جام جم سرا به نقل از ایسنا: با تغییر در رژیم غذایی و مصرف مواد غذایی انرژیزا میتوان این رخوت و خستگی را کاهش داد زیرا میزان انرژی در بدن معمولا تحت تأثیر موادغذایی است که مصرف میکنیم.
باید خوراکیهایی را انتخاب کنیم که موجب ایجاد انرژی بیشتر در بدنمان طی روز شوند. برای نمونه میتوانید خوردنیهای زیر را آزمایش کنید:
- جو:
این ماده که حاوی مقادیر زیادی فیبر است، به دلیل داشتن کربوهیدراتها به افزایش انرژی کمک میکند. این ماده غذایی به تقویت باکتریهای مفید معده نیز کمک میکند و سیستم عملکرد معده را بهبود میبخشد و از بروز خشکی در بدن نیز جلوگیری مینماید.
- تخم کدو:
محققان مؤسسه تحقیقات کشاورزی آمریکا به این نتیجه دست یافتهاند که افرادی که دچار کمبود منیزیم هستند به اکسیژن بیشتری در فعالیتهای جسمیشان نیاز پیدا میکنند و همین امر موجب خستگی آنها میشود. مصرف مواد غذایی مغذی حاوی منیزیم مانند تخمکدو، مقادیر این ماده معدنی را در بدن افزایش داده و در نهایت از خستگی مفرط جلوگیری میکند.
- پروتئینهای بدون چربی:
زمانی که بدنتان دچار کمبود پروتئین میشود از موادی مانند گوشتهای کمچرب و غذاهای دریایی استفاده کنید چرا که سریعاً در بدن هضم و جذب اندامها میشوند به افزایش انرژی کمک میکنند.
- ماست:
ماست به دلیل خاصیت هضم سریع، موجب جذب سریع انرژی در بدن میشود. ماست همچنین حاوی مواد پروبیوتیک است که موجب تقویت باکتریهای مفید معده میشود و در عین حال باکتریهای مضر آن را از بین میبرد. تحقیقات اخیر دانشگاه تورنتو نشان میدهد که پروبیوتیکها به کاهش علائم سندرم خستگی مزمن کمک میکنند.
- حبوبات:
اگر میخواهید مواد حاوی کربوهیدرات را مصرف کنید به جای مصرف کربوهیدراتهای فرآوری شده مثل نان سفید و کیک و شیرینی از حبوبات استفاده کنید. سرعت هضم این مواد به کندی صورت گرفته و این موضوع موجب تعادل در سطح قند خون و عملکرد طبیعی دستگاه های بدن و حفظ میزان کافی انرژی در بدن میشود.
- اسفناج:
یکی از دلایل بروز خستگی، کمبود آهن در بدن است که اغلب موجب بروز کمخونی میشود. سلولهای خونی با خود اکسیژن را نیز منتقل میکنند که با کمبود آهن، سلولهای خونی نمیتوانند این کار خود را به خوبی انجام دهند و در نتیجه خستگی ذهنی و جسمی را به همراه میآورند. اسفناج منبع سرشار آهن، منیزیم و ویتامین C است.
- گردو:
گردو و خوراکیهای دارای اسید چرب امگا 3 میتوانند علائم خستگی را در بدن از بین ببرند. یافتههای تحقیق انجام شده در مجله آمریکایی تغذیه، نشان میدهد اسید «آلفالینولنیک» (نوعی اسید چرب) در گردو انرژی را افزایش داده و علائم افسردگی را کاهش میدهد.
- شکلات تلخ:
شکلات تلخ منبع سرشاری از آنتیاکسیدان و پلیفنول است که به افزایش فعل و انفعالات شیمیایی مغز کمک میکند و احساس خستگی را از بین میبرد.
رزماری سرشار از ویتامین E است و گیاهی ضد سرطان شناخته شده است چراکه با رادیکالهای آزاد مقابله میکند. مصرف روغن این گیاه مجرای تنفسی را باز میکند و با مالیدن پودر رزماری از ایجاد باکتری و قارچ جلوگیری میکند.
