقی مورد استفاده بوده‌اند.

در این مطالعه دو گروه از پشه‌های میوه مورد بررسی قرار گرفتند که در یک دوره زمانی سه هفتگی با رژیم غذایی استاندارد آرد ذرت تغذیه شدند. در گروه اول، پشه‌های میوه هر ساعت در روز به غذا دسترسی داشتند در حالی که گروه دوم تنها برای ۱۲ ساعت در روز می‌توانستد غذا بخورند. در این مدت، تیم متخصصان زمان خواب، وزن بدن و فیزیولوژی قلب پشه‌های میوه را بررسی کردند.
متخصصان مشاهده کردند پشه‌هایی که مدت زمان غذا خوردن آن‌ها محدود شده بود، خواب بهتر، وزن کمتر و نسبت به گروه دیگر قلب سالم‌تری دارند.

به گزارش نیچر ورلد نیوز، متخصص ارشد این مطالعه گفت: انسان‌ها هر روز غذای مشابهی مصرف نمی‌کنند و در عین حال سبک زندگی ما نیز عامل تاثیرگذاری در تعیین زمان‌های غذا خوردنمان هستند. (ایسنا)

208