جام جم سرا: تقریبا همه با مراحل رشد جسمی کودک، آشنایی دارند. این مراحل شامل مواردی مثل شناخت چهره مادر، گرفتن گردن، نشستن بدون کمک، گفتن کلمات و... است اما مراحل دیگری هم وجود دارد که شاید کمتر مورد توجه والدین و بزرگسالان قرار میگیرند: مراحل رشد جنسی که از همان دوران جنینی آغاز میشود. این مراحل بسیار مهمند و سلامت جنسی کودک را در آینده شکل میدهند.
۳ مرحله تکامل جنسی در دوران جنینی
۱. ابتدا گنادها یا غدد جنسی تمایز نیافته شکل میگیرند و بهتدریج به بیضه در جنس مذکر و تخمدان در جنس مونث تبدیل میشوند.
۲. سپس نوبت به مرحله تشکیل اندامهای داخلی مانند رحم، تخمدانها و واژن در دخترها و پروستات و کیسه منی در پسرها میرسد.
۳. در مرحله سوم، اندامهای تناسلی خارجی شکل میگیرند. اگر به دلیلی اندامهای جنسی نتوانند مرحله رشدی و تکاملی خود را درست طی کنند و مثلا بافتهای جنینی حساسیت و پاسخگویی خود به هورمونهای جنسی را از دست بدهند، شکل ظاهری جنین میتواند متفاوت با جنسیت ژنتیکی او شود و جنینی که مثلا از نظر ژنتیکی پسر است، دارای اندام جنسی زنانه خواهد شد.
بافتهای جنسی جنین قابلیت دوگانه دارند؛ یعنی دارای پتانسیلی هستند که هم میتوانند به اندام جنسی مردانه تبدیل شوند و هم به اندام جنسی زنانه. اینکه نوزادی از بدو تولد دختر باشد یا پسر به اتفاقهایی بستگی دارد که در دوران جنینی میافتد. جنینهایی که کروموزوم Y دارند، حاوی ژن ویژهای هستند که قابلیت تبدیل جنین را به جنس مذکر دارد. در جنین مونث چون کروموزوم Y وجود ندارد، پیامهایی که قرار است از ژن موجود در کروموزوم Y برسد نیز وجود ندارد بنابراین مجراها به رحم و واژن تبدیل خواهد شد و گنادهای تمایزنیافته به تخمدان تبدیل میشوند.
کی اندام جنسی جنین دیده میشود؟
اندامهای جنسی خارجی جنین تقریبا در ۱۰ هفتگی در پسرها و ۱۲ هفتگی در دخترها مشهود است. هر بیماری و اتفاقی در فرایند تکامل جنسی میتواند ویژگیهای ظاهری جنسی را تغییر دهد.
اهمیت ۲ سال اول زندگی
خیلی از رفتارهایی که انسانها در بزرگسالی نشان میدهند، در دوران نوزادی و شیرخوارگی شکل میگیرند. در ۲ سال اول تولد، کودکان توانایی لذت بردن و اعتماد کردن به دیگران را میآموزند. این لذت میتواند لذت از خوردن یا هوای تازه باشد و صرفا شهوانی نیست. وقتی کودک گریه میکند و مادر او را در آغوش میگیرد، سیر یا تمیزش میکند، میآموزد که کسی وجود دارد که نیازهایش را برآورده کند. این اولین رابطه عاطفی است که او اوایل زندگی خود برقرار میکند.
این آموخته به کودک کمک میکند در آینده بتواند یک پیوند عاطفی مبتنی بر اعتماد با همسرش داشته باشد. یعنی رابطه دوطرفهای ایجاد میکند که در آن هم احساس لذت و هم احساس امنیت وجود دارد.
به کودک کمک کنید اندام جنسیاش را بشناسد
در شیرخوارگی عمده یادگیری از طریق حواس پنجگانه است. اولین چیزی که کودک شناسایی میکند، بدنش است و پدر و مادر باید در این مرحله به او کمک کنند شناخت درست و احساس خوبی از بدن و اندام تناسلیاش پیدا کند. اگر این مرحله را خوب طی نکند، ممکن است احساس بدی از دختر یا پسر بودن خود پیدا کند که در زندگی جنسی او تاثیر سوء خواهد گذارد.
پسرها آلت تناسلیشان را حدود ۸-۷ ماهگی میشناسند ولی این سن در دخترها کمی دیرتر (۱۰-۹ ماهگی) است. پسرها در خواب یا بیداری و حتی درون رحم مادر نعوظهای مکرر دارند. این نعوظ اصلا به معنای نعوظ در پاسخ به واکنشهای جنسی نیست. حتی دخترها هم ممکن است ترشحات واژینال غیرمشهودی داشته باشند. این واکنشهای طبیعی ممکن است مرتبط با تماس، اصطکاک یا بیان نیاز به تخلیه مثانه باشد.
بهترین زمان صحبت با کودک درباره اندام جنسی
بهترین زمان هنگام پوشک یا حمام کردن کودک است. اسم باید مناسب و عامیانه باشد و جلف یا سخت نباشد. متاسفانه در کشور ما واژه مناسبی برای آلت تناسلی مردانه یا زنانه وجود ندارد و واژههای موجود یا بسیار عامیانه یا بسیار علمی هستند. دادن یک نام مناسب به اندام تناسلی کودک به والدین و کودک کمک میکند راحتتر درباره این موضوع صحبت کنند.
فرض کنید دختر بچهای بیاموزد نباید به اندام تناسلیاش دست بزند، به آن نگاه کند یا درباره آن حتی با مادرش حرف بزند. این دختر احساس خوشایندی به جنسیت خود نخواهد داشت و اگر در بزرگسالی مشکلی پیدا کند، ممکن است اصلا تشخیص ندهد؛ چون نه به آلت تناسلیاش نگاه میکند، نه به آن دست میزند و نه حتی دوست دارد این قسمت از بدن خود را بشناسد. چنین افرادی اغلب به پزشک هم مراجعه نمیکنند و حتی بسیاری از این زنان شاید هرگز مفهوم لذت جنسی را درک نکنند.
وقتی کودک متوجه اندام تناسلیاش میشود
کودکان از ۷ تا ۱۰ ماهگی با اندام تناسلیشان بازی میکنند. مفهوم این کار کشف اندام تناسلی در راستای شناخت بدن خود است. آنها این کار را با سایر اعضای بدن نیز انجام میدهند. کمکم تا حدود ۱۸ ماهگی میآموزند دو جنس مختلف دختر و پسر وجود دارد و تفاوتهای آنها را از نظر ظاهری و رفتاری کشف میکنند.
این مرحله فوقالعاده مهم است. اگر اختلالی در کشف جنس مخالف کودکان ایجاد شود و کودک نتواند هویت خوبی برای خود بسازد، ممکن است درآینده با پذیرش جنسیت خود مشکل پیدا کند. وقتی کودکی جنسیت خود را دوست داشته باشد، نقشهای مربوط به آن جنس را نیز به خوبی خواهد پذیرفت.
حس خودمختاری در کودک
خودمختاری و احساس مالکیت حدود ۲ سالگی کسب میشود. احساس خودمختاری باعث میشود کودکان خود را مرکز هستی بدانند و سعی کنند مرکز توجه و مالک هر چیزی باشند. رفتارهای کودکان در این مرحله بیانگر کسب هویت مستقل و مالکیت وجودشان است. عبور سالم از این مرحله به کودک کمک میکند قلمرو مستقل خودش را داشته باشد که بر سلامت جنسی وی نیز در آینده اثرگذار خواهد بود.
کودک باید همبازی داشته باشد
از ۱۸ ماهگی به بعد کودک باید با همسالان خود در ارتباط باشد (کودک ۲ ساله نباید همبازی کودک ۵ ساله باشد). کودکان در بازیهای دستهجمعی نه تنها اصول رابطه بین فردی را میآموزند، بلکه بسیاری از نقشهای جنسیتی را نیز تجربه میکنند و با خصوصیات جنس خود و جنس مخالف نیز آشنا میشوند.
دو نکته مهم
۱) دو سال اول زندگی کودک برای برقراری پیوندهای عاطفی و اعتماد به دیگران در زندگی پیش روی کودک بسیار مهم است. پیوند عاطفی و اعتماد به دیگران هم برای سلامت جنسی و هم برای روابط انسانی کودک در آینده تعیینکننده هستند.