این گیاه همچنین تقویت کننده معده است و برای مقابله با ضعف و خستگی کاربرد دارد. رزماری ضدتشنج و ضد روماتیسم است و در درمان نارسایی کبد مؤثر است. روغن رزماری، محرک سیستم اعصاب مرکزی است و برگهای تازه آن روی زخم مانع از عفونی شدن آن میشود. رزماری تاثیر ضداسپاسمی دارد و ناراحتیهای گوارشی را برطرف میکند. همچنین آنتی اکسیدان آن مانع از تشدید بیماری آرتریت میشود. این گیاه برای پیشگیری از بروز آب مروارید موثر است و به طور کلی تقویت کننده بدن است.رزماری سردرد را رفع کرده و گردش خون را تحریک میکند.
البته باید دقت داشت که رزماری در سقط جنین اثرات بسیاری دارد و استفاده از آن توسط خانمهای باردار اکیداً ممنوع است. مصرف آن در دوران شیردهی نیز توصیه نمیشود.
در افراد دچار اختلالات صرع و تشنج هم مصرف رزماری میتواند سبب افزایش اختلالات شود.
طرز تهیه تهیه دمنوش از رزماری
یک قاشق غذاخوری گیاه رزماری خرد شده را (از قسمت برگ و سرشاخههای گلدار) در قوری بریزید. یک لیوان آب با دمای ۸۰ درجه سانتی گراد به آن اضافه کنید و بگذارید به مدت ۱۵ دقیقه دم بکشد.
در صورت تمایل میتوانید از عسل یا نبات برای شیرین کردن آن استفاده کنید.
سلامت جسم و روان
در ابتدا باید ببینیم جسم ما سالم است یا نه؟! اگر کارهای روزانهمان زیاد است و وقت کافی برای استراحت نداریم یا اگر مجبوریم با عجله صبحانه بخوریم یا اصلا اشتهایی به خوردن صبحانه نداریم یا این که به اندازه کافی آب نمینوشیم و ورزش نمیکنیم، این دیگر نیازی به علم پزشکی ندارد؛ زیرا هر کسی میداند که در چنین موقعیتی فرد باید در سبک زندگی خود تجدید نظر کند.
به این ترتیب، بهترین کار این است که در غذا خوردن، استراحت کردن، کار کردن و... تعادل را رعایت کنیم، اگر تعادل هم فایدهای نداشت و خستگی ما برطرف نشد، آن وقت باید به پزشک مراجعه کنیم؛ زیرا بعضی از بیماریها مثل کمخونی یا کمکاری تیروئید میتواند سبب ایجاد احساس خستگی در فرد شود.
خودشناسی
همه انسانها در بعضی از ساعات روز، قدرت و تواناییشان بیشتر از ساعات دیگر است؛ بنابراین همیشه سعی کنیم انجام کارهای سخت را به زمانی اختصاص دهیم که سرشار از انرژی هستیم. مثلا، بعضی از مردم سحرخیزند و هنگام ظهر خسته میشوند و دیگر تاب و توان چندانی برای کار کردن ندارند و بسیاری دیگر عصرها، بیشترین و مفیدترین بازده کاری را دارند. بنابراین خودتان را خسته نکنید، اوقاتی را که انرژی بیشتری برای کار کردن دارید، شناسایی کرده و بر اساس آن برنامهریزی کنید.
وسیع کردن افق دید
ممکن است علت بسیاری از خستگیهای ما ناشی از احساس ملال و غم و اندوه باشد. برای مثال، وقتی مشغول کاری هستیم که مورد علاقه ماست، مدتها با تلاش و کوشش آن کار را انجام میدهیم بدون این که احساس خستگی و کسالت کنیم یا درگیر احساس ملال و غم و اندوه شویم؛ زیرا وجود علاقه در کار از جمله عواملی است که خستگی را از بین میبرد و به نیروی کار و زندگی ما میافزاید؛ اما وقتی به کاری میپردازیم که مطلوب و دلخواه ما نیست، خیلی زود خسته و افسرده میشویم.
حالا این سوال مطرح میشود که چگونه میتوانیم به کار خود علاقهمند شویم؟! راهش این است که همیشه مثبت بیندیشیم. برای مثال، با خود بگوییم، من کار، مدیر و همکارانم را دوست دارم، من از حقوق و مزایای کاری خود راضی هستم و... .
البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که بسیاری از بیعلاقگیها ممکن است به خاطر خود کار نباشد، بلکه به خاطر محیط کار باشد. پس محیط کار را به میل دلخواه و مطلوب خود درآوریم. مثلا، برای اتاق کار خود یک گلدان گل تهیه کنیم یا یک تابلوی بسیار زیبا و... همچنین میزان نور، گرما و تهویه اتاق را هم در نظر بگیریم یا کتابهایی در ارتباط با شغلمان مطالعه کنیم، زیرا خواندن یک کتاب خوب میتواند دیدگاه ما را نسبت به کارمان تغییر دهد.
تمدد اعصاب
تمدد اعصاب، هم جسمی است و هم روحی و تا اندازهای مربوط میشود به شغل ما، زیرا در بیشتر مشاغل فرد نمیتواند برای مثلا پنج دقیقه روی تخت دراز بکشد و عضلات خود را شل کند، اما موقع ناهار چنین کاری را میتوان روی یک صندلی هم انجام داد. البته فکر نکنید که تمدد اعصاب همین چند دقیقه دراز کشیدن و شل کردن عضلات است، بلکه داشتن یک برنامهریزی دقیق در زندگی نیز جزو تمدد اعصاب محسوب میشود. برای مثال ما باید با یک برنامهریزی درست از اوقات فراغت خود، خوب استفاده کنیم و تفریح و سرگرمیهایی مثل ساختن یک اسباببازی برای بچهها یا درست کردن یک باغچه کوچک با گلهای رنگارنگ یا خواندن شعر یا گوش دادن به یک موسیقی شاد یا رفتن به یک مکان خوش آب و هوا و از این قبیل، برای خود ترتیب دهیم؛ زیرا بیشتر مردم ترجیح میدهند در اوقات فراغتشان فقط بخوابند، اما همین کارهای ساده، سبب آرامش، رفع خستگی و نیز بازگشت انرژی غیرقابل تصوری به ما میشود.
حفظ آرامش
یک راه عالی برای رفع خستگی این است که آرام و صبور باشیم. حتما تا حالا شنیدهاید که میگویند، کسی از کار زیاد نمرده است، بلکه برعکس کار زیاد، هم جسم و هم روح انسان را خسته و افسرده میکند.
باید زمانی هم به جسم و روح خود استراحت دهیم. برای مثال، هر چند وقت یکبار میان طبیعت برویم و در محیطی سبز و سرشار از آرامش قدم بزنیم و نفس عمیق بکشیم، زیرا آرامش فکری برای افرادی که زیاد کار میکنند از نان شب هم لازمتر است.این نکته حائز اهمیت است که مردم وقت، نیرو و توان خود را صرف مقابله با استرس و نگرانیهایی میکنند که در آنها وجود دارد. مثل خشم، ترس، حزن و اندوه، وسواس و... اگر بخواهیم بهخاطر هر مسالهای زود عصبانی شویم یا بخواهیم تا نیمههای شب بیدار بمانیم و مدام فکر و خیال کنیم که مثلا آیندهام چه میشود و... خوب طبیعی است که احساس خستگی خواهیم کرد و این احساس را نمیتوانیم با قرص خواب خوردن برطرف کنیم، بلکه راهش این است که آرامش خود را حفظ کنیم. برای نمونه، یک پیادهروی یا دوچرخهسواری بیست دقیقهای به مدت سه روز در هفته راه بسیار مناسبی برای غلبه بر خستگی است، زیرا ورزش باعث افزایش جریان خون در تمام نقاط بدن و باز گشت انرژی به ما میشود؛ بعلاوه ورزش احساس آرامشی به انسان میدهد که به کمک آن میتوان در برابر مشکلات زندگی، خونسردی و انعطاف بیشتری از خود نشان داد.
مترجم: نسرین علی محمدی / چاردیواری (ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)
۱
برای سرحالشدنخمیازه بکشید
خمیازه روشی است که با استفاده از آن مغز آرام و بدن بیدار میشود. این حرکت به ماهیچهها استراحت میدهد، تمرکز را آسان میکند و باعث میشود به اطراف دقیقتر باشید.
