قائممقام وزیر بهداشت گفت: پرستاران دولتی حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد بیشتر از پرستاران بخش خصوصی میگیرند و از اکثر لیسانسیههایی که استخدام دولتی هستند، بیشتر دریافتی دارند،
به گزارش مشرق، در آخرین روز رسمی فعالیت کاری سال 94، تسنیم میزبان آخرین مهمان خود از مدیران کشور در سال «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» بود و او هم کسی نبود جز دکتر ایرج حریرچی ــ سخنگوی وزارت بهداشت و قائممقام وزیر بهداشت؛ مدیری که جایگاه استادی و فوقتخصص سرطانهای سر و گردن را یدک میکشد.
برحسب روال رایج انتشار مصاحبههای تفصیلی، قرار بر این گذاشته شد تا مطالب و گفتوگوی سخنگوی وزارت بهداشت پس از تأیید و اصلاحات لازم بعد از تعطیلات نوروزی منتشر شود، حال بهدلیل فراخور برخی مطالب قائممقام وزیر بهداشت که بهنوعی تازگی دارد و شامل اخبار مهم و از مهمترین چالشهای روز حوزه سلامت است، از این گفتوگوی مفصل؛ بحث و سؤالی درباره اختلاف چندین ماهه وزارت بهداشت با جامعه پرستاری که بهقول حریرچی عنوان شود منتخبی از پرستاران؛ انتخاب و به آن پرداخته میشود.
** مشکل وزارت بهداشت و پرستاران چهزمانی حل میشود؟
حریرچی: ما با قاطبه پرستاران مشکل قابل توجهی نداریم، من خودم با آقای وزیر هفتهای سه چهار تا شهرستان میرویم و به اکثر بیمارستانها هم سر میزنیم. بهنظر من دوستانی که اهدافی سیاسی و صنفی داشتند یکسری مطالبی را مطرح کردند و من از دوستانی که بعضیهایشان هم آدمهای دلسوزی هستند گله دارم.
افزایش مطالبه "BMW" و بنز در کشور پرایدسوار؛ اصلاً صحیح نیست
شما وقتی در مملکتی ماشین مورد استفاده مردم پراید و پژو است و خیلیها هم پیاده هستند و توان مملکت هم همین است، اگر شروع کنیم مطالبه همه را بنز و "BMW" کنیم ولی مگان هم بدهیم، باختیم.
شما باید به شرایط مملکت توجه کنید؛ به شرایطی که مملکت میتواند فراهم کند. اصلاحی که در وضعیتهای موجود میتوان انجام داد تدریجی است. من رسماً میگویم تا قبل از سال 83 پرستاران ما در بخش دولتی از پرستاران بخش خصوصی و از سایر لیسانسیههای بخش دولتی کمتر حقوق میگرفتند.
من یادم است زمانی یکی از همکارانی که الآن بهنفع جامعه پرستاری دارد صحبت میکند خودش از دانشگاه خودشان یک کپی حکم داشتند که دو خواهر دوقلو که هر دو لیسانس پرستاری بودند، یکی در بیمارستان کار میکرد و دیگری بهعنوان مربی بهداشت در آموزش پرورش کار میکرد و آن مربی بهداشت با وجود آنکه 3 ماه تابستان و عید تعطیل بود و صبح تا ظهر میرفت، از پرستاری که در بیمارستان کار میکرد و تاسوعا و عاشورا و عید و .... هم شیفت داشت، بیشتر میگرفت.
پرستاران از تمام لیسانسیهها بیشتر حقوق میگیرند
بنابراین با اقداماتی که رسماً طی 10 تا 12 سال گذشته انجام شده است پرستاران ما حدود 60 الی 70 درصد بیشتر از پرستاران بخش خصوصی میگیرند و از اکثر لیسانسیههایی که استخدام دولتی هستند بیشتر دریافت میکنند، ولی اینکه رقم مطلوب هست و اختلافشان با جامعه پزشکی به رقم مطلوب رسیده؟ خیر. ولی ما باید ببینیم وضعیت نسبت به قبل چطور شده است.
مهندس کامپیوتر شغل ندارد ولی پرستار دارد
بنده آدرس هم میدهم، نماینده مردم ایلام به من میگفت: کسی از نیمههای تحصیل در رشته پرستاری انصراف داده و رفته کامپیوتر خوانده؛ الآن شما کمک کنید که وی دوباره پرستاری بخواند چون مهندس کامپیوتر شغل ندارد، حالا الآن دو سال دیگر پرستاری بخواند که بشود پرستار!
ما از سال آخر دولت اصلاحات با ورود و اقدام شخص آقای دکتر عارف؛ با یک مصوبهای حقوق پرستاری اصلاح شد و دو یا سه مصوبهای در زمان ریاست جمهوری آقای احمدینژاد داشتیم و مصوباتی که مربوط به پرداختهای دوره اخیر بود، البته ما نمیگوییم وضعیت خیلی مطلوب بوده و یا شده؛ ولی مشکل پرستاران، تعرفه پرستاری است که حدود 7 یا 8 سال است که این قانون اجرا نشده است.
تعرفه پرستاری ــ با نفت بشکهای 120 دلار اجرا نشد، حال اجرایش با نفت بشکهای 25 دلار دور از انتظار است
البته در حال حاضر تعرفه پرستاری را وزارت بهداشت با وزارت رفاه مطرح کرده است که دارد کارهایش پیش میرود، ولی حال بررسی کنید این مصوبه در زمانی که نفت بشکهای 120 دلار بود، در آن زمان اجرا نشد، حالا الآن از وزارتخانهای که با نفت 25 یا 30 دلاری کار میکند انتظار داریم طرح بزرگی را اجرا کند.
برای افزایش حقوق باید خودتان اقدام کنید وگرنه خیلی بعید است که مدیری شخصاً و بدون دلیل حقوق شما را افزایش دهد!