۲) در مرحله رشد و نمو، شناسایی بدن بهوسیله خود کودک و درک اندام تناسلی ضروری است و رفتار و کلام والدین و سایر افرادی که با کودک در تعامل هستند، باید بهگونهای باشد که به او حس کامل و بینقص بودن بدهد و در او نگرش مثبتی نسبت به جنسیتش ایجاد کند. (دکتر آزیتا گشتاسبی - متخصص بهداشت باروری و فلوشیپ سلامت جنسی/شفا)
جام جم سرا: دکتر رضا شیرآلی محمدپور افزود: در این زمینه علاوه بر آموزشهای ابتدایی جنسی به کودکان، باید نحوه عملکرد در برابر افراد غریبه را نیز به آنان آموزش دهیم. آموزش عملکرد صحیح در خصوص اتفاقها و بازگو کردن آن به کودکان توسط اعضای خانواده و افراد مورد اعتماد از موثرترین روشهای آموزشهای پیش از ورود کودکان به اجتماع است؛ چرا که بیشتر کودکان احساس عذاب وجدان داشته و از اطلاع رسانی به اطرافیان خود اجتناب میکنند.
وی با بیان اینکه کودکان با پنهانکردن سطوح مختلف تجاوزهای جنسی به خود، از اطرافیانشان تا آخر عمر دچار درگیری روحی میشوند، خاطرنشان کرد: خانوادهها باید برای جلوگیری از بروز هر گونه اتفاقی آموزش مقدماتی مسائل جنسی، راههای جلوگیری و در صورت بروز اتفاق، اطلاعرسانی بموقع آن را به کودکان خود بیاموزند.
محمدپور در ادامه داشتن رویکرد حمایتگرانه توسط خانواده را عاملی برای اطلاعرسانی کودک درباره بروز اتفاقات دانست و افزود: اگر خانواده به دلیل ترس از آبرو از پیگیری اجتناب کند به احساس گناه کودک دامن میزند که این امر نیز مشکلات روحی و روانی را در کودک به دنبال دارد.
به نقل از ایسنا، وی در ادامه با اشاره به اهمیت انتخاب سرویس مدارس اظهار کرد: برای انتخاب سرویس باید از افرادی که از پیش شناخته شدهاند و دارای شرایط کاری مشخص و قابل پیگیری هستند، استفاده شود. همچنین باید به کودکان آموزش داد تا از ماشینهای شخصی مسافربری که قابل پیگیری نیستند، استفاده نکنند و بهتر است برای انتخاب سرویس مدارس دخترانه در صورت امکان از رانندگان زن استفاده شود.
این روانپزشک تأکید کرد: خانوادهها باید در برابر مسائلی که کودکان مطرح میکنند، جدی باشند. آنها باید آموزش مسائل جنسی را که یکی از نیازهای مهم کودکان برای ورود به اجتماع است در نظر بگیرند و از کتابها و مراکز مشاوره برای آگاهیدادن به کودکان خود و تقویت جرات اعتراض به آنها در مقابله با تعرض استفاده کنند.
جام جم سرا: یکی از علل شایع اما پنهانی که موجب بروز اختلالات جنسی و رسیدن به درجاتی از ناتوانی جنسی در دو جنس زن و مرد میشود بیماری دیابت است؛ بیماری شایعی که در ایران رشد صعودی داشته و کمتر خانوادهای را میتوان یافت که از مشکلات و دردسرهای آن بیخبر باشد. آثار و عوارضی که دیابت بر بدن میگذارد، یکی دوتا نیست و از فرق سر تا نوک پا ممکن است با علایم این بیماری درگیر شود. اما مهمترین عارضه خانمانسوز آن که بر اثر بیتوجهی در کنترل قند خون میتواند تیشه به ریشه خانواده بزند، اختلالات جنسی ناشی از آن است.
نتایج تحقیقات نشان میدهد بیش از 20 تا 25 درصد بیماران دیابتی دچار مراحل شدید افسردگی و 40 تا 50 درصد آنها دچار حالات استرس و اضطراب هستند که از علایم هشداردهنده آن میتوان به تشدید سردمزاجی جنسی، تغییر در خواب و خلق و خو، خستگی مداوم، تغییر حافظه، کم شدن اعتماد به نفس و احساس گناه اشاره کرد.
اما پرسش هایی مطرح است ،از جمله اینکه آیا مبتلایان به دیابت لزوما به ناتوانی جنسی و اختلالات روحی و روانی مبتلا میشوند؟ این اختلال در جنس مونث نمود بیشتری دارد یا جنس مذکر؟ آیا با رواندرمانی میتوان از ناتوانی جنسی و افسردگی ناشی از دیابت کاست یا به دارو درمانی نیاز است؟ آیا ناتوانی جنسی و استرس ناشی از بیماری دیابت به طور قطعی درمان میشود؟
از انکار تا پذیرش واقعیت
دکتر عابدینی، روانشناس بالینی، با اشاره به اینکه انسان وقتی با یک حادثه یا اتفاق ناخوشایند مثل خبر مبتلا شدن به بیماری دیابت و نیاز به تزریق روزانه و چند نوبته انسولین مواجه میشود، از نظر روحی، روانی و رفتاری چند مرحله را تجربه میکند، میگوید: وقتی فردی برای اولین بار متوجه میشود که دیابت دارد، مرگ را در چند قدمی خود احساس میکند و سیستم ذهنیاش بشدت درگیر پیامدهای ناخوشایند این بیماری، همچون زخمهای دیابتی، قطع عضو یا نابینایی میشود و اینکه باید تا آخر عمر از انسولین استفاده کند برایش زجرآور است اما در مرحله بعد چون بدن میخواهد با استرس شدید این اتفاق مقابله و فرد را از صدمات روحی استرس محافظت کند، سیستم روانی که مجهز به مکانیزم دفاعی انکار است وارد عمل شده و تا حدودی فرد با انکار واقعیت به آرامش میرسد.
این روانشناس ادامه میدهد: در مرحلهای که علایم بیمارینمایان میشود، فرد مبتلا دچار خشم و غضب شده و بدون اینکه بخواهد، از خود واکنشهای نامطلوب نشان میدهد، مثلا به تقدیر الهی واکنش نشان میدهد که چرا پدر و مادرش مسبب انتقال ژن بیمار به او بودهاند و دق و دلی خود را با گیر دادن روی اطرافیان و اعضای خانواده خالی میکند. اما طولی نمیکشد که فرد خود را در برابر قضا و قدر و بیماری ناتوان دیده و غم و اندوه به او غلبه میکند و احتمال اینکه به افسردگی دچار شود، زیاد است.
عابدینی تصریح میکند: روی خوش این ماجرا وقتی است که سرانجام فرد ـ برخی زودتر و برخی دیرتر ـ واقعیت را میپذیرد و با دیابت کنار میآید. سیستم روانی ما به گونهای است که پس از گذشت مدت زمانی با شرایط موجود سازگار میشود. یعنی فرد میپذیرد که هر انسانی به نوعی در معرض حوادث و مخاطرات قرار میگیرد و در این میان او به دیابت دچار شده است. به گفته وی مبتلایان به دیابت میتوانند با کنترل و مهار قند خون تا حد زیادی از همه پیامدهای ناخوشایند این بیماری در امان بمانند و همچون دیگران یک زندگی طبیعی داشته باشند.
دیابت، عملکرد جنسی را مختل میکند
یکی از عوارض شایع اما پنهان بیماری دیابت که بر اثر سهلانگاری در کنترل قند خون و مهار ناصحیح بیماری بروز میکند، اختلالات جنسی و رسیدن به درجاتی از ناتوانی جنسی است که بیمار میپذیرد این ناتوانی ناشی از دیابت درمانپذیر نیست، به متخصص مراجعه نکرده و به کنارهگیری از برقراری روابط و مقاربت زناشویی ادامه میدهد و در نتیجه باعث نارضایتی شریک زندگی میشود و میتواند یکی از علل عمده متارکه، طلاق و حتی خیانت همسران به یکدیگر باشد.
عابدینی میگوید: ناتوانی جنسی در دیابتیها، مبتلایان به مشکلات قلبی ـ عروقی و کلیوی بیشتر جنبه جسمی دارد و گرچه 20 تا 40 درصد افراد سالم هم در طول زندگی مشترکشان احتمال دارد با درجاتی از اختلالات و ناتوانی جنسی دست و پنجه نرم کنند، اما میتوان گفت بیشتر مبتلایان به دیابت درجاتی از این اختلال را تجربه میکنند که درصد کمی از آن نیز میتواند مربوط به استرس و اضطراب روحی ناشی از بیماری یا مصرف داروهای مربوط باشد.
