روزه‌داری برای مبتلایان به ام‌اس

جام جم سرا: دکتر فرزاد اشرافی با تاکید بر این که بیماران مبتلا به سکته مغزی که فشار خون بالا نیز دارند، باید فقط با تائید پزشک‌شان روزه بگیرند، در گفت‌وگو با جام‌جم افزود: مبتلایان به صرع نیز از آن جایی که مصرف داروهایشان طی دوره‌های خاصی باید صورت بگیرد وگرنه در خطر بروز تشنج قرار می‌گیرند برای گرفتن روزه باید با پزشک‌شان مشورت کنند، اما مبتلایان به سردردهای میگرنی، ام‌اس، آلزایمر و پارکینسون در صورت کنترل بیماری‌شان با دارو و در صورتی که مشکل یا بیماری داخلی دیگری نداشته باشند، می‌توانند تحت نظر پزشک‌شان روزه بگیرند.

وی تاکید کرد: البته مبتلایان به سردرد باید با مصرف مواد قندی و کربوهیدرات‌ها در وعده سحر و افطار از افت قند خون‌شان که به تشدید حملات میگرنی منجر می‌شود، جلوگیری کنند.

مبتلایان به بیماری‌های آلرژیک در خطر ابتلا به پوکی استخوان

جام جم سرا: دکتر سید مسعود داوودی در گفت‌وگو با جام‌جم افزود: البته احتمال بروز پوکی استخوان یا شکستگی‌های استخوانی در بیماران دچار حساسیت‌های تنفسی و آسم به علت مصرف دوز بالای داروهای کورتونی بیشتر است، اما به طور کلی کسانی که زمینه ابتلا به بیماری‌های آلرژیک را دارند باید نسبت به پیشگیری از پوکی استخوان بسیار دقت داشته باشند.

وی تاکید کرد: همچنین کسانی که مستعد آلرژی‌های مکرر هستند معمولا دچار ضعف سیستم ایمنی نیز بوده و بیش از دیگران در معرض بیماری‌های عفونی، میکروبی و قارچی قرار دارند. حتی خطر ابتلا به بیماری‌هایی چون آبله‌مرغان و زگیل در این دسته افراد زیاد‌تر است.

رژیم غذایی مبتلایان به سلیاک

جام جم سرا: دستگاه ایمنی به گونه‌ای ساخته شده که از بدن در برابر مهاجمان خارجی محافظت می‌کند. وقتی مبتلایان به سلیاک مواد حاوی گلوتن مصرف می‌کنند، دستگاه ایمنی پادتن‌ها یا آنتی‌بادی‌هایی در واکنش به این ماده ترشح می‌کند که به پوشش روده‌ها حمله‌ می‌کند و این امر باعث التهاب در روده‌ها و آسیب به پرزهای موجود در آن می‌شود. از آنجایی که مواد غذایی از طریق همین پرزها از روده جذب می‌شوند، آسیب وارده به آنها مانع از جذب موثر می‌شود و به مرور سوءتغذیه را برای مبتلایان در پی دارد.

آمارهای مبتلایان به سلیاک در ایران نشان می‌دهد که قریب 700 هزار نفر به این بیماری مبتلا هستند که حدود یک درصد جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهند. سلیاک نوعی بیماری خودایمنی است که اغلب از طریق ژنتیک به سایر نسل‌ها منتقل می‌شود. البته آمار ارائه‌شده فقط بخشی از مبتلایان را نشان می‌دهد و شمار عمده‌ای از آنها به دلیل عدم توجه به علائم همچنان ناشناخته باقی مانده‌اند. بر این اساس، آمارهای جهانی حاکی از آن است که از هر 100 نفر، یک نفر به بیماری سلیاک مبتلاست. پزشکان معتقدند به دلیل تاثیر وراثت در انتقال این بیماری به سایر نسل‌ها، افرادی که در خانواده درجه اول خود فرد مبتلا به این بیماری دارند، 10 برابر بیش از دیگران در معرض ابتلا به سلیاک قرار دارند.

سال‌ها پیش تصور می‌شد که سلیاک در ایران رواج ندارد، ولی بررسی‌هایی که در نقاط مختلف کشور صورت گرفته، از شیوع بالای این بیماری در ایران حکایت دارد. به دلیل مشکل بیماران مبتلا در مصرف نان‌های معمولی و بسیاری از مواد غذایی حاوی گلوتن، باید توجهات بیشتری در تامین نان و مواد غذایی مخصوص مبتلایان به سلیاک در کشور صورت گیرد تا آنها نیز بتوانند مانند سایر افراد جامعه زندگی عادی داشته باشند. از این‌رو چند سالی است‌ به منظور تامین رفاه بیشتر بیماران سلیاکی و بالابردن دانش بیماران و خانواده‌های آنها و نیز افزایش آگاهی جامعه، انجمن سلیاک ایران تاسیس شده که وظیفه حمایتی و آموزشی را در این زمینه به عهده دارند.