به گزارش آلامتو و به نقل از بازده؛ نیازی برای اثبات لیاقتتان به زمین و زمان دست بیاویزید تا به چانه زنی بر سر حقوق بپردازید. در این مقاله از ۶ روش چانه زنی بر سر حقوق برایتان میگوییم .
اگر دنبال افزایش حقوق هستید، حاشیه نروید. نیازی نیست دهها دلیل برای اثبات لیاقتتان ارائه دهید. خوب فکر کنید و یک یا دو دلیل اصلی و محکم را انتخاب کنید و آنها را در جلسه مذاکره مطرح کنید.
از این ۵ روش برای چانه زنی بر سر حقوق استفاده کنید.
مذاکره در واقع یک صحبت دوطرفه است. نباید منتظر بمانید تا رییستان تشخیص دهد شما به چه چیزی نیاز دارید یا استحقاق چه مقدار حقوق را دارید. برای ایجاد تغییر در شرایط، باید قدم اول را خودتان بردارید.
عدم پیگیری در مورد بحث افزایش حقوق، واقعا به شما لطمه میزند. به عنوان مثال دو کارمند ۳۰ ساله را در نظر میگیریم که کار و مسئولیتشان دقیقا یکسان است. حقوقی که سارا با شرکت بر سر آن به تفاهم رسیده، ۵۰ درصد بیشتر از نیکی است. اگر سارا همین ۵۰ درصد را پسانداز کند، بعد از ۳ سال میتواند یک اتومبیل مناسب بخرد. پس دست روی دست نگذارید.
اگر دنبال افزایش حقوق هستید، حاشیه نروید. نیازی نیست دهها دلیل برای اثبات لیاقتتان ارائه دهید. خوب فکر کنید و یک یا دو دلیل اصلی و محکم را انتخاب کنید و آنها را در جلسه مذاکره مطرح کنید. مطمئنا یک یا دو دلیل قانعکننده خیلی بیشتر از طوماری از دلایل کوچک و بزرگ نتیجه میدهد.
گاهی وقتها تلاش برای کشاندن رییس بر سر میز مذاکره واقعا سخت میشود. شاید رییسی داشته باشید که هر بار موقع طرح بحث افزایش حقوق شما، سعی میکند از سر بازتان کند اما فراموش نکنید که گاهی بعد از یک جلسه کاری موفقیتآمیز، بهترین فرصت برای گفتوگو با رییس فراهم میشود. شاید چند دقیقهای بیشتر طول نکشد اما اگر در جلسه خودی نشان داده باشید، رییس برای پذیرش پیشنهاد احتمالی شما آمادگی بیشتری خواهد داشت. حتی اگر در همان زمان هم رییستان علاقهای به گفتوگو در این مورد نشان نمیدهد، سعی کنید وقتی از او بگیرید و بعدا سر فرصت به مذاکره بنشینید.
دلایل مختلفی وجود دارد که باعث میشود رییستان بیشتر از شما از مذاکره فراری باشد. شاید او دوست ندارد درخواست کسی را رد کند و شاید هم میترسد که بازنده مذاکره باشد. اگر رییستان به بهانههای مختلف از مذاکره شانه خالی میکند، احتمالا به دلیل اول است اما اگر برخورد تندی نشان میدهد، احتمالا به این دلیل است که از واگذار کردن بازی به شما میترسد. پس به عکسالعملها دقت کنید و سیاستی را در پیش بگیرید که شرایط شیر و روباه را به حالت شیر و شیر تبدیل کنید. در این صورت، خیال رییستان راحت میشود و میفهمد که نمیخواهید او را در جایگاه بازنده قرار بدهید.
علاوه بر اضافه حقوق، همواره درخواستهای دیگری را هم میتوان در مذاکره با رؤسا مطرح کرد. گاهی این درخواستها موثرتر واقع میشوند و ترتیب اثر دادن به آنها برای برخی از رؤسا راحتتر از پرداخت حقوق بالاتر است. میتوانید از رییس خود بخواهید امکاناتی فراهم کند تا شما در دورههای آموزشی مشخصی شرکت کنید، دورههایی که در آینده به پیشرفت کاری شما کمک میکنند، حتی میتوانید پیشنهاد دورکاری (کار کردن از خانه) را مطرح کنید و یا خواهان تعطیلی بیشتر و یا سپردن کار متفاوت تر به خودتان شوید.
وبسایت تک شات - پریسا قره گوزلو: همه ما یک بار هم که شده به عنوان کارفرما یا کارمند در مذاکراتی که برای استخدام و تعریف حقوق انجام شده حضور داشته ایم. بطور کلی در تمامی این مذاکرات اشتباهاتی رخ می دهد که البته طبیعی است. افراد جویای کار برای به دست آوردن شغل مورد نظر هیجان زده هستند و بنابراین تمایل بیشتری برای موافقت و تصاحب آن موقعیت شغلی دارند.
به خاطر داشته باشید که مذاکره ای نتیجه بخش در خصوص حقوق برای هر دو طرف سودمند خواهد بود. اما در انجام این مذاکرات باید دقت کنیم که اشتباهی ناخواسته که در نهایت به ضررمان تمام شود را مرتکب نشویم.
موضوع فقط پول نیست. طرفی که فهرستی طولانی تر از شرایط را ارایه دهد برنده خواهد بود- چرا که در اینصورت شاید با اعطای بعضی امتیازات کوچک بتوانید امتیازات بزرگی برای خود کسب کنید.
در مذاکرات حتما در خصوص این موارد صحبت کنید: تعطیلات، مرخصی های استعلاجی، مزایا، الزامات ترفیع شغلی، مشارکت در سود، حق ایاب و ذهاب و سایر موارد.
تکرار می کنیم: فهرستی که موارد بیشتری را در نظر گرفته باشد برنده خواهد شد.
