بررسی سایت دیوار و شیپور؛ کدام بهتر است؟ درآمد کدام بیشتر است؟

تا چند سال پیش، فروش اجناس دست دوم برای خودش داستانی بود. از جست و جو برای یافتن فردی به اسم سمسار تا فروش آن جنس به قیمت بسیار پایین‌تر و خلاصی از دست آن!

با ورود اینترنت زندگی همه انسان‌ها دستخوش تغییرات بسیاری شده و در کنار آن برای این مشکل نیز راه حل‌های بسیاری اندیشیده شده است. ثبت آگهی خرید و فروش از دیرباز در کشور ما مرسوم بوده؛ اما خب چند وقتی است که این عمل از قبل بسیار راحتتر شده است.

اما خرید و فروش اجناس دست دوم، کمی سخت بوده و امکان آگهی کردن آن نیز کمی مشکلتر است! اگر اهل گشت و گذار در اینترنت و فضای مجازی باشید حتما تاکنون به سایت‌ها و نرم‌افزارهای بسیاری در حوزه ثبت رایگان آگهی فروش اجناس دست دوم و یا نو برخورده‌اید.

در این مطلب قصد داریم تا دو مورد از مهم‌ترین و پر بازدیدترین نرم‌افزارهای ثبت آگهی خرید و فروش اجناس دست دوم را مرور نماییم.

حتما تاکنون نام دو نرم‌افزار معروف یعنی دیوار و شیپور را شنیده‌اید! نرم‌افزار دیوار البته کمی قدیمی‌تر بوده و شیپور نیز به لطف تبلیغ‌های زیاد بازرگانی در صدا و سیما و سطح شهر توانست خود را به دیوار نزدیک سازد.

دیوار:

وب‌سایت و اپلیکیشن دیوار به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های کافه بازار، خیلی زود توانست با نوآوری در حوزه ثبت رایگان آگهی‌های اجناس دست دوم در موبایل و کامپیوتر در بین کاربران شناخته شود و روز به روز پیشرفت نماید.

جهت بررسی اپلیکیشن به سراغ نسخه اندرویدی این برنامه رفتیم که به راحتی می‌توانید آن را از کافه بازار دانلود نمایید.

با توجه به ساده بودن این نرم‌افزار و البته آموزش‌هایی که پس از اولین نصب دیوار به طور تصویری و بسیار راحت در اختیار شما قرار می‌دهد، آموزش عملکرد برنامه آن‌چنان ضروری به نظر نمی‌رسد.

این برنامه از ۴ قسمت اصلی تشکیل شده است. صفحه اصلی، دسته‌بندی‌ها، جستجو و دیوار من!

هم اکنون و در زمان نگارش این مطلب، ثبت آگهی در تمامی قسمت‌های دیوار به جز بخش استخدام و کاریابی رایگان است. شما می‌توانید به راحتی روزانه ۳ آگهی با یک ایمیل و شماره تلفن خاص را در نرم‌افزار دیوار ثبت نمایید.

ثبت آگهی در نرم‌افزار یا وب سایت دیوار، به سادگی قابل انجام است و هیچ پیچیدگی خاصی ندارد. تنها ممکن است در هنگام ثبت آدرس آگهی خود، کمی دچار مشکل شوید. چون می‌بایست از نام‌هایی که به طور پیش‌فرض توسط دیوار در آنجا ثبت شده است، محله خود را انتخاب نمایید.

پس از ثبت آگهی، در صورتی که آگهی شما در قسمت رایگان ثبت شده باشد، باید منتظر شوید تا روند بررسی و انتشار آن صورت گیرد. طبق گفته‌های دیوار این زمان ممکن است تا ۸ ساعت زمان نیاز داشته باشد. البته در مواردی تایید و انتشار آگهی در یک ساعت اولیه انجام شده و در مواردی این ساعت انتظار تا ۱۰ الی ۱۲ ساعت نیز افزایش می‌یابد.

البته شما هیچ راه پیگیری جهت این مشکل ندارید! چون با ارسال ایمیل به طور اتوماتیک به شما پاسخ داده خواهد شد که منتظر بمانید.

یکی دیگر از مشکلاتی که در زمینه ثبت آگهی در دیوار وجود دارد، عدم تایید آگهی‌ها به دلایل غیر صحیح است. به نظر می‌رسد چون تایید آگهی‌ها توسط ادمین‌ها و افراد مختلفی در روز انجام می‌گیرد، این عدم هماهنگی بیشتر ناشی از آن مورد است. به طور مثال گاهی ممکن است در قسمت لوازم الکترونیکی ۲ محصول شبیه از دو برند مختلف را آگهی کنید، اما سیستم دیوار با حساس بودن به کلمات تیتر شما، اجازه ثبت آگهی به شما را نمی‌دهد! مثلا ثبت یک آگهی با عنوان بلندگوی ال‌جی و یکی دیگر با عنوان بلندگوی سامسونگ امکان پذیر نیست، اما اگر نام یکی را در تیتر به اسپیکر تغییر دهید مشکل شما حل خواهد شد!

شما می‌توانید در دیوار پس از زمان‌های خاصی که از سوی اپلیکیشن پیش بینی شده است، آگهی رایگان خود را با پرداخت هزینه کمی متمایز نمایید.

قابلیت‌هایی همچون آگهی فوری، نردبان، تمدید و … همگی جز امکانات پولی دیوار به شمار می‌روند.

رابط کاربری نرم‌افزار نسخه اندروید این برنامه بسیار ساده و روان بوده و دیوار هر ازگاهی با انتشار بروزرسانی‌هایی مشکلات پیش آمده را نیز حل می‌کند. شما می‌توانید درون هر آگهی با لمس آیکون Share آگهی مورد نظر خود را نیز از طریق اکثر برنامه‌های نصب شده بر روی گجت خود و حتی پیامک، بلوتوث و … به راحتی به اشتراک بگذارید.

یکی دیگر از قابلیت‌های مفید و نسبتا جدید دیوار، فعال سازی قسمت چت برای آگهی‌هاست. شما می‌توانید با ثبت شماره موبایل خود و دریافت یک کد تایید برای آگهی خود قسمت چت را فعال کرده تا با خریداران محصول خود به راحتی گپ زده و از تماس به تلفن‌های گاه و بیگاه راحت شوید.

لازم به ذکر است که دیوار با راه اندازی قسمتی به نام آمار، به شما اجازه می‌دهد تا میزان دیده شدن آگهی خود را به تفکیک روزهای هفته به طور دقیق مشاهده نمایید.

شیپور:

شیپور نیز، نام دیگر نرم‌افزار و وب سایت خدمات دهی در حوزه ثبت رایگان آگهی اجناس نو و دست دوم است. این نرم‌افزار با توجه به تبلیغات گسترده تلویزیونی و البته بیلبوردی در سطح شهر، خیلی زود توانست در بین کاربران شناخته شود. البته که هنوز تا رسیدن به سطح بازدید دیوار فاصله زیادی دارد.

برای بررسی و مقایسه نیز به سراغ نسخه اندرویدی شیپور رفتیم. البته شما می‌توانید از طریق وب سایت شیپور نیز به سادگی آگهی مورد نیاز خود را ثبت نمایید.

ثبت تمامی آگهی‌ها در شیپور تا زمان درج این مطلب رایگان بوده و هیچ امکان پرداخت هزینه‌ای برای ثبت آگهی‌های متفاوت و … وجود ندارد. مسیری که البته دیوار نیز در ابتدا آن را پیمود و سپس پس از محکم شدن جای پای خود اقدام به تعرفه گذاری و اخذ هزینه برای ثبت آگهی‌های خاص کرد.

رابط کاربری شیپور نیز همانند دیوار بسیار ساده بوده و هرکسی می‌تواند با دارا بودن کوچک‌ترین اطلاعاتی از موبایل و اینترنت، آگهی خود را ثبت نماید. عملکرد کلی نرم‌افزار و وب سایت شیپور بسیار به دیوار نزدیک بوده و در برخی قسمت‌ها هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند.

یکی از مهم‌ترین برتری‌های شیپور در ثبت آگهی نسبت به دیوار، زمان بسیار کم تایید و انتشار آگهی‌هاست. تایید و انتشار آگهی ثبت شده گاهی زیر ۵ الی ۱۰ دقیقه انجام می‌شود که در قیاس با زمان ثبت شده برای انتشار آگهی در دیوار اصلا قابل مقایسه نیست.

البته در شیپور طبق اعلام برنامه شما تنها قادر هستید عکس واقعی محصول خود را در قسمت ثبت تصویر قرار دهید، اما در دیوار این محدودیت وجود نداشته و شما می‌توانید هر نوع عکسی را که دوست دارید در قسمت تصویر بگذارید.

این محدودیت شیپور گاه ممکن است بر حسب آگهی شما، کمی شما را به دردسر بی‌اندازد! مثلا در هنگام ثبت آگهی استخدام و یا درخواست نیرو، شما نمی‌دانید باید چه عکس واقعی و مورد تاییدی برای شیپور قرار دهید و ممکن است شیپور اقدام به حذف تصویر شما کند.

در شیپور نیز شما می‌توانید با بهره گیری از دکمه Share به راحتی آگهی مورد توجه خود را از تمامی روش‌های معمول درگوشی‌های اندرویدی و iOS به اشتراک بگذارید.

کلام آخر

به طور کلی به نظر می‌رسد که بازدید از آگهی‌های ثبت شده دیوار به مراتب بسیار بیشتر از شیپور است. این موضوع با توجه به وجود آگهی‌های غیر رایگان و البته زمان تایید و انتشار بالای آگهی‌ها می‌تواند نقطه قوت دیوار نسبت به رقیب جدید خود باشد.

از سوی دیگر، زمان بسیار کم تایید و انتشار آگهی و همچنین رایگان بودن ثبت آگهی در تمامی قسمت‌های برنامه شیپور نیز می‌تواند جز نقاط قوت این برنامه به شمار رود.

خوشبختانه درج آگهی برای فروش کالا، در هر دو اپلیکیشن آسان و سریع است. با فشردن علامت + در هر دوی آنها، می توانید اقدام به گذاشتن آگهی برای کالایتان بکنید. پس از ثبت، مدتی طول می کشد تا آگهی شما توسط تیم سازنده تأیید شده تا در برنامه ثبت شود که این مدت زمان در برنامه دیوار کوتاه تر است. درج آگهی در دیوار و شیپور رایگان است، با این وجود در بعضی از بخش ها برای دیده شدن بهتر آگهی باید هزینه ای را پرداخت کنید.

مثلا در شیپور، برای دیده شدن آگهی های خود باید برایش “ویتامین” بخرید. با خرید ویتامین (که تعرفه های مختلفی داشته و در وبسایت شیپور قابل مشاهده است)، آگهی شما در وبسایت و اپلیکیشن به بخش فوری منتقل شده و بیشتر در معرض دید خواهد بود.

همینطور در دیوار برای ایجاد آگهی های فوری و فراخوان برای استخدام ملزم به پرداخت هزینه هستید. نرخ ثبت یک آگهی فوری به مدت سه روز در دیوار پنج هزار تومان، و آگهی استخدام به مدت شصت روز ده هزار تومان است.

اگر درج آگهی تان به نتیجه رسید، در هر دو اپلیکیشن خودتان باید نسبت به حذف آنها اقدام کنید و گرنه مدت ها پس از اتمام معامله مجبورید به تماس های تلفنی پاسخگو باشید. مدیریت آگهی ها هم از طریق منوی مخصوص در هر دو اپلیکیشن میسر است.

علاقه روسیه نه تنها به بخش نفت و گاز، انرژی و حمل‌و‌نقل ایران بلکه این بار در بخش نوپای اینترنت و استارت آپ‌ها هم کشیده شده است. مدیر شرکت سرمایه‌گذاری پاروس کاپیتال Parus Capital، سهام‌دار سابق کیوی Qiwi آندری موراوی و همچنین بوریس سینگوبکو در ۳ شرکت اینترنتی ایران یعنی دی‌جی‌کالا، شیپور و دیوار سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
در ادامه این خبر از ارزش این سرمایه‌گذاری در حدود چند میلیون دلار یاد شده است. یکی از انگیزه‌های این سرمایه‌گذاری وجود شرکت‌های مشابه در پرتفوی سرمایه‌گذاران است. بوریس سینگوبکو می‌گوید: «ما در آمازون ایرانی، برترین سایت تجارت اینترنتی در ایران سرمایه‌گذاری کرده‌ایم. دو شرکت دیگر هم به‌طور کامل بازار آگهی‌های آنلاین را در اختیار دارند، چیزی شبیه آویتو avito.ru (بزرگترین سایت آگهی اینترنتی در روسیه)، این شرکت‌ها دیوار و شیپور هستند».

در حال حاضر ۵۱ درصد سهام دی‌جی‌کالا نزد شرکت سرمایه‌گذاری سرآوا است که به زودی این رقم به ۶۰ درصد هم می‌تواند برسد. رقم مالیکیت در کافه‌بازار و دیوار ۲۰درصد و در شیپور ۱۵درصد است.
بزرگ‌ترین سرمایه سرآوا همین دی‌جی‌کالا است که با داشتن ۸۰درصد سهم بازار خرید اینترنتی، برترین شرکت در زمینه تجارت آنلاین است. دی‌جی‌کالا براساس خبر منتشرشده نزدیک به ۴۰۰ میلیون دلار ارزش دارد. این در حالی است، شرکت‌هایی که در این بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند، معتقدند ارزش دی‌جی‌کالا تا ۳ و حتی ۴ میلیارد دلار‌ (تقریبا ۱۰ برابر) در ۵ سال آینده می‌تواند برسد.

به نقل از پامگرنت، سرآوا را جمعی از کارآموختگان ایرانی Naspers بنیان گذاشته اند و برای تسلط بر بازار، راهبردی مشابه Naspers در پیش گرفته اند و قصد دارند برای دست یافتن به سود بالا و پایدار، در بخش های جذاب بازار شرکت هایی پیشرو تأسیس کنند.

سرمایه‌گذاری عمده ی پامگرنت در ایران از طریق افزایش سرمایه و خرید بخشی از سهام سرآوا انجام گرفته‌ است که در نتیجه ی آن سهام پامگرنت در این شرکت از ۹.۶ درصد به ۱۵ درصد افزایش می‌ یابد. این در حالی است که وبسایت پامگرنت هنوز میزان ۹.۶ درصد را نشان می دهد.

شیپور: پامگرنت شیپور را دومین سایت بزرگ نیازمندی های ایران معرفی می کند که بدون دریافت هزینه، پلتفرمی برای خرید و فروش سریع کالا در اختیار کاربران قرار می دهد. شیپور از سوی پامگرنت معادل ایرانی avito.ru، craigslist.org، یا blocket.se قلمداد شده است.