۲
یک شیء قرمز در معرض دیدتان نصب کنید
یک پولیور قرمز، یک دسته گل رز یا هر چیز دیگر؛ مهم نیست آن شیء چه باشد، فقط کافی است قرمز باشد. بنابر نتایج تحقیقی که در دانشگاه راچستر انجام شده، دیدن رنگ قرمز، ماهیچهها را تحریک و آنها را به حرکت شدیدتر وامیدارد. رنگ قرمز نشانه حیات و زندگی است، این رنگ پویاست و انرژی میدهد.
۳
نعناع بو کنید
در مواردی که خیلی خسته و عصبی هستید، میتوانید از این تکنیک برای تسکین یافتن بهره ببرید، به این ترتیب که باید از یک بطری حاوی عصاره نعناع بهآهستگی و بسیار عمیق تنفس کنید و هوا را به داخل فروبدهید و چند بار در روز این حرکت را تکرار کنید.
۴
ویدئوهای حیوانات را تماشا کنید
اگر سایتهایی که فیلمهای ویدئویی رایگان ارائه میدهند، در دسترستان است، بخشی از زمان استراحتتان را به تماشای ویدئویی از گربهای که سر و صدا میکند (این کار تاثیر ضداسترسی قابلتوجهی دارد) یا حرکات حیوانات دیگر اختصاص دهید. محققان ژاپنی اخیرا کشف کردهاند که این نوع ویدئوها، راهحل مناسبی برای تمرکز است.
۵
بیشتر آب بنوشید
ممکن است خستگی بدن ناشی از کمبود آب باشد. در این موارد، یک لیوان آب تا حدی انرژی ازدسترفتهتان را بازمیگرداند. نوشیدن هشت لیوان آب جوشانده و چای معمولی را از یاد نبرید.
۶
ده دقیقه راه بروید
بنابر پژوهشی که بتازگی در مرکز «روانشناسی شخصیت و جامعه» انجام شده، یک پیادهروی مختصر برای تقویت انرژی شما کافی است تا بتوانید دو ساعت بیوقفه کار کنید.
ندا فراهانی / سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)
635
در این مطلب به حدس و گمانهای درست و نادرست درباره علت خستگی میپردازیم.
۱ـ ورزش، خستگی جسمی میآورد.
این جمله صحیح نیست. علاوه بر محققان و پزشکان، افرادی که پیوسته و مداوم ورزش میکنند نیز با این جمله موافق نیستند؛ زیرا معتقدند ورزش نهتنها بر جسم، بلکه بر روح و روان نیز تاثیر مثبتی دارد.
۲ـ تغذیه در احساس خستگی موثر است.
این جمله صحیح است. تغذیه ناسالم و ناکافی در شدت احساس خستگی نقش موثری دارد. برای مثال، افرادی که رژیمهای لاغری خاصی را دنبال میکنند بیش از دیگران با ضعف جسمانی روبهرو میشوند. پزشکان، تغذیهای سرشار از میوه، سبزیجات و غلات را توصیه میکنند.
۳ـ ویتامین C، B، منیزیم و مینرالها علیه خستگی.
این جمله صحیح است. ویتامینها برای ممانعت از خستگی مفید هستند؛ بخصوص بدن خانمها و افراد سیگاری به منیزیم و ویتامین سی بیشتری نیازمند است.
۴ـ خستگی و بیحالی بعد از سرماخوردگی طبیعی است.
این جمله صحیح است. بسیاری از بیماران در دوران نقاهت با حالاتی مانند خستگی و ناتوانی مواجه میشوند که اثرات جانبی بیماری است.
۵ـ خستگی ممکن است نشانهای از بیماری پنهان باشد.
این جمله صحیح است. گاهی اوقات خستگیهای مداوم و پیدرپی نشانهای از یک بیماری پنهان است که باید به پزشک مراجعه شود.
۶ـ خستگی از علائم افسردگی است.
این جمله صحیح است. خستگی و ناتوانی در انجام فعالیتهای روزمره ممکن است نشانهای از افسردگی باشد.
۷ـ در صورت خستگی، آرام باشید و پرخاش نکنید
این جمله صحیح است. در زمان خستگی خود را از هر گونه استرس و آشفتگی دور کنید و به فعالیتهای ورزشی، فکری، جدول و... بپردازید.