2. انتخاب زمان نامناسب برای مذاکره
این سلاحی مخفی است که معمولا مورد استفاده قرار نمی گیرد. Carl Icahn، یکی از بزرگان حوزه مذاکرات تجاری، ترفند جالبی دارد. او اصولا مذاکرات خود را اواخر روز برگزار می کند و تا پیش از جلسه به خواب و استراحت می پردازد. همه ما "کاهش اراده" را تجربه کرده ایم. قطعا شما هم متوجه شده اید که شاید بتوانید در برابر خوردن یک تکه کیک در ساعات آغازین روز مقاومت کنید اما این مقاومت را ساعات عصر و شب نمی توانید از خود نشان دهید.
به همین ترتیب هم اگر در طول روز کاری به شما پیشنهاد شد بگویید "جالب است، اما اجازه بدهید کمی در مورد آن فکر کنم و همه جوانب را در نظر بگیرم و بعدا با شما تماس بگیرم." بعد کمی استراحت کنید و تا حد امکان در ساعات پایانی کاری تماس بگیرید و در خصوص پیشنهاد مطرح شده مذاکره کنید.
به خاطر داشته باشید که قرار نیست تصدی آن کار را به مدت دو هفته به عهده بگیرید، پس پرسش های خود را در ارتباط با همکاری طولانی مدت مطرح کنید.
چه چشم اندازی پیش روی کمپانی است؟ برای کسی در موقعیت شغلی که شما قرار است به عهده بگیرید چه امکانی برای پیشرفت وجود دارد؟ آیا در حال حاضر عملکرد کمپانی مثبت است؟
در هنگام مصاحبه برای مسیر حرفه ای خود چشم اندازی را در نظر داشته باشید. این کار به شما در خصوص حقوق و سایر امکاناتی که نیاز خواهید داشت ایده ای خواهد داد.
4. پذیرش سریع شرایط
بهترین مذاکره آن است که پس از شنیدن شرایط به طرف مقابل بگویید زمانی را برای فکر کردن لازم دارید و سپس واقعا به شرایط مطرح شده بیاندیشید. فهرست خود را تهیه کنید. اگر پیشنهادات دیگری نیز وجود دارد آنها را نیز در نظر بگیرید و با یکدیگر مقایسه کنید.
ارزش شما در بازار کار مانند ارزش در سایر بازارها تعریف می شود: عرضه و تقاضا. مشخص کنید که آنچه در حیطه کاری شما عرضه می شود کدام است و تقاضا برای شما در چنین بازاری چگونه خواهد بود.
به محض دریافت پیشنهاد کار بلافاصله میزان عرضه را بررسی کنید. اگر عرضه صفر است اوضاع به نفع شما نخواهد بود. اما حتی در چنین شرایطی هم می توانید با کمی صبر و گفتن "اجازه بدهید فکر کنم و جوانب را بررسی کنم. برای پیشنهاد شما سپاسگزارم. نظرتان در خصوص ادامه مذاکره در یکی دو روز آینده چیست؟" شرایط را به نفع خود تغییر دهید.
بله، شاید گفتن این جمله کمی ترسناک باشد اما مطمئن باشید کارساز است.
5. ضعف در محاسبات
پیش از حضور در جلسه موارد زیر را محاسبه کنید.
سایر افراد با مهارت های مشابه در چنین شغلی چقدر درآمد دارند؟
من چه ارزش مالی برای کمپانی به همراه خواهم داشت (حقوق درخواستی شما باید کسری از این ارزش باشد)؟
6. تظاهر به علامه دهر بودن
چنین شخصی حتما بازنده خواهد بود. همیشه سعی کنید از دیگران کمک بگیرید: "اگر چنین شغلی به تو پیشنهاد می شد، چه درخواستی داشتی؟"
یا "شما تجربه زیادی در خصوص چگونگی رشد افراد و ارزش آفرینی در شرکت دارید. من چه انتظاراتی می توانم داشته باشم و چگونه می توانم در این کمپانی رشد کنم؟ می توانیم در این خصوص صحبت کنیم؟"
همچنین می توانید بگویید:"از آنجایی که این کمپانی را خیلی دوست دارم و تمایل دارم این پیشنهاد شغلی را قبول کنم، اطمینان دارم که شما من را در خصوص مواردی که باید از آن مطلع باشم راهنمایی می کنید. آیا موردی ازقلم نیفتاده است؟"
بدین ترتیب آنها باید علیه خود در مذاکره وارد شوند.
7. عدم طرح پرسش "چطور"
اگر طرف مقابل حقوق کمی به شما پیشنهاد داد یا از پرداخت حق ایاب و ذهاب اجتناب کرد یا زمانی را برای تعطیلات در نظر نگرفت یا امکان پیشرفت را در شرکت به شما اعطا نمی کرد باید بپرسید "چطور".
به عنوان مثال:"سایر افراد در این شغل X ریال درآمد دارند در حالیکه من Y ریال از شما برای انجام کار خواستم. می شود برای من توضیح بدهید که چطور می توانم مبلغ Z ریال پیشنهادی شما را بپذیرم؟"
قطعا آنها به مذاکره ادامه می دهند و اعداد و ارقام تغییر می کند.
8. عدم استفاده از ضعف طرف مقابل
بسیاری از مردم هیچ قدرتی ندارند که البته تمایلی هم به این وضعیت ندارند، بخصوص اگر شما این مورد را به آنها گوشزد کنید. اگر شما موردی را مطرح کردید و پاسخ آنها این بود که : "برای ما مقدور نیست. این مقررات منابع انسانی است." باید بپرسید:"یعنی شما قدرت تغییر این موارد را در صورت لزوم ندارید؟"
هیچکس دوست ندارد دیگران آنها را به عنوان فردی فاقد قدرت بشناسند. مطمئن باشید یا در نظر خود تغییر ایجاد می کنند یا موضوع را با منابع انسانی به بحث و بررسی می گذارند.
9. عدم استفاده از قانون آینه
اگر طرف مقابل گفت: "ما حقوق X ریال را پیشنهاد می کنیم و حتی یک ریال هم نمی توانیم بالاتر برویم." حرفشان را تکرار کنید، "نمی توانید یک ریال هم بالاتر بروید."
قطعا به مذاکره ادامه می دهند تا سعی کنند توانایی خود را ثابت کنند.