سهم این شرکت سرمایه گذاری سوئدی از سهام شیپور ۲۶.۷ درصد عنوان شده است.

بوریس سینگوبکو می‌گوید: «بازار ایران پتانسیل بالایی دارد. ۸۰ میلیون جمعیت که نیمی از آن‌ها جوان هستند، می‌خواهند از فناوری‌های روز استفاده کنند و ۲۰ تا ۳۰ میلیون گوشی هوشمند دارند».

بررسی طرح درآمدزایی دیوار و شیپور

سایتهای دیوار و شیپور که ماهانه هزینه های زیادی را برای تبلیغات، نیروی انسانی و سرور صرف می کنند از چه راهی درآمدزایی خواهند کرد؟

گرچه می دانیم بخش اعظم خدمات این دو سایت رایگان بوده و تنها آپشن های محدودی مانند آگهی های فوری و یا آگهی های استخدام نیاز به پرداخت هزینه دارید اما این درآمد به حدی نیست که جوابگوهای هزینه های جاری آنها باشد.لذا در پاسخ به سوال مذکور، محتمل ترین گزینه برای طرح درآمدزایی این دو سایت را مطرح و بررسی می کنم :

رقابتی که بین دیوار و شیپور شکل گرفته نه برای افزایش درآمد، بلکه برای تصاحب سهم بازار و جایگاه سازی در بین مردم می باشد.هر دوی آنها به دنبال این هستند که بیشترین وابستگی مردم را به خدمات خود به وجود آورند.در واقع، آنها می خواهند آنچنان در بطن زندگی مردم نفوذ کنند که مانند گوگل به یک ابزار کمکی ضروری تبدیل شده که زندگی مردم با آن گره بخورد.

هر کدام از این دو سایت که بتوانند به چنین هدفی دست پیدا کند می تواند طرح های درآمدزایی اصلی خود را رونمایی کند اما با وجود رقابت سنگینی که بین این دو جاریست حذف خدمات رایگان می تواند به قیمت از دست دادن جایگاه برند مذکور در بین مردم تمام شود.

اما با توجه به نوع خدمات این دو سایت و روندی که از ابتدا تا کنون طی کرده اند محتمل ترین روش برای درآمدزایی آنها، تمرکز بر پول خرد مردم می باشد! به همان مثال فروش یخچال شما بازگردیم.شما می دانید که آگهی در دیوار یا شیپور می تواند در کمتر از یک الی دو روز، یخچال شما به قیمت مناسب به فروش برسد.آیا حاضر نیستید به جای آنکه یخچال را نصف قیمت و یا حتی کمتر به سمساری بفروشید به ازای این آگهی در دیوار یا شیپور، رقمی در حدود ۵۰۰ تومان و یا ۱۰۰۰ تومان بپردازید؟!

دیوار و شیپور می خواهند با زندگی روزمره مردم ایران گره بخورند تا پس از آنکه نیاز به دیوار/شیپور به بخش جدانشدنی از زندگی مردم تبدیل شد تمام آگهی های خود را با دریافت رقمی اندک منتشر کنند.همانند نان که بخشی از غذای روزانه مردم است و افزایش قیمت آن، کاهشی در خرید آن توسط مردم را در پی نخواهد داشت.

حال کافیست حساب کنید در هر روز چند هزار آگهی از سراسر کشور در این سایتها منتشر می شود تا بدانید چه رقم بالایی را می توان از هر آگهی کسب نمود….

در حال حاضر، سایت دیوار رتبه ۱۹ ایران و شیپور رتبه ۱۷۴ از میان کل سایتهای ایرانی را دارا می باشند. به نظر شما کدام یک از این دو سایت می تواند در زمینه درآمدزایی از خدمات رایگان خود بهتر عمل کرده و درآمد بیشتری کسب کند؟ ( لطفا دلیل انتخاب خود را نیز بگویید )

بررسی حدیثی عجیب از امیرالمؤمنین (ع)

مطابق آیات متعدد قرآن کریم اسراف و تبذیر جزو گناهان بزرگ به شمار می روند تا جایی که حیف و میل کنندگان برادران شیطان نامیده شده اند! (سوره اسراء، آیات ۲۶ و ۲۷) از طرفی یکی از مصادیق اسراف که از قضا در کشور ما نیز به حد زیادی مشاهده می شود اسراف در خوردنی ها و آشامیدنی ها است. اما در این رابطه روایت عجیبی از امیرمومنان علی (ع) نقل شده که خلاف این موضوع را بیان می کند.
حضرت علی (ع) فرمودند:
«در خوردنی و آشامیدنی، اسراف نیست اگر چه زیاد باشد.» (بحارالانوار، ج ۶۶، ص ۲۶۱)
همچنین از امام صادق (ع) نیز روایت شده که فرمودند: «در خوراکی اسراف نیست.» (المحاسن برقی، ج ۲، ص ۳۹۲)
با این روایات پرسشی در ذهن پیش می آید که آیا حقیقتا در خوردنی ها و آشامیدنی ها اسراف وجود ندارد؟ اگر اینطور است پس این همه زیاده روی و ریخت و پاش که شاهدیم حکمش چیست؟
در خصوص دو روایت فوق و موضوع حرمت اسراف باید به سه نکته توجه داشت:

* اسراف، اسراف است حتی در خوردنی ها
اولا آیات و روایاتی که نشان از حرمت شدید اسراف دارند را نمی شود استثنا کرد و مثلا بگوییم تبذیر کنندگان برادران شیطانند جز آنهایی که غذا را دور می ریزند!
ثانیا از کنار هم قرار دادن روایات اینطور نتیجه حاصل می شود که اسراف حتی در خوردنی ها و نوشیدنی ها نیز مکروه و ناپسند است و چه بسا در برخی موارد به حد حرمت برسد. اما در طرف مقابل انسان مومن نباید از ترس اسراف و تبذیر سخت گیر و مشکل پسند شود بلکه باید برای خانواده و خودش از بهترین غذاهای حلال بهره ببرد و به بهترین نوع آنها را طبخ نماید. این کار اسراف نیست خصوصا اگر هدف از آن پذیرایی مومنان باشد.

** هزینه کردن برای سلامتی بدن اسراف نیست
اما باز ممکن است کسی بگوید روایات فوق صراحتا می گویند در طعام اسراف نیست آن را چگونه تفسیر می کنید؟ آنچه از این روایات به نظر می رسد این است که انسان آن مقدار از خوراکی را که برای بدن و سلامتی نیاز دارد باید تهیه و مصرف نماید و این کار هرچند پر هزینه و بیش از حد معمول شود اسراف نیست. زیرا این هزینه ها به سود و مصلحت انسان و تضمین کننده حیات جسمانی اوست.

*** نترس اسراف نیست!
در خصوص دلیل فوق می‏توان از برخی روایات نیز به عنوان شاهد این مفهوم بهره گرفت. برای نمونه یکی از شیعیان به محضر امام صادق (ع) رسید و عرض کرد: ما گاهی در راه مکه، تصمیم به احرام می‏ گیریم و به همین منظور، چیزی به بدن خود می‏ مالیم و چون پودر نظافت و ماده دیگری همراه نداریم، به بدن خود آرد می‏ مالیم. ولی از این کار احساس بدی به من دست می ‏دهد که خدا بهتر می ‏داند. حضرت پرسید: می‏ ترسی اسراف کرده باشی؟ عرض کرد: بله، حضرت فرمود: «در هزینه ها و مصارفی که به صلاح بدن باشد، اسراف نیست… اسراف در اموری است که مال را از بین برود و به بدن زیان رساند.» (کافی، ج ۴، ص ۵۳)
پس در نتیجه مقصود از طعام در روایت مورد بحث، ذات طعام نیست، بلکه منظور، طعامی است که مورد استفاده قرار گیرد.

مطالب مرتبط

1. این آیه را با دیدن ثروتمندان گناهکار باید خواند!
2. کدام افراد در حال زنده بودن مرده اند!؟
3. حضرت علی (ع) چگونه درس زیبایی شناسی به خوارج داد!؟
4. علت عجیب گریه امیر مومنان حضرت علی (ع)
5. ۱۳ پند زیبا از امیرالمومنین حضرت علی (ع)
6. گناهی که گریبان همه را می گیرد!
7. اسراری که امام علی (ع) به یار ایرانی خود گفت
8. نصیحت لقمان به فرزندش: مانند گوسفند نباش!
9. بزرگترین گناه در نظر امیرالمومنین (ع)!
10. سؤال تمام ملائکه در مورد حضرت علی (ع)

بررسی هوش مغزها ، نسبت به حجم آن ها

[ad_1]

بامداد – آیا اندازه‌ی مغز شما ارتباطی به باهوش بودن شما دارد؟ بسیاری از دانشمندان رابطه‌ی میان ماده خاکستری یک شخص یا حیوان و مهارت های شناختی آنان را مورد بررسی قرار داده‌اند. بر طبق گزارش سازمان ملی سلامت، مغز انسان حاوی بیش از صد میلیارد نورون می باشد، اما پاسخ را باید از اعماق پیچیدگی و ناشناخته ها بیرون کشید.

دانشمندان هنوز بر سر تعریف ‘هوش’ به توافق جمعی نرسیده اند. تعریف IQ هر چه که باشد، چگونه آن را اندازه گیری می کنند؟ علاوه بر این، آیا تفاوت ها در IQ زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار می دهد؟ و سرانجام، آیا بافت مغزی بیشتر یا مغز سنگین تر به معنای IQ بالاتر است؟ دانشمندان بر سر این موضوع توافق دارند: مغز بزرگ به تنهایی مساوی با باهوش تر بودن نیست. اگر اینطور بود، فیل ها و وال ها می بایست باهوش ترین موجودات روی زمین باشند. دانشمندان حجم آن را با توجه به حجم بدن بررسی می کنند تا گمانه پردازی هایی در خصوص قابلیت های شناختی موجود زنده انجام دهند.

مغز یک فیل ۴۷۸۰ گرم است و قطعاً می تواند ان را در جنگ فیزیکی مغزها شکست دهد. در مقایسه با یک دهم درصد مغز فیل، مغز ما با وزن متوسط ۱۲۰۰ گرم در حدود ۲ درصد از وزن بدن ما را تشکیل می دهد. نانسی بریکمن، فارغ التحصیل و پژوهشگر دپارتمان آناتومی و انسان شناسی زیستی دانشگاه دوک خاطر نشان کرد: مطالعات حاکی از آن است که مغزهای نسبتا بزرگ در میان گونه های جانوری فرآهم آورنده ی برخی مهارت های شناختی پیچیده می باشد که از جمله آن مهارت ها می توان به راه حل های مبتکرانه برای مسائل اکولوژیکی، ترسیم پُر بازده منابع، بدست آوردن غذا و راهبردهای اجتماعی بسیار پیچیده اشاره کرد.

مطالعات انجام شده توسط سارا بنسون-امرام از دانشگاه ویومینگ لارامی و همکارانش به یک سری داده های آزمایشی منجر شد که هوش حیوانات را به اندازه نسبی مغز آنها نسبت می دهد. در این مطالعه که به تاریخ ۲۵ ژانویه ۲۰۱۶ میلادی در مجله آکادمی ملی علوم آمریکا منتشر شد، محققان به ۱۴۰ گوشتخوار پستاندار نگهداری شده در باغ وحش ( از ۳۹ گونه مختلف ) مسئله ای جهت حل ارائه کردند. حیوانات می بایست کشوی L شکلی را باز کرده و محتوای قرار داده شده در جعبه را بردارند. محققان در یافتند که خانواده خرس ها بهترین عملکرد را داشتند، در حالیکه دو گونه ی میمون پوزه دراز هرگز موفق به باز کردن جعبه نشدند. بعد از بررسی سایر عوامل که می توانست به بازکردن موفقیت آمیز جعبه ختم شود، محققان به این نتیجه رسیدند که اندازه‌ی مغز مهمترین عامل موفقیت در انجام این کار بوده است.

تفاوت ها در اندازه مغز میان یک گونه از جانداران مثل انسان ها نسبتا کوچک است و همین باعث دشوار شدن بررسی اثرات اندازه مغز و اثرات سایر عوامل می شود. برای مثال، تفاوت در هوش میان فردی با مغز ۱۱۰۰ گرمی و فردی با مغز ۱۴۰۰ گرمی سایر متغیرها را نیز درگیر می سازد، مثل تفاوت در چگالی نورون ها، سایر تفاوت های مغزی ساختاری و همچنین عوامل فرهنگی و اجتماعی.

آلبرت انیشتین نابغه را در نظر بگیرید که مغزش زیاد بزرگتر از مغز متوسط انسان نبود

آلبرت انیشتین نابغه را در نظر بگیرید که مغزش زیاد بزرگتر از مغز متوسط انسان نبود. اما برخی دانشمندان بر این باورند که توانایی او در درک مفاهیم دشوار و انجام جهش های ذهنی ظاهرا ناممکن فراتر از شگفتی می باشد. احتمالا مغز انیشتین بسیار یکپارچه و منسجم بود، بطوریکه مسیرهای متعدد بعنوان عامل ارتباطی نواحی دور با یکدیگر ایفای نقش می کرد.

بحث همچنان ادامه دارد

بر اساس مطالعات اسکن مغزی کودکان،هیچ ارتباطی با امتیازات کسب شده در آزمون های استاندارد هوش سنجی ندارد. مایکل مک دنیل، روانشناس سازمانی در دانشگاه ایالت ویرجینیا مدعی شده است که مغزهای بزرگتر مخصوص انسان های باهوش است. با این حال، بسیاری از دانشمندان با استدلال مک دنیل مخالفت می کنند. تحقیقات وی که در سال ۲۰۰۵ در مجله Intelligence (هوش) به چاپ رسید نشان می دهد که حجم آن در تمامی گروههای سنی و جنسیتی با هوش ارتباط دارد.

بر طبق تحقیقات انتشار یافته در سال ۲۰۰۶ میلادی، مردان از زنان باهوش ترند و این امر می تواند ناشی از مغز نسبتاً بزرگ مردان باشد، تفاوتی به میزان تقریبی صد گرم. دانشمند دیگری هم یک سری عوامل اجتماعی-فرهنگی را مطرح کرد که نتایج مبنی بر باهوش بودن مردان در مقایسه با زنان را بی اعتبار می سازد.

