فشار خون باعث مرگ خاموش در افراد
فشار خون ممکن است باعث بروز سکته قلبی و مغزی گردد. باید نسبت به این عارضه در بدن بسیار هشیار و مراقب بود. فشار خون از جمله بیماری هاییست که جان مردم را بی سر و صدا میگرد برای همین به آن لقب قاتل خاموش را داده اند، ولی ما با چک آپ دادن و دانستن برخی علائم فشار خون میتوانیم آن را کنترل کنیم.
معمولا این بیماری در سالمندان اتفاق می افتد ولی رعایت اصول تغذیه صحیح در سنین میانسالی و سالمندی سبب میشود فرد سال های عمر خود را با سلامت و نشاط و راحتی بیشتری طی کند و کمتر در معرض بیماری های شایع همچون فشارخون بالا، چربی خون بالا، دیابت و پوکی استخوان قرار گیرد.
«قاتل خاموشی» در کمین است
فشارخون، به خودی خود یک بیماری نیست. خون برای گردشی مؤثر در عروق نقاط مختلف بدن، از نیرو و فشاری برخوردار است که آن را به همه اعضای بدن می رساند.این افزایش غیرعادی فشارخون است که بیماری تلقی می شود و می تواند اعضای مختلفی از جمله قلب، عروق خونی، کلیه ها و مغز را تحت تاثیر قرار دهد.
میزانی از فشارخون که بالاتر از حد عادی در نظر گرفته می شود، در منابع مختلف پزشکی متفاوت است، اما به طور معمول به فشارخون بیشتر از ۱۴۰/۹۰ میلی متر جیوه، افزایش فشارخون اطلاق می شود.به فشارخون افزایش یافته، گاهی «قاتل خاموش» گفته می شود.چون گرچه معمولا بی علامت است اما می تواند منجر به حمله قلبی و سکته مغزی شود.
فشارخون بالا در چه کسانی دیده می شود؟
فشارخون بالا به ویژه در افراد مسن و سالمند بسیار شایع است. تقریباً در حدود یک نفر از هر چهار نفر از فشارخون بالا رنج می برند.در سنین جوانی، این مشکلی در مردان شایع تر است اما در سنین بالاتر، در زنان بیشتر از مردان دیده می شود. به طور کلی می توان گفت با افزایش سن، خطر ابتلا به عوارضی خطرناک فشارخون افزایش می یابد.
عوامل مستعد کننده فشارخون
بیشتر مردم (نزدیک به ۹۵ درصد آنها) از نوعی افزایش فشارخون رنج می برند که علت مشخصی برای آن یافت نشده است. به این نوع از مشکل، افزایش فشارخون اولیه گفته می شود.عوامل زیر در بروز این نوع افزایش فشارخون مؤثر هستند
– سن: مطالعات مختلف نشان داده است که سیر پیشرونده افزایش سن با فشار خون ارتباط دارد.
– عوامل ژنتیکی: بررسی های مختلف اثبات کرده است که عواملی ژنتیکی که به ارث می رسند با افزایش فشارخون ارتباط دارند.
– نژاد: سفیدپوستان و نژاد هند و اروپایی بیشتر از سایر نژادها دچار افزایش فشارخون می شوند.
– عوامل محیطی: عواملی مانند چاقی، مصرف الکل، نمک زیاد و استرس نیز در بروز این مشکل، مؤثر هستند. ۵ درصد باقیمانده مبتلایان به فشارخون افزایش یافته، علت مشخصی برای بیماری خود دارند. به این نوع از بیماری،افزایش فشارخون ثانویه گفته می شود.
عوامل زیر در بروز این نوع افزایش فشارخون مؤثر هستند
– بیماری های کلیوی: اختلالات کلیوی به دلیل تجمع آب و نمک در بدن موجب بالا رفتن فشارخون می شود. این افزایش، خود می تواند باعث ایجاد بیماری های کلیوی شود یا ان را بدتر کند.
– بیماری های غدد درون ریز: مانند سندرم کوشینگ، هایپرپلازی ادرنال و فئوکرومو سایتوما.
– داروها و سموم: افزایش فشارخون می تواند عارضه جانبی استروئیدها، الکل، کوکائین، سیکلوسپورین و اریتروپوئیتین باشد. مصرف مواد حاوی تیروزین مانند برخی از پنیرها در افرادی که از داروهای ضدافسردگی خاصی استفاده می کنند ممکن است منجر به حمله افزایش فشارخون در این افراد شود. خطر افزایش فشارخون در زنانی که از قرص های ضد بارداری استفاده می کنند، بیشتر است.
– اشکال در سیستم عصبی خودکار یا سیستم هورمونی کلیه (رنین انژیوتانسین).