استرس و اضطراب از عوامل عمده و کشنده میل و توان جنسی است و در افراد سالم و بیمار میتواند ناتوانکننده باشد و این موضوع زمانی غیر قابل تحملتر میشود که همسر طی روابط زناشویی همکاری و سازگاری لازم را نداشته و مدام شریک زندگیاش را متهم به ناکارآمدی و ناتوانی کند |
به گفته این روانشناس بالینی معمولا ناتوانی جنسی و اختلالات مربوط به آن در مردان با زود انزالی، دیر انزالی، اختلال نعوظ و نقص در تحریک بروز میکند. بیشتر این افراد از نظر تمایلات و خیالپردازی جنسی در برابر محرکهای بیرونی تحریکپذیرند اما از نظر جسمی به دلیل آنکه دیابت سیستم خونرسانی به ناحیه تناسلی را دچار مشکل میکند از نظر نعوظ دچار اختلال میشوند و نمیتوانند روابط و مقاربت رضایتمندی داشته باشند. این مشکل در خانمهای مبتلا به دیابت هم به صورت خشکی ناحیه تناسلی، سوزش، مقاربت دردناک و نرسیدن به ارگاسم بروز میکند که البته به گفته این روانشناس ناتوانی جنسی در مردان تاثیرات نامطلوب جنسی و روحی بیشتری دارد. چرا که شور جنسی در اغلب مردان با رسیدن به نعوظ و تاثیرات مثبت روانی آن به حداکثر میرسد و کیفیت زندگی جنس مذکر از این طریق ارتقا مییابد و در صورتی که به این مرحله نرسند صدمات روحی از جمله افسردگی، استرس و اضطراب آنان چند برابر میشود، اما در زنان اختلالات جنسی آنان برخلاف مردان نمود بیرونی ندارد و به دلیل آنکه شور جنسی آنها بیشتر جنبه عاطفی و احساسی دارد، اگر به ارگاسم هم نرسند، روابط زناشویی برایشان ناخوشایند نخواهد بود. در واقع نوازش و عشق ورزیدن میتواند برای جنس مونث مطلوب و رضایتبخش باشد.
به گفته دکتر عابدینی اختلالات جنسی در مبتلایان به هر دو نوع دیابت 1 و 2 تظاهر میکند، اما چون مبتلایان به دیابت نوع دو اغلب به دلیل ناپرهیزیهای غذایی و کنترل نکردن صحیح قند خون در سنین بالا دچار دیابت میشوند، ضعف جسمی و مشکل جنسی آنها بیشتر دردسرساز خواهد بود.
استرس، ناتوانی جنسی را شعلهور میکند
ناتوانی جنسی تا چه حد به تشدید افسردگی، استرس و تضعیف روحیه و اعتماد به نفس فرد مبتلا منجر میشود؟ یعنی استرس باعث بروز ناتوانی جنسی میشود یا ناتوانی جنسی موجب استرس میشود؟
دکتر عابدینی میگوید: استرس و اضطراب از عوامل عمده و کشنده میل و توان جنسی است و در افراد سالم و بیمار میتواند ناتوانکننده باشد و این موضوع زمانی غیر قابل تحملتر میشود که همسر طی روابط زناشویی همکاری و سازگاری لازم را نداشته و مدام شریک زندگیاش را متهم به ناکارآمدی و ناتوانی کند. به گفته این روانشناس در زمان مقاربت مغز با ترشح دوپامین باعث کیفوری، لذت و نشاط فرد میشود اما اگر فرد، مبتلا به نوعی بیماری باشد و سیستم ذهنی و مغزی او مدام درگیر تبعات نامطلوب بیماری باشد مغز قادر به ترشح میزان معینی دوپامین نخواهد بود و به طور مستمر فرد در استرس (نوعی فشار روانی) به سر میبرد و نمیتواند تمرکز لازم را داشته و از مقاربت لذت ببرد.
از سوی دیگر، برخی داروهای مصرفی، انسولین و کم و زیاد شدن گلوکز که غذای اصلی مغز است میتواند فرد را مضطرب کرده و اگر این بی نظمیها طولانی شود، میتواند روی یکسری از هورمونها و سیستم اعصاب تاثیر بگذارد و باعث افسردگی شود که در پی آن تضعیف روحیه، اعتماد به نفس پایین و افت قدرت و جسارت ایجاد میشود و در اثر کشته شدن انگیزهها ممکن است مهار زندگی از دست فرد خارج شود. گاهی هم احتمال دارد فرد برای دستیابی به حالی خوش و در کل شانه خالی کردن از مشکلات زندگی به سمت مصرف الکل و مواد مخدر گرایش یابد.
اختلالات و ناتوانی جنسی درمانپذیر است
با توجه به اینکه برخی داروهای روانپزشکی که برای درمان افسردگی و استرس ناشی از دیابت تجویز میشود خود باعث تشدید سرد مزاجی جنسی میشود بهتر است که مبتلایان روان درمانی شوند یا دارو درمانی؟
عابدینی میگوید : تا زمانی که قند خون به طور صحیح کنترل نشود و تا زمانی که سیستم مغزی و جسمی درگیر باشد، نمیتوان از رواندرمانی استفاده کرد، چون دیابت یک بیماری جسمی بوده و استرس، اضطراب و افسردگی نشات گرفته از آن است، در نتیجه روان درمانی به تنهایی پاسخگو نیست و باید اختلالات فرد مبتلا با دارو درمان شود. البته برای افزایش بینش فرد دیابتی از بیماریاش، میتوان در کنار دارودرمانی از رواندرمانی هم استفاده کرد.
این روانشناس میافزاید: از طریق روان درمانی میتوان اطلاعات و عملکرد جنسی فرد مبتلا را ارتقا داد. فرد مبتلا به دیابت که دچار درجاتی از اختلالات و ناتوانی جنسی است باید با مراجعه به سکس تراپیست که در کلینیک سلامت خانواده واقع در مجتمعهای درمانی معتبر آماده پذیرش هستند، این اطلاعات را دریافت کند.
به گفته وی، افراد دچار ناتوانی جنسی باید بدانند، برای ارتقای کیفیت روابط زناشویی، مقاربت شرط برقراری رابطهای رضایتمند نیست. بلکه از طریق حسگذاری جنسی که از طریق لمس و نوازش نقاطی صورت میگیرد تخیلات جنسی تظاهر میکند که گرچه باعث کنش و واکنش جنسی و هیجانی نمیشود، اما همسران با همکاری و سازگاری با یکدیگر میتوانند به درجاتی از رضایتمندی جنسی و آرامش دست یابند.
به نظر این روانشناس مشکلات ناشی از دیابت چون بیشتر جنبه جسمی دارد تا روانی، کمتر میتوان از هیپنوتیزم استفاده کرد. هیپنوتیزمتراپی تکنیکی تلقینی است که در خواب یا بیداری با ایجاد خلسه، افکاری به فرد تلقین میشود. به گفته این روانشناس افسردگی، استرس و ناتوانی جنسی ناشی از دیابت قابل درمان است که معمولا برای درمان این نوع اختلالات مراجعه به کلینیکهایی که روانشناس، روانپزشک و مددکار اجتماعی با یکدیگر برای درمان، فعالیت میکنند توصیه میشود. او خاطرنشان میکند برای مقابله با استرس، شل کردن تمام عضلات بدن در اولویت است و ورزش و خواب با کیفیت پیشنهاد میشود. (ضمیمه چاردیواری)
فاخره بهبهانی
جام جم سرا: طبع شیر، سرد است و به همین دلیل ماست هم جزء مواد غذایی با طبع سرد وتر به شمار میرود. خاصیت رطوبتبخشی این ماده غذایی باعث شده تا علاوه بر مصرف خوراکی بتوان آن را به عنوان یک داروی طبیعی برای مشکلات پوستی هم به کار برد؛ مثلا افرادی که پوست خشکی دارند میتوانند برای رفع مشکلشان از ماست به دو صورت استفاده کنند: اگر خشکی در یک بخش خاصی از پوست بروز کرده، ماست را به صورت موضعی به همان محل بمالند؛ گذشته از این، کسانی که پوستشان خیلی خشک است، میتوانند ماسک ماست تهیه کنند. یک لایه از ماست را بر سطح پوست بمالند و بگذارند چند دقیقهای به همان حالت باقی بماند.
مصلحات را فراموش نکنید!
برای ماست، سه مصلح وجود دارد که ناراحتی ناشی از خوردن ماست را از بین میبرد؛ گیاه نعنا، آویشن و زنیان را اگر همراه ماست بخورید به هضم آن کمک میکند.
توصیه میشود اگر ماست مصرفی روزانهتان را از بیرون تهیه میکنید، سراغ انواع بستهبندی شده و کارخانهای آن بروید. از ماست کارخانهای بهتر، ماستی است که در منزل تهیه میشود و درست کردنش بسیار ساده است |
افرادی که طبعشان سرد است در فصل گرم و سرد (خصوصا در فصل سرد سال) میتوانند مقدار مصلحات بیشتری استفاده کنند ولی در مقابل کسانی که گرممزاج هستند، بهتر است در فصول گرم سال مقدار کمتری مصلحات را به ماست بیفزایند اما در فصل سرد در این زمینه محدودیتی ندارند.
مفید و مضر برای زن و شوهرها
ماست بر میل جنسی اثر میگذارد. خوردن ماست برای آنهایی که طبع گرمی دارند، نشاط را افزایش میدهد و میل جنسی را بیشتر میکند اما کسانی که طبعشان سرد است، با خوردن ماست حالت رخوت و سستی به آنها دست میدهد، از انرژیشان کاسته میشود و میل جنسی را هم در سردمزاجها کم میکند.