10. حرافی بیش از حد
ساکت بمانید تا آنها صحبت را آغاز کنند . هیچکس از سکوت آزاردهنده لذت نمی برد. آنقدر ساکت بمانید تا آنها مجدد صحبت را آغاز کنند. بگذارید آنقدر سکوت آزارشان دهد تا صحبت را آغاز کنند.
11. استفاده از اعداد رند
اگر پیش از حضور در مذاکره بررسی های لازم را انجام داده اید و استانداردهای آن حوزه از صنعت و ارزشی که شما با خود به کمپانی می برید را محاسبه کرده باشید می توانید مبلغی را به عنوان حقوق درخواستی خود ذکر کنید. اما هیچ وقت یک عدد رند را اعلام نکنید. مثلا هرگز مبلغ 2 میلیون تومان را پیشنهاد ندهید. در عوض مبلغ پیشنهادی خود را به 2 میلیون و سیصد و پنجاه هزار تومان تغییر دهید.
بدین ترتیب طرف مقابل متوجه می شود که شما محاسبات لازم را انجام داده اید. البته همیشه برای توضیح رقم پیشنهادی خود آمادگی داشته باشید. اعداد رند قابل مذاکره هستند. اما اعداد خاص که با دلیل و مدرک لازم پشتیبانی می شوند نیازی به مذاکره نخواهند داشت و برد با آن خواهد بود.
در هر صورت، همیشه برای مذاکره آمادگی لازم را داشته باشید. فهرست کاملی از شرایط و درخواست هایتان تهیه کنید، صبر داشته باشید، ساکت بمانید، بلند مدت بیاندیشید، آنها را به مذاکره علیه خود وادار کنید و مورد دیگر اینکه، در هنگام مذاکره از صدایی محکم و قانع کننده استفاده کنید.
اگر تعجب نمیکنید، میتوان این موضوع را این گونه تعبیر کرد که لپتاپ شما در آینده از شما به این دلیل که آن را در شرایط نامناسبی نگهداری می کنید، به دادگاه شکایت خواهد کرد. شاید این کمی اغراق آمیز باشد، اما این تنها تصور از دنیای آینده با هوش مصنوعی است.
اکنون یکی از اساتید دانشگاه آکسفورد بر این باور است که هوش مصنوعی، احتمالا به مرحله ای خواهد رسید که در آن رایانه ها از آگاهی و هشیاری کامل برخوردار خواهند بود و در آن مرحله، باید با آنها شبیه به یک موجود زنده و دارای حقوق خاص خود رفتار کرد.
«مارکوس دو ساتوی»، استاد دانشگاه آکسفورد در حوزه درک عمومی از علم است. آن گونه که نشریه «تلگراف» گزارش داده، وی این ایده را به تازگی در یک سخنرانی در فستیوال Hay Literary در انگلستان بر زبان آورده است؛ ایده ای که دو ساتوی در کتاب خود با نام What We Cannot Know پرورانده و در این کتاب بیش از همه به دنبال این موضوع می گردد که چه زمانی یک گجت همچون تلفن هوشمند، صاحب آگاهی و هشیار تلقی می شود.
زمانی، تعریف هشیاری یا آگاهی کاری بسیار دشوار و دست و پنجه نرم کردن با این مفهوم مستلزم فلسفیدن بود؛ اما واقعیت این است که امروزه علم توانسته، به جایگاهی برسد که آگاهی و هشیاری را اندازه گیری کند.
ساتوی می گوید: ما در یک عصر طلایی به سر می بریم، شبیه به دوره ای که گالیله به تلسکوپ دست پیدا کرد. اکنون ما یک تلسکوپ داریم که می توانیم با آن درون مغز را با دقت تماشا کنیم و این تلسکوپ به ما فرصت داده است تا چیزهایی را ببینیم که پیش از این هرگز قادر به دیدن آنها نبوده ایم.
کافی است زمانی را تصور کنید که هوش مصنوعی به جایگاهی خواهد رسید که حتی از من و شما هم باهوش تر باشد که البته با توجه به اتفاقات اخیر این زمان زیاد دور نیست. در این زمان، گجت های مورد استفاده ما، نظیر گوشی های هوشمند به این موضوع واقف خواهند بود که از ما باهوش ترند. این موضوع هم امتیازاتی برای آنها دارد و هم می تواند منجر به مغرور شدن آنها شود.
این موضوع بسیار جالب خواهد بود که یک روز صبح از خواب بیدار شوید و گوشی هوشمند گلکسی شما برای خودش این حق را قائل شده باشد که دیگر از دستورهای شما پیروی نکند و بنا به تشخیص خود، آن چیزی را که دلش می خواهد انجام دهد! یا تصور کنید که یک روز آیفون شما خسته از کار سر شما فریاد بزند: من Siri نیستم که تو فکر می کنی! من Siri هستم دارای هوش و احساسات و واقف به حقوق شخصی خودم!
معیار فعلی نزد دانشمندان برای سنجش میزان هشیاری و آگاهی این است که موجود مورد مطالعه ادراک و حسی راجع به خود داشته باشد و به عقیده ساتوی، آن گونه که در کتاب خود تشریح کرده، در آینده نزدیک دستگاه های هوشمند ما چنین قابلیت هایی خواهند داشت.
شاید اکنون همه این ها برای شما حکم تخیلات و اراجیف را داشته باشد؛ موضوعاتی که تنها در فیلم های علمی تخیلی هالیوود قابل قبول است؛ اما یک پرسش ساده: چه کسی فکر آن را می کرد که یک روز هوش مصنوعی گوگل، قادر به سرایش شعر و یا ساخت موسیقی باشد؟
پس اگر در آینده نزدیک گوشی هوشمند شما برای شکایت از دست شما با یک وکیل تماس گرفت، شگفت زده نشوید. چون به گفته ساتوی ما در حال ساخت پدیده ای هستیم که اکنون ما را شگفت زده می کند و احتمالا در آینده ما انسان ها را ورشکست می کند.