– مقاومت به انسولین
– فشارخون بالا در اوایل بارداری ممکن است نشان دهنده افزایش فشارخون اولیه باشد. فشارخون بالا در نیمه دوم حاملگی «پرهاکلامپسی» نامیده می شود که معمولاً اگر کنترل شود، پس از زایمان از بین می رود و مشکلی جدی ایجاد نمی کند.
چرا باید فشارخون بالا را کنترل کرد؟
– به گزارش پارس ناز فشارخون بالا یک عامل خطر مهم در ایجاد نارسایی قلبی است عروق شبکیه چشم، سکته مغزی و حمله قلبی شود و به همین دلیل پیشگیری و درمان ان بسیار مهم است.
– اگر میزان فشارخون به سرعت بالا رفته و به حدود ۲۰۰/۱۳۰ برسد به آن فشارخون بدخیم گفته می شود که آسیب زیادی ایجاد می کند و حتی می تواند موجب مرگ شود.
فشارخون بالا چگونه تشخیص داده می شود؟
کنترل میزان فشارخون: فشارخون در چند نوبت و در شرایط استاندارد اندازه گیری می شود.
عکس قفسه سینه: ممکن است علائم نارسایی قلبی و بزرگ شدن قلب را نشان دهد
نوار قلب: ممکن است بزرگی بطن چاپ یا کم خونی موضعی (ایسکمی) را نشان دهد.
آزمایش خون: در بررسی اوره و الکترولیت ها برای کنترل عملکرد کلیه و همچنین چربی و قندخون.
ازمایش ادرار: برای یافتن علائم بیماری کلیوی
فشارخون بالا چگونه درمان می شود؟
هدف از درمان، رساندن فشارخون به کمتر از ۱۴۰/۹۰ در افراد معمولی و کمتر از ۱۳۰/۸۵ در بیماران مبتلا به بیماری کلیوی یا دیابت است. با این هدف که در درازمدت خطر عوارض وخیمی که ذکر شد، کاهش یابد.
برای کمک به کاهش عوارضی فشارخون بالا، بهتر است:
– کشیدن سیگار ترک شود تا آسیب عروقی کمتر شود.
– کاهش وزن با رژیم غذایی یا ورزش
– کاهش مصرف نمک و اجتناب از مصرف غذاهایی که به صورت شور تهیه می شوند.
– افزایش فعالیت بدنی و ورزشی منظم و کاستن از استرس
برای کنترل فشارخون، پزشک ممکن است داروهای مختلفی تجویز کند که مکانیسم های متفاوتی دارند. معمولا یک نوع دارو همراه تغییر شیوه زندگی به صورتی که گفته شد، به کار می رود. اما به اندازه عوامل متعددی از جمله شرایط جسمانی فرد بستگی دارد.
توصیه های مهم برای کاهش فشارخون
۱ – مصرف آب سالم و گوارا به میزان قابل توجه در روز توصیه می شود.یک لیوان اب میوه رقیق شده با اندکی پودر ویتامین C موجب بهبود عملکرد دستگاه ایمنی و ترمیم سرخرگ ها می شود.
۲- مصرف نان ها و مواد کربوهیدراتی تهیه شده از آردهای سفید و بدون سبوس (تصفیه شده) را به حداقل برسانید و به جای آن نان حاوی سبوس جو دو دسر استفاده کنید.
۳- مصرف قند و شکر و سایر فرآورده های تهیه شده از آنها مانند انواع نوشابه ها، مربا، ژله، شکلات، کیک ها و شیرینی ها را محدود یا حذف کنید.
۴- سعی کنید غذا را کامل بجوید و حتما غذای خود را در محیطی آرام و به دور از استرس و تشنج میل کنید.
۵- با اجتناب از مصرف غذاهای خیلی گرم یا خیلی سرد، فرایند هضم غذا را بهبود بخشید.
۶- نوشیدن هر نوع نوشیدنی را با غذا و در کنار غذای اصلی به دلیل تداخل در هضم محدود کنید.
۷- از مصرف غذاهای سرخ کرده یا غذاهایی که در درجه حرارت بسیار بالا یا با مدت زمان طولانی تهیه می شوند، خودداری کنید و به خاطر داشته باشید، استفاده چند باره از روغن های آشپزی عاملی مهم و تاثیرگذار در بالا بردن فشارخون است.بنابراین از یک روغن برای چند بار پخت غذا استفاده نکنید.
۸- از مصرف مواد حاوی افزودنی ها و غذاهای فرایند شده که حاوی مقدار زیادی نمک و ادویه ها هستند، مانند انواع سوسیس و کالباس، غذاهای کنسروی، شورها، ترشی ها و چاشنی های کارخانه ای جداً خودداری کنید.
۹- مصرف چای و شکلات را تا حد امکان محدود و به جای آنها از چای ها و دم کردنی های گیاهی خانگی (مثل گل گاوزبان و نظایر آن) استفاده کنید.