علائمی را که باید جدی گرفت

مبتلایان به سلیاک معمولا نشانه‌هایی از خود بروز می‌دهند که آگاهی از این علائم و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده هر یک از آنها می‌تواند روند تشخیص و درمان را برای پزشک و بیمار راحت‌تر کند. این قبیل افراد از مشکلات گوارشی مانند نفخ، درد و گاز شکمی، اسهال، کاهش وزن، حساسیت‌های شدید پوستی، کم‌خونی ناشی از فقر آهن، مشکلات ماهیچه‌ای اسکلتی از قبیل گرفتگی‌های عضلانی و درد مفاصل و استخوان‌ها، مشکلات رشدی در کودکان، صرع، احساس سوزن‌سوزن‌شدن ‌ پاها و بروز زخم‌های دهانی رنج می‌برند.

زندگی با سلیاک

دشوارترین مساله‌ای که مبتلایان به سلیاک با آن دست به گریبان هستند، داشتن رژیم غذایی فاقد گلوتن است. بنابراین این نوع رژیم خاص تغییرات بزرگی را در زندگی افراد ایجاد می‌کند و هر کجا و حتی مهمانی‌های دوستانه و خانوادگی که می‌روند، نمی‌توانند آن‌گونه که باید از مراسم و خوراکی‌هایی که در آنجا سرو می‌شود‌ لذت ببرند و باید غذای مخصوص خود را همراه داشته باشند. آنها از خوردن غذاهای اساسی مانند پاستا و ماکارونی، غلات و حتی بسیاری از غذاهای فرآوری‌شده ناتوانند. از این رو، مبتلایان باید هنگام خرید مواد غذایی از فروشگاه‌ها با دقت لازم به مواد تشکیل‌دهنده آن توجه کنند، اما در این میان بهترین راهکار برای مبتلایان مصرف گروهی از مواد غذایی است که عاری از گلوتن باشد.

غذاهای فاقد گلوتن

بسیاری از مواد غذایی وجود دارد که فاقد گلوتن است و مبتلایان به سلیاک براحتی می‌توانند آنها را مصرف کنند. میوه‌ها، سبزیجات، سالاد، برنج، سیب‌زمینی، ذرت، گوشت خالص (سوسیس و کالباس در این گروه قرار نمی‌گیرند)، ماهی، تخم‌مرغ، پنیر، ‌شیر، ماست، نخود، ‌لوبیا قرمز و عدس از جمله مواد بی‌گلوتن هستند. چای، آب، شیر بدون چربی، ذرت، آرد برنج و شیرینی‌های تهیه‌شده از این آرد، پنیر، ژلاتین، عسل، مربا، شکر منهای شکر قهوه‌ای، انواع شربت، انواع آجیل‌ها، روغن زیتون، روغن ذرت، روغن مایع و روغن آفتابگردان نیز در گروه مواد فاقد گلوتنی هستند که مبتلایان می‌توانند بی‌دردسر از آنها استفاده کنند.

غذاهای گلوتن‌دار

لوبیای پخته، گندم و مواد تهیه‌شده از آن، سوسیس و کالباس، برخی بستنی‌ها و دسرها و شیرینی‌ها، چیپس، انواع سس، سوپ، انواع نان‌های معمولی و نان باگت، بیسکویت، گوشت‌های کنسروی، کباب و شنیسل، پیتزا، انواع شیرینی‌هایی که از آرد گندم تهیه می‌شوند مانند سوهان و گز و حلوا، آب‌نبات، سرکه سفید، آجیل بوداده، دارچین، مواد نگهدارنده موجود در غذا‌ و تثبیت‌کننده‌ها جزو موادی هستند که گلوتن دارند و مبتلایان باید مراقب تغذیه خود باشند.

عوارض ناشی از سلیاک

مبتلایان به سلیاک به این دلیل که قادر به خوردن بسیاری از مواد غذایی نیستند، طبعا ممکن است دچار کمبود برخی مواد مغذی در بدن شوند و از این رو در معرض ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات قرار بگیرند:

ـ پوکی استخوان، ضعیف‌شدن استخوان‌ها را در پی دارد و با وارد آمدن کوچک‌ترین فشاری احتمال شکستن استخوان می‌رود. این بیماری به دلیل عدم جذب کافی کلسیم و ویتامین D در بدن مبتلایان به سلیاک، بسیار شایع است.

ـ از دیگر معضلات مبتلایان به سلیاک می‌توان به سقط جنین یا ناباروری اشاره کرد.

ـ نقص‌های هنگام تولد در نوزادان از قبیل نقص در لوله عصبی نوزاد که به دنبال جذب ضعیف مواد مغذی مانند اسید فولیم ایجاد می‌شود.

ـ بروز صرع.

ـ در کودکان مبتلا به سلیاک به دلیل عدم جذب مواد مغذی کافی مشکلات رشدی دیده می‌شود.