جام جم سرا:
شاید به خاطر زحمات طاقتفرسای مادر در پرورش دوران جنینی و شیردهی اولاد که منحصر به مادر است و در این فراز رساله حقوق، امام سجاد(ع) اولا با کلام خود دلایل توجیهی اهمیت حقوق مادر را ذکر میکنند، ثانیا سپاسگزاری و قدرشناسی از حق مادر را دستور میفرمایند؛ اما امام چه دلایلی را برای توجیه اهمیت حق مادر میفرمایند؟ حق مادر این است که بدانی:
1 ـ تو را حمل کرده در حالی که هیچ کس دیگری را حمل نمیکند.
2 ـ از میوه قلبش تو را اطعام کرده که هیچ کس چنین لطفی نمیکند.
3 ـ تو را با تمام اعضا و اندامش حفاظت و نگهبانی کرده است.
4 ـ باکی نداشته که تو سیر باشی ولی خود گرسنه بماند.
5 ـ او تشنه باشد تو سیراب باشی.
6 ـ خود برهنه باشد تو پوشانده شوی.
7 ـ او در گرمای آفتاب باشد ولی برای تو سایهای از محبت فراهم کند.
8 ـ به خاطر تو بیداری کشیده است.
9 ـ تو را از سرما و گرما نگه داشته است.
پس بدان که نمیتوانی شکر او را بجاآوری مگر این که خداوند مساعدت و کمک کند.
امام(ع) با این توجیهات لطیف میفرمایند که حق مادر را نمیتوان ادا کرد مگر به لطف الهی.
در آیات شریفه قرآن نیز گاه به مادر به تنهایی (با الفاظ ام یا والده) و گاه به والدین اشارت رفته است.
در این آیات به شیردهی اطفال توسط زنان تا حدودی که به مشقت نیفتند دستور فرموده است (آیه 233 بقره) و گاه به بارداری توأم با سختی و زایمان توام با آن مشقت تصریح فرمودهاند (آیه 15 احقاف) و گاه به وحی به زنان صالحه (آیه 38 طه) توجه شده است.
و گاه به والدین و رابطه مؤمنین با والدین برای اساس قاعده احسان (آیه 215 بقره و آیه 14 لقمان) امر فرموده است، همچنین دعا برای والدین دستور داده شده است.
البته معلوم است که اطاعت والدین تا جایی است که به کفر یا شرک یا ارتکاب معصیت فرمان ندهند. کسانی که والدین خود را از دست دادهاند نباید دلخور باشند که آنها نیز نزد پروردگار حیات دارند و برای آنها استغفار کنند، رد دین نمایند یا خیرات کنند. بدیهی است که فرزندان نیز در برابر والدین حقوقی دارند.
نکته اینجاست که والدین بر حسب غریزه و فطرت متوجه اولاد و نگهداری و رشد او هستند ولی توجه به والدین دچار سستی و نقصان است. در آیات شریفه به حق انفاق والدین، ارث بردن والدین در قید حیات از اولاد خود امر فرمودهاند که تفصیل احکام آن در فقه و احکام فقهی آمده است و در قوانین نیز وجود دارد. مراد این است که در روزگار پیری و ناتوانی، پدر و مادری که نیازمند مراقبت، نگهداری و هزینههای ضروری هستند محتاج نباشند و عزت و حرمتشان شکسته نشود.
در قانون مدنی نیز درباره هزینه نزدیکان همین اصول حفظ شده است و لذا بر فرزند مستطیع، انفاق والدین نیازمند و ناتوان فرض است و نباید ترک شود ولی آنچه ضابطه است فراتر از احکام قانونی است و آن نیکی به والدین است.
حقوق همسران
در رساله حقوق امام سجاد(ع) روی حقوق زنان که بر ذمه و عهده شوهر است تاکید شده است. امام(ع) ابتدا به چند دلیل بر رعایت حقوق همسران تاکید میفرمایند. اولا بدانید:
1 ـ خداوند در زنان برای شما آرامش و موأنست (همنشینی توام با انس و علاقه) قرار داده است.
2 ـ زنان نعمتی از خداوند متعال برای شما هستند.
در چند سطر دیگر دلیل دیگری را بر این میافزایند:
3 ـ زیرا که زنان در عقد و قید و بند زندگی خانوادگی هستند.
4 ـ حقوق مردان بر زنان واجبتر است، امام (ع) به دنبال این عبارات حقوق زنان را میفرمایند:
1ـ4ـ اکرام زنان
2ـ4ـ رفق و مدارای با زنان
3ـ4ـ رحمت و مهربانی با ایشان
4ـ4ـ انفاق زنان به اطعام و پوشش آنان
5ـ4ـ بخشیدن زنان در اشتباهاتی که مرتکب میشوند.
و البته زنان باید از خود بپرسند در زندگی خانوادگی نعمتند یا نقمت؟ موجب آرامش هستند یا موجب نگرانی و دلهره و اضطراب؟ زنان باید از خود بپرسند حقوق همسرانشان را انجام میدهند؟ و اگر چنین باشد که غالبا زنان ایرانی و مسلمان و عفیف این مرز و بوم چنین هستند، باید شوهران ایشان در رعایت حقوق آنان هیچ کوتاهی روا ندارند.
در حقوق مدنی ایران نیز زنان دارای حقوق متعددی ازجمله حٌسن معاشرت، نفقه، مهریه، امنیت و آرامش هستند. اگر شرایط موجود به نحوی است که مردان نمیتوانند حقوق زنان را به نحو مطلوب و قانونی و شرعی تأمین کنند باید ادب و مهربانی را سبب جبران آن قرار دهند.
حقوق خانوادگی مادران و زنان این مرز و بوم در متون دینی و ادبی ما در جایگاهی والا، انسانی و نه ابزاری قرار دارد. مردان معاصر ما به نسبت گذشته در رعایت شأن و منزلت زنان از آگاهی بیشتری برخوردار هستند ولی گاه در محاصره مشکلات بهم تنیده اجتماعی، اقتصادی و هیجانات روحی این حقوق رعایت نمیشود و دلخوریهایی پیش میآید که آن گاه نوبت گذشت و عفو و فراموشی غفلتهاست.