۱۰- از مصرف نمک می توانید از سبزیجات تازه یا خشک، ادویه جات مفید (زردچوبه، دارچین و… )، پیاز و آب لیموی تازه برای مزه دار کردن غذاها استفاده کنید.
۱۱ – موادی مانند کره، خامه، مارگارین، دنبه، سس ها و روغن هاى جامد را از برنامه غذایی حذف کرده و به جای آنها از روغن زیتون، روغن هـاى گیاهی مایع و روغن ماهی استفاده کنید.
۱۲- مغزها و دانه های گیاهی مانند گردو، حاوى مواد مغذی بی شماری هستند. می توانید از آنها در رژیم غذایی روزانه بهره ببرید. استفاده از آنها در سالادها به خوش طعم و مقوی کردن آنها کمک شایانی می کند.
۱۳- حداقل ۳ بار در هفته ماهی بخورید و به جای گوشت های قرمز سعی کنید از گوشت سفید استفاده کنید.
۱۴- از استرس بپرهیزید، زیرا یکی از عواملی بالا بردن فشارخون که بسیار سریع هم عمل می کند، استرس و عصبانیت است.
۱۵- هر روز زمانی را برای استراحت در نظر بگیرید و به خاطر داشته باشید کارکردن بی وقفه، بیشترین فشار را بر سلامتی شما وارد خواهد آورد.
۱۶ – حتی اگر عادت به خوابیدن در میانه روز ندارید، برای دقایقی چشم ها را روی هم گذاشته و به استراحت بپردازید.
۱۷- ورزش هایی مانند پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری ورزش های مناسبی برای پایین آوردن فشارخون به شمار می آیند. بنابراین حداقل ۳ بار در هفته و هر بار حداقل ۳۰ دقیقه ورزش کنید.
۱۸- از گلپر، آویشن، نعناع خشک، کنجد و… به جای نمک برای طعم دار کردن غذاها استفاده کنید.
۱۹- سیگار را به طور کامل از برنامه زندگی خود حذف کنید.
برای پایین آوردن فشارخون چه بخوریم
۱- نوشیدن مستمر شیر کم چرب کمک می کند فشارخونتان را تا ۱۰ درصد پایین بیاورید.
۲- مواد غذایی که سرشار از منیزیم هستند نیز برای پایین آوردن فشارخون مفید هستند.مواد غذایی که منیزیم بالایی دارند شامل حبوبات (لوبیا، باقلا، لوبیا چشم بلبلی و…)، گریپ فروت، بادام، سیب، اسفناج، ذرت، غلات کامل، کلم بروکلی و شیر سوی هستند.
۳- شکلات تلخ حاوی فلاووئوئید است که به موجب پایین آوردن فشارخون سیستولی و همچنین دیاستولی می شود.
۴- کدو، سویا، کشمش، آلو، زردآلو، سیب زمینی، قارچ، میوه خشک مخلوط، دانه های بی نمک، گوجه فرنگی و از این قبیل، به این دلیل که به بدن برای خلاص شدن از مایعات اضافی که قلب به آن نیاز ندارد کمک می کند، به کاهش فشارخون کمک می کنند.
۵- مواد غذایی سرشار از فیبر مانند جو، میوه ها و سبزیجات نیز می توانند فشارخون تان را پایین بیاورند.
۶- امگا ۳ هم یکی از موادی است که به پایین آوردن فشارخون معروف است و روغن حاوی مقدار قابل توجهی امگا۳ است.همچنین می توانید مکمل های امگا ۳ را از داروخانه ها تهیه کنید. ماهی سالم ترین نوع گوشت است زیرا سرشار از پروتئین است و مقدار بسیار کمی چربی دارد.
۷- سیر، کرفس، گوجه فرنگی، هویج و پیاز نیز راهی بسیار عالی برای پایین آوردن فشارخون است.بعضی گیاهانی که فشارخون را پایین می آورند عبارتند از ریشه زنجبیل، فلفل هندی، برگ زیتون و زردچوبه، مارچوبه، بامیه و زعفران نیز روش های درمانی گیاهی فوق العاده ای هستند.
۸- کم آب شدن بدن نیز گاهی می تواند موجب بالا رفتن فشارخون شود و نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در روز، می تواند از آن جلوگیری کنید.
۹- مرکبات سرشار از ویتامین ها هستند و بعضی از آنها خاصیت ضد التهابی نیاز دارند و از لخته شدن خون جلوگیری می کنند.
۱۰- سرکه سیب نیز فشارخون را پایین می آورد می توانید یک چهارم قاشق غذاخوری از آن را در یک لیوان آب ریخته و بنوشید.
همچنین می توانید یک چهارم قاشق چایخورى جوش شیرین برای بهتر کردن مزه آن اضافه کنید یا آن را به نوشیدنی های دیگر اضافه یا با عسل مخلوط کنید.
منبع : زندگی آنلاین