خودتان را به ماست نبندید
ماست نفخ میآورد و دستگاه گوارش را ضعیف میکند؛ پس به خاطر خواص بیشمارش در مصرف آن افراط نکنید. البته برای خنثی کردن اثرات منفی ماست، راهحل مطمئن دیگری هم هست: اگر در کنار ماست از مصلحات آن استفاده شود، مشکل برطرف میشود.
پرچرب خوب است یا کمچرب؟
ماست از سه جزء اصلی تشکیل شده است؛ مائیت (بخش آبکی ماست)، جبنیت (قسمت پنیری ماست) و دهنیت (چربی ماست).
ماستی که به آن پرچرب گفته میشود، در واقع دهنیت بیشتری دارد. ممکن است به ماست قدری خامه اضافه کنند و از این طریق دهنیت ماست را بالاتر ببرند. در این صورت ماست پرچرب را دو نوع غذا به حساب میآوریم. افرادی که دچار اضافه وزن هستند، هاضمه ضعیفی دارند، زیاد ترش میکنند، زیاد نفخ میکنند و افرادی که به دلدردهای گوارشی دچار میشوند، نباید ماست پرچرب مصرف کنند.
اگر چربی ماست بیش از حد گرفته شود، قسمت آبکی آن بیشتر میشود و باز هم برای همه افراد خوب نیست. بهترین ماست، ماست معمولی است که ترجیحا به روش سالم و طبیعی در منزل تهیه شود، چربی غیر معمولی به آن اضافه نشود و بیش از حد مجاز چربیاش را از دست ندهد.
ماست بند شوید
ماستهایی که تحت عنوان ماست طبیعی و در محلی غیر از کارخانجات تهیه میشوند، بیشتر در معرض آلودگی هستند. بنابراین توصیه میشود اگر ماست مصرفی روزانهتان را از بیرون تهیه میکنید، سراغ انواع بستهبندی شده و کارخانهای آن بروید. از ماست کارخانهای بهتر، ماستی است که در منزل تهیه میشود و درست کردنش بسیار ساده است:
* در قابلمهای، شیر را بجوشانید. به محض اینکه به دمای جوش رسید، قابلمه را از روی حرارت بردارید و بگذارید قدری خنک شود. اما حواستان باشد که نباید بیش از اندازه سرد شود. برای اینکه بدانید وقت مناسب افزودن مایه خمیر چه زمانی است، به قابلمه دست بزنید: باید گرم باشد ولی نه آن قدر که دستتان را بسوزاند.
* به ازای هر پنج لیتر شیر، دو تا سه قاشق ماست، یک قاشق غذاخوری شکر و نصف قاشق مرباخوری نمک نیاز دارید.
* مواد را که به شیر اضافه کردید، در قابلمه را بگذارید. دور آن را با پارچه ضخیمی خوب بپوشانید و در مکان معتدل و تا حدی گرم قرار بدهید. حتیالامکان سعی کنید یک روز و نیم یا دو روز ظرف را جابهجا نکنید.
* بعضی خانمها از ترشی ماستی که در منزل تهیه میشود، گلایه میکنند. ترش شدن ماست بر اثر فعالیتهای میکرب لاکتوباسیل است. اگر محیط مناسب فعالیت این میکرب را ایجاد نکنیم، ماست ترش نمیشود. قند و سدیم یعنی همان شکر و نمک محیط را برای میکرب نامناسب میسازد و در نهایت مانع از ترش شدن ماست میشود. پس شکر و نمک را فراموش نکنید!
اگر آب انداخت...؟
در صورتی که ماست در محل گرمی نگهداری شود، مائیت یا آب آن از سایر بخشها جدا میشود؛ همان حالتی که در اصطلاح عام میگویند ماست آب انداخته است.
طبع ماست سرد و تر است. پس وقتی با میوهای ترکیب میشود که آن هم طبیعت سرد و تر دارد، در واقع تاثیر سردی و رطوبتش دوبرابر میشود و این ترکیب برای سلامت خوب نیست |
اگر آب انداختن ماست با تغییر رنگ و بوی آن همراه نباشد، جای هیچ نگرانی نیست و ماست خراب نشده است ولی اگر تغییر یافته بود، بهتر است دیگر از آن مصرف نکنید.
به طور کلی بهترین محل نگهداری ماست، یخچال است.
بزی بهتر است یا گاوی؟!
این روزها اگر کسی هوس تهیه ماستی غیر از ماست معمول در بازار به سرش بزند، لازم نیست تا اولین روستا بکوبد و برود. در شهرها و روستاها، فروشگاهها یا مراکزی هستند که به شکل غیر رسمی از شیر حیواناتی مثل گاو، گوسفند، میش، بز و شتر، ماست میسازند ولی در دسترس بودنشان دلیلی بر مفید بودنشان نیست. هر کدام از اینها خواص خودشان را دارند و بر سلامت تاثیر یکسانی نمیگذارند.
ماستی که از شیر گاومیش تهیه میشود، طبع گرمتری دارد و ماست بهدستآمده از شیر بز رقیقتر است. معمولا مصرف شیر حیواناتی از این قبیل، تنها در موارد خاص و برای درمان بیماریها توصیه میشود. حتی ممکن است خوردن چند باره یا دائم ماست حیوانات دیگر باعث بروز مشکلاتی در سلامت فرد شود.
بهترین ماست از شیر گاو تهیه میشود. این امر در مورد سایر لبنیات هم صدق میکند.
ملاقه فلزی بخرید
گاهی بعد از چند روز، رنگ و طعم ماست تغییر میکند. بعضی وقتها قارچی در آن رشد میکند که رنگ صورتی کمرنگی دارد یا قارچی که به رنگ سبز متمایل است و مزه ماست را تلخ میکند. اینها به خاطر عدم رعایت بعضی مسائل است: مثلا اینکه هر بار با یک قاشق از ظرف ماست برداشته شود یا انگشت به ماست زده شود، کیفیت ماست را تغییر میدهد. برای ماندگارتر کردن ماستی با کیفیت زمانی که شیر در حال جوشیدن است، یک ملاقه فلزی درون ظرف شیر بگذارید. اجازه بدهید ملاقه با شیر بجوشد و به این ترتیب استریل شود. بعد که ماست آماده شد، به طور ثابت از همان ملاقه برای برداشتن ماست استفاده کنید.
ماست میوهای خوب است ولی نه با هر میوهای!
امروزه انواع و اقسام ماستها بوفور تولید و عرضه میشوند. مردم میتوانند ماست را با کیفیتها و ترکیبات مختلف بهراحتی از سوپرمارکتها خریداری کنند. یکی از اقسام جدید و پرطرفدار، ماستهای میوهای هستند.
سردی و رطوبتبخشی زیاد در طولانیمدت در سنین پایین باعث اختلال حافظه و در سنین بالا باعث بزرگ شدن پروستات میشود |
گفتیم طبع ماست سرد و تر است. پس وقتی با میوهای ترکیب میشود که آن هم طبیعت سرد و تر دارد، در واقع تاثیر سردی و رطوبتش دوبرابر میشود و این ترکیب برای سلامت خوب نیست. حالا اگر کسی اصرار دارد که حتما ماست میوهای بخورد، میتواند به عنوان مصلح قدری شکر به آن اضافه کند.
آبدوغ
آبدوغخیار (ترکیبی از ماست و خیار) یکی از مهمترین ترکیبات سردی بود که به عنوان غذای رایج خورده میشد و البته مفید هم بود اما امروزه همه محیطها به وسیله کولر خنک میشوند و فعالیت جسمی آنچنانی هم در کار نیست، بنابراین مصرف بیش از حد ماست و خیار حتی در فصل تابستان به هیچوجه توصیه نمیشود.
سردی و رطوبتبخشی زیاد در طولانیمدت در سنین پایین باعث اختلال حافظه و در سنین بالا باعث بزرگ شدن پروستات میشود. ماست و خیار بهتر است هر چند وقت یکبار همراه نعنا مصرف شود تا به اصلاح سردی آن کمک کند.
چی به ماست بزنیم و چی نزنیم؟
غیر از سه مصلح اصلی ماست، گیاهان خوراکی دارویی دیگری هم هستند که میتوانند طبع ماست را اصلاح کنند:
گل سرخ:
دو نوع گل سرخ وجود دارد؛ گل سرخ کاشان و گل سرخ اردبیل و تبریز. از بین این دو، گل سرخ کاشان است که اثر خوبی روی ماست میگذارد و آن را اصلاح میکند. گل سرخ تبریز باعث ایجاد یبوست میشود و بهتر است جز با تجویز پزشک مصرف نشود.
دلار:
ترکیبی از سبزیجاتی مثل پونه، سبزیجات معطر محلی و نمک است که طبع ماست را متعادل میسازد. معمولا خیار را با دلار میخورند اما میشود این ترکیب خوب را با ماست هم میل کرد.