۸ـ ضعف همان خستگی است؟
این جمله صحیح است. ضعف بیانگر خستگی بدنی است. گاهی اوقات شخص پس از بیداری نیز احساس خستگی میکند.
سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)
1411
گروهی از پزشکان بتازگی اعلام کردهاند شواهد نشان میدهد سندرم خستگی مزمن به تغییرات خاصی در سیستم ایمنی ربط پیدا میکند. آنها اظهار کردهاند: این تغییر شامل افزایش میزان پیامبرهای شیمیایی میشود که واکنشهای ایمنی را تنظیم میکنند.
دکتر «مادی هورنیگ» نویسنده ارشد این مطالعه در دانشکده سلامت عمومی دانشگاه کلمبیا گفت: این مطالعه دربردارنده شواهدی است که سندرم خستگی مزمن در پی نارسایی در سیستم ایمنی ایجاد میشود و بنابراین میتوان آن را یک اختلال بیولوژیک به حساب آورد. سیستم ایمنی در بیماران مبتلا به سندرم خستگی مزمن قادر نیست واکنشهای دفاعی خود به یک عفونت را کاهش دهد یا آنها را به طور کامل متوقف سازد.
به نقل از هلث دی نیوز، پزشکان معتقدند که این بیماری باعث میشود سیستم ایمنی به تولید میزان زیادی از «سیتوکین»ها اقدام کند. سیتوکینها پیامبرهای شیمیایی هستند که واکنش بسیاری از انواع سلولهای سیستم ایمنی را هماهنگ میکنند.
دکتر هورنیگ افزود: سیستم ایمنی این بیماران در پاسخ به عفونت قادر نیست به حالت طبیعیِ اولیه بازگردد و افزایش تولید سیتوکین را تنظیم کند.
این پزشکان به دنبال افزایش سطح تولید این ماده شیمیایی در خون بیمارانی هستند که ممکن است به سندرم خستگی مزمن مبتلا باشند و بتواند به روند تشخیص بیماریشان کمک کند؛ چنان که هورنیگ گفته است: ممکن است به شرایطی دست پیدا کنیم که زمان تشخیص کوتاه شود و بتوان در مدت زمان کمتری روند درمان را آغاز کنیم. درمان به موقع این بیماری میتواند از عوارض آتی آن روی زندگی بیمار بکاهد.
بین ۸۳۶ هزار تا دو میلیون و ۵۰۰ هزار آمریکایی از سندرم خستگی مزمن رنج میبرند و در ۸۴ تا ۹۱ درصد از افراد مبتلا، این بیماری تشخیص داده نمیشود. سندرم خستگی مزمن بیشتر در دهه ۴۰ و ۵۰ سالگی اتفاق میافتد و بروز آن در زنان چهار برابر بیش از مردان است.
در این بررسی متخصصان به جمعآوری اطلاعات ۲۹۸ فرد مبتلا به این سندرم و ۳۴۸ فرد سالم در گروه کنترل پرداختند. همچنین نمونه خون این افراد به منظور بررسی وجود سلولها و مواد شیمیایی مرتبط با سیستم ایمنی مورد آزمایش قرار گرفت. همچنین مشخص شد که در بیماران مبتلا به سندرم خستگی مزمن سطح سیتوکین خون آنان برای مدت زمان کمتر از سه سال افزایش متمایزی داشته است. هرچند این افزایش در نمونه خون افراد سالم و بیمارانی که مدت زمان زیادی از شروع بیماریشان گذشته بود، مشاهده نشد. این تغییرات تنها در دوره اولیه این بیماری اتفاق میافتد و در بیمارانی که سالها قبل به آن مبتلا شدهاند ظاهر نمیشود.
به گفته هورنیگ نتایج این مطالعه نشان میدهد مراحل مختلفی از بیماری سندرم خستگی مزمن وجود دارد و بیمارانی که به تازگی به آن مبتلا شدهاند نسبت به بیماران دیگر شیوه درمانی متفاوتی نیاز دارند. (ایسنا)
956
در این شرایط برخی افراد میدانند چه اقداماتی باید برای پیشگیری یا بهبود حالشان انجام دهند، اما تعداد زیادی از افراد در این مواقع دستپاچه شده و دچار چنان استرس و اضطرابی میشوند که احوال بدشان را دوچندان میکند.