برای زنان اندیشیدن به مقام والای زهرای مرضیه واجب است. او که در عفاف، تقوا و دشمن شناسی و شوهرداری و فرزندسازی همه تاریخ و آسمان و زمین را به تصرف خویش درآورده است.
باید از خود بپرسیم آیا آن بانوی بینظیر از رعایت حیا و عفاف از عملکرد ما زنان مسلمان راضی هستند؟ از تربیت اولاد و فرهنگسازی ما قانع هستند؟ آیا در دشمنشناسی و دشمنستیزی به معرفت فاطمی نزدیک شدهایم؟
اگر فرهنگ تقوا و حیا و شرم از تربیت مادران و تصمیم آنان بر توسعه نکاح و عقد ازدواج به یکایک فرزندان ما منتقل شود جوانان ما در برابر هر شبیخون فرهنگی بیمه خواهند بود.
اگر زنان مقاوم و صبور ما توطئههای اقتصادی دشمن را بشناسند و در برابر تهاجمات اقتصادی دشمنان ایستادگی کنند و فرهنگ مصرفگرایی، مدپرستی، اسراف و تبذیر و علاقه به تجملات را کنار بگذارند، ملت ما در برابر جنگ تحمیلی اقتصادی،سربلند خواهد بود.(دکتر فاطمه بداغی - حقوقدان/ضمیمه چاردیواری/جام جم)
جام جم سرا: بیشتر جوانان در ابتدای تشکیل زندگی مشترک با این مشکل مواجه میشوند. تغییر شیوه زندگی از زندگی تکنفره به زندگی مشترک باعث ایجاد مقداری نوسان در مخارج زندگی میشود. احساس مسئولیت، میل به خودکفایی، میل به ایجاد امنیت فکری در همسر، وجود اقساط ازدواج و... از مواردی است که گاهی تعادل را برهم میزند. در ادامه به ذکر نکاتی در زمینه مدیریت درآمد و هزینهها در خانواده اشاره میکنیم.
۱- ابتدا در نظر داشته باشید بین خساست و داشتن فکر اقتصادی و صرفه جویی تفاوتهای زیادی وجود دارد. بین اینکه شما بتوانید با توجه به درآمدتان خرج کنید و یا در پایان ماه کم نیاورید با اینکه در پایان ماه مقداری پول داشته باشید اما از احتیاجات اساسی خود و خانواده دست کشیده باشید تفاوت زیادی وجود دارد.
۲- در قدم بعدی باید میزان درآمد و هزینههای یک ماه خود را فهرست کنید. با توجه به اولویتها و ضرورتها این کار را انجام دهید؛ به عنوان مثال در طول یک ماه چه مقدار هزینه صرف درمان میکنید، چه مقدار از درآمدتان خرج اقساط میشود یا چند وعده غذایی را در بیرون از خانه میل میکنید؟ در این مرحله هرچه دقیقتر باشید در مراحل بعدی موفقتر خواهید بود.
۳- پیش از آنکه به خرید بروید آنچه را که نیاز دارید فهرست کنید. با این کار میتوانید میزان خرید خود را تا حد زیادی کنترل کنید.
تا زمانی که به کالایی نیاز ندارید آن را تهیه نکنید زیرا تهیه زود هنگام کالا گاهی باعث خرابی و یا تمام شدن مدت ضمانت آن میشود در حالی که شما تنها زحمت نگهداری از آن را کشیدهاید |
۴- خوب است حساب بانکی جداگانهای برای ذخیره پول داشته باشید و هر ماه مقدار معینی را به آن حساب واریز کنید. این مبلغ هرچند ناچیز باشد، خواهید دید که روزی ارزشمند خواهد شد. در نظر داشته باشید به هیچ عنوان دست به موجودی این حساب نزنید و تنها برای ذخیره پول از آن حساب استفاده کنید مگر در موارد ضروری و خاص.
۵- به یاد داشته باشید تا زمانی که به کالایی نیاز ندارید آن را تهیه نکنید. علاوه بر اینکه تهیه زود هنگام کالا گاهی باعث خرابی و یا تمام شدن مدت ضمانت آن میشود، باعث ایجاد دلزدگی میشود و شما تنها زحمت نگهداری از آن را میکشید.
۶- ایجاد تعادل منطقی بین خواستهها و میزان درآمد ماهانه از دیگر ضروریاتی است که ما از آن غافل میشویم. خواستههای ما به خصوص با توجه به بازار عرضه، ممکن است هر روز متعددتر و متنوعتر شود ولی این موضوع با توجه به میزان درآمد ثابت غیر منطقی به نظر میرسد.
۷- با توجه به اینکه بازار بورس و سهام میتواند در پس انداز کردن به شما کمک کند پیشنهاد میکنم در اسرع وقت به خرید سهام اقدام کنید. با این شرط که ماهانه سودی را که به دست میآورید دوباره صرف خرید سهام بیشتر کنید و به این ترتیب مقدار درآمدی را ذخیره کنید. بلند پروازی را کنار بگذارید و از مبالغ پایینتر آغاز کنید.
۸- در پایان هرماه به بررسی درآمد و مخارج زندگی بپردازید. با این کار میتوانید برای ماه آتی برنامهای دقیقتر داشته باشید. به یاد داشته باشید مدیریت هزینهها به نسبت کسب درآمد، نیازمند هوشمندی و ذکاوت بیشتری است و شما میتوانید با مدیریت هزینههایتان درواقع کسب درآمد کنید! (سیمین قربانی- کارشناس ارشد مشاوره خانواده/خراسان)
جام جم سرا: علی اصغر فانی امروز در جمع خبرنگاران افزود: اگر موافقت دولت در زمینه افزایش حقوق معلمان ابتدایی گرفته شود از اول مهر این طرح اجرایی خواهد شد. برای اجرای این طرح دولت باید تامین اعتبار کند.