گردو و کشمش:
گردو و کشمش که بیشتر در آبدوغ خیار به کار میرود، مصلح خوبی برای ماست به شمار میرود و از پیش آمدن عوارض سوء آن جلوگیری میکند.
مربا، شیره و خرما:
بعضیها ماست را با نوعی شیرینی میل میکنند. مصرف مربا، شیرهها و خرما با ماست هیچ اشکالی ندارد و علاوه بر طعم، طبع ماست را هم معتدل میکنند. در این میان مربای زنجبیل هم به طور خاص تاثیر خوبی بر ماست میگذارد. (سیب سبز)
جام جم سرا به نقل از سلامت: فقدان و یا تولید ناکافی تستوسترون به طور مستقیم به دلیل کاهش تولید در بیضه و یا به طور غیر مستقیم به علت عدم تحریک بیضهها برای تولید تستوسترون توسط غده هیپوفیز که هیپوگنادیسم نام دارد و بیماری نیازمند درمان و معالجه است.
در حالت عادی، تستوسترون در اوایل دوران بلوغ در اوج و با رسیدن به سن ۳۰ سالگی، میزان تستوسترون به آرامی در حدود ۱٪ در سال کاهش مییابد این کاهش با افزایش سن طبیعی است. حد پایین سطح تستوسترون در مردان در حدود ۳۰۰ نانوگرم در هر دسی لیتراست و حد نرمال حدود ۱۰۰۰ - ۱۲۰۰ در هر دسی لیتراست برخی از شرایط (چاقی، دیابت نوع ۲، شرایط پزشکی مزمن (به ویژه کبد و یا بیماریهای کلیوی)، اختلالات هورمونی و عفونت) میتواند به سطح پایین تستوسترون منجر شود.
علائم تستوسترون پایین عبارتند از:
کاهش میل جنسی
مشکل در دستیابی به ارکشن
کم شدن حجم مایع منی
ریزش مو
خستگی و کمبود انرژی
از دست دادن توده عضلانی
افزایش چربی بدن
کاهش در تراکم استخوان
تغییرات خلقی
تغییر در الگوی خواب
کاهش میل جنسی
تستوسترون نقش مهمی در میل جنسی مردان دارد. بسیاری از مردان تجربه کاهش میل جنسی را به درجات مختلف دارند؛ با این حال، کسانی که تستوسترون پایین دارند کاهش شدید در داشتن تمایل به رابطه جنسی دارند و در طول رابطه جنسی، کمبود تستوسترون رسیدن به اوج لذت جنسی را دشوار میکند.
مشکل در دستیابی به ارکشن
تستوسترون در تحریک جنس مرد و دستیابی به نعوظ نقش دارد. البته این هورمون بتنهایی سبب ایجاد نعوظ نمیشود اما با تحریک مغز سبب تولید یک مولکول اکسید نیتریک شده که به نعوظ کمک میکند. تستوسترون پایین با بسیاری از شرایطی که عامل پدید آمدن اختلال در نعوظ هستند (از جمله چاقی، دیابت، تصلب شرایین) مرتبط است.
کم شدن حجم مایع منی
تستوسترون نقش مهمی در تولید مایع منی دارد مایعی که به تحرک اسپرم کمک میکند. مردان با تستوسترون پایین کاهش در حجم اسپرم خود را در طی انزال اطلاع میدهند.
ریزش مو
تستوسترون در چند عملکرد بدن از جمله تولید مو نقش ایفا میکند مو یک بخش طبیعی پیری برای بسیاری از مردان است با این حال، مردان با تستوسترون پایین ممکن است از دست دادن موهای بدن و صورت را تجربه کنند.
خستگی و کمبود انرژی
در مردان با تستوسترون پایین خستگی شدید و کاهش قابل توجه در میزان انرژی گزارش شده است اگر شما با وجود داشتن مقدار زیادی خواب، در همه زمانها خسته هستید و یا اگر رفتن به سالن ورزش یا ورزش برای شما سختتر شده است شما ممکن است دچار علائمی از کاهش تستوسترون باشید.
از دست دادن توده عضلانی
از آنجا که هورمون تستوسترون نقش مهمی در ساختمان و تقویت عضلات ایفا میکند مردان با تستوسترون پایین ممکن است متوجه کاهش در توده عضلانی و قدرت بدنی، به ویژه در بازوها، پاها و یا قفسه سینه خود شوند.
افزایش چربی بدن
اگر از دست دادن عضلات به اندازه کافی بد نباشد مردان با تستوسترون پایین افزایش چربی بدن را تجربه کنند اگر چه دلایل این کاملا روشن نیست، تحقیقات نشان داده است که ژنهایی که کنترل درصد چربی بدن را به عهده دارند نیز مسئول گردش سطح هورمون تستوسترون در مردان میباشد.
کاهش در استخوان
تضعیف استخوان یا پوکی استخوان اغلب در زنان اتفاق میافتد با این حال، مردان با تستوسترون پایین به دلیل نبود کمکهای تستوسترون در تولید و تقویت استخوان، به پوکی استخوان، گرفتار میشوند. مردان با تستوسترون پایین بخصوص سالمندان بیشتر مستعد ابتلا به شکستگی استخوان معمولا در ران، پاها، دندهها و مچ دست هستند.
تغییرات خلقی
زنان اغلب تغییرات خلق و خوی را (در زمان افت سطح استروژن) در دوران یائسگی تجربه میکنند مردان با سطوح پایین هورمون تستوسترون میتواند علائم مشابه را تجربه کنند تستوسترون اغلب به عنوان سوخت برای مردان توصیف شده است و در بسیاری از فرایندهای فیزیکی در بدن و افزایش خلق و خوی و ظرفیت ذهنی نقش دارد تحقیقات نشان داده است که مردان با تستوسترون پایین با احتمال بیشتری به افسردگی، تحریک پذیری و یا عدم تمرکز گرفتار میشوند.
تغییر در الگوی خواب
بیخوابی یا اختلال در خواب
بدتر شدن نارسایی احتقانی قلب
بدتر شدن آپنه خواب
جام جم سرا به نقل از ایسنا: دکتر مهرانگیز شعاع کاظمی با تاکید بر اینکه افراد و خانوادههای درگیر اختلال جنسی، آسیبهای مختلف جسمی، جنسی و عاطفی را در دوران کودکی خود تجربه میکنند، گفت: کودکانی که والدین معتاد دارند، مستعد ابتلا به انواع اعتیاد و آسیبهای روانی یا رفتاری هستند. این موضوع میتواند سلامت اجتماعی، امنیت و آرامش جامعه را سلب کرده و هزینههای اقتصادی و اجتماعی بسیار بالایی را به جامعه تحمیل کند.
وی با بیان اینکه اختلال جنسی، اختلالی مزمن و عودکننده است که به رغم پیامدهای منفی شدید با تحریک جنسی مکرر و پیاپی ادامه مییابد افزود: برانگیختگی جنسی، منجر به وضعیت یا حالتهای رضایتبخش (سرخوشی در فاز ابتدایی) میشود و استرس را تسکین میدهد. وابستگی، میل شدید و عود آن به صورت مکرر در این افراد وجود دارد اما هنوز معلوم نیست که آیا افزایش تحریک جنسی مداوم موجب بروز تغییرات سیستم عصبی میشود یا نه؟
شعاع کاظمی خاطر نشان کرد: بیشتر بیمارانی که از نظر متخصصان، معتاد جنسی هستند، به تحریک جنسی وابسته میشوند. تحریک جنسی مانند یک دارو بر روی سیستم عصبی عمل می کند که برای افراد طبیعی، به اندازه هرویین خطرناک است. فرد مبتلا، یک شخصیت عادتپذیر و معتادشونده دارد و رابطه جنسی فقط واسطه ای است که آن را آشکار میکند.
این دانشیار دانشگاه الزهرا یادآور شد: گرچه مطالعات اپیدمیولوژیک در زمینه رفتار جنسی اجبارگونه انجام نشده، ولی محققان شیوع آن را 3 تا 6 درصد تخمین میزنند. با توجه به این که تخمین میزان شیوع، بر اساس موارد قابل تشخیص بوده است، همچنین به دلیل ماهیت پنهان و انگ و ترس ناشی از آشکار کردن و گزارش رسمی آن، احتمال میرود که تعداد افراد مبتلا بیشتر از حد انتظار باشد.
اهمیت برنامههای غربالگری در جمعیت پر خطر
شعاع کاظمی گفت: به دلیل این که احتمال مبتلا بودن به ایدز یا در معرض خطر بودن برای ابتلا به آن در این افراد بالاست، اهمیت برنامههای غربالگری در جمعیت پر خطر، توسعه سیاستهای اجتماعی برای پیشگیری و کنترل این آسیب اجتماعی را افزایش میدهد.