وزن متوسط مغز پریمات ها:

شامپانزه (میمون غارنشین) :

۰٫۷۷ پوند (۳۵۰ گرم)

گوریل کوهی

۰٫۹۵ پوند (۴۳۰ گرم)

میمون پوزه دار ماداگاسکار

۰٫۰۰۴ پوند (۲ گرم)

اندازه مغز سایر جانوران:

نهنگ عنبر

۱۷ پوند (۷٫۸۰۰ گرم)

والروس ( فیل دریایی )

۲٫۴ پوند (۱۱۰۰ گرم)

گربه اهلی

۰٫۰۶ پوند (۳۰ گرم)

اگر اندازه مغز ارتباطی با ابتکار، نوآوری و خلاقیت داشته باشد، باید پیوندی هم میان بیگ بنگ ذهن( پیدایش ابزارهای استخوانی و نقاشی های درون غارها که ۵۰ هزار تا ۷۰ هزار سال پیش روی دادند) و ظهور مغزهای امروزی وجود داشته باشد.

منبع: بیتوته

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
چرا آی کیو ایرانیان روبه نزول است؟ضریب هوشی یک نسبت است که از تقسیم سن عقلی بر سن تقویمی ضربدر صد به دست می‌آیدکمک های اولیه سایت پزشکان بدون مرزبینی به دلیل برجسته بودن در صورت ، در معرض شکستگی است شکستگی بینی معمولا به علت خواص درمانی چهار مغز فندق ، گردو ، بادام و پسته … خواص درمانی چهار مغزاین روزها مردم گرایش بیشتری به مصرف چهار مغز برای درمان بیماری ها و تقویت بنیه بدن چه مقدار گوشت قرمز مصرف کنیم ؟ سایت پزشکان …گوشت قرمز بطور متوسط کلسترول بیشترى نسبت به گوشت مرغ یا ماهى ندارد و منبع مهمى نیز اداره اموربازنشستگان وموظفین آموزش وپرورش …چطور حس خوبی نسبت به زندگی داشته باشیم؟ روش خوشبختی شکی نیست که برخی عوامل ایجاد خوراکی برای سه ماه اول بارداری دکتر حسن کرباسی … خوراکی برای سه ماه اول بارداری سه ماهه اول بارداری دانلود سریال معمای شاه با کیفیت عالیدانلودسریالمعمایدانلود سریال معمای شاهدانلود رایگان سریال معمای شاهدانلود مستقیم سریال معمای شاه الف درباره نه تاریخی مردم سوئیس به یارانه میلیونیوقتی نام کشور سوئیس به گوشمان می‌خورد ناخودآگاه به یاد ساعت، طبیعت زیبا، بانک‌های بدن انسان قرآن شناسی قرآن شناسیصفحه نخست بدن انسان نـیـروی حـفـاظـتـی بـدن هر کسی در درون خود نیروی پشتیبانی داردمامانایی که بچه هاتون به پروتئین گاوی حساسیت …مامانایی که بچه هاتون به پروتئین گاوی حساسیت داشتن بیایید تو روش تحقیق بیان مسئله دلایل استفاده شهروندان تهرانی از خودروی شخصی به منظور جابجایی در سطح شهر کمک های اولیه سایت پزشکان بدون مرز بینی به دلیل برجسته بودن در صورت ، در معرض شکستگی است شکستگی بینی معمولا به علت واردآمدن چه مقدار گوشت قرمز مصرف کنیم ؟ سایت پزشکان بدون مرز گوشت قرمز بطور متوسط کلسترول بیشترى نسبت به گوشت مرغ یا ماهى ندارد و منبع مهمى نیز براى آهن خوراکی برای سه ماه اول بارداری دکتر حسن کرباسی آرانی متخصص خوراکی برای سه ماه اول بارداری سه ماهه اول بارداری زمانی است مامانایی که بچه هاتون به مامانایی که بچه هاتون به پروتئین گاوی حساسیت داشتن بیایید تو دانلود سریال معمای شاه با کیفیت عالی دانلودسریال دانلود سریال معمای شاهدانلود رایگان سریال معمای شاهدانلود مستقیم سریال معمای شاهدانلود بدن انسان قرآن شناسی قرآن شناسی صفحه نخست بدن انسان نـیـروی حـفـاظـتـی بـدن « هر کسی در درون خود نیروی پشتیبانی دارد» اداره اموربازنشستگان وموظفین آموزش وپرورش استان فارس چطور حس خوبی نسبت به زندگی داشته باشیم؟ روش خوشبختی «شکی نیست که برخی عوامل ایجاد خوشبختی الف درباره نه تاریخی مردم سوئیس به یارانه میلیونی وقتی نام کشور سوئیس به گوشمان می‌خورد ناخودآگاه به یاد ساعت، طبیعت زیبا، بانک‌های معتبر آریوبرزن پزشکی در این بخش به بررسی دو نوع سردرد تنشی و خوشه‌ای می‌پردازیم، اما نخست بهتر است تعریفی از

بررسی سنگ توپاز و ویژگی های آن

[ad_1]

بامداد – مصریان سنگ‌ توپاز را سمبل‌ خورشید می‌ دانند. یونانیان باستان اعتقاد داشتند که این سنگ باطل کننده سحر و جادوست.

کانی شناسی سنگ توپاز:

توپاز از واژه ی توپازیوس که نام جزیره ای در دریای سرخ است گرفته شده و در یونانی به معنی جستجو کردن است.

ترکیب شیمیایی کانی توپاز به صورت AL2SiO4(F,OH)2 می باشد.

سنگ توپاز بیشتر در رنگ های زرد و آبی موجود است.

این کانی از بخارات فلوئورداری تشکیل می‌شود که در طی مراحل پایانی انجماد سنگهای آذرین سیلیسی بیرون رانده شده‌اند. توپاز در گدازه‌های ریولیتی و در گرانیتها دیده می‌شود. به علاوه کانی مشخص پگماتیت ها، بویژه در انواع قلع دار آن است. ریگهای صیقلی شده آن در ماسه های رودخانه ای بعضی نقاط دیده می شود.

مکانهای مهم پیدایش توپاز در اتحاد جماهیر شوروی سابق در ناحیه نرشیسنگ سیبری و مورسینسک واقع در رشته کوه های اورال قرار دارد و در ایالات اومی و مینو ژاپن و نیز در سان لوئیس پوتوسی مکزیک یافت می‌شود. از سال ها پیش برزیل منبع اصلی تهیه ی توپاز زرد رنگ بوده است. در سال ۱۹۴۰ چند بلور بزرگ کاملا شکل دار توپاز بیرنگ از این محل بدست آمد که وزن بزرگترین آنها ۵۹۶ پاوند بود.

چگالی آن حدود ۳٫۴ تا ۳٫۶ است. و جلای شیشه‌ای داشته و به رنگ های زرد، صورتی، زرد روشن، مایل به آبی، سبز و بیرنگ دیده می‌شود. یک کانی شفاف تا نیمه شفاف است.

تاریخچه توپاز:

مصریان سنگ‌ توپاز را سمبل‌ خورشید می‌ دانند. یونانیان باستان اعتقاد داشتند که این سنگ باطل کننده سحر و جادوست. رومیان نیز عقیده داشتند که توپاز افزایش دهنده هوش و وفاداری است و برای درمان خونریزی و آسم نیز از آن استفاده می کردند. جالبست بدانید در برزیل توپاز سمبل دندانپزشکان است.

در هندوستان قدیم برای مقابله با جادوگران و باطل السحر استفاده می شده است.

در قدیم به عنوان سنگ تب بر استفاده می شده است.

معادن این سنگ در کشورهای‌ سری لانکا، برزیل، مکزیک، آمریکا، برمه، استرالیا، ژاپن، روسیه‌ و ایرلند شمالی‌ قرار دارند.

توپازهایی که از معادن ایرلند استخراج می شوند عمدتا به رنگ آبی روشن می باشد.

توپاز در اروپا بیشتر به‌ شکل‌ سنجاق‌ سینه، در کشورهای‌ شرقی‌ به‌ صورت‌ انگشتر،‌ و به‌ طور کلی‌ در همه ی کشورها برای انواع زیورآلات مردانه و زنانه کاربرد دارد.

توپاز نارنجی رنگی که متمایل به قرمز باشد بهترین نوع توپاز محسوب می شود و به نام توپاز سلطنتی یا امپریال توپاز معروف است.

توپاز خلاقیت را تقویت می کند و آرام بخش است

خواص درمانی توپاز :

توپاز در درمان بیماری های کبدی و پوستی تاثیر قابل توجهی دارد و کلیه ها را تقویت و تنظیم می کند. در درمان دردهای ناحیه ستون فقرات موثر می باشد. این سنگ تاثیر فوق العاده خوبی در درمان کم اشتهایی یا پراشتهایی روانی دارد.

این سنگ در درمان سردردهایی که منشاء عصبی و استرسی دارند (نظیر میگرن) کمک فراوانی می کند.

سنگ توپاز آبی،صدا را تقویت می کند و برای التهاب گلو و رفع گرفتگی صدا موثراست، اعصاب را تقویت و افسردگی را درمان می کند. خنک کننده و آرام کننده، رفع سردرد های عصبی وتقویت انرژی اخلاق است.

سنگ ماه تولد:

توپاز سنگ متولدین آبان و آذر می باشد.

سنگ توپاز آبی،صدا را تقویت می کند و برای التهاب گلو و رفع گرفتگی صدا موثراست

خواص و فواید روحی توپاز :

توپاز خلاقیت را تقویت می کند و آرام بخش است، از این رو انتخاب بسیار مناسبی برای هنرمندان خلاق محسوب می شود.

از دیگر خواص این سنگ می توان به تقویت خودباوری در فرد، ایجاد شادابی و بهتر شدن خلق و خو را نام برد. این سنگ سبب ایجاد جذابیت در فرد می شود و در رفع بیخوابی، بیحالی و افسردگی مفید است. برخی توپاز را سمبل آرامش و ثروت می دانند.

خواص و فواید جسمی توپاز :

توپاز در درمان بیماری های کبدی و پوستی بسیار موثر است و کلیه ها را تقویت و تنظیم می کند. در درمان، دردهای ناحیه ستون فقرات موثر است. این سنگ تاثیر فوق العاده ای در درمان کم اشتهایی یا پراشتهایی روانی دارد.

این سنگ به درمان سردردهایی که منشاء عصبی و استرسی دارند (نظیر میگرن) کمک فراوانی می کند.

خواص سنگ توپاز Topaz :

توپاز آبی : تعادل و تنظیم چاکرای پنجم و چاکرای ششم

توپاز زرد : تعادل و تنظیم چاکرای سوم

تحریک و شارژ کانالهای انرژی بدن

سنگ هوشمندی است که انرژی را به محلی که بیشتر مورد نیاز است هدایت می کند

سنگ نماد عشق و ثروت

کمک به هضم غذا و رفع اختلالات سیستم گوارش

تقویت اعصاب

تنظیم سوخت و ساز بدن

برای کاهش التهاب، ناراحتی و درد و ورم مفاصل

توپاز برای درمان عفونت، ناشنوایی، گواتر، خونریزی، نقرس، مشکلات گردش خون نیز مفید است.

سنگی عالی برای هنرمندان جهت افزایش حس خلاقیت و ابتکار

توپاز برای درمان افسردگی بسیار مفید است

توپاز می تواند شخص را به حفظ یک چشم انداز روشن در زندگی تحریک می کند

در هندوستان قدیم برای مقابله با جادوگران و باطل السحر استفاده می شده است

برای افرادی که از عصبانیت و تنش رنج می برند کاربرد وسیعی دارد

دور کردن رویاهای بد

حفاظت در برابر حسادت، بیماری، سحر و جادو منفی و مرگ نابهنگام

در سحر و جادو، توپاز یکی از سنگهای است که دارای خواص محافظتی قوی است

در یوگا، توپاز در مدیتیشن مورد استفاده قرار می گیرد برای اتصال همه جانبه با ذهن جهانی

کمک به اتحاد ذهن و روان و روح

بهبود بینایی

ارتقاء سطح سلامت در سیستم غددی بدن

در قدیم به عنوان سنگ تب بر استفاده می شده است

توپاز آبی حقیقت و حکمت را به ارمغان می آورد

توپاز زرد تقویت ایمان و خوش بینی است

توپاز زرد جهت بازسازی ساختارهای سلولی است

نگهداری و شارژ توپاز:

دشمن شماره یک توپاز، اسید سولفوریک می باشد که باعث تخریب آن می شود. برای حفظ این سنگ از نگه داشتن این سنگ در کنار مواد شیمیایی به خصوص اسید ها پرهیز شود. توپاز نباید در برابر حرارت قرار گیرد و مورد اصابت ضربه واقع شود. پس بهتر است توپاز در گوشواره و گردنبند و دستبند استفاده شود.

منبع: بیتوته

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
زمین شناسی سنگ های قیمتی و رابطه ان با کانی هاگوهر شناسی علم بررسی سنگ های قیمتی می باشد بررسی مواردی چون چگونگی تشکیل کانی های آلومینیومآلومینیوم برای مدتی از طلا با ارزش‌تر بود، اما بعد از ابداع یک روش آسان برای استخراج مدل لباس های دانتل و گیپور مجلسی کاملا پوشیده …مدل لباس های دانتل و گیپور پوشیده پرشین وی مطمئنا گیپور و دانتل یکی از محبوب ترین ست کردن کت و شلوار زنانه به روش مجله عکسمدل های کت و شلوار زنانهمجله جدیدترین کت و شلوار زنانهست کردن کت و شلوار زنانهمد گیاهان دارویی و معطر شفا گلعلف چای و درمان افسردگی گونه‌ها نام علمی نام انگلیسی اطلاعاتی کامل درباره دوربین های مداربستهاطلاعاتی کامل درباره دوربین های مداربسته دوربین مداربسته چیست؟ واژه دوربین پربیننده ترین و آخرین اخبار علمی روز ایران و جهاناخبارعلمیصفحه اصلی خبرپو آخرین اخبار آخرین اخبار ایران و جهان پخش زنده آخرین اخبار آخرین سایت خبری تحلیلی بامداد بامداد اخبار روز …سایت خبری تحلیلی بامداد اخبار روز، سرگرمی ، اخبار فرهنگ و هنر، اخبار اقتصادی زمین شناسی سنگ های قیمتی و رابطه ان با کانی ها گوهر شناسی علم بررسی سنگ های قیمتی می باشد بررسی مواردی چون چگونگی تشکیل کانی های قیمتی آلومینیوم آلومینیوم برای مدتی از طلا با ارزش‌تر بود، اما بعد از ابداع یک روش آسان برای استخراج آن در مدل لباس های دانتل و گیپور مجلسی کاملا پوشیده عکس مدل لباس های دانتل و گیپور پوشیده پرشین وی مطمئنا گیپور و دانتل یکی از محبوب ترین پارچه ها گیاهان دارویی و معطر شفا گل علف چای و درمان افسردگی گونه‌ها نام علمی نام انگلیسی ست کردن کت و شلوار زنانه به روش مجله عکس مدل های کت و شلوار زنانهمجله جدیدترین کت و شلوار زنانهست کردن کت و شلوار زنانهمدست اطلاعاتی کامل درباره دوربین های مداربسته اطلاعاتی کامل درباره دوربین های مداربسته دوربین مداربسته چیست؟ واژه دوربین مداربسته پربیننده ترین و آخرین اخبار علمی روز ایران و جهان اخبارعلمی صفحه اصلی خبرپو آخرین اخبار » آخرین اخبار ایران و جهان پخش زنده آخرین اخبار » آخرین اخبار سایت خبری تحلیلی بامداد بامداد اخبار روز انتخابات سایت خبری تحلیلی بامداد اخبار روز، سرگرمی ، اخبار فرهنگ و هنر، اخبار اقتصادی، انتخابات جوانی و ویژگی های ان

بررسی تخصصی بازی مدیریت فوتبال جام قهرمانان: با مدیریت درست، قله‌های موفقیت در فوتبال را فتح کنید!