فانی ادامه داد: جذب اعتبارات این طرح نیاز به موافقت سازمان مدیریت ریاست جمهوری و وزارت اقتصادی و دارایی دارد.
وی همچنین به استخدام مربیان پیش دبستانی اشاره کرد و گفت: براساس مصوبه مجلس این مربیان باید با برگزاری آزمون در اولویت استخدام قرار بگیرند. همچنان برای برگزاری این آزمون در حال رایزنی با معاونت نیروی انسانی ریاست جمهوری هستیم که اگر بتوانیم ردیفهای استخدامی ولو اندک از این معاونت بگیریم آزمون استخدامی را برگزار میکنیم و تعدادی را براساس شرایطی از جمله تحصیلات، رشته تحصیلی و موقعیت جغرافیایی که در قانون آمده است استخدام کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که براساس مصوبه مجلس باید تکلیف مربیان پیش دبستانی تا مهر امسال مشخص شود، گفت: مصوبه مجلس یک قید دارد و آن وجود ردیف استخدامی برای آموزش و پرورش است که این ردیفهای استخدامی در سالهای قبل استفاده و حتی سهم ردیفهای استخدامی امسال نیز استفاده شده است.
وزیر آموزش و پرورش همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره آخرین وضعیت دانشآموزان شین آبادی گفت: بحث تحصیل و آموزش این دانش آموزان بر عهده آموزش و پرورش است که در حال انجام است ولی بحث معالجه و بیمه این دانش آموزان به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بر میگردد که این وزارتخانه در حال پیگیری آن است. (تسنیم)
ماجرا از این قراراست که براساس قانون باید 3 درصد سهمیه استخدام سازمانهای دولتی و خصوصی در اختیار معلولان قرار بگیرد، اما در آگهی استخدام این سازمان که بتازگی منتشر شده هیچ توجهی به این مهم نشده است.
رییس فراکسیون حمایت از حقوق معلولان مجلس نیز در واکنش به این خبر و نادیده گرفتن حقوق معلولان از سوی سازمان تامین اجتماعی به مهر گفته با توجه به این آگهیها از رییس سازمان تامین اجتماعی درخواست کردیم در این استخدامها 3 درصد سهمیه استخدامی به معلولان اختصاص داده شود که وی نیز این درخواست را پذیرفت، اما متاسفانه در آخرین آگهی که بیست و پنجم مرداد به چاپ رسید این موضوع مورد توجه قرار نگرفت. البته باید تاکید کرد این اقدام سازمان تامین اجتماعی با قانون نیز همخوانی ندارد.
این در حالی است که باید یادآور شد تاکنون براساس قانون جامع حمایت از معلولان وعدههای زیادی به معلولان کشور داده شده که کمتر عملی شده است، برای نمونه میتوان به بازنشستگی پیش از موعد، مسکن اجاره به شرط تملیک، مناسبسازی معابر و آموزش عالی رایگان معلولان اشاره کرد.
واقعیت اینجاست که حدود 12 میلیون معلول در کشورمان زندگی میکنند که بیشتر آنها توانایی به کارگرفته شدن در دستگاههای دولتی و خصوصی را دارند،اما توجه نکردن دستگاههای حمایتی مانند سازمان تامین اجتماعی و بهزیستی به حقوق این افراد سبب شده شرکتهای خصوصی نیز تمایلی به جذب این افراد نداشته باشند بنابراین باید از مسئولان این سازمان خواست دستکم برای رعایت حقوق معلولان و تشویق شرکتهای خصوصی به استخدام معلولان، اصلاحیهای برای این آگهی منتشر کند.
مهدی آیینی - گروه جامعه
جام جم سرا: مدلول سخن فوق این است که کمتر کسی ممکن است آشغال یا ته سیگارش را بر فرش یا تراس خانهاش پرت کند؛ در صورتی که ما مکررا شاهد چنین رفتارهایی در سطح شهر هستیم. گرچه اقشاری هستند که فرهنگ بالایی دارند و شهر و کشور و حتی جهان را به مثابه محیط زندگی خود میدانند و همهجا و تحت هر شرایطی، همهچیز را رعایت میکنند.
در تمام دنیا، نهاد خانواده، ارتباط وثیقی با جامعه و شرایط آن دارد. یعنی خانوادهها در هر کشوری، متاثر از جامعه و شرایط اجتماعی- عرفی- فرهنگی آن هستند؛ لذا اگر در جامعه، قانون و احترام به آن و فرهنگ احترام به حقوق دیگران به درستی جا افتاده باشد، خانوادهها نیز از جامعه تأثیر گرفته و در تربیت فرزندانشان، چنین مواردی را دخیل میکنند و این مفاهیم را به آنها انتقال میدهند؛ و بهطور عکس، اگر در جامعه قانونگریزی و بیاعتنایی نسبت به حقوق دیگران غالب شده باشد، خانوادهها نیز از آن متاثر شده و فرزندانی که تربیت میکنند، دارای همان خصلتهایی میشوند که در جامعه، غالب شده است. لذا برای اینکه وضع تربیتی خانوادهها را مورد سنجش قرار دهیم، باید شرایط و وضع جامعه را در رعایت چنین مفاهیمی، مورد بررسی و تدقیق قرار دهیم.
حال باید بپرسیم که چرا جامعه ما، چنین وضعیتی را دارا است؟ به نظر میرسد، دلیل آن، این است که در تعلیم و تربیت زخمی کشور ما، چنین مفاهیمی در کتب درسی گنجانده نشده است. در همان سالهای ابتدایی و راهنمایی، چنین مباحثی مطرح و آموزش داده نشده است. بنابراین، ذهنها، آماده و پذیرای رفتارهای شهروندی نخواهد بود؛ تا جایی که فرد بالغی که ٤ دهه از عمرش میگذرد، نسبت به وظایف شهروندی خود ناآشناست.