این روانشناس گفت: با توجه به شواهد موجود افراد و خانوادههای درگیر اختلال جنسی، به احتمال زیاد، شرایط نامناسبی را در زندگی ابتدایی (تجربه آسیبهای مختلف جسمی، جنسی، عاطفی در دوران کودکی) خود تجربه میکنند و در صورت تداوم یافتن رفتار و بروز پیامدهای آن، با سطوح بالایی از استرس، بیکاری یا مشکلات در کار (تحصیل یا شغل)، محرومیت و مطرود شدن از جامعه، عدم حمایت اجتماعی و شیب اجتماعی (در صورت ابتلا به ایدز) مواجه میشوند.
وی درصد بالای 64 درصد و همزمان بودن اعتیاد به مواد و اعتیاد جنسی را از موارد افزایش آسیب پذیری دانست و خاطر نشان کرد: علاوه بر آسیبها و پیامدهای مستقیم اختلال جنسی، ضرورت و اهمیت سیاستهای اجتماعی در زمینه پیشگیری و حفاطت از اختلال جنسی در سطح خانواده و جامعه، در راستای ارتقای سلامت، امنیت و رفاه اجتماعی اهمیت دارند.
سلامت جنسی از اولویتهای اصلی سلامت همگانی
شعاع کاظمی خاطر نشان کرد: پس از شعله ور شدن اپیدمی ایدز در جهان، موضوع سلامت جنسی به عنوان یکی از اولویتهای سلامت همگانی، محسوب میشود.
این دانشیار دانشگاه الزهرا گفت: بروز تغییرات فرهنگی و پیچیدهتر شدن روابط و رفتارهای بشری در این خصوص، ضرورت مداخلات مبتنی بر دانش به منظور آگاه سازی، اصلاح نگرش، پیشگیری و درمان بیماریهای مرتبط با آن افزایش یافته است.
وی یادآور شد: فراهم آوردن خدمات لازم به منظور حفظ و ارتقاء سلامت جنسی افراد خانواده و جامعه از اهمیت ویژهای برخوردار است چرا که سلامت جنسی، بنابر تعریف سازمان بهداشت جهانی، به معنای رفاه و آسایش فیزیکی، هیجانی، روانی و اجتماعی در امور مربوط به جنسیت است.
شعاع کاظمی گفت: ممکن است افراد مبتلا به اختلال جنسی، جمعیت زیادی نداشته باشند ولی کودکانی که والدین مبتلا به اعتیاد (مواد یا جنسی) دارند، مستعد ابتلا به انواع اعتیاد و آسیبهای روانی یا رفتاری هستند که میتواند سلامت اجتماعی، امنیت و آرامش جامعه را سلب کند و هزینههای اقتصادی، اجتماعی بسیار بالایی را به جامعه تحمیل کند.
این روانشناس در پایان اضافه کرد: هزینه پیشگیری از بروز اختلال یا پیشرفت آن، از طریق کنترل، درمان و بازتوانی افراد مبتلا یا در معرض خطر، بسیار کمتر از میزان مورد نیاز برای پوشش دادن کودکان و خانواده آنان یا جبران آسیبهای احتمالی است.
جام جم سرا به نقل از مهر: فرهاد اقطار با اشاره به اینکه اکنون ۳۵ میلیون کاربر استفاده از اینترنت در کشور فعالند گفت: براساس اطلاعات به دست آمده، اکنون پنج میلیون نفر از شبکههای وایبر استفاده میکنند که متاسفانه بسیاری از آنها روش درست استفاده از این فضاها را نمیدانند.
به گفته وی، یکی از طرحهایی که در سال جاری اجرایی میشود امنیت در فضای مجازی است که براساس آن به کاربران در سنین مختلف نحوه استفاده از اینترنت و شبکههای وایبری آموزش داده میشود.
مدیر کل آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی در مورد خشونتهای خانگی و همسر آزاری نیز گفت: اکنون خشونت خانگی برای زنان و همسرآزاری از جمله آسیبهایی است که خانوادهها را تهدید میکند بر اساس برنامه ریزیهای انجام شده چندین کارگاه آموزشی برای جلوگیری از این خشونتها برگزار میشود و دیدگاههای کارشناسان و همچنین نحوه جلوگیری از این خشونتها ارائه شده و در نهایت به یک راهکار اساسی دست پیدا میکنیم.
وی تاکید کرد: پس از آموزشهای ارائه شده در کارگاهها مربیان در سطح کشور این آموزشها را در اختیار آسیب دیدگان و خانوادهها قرار میدهند.
اقطار با تاکید بر اینکه آموزش جنسی پیش از ازدواج میتواند از بسیاری از آسیبهای پس از ازدواج بکاهد گفت: بر همین اساس کلاسهای آموزشی برگزار و همچنین کتاب و بروشور چاپ شده که بزودی در اختیار خانوادهها قرار داده میشود. از سوی دیگر کتابچههای کوچک رایگان نیز در سطح خانوادهها توضیح میشود.
وی درباره ساماندهی رصد آسیبهای اجتماعی نیز گفت: در این سامانه بروز اولین آسیبها و همچنین عوامل محافظت کننده و خطرساز بررسی شده و آسیبهای مختلفی که جوانان و خانوادهها را تهدید میکند به دست آمده است که براساس موضوعات مختلف برنامه ریزی برای رفع آن مشکلات انجام خواهد شد.
مدیر کل آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی تاکید کرد: تمامی آموزشهای پیش از ازدواج برای جوانان به صورت رایگان از سوی سازمان بهزیستی انجام میشود و با توجه به اینکه امسال طرحهای زیادی درخصوص کاهش آسیبها با وزارت رفاه ارائه شده به همین دلیل اعتبارات ما نیز نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است که امیدواریم بتوانیم تمامی این طرحها را عملیاتی کنیم.
جام جم سرا به نقل از مهرخانه: این واحد جزو درسهای عمومی الزامی به شمار میآید و تمام دانشجویان مقطع کارشناسی در هر رشتهای که باشند بایستی این درس را بگذرانند. پنج عنوان تشکیل خانواده، تحکیم خانواده، تعالی خانواده، ایمنسازی خانواده و فرزندآوری؛ سرفصلهای درس دانش خانواده و جمعیت به شمار میآیند.
زهرا آیتاللهی، مشاور امور بانوان ریاست نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها و مدیر گروه زنان و خانواده پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی که یکی از مؤلفان کتاب دانش خانواده و جمعیت نیز است، در گفتوگویی درباره ضرورت تغییر این واحد درسی گفت: در وضعیتی که دانشجویان ما در سن ازدواج بودند و هیچ اطلاعاتی راجع به معیارهای انتخاب همسر، آداب همسرداری، و تسهیل ازدواج از هیچکدام از دروس دانشگاهی دریافت نمیکردند، درس تنظیم خانواده فقط به بحث بارداری و پیشگیری از بارداری میپرداخت.
وی افزود: ما نیاز داشتیم درسی در دانشگاهها داشته باشیم که اولاً عمومی باشد و همه دانشجویان آن را بگذرانند و ثانیاً در آن درس به موضوع تشکیل خانواده، همسرگزینی مناسب، حقوق و تکالیف همسران نسبت به یکدیگر، مهارتهای لازم زن و شوهر جوان، راههای حل مشکلات خانوادگی و... پردخته شود و در ضمن آن به موضوع باروری نیز توجه گردد؛ در نتیجه درس «دانش خانواده و جمعیت» جایگزین درس تنظیم خانواده شد.
آیتاللهی اضافه کرد: علت دیگر این بود که کل مباحث کتابهای تنظیم خانواده در دانشگاهها، با نگاه کنترل جمعیت و تشویق به فرزندآوری کمتر و شعار مشهوری که سالها همه جا مطرح میشد؛ یعنی ۲ فرزند کافی است، تنظیم شده بود.
مدیر گروه زنان و خانواده پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی با تأکید بر اینکه براساس تحقیقات صورتگرفته جمعیت ما در حال رفتن به سمت سالمندی است و به مرور زمان از جوانان کشور کاسته میشود و این خطر بزرگی برای جامعه ماست، گفت: اگر ما با همین سیر پیش رویم، قطعاٌ در ایران با رشد منفی جمعیت مواجه خواهیم شد.
این استاد دانشگاه افزود: مصلحت اجتماعی و سیاستهای جمعیتی کشور اقتضا میکرد که این هشدار به جوانانی که در سنین ازدواج قرار دارند، داده شود. افرادی که ازدواج میکنند برخی خواهان فرزند نیستند، برخی یک فرزند میخواهند و برخی نهایتاً خواهان ۲ فرزند هستند. اگر با همین سیر پیش رویم آسیبهای اجتماعی زیادی هم متوجه جامعه ایران و هم خانوادهها خواهد شد.
وی ادامه داد: الان یکی از مشکلات ما مشکلات تکفرزندان است که میزان تحمل سختی آنها کم و توقعاتشان بالاست و افرادی که از نظر روحی و روانی بتوانند بازده زیادی برای جامعه و خانواده داشته باشند، نیستند؛ لذا باید قشر جدید جامعه اطلاع یابند که مسیر آینده کشور تشویق به فرزند آوری است؛ البته با شرایط مساعد.