در درجه اول افراد باید بدانند وقتی دچار آسیب گرمایی میشوند دو اتفاق میتواند برایشان بیفتد؛ یا دچار خستگی گرمایی شده یا گرمازده میشوند. خستگی گرمایی مرحله اول آسیب است و اگر بموقع درمان نشود فرد دچار گرمازدگی میشود که بسیار خطرناک است.
زمانی که دمای محیط اطراف بالاتر از دمای بدن باشد، بدن نمیتواند گرمای داخلی خود را دفع کند و وقتی هم که رطوبت هوا زیاد شود تبخیر عرق بدن محدود میشود، در این مواقع اگر موقعیت بدن در حال استراحت نباشد و فعالیت جسمانی حتی پیادهروی داشته باشیم، بدن حرارتی بیش از حد معمول تولید میکند که به خستگی گرمایی میانجامد و معمولا این وضع برای افرادی پیش میآید که به محیطهای گرم و مرطوب عادت ندارند. در این شرایط فرد بیش از حد آب بدن خود را از دست میدهد، پوستش خمیری، رنگ پریده، مرطوب و سرد میشود و سرگیجه، سردرد، افت فشار خون، تهوع و اسهال به سراغش میآید.
چگونه از خستگی گرمایی پیشگیری کنیم؟
دکتر سیدرضا رضایی دریاکناری، پزشک و متخصص طب سنتی ایران در گفتوگو با جامجم، در پاسخ به این پرسش که بهترین اقدام برای پیشگیری از ابتلا به خستگی گرمایی چیست، میگوید: آسیبهای گرمایی معمولا در فصول گرم سال و بیشتر در مناطق جنوبی کشور و در سنینی که گرمای بدن غلبه بیشتری دارد بخصوص حدود 20 سالگی و بیشتر در جنس مذکر که مزاج گرمتری دارد اتفاق میافتد.
افرادی که مکرر دچار آسیبهای گرماییمی شوند اغلب کبد گرمی داشته و برای رفع و درمان آن باید به متخصصان طب سنتی مراجعه کنند. در غیر این صورت برای پیشگیری از ابتلا به خستگی گرمایی در فصول گرم سال از خوردن غذاها و میوههایی با طبع گرم همچون خربزه، دستنبو، خرما و ادویهجاتی همچون زنجبیل، دارچین و فلفل که گرمی درجه سه دارند اجتناب کنند و در روز غذاهایی با طبع سرد همچون آبدوغ خیار، ماست و خیار، نان و پنیر و هندوانه، سوپ جو و نوشیدنیهایی چون دوغ، سکنجبین، شربت عسل و آبلیمو، آبغوره و ماءالشعیر که طبع بشدت سردی دارد استفاده کنند.
روش تهیه ماءالشعیر جهت رفع گرمی مزاج و بدن به گفته دکتر رضایی به این طریق است که یک لیوان جو را با 20 لیوان آب میپزیم و در نهایت آن را صاف کرده و آب جو را مصرف میکنیم. حتی میتوانیم این نوشیدنی را داخل بطری ریخته و در طول روز در محیطهای گرم به صورت جرعه جرعه استفاده کنیم.
این متخصص طب سنتی با اشاره به این که اگر گرمی مزاج بیش از حد زیاد بود و بدن دچار جوش، بثورات جلدی و کهیر شد، میتوان دوغ را همراه خرفه که هر دو طبع سردی دارند، بدون نمک استفاده کرد. به گفته دکتر رضایی، نمک طبع گرمی دارد و سبب تشدید گرم مزاجی میشود. ضمن این که برای تحمل گرمی و تشنگی ناشی از روزهداری در فصل گرما نیز در زمان سحر میتوان از گشنیز پلو به همراه دوغ یا ماست رقیق استفاده کرد.