[ad_1]

فوتبال، از ورزش‌هایی است که سر تا سر دنیا، طرفداران پر شور بسیار زیادی دارد و برخی کشورها، زندگی مردم به نحوی با آن گره خورده است. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که از کودکی در مورد آینده شغلی‌اش بپرسید و او در جواب شما، بگوید که علاقه دارد ورزش فوتبال را دنبال کرده و در این بخش به موفقیت برسد.

اگر اهل بازی‌های کامپیوتری باشید، قطعا نام PES و FIFA را شنیده‌اید. این بازی‌ها که چندین سال است به بهترین سرگرمی علاقه مندان و طرفداران فوتبال تبدیل شده‌اند، چند وقتی است که بخشی را در داخل خود قرار داده‌اند که گیمر بتواند با بهره گیری از هوش و قدرت مدیریتش، باشگاهی را (در فضای بازی) اداره کند و در جام‌ها و تورنمنت‌های مختلف، به موفقیت برسد. حال امروز در آی‌تی‌رسان می‌خواهیم شما را با یک بازی جالب آشنا کنیم که می‌تواند شما را از یک انسان آماتور، به یک مربی حرفه‌ای و مدیری کار بلد تبدیل کند. این بازی هیجانی و جذاب “مدیریت فوتبال جام قهرمانان” نام دارد. با ما همراه باشید تا نگاهی تخصصی‌تر به بازی و امکانات آن داشته باشیم.

با ورود به فضای بازی، شما باید اقدام با ساخت یک تیم جدید با نام دلخواه و البته پرچم مورد علاقه‌تان بکنید. پس از پایان این مرحله، شما به منطقه‌ای که باید مدیریت آن را بر عهده بگیرید وارد خواهید شد. با ورود به این قسمت، خواهید توانست زمین خریداری کرده و شروع به ساخت و ساز کنید. هر چه‌قدر که بتوانید زمین‌های بیشتری را خریداری کرده و مکان‌هایی مانند فست فود یا فروشگاه (که در ادامه به صورت کامل در این خصوص توضیح خواهیم داد) را بسازید، به همان میزان درآمد بیشتری نیز به دست خواهید آورد.

در ابتدا، با مبلغی که اول بازی به شما تعلق می‌گیرد، شما نیاز به ساخت یک ورزشگاه دارید. نقطه‌ای که استادیوم تیم شما در آن قرار می‌گیرد، ثابت بوده و شما نخواهید توانست آن را تغییر دهید. اما مکان‌ها متفاوتی وجود دارند که شما قادر خواهید بود زمین تمرین و سالن استراتژی خود را بر روی آن‌ها بسازید. در قسمت استراتژی، شما در سمت یک مربی، باید با توجه به توانایی‌ها و قابلیت‌های بازیکنانی که در اختیار دارید، تیم خود را ارنج کنید و یک ترکیب ایده‌آل برای بازی در مقابل رقیبان‌تان تعریف نمایید. در بخش تمرین نیز خواهید توانست آمادگی تکنیکی و جسمانی هر بازیکن را افزایش داده و آن‌ها را برای بازی‌های پیش رو در بهترین شرایط قرار دهید. پس از ساخت این سه مکان، اینک خواهید توانست به مصاف حریفان‌تان بروید و در لیگ‌ها و تورنمنت‌های گوناگون شرکت نمایید.

در صفحه اصلی بازی، چندین گزینه دیگر هم وجود دارد که خواهد توانست به شما کمک کنند تا باشگاه خود را راحت‌تر مدیریت کنید. در بالای صفحه، اطلاعاتی در خصوص درآمد باشگاه و تعداد طرفداران تیم خود را مشاهده می‌نمایید. شما همچنین می‌توانید با پیروزی در بازی‌هایی که انجام می‌دهید، به تعداد طرفداران خود اضافه کرده و از آن طریق، درآمد بیشتری از فروشگاه‌ها و فست فودهای تیم خود کسب کنید.

در قسمت بازی، قادر خواهید بود لیستی از حریفان را که آماده مسابقه هستند، مشاهده کرده و مسابقه‌های خود را زمانبدی کنید. علاوه بر این، با مراجعه به بخش اعلانات، قادر خواهید بود از جدیدترین اتفاقات مربوط به تیم خودتان باخبر شوید. یکی از قابلیت‌هایی که با بالا رفتن سطح بازی در اختیار شما قرار خواهد گرفت، پیوستن به گروه‌های مختلف است. اعضای گروه می‌توانند با یکدیگر ارتباط داشته و در صورت مواجه با مشکلات، از هم درخواست کمک نمایند. همچنین مسابقات مختلفی بین گروه‌ها برگزار می‌شود که با شرکت در آن‌ها، می‌توانید سرعت پیشرفت بازیکنان خود را افزایش دهید.

همان‌طور که پیش‌تر اشاره داشتیم، با خرید هر زمین، این امکان برای شما فراهم می‌شود تا در آن مکان به ساخت و ساز بپردازید. هر تیم در ابتدا یک گروه سازنده دارد که وظیفه ساختمان سازی را بر عهده دارند. هر چه بخواهید ساختمان‌های مرتبط با باشگاه خود (اعم از فروشگاه، فست فود، زمین تمرین، استراتژی و …) را پیشرفته‌تر کنید، سازندگان باید زمان بیشتری مشغول باشند. همچنین شما می‌توانید با ساختن یک بازار نقل و انتقال، به خرید و فروش بازیکن بپردازید و قدرت تیم خود را افزایش دهید.

علاوه بر بازی‌های گروهی، تورنمت‌ها و بازی‌های لیگ می‌توانند سطح درآمد شما را افزایش داده و به بازیکنان‌تان، امتیازهای تمرینی بیشتری بدهد. با قهرمانی در هر تورنمت، خواهید توانست ۱۰ توپ طلا به دست بیاورید. البته برای افرادی که قصد دارند راه ۱۰۰ ساله را در یک شب طی کنند! پیشنهادات متنوعی نیز در نظر گرفته شده تا بتوانند با خرید پکیج‌های کمکی، شرایط تیم خود را بهبود بخشند.

موارد مختلف دیگری مانند انرژی بازیکنان، احتمال مصدومیت (برای مدتی مشخص)، خرید و فروش بازیکن و … به جذابیت‌های این بازی اضافه کرده است. علاوه بر آن، فضای گرافیکی بازی، در سطح قابل قبولی است. البته باید به این نکته اشاره داشته باشیم که در هنگام بازی، بازیکنان قادر نیستند به صورت دقیق تمام استراتژی مد نظر شما را پیاده نمایند و در برخی موارد، گل‌ها کاملا به صورت شانسی به ثمر می‌رسند. اما به هر حال، مدیریت جام قهرمانان، یک بازی استراتژیک به شدت اعتیادآور است و با مدتی بازی، به یکی از طرفداران پر و پا قرص این بازی تبدیل خواهید شد و مالک یک باشگاه حرفه‌ای با درآمد بالا می‌شوید و تا جایی که امکان دارد، باید قدرت مدیریت و برنامه ریزی خود را به چالش بکشید.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
آزمایشگاه وب سایت تخصصی بررسی لپ‌تاپ پرواز با فانتوم آبان ۲۹ام ۱۳۹۵ یک کمپانی تایوانی دانلودها وب سایت تخصصی بررسی تخصصی بازی مدیریت فوتبال جام قهرمانان با مدیریت درست، قله‌های موفقیت در اخبار،اخبار روز،اخبار خبرگزاری ها اخبار،آخرین …ارتباط بی اساس پالم با تعطیلی دامداری ها ارائه طرح مدیریت واحد شهری به هیات رییسه مجلسمقالات کاربردی فارسی این همه هیاهو در شهر و خیابانها و کوچه ها برای چیه؟ خوب حتما خبریه دیگه و چه خبری بهتر آزمایشگاه وب سایت تخصصی بررسی لپ‌تاپ پرواز با فانتوم آبان ۲۹ام ۱۳۹۵ یک کمپانی تایوانی تولیدکننده لپ دانلودها وب سایت تخصصی بررسی تخصصی بازی مدیریت فوتبال جام قهرمانان با مدیریت درست، قله‌های موفقیت در فوتبال را اخبار،اخبار روز،اخبار خبرگزاری ها اخبار،آخرین خبرها،خبر فوری شرکت شهرکهای صنعتی مرکزی رتبه نخست واگذاری زمین صنعتی را در کشور کسب کرد در منطقه پنج مقالات کاربردی فارسی این همه هیاهو در شهر و خیابانها و کوچه ها برای چیه؟ خوب حتما خبریه دیگه و چه خبری بهتر از

بررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ R nineT ؛ سبکی متفاوت از سواری!

[ad_1]

پسندیدم

پسندیدم عاشقش شدم باحال بود واقعا! خوب نبود عصبانی شدم

1

سبک و سیاقی که اخیرا در صنعت موتورسیکلت به‌راه افتاده و بخش قابل توجهی از محصولات جدید و حتی پوشش موتورسواران را تحت تاثیر خودش قرارداده، بسیار شبیه به آن چیزی است که چند دهه گذشته جریان داشت.

البته شاید این موضوع بیشتر از اینکه به موتورسیکلت ارتباط داشته باشد، از سبک زندگی افراد نشات می‌گیرد. امروزه استفاده از ریش پر، عینک دودی، تی شرت اسپرت و کلاه ایمنی جلو باز هنگام موتورسواری خیلی رواج پیدا کرده‌اند. تفاوت دیگری که نسبت به قبل وجود دارد، گستردگی تولیدکنندگان و محصولاتی با برخی شباهت‌ها با یکدیگرند. مثلا زمانی فقط هارلی دیویدسون یک سبک کاملا انحصاری و خاص از موتورسیکلت‌ها را عرضه می‌کرد، ولی امروز دیگر نمی‌توان این انحصار را مشاهده کرد چون تقریبا خیلی از موتورسازان محصولاتی مشابه را با همان سبک تولید می‌کنند. اما جالب‌تر اینکه برخی از بزرگان این عرصه میراث طراحی قدیمی را با زبان مدرن ترکیب کرده و محصولاتی با حال و هوای خاص و طرفدارانی قابل توجه ارائه کرده‌اند. موتورسیکلت‌هایی همچون یاماها SCR950 و دوکاتی Scrambler نمونه‌های بارزی از این طراحی ترکیبی هستند.

در این مطلب قصد داریم به بررسی کوتاه یکی دیگر از این محصولات با عنوان R nineT بپردازیم که توسط بی‌ام‌و و در سال ۲۰۱۴ چشم به جهان گشود. نسخه جدید این موتورسیکلت به تازگی به بازار عرضه شده که از ارتقاء ظاهری و قنی خوبی بهره برده است.

طراحی

در بالا اشاره‌ای به حس نوستالژیک و کلاسیک این مدل موتورسیکلت‌ها و ترکیب آنها با دنیای مدرن امروزی داشتیم. بی‌ام‌و R nineT یک محصول خوش ساخت، باکیفیت و زیبا است. این محصول را نمی‌توان به راحتی از لحاظ طراحی به مدل‌های هم رده خودش شبیه دانست. باک بنزین آلومینیومی با تورفتگی براق و صیقل داده شده که محل قرارگیری زانوهای موتورسوار است، جلوه خاصی را به این موتور سیکلت بخشیده است. درانتهای این قسمت، قطعات آلومینیومی دیگری همچون محل اتصال سه تایی که سپر عقب و زین به آن متصل شده و همینطور سیستم ورودی هوا برای خنک کردن پیشرانه از سمت راست به‌چشم می‌خورند که در طرح کلی این محصول نقش مهمی را ایفا می‌کنند.

به‌سختی بتوان در این موتورسیکلت قطعه پلاستیکی پیدا کرد و از طرفی پایه‌های طلایی رنگ دوشاخ و رینگ‌های ۱۷ اینچی از نوع پر پره ریز در عقب و جلو که با دیسک‌های ترمز بزرگ برمبو همراه شده‌اند، به خوبی یک ساختار مقاوم و با اقتدار را به نمایش می‌گذارند. از لحاظ ارگونومی و راحتی سواری، این موتورسیکلت نمره خوبی می‌گیرد و صندلی تعبیه شده در آن برای مسافت‌های طولانی خسته کننده نیست. البته برای مسافرت بهتر است از شیشه جلویی که به صورت آپشن جداگانه ارائه شده، استفاده شود.

پیشرانه و عملکرد

اگر نگاهی به مشخصات فنی این موتورسیکلت و تمامی اعضای خانواده آن (متفاوت برحسب تریم و آپشن‌ها) بیاندازیم، به‌خوبی متوجه تمرکز بی‌ام‌و برروی بخش عملکردی آن می‌شویم، چیزی‌که شاید در ظاهر خیلی مشخص نباشد. در قلب R nineT یک پیشرانه دوقلوی هواخنک ۴ زمانه با ظرفیت ۱۱۷۰ سی‌سی به‌کارگرفته شده که می‌تواند ۱۱۰ اسب بخار قدرت را در ۷۷۵۰ دور در دقیقه تولید کند. درکنار این پیشرانه دوسیلندر، از یک میل گردان (درایو شفت) نوع Paralever برای انتقال قدرت به چرخ عقب و همین‌طور دوشاخ تلسکوپی معکوس برای تعلیق جلو استفاده شده است. تعلیق پشتی موتورسیکلت به منظور تکان‌ها و نوسانات و همینطور کم‌باری یا بیش‌باری قابل تنظیم است ولی دوشاخ جلویی چنین قابلیتی را ندارد.