آیتاللهی گفت: نباید شرایط را سخت گرفت؛ یک خانواده میتواند با امکانات اقتصادی اولیه و توان تربیتی اولیه، دارای فرزند شود، تلاش خود را بکند و به کمک خدا هم امیدوار باشد.
مشاور امور بانوان ریاست نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها خاطرنشان کرد: امروزه بسیاری از خانواده که وسع مالی و توان تربیتی نیز دارند نمیخواهند بیشتر از ۲ فرزند داشته باشند؛ به این دلیل که گاه تربیت فرزند را بسیار سخت میبینند یا معتقد به امکانات اقتصادی وسیع هستند؛ در حالیکه وسعت امکانات اقتصادی، بچه را نازپرورده کرده و تأثیرات تربیتی منفی دارد.
این مؤلف درباره کاستیهای موجود در کتاب دانش خانواده و جمعیت اظهار داشت: به نظرم بحث جمعیت کتاب باید مفصلتر شود و از حالت اختصار بیرون بیاید. البته اشکالات حتماً وجود دارد، اما هنوز برای ما مشخص نشده است. ما سعی کردیم متناسب با نیاز واقعی دانشجویان کتاب را بنویسیم و در حال حاضر نیز این کتاب توسط اساتید خانواده در حال ازریابی نیازها و بارخوردهای دانشجویان است تا با توجه به نقصهای موجود، آن را با ویراستاری جدید منتشر کنیم.
آیتاللهی با بیان اینکه کتاب تنظیم خانواده توسط پزشک زنان در دانشگاهها تدریس میشد، اما کتاب موجود توسط اساتید اخلاق تدریس میشود، توضیح داد: قبلاً کسانی که معمولاً پزشک بودند کتاب را تدریس میکردند که یک مشکل وجود داشت؛ اینکه کتاب شامل دو بخش بود: بخش جمعیت و بخش تنظیم خانواده؛ و قاعدتاً پزشکان ما میتوانستند بحث تنظیم خانواده را تدریس کنند، اما درباره جمعیت تخصصی نداشتند.
وی افزود: برای اینکه این مشکل تکرار نشود برای تمام اساتید دانش خانواده و جمعیت، کارگاه آموزشی برگزار شد تا خلأ اطلاعاتی برای آنها وجود نداشته باشد و سعی میشود مرتب اطلاعات آنها بهروز گردد.
این استاد دانشگاه درخصوص آموزشهای جنسی و پزشکی به اساتید این درس اظهار داشت: دختران و پسران جوان ما زمانیکه ازدواج میکنند باید درباره مسائل جنسی اطلاع داشته باشند تا بتوانند زندگی زناشویی موفقی داشته باشند. این بحث همواره مطرح بوده است که این اطلاعات در چه زمانی باید به جوانان داده شود. به نظر میرسد دادن این اطلاعات به دختران و پسرانی که معلوم نیست تا چند سال دیگر ازدواج خواهند کرد، مناسب نیست. واقعیت این است که گاهی اوقات دادن برخی از اطلاعات باعث میشود که افراد به سمت آنچه به آنها اطلاع داده میشود، کشیده شوند.
این محقق خاطرنشان کرد: در مرکز سیاستگذاری امور زنان در کشور از جمله مرکز مطالعات فرهنگی اجتماعی زنان مطرح شد که به جوان در آستانه عقد ازدواج این اطلاعات داده شود. پسر ۱۸ سالهای که معلوم نیست چه زمانی ازدواج کند، چه ضرورتی دارد با ۳۰ مدل روش پیشگیری از بارداری آشنا شود؟ آن هم در نظامی که روابط خارج از چارچوب خانواده به هیچ عنوان پذیرفته نیست. در نظام اسلامی و مردمی که دین را دوست دارند، اعتقاد بر این است که رابطه جنسی دختر و پسر باید از طریق ازدواج صورت گیرد و مناسب این است که این اطلاعات چه اطلاعات؛ درباره رابطه زناشویی موفق و چه راههای پیشگیری از بارداری، در آستانه عقد ازدواج در اختیار آنها قرار گیرد.
آیتاللهی با بیان اینکه بایستی آموزشهای یک ساعتهای را که به دخترها و پسرها در ضمن دادن آزمایشات لازم داده میشود، به آموزشهای مفصل و کارگاههای یکروزه یا دو روزه تبدیل کنیم، ادامه داد: این طرحی است که داده شده و مشکلی ندارد؛ هم عقلانی است و هم خداپسندانه و پزشکانی که میخواهند تنظیم خانواده را تدریس کنند باید جذب این مراکز شوند.
جام جم سرا به نقل از خبرآنلاین: پژوهشی جدید نشان داده که اردکهای پلاستیکی، پردههای حمام و غذاهای فوری (فستفود) میتوانند مانع از مادر شدن زنان شوند، زیرا حاوی مادهای شیمیایی هستند که قوای جنسی آنها را تخریب میکند.
به گزارش دیلی تلگراف، پژوهشگران این تحقیق دریافتهاند زنانی که دارای بیشترین غلظت فتالات (ماده شیمیایی که پلاستیک را قابل خمش میسازد) در بدنشان هستند، خیلی بیش از دیگران احتمال دارد که از سردی شور جنسی رنج ببرند. زنانی که بیشترین سطح این ماده شیمیایی را در بدنشان داشتند، ادعا میکردند که متناوباً میل جنسی خود را از دست میدهند، درحالی که دیگر زنان چنین مشکلی نداشتند.
فتالاتها، هورمونها را از هم میگسلند و میدانیم که بر عملکرد جنسی مردان تأثیر منفی میگذارند. ولی این اولین باری است که چنین اثر مخربی در زنان نیز نشان داده شده است.
دکتر امیلی برت، از دانشکده پزشکی دانشگاه روچستر نیویورک میگوید: «فتالاتها مواد شیمیایی موجود در پلاستیک هستند و کاربرد اصلی آنها نرم کردن پلاستیک است. درنتیجه اگر اردک پلاستیکی یا کت بارانی یا پرده حمام شما نرم و قابلانعطاف است، بهاحتمالزیاد این فتالات است که چنین قابلیتی را به آنها داده است. فتالاتها مختلکننده غدد درونریز هستند؛ آنها با هورمونهای معمولی بدن ازجمله تستسترون تداخل دارند و حال به نظر میرسد که همین بلا را بر سر استروژن هم میآورند. ما میدانیم که تستسترون و استروژن اهمیت خیلی زیادی برای بسیاری از عملکردهای بدن انسان دارند که میل جنسی هم از آن جمله است، درنتیجه علاقهمند شده بودیم که ببینیم آیا زنان با سطوح بالاتر این ماده در بدنشان، از نبود میل جنسی رنج میبرند یا خیر».
فتالاتها با پلاستیکی که با آن ترکیب شدهاند پیوستگی شیمیایی ندارند، درنتیجه بهراحتی در هوا یا غذا یا مایعات آزاد میشوند. پلاستیکهای انعطافپذیر بهمرور زمان سختتر و شکننده میشوند که دلیل آن آزاد شدن فتالات و جدا شدن آن از پلاستیک است.
دکتر برت، سطوح فتالات را در ادرار 360 زن باردار در سنین بین 20 تا 39 سال اندازهگیری کرد و از آنها پرسید که در ماههای منتهی به بارداری خود، هرچند وقت یکبار میل جنسی خود را از دست میدادند؟ آنهایی که بالاترین سطوح فتالات را داشتند، 2/5 برابر دارندگان کمترین سطح فتالات احتمال داشت که میل جنسی خود را از دست داده باشند.
دکتر برت توصیه میکند زنانی که میخواهند باردار شوند باید از غذاهای پردازششده و فوری (فستفود) اجتناب کنند چراکه هر چه غذا بیشتر پردازش شود، بیشتر احتمال دارد که در تماس با مواد شیمیایی قرار گیرد. اما غذاهای ارگانیک و غذاهای بدون بستهبندی ممکن است حاوی سطوح پایینتری از فتالات باشند.
دکتر برت افزود: «خیلی جالبتوجه است چراکه اینها موادی شیمیایی هستند که ما هرروز در معرض آنها هستیم. آنها در همه جای محیطزیست ما حضور دارند و همه افراد بررسیشده، سطوح قابلاندازهگیری این مواد شیمیایی را در خود داشتند. درنتیجه حتی در سطوح یافت شده در محیط روزمره اطراف ما هم ارتباط باعلاقه جنسی مشاهده میشود. لیبیدوی پایین میتواند در ارتباط زوجین و تندرستی افراد اثر بگذارد. برای خیلی از زنان دچار نبود لیبیدو، هیچ دلیل روشنی برای این کم علاقگی وجود ندارد و مهم است که بدانیم که این مواد چه اثری میتوانند بگذارند».