ـ احتمال بروز سرطان روده در موارد نادر.

از سوی دیگر، مبتلایان به سلیاک ممکن است علاوه بر این بیماری‌ها، به مشکلات خودایمنی دیگری نیز مبتلا شوند که از این میان می‌توان به بیماری تیروئید، دیابت نوع یک، لوپوس و روماتیسم التهابی مفاصل اشاره کرد. بنابراین، متخصصان معتقدند که مبتلایان به دیابت وابسته به انسولین، مشکلات تیروئیدی و کولیت روده بیش از دیگران در معرض ابتلا به سلیاک قرار دارند.

به‌طور کلی، در حال حاضر درمان خاصی برای بیماری سلیاک وجود ندارد و تنها راه درمان خودداری از مصرف مواد حاوی گلوتن است که از این طریق کیفیت زندگی آنها بهبود قابل‌توجهی می‌یابد و علائم کاهش می‌یابد. در این حالت، پرزهای روده که در فرآیند بیماری از بین رفته‌اند بار دیگر پس از گذشت حدود شش ماه ترمیم می‌شوند. بنابراین متخصصان توصیه می‌کنند که این افراد باید تا پایان عمر از رژیم غذایی فاقد گلوتن پیروی کنند و فقط با این روش است که می‌توان مانع از آسیب به روده‌ها شد.

در برخی موارد نادر، به دلیل آسیب شدید وارده به روده‌ها، رعایت رژیم بی‌گلوتن نیز نمی‌تواند به مبتلایان کمک کند. پزشکان برای این بیماران استفاده از مکمل‌های غذایی را از طریق تزریق وریدی توصیه می‌کنند. در واقع متخصصان تلاش می‌کنند با تجویز دارو، باعث غیرفعال‌شدن دستگاه ایمنی در آنها شوند.

همچنین بیماران باید تحت‌نظر پزشک کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن خود را تامین کنند که در این میان گنجاندن آهن، کلسیم، فیبر، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین و فولات در رژیم غذایی روزانه مبتلایان به سلیاک از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که با جبران این کمبودها احتمال بروز اختلالات و بیماری‌های دیگر، تا حد قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. تشخیص این بیماری دشوار است و غالبا پزشکان سلیاک را با سندرم روده تحریک‌پذیر و کرون روده اشتباه می‌گیرند؛ بنابراین افراد باید با مراجعه به‌موقع به پزشک، بیماری را کنترل کنند.

منابع: WebMD، FDA و MayoClinic

ندا اظهری / سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)

سوزش و گزگز: علائم نوروپاتی محیطی در مبتلایان به دیابت

جام جم سرا: دکتر مریم آذری‌نسب افزود: در نوروپاتی به طور معمول عصب آسیب می‌بیند که می‌تواند بر اثر عفونت، ضربه، عوارض بیماری متابولیک و حتی مواد سمی باشد. دیابت یکی از بیماری‌های بسیار مهمی است که باعث نوروپاتی محیطی می‌شود.

آذری نسب علائم نوروپاتی محیطی را به صورت‌های مختلف دانست و گفت: علائم به صورت بی‌حسی در دست و پا و انتشار به قسمت‌های بالای پا و بازوها، درد سوزشی، دردهای برق آسا، حساسیت بیش از حد به لمس، فقدان یکنواختی، ضعف عضلات و فلج موتور حرکتی و مشکلات مثانه یا گوارشی بروز می‌کند.

این متخصص اعصاب و روان یادآور شد: تروما یا فشار روی عصب مانند تصادفات، سقوط و آسیب‌های ورزشی با فشار روی عصب باعث تغییر فرم فیزیکی می‌شود. از جمله وضعیت غیرطبیعی مانند بار سنگین بلند کردن یا دست‌ها را زیر گردن قرار دادن.

وی خاطرنشان کرد: نیمی از مردمی که دیابت دارند دچار نوروپاتی می‌شوند. کمبود ویتامین‌ها بویژه ویتامین‌های B و E نیز از جمله علل شایع بروز این عارضه است. الکلیسم نیز باعث نوروپاتی محیطی می‌شود، زیرا به طور معمول این افراد تغذیه‌ درستی ندارند و دچار کمبود ویتامین‌ها از جمله کمبود ویتامین B می‌شوند.

این متخصص اعصاب و روان با تاکید بر لزوم اصلاح شیوه زندگی جهت بهبود علایم این بیماری، گفت: در صورتی که بیمار دیابت داشته باشد، مراقبت از پاها توصیه می‌شود. باید از پوشیدن کفش‌های تنگ خودداری شود. پاهای خود را مرتب شست و شو داده و از جوراب بافت نرم استفاده کند. به طور منظم نیز ورزش کند، چراکه ورزش کاهش درد نوروپاتی و کنترل قند خون را سبب می‌شود.