بی‌ام‌و R nineT از یک ضریب حرکتی کاهش یافته بهره برده که این امر به شتاب گیری بهتر و انتقال قدرت مفیدتر از طریق جعبه دنده ۶ سرعته منجر شده است. این موتورسیکلت به لطف مشخصات فنی خوب و همینطور ساختار نسبتا سبک ۲۲۰ کیلوگرمی، چالاکی و قدرت مانور بسیار خوبی دارد به‌طوریکه حداکثر سرعت آن به بالای ۲۰۰ کیلومتر برساعت می‌رسد. واکنش دریچه گاز با انعطاف، بدون نقص و با کمترین تاخیر است و با مچ دست راست به راحتی و با یک اشاره کوچک می‌توان دورموتور را در منطقه قرمز مشاهده کرد. اگزوزها به صورت اختصاصی توسط بی‌ام‌و تیون شده و حتی زمانیکه دورموتور به ۸۰۰۰ دور دردقیقه رسید، صدایی بسیار جذاب و دلنشین را تولید می کنند. روی‌هم رفته سواری بسیار نرم و راحت و در عین حال پرقدرت، از ویژگی‌های اصلی این موتورسیکلت به حساب می‌آید.

آپشن و قیمت

بی‌ام‌و برای خریداران این موتورسیکلت لوازم جانبی و آپشن‌های بسیار متفاوتی را تدارک دیده که به کمک آنها می‌توان عملکرد این محصول را ارتقا داد. البته قیمت‌های ارایه شده نسبتا بالاست و مطمئنا افراد حرفه‌ای برخی تغییرات را براساس تجربه و تخصص خود برروی موتور اعمال می‌کنند.

بی‌ام‌و برای مدل پایه R nineT 2016 که با ترمز ABS نیز همراه شده، قیمت ۱۵ هزار دلار را تعیین کرده که باتوجه به تریم و آپشن‌های ارائه شده می‌توان آن‌را از طریق وب سایت و یا نمایندگی‌های فروش بی‌ام‌و سفارشی سازی کرد. همینطور یک مدل ارزانتر که از برخی مشخصات مثل باک آلومینیومی و رینگ‌های پره‌ای محروم شده، با نام R nineT Scrambler نیز معرفی شده که قیمتی در حدود ۱۳ هزار دلار دارد.

پسندیدم

پسندیدم عاشقش شدم باحال بود واقعا! خوب نبود عصبانی شدم

1

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
بررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ؛ سبکی متفاوت از خودرونقد و بررسیسبک و سیاقی که اخیرا در صنعت موتورسیکلت به توجهی از ظاهری متفاوتبررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی متفاوت از بررسیموتورسیکلتسبک و سیاقی که اخیرا در صنعت موتورسیکلت به‌راه افتاده و بخش قابل توجهی از محصولات بررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی متفاوت از نوشته بررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی ۲۰۱۶ ؛ سبکی متفاوت از سواریبررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی متفاوت از … اخیرا در صنعت موتورسیکلت به‌راه افتاده و بخش قابل توجهی از محصولات جدید و حتی بررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی متفاوت از سواری…آی تی رسانبررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی متفاوت از و خاص از موتورسیکلت بی‌ام بررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی متفاوت از سواریبررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی متفاوت از سواریبررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی متفاوت از سواری رقابت گوگل پیکسل و آیفون در سقوط از کوجیما با یک تریلر عجیب از اخبار و بررسی خودرو و ماشین چرخانبررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی سواری ‌های تا ۵۰ خبر از تولید و واردات تهران از تردد یک میلیون و هزار خودروی فرسوده و خودرواخبار خودرو و بازار کاربراتوری و ۷۸۰ هزار موتورسیکلت و بررسی ام‌و ؛ سبکی متفاوت از آی زمرد نقد بررسی خرید و فروش خودرو و موتورسیکلت بررسی موتورسیکلت بی‌ام‌و ۲۰۱۶ ؛ سبکی متفاوت از نقد و بررسی کامل خودروی ، بی اخبار و بررسی خودرو و ماشین چرخان شرکت پرشیاخودرو به عنوان واردکننده و نماینده انحصاری محصولات کمپانی در ایران، خبر از بررسی لیفان ، زیباتر از گذشته چرخان این محصول نیز همانند برادران خود یک خودروی سدان چهار درب بوده که بهتر است برای بررسی این

نقد و بررسی عملکرد و باورهای گروهک تروریستی - تکفیری جندالله

[ad_1]

چکیده

در این مقاله عملکرد و باورهای گروهک تروریستی - تکفیری موسوم به جندالله به سرکردگی عبدالمالک ریگی که در جنوب شرق کشور ایران - به ویژه در استان سیستان و بلوچستان - دست به ترور و کشتار مردم زده است بررسی و نقد می‌شود.
در بخش عملکردهای تروریستی این گروهک؛ از منطقه تاسوکی در شمال استان تا عملیات‌های انتحاری کور در تاسوعای حسینی در جنوب استان در چابهار، تا عملیات انتحاری در زاهدان، در مسجد علی بن ابی طالب و مسجد جامع پرداخته می‌شود.
در بخش اندیشه، باورهای تروریست‌ها از قبیل مشرک دانستن شیعه، معتقد بودن شیعه به تحریف قرآن، تحریم عزاداری امام حسین، بدعت دانستن عید نوروز، نسبت دادن شهادت امام حسین به شیعه و ... بررسی و نقد می‌شود.
روش مقاله، توصیفی - تحلیلی و بر اساس چارچوب نظری برگرفته از حدیث نبوی است. سعی شده است که ادعاهای تروریست‌ها، بر اساس آیات قرآن و روایات اهل سنت نقد شود. از این رو هدف مقاله علاوه بر معرفی اقدامات جنایت کارانه این گروه تروریستی، تأکید بر افتراق عمل و باور آنان از آموزه‌های اهل سنت است. ضمن این که بر تناقض عمل آنان با آموزه‌های قرآنی و روایی تأکید می‌شود.
کلید واژه : تروریسم، سیستان و بلوچستان، گروه جندالله.

درآمد

به طور کلی جریان‌های موجود در جهان اسلام را در سه دوره می‌توان تقسیم بندی کرد: اسلام لائیک با محوریت ترکیه، اسلام تکفیری با محوریت و حمایت عربستان سعودی و اسلام ناب محمدی با محوریت ایران. تمام گروهک‌های تروریستی که داعیه‌ی اسلام و مسلمانی دارند و اکنون در نقاط مختلف دنیا از جمله سوریه، عراق، پاکستان، افغانستان و ... فعال هستند، ذیل جریان اسلام تفکیری قرار می‌گیرند. گروهک تروریستی جندالله که بعدها نامش را به «جنبش مقاومت مردمی ایران: تغییر داد، در جنوب شرق ایران - استان سیستان و بلوجستان - دستش را به خون آحاد مردم از شیعه و سنی آلوده کرده است، داخل همین جریان قرار دارد. البته می‌توان این سه جریان را با استفاده از جریان شناسی جامع و کلان امام خمینی ذیل دو جریان اسلام ناب محمدی (صلی الله علیه و آله و سلم) و اسلام آمریکایی قرار داد. آنچه این دو اسلام را از هم جدا می‌کند و مقابل یکدیگر قرار می‌دهد منافع آمریکا و صهیونیست‌هاست. این یک ملاک مهم است که به افراد قدرت تشخیص می‌دهد تا راه حقیقی را پیدا کنند و از طرفی با این رویکرد روشن می‌شود که دشمن اصلی آمریکاست و تفکیری‌ها دشمن فرعی محسوب می‌شوند که رهبر انقلاب اسلامی ایران نیز بر آن تأکید داشته و دارد.
آنچه که در این نوشته به آن می‌پردازیم، موشکافی‌های کلامی و تاریخی نیست و فقط بیان عملکرد و سوابق این گروهک نیست، بلکه تلاش می‌شود تا از یک سو تناقض و تقابل صریح گروهک تروریستی ریگی را با استفاده از دلالت‌های مطابقی آموزه‌های قرآنی و روایی کتب اهل سنت نشان دهیم و از سوی دیگر نشان دهیم که این گروهک در خدمت منافع شیطان بزرگ است که در راستای اهداف دشمنان اسلام ناب محمدی (صلی الله علیه و آله و سلم) از هیچ جنایتی فروگذار نکرده است.

چارچوب نظری

بر اساس نظریه‌ی طبقه بندی علوم از نگرگاه امام خمینی، هر سازمان و بلکه هر انسانی حداقل از سه دیدگاه قابل بررسی است: اندیشه، انگیزه و عمل. امام خمینی بر اساس فرمایش حضرت رسول الله که می‌فرمایند: «اتَّمَا العِلمُ ثَلَاثَة آیة مُحکَمَة وَ فَریضَة عادِلَة و سُنَّة قائِمَة» همانا دانش سه گونه است: آیتی محکم، فریضه‌ای عادله، سنتی استوار» (3) معتقدند متعلِّق دانش سه مرتبه از مراتب وجود انسان است. در این نظریه بر اساس ساختمان ظاهری و باطنی وجود انسان و جهان، علوم سه بخش می‌شوند که البته این سه بخش، سه مرتبه وجودی هستند نه آن که قسیم هم باشند و اگر در وجود انسان یا در عرصه جامعه به گونه‌ای در هم تنیده این سه بخش آشکار شد، آن گاه آن انسان و آن جامعه زندگی الهی را تجربه می‌کند. حضرت امام در کتاب شرح حدیث این را بحث کرده‌اند. (4)
سازمان‌های تروریستی و از جمله گروهک تروریستی موسوم به جندالله به سرکردگی عبدالمالک ریگی از این امر مستثنا نیست. در این مقاله پس از طرح پیشینه و اقدامات این گروهک، به بررسی و نقد آن از سه دیدگاه مؤلفه‌های اعتقادی، اخلاقی و رفتاری می‌پردازیم.

پیشینه و ادبیات بحث

غربت خونبار (5) اولین کتابی بود که در چهلم شهدای فاجعه تروریستی تاسوکی منتشر شد در این کتاب گزارشی از این حادثه‌ی تروریستی از زبان مجروحین، زندگی نامه و تصاویر شهدا، بازتاب این فاجعه در مطبوعات و رسانه‌ها و اشعاری در رثای شهیدان تاسوکی آمده است. این کتاب 221 صفحه ای، پاسخی بود به تروریست‌هایی که بعد، به دروغ ادعا کردند، که در واقعه‌ی تروریستی تاسوکی در جاده زابل به زاهدان به کاروان مسئولان حمله کرده‌اند؛ چرا که این شهدا مردم کوچه و بازار بودند از کشاورز تا دانشجو.
دومین کتاب، خاطرات یکی از گروگان‌های فاجعه‌ی تروریستی تاسوکی بود. در این کتاب، به تفصیل آنچه به مدت 150 روز بر گروگان‌ها گذشته، آمده است. در این کتاب تناقض‌های فکری و رفتاری تروریست‌ها با آموزه‌های دینی و مذهبی که خودشان مدعی آن بودند، نشان داده شده است. (6)
گروهک عبدالمالک قطعه پازل جنگ نرم (7) نیز از کتاب‌هایی است که فعالیت‌های تروریستی این گروهک را در 175 صفحه تحلیل و تبیین کرده است. شاید یکی از دلایلی که باعث شده است نویسنده کتاب در چارچوب جنگ نرم، اقدام‌های این گروهک را تحلیل کند، جنگ روانی پس از اقدامات تروریستی این گروهک باشد، زیرا ترور در حیطه‌ی جنگ سخت قرار دارد نه جنگ نرم. همین نویسنده در کتاب 175 صفحه‌ای دیگری با عنوان مرداب انتحار (8) عملیات استشهادی را با انتحاری مقایسه کرده است. در این کتاب شخصیت هفت عامل انتحاری اخیر در استان سیستان و بلوچستان به همراه شخصیت عبدالمالک ریگی تحلیل شده است. ایشان سپس به تحلیل چهار شخصیتی که عملیات‌های استشهادی انجام داده‌اند پرداخته است تا خواننده تفاوت عملیات استشهادی را از انتحاری دریابد.
کتاب در چنگال عقاب (9) گزارشی واقعی و مستندگونه از نحوه رهگیری و فرود هواپیمای حامل عبدالمالک ریگی است که در 230 صفحه این مطلب را ضمن درج تصاویر برخی از شهدا بررسی کرده است.
نویسنده‌ی دیگری در مقاله «گروه جندالله نماد افراط گرایی مذهبی در ایران» (10) به عوامل و زمینه‌های پیدایش این گروهک و فعالیت‌های تروریستی پرداخته است. در این مقاله از عوامل شکل گیری این گروهک تروریستی و تاریخچه آن از آغاز تا دستگیری ریگی و هم چنین ویژگی‌های جغرافیایی، ژئوپولوتیک، مواد مخدر، عامل ایدئولوژیک، عوامل بیرونی (بیگانه) و مسائل قومی و مذهبی سخن گفته شده است. (11)
سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز با چند فیلم مستند از جنایت‌های این گروهک پرده برداشته است و صدای جمهوری اسلامی ایران در شبکه معارف با نمایشی رادیویی با عنوان تاسوکی در چندین قسمت توجهش را به این موضوع نشان داده است. مجمع جهانی اهل بیت هم با اختصاص ویژه نامه شماره 72 ماه نامه گنجینه مجمع در اسفند 1391 تلاش کرد تا از مظلومیت رسانه‌ای شهدای ترور استان سیستان و بلوچستان بکاهد.
آنچه که در این مقاله ملاحظه می‌کنید نقد و بررسی این گروهک در سه حوزه‌ی بینش، گرایش و کنش است که این کار با استناد به آیات قرآن و احادیث پیامبر اعظم – برگرفته از کتب معتبر اهل سنت – صورت گرفته است. چنین کاری در هیچ یک از آثار پیش گفته انجام نشده است. این موضوع به ویژه با تداوم اقدامات تروریستی این جریان تکفیری و تروریستی نیازمند بررسی است تا زمینه‌های ناگفته‌ای از کارهای جنایت کارانه‌ی این گروهک‌های تروریستی و تکفیری بازنمایی شود و حداقل تأکید شود که راه این گروه‌ها از راه مسلمانان جداست و عمل و فکر آن‌ها مبتنی بر آموزه‌های اسلامی نیست.