وی میگوید که بسیاری از زنان باردار از غذاهای فوری (فستفودها) دوری میکنند، چراکه نگرانند مبادا مواد شیمیایی موجود در این غذاها بر جنین اثر منفی بگذارد: «منبع عمده خیلی از فتالاتها غذا است. ما فکر میکنیم که هر چه غذا بیشتر پردازششده باشد، بیشتر احتمال دارد که این مواد شیمیایی وارد آن شده باشند. یکی از توصیههایی که میتوان برای کاهش خطر قرار گرفتن در معرض این مواد شیمیایی ارایه داد، این است که کمتر غذاهای پردازششده بخورید و بیشتر به سراغ مواد تازه بدون بستهبندی بروید. غذاهای ارگانیک شاید بهتر باشند، چراکه برخی اوقات فتالاتها در سموم کشاورزی هم یافت میشوند، ولی هیچگاه نمیتوانید فتالاتها را کاملاً از زندگی خود حذف کنید، جز اینکه قوانین تغییر کنند».
در مقابل، سخنگوی اتحادیه صنایع شیمیایی انگلیس میگوید: «هیچ مدرکی وجود ندارد که فتالاتها بر میل جنسی اثر بگذارند. تا جایی که ما میدانیم هیچ آزمایش پذیرفتهشده جهانی وجود ندارد که بتواند اثری را که قرار گرفتن در معرض این مواد میتواند بر لیبیدو بگذارد، اندازهگیری کند، ولی این حوزه جالبی برای کار خواهد بود». با وجود اینها، کارشناسان میگویند که صنایع باید استفاده از مواد شیمیایی را متوقف کنند.
دکتر ربکا سوکول، رئیس انجمن درمان ناباروری امریکا میگوید: «در جامعه ما اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مخرب غدد درونریز، کار دشواری است. هرچه بیشتر در مورد اثراتی که آنها روی سلامتی و تولیدمثل انسان میگذارند بدانیم، درمییابیم که باید راهی برای حفاظت خود از آنها و یافتن جایگزینی برای آنها پیدا کنیم».
جام جم سرا به نقل از شرق: هر نوع لمس نواحی خصوصی مصداق کودکآزاری جنسی است. ممکن است کودک از این ماجرا لذت فیزیولوژیک ناشی از لمس را تجربه کند، البته لذتی که در همان دنیای کودکی او با احساسهای متناقض و گناهآلود همراه میشود و پیامدهای این احساس گناه تا زمان بزرگسالی و اختلالهای زناشویی ادامه مییابد. اینجاست که کودک به معنای واقعی مورد سوءاستفاده روانی قرار میگیرد. این واقعیتها تراژدی کودکآزاری جنسی را دردناکتر میکند.
متجاوز جنسی هم برخلاف باور عمومی همیشه یک فرد مهاجم و خطرناک نیست بلکه گاهی از نزدیکانی است که حتی فکرش را هم نمیکنیم؛ افرادی که با کودک رابطه نزدیک و صمیمی دارند، با او مهربان هستند و در عین حال او را درگیر رابطه جنسی هم میکنند.
گاهی آنها این قصد شوم را به بهانه آموزش جنسی به کودک انجام میدهند. گاهی هم او را به این شکل فریب میدهند که دختر یا پسر خوب، کسی است که از این کارها هم بکند.
معمولا ماهیت کودکآزاری جنسی پیشرونده بودن است. فردی که با کودک رابطه برقرار میکند بآرامی و بتدریج شدت رابطه را بالا میبرد و با دقت کودک را از نظر احتمال افشاگری ارزیابی میکند. او خیالش راحت است که اگر در مراحل اولیه رابطه، افشاگری توسط کودک صورت بگیرد، میتواند دلایلی بیاورد تا دیگران را قانع کند که قصد بدی نداشته و کودک اشتباه برداشت کرده است اما وقتی رابطه جنسی پیشرفتهتر شد از روشهای دیگری مانند تهدید استفاده میکند. مثلا اینکه کودک را تهدید کند که «به دیگران میگویم خودت مقصر بودی و از من میخواستی که این کارها را بکنم.» گاهی هم کودک را میترسانند: «اگر دیگران متوجه رابطه ما بشوند ممکن است خانوادهات از هم بپاشد.» و به این شیوه او را درگیر عذابوجدان میکنند.
گاهی کودک تصمیم میگیرد خودش را از این رابطه نجات دهد و این راز را برملا کند اما میترسد کسی حرفش را باور نکند. در خانوادههای سنتی که به کودک اهمیت زیادی داده نمیشود، او را جدی نمیگیرند و اجازه ابراز نظر به کودک داده نمیشود، این خطر وجود دارد که کودک از ترس اینکه کسی حرفهایش را باور نکند اصلا حرفی نزند.
گاهی پدر یا مادر وقتی این حرفها را از فرزندشان میشنوند (بویژه در مواردی که متهم فرد نزدیکی باشد) بهجای علتیابی و بررسی موضوع، کودک بیگناهشان را تنبیه میکنند. یکی از این بیماران میگفت: «من در کودکی هر وقت گم میشدم از «پیداشدن» بیشتر میترسیدم تا خود «گمشدن». چون پیدا شدن برایم همیشه با کتکخوردن همراه بود. طبعا وقتی بهخاطر گمشدن باید کتک میخوردم، میتوانستم تصور کنم افشای سوء استفاده جنسی چه واکنشی را برایم ایجاد میکرد. به همین دلیل هیچوقت رازم را با کسی در میان نگذاشتم.»
«رازداری» در مورد سوءاستفاده جنسی، داستان مشترک بیشتر کودکان بیگناه و معصوم در سرتاسر دنیاست. گاهی این راز هیچوقت فاش نمیشود و گاهی هم در زمان بزرگسالی در جلسات رواندرمانی از خاطرات واپس راندهشده فرد بیرون میآید. این رازی است که کودکان بهدلایل زیادی به افشاکردنش تمایلی ندارند. گفتوگوهای مرسوم خانوادگی هم معمولا فرصت و مجال بازکردن چنین بحثهایی را به کودکان نمیدهد.
افشای راز کودکآزاری مسالهای دوطرفه است. هم کودک باید احساس امنیت کند و هم ما باید به معنای واقعی پذیرای شنیدن هر واقعیتی بدون قضاوتگری باشیم. یکی از دلایلی که این راز حتی در زمان بزرگسالی هم فاش نمیشود، این است که میترسد ذهن قضاوتگر دیگران به آنها برچسبهای نادرست بزند. این ترس در پسران شایعتر است.
یکی دیگر از تفکرات اشتباه و آسیبرسان عمومی این است که هرکس در کودکی مورد آزار جنسی قرار بگیرد لاجرم در بزرگسالی خودش تبدیل به متجاوز جنسی خواهد شد. این تفکر اشتباه، افرادی را که مورد این آزارها قرار گرفتهاند از افشاگری میترساند.
مساله کودکآزاری، مساله مشترک روانپزشکی و حقوقی است. اثبات حقوقی آن پیچیدگیهای زیادی دارد. گاهی با وجود همه موانع فردی، خانوادگی و فرهنگی که در افشای این راز وجود دارد، راز برملا میشود اما متهم اتهامش را نمیپذیرد. مساله وقتی پیچیدهتر میشود که گاهی تنها مدرک اثبات دعوی، شهادت کودک است؛ یعنی پزشکی قانونی هم نمیتواند مدرک محکمهپسندی ارایه دهد.
در همه نظامهای قضایی شهادت کودک به دلیل رشدنیافتگی عقلی و القاپذیری او قابلیت بالایی برای استناد ندارد. با این وصف اثبات جرایم جنسی بویژه در ارتباط با کودکان در همه جای دنیا مشکل است و البته با نگاه سنجیده و غیراحساسی متوجه میشویم سختگیری قانونگذار در این مورد بجا و درست است. همه نظامهای قضایی ترجیح میدهند اگر اشتباهی هم در قضاوتشان مرتکب شوند به این صورت باشد که مجرمی آزاد شود و نتوانند گناهکاربودن او را ثابت کنند تا اینکه فردی بیگناه را اشتباهی مجرم بدانند.
بنابراین با ضعفهایی که به صورت طبیعی در ارزیابیهای قانونی وجود دارد بهترین راه برای حفاظت کودک از کودکآزاری جنسی این است که در چارچوب خانواده توجه بیشتری به روابط کودک با پدر و مادر داشته باشیم. آموزشهای متناسب، توضیح در مورد اینکه هیچکس حتی نزدیکترین افراد حق دست زدن به نواحی خصوصی بدن تو را ندارد، رفتار دوستانه و محبتآمیز و جدیگرفتن صحبتهای کودک و برخورد پذیرنده و همدلانه با او بهترین و منطقیترین راه حفاظت از کودک در برابر آزارهای جنسی است.