خانوادهها، معمولا فقط خود را جدا از جامعه میبینند و تنها جایی که خیلی به آن عنایت و توجه دارند، محدوده محاصره شده میان دیوارهای خانهشان است و خارج از آن را محیط زندگی خود نمیدانند و لذا خود را موظف به رعایت حقوق شهروندی و مسئول در مقابل دیگران نمیدانند. البته باید توجه داشت که پدر و مادران کنونی، همان فرزندانی هستند که پیشتر در همین کشور، به مدرسه رفتهاند و تعلیم و تربیت رسمی همین جامعه را دیدهاند و آنها نیز آموزشهای لازم را ندیدهاند که بخواهند همانها را به فرزندانشان انتقال دهند. بنابراین، در ایران، همه نسلها از هم تقلید کردهاند و چیز جدیدی در این زمینه، یعنی تربیت شهروندی، به آنها اضافه نشده است.
در کشورهای توسعه نیافتهای مثل کشور ما، در صف انتظار ایستادن، همراه با مواردی مثل هلدادن، هجوم آوردن، جلو زدن و جا زدن و در بهترین حالت، غرغر کردن و نق زدن به افراد جلوی صف است که «زود باش دیگه!»، «چرا معطلی؟!» و...؛ در صورتی که در کشورهای توسعه یافته، هرچقدر هم که کار افراد به درازا بینجامد، افراد منتظر در صف، براحتی تحمل میکنند و شکیبایی نشان میدهند |
در کشورهای اروپایی و آمریکا، در درجه اول، حقوق شخصی افراد، به غایت مورد احترام است؛ تا این اندازه که اگر کسی حتی با نگاه، مزاحمتی برای دیگری ایجاد کند، آن فرد، این حق را پیدا میکند که از طرف مقابلش شکایت کند. اگر کسی حتی بخواهد دیگری را نصیحت کند، اول اجازه میگیرد که آیا شما به من اختیار این کار را میدهید یا خیر؟ و اگر آن فرد، پاسخ منفی بدهد، او از نصیحت خودداری میکند.
تفاوت دیگری که زندگی اروپاییها با زندگی ما دارد، این است که چون آنها به تدریج، مراحل صنعتی شدن را طی کردهاند و همه دورانهای تکامل صنعت را لمس کردهاند، با قوانین و مقررات، آشنا هستند و لزوم رعایت کردن حقوق شهروندی را به درستی میدانند و درک میکنند و یقین دارند که این قوانین و الزامات رفتارهای شهروندی، برای صیانت از حقوق آنهاست. اما در کشورهای توسعه نیافته مانند کشور ما، چون تغییرات صنعتی، یکباره رخ داده است و بهطور مثال خودرو، بهطور دفعی وارد کشورشان شده است و مراحل پیشین را تجربه نکردهاند، فکر میکنند که قوانین و مقررات، تنها یک رابطه عمودی از بالا به پایین است و لذا به آن تمکین نمیکنند.
شهروندان جوامع توسعه نیافته، رفتارهای مدنی و شهروندی را وقعی نمینهند و آنها را دست و پا گیر و بیارزش میدانند.
همانطور که در بالا ذکر کردم، خانوادهها در همه جای دنیا، متاثر از فرهنگ جامعه هستند. جامعه و شرایط فرهنگی- اجتماعی آن، به مثابه ابری است که روی تمام خانوادههای آن محدوده جغرافیایی، سایه انداخته و آن قوانین و فرهنگ، به خانوادهها سایه میافکند. لذا چون شرایط جوامع توسعهیافته در رعایت حقوق دیگران و رفتارهای شهروندی، بسیار منظم، دقیق و با کمترین خلل، تثبیت شده است، این شرایط به خانوادهها نیز تسری مییابد و آنها را در تربیت فرزندانشان با همان مشخصههای فرهنگی و شهروندی، بار میآورد.
گرچه موارد استثنا و نقضی وجود دارد که اینطور نیستند و رفتارهای مدنی شهروندی صحیحی ندارند، اما این موارد بسیار کم و ناچیزند. وقتی شما مقایسهای میکنید میان نحوه در صف ایستادن مردم دو کشور توسعه یافته و توسعه نیافته، میبینید که در کشورهای توسعه نیافتهای مثل کشور ما، در صف انتظار ایستادن، همراه با مواردی مثل هلدادن، هجوم آوردن، جلو زدن و جا زدن و در بهترین حالت، غرغر کردن و نق زدن به افراد جلوی صف است که «زود باش دیگه!»، «چرا معطلی؟!» و...؛ در صورتی که در کشورهای توسعه یافته، هیچگاه- تقریبا در اکثر موارد- شاهد چنین رفتارهایی یا حتی مشابه آن رفتارها نیستید؛ هرچقدر هم که کار افراد جلوی صف، به درازا بینجامد، افرادی که در صف، به حالت انتظار ایستادهاند، به راحتی تحمل میکنند و شکیبایی نشان میدهند.
به عنوان نکته آخر و راهکاری که میتوان در این زمینه ارایه داد، باید گفت که این، وظیفه همه ارکان و اقشار جامعه است تا در این پروژه فرهنگسازی، شرکت فعالانهای داشته باشند. باید نهاد صداوسیما با ساختن فیلمها و تیزرهای آموزشی، آموزش و تربیت رفتارهای شهروندی را انتقال بدهد؛ نهاد آموزش و پرورش، سهم خود را در این پروژه با مکتوب کردن مفاهیم و آموزههای شهروندی در کتب درسی کودکان، از همان آغازین سالهای ورود به دبستان، ادا کند. شهروندان در جامعه نیز با رعایت حقوق دیگران و همچنین رفتارهای صحیح مدنی و شهروندی، سعی در ترویج و توسعه این فرهنگ داشته باشند؛ بهطوری که هرکس حقوق شهروندی را رعایت نکرد، احساس حقارت و کمارزشی کند و برای حفظ عزت نفس خودش هم که شده، ناظر و کنترلگری درونی برای رفتارش داشته باشد. (مصطفی تبریزی - روانشناس و مشاور دانشآموزی/شهروند)
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.