فهرست برخی از اقدامات تروریستی

ردیف	تاریخ	مکان	شهدا	زخمی ها	گروگان ها		توضیح
1	7 دی 1384		1		9		گروگان گرفتن سربازان مرزی
2	25 اسفند 1384	تاسوکی (واقع در 90 کیلومتری جاده زابل به زاهدان)	22	7	7		تعداد زیادی از شهدا افراد معمولی مانند دانش آموز، دانشجو، روحانی، کاسب، معلم و ... بودند.
3	23 اردیبهشت 1385	دارزین (جاده بم – کرمان)	12	فاجعه تروریستی دارزین
4	22 فروردین 1385	پاکستان	شهادت حمید رضا کاوه	او سرهنگ بازنشسته نیروی انتظامی بود که طبق اطلاع، خانواده وی چهل میلیون تومان جهت آزادی او به تروریست‌ها پرداخته بود.
5	12 خرداد 1385	پاکستان	شهادت احمد زاهد شیخی	وی مکانیک سپاه و مدتی گروگان تروریست‌ها بود.
6	13 بهمن 1385	خیابان بزرگمهر زاهدان	4	همه شهدا از کارکنان نیروی انتظامی بودند
7	25 بهمن 1385	بلوار ثارالله زاهدان	11	18	انفجار اتوبوس حامل نیروهای سپاه و حماسه شهید مسلم کیخا
8	25 مرداد 1386	چابهار			21	همه غیر نظامی بودند که به پاکستان منتقل و بعد از چند روز آزاد شدند.
9	27 بهمن 1386	مدرسه دختران معرفت زاهدان	انفجار بمب صوتی که تلفاتی در بر نداشت.
10	23 خرداد 1387	سراوان	16		16	سرباز و پرسنل نیروی انتظامی بودند که مدتی گروگان بودند و همه به شهادت رسیدند.
11	2 اردیبهشت 1387	امام جمعه فهرج، «حجت الاسلام و المسلمین جواد طاهری» بعد از اقامه‌ی نماز مغرب و عشا در دبیرستان دخترانه‌ی آسیه، هنگام بازگشت، ربوده شد. وی پس از تحمل دو ماه اسارت آزاد شد.
12	10 اردیبهشت 1387	امام جماعت مسجد چهارده معصوم زاهدان «حجت الاسلام و المسلمین حسین بیجاری» پس از ادای نماز مغرب و عشا، هنگام بازگشت از مسجد ترور شد. این ترور منجر به زخمی شدن وی شد.
13	30 بهمن 1387	انفجار بمب صوتی در مسجد الغدیر زاهدان که تلفاتی در بر نداشت.
14	16 فروردین 1388	«حجت الاسلام و المسلمین علی عبادی» در شهرستان خاش، که قبلاً شهید توکلی در یکی از روستاهای آن به شهادت رسیده بود،  ترور و به شهادت رسید.
15	7 خرداد 1388	مسجد علی بن ابی طالب (علیه السلام) زاهدان	20	200		انفجار انتحاری
16	26 مهر 1388	پیشین	43			سردار شهید شوشتری و محمدزاده به همراه جمعی از فرماندهان و برادران اهل سنت به شهادت رسیدند.
17	بهمن 1388	زاهدان	2	ربودن و به شهادت رساندن راننده‌های تاکسی توسط گروهک تروریستی جندالشیطان از جمله شهیدان فلاحتی و محمدعلی ثانی حیدری.
18	24 تیر 1389	مسجد جامع زاهدان	27	307		مصادف با اعیاد شعبانیه این انفجار انتحاری در نزدیکی مسجد انجام شد. (حماسه شهید گلدوی)(
19	24 آذر 1389	چابهار	39			فاجعه تاسوعای چابهار و شهادت تعدادی از مردم از جمله کودک دو ماهه و کودکان و زنان و ...
20	30 دی 1390	راسک	«مولوی مصطفی جنگی زهی» امام جمعه مسجد جامع خضرا اهل سنت شهر راسک مرکز شهرستان سرباز ترور و به شهادت رسید.
21	3 اسفند 1390	شهادت رمضان سنچولی در مقابله با چهار تن از سرکردگان گروهک تروریستی جندالله.

تأملی در عمق باورها

گروهک تروریستی جندالله در بُعدِ اندیشه که حوزه تفکر و باور است، دارای اعتقاداتی است که در نتیجه‌ی آن، فضای زیست مسلمانی شیعیان با اهل سنت را مخدوش و با اختلال مواجه می‌سازد. برخی از اعتقاداتِ علیه شیعیان که این گروه بر آن‌ها تأکید دارد در ادامه شمارش می‌شود.
اعضای این گروه تروریستی و تکفیری، معتقد به کفر شیعیان است و کسی که حتی در کفر شیعه هم تردید کند کافر است. از نظر این گروه، به قتل رساندن چند شیعه هم ثواب زیادی دارد و هم مسیرِ رفتن به بهشت را هموار می‌کند. توسل و رفتن به زیارت قبور امامان و امام زاگان شرک است. هدف امام حسین امر به معروف نبوده، بلکه دست یافتن به حکومت چند روزه دنیا بوده است و متأسفانه یزید، با به شهادت رساندن ایشان مرتکب فسق شد. امام زمان به دنیا نیامده است. گاهی به گروگان‌ها می‌گفتند این امام زمان شما کجاست تا سوار بر اسب سفید برای نجات شما بیاید.
از سویی معتقد بودند که قرآن تحریف نشده است و بر این باور بودند که شیعه معتقد به تحریف قرآن است. عزاداری و گفتن یا حسین و اضافه نمودن یای منادا قبل از هر اسم دیگری به جز «یا الله» شرک است. البته اگر انسانی را که دارای حیات ظاهری است، مورد خطاب قرار بدهید، این شرک محسوب نمی‌شود. در این مقاله به بررسی همه‌ی این ادعاها نمی‌پردازیم اما به طور کلی پاسخ‌های این شبهات را می‌دهیم تا برای کسانی که به دنبال حقیقت باشند، راه را روشن تر نماید. (12)
پرسش کلیدی این است که آیا گوینده «لا اله اله الله» مسلمان است یا خیر؟ برای پاسخ به این پرسش به حدیثی از حضرت رسول توسل می‌جوییم:
اخیرنا یونس بن عبدالاعلی و الحرث بن مسکین قراءة علیه و انا اسمع معن ابن وهب قال اخبرنی یونس عن ابن شهاب قال حدثنی سیعد بن المسیّب أنّ أبا هریره أخبره أن رسول الله صلی الله علیه و سلم، قال أمرت أن أقاتل الناس حتی یقولوا لا إله إلا الله فمن قال لا إله إلا الله عصم منی ماله و نفسه إلا بحقه و حسابه علی الله؛ (13)
من مأمورم با کفار بجنگم تا این که لا اله الا الله بگویند. هر کس گفت لااله الا الله از طرف من مال و جانش محفوظ است، مگر به سبب حقی که بر [گردن] او می‌آید و حسابش با خداست.
بر اساس این حدیث که در کتاب سنن نسائی آمده، گویند «لا اله الا الله» مسلمان است و جان و مالش در امان است و کسی حق تعرض به او ندارد مگر در صورتی که آن مسلمان جرمی مرتکب شود؛ مثلاً کسی را به ناحق بکشد و اولیای دم خواستار قصاص شوند که در این جا حکم خدا که همان قصاص است باید جاری شود. نکته‌ی ظریفی که در این حدیث وجود دارد این است که پیامبر نمی‌فرماید گوینده «لا اله الا الله» کافر یا مشرک می‌شود بلکه گویا این طور می‌فرماید که وقتی کسی «لا اله الا الله» گفت جان و مالش در امان است؛ بعد هم که جرمی مرتکب شد از دایره‌ی اسلام بیرون نمی‌رود و باید حکم خدا را بر او اجرا کرد، مگر این که جرمش ارتداد و انکار قول «لا اله الا الله» و بیرون رفتن از دین باشد.
در سنن ابن داوود همین حدیث با اندک تفاوتی این گونه نقل شده است:
حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا أبو مُعَاوِیَة عَن الأعمَشِ عَن أبِی صَالِحِ عَن أبِی هُرَیرَة قَالَ قالَ رَسُولُ الله أمِرتُ أن إقَاتِلَ النَّاسَ حَتَّی یَقُولُوا لَا إِلَهَ إِلَا الله فَإذا قَالُوهَا مَنَعُوا مِنِّی دِمَاءَهُم وَ أموَالَهُم إِلَّا بِحَقِّهَا وَ حِسَابُهُم عَلَی اللهِ تَعَالَی. (14)
این حدیث شریف را تطبیق می‌دهیم بر شهدای مسجد علی بن ابی طالب که در حال نماز با انفجار انتحاری به شهادت رسیدند، (15) یا بر راننده‌های تاکسی بی گناه و بی دفاع که با فریب، ربوده و به دار آویخته شدند، یا شهدای تاسوعای چابهار که در حال عزاداری بر سالار شهیدان به شهادت رسیدند، یا بر نوزاد دو ماهه – ثنا پردل – و ده دانش آموز ده، دوازده ساله شهدای تاسوعای چابهار تطبیق بدهیم. و دیگر کودکانی که هنوز به سنّ تکلیف نرسیده بودند و تکلیفی متوجهشان نبوده است. بنابراین گروهک تروریستی تکفیری موسوم به جندالله، اعتقادی خلافِ اعتقاد پیامبر رحمت و رسول مهربانی‌ها داشته است و بر اساس آن عمل کرده و خون گویندگان و معتقدان به لا اله الا الله را به ناحق ریخته است.
در این جا لازم است که متن فتوای یکی از علمای شیعه را که در همین باره است، نقل کنیم:
بسمه تعالی
ما جمعی هستیم ساکن در محلی که اهل سنت زندگی می‌کنند و آن‌ها ما را کافر می‌دانند و می‌گویند شیعه کافر است. در این صورت آیا ما هم می‌توانیم با آنها معامله به مثل کنیم و همان طوری که آن‌ها ما را کافر می‌دانند ما هم با آن‌ها معامله کفار کنیم. مستدعی است وظیفه شرعی ما را در مقابل این حملات بیان کنید. امضا: جمعی از مؤمنین.
آیت الله العظمی وحید خراسانی در پاسخ چنین مرقوم فرموده است:
بسم الله الرحمن الرحیم
هر کس شهادت به وحدانیت خداوند متعال و رسالت خاتم انبیا (صلی الله علیه و آله و سلم) بدهد مسلمان است، و جان و عِرض و مال او مانند جان و عرض و مال کسی که پیرو مذهب جعفری است محترم است. و وظیفه شرعی شما آن است که با گوینده شهادتین هر چند شما را کافر بداند به حسن معاشرت رفتار کنید، و اگر آن‌ها به ناحق با شما رفتار کردند شما از صراط مستقیم حق و عدل منحرف نشوید، اگر کسی از آن‌ها مریض شد به عیادت او بروید، و اگر از دنیا رفت به تشییع جنازه او حاضر شوید، و اگر حاجتی به شما داشت حاجت او را برآورید، و به حکم خدا تسلیم باشید که فرمود: (وَلاَ یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُواْ اعْدِلُواْ هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى) (16) و به فرمان خداوند متعال عمل کنید که فرمود: (وَلاَ تَقُولُواْ لِمَنْ أَلْقَى إِلَیْکُمُ السَّلاَمَ لَسْتَ مُؤْمِنًا) (17) و السلام علیکم و رحمه الله. (18)
آنچه در این فتوا بر آن تأکید می‌کنیم این آیه از قرآن کریم است:
(تَقُولُواْ لِمَنْ أَلْقَى إِلَیْکُمُ السَّلاَمَ لَسْتَ مُؤْمِنًا)
و به کسی که نزد شما [اظهارِ] اسلام می‌کند نگویید: تو مؤمن نیستی.» (19)
چنان که روشن است آیه می‌فرماید به کسی که اظهار اسلام می‌کند و خود را مسلمان می‌داند و شهادتین را بر زبان جاری می‌کند، نگویید که تو مؤمن نیستی. روشن است که این آیه به تنهایی، یک دلیل قرآنی در کنار ادله روایی محسوب می‌شود.
پرسش دیگر این است که: آیا نباید شهروندان و هم وطنان ایرانی از رهبر و یا اولی الامر خویش اطاعت کنند؟ در حدیثی که در سنن ابن ماجه از رسول خدا نقل شده، چنین می‌خوانیم:
... عن ابی هریره قال: قال رسول الله من اطاعتی فقد اطاع الله و من عصانی فقد عصی الله و من اطاع الامام فقد اطاعنی و من عصی الامام فقد عصانی؛ (20)
هر کس از من اطاعت کند از خداوند اطاعت کرده است و هر کس از من نافرمانی کند، خدا را نافرمانی کرده است و هر کس امام را اطاعت کند، از من اطاعت کرده است و هر کس از امام اطاعت نکند، از من اطاعت نکرده است.
بنابراین اگر شخص یا تشکیلاتی این حدیث حضرت ختمی مرتبت را خوانده و دانسته باشد، هیچ گاه با دشمنِ کشور متحد نمی‌شود و دست به سلاح نمی‌برد و علیه هموطنان نظامی و غیر نظامی خویش جنایت نمی‌کند. این سخن، جدای از برخی نظریه‌های سیاسی تعدادی از متفکران اهل سنت؛ مثل فضل الله بن روزبهان خنجی است که معتقدند از حاکم ظالم که به زور حکومت را به دست آورده است باید اطاعت کرد، چرا که «الحقُّ لَمِن غَلَب» که وارد آن وادی نمی‌شویم. (21)
‌