آذری نسب تصریح کرد: این بیماران باید سیگار کشیدن را متوقف کنند، زیرا سیگار باعث افزایش مشکلات پا و خطر قطع پا می‌شود. غذاهای سالم بخورند. با ماساژ دست و پاها نیز درد به طور موقت کاهش می‌یابد. از فشارهای طولانی بر دست و پا نیز پرهیز کنند.

این متخصص اعصاب و روان در پایان خاطر نشان کرد: باید مواظب قند خون خود باشید و از الکل پرهیز کنید. سبک زندگی‌تان را سالم کنید؛ از جمله آنکه مصرف سبزیجات و میوه‌جات، غلات، پروتئین‌های سبک، ویتامین‌هایی مانند B12، ماهی، تخم‌مرغ، غذاهای کم چربی، حرکات ورزشی سبک، پرهیز از حرکات پی در پی، اجتناب از مواد شیمیایی، سیگار، قلیان و الکل را جدی بگیرید. (ایسنا)

بارداری در‌ مبتلایان به صرع

خیلی‌ها تصور می‌کنند مبتلایان به صرع باید قید بچه‌دار شدن را بزنند، اما دکتر طاهره افتخار، متخصص زنان و زایمان و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران به جام‌جم می‌گوید: اگر بیماری خانم‌های دچار «اپی‌لپسی» یا صرع کنترل شود، زیر نظر پزشک و با اجازه او و البته تغییر داروها، می‌توانند مادر شوند. البته باید در تمام دوران بارداری تحت نظر باشند.

دکتر افتخار می‌گوید: صرع، احتمال بروز خطر را در دوران بارداری بالا می‌برد، یعنی هم خودش و هم داروهایی که برای کنترل آن مصرف می‌شود، خطر بروز آنومالی‌های (ناهنجاری) جنینی را افزایش می‌دهد، بنابراین خانم‌های مبتلا به صرع باید به نکته‌‌هایی توجه داشته باشند. این متخصص زنان و زایمان توضیح می‌دهد: بهتر است زمانی که این بیماران می‌خواهند برای بارداری اقدام کنند، دو سال از آخرین تشنج‌شان گذشته باشد و بیماری‌شان با حداقل دارو تحت‌کنترل باشد و بعد برای بارداری اقدام کنند و به هیچ وجه نباید بدون برنامه‌ریزی بچه‌دار شوند.

دکتر افتخار با بیان این که مراقبت‌های دوران بارداری این خانم‌ها با خانم‌های دیگر تفاوت دارد، ادامه می‌دهد: خانم‌های دچار صرع باید حتما از سه ماه قبل از بارداری مصرف اسیدفولیک را شروع کنند. این استاد دانشگاه می‌افزاید: هر چقدر میزان دارویی که این خانم‌ها مصرف می‌کنند بیشتر باشد، خطر ابتلای جنین‌شان به این ناهنجاری‌ها بیشتر است و نکته مهم این که هیچ دارویی وجود ندارد که برای درمان و کنترل صرع مصرف شود و هیچ خطری در دوران بارداری نداشته باشد. دکتر افتخار تاکید می‌کند: با توجه به این خطرها، خانم‌های مبتلا به صرع در تمام دوران بارداری باید پایش شوند و آزمایش‌های بررسی سلامت بارداری مرحله اول و دوم حتما انجام بگیرد و سونوگرافی‌ای که برای رد احتمال اختلال‌های مادرزادی در سنین 18 تا 22 هفتگی صورت می‌گیرد، ضروری است تا اگر در جنین نقص سیستم مغزی‌ و نخاعی وجود داشت با اجازه پزشکی‌قانونی بارداری خاتمه یابد.

اگر بارداری بی‌‌برنامه بود

این متخصص زنان می‌گوید: اگر خانم مبتلا به صرع ناخواسته و بی‌برنامه باردار شود، خطر زیادی خواهد داشت مخصوصا اگر بیماری‌اش کنترل نشده و اسیدفولیک هم مصرف نکرده باشد. البته با سونوگرافی‌‌های جدیدی که انجام می‌گیرد و تشخیص زودرس اختلال‌ها و بررسی فیتوپروتئین تا حدی اختلال‌ها زودتر تشخیص داده می‌شود و می‌توان اقدام‌های لازم را انجام داد. به گفته دکتر افتخار خانم‌های مبتلا به صرع باید دقت زیادی در این مورد داشته باشند چون شاید با مصرف دارو و اسیدفولیک بتوان خطر را کمتر کرد، اما این خطر به صفر نمی‌رسد. او در ادامه به نکته مهمی اشاره می‌کند و می‌گوید: تمام داروهای صرع، ممکن است خطر ناهنجاری‌های مغزی ـ نخاعی و دیگر اختلال‌های مادرزادی را افزایش دهند. برخی داروها مثل «والپروئیک‌اسید» هم خطرناک‌تر است و برخی خطر کمتری دارند، ولی هیچ‌کدام بی‌خطر مطلق نیستند.