خود امدادی برای رفع خستگی گرمایی
اما اگر دچار خستگی گرمایی شدیم چه کنیم؟ در این شرایط بلافاصله لباسهای گرم را در آورید، از محیط گرم و مرطوب بسرعت خارج و در معرض هوای خنک و در سایه قرار گیرید. در غیر این صورت خودتان را باد بزنید. بدون شک به دلیل تعریق بیش از حد دچار کاهش حجم مایعات بدن و افت فشار خون میشوید، به پشت بخوابید و پاهایتان را یک وجب بالا ببرید تا هر چه سریعتر خون به مغز برسد. عدم خونرسانی بموقع به سلولها و بافت مغز سبب آسیب برگشتناپذیر و مرگ برخی از سلولهای مغزی میشود. اگر در خارج از خانه بودید و امکان دراز کشیدن فراهم نبود، روی صندلی بنشینید و سرتان را پایین آورده و میان پاهایتان قرار دهید.
دکتر رضایی میگوید: با اشاره به این که در این شرایط حجم مایعات بدن پایین آمده و الکترولیتهای بدن تنظیم نیستند، میتوانید از شربت عسل و آبلیمو یا شیرینبیان استفاده کنید و هرگز قرص نمک نخورید چون سبب تشدید تهوع و گرمازایی بیشتر بدن میشود. اگر شدت آسیب گرمایی زیاد بود و بشدت تهوع و سرگیجه داشتید، میتوانید با فاصله و به میزان یکسوم فنجان شربت عسل و بار دیگر یکسوم فنجان دوغ کم نمک بخورید. بهتر است مصرف این نوشیدنیها جرعه جرعه باشد تا به تهوع منجر نشود. با آب خنک پوست را مرطوب کنید و همزمان باد بزنید. اگر در عرض 30 دقیقه بهبود حاصل نشد فوری به مراکز درمانی مراجعه کنید. اگر به خستگی گرمایی رسیدگی نشود، دچار علائم ناشی از گرمازدگی خواهید شد. خستگی گرمایی به دلیل تعریق شدید و از دست رفتن مایعات و املاح بدن میتواند به «کرامپ عضلانی» یعنی گرفتگی عضلات منجر شود. در این حالت معمولا در ساق یا ماهیچههای ناحیه شکم انقباض عضلانی بدون شل شدن مجدد روی داده و به سفتی و تغییر شکل عضله میانجامد. در این مورد نیز بهترین کار نوشیدن مایعات و کشیدن عضله است.
هشدار؛ گرمازدگی خطر دارد
گرمازدگی یک اورژانس پزشکی است و باید خیلی سریع درمان شود، هر دقیقه تاخیر احتمال عوارض خطرناک و مرگ را افزایش میدهد. در این آسیب تعریق مصدوم قطع میشود و بدن نمیتواند از طریق مکانیسم عرق کردن خنک شود، دمای بدن به بیش از 40 درجه سانتیگراد میرسد و برخلاف خستگیگرمایی پوست؛ داغ، پرخون و خشک است. اگر گرمازدگی بسرعت و در چند دقیقه ایجاد شود، میتواند به بیهوشی منجر شود و در شروع این حالات فرد بیقرار، گیج و پرخاشگر شده و تغییراتی در شرایط روانی ـ رفتاری او پدید میآید و احتمال تشنج وجود دارد.
اقدامات لازم برای رفع گرمازدگی
برای رفع گرمازدگی اقدامات مشابه خستگی گرمایی را انجام میدهیم با این تفاوت که چون فرد تعریق ندارد، این بار سر و گردن مصدوم را کمی بالاتر نگه میداریم و برای او عرق مصنوعی ایجاد میکنیم، به این روش که آب خنک و نه یخ را به صورت افشانهای روی مصدوم بپاشید و سپس او را باد بزنید. قطرههای آب کار عرق مصنوعی را انجام میدهد و در مجاورت باد تبخیر شده و گرمی بدن مصدوم را بیرون کشیده و او را خنک میکند. این روش در محیطهایی با رطوبت بالا موثر نیست.
در برخی منابع گفته شده است در افراد دچار گرمازدگی میتوان با گذاشتن کیسه یخ روی وریدهای کشاله ران، بازو و اطراف گردن، بدن مصدوم را خنک کرد، اما دکتر رضایی نظر دیگری دارد. او میگوید: یخ گرچه در ظاهر، سریع و فوری پوست را خنک میکند اما نکته مهم آن که شدت و قدرت جریان خون زیر پوستی در حدی نیست که بلافاصله خنکی را به اعماق و مرکز بدن برساند و این خود میتواند سبب بروز اختلاف دما در قسمتهای مختلف بدن و شوک و مشکلاتی برای مصدوم شود.
به گفته این پزشک متخصص در این مواقع بهتر است به جای یخ از آب ولرم (زیر 37 درجه سانتیگراد) استفاده شود که بتواند آهسته و بتدریج دما را از سطح تا عمق بدن تعدیل دهد. ضمن این که اگر فرد قادر باشد میتواند دوش آب ولرم بگیرد و پس از استحمام بدنش را خشک نکند تا کمکم آب سطح بدن تبخیر و به این روش بدن خنک شود.
دکتر رضایی ضمن اشاره به این که برای پیشگیری از آسیبهای گرمایی بهتر است افراد در فصول گرم سال مرتب استحمام کنند، میگوید: طبق توصیههای طب سنتی ایرانی ـ اسلامی بدن را همراه با سفیدآب کیسه بکشید و تنها به لیف زدن کفایت نکنید. سفیدآب براحتی سلولهای مرده سطح پوست را جدا کرده و به غدد عرقی برای تعریق بیشتر و دفع گرمای بدن بخصوص در فصول گرم سال کمک زیادی میکند.
فاخره بهبهانی / گروه سلامت
اگرچه خستگی صبحگاهی ناشی از عوامل متعددی است اما میتوان با مصرف برخی عناصر طبیعی، میزان آن را کاهش داد و انرژی لازم صبحگاهی را به دست آورد.
چای نعناع علاوه بر عطر و طعم فوق العاده اش، در هنگام صبح، حواس را بیدار نگه میدارد. علاوه بر این کشمش غنی از «ویتامین ث» است و منجر به ذخیره انرژی در تمام طول روز میشود. کیوی نیز مانند مویز و کشمش سرشار از ویتامین ث است و به نبرد با بی حالی میرود.
به گزارش سلامانه، زنجبیل در درمان خستگی صبحگاهی و از بین بردن ناراحتیهای معده کاربرد فراوانی دارد. همچنین ذرات مختلف مواد معدنی آب موجب حفظ تعادل آب در سلولها میشود و مانع گرفتگی عضلات، سردرد و ... میگردد.
گردو حاوی مقادیر زیادی پروتئین، فیبر، اسیدهای چرب امگا 3 و غنی از منیزیم است و میزان انرژی را در حالت طبیعی نگه میدارد.
به گزارش جام جم آنلاین، پیام فرح بخش متخصص تغذیه، در خصوص تاثیر نعنا در رفع احساس خستگی بدن گفت: نعنا موجب حس تازگی و رفع احساس خستگی در فرد میگردد.
همچنین به سلامت دستگاه گوارش نیز کمک میکند، بنابراین توصیه میشود که افراد به جای خوردن شیرینی جات برای دریافت انرژی و رفع خستگی از نعنا استفاده کنند.
وی افزود: نعنا میتواند به صورت تازه در کنار غذا مصرف شود و یا به صورت چای نعنا و به عنوان میان وعده به مصرف برسد.
فرح بخش در ادامه گفت: نعنا منبع خوبی از ویتامین B3، فسفر و روی میباشد که ویتامین B3 به سلامتی پوست کمک میکند و با عوارض مضرر تابش اشعه آفتاب مقابله میکند و مانع تخریب ذخایر ژنتیکی سلولها میشود. بنابراین برای حفظ تمامیت سلولهای بدن به ویتامین نیاسین یا B3 نیاز داریم.
به گزارش جام جم سرا، مواد غذایی که سبب خستگی می شوندهیچ چیز بهتر از یک خواب نیمروز طولانی بعد از یک وعده غذایی بزرگ وجود ندارد نگران نباشید شما که تنبل نیستید معلوم است که یک دلیل بیولوژیکی برای آن وجود ندارد! هنگامی که شما یک وعده غذایی بزرگ مصرف می کنید بدن شما به حالت استراحت و هضم می رود خوردن باعث یک واکنش زنجیره ای در مغز شما برای هدایت جریان خون و انرژی جهت هضم و جذب مواد غذایی برای استفاده در بدن می شود.