تأملی در مبانی اخلاقی

در بُعدِ انگیزه که حوزه اخلاق است از سخنان رهبر انقلاب اسلامی، امام خمینی، بهره می‌گیریم. ایشان در بحث انسان شناسی که در کتاب شرح جنود عقل و جهل مطرح کرده، معتقد است در وجود انسان چهار قوه فعال است: شهویه، غضبیه، وهمیه یا شیطنت و عاقله. این چهار نیرو بر سر به دست آوردن ریاست بدن، با یکدیگر نزاع دارند. هر کدام از این قوا که ریاست را به دست گرفت، طبیعتاً سایر قوا تابع او می‌شوند. برای مثال کسانی که قوه غضبیه رئیس شان است، سایر قوا را تحت الشعاع و زیر سلطه خود قرار می‌دهد. نمونه‌های آن هم در طول تاریخ زیاد است؛ مانند هیتلر، صدام، چنگیز و ...
این گونه افراد، از ارتکاب جنایت دچار عذاب وجدان نمی‌شوند، بلکه احساس رضایت می‌کنند، چون در دستگاه وجودی شان، قوه غضبیه ریاست را بر عهده دارد و در ایجاد گرایش‌ها، رفتارها و باورها تأثیر خود را می‌گذارد. در مقابل، چه کسی دچار عذاب وجدان می‌شود؟ کسی که قوه عاقله حاکم بر وجود او باشد و به حکم عقل، به خیر و شر امور دنیایی و آخرتی توجه کند، ولی کسی که درنده خویی بر او حاکم باشد، از درنده خویی خوشحال هم می‌شود. شاید به لحاظ فلسفی به این شکل بتوان به این سؤال پاسخ داد. طبیعتاً مسائل دیگری نیز مزید بر علت است.
اما چرا یک قوه‌ی خاص، مثلاً قوه‌ی غضبیه در یک فرد شکوفا می‌شود و اداره وجود آدمی را بر عهده می‌گیرد. نقش مسائل تربیتی این جا آشکار می‌شود و از طرف دیگر تربیت در خلأ شکل نمی‌گیرد بلکه بر اساس اندیشه است که شاکله‌ی گرایش آدمی ساخته شود. پس تربیت که مبتنی بر اندیشه و اعتقاد و باور است، ساختار انگیزه انسان می‌شود.
اکنون نوبت آن است که این سخنان را به کار بندیم. مالک ریگی در اعترافاتش چنین می‌گوید:
من فکر می‌کردم که شیعیان کافرند، العیاذ بالله. مثلاً شیعه مسلمان نیست؛ خب! قلبم کور شده بود ولی آن تعصبات غلط، آن تعصبات، آن جمود سبب می‌شوند که انسان حتی یک جنایت بسیار بزرگی را می‌کند و بعد خوش هم هست. خوشحال هم می‌شود که من مثلاً خدا را راضی کردم و به خدا رسیدم و تقرب حاصل کردم. و اگر بشود هر انسانی که حرف مرا می‌شنود از دوست و غیر دوست، از نزدیک و دور، هر نوع تعصبی را کنار بگذارد همه کارها آسان می‌شود و دیگر می‌داند که این کار خطا بوده و این کار خطا نبوده است. من وقتی این جا آمدم [زندان]، برخورد دوستان و بچه‌های این جا را با خودم دیدم، خود به خود آن تعصبات شکست و بعضی وقت‌ها فکر می‌کردم که‌ای کاش من را در همان روزهای اول [کتک] می‌زدند که در آن ذهنیتی که دارم بمانم و می‌گفتم در آن موقع درست است که جسم من ضربه می‌دید اما با همان تصوراتی که قبلاً داشتم می‌ماندم ولی وقتی که اخلاق و رفتار خوب این‌ها را دیدم که نمی‌توانست تصنعی باشد چرا که بالاخره تأثیر تصنعی در یک لحظه یا در یک ساعت است؛ ولی با یک شخص نشستم و غذا خوردیم، با همدیگر صحبت کردیم، با همدیگر خندیدیم و اصلاً در آن روزهای اول بزرگ ترین شکنجه روی من همین بود که چرا این‌ها با من این طور برخورد می‌کنند؟! یا این که با خودم می‌نشستم تلقین می‌کردم که این‌ها همه اش تصنعی است ولی نمی‌توانستم خودم را قانع کنم و اولین چیزی که از بین رفت به نظر من آن تعصب بود. وقتی تعصب از بین می‌رود، انسان تمام جریانات را راحت می‌تواند بفهمد. اصلاً فهم مسئله، مشکل پیدا نمی‌کند. (22)
در این عبارت‌ها به خوبی می‌توان تأثیر عنصر شناخت و اندیشه را بر اخلاق و رفتارِ این تروریست مشاهده کرد. «تعصب غلط» چندین بار تکرار می‌شود، تعصبی که قلب را کور و اندیشه و بینش و شناخت او را دچار اختلال کرده و وقتی شناخت با درهم شکستن تعصب حاصل می‌شود، به خدا پناه می‌برد که شیعه را کافر دانسته است.
بنابراین، در این گروهک، قوه غضبیه حرف اول را می‌زده است، گرچه پندارشان این بوده که این قوه عاقله است که ریاست دارد. اعتقادی هم که شکل گرفته مبتنی بر تعصب بوده است، نه شناخت صحیح. به ناچار تعصب کور و غلط که آمد کبر، دروغ، اعتماد به نفس کاذب و دیگر رذیلت‌های اخلاقی را هم به دنبال دارد؛ برای مثال در واقعه‌ی تروریستی تاسوکی در 24 اسفند 1384 که در آن عده‌ای از انسان‌های بی گناه و بی دفاع – طلبه، دانشجو، دانش آموز، کاسب و ... به شهادت رسیدند، این گروهک مدعی شد که به کاروانی از مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران حمله کرده است! در صورتی که راست گویی در تمام ادیان تأکید شده است و مؤمن و ملحد، راست گفتن را عملی نیک و انسانی می‌دانند. از بررسی دیگر رذیلت‌های اخلاقی و جنود جهل که در این جا صف کشیده‌اند، به دلیل اختصار صرف نظر می‌کنیم و خوانندگان را به کتاب تاسوکی؛ خاطرات یک گروگان ارجاع می‌دهیم.

تأملی در عرصه‌ی رفتارها

آنچه در حوزه‌ی رفتاری مطلوب است این است که رفتار انسان مطابق موازین شرعی و آیات و روایات باشد. در حوزه‌ی رفتاری، افراد این گروهک در یک سطح نبودند ولی نماز جماعت می‌خواندند. برخی از آن‌ها بعد از نماز سوره یس یا سوره رحمان می‌خواندند. تعدادی از آن‌ها حافظ برخی از سوره‌ها و آیات قرآن بودند. آن‌ها اقدام‌های تروریستی و شرارت آمیزشان علیه هموطنان را جهاد و خود را مجاهد می‌دانستند. رفتارهای شیعیان از جمله عزاداری سالار شهیدان را به شدت نکوهش می‌کردند و کاملاً مخالف با روضه خوانی و سینه زنی بودند. معتقد بودند که می‌توان از اسرائیل و آمریکا پول گرفت و آن پول را در راه جهاد هزینه کرد. (23) عبدالمالک ریگی بعد از دستگیری اعتراف کرد که از ناتو چند هزار دلار دریافت کرده است. می‌گفتند سنت رسول الله این است که در جهاد، زنان، کودکان و پیرمردها را نمی‌کشته است، از این رو ما هم در تاسوکی به این افراد کاری نداشتیم؛ در حالی که در موارد متعددی این گروهک موجب شهادت کودکان و زنان شده است؛ از جمله در هفتم خرداد 1388 در مسجد علی بن ابی طالب شهرستان زاهدان، در بیست و چهارم تیر 1389 در مسجد جامع (24) شهرستان زاهدان، در 26 مهر 1388 در شهرستان پیشین، (25) در چابهار در تاسوعای 1389 و ... . در موارد گفته شده، این گروهک تروریست زنان، کودکان و کهن سالان را به خاک و خون کشیدند و سنت نبوی را که قائل به آن بودند، نقض کردند.
آیا می‌توان از مشرک پول گرفت و با آن پول جهاد کرد؟ پاسخ را از کلام پیامبر اکرم در سنن ابن ماجه می‌شنویم: «إنا لا نستعین بمشرکٍ؛ ما از مشرک یاری نمی‌طلبیم.» (26)
شاید از این که «مشرک» نکره آمده بتوان استظهار سالبه کلیه کرد و گفت پیامبر فرموده‌اند ما از هیچ مشرکی، کمک نمی‌خواهیم؛ و از این که فرموده‌اند «ما» و نه من، استظهار کنیم که هر کس محمدی منش و پیرو اسلام ناب است به پیامبر اقتدا می‌کند؛ گویی پیامبر فرموده‌اند ما مسلمانان از هیچ مشرکی، کمکی نمی‌خواهیم.
اکنون باید بررسی کنیم آیا این گروهک از مشرکین یاری طلبیده‌اند یا خیر. برای یافتن پاسخ، اعترافات برادر مالک ریگی را مرور می‌کنیم:
منابع درآمدی گروه، هزینه‌های سفرهای عبدالمالک، سیستم‌های ماهواره ای، تجهیزات نظامی، تأمین مربی و استاد برای آموزش، ایجاد پایگاه و دفاتر در دبی، امارات، لندن و آمریکا، ماهواره‌های خبری و پوشش‌های ماهواره ای، گوشی‌های ماهواره‌ای و شارژ آن‌ها با دلار رایگان و سایر امکانات، مستقیماً از آمریکا تأمین می‌شد. (27)
مایلیم بر چند کلمه «مستقیماً از آمریکا» تأکید کنیم و علاوه بر حدیث نبوی، بگوییم که آمریکا از برخی اسلام‌ها حمایت می‌کند، اسلامی که امام خمینی آن را اسلام آمریکایی نامید.
این گروهک که از امکانات آمریکا بهره برده، دستش به خون زنان و کودکان آغشته است؛ حال آن که پیامبر رحمت از کشتن زنان و کودکان به وضوح نهی فرموده‌اند و در صحیح بخاری است چنین آمده که:
اسحاق بن ابراهیم قال قلت لاب اسامه: حدثکم عبیدالله عن نافع عن ابن عمر رضی الله عنهما قال وجدت امراة مقتولة فی بعض مغازی رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) فنهی رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) عن قتل النساء و الصبیان. (28)
حال آنکه ریگی به برادرش دستور می‌دهد که همسر خودش را به قتل برساند و او همسرش خانم فائزه منصوری را که مادر سه فرزند – یک پسر و دو دختر دوقلو – است در خواب به ضرب گلوله می‌کشد. (29) کاملاً واضح است که دستور عبدالمالک ریگی در چه نسبتی با فرمایش پیامبر قرار دارد و روشن می‌شود که وقتی امام خمینی از اسلام آمریکایی نام می‌برد این عنوان چه طور مصادیق خودش را در آینده‌های دور و نزدیک و در طول تاریخ پیدا می‌کند.
آنچه باید بر آن تأکید کنیم این است که سنت رسول الله به عنوان یک اصل ثابت رفتاری توسط این گروهک به رسمیت شناخته نمی‌شود؛ مثلاً وقتی یکی از گروگان‌ها به حدیثی در کتابی که خودشان در اختیار گروگان‌ها قرار داده‌اند، استناد می‌کند، پاسخ می‌شنود که از این چیزها زیاد می‌نویسند و لحظاتی بعد کتاب را از دست رس گروگان‌ها خارج کرده و پس می‌گیرند. (30) نمونه دیگر زمانی است که یکی از گروگان‌ها می‌پرسد: این رفیق شما چرا از ما این قدر کار می‌کشد؟ مگر نگفتید که سنت رسول الله این بوده که از اسیر کار نمی‌کشیده است؟ پاسخ می‌شنود که هر کدام از ما قانون خودش را دارد. (31)
همه مسلمانان می‌دانند که ماه محرم ماه حرام است و جهاد در آن حرام اعلام شده است. قرآن صریحاً می‌فرماید:
(إِنَّ عِدَّة الشُّهُورِ عِندَ اللّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِی کِتَابِ اللّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَات وَالأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَة حُرُمٌ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ فَلاَ تَظْلِمُواْ فِیهِنَّ أَنفُسَکُمْ)
در حقیقت شمار ماه‌ها (ی قمری) نزد خداوند (در علم ازلی و لوح محفوظ او) دوازده ماه است که در کتاب خدا (جهان هستی که کتاب تکوینی است) از روزی که آسمان‌ها و این زمین را آفریده ثابت و محقق است (و از کیفیت تنظیم کره زمین و ماه در منظومه شمسی نشأت یافته) ، چهار ماه از آن‌ها (رجب، ذی قعده، ذی حجّه و محرّم) حرام است (محترم است و جنگ در آن‌ها حرام است) این دستور آیینی است استوار و پایدار، پس در این ماه‌ها (با شکستن حرمت آنها و جنگ با یکدیگر) بر خود ستم مکنید. (32)
مدعیان عمل به قرآن، در ماه محرم که جنگ – و نه دفاع – در آن حرام است، در تاسوعای حسینی 1389 در شهرستان چابهار حدود چهل نفر از هم وطنان را در اقدامی انتحاری به شهادت رساندند و مرتکب جنایت شد و به فرمایش خداوند عمل نکردند. در میان این چهل نفر و اگر دقیق تر بگوییم این 39 نفر، یک کودک چهار ساله و یک نوزاد دو ماهه و هفت خانم و ده دانش آموز بودند.
این گروهک مدعی بود که گروه‌هایی در ایران به ما ظلم کرده‌اند و به همین دلیل ما به جای آمریکا و صهیونیست با ایران مبارزه می‌کنیم، در صورتی که قرآن می‌فرماید: اگر گروهی به شما ظلم کردند، شما به عدالت رفتار کنید و ظلم نکنید:
(وَلاَ یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُواْ) ؛
دشمنی با جمعیتی، شما را به گناه و ترک عدالت نکشاند. (33)
حال کسانی که به قرآن معتقدند و این آیه را قبول دارند، ما هم فرض می‌گیریم که نهادی هم به آن‌ها ظلم کرده است، در این فرض – که به درستی و نادرستی اش کاری نداریم – مردم عادی چه گناهی کرده‌اند که به خاک و خون کشیده می‌شوند؟! این هم نکته‌ی دیگری است که نشان می‌دهد این گروهک بر خلاف قرآن عمل کرده است. نباید فراموش کرد که خون دانش آموزها و پیران اهل سنت آمیخته با خون نوزادها، کودکان و پیران شیعه توسط این گروهک ریخته شد. (34)
قرآن می‌فرماید:
(فَاقْتُلُواْ الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُواْ لَهُمْ کُلَّ مَرْصَدٍ)
مشرک‌ها را هر جا که یافتید بکشید (در داخل حرم و بیرون آن، در ماه‌های حرام و خارج آن) و آنها را دستگیر نمایید و در محاصره قرار دهید و برایشان در هر کمین گاهی بنشینید.) (35)
یعنی مشرک‌ها را هر کجا یافتید با آنان بجنگید. در این جا باید تفاوت کافر حربی و غیر حربی را توضیح داد و گفت آیه در مقام بیان حکم چه کسانی است و یا سخن از مشرک‌هایی است که مسلمان‌ها با آن‌ها پیمانی امضا کرده و آن را نقض کرده‌اند که ما از آن می‌گذریم، آنچه به بحث ما مربوط است ادامه‌ی آیه است.
(فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ الصَّلاَة وَآتَوُاْ الزَّکَاة فَخَلُّواْ سَبِیلَهُمْ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ) ؛
پس اگر توبه کردند و نماز را برپا داشتند و زکات دادند راهشان را باز گذارید، که همانا خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است. (36)
غایت قتال در این آیه توبه، اقامه نماز و دادنِ زکات تعبیر شده حال آن که اگر مصداق این آیه را شیعه بدانیم که این گروهک این طور می‌گوید، این که تحصیل حاصل است! چون شیعه همه‌ی این کارها را انجام می‌دهد؛ یعنی هم نماز می‌خواند و هم زکات می‌دهد. از سوی دیگر، وقتی عده‌ای نماز می‌خوانند، زکات می‌دهند و در مسجد در حال عبادت هستند، یا در جاده در حال تردد، یا در خیابان – شیعه و سنی – در حال عزاداری برای فرزند پیامبر و یا در بانک مشغول انجام خدمت به مردم می‌باشند، این آیه بر این افراد چه طور دلالت می‌کند؟ آیا وجدان هر انسان آزاده‌ای شهادت نمی‌دهد که مصداق بارز این آیه رژیم غاصب صهیونیستی است؟ در این جا بار دیگر تعصب است که در عدم درک آیه‌های قرآن خود را نشان می‌دهد از طرف دیگر گفته شد که پیامبر می‌فرمایند گوینده «لا اله الا الله» مسلمان و در امان است.