دکتر افتخار می‌گوید: با وجود آنچه گفته شد، بارداری برای این خانم‌ها ممنوعیت مطلق ندارد چون سلامت بارداری‌شان به خیلی از عوامل بستگی دارد که می‌توانند خودشان در آن نقش داشته باشند؛ مثلا همان‌‌طور که گفتم این‌که بی‌برنامه و بدون مصرف اسیدفولیک باردار نشوند. علاوه بر این به تغذیه صحیح، این‌ که دچار بیماری دیگری باشند یا نه، بیماری‌شان کنترل شده باشد و تحت‌نظر باشند و... بستگی دارد و با توجه به این عوامل خطر بسیار کمتر خواهد شد.

اگر پدر دچار صرع باشد چطور؟

دکتر افتخار در پاسخ به این پرسش می‌گوید: معمولا صرع آقایان و داروهایی که مصرف می‌کنند روی فرزندشان تاثیر نمی‌گذارد و فقط امکان دارد بیماری‌شان از طریق ارث به او منتقل شود. داروهای ضدصرع روی اسپرم و جنین تاثیری ندارند. البته انتقال بیماری از مادر به جنین، به دوز داروهایی که مصرف می‌کند و وضع سلامتش بستگی دارد. از سوی دیگر این مساله به جفت هم مربوط است چون جفت قدرت این را دارد که مواد تراتوژن و آسیب‌زا را از بین ببرد، ولی اگر جنین مادرزادی مشکل داشته باشد، خطر ابتلایش بالا می‌رود.

او در ادامه به نکته مهمی هم اشاره می‌کند و می‌گوید: علت تشنج در دوران بارداری همیشه صرع نیست و خود بارداری و مسمومیت بارداری می‌تواند باعث تشنج شود. گاهی هم در بدن خانم‌ها توموری وجود دارد که باعث تشنج می‌شود و ناشی از صرع نیست.

قبل از بارداری تحت نظر باشید

خانم‌های دچار صرع، قبل از بارداری باید زیر نظر متخصص مغز و اعصاب باشند و تا حد ممکن داروهایشان به داروهای کم‌خطرتر تبدیل یا دوز آنها کم شود و وقتی به جایی رسیدند که حداقل دوز و تعداد ممکن دارو را مصرف می‌کردند، برای بارداری اقدام کنند تا خطر کمتر شود. دکتر افتخار با بیان این مطلب ادامه می‌دهد: اگر خانمی تشنج فعال دارد، بیماری‌اش کنترل نشده و علتش تشخیص داده نشده، نباید باردار شود چون ممکن است در دوران بارداری تشنج کند و همان کاهش اکسیژنی که در این زمان اتفاق می‌افتد، باعث اختلال‌های مادرزادی و ناهنجاری‌ مغزی و نخاعی جنین و حتی مرگ او شود. علاوه بر این، سونوگرافی‌شان باید دقیق‌ بررسی شود و شاید لازم باشد جنینشان از نظر قلبی هم بررسی شود و آزمایش‌های بیشتری برایشان درخواست شود و در زمان زایمان و سزارین داروهایشان تغییر کند.

به خاطر داشته باشید مبتلایان به صرع هم می‌توانند طبیعی زایمان کنند و هم سزارین شوند و آنچه اهمیت دارد مراقبت‌های قبل از بارداری و سه ماهه اول بارداری در این دسته از بیماران است.

زهرا‌سادات صفوی سهی ‌/‌ جام‌جم

151

اثرات مخرب سیگار بر مبتلایان به سرطان پروستات

عوارض جانبی درمان در افراد سیگاری که مبتلا به سرطان پروستات هستند بسیار بیشتر از افراد غیر سیگاری است.

افراد مبتلا به سرطان پروستات حتی در صورت بهبود از بیماری اگر مبادرت به کشیدن سیگار کنند مجددا در معرض بازگشت این بیماری قرار خواهند گرفت. در بد‌ترین حالت ممکن این افراد ممکن است جان خود را از دست بدهند.

نتایج چندین تحقیق حکایت از آن دارد ارتباط مستقیمی میان کشیدن سیگار و تاثیر آن بر سرطان پروستات وجود دارد. محققان با بررسی وضعیت ۲۳۵۸ بیمار مبتلا به پروستات که مابین سال‌های ۲۰۰۵-۱۹۸۸ تحت درمان پرتودرمانی خارجی قرار داشتند دریافتند افرادی که در زمان انجام تحقیقات سیگار استعمال می‌کردند به میزان ۴۰ درصد بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض بازگشت مجدد سرطان پروستات قرار داشتند.

این افراد همچنین به میزان دو برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری مبتلا به سرطان پروستات با خطر گسترش این سرطان و در‌‌نهایت مرگ ناشی از آن مواجه بودند.

به علاوه، این افراد به همراه افرادی که در گذشته سابقه استعمال سیگار کشیدن را داشتند بیش از افراد غیر سیگاری در معرض عوارض جانبی پرتو درمانی خارجی قرار داشتند. (خبرگزاری مهر)

1170

مراقبت‌های دوران حاملگی در مبتلایان به دیابت بارداری

دکتر سارا مسیحی اظهار کرد: یکی از بیماری‌های بسیار شایع در دوره بارداری، دیابت بارداری است و یک درصد از زنان باردار به آن مبتلا می‌شوند.
وی افزود: دیابت بارداری نوعی از دیابت است که در خانم‌های باردار ایجاد می‌شود. علائم و عوارض این بیماری با شروع دوره بارداری آغاز شده و با اتمام آن به پایان می‌رسد و در واقع فرد تنها در دوره بارداری خود به دیابت مبتلا می‌شود.

مسیحی افزود: برخی از خانم‌ها قبل از بارداری مبتلا به دیابت بوده و از بیماری خود نیز اطلاع دارند، اما برخی دیگر پیش از بارداری به دیابت مبتلا نیستند و بدون اطلاع از بیماری خود مراجعه می‌کنند. خانم‌هایی که پیش از اقدام به بارداری به دیابت مبتلا شده‌اند باید چهار ماه قبل از اقدام، مراجعه کرده و کنترل دیابت خود را انجام دهند.

فوق تخصص زنان مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اهواز در خصوص دسته دوم از خانم‌های باردار مبتلا به دیابت توضیح داد: خانم‌های بارداری که به بخش زنان مراجعه می‌کنند، بررسی دیابت آن‌ها از اولین اقداماتی است که در مورد آن‌ها انجام می‌شود. در مرحله اول، تست قند خون ناشتا در مورد وی انجام می‌شود و اگر قند خون وی در محدوده نرمال باشد، چنانچه شرایط خاص، سابقه دیابت در حاملگی قبلی، سابقه دیابت خانوادگی یا مرگ جنین در رحم نداشته و مبتلا به چاقی نیز نباشد، در مرحله بعد در هفته ۲۴ تا ۲۸ یک آزمایش استاندارد تست تحمل دیابت در مورد او انجام می‌شود.

مسیحی ادامه داد: اما بیماری که سابقه دیابت خانوادگی، مرگ جنین در داخل رحم و دیابت در بارداری قبلی داشته یا چاق باشد، تست تحمل دیابت در‌‌ همان مرحله اول برای وی انجام خواهد شد.

این فوق تخصص زنان، وراثت را عامل اصلی ابتلا به دیابت بارداری دانست و گفت: عوامل بسیاری در ابتلا به دیابت دوره بارداری دخالت دارند، ولی عامل اصلی در ابتلا به این بیماری، وجود زمینه خانوادگی است.

وی با اشاره به عوارض ابتلا به دیابت در بارداری، تصریح کرد: عوارض این بیماری بیشتر مربوط به موارد کنترل نشده است و چنانچه دیابت در دوره بارداری کنترل نشود، حتی می‌تواند موجب مرگ جنین شود اما در صورت کنترل تقریبا هیچگونه عوارضی برای مادر یا کودک ندارد. (ایسنا)

توصیه‌های تغذیه‌ای به مبتلایان نقرس

نگین رمضانی اظهار کرد: نقرس یک ناهنجاری در متابولیسم پورین است که علامت مشخصه آن، سطوح غیرطبیعی و بالای اسید اوریک خون و رسوب اورات سدیم در بافت‌های نرم و استخوانی نظیر مفاصل، غضروف‌ها و تاندون‌ها است و رژیم غذایی محدود از پورین (نوعی اسید آمینه) به عنوان یک کمک فرعی برای درمان دارویی جهت کاهش ترشح اسید اوریک می‌تواند در کنترل این بیماری کمک‌کننده باشد.

مسئول واحد تغذیه مرکز درمانی آموزشی امام خمینی (ره) اهواز افزود: این رژیم به عنوان یک عامل کمکی در بیماری نقرس و سایر ناهنجاری‌های موثر بر متابولیسم پورین تجویز می‌شود و برای پایین آوردن سطح اوریک در بدن طراحی شده است.

وی با اشاره به انواع منابع غذایی حاوی پورین گفت: منابع غذایی سرشار از پورین نظیر جگر، مغز، دل و قلوه و کله‌پاچه گوسفند، مخمر (ماءالشعیر)، عصاره گوشت، اندام‌های غده‌ای، ماهی و غذاهای دریایی، گوشت، لوبیا، نخود، زردچوبه، قارچ، گل کلم و اسفناج با توجه به شرایط بیمار محدود می‌شود.

رمضانی با اشاره به لزوم پرهیز از مصرف منابع غذایی حاوی پورین در هنگام حملات حاد نقرس عنوان کرد: مصرف این غذا‌ها در حمله حاد نقرس، مجاز نیست و هنگامی‌ که مرحله حاد فروکش می‌کند، فرد مجاز به مصرف یک سهم غذایی ۶۰ گرمی ‌از این غذا‌ها خواهد بود. بیماران می‌توانند غذاهایی را که اساسا عاری از پورین است همچون نان و غلات، شیر و فرآورده‌های لبنی، تخم‌مرغ، میوه‌‌ها، ‌ سبزی‌ها و نوشیدنی‌های غیرالکلی را به دلخواه مصرف کنند.