خاتمه

از آنچه گذشت می‌توان دریافت که گروهک تروریستی تکفیری و شرورِ به اصطلاح جندالله و یاوران آن‌ها و دیگر گروهک‌های تروریستی تفکیری، نه در حوزه‌ی باورها، اعتقادات صحیح دارند و نه در حوزه‌ی اخلاق و عمل دارای رفتار شایسته و مبتنی بر قرآن و شریعت هستند. به برخی از نمونه‌ها که از مشاهدات عینی بود در متن اشاره شد. از این رو می‌توان به اهداف اختلاف افکنانه و انگیزه‌های غیر الهی آن‌ها پی برد. انگیزه‌هایی که در پرتو حمایت از قومی خاص تبلور یافته است، در حالی که خواسته‌های دشمنان این مرز و بوم را اجرا می‌کند.
در جمع بندی و نتیجه گیری نهایی شاید بتوان گفت ایجاد این گروهک تروریستی و دیگر گروهک‌ها برای مشغول کردن مسلمان‌ها و غفلت از دشمن‌های اصلی ملت‌های اسلامی است. به طور قطع منافع اقدامات چنین گروه‌هایی نه برای خود آن‌ها و نه برای جوامع مسلمان است، بلکه برای کسانی است که هیچ نسبتی با اسلام و مسلمان‌ها ندارند و در اندیشه غارت منابع آنان هستند. روشن است که فقر فرهنگی و اقتصادی و به ویژه باورهای نادرست اعتقادی عامل جذب افراد به این گروه‌ها است.

پی‌نوشت‌ها

1. استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛ [e-mail].
2. پژوهشگر پژوهشگاه بین المللی جامعة المصطفی - صلوات الله علیه و آله - العالمیه؛ [e-mail]؛ گفتنی است که وی به مدت پنج ماه گروگان گروهک تروریستی جندالله بوده است و وقایع این پنج ماه را در کتابی با عنوان «تاسوکی؛ خاطرات یک گروگان» (چاپ چهارم، قم، بوستان کتاب، 1391) منتشر نموده است.
3. کلینی، اصول کافی، ج 1، ص 37، حدیث 1.
4. امام خمینی، چهل حدیث، حدیث بیست و چهارم، ص 384.
5. اعضای کمیته علمی ستاد یادواره شهدای تاسوکی سیستان، غربت خونبار.
6. رضا لک زایی، تاسوکی. خاطرات یک گروگان.
7. علیرضا کیخا، گروهک عبدالمالک قطعه پازل جنگ نرم.
8. علیرضا کیخا، مرداب انتحار.
9. سید حکمت قاضی میرسعید (به کوشش) ، در چنگال عقاب. گزارشی واقعی و مستند از نحوه رهگیری و فرود هواپیمای حامل عبدالمالک ریگی.
10. برای مطالعه این مقاله ر.ک.
http://www.tasooki.com.index.php?option=com_content&task=view&id=752&Itemid=42
11. همچنین برای مطالعه این مقاله ر.ک. «گروه جندالله نماد افراط گرایی مذهبی در ایران»، محسن ساجدی، در گفتار نهم کتاب تروریسم در ایران معاصر (مطالعه موردی پس از انقلاب اسلامی) ، به کوشش حمیدرضا اسماعیلی، ص 239.
12. این باورها را نگارنده در ایامی که در گروگان این گروهک تروریستی بود بارها از زبان اعضای آن شنیده است. برای تفصیل بیشتر ر.ک. تاسوکی. خاطرات یک گروگان، پیشین.
13. سنن النسائی، ج 6، (باب وجوب الجهاد) بشرح الحافظ جلال الدین السیوطی و حاشیه الامام السندی، ص 4-5.
14. حدیث 2270 به نقل از https://www.islamware.com/app/hadith/4/114؛ ملاحظه شده در تاریخ 1393/2/13 در این باره احدیث دیگری هم هست که می‌توانید به همین آدرس مراجعه کنید.
15. برای مطالعه راجع به جزئیات این فاجعه تروریستی و زندگی نامه شهدا ر.ک. فاطمه قاسمی و یونس اربابی، گلدسته‌های خونین، مشهد، نشر شاملو، 1390.
16. مائده، آیه 8.
17. نسا، آیه 94.
18. به نقل از سایت تابناک. http://www.tabnak.ir/pages/?cid=25383؛ ملاحظه شده در تاریخ 1393/2/13.
19. نساء، آیه 94.
20. الحافظ أبی عبدالله محمد بن یزید القزوینی، سنن ابن

عبارات مرتبط با این موضوع
جدیدترین خبرهای استان سیستان و بلوچستان خبر …مدیرکل سازمان بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان گفت بندر شهیدبهشتی با داشتن جدیدترین خبرهای استان سیستان و بلوچستان خبر فارسی مدیرکل سازمان بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان گفت بندر شهیدبهشتی با داشتن کانال

بررسی آینده جریان تکفیری القاعده در بستر تحولات بیداری اسلامی

[ad_1]

چکیده

با گذشت بیش از یک دهه از حملات یازده سپتامبر، در محافل مختلف شایع شده است که القاعده در میدان جنگ با دشمنان خود به رهبری ایالات متحده، شکست خورده است. با این حال شماری از اقدامات موفق و ناموفق این گروه حکایت از هوشمندی، انطباق پذیری و انعطاف پذیری القاعده دارد. علی رغم سال‌ها تلاش کشورهای غربی برای مقابله با فعالیت‌های عضو گیری القاعده و تأثیرگذاری فکری آن، جهاد سفلی به مثابه ایدئولوژی هدایت گر القاعده همچنان توانسته به جذب پیروان ادامه دهد و از ابزارهای مختلف برای اشاعه ایدئولوژی خود و ترویج افراط گرایی خشونت آمیز استفاده کند. یکی از تحولات مهم در طی سالهای اخیر، شکل گیری نوعی انقلاب در کشورهای عربی اسلامی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقاست که تحت عنوان بیداری اسلامی یا بهار عربی خوانده می‌شود. بیداری اسلامی فضایی را پدید آورده که همه‌ی گروهها و احزاب (اسلام گرا، ناسیونالیست، کمونیست و ...) امکان فعالیت یافته‌اند. در میان این گروهها، القاعده از اهمیت بسزایی برخوردار است زیرا یکی از نمادهای افراط گرایی و رادیکالیسم اسلامی محسوب می‌شود و همواره به خاطر نوعِ فعالیت و عملکرد پیروانش همواره در صدر اخبار و توجهات بوده و کشورهای غربی هزینه‌ی زیادی برای مقابله و نابودی این گروه کرده‌اند. در آغاز بیداری اسلامی، با گسترش موج اسلام خواهی و دموکراسی خواهی مردم (و تضاد خواست و شعارهای مردم با ایدئولوژی و آرمان القاعده) به نظر می‌رسید که القاعده به روزهای آخر خود نزدیک شده باشد. این مساله همراه با کشته شدن بن لادن، فشار بر این سازمان را مضاعف نمود. اما همانطور که گفتیم این سازمان از انعطاف و قابلیت ویژه‌ای برخوردار است و تا حدودی توانسته خود را با شرایط جدید تطبیق دهد. در این مقاله کوشیده‌ایم با بررسی منابع کتابخانه‌ای و بهره گیری از تحقیقات انجام شده، تأثیر بیداری اسلامی بر القاعده را مورد ارزیابی قرار دهیم. دو متغیرِ ما در این پژوهش «بیداری اسلامی» - متغیر مستقل - و «القاعده» - متغیر وابسته - می‌باشند. در این ضمن تلاش شده ابعاد مختلف بیداری اسلامی و تأثیراتی را که می‌تواند بر القاعده بگذارد، همراه با در نظر داشتن برخی احتمالات تبیین نماییم.

مقدمه

با گذشت بیش از یک دهه از حملات یازده سپتامبر، در محافل گوناگون شایع شده که القاعده در میدان جنگ با دشمنان خود (به رهبری ایالات متحده) ، شکست خورده است. با این حال شماری از اقدامات این گروه، حمایت از هوشمندی، انطباق پذیری و انعطاف پذیری القاعده دارد. علی رغم سال‌ها تلاش کشورهای غربی برای مقابله با فعالیت‌های عضوگیری القاعده و تأثیرگذاری فکری آن، جهاد سلفی به مثابه ایدئولوژی هدایت گر القاعده همچنان توانسته به جذب پیروانش ادامه دهد و از ابزارهای مختلف برای ترویج ایدئولوژی خود و اشاعه‌ی افراط گرایی خشونت آمیز استفاده کند. یکی از تحولات مهم در طی سال‌های اخیر، شکل گیری نوعی انقلاب در کشورهای عربی - اسلامی منطقه‌ی خاورمیانه و شمال آفریقاست که تحت عنوان «بیداری اسلامی یا بهار عربی» خوانده می‌شود. بیداری اسلامی فضایی را پدید آورده که همه‌ی گروه‌ها و احزاب (اسلام گرا، ناسیونالیست، کمونیست و ...) مکان فعالیت یافته‌اند. در میان این گروه‌ها، القاعده اهمیت به سزایی دارد، زیرا یکی از نمادهای افراط گرایی و رادیکالیسم اسلامی محسوب می‌شود و همواره به خاطر نوعِ فعالیت و عملکرد پیروانش در صدر اخبار بوده و کشورهای غربی هزینه‌ی زیادی برای مقابله و نابودی این گروه کرده‌اند. در آغاز بیداری اسلامی، با گسترش موج اسلام خواهی و دموکراسی خواهی مردم (و تضاد خواست‌های مردم با ایدئولوژی و آرمان اقاعده) به نظر می‌رسید که القاعده به روزهای آخر خود نزدیک شده است. این مسئله همراه با کشته شدن بن لادن، فشار بر این سازمان را بیشتر نمود، ولی همانطور که بیان شد این سازمان انعطاف و قابلیت ویژه‌ای دارد و تا حدودی توانسته خود را با شرایط جدید تطبیق دهد.
در این مقاله کوشیده‌ایم با بررسی منابع و بهره گیری از تحقیقات انجام شده، تأثیر بیداری اسلامی بر القاعده را ارزیابی کنیم. دو متغیرِ ما در این پژوهش «بیداری اسلامی» - متغیر مستقل - و «القاعده» - متغیر وابسته - می باشند. در ضمن، تلاش شده ابعاد گوناگون بیداری اسلامی و تأثیراتی را که می‌تواند بر القاعده بگذارد، همراه با در نظر داشتن برخی احتمالات تبیین شود.

1. زمینه‌های شکل گیری القاعده

القاعده یکی از جریان‌های افراطی مسلمان است که امروزه به عنوان یک سازمان تروریستی در جهان شناخته شده است. در مورد ریشه‌های شکل گیری این سازمان، مباحث نظری فراوانی مطرح شده است که اگر بخواهیم در یک دسته بندی کلی بیان کنیم می‌توان از عوامل داخلی (جهان اسلام) و خارجی صحبت به میان آورد که البته هر کدام از عوامل یاد شده شقوق مختلفی دارند که حکایت از پیچیدگی این تشکیلات می‌کند و نباید به آن فقط به عنوان یک سازمان، گروه یا جنبش صرف نگاه کرد.
ریشه‌های داخلی شکل گیری این سازمان را باید در جنگ افغانستان و شوروی و شکل گیری سازمانی به نام «الخدمه» یا «مکتب الخدمه» در پیشاور پاکستان جست و جو کرد. مکتب الخدمه سازمانی اسلامی بود که در سال 1980 به منظور افزایش منابع مالی و سربازگیری مجاهدین خارجی برای جنگ علیه روسیه در افغانستان تأسیس گردید. (2) این سازمان توسط «عبدالله یوسف عزّام»، محقق مسلمان فلسطینی و عضو انجمن «اخوت مسلمان»، سرمایه گذاری شد. مکتب الخدمه، مؤسسه‌های مهمان در پیشاور پاکستان (نزدیک به مرز افغانستان) و کمپ‌های آموزشی شبه نظامی در افغانستان را که کار آماده سازی سربازهای ملی غیر افغان برای جنگ افغانستان را بر عهده داشتند سازماندهی می‌کرد. این تشکیلات در ابتدا فقط کمک‌های مالی را انجام می‌داد. فرایند این کمک‌ها این گونه بود که مجاهدین مسلمانی (3) که خواستار شرکت در جهاد علیه شوروی بودند با کمک و سازماندهی سه موسسه‌ی «محمد بن لادن» (پدر اسامه بن لادن) ، «سازمان جهانی امداد رسانی اسلامی» و «دفاتر اتحادیه جهانی اسلام» به افغانستان اعزّام می‌شدند و تحت آموزش و حمایت‌های مالی قرار می‌گرفتند. در کنار فعالیتِ این نهادهای واسطه، باید به تبلیغات گسترده اخوان المسلمین در سراسر کشورهای عرب و اسلامی درباره اهمیت جهاد اسلامی و ضرورت بسیج همه امکانات مالی و جانی برای حمایت از مسلمانان که در آن زمان به «جهاد» با شوروی تفسیر می‌شد اشاره کنیم. از سوی دیگر تشکیلات امنیتی کشورهای عربی برای رهایی از دست جوانان بنیادگرای اسلامی، که با دولت‌های خود بر سر مسائل مختلف درگیر بودند، این مسیر را بهترین راه برای خلاصی از دست آنان می‌دانستند، زیرا به عقیده‌ی آنان، جوانان تندرو توانایی مقابله با شوروی را نداشتند و به زودی از پا در می‌آمدند. (4)
البته در روند شکل گیری القاعده نباید فقط به تحولات تاریخی و عینی توجه کرد، زیرا نمی‌توان نقش عوامل‌ اندیشه‌ای و ایدئولوژیک را نادیده گرفت. به نظر می‌رسد القاعده به طور خاص تحت تأثیر آراء و‌ اندیشه‌های ابن تیمیه، مودودی، سید قطب و دو گروه سلفی انقلابی «الجهاد» و «جماعت اسلامی مصر» شکل گرفته و امروزه خود ادامه دهنده‌ی و حتی داعیه دار جریان فکری نوسلفیه در جهان اسلام است (5) و امروزه آنچه نقش