این کار‌شناس تغذیه با اشاره به راهکارهای تغذیه‌ای برای افزایش دفع اسیداوریک در بیماران نقرسی گفت: برای افزایش دفع اسید اوریک لازم است که بیماران، رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات (مانند نان، برنج، ماکارونی، غلات و …) و کم‌چربی داشته باشند و خصوصا در وعده‌ شام از خوردن غذاهای سنگین و زیاد پرهیز کنند.

وی کنترل وزن استاندارد را از دیگر نیازهای بیماران مبتلا به نقرس دانست و افزود: کنترل و حفظ وزن مطلوب برای این بیماران از اهمیت خاصی برخوردار است بنابراین باید سعی کنند با رعایت رژیم غذایی متعادل و انجام حرکات ورزشی و خصوصا پیاده‌روی وزن خود را در حد ایده‌آل حفظ کنند.

رمضانی مبتلایان به بیماری نقرس را به مصرف آب فراوان توصیه و اظهار کرد: برای رقیق کردن ادرار و تسریع در دفع اسید اوریک و پیشگیری از رسوب اسید اوریک در کلیه‌ها و تشکیل سنگ‌های کلیوی، نوشیدن آب و مایعات به مقدار فراوان برای این بیماران توصیه می‌شود، به طوری که روزانه نوشیدن حدود ۳ لیتر مایعات برای این بیماران ضروری است، ضمن این‌که بیماران باید از نوشیدن نوشیدنی‌های حاوی الکل اجتناب کنند، زیرا الکل دفع اسید اوریک توسط کلیه‌ها را مهار می‌کند.

مسئول واحد تغذیه مرکز درمانی آموزشی امام خمینی (ره) اهواز گفت: داشتن وزن ایده‌آل و رژیم غذایی مطلوب و مناسب می‌تواند تا حدود زیادی بیماران را از مصرف دارو و عوارض حاصل از بیماری محفوظ نگه دارد. (ایسنا)

828

مبتلایان به فشار خون بالا خوددرمانی نکنند

«پرادیپ گاج» از مرکز درمانی دیابت بمبئی هند در این رابطه می‌گوید: فشارخون نباید یک مشکل جسمیِ کم‌اهمیت تلقی شود. این بیماری به خودی خود موجب بروز سکته قلبی، معلولیت، نارسایی کلیوی، سفت شدن رگ‌ها و بیماری‌های دیگر می‌شود و به همین دلیل بیمار مبتلا به فشارخون هرگز نباید به دنبال خوددرمانی باشد.

به طور معمول فشارخون بالا با علامت و نشانه‌ای همراه نیست و به همین دلیل ضرورت دارد افراد پیوسته فشارخون خود را تحت کنترل داشته باشند.

مطالعات جدید نشان می‌دهد در آینده‌ نزدیک شیوع فشار خون بالا به پایان می‌رسد. در حال حاضر بیش از هفت میلیون انسان در سراسر جهان بر اثر فشارخون بالا جان خود را از دست می‌دهند. آفریقای جنوبی بیشترین تعداد بیماران مبتلا به فشارخون را داراست.

این بیماری که قاتل خاموش نامیده می‌شود به گروه سنی خاصی محدود نشده و حتی افراد جوان‌تر را نیز مبتلا می‌کند. تغییر در سبک زندگی، کمبود مواد خوراکی مغذی، مصرف استروئید‌ها و قرص‌های ضدباروری از مهم‌ترین عوامل بروز فشارخون بالا در جوانان هستند.

به گزارش خلیج تایمز، افراد مبتلا به فشارخون بالا به غیر از مصرف داروهای تجویزی پزشک باید مصرف روزانه میوه‌ها و سبزیجات را فراموش نکرده و میزان مصرف چربی و قند را به حداقل برسانند و از هر گونه خوددرمانی در این زمینه پرهیز کنند. (ایسنا)

بهبود کیفیت زندگی مبتلایان به ام‌اس

گرچه برای بیماری ام‌اس تاکنون درمان قطعی پیدا نشده‌، اما با تشخیص درست و بموقع بیماری و انجام اقدامات و روش‌های کنترلی می‌توان کیفیت زندگی مبتلایان را بهبود بخشید و از ورود بیماری به مرحله حاد جلوگیری کرد.

ام‌اس یا مولتیپل اسکلروزیس، مغز و نخاع را تحت تاثیر قرارداده و باعث از دست ‌دادن کنترل، دید، تعادل و بروز بی‌حسی در اعضای بدن می‌شود. طی این بیماری، سیستم ایمنی بدن به مغز و نخاع حمله می‌کند و باعث فلج شدن و از کارافتادگی آنها می‌شود.

دکتر محمود عابدینی، متخصص مغز و اعصاب با اشاره به این که مبتلایان به ام‌اس با توجه به وسعت و شدت بیماری و نیروی بدنی‌شان با محدودیت‌های مختلفی در فعالیت‌های معمول زندگی اعم از کار، فعالیت‌های فکری، ورزش، تغذیه، خواب و نیز فعالیت جنسی مواجه هستند، می‌گوید: در مراحل اولیه بیماری، بیمار دچار محدودیت‌هایی می‌شود که شامل محدودیت‌های حرکتی ـ فیزیکی، فکری، مشکلات جنسی و اختلالات ادراری می‌شود. برخی بیماران به سمت فرم پیشرونده ثانویه پیش خواهند رفت که بسیاری از امور زندگی‌شان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بی‌شک در مراحل اولیه بیماری، محدودیت‌های بیماران با هم متفاوت است، اما بیمارانی که به سمت فرم پیشرونده ثانویه بروند محدودیت‌های یکسانی خواهند داشت.

این متخصص در گفت‌وگو با جام‌جم می‌افزاید: بیماران با کمک متخصصانی که درمانشان را به‌عهده دارند باید برای بهبود کیفیت زندگی خود تلاش و از بروز حملات و ناتوانی جلوگیری کنند که این، مستلزم مصرف مرتب و مداوم دارو، رعایت اصول تحرکی و تغذیه‌ای و حمایت خانوادگی است.

زندگی پس از ام‌اس با ورزش منظم

ورزش علاوه بر این که در ارتقای سلامت عمومی و بهبود کیفیت زندگی افراد سالم موثر است بر درمان و کنترل بسیاری از علائم ام‌اس نیز تاثیرگذار است.

این متخصص با تاکید بر انجام ورزش‌های ایروبیک از سوی مبتلایان به ام‌اس می‌گوید: ورزش‌های ایروبیک باعث تقویت سیستم قلبی ـ عروقی، کشش عضلانی و بهبود عملکرد مثانه‌ای ـ روده‌ای می‌شود. همچنین ورزش، میزان خستگی و افسردگی را کمتر خواهد کرد و باعث شادابی و تقویت قوای شناختی خواهد شد. ورزش مرتب و منظم در این بیماران باعث می‌شود فرد در اجتماع فعال‌تر شود. ورزش‌هایی همچون یوگا، تای‌چی و ورزش‌های آبی نیز برای این بیماران بسیار تاثیر گذار خواهد بود.

ام‌اسی‌ها غذای کم‌چرب و پرفیبر بخورند

حفظ سلامت عمومی برای هر بیماری که از یک مشکل مزمن رنج می‌برد ضرورتی است که قطعا یک رژیم غذایی سالم در آن نقش پر رنگ دارد.

عابدینی با اشاره به این که رژیم غذایی خاصی در بیماران مبتلا به ام‌اس توصیه نشده است، می‌گوید: مصرف غذای کم‌چرب با فیبر بالا برای آنها بهتر است. همچنین استفاده از چربی‌های غیراشباع و سرشار از امگا3 و امگا6 در مبتلایان به ام‌اس توصیه می‌شود. مصرف ویتامین‌D و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی نیز در این بیماران باید مورد توجه جدی قرار بگیرد.

کنترل اختلالات جنسی

اختلالات جنسی در مبتلایان به ام‌اس شایع است. بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود 91درصد آقایان و 72 درصد خانم‌های مبتلا از مشکلات جنسی رنج خواهند برد.

به گفته دکتر عابدینی، بروز مشکلات جنسی در این بیماران به چند عامل بستگی دارد. البته علاوه بر خود بیماری، فاکتورهای هیجانی نیز در ایجاد مشکلات جنسی دخیل است‌. از آنجا که تحریک جنسی در واقع از قسمت مغز شروع و به وسیله طناب نخاعی به ارگان جنسی منتقل می‌شود، پاسخ جنسی که شامل تحریک و ارگاسم (رسیدن به اوج لذت جنسی) می‌شود در این بیماران آسیب می‌بیند.

این متخصص می‌افزاید: در واقع مردان و زنان مبتلا به ام‌اس با مشکلاتی در رسیدن به ارگاسم روبه‌رو خواهند بود که با درمان‌های روانشناختی و دارویی و ابزار مناسب می‌توان این مشکلات را درمان کرد.

هدف از درمان کنترلی در مبتلایان به ام‌اس آن است که با بهره‌گیری از این درمان‌ها بتوانند بر ناتوانی‌های ناشی از بیماری غلبه کنند و به شرایط اولیه خود برگردند.

اگر بیمار، مشکل حرکتی یا اختلال تعادل داشته باشد درمان فیزیوتراپی قطعا به کاهش اثرات ناتوان‌کننده بیماری کمک خواهد کرد.

پونه شیرازی / گروه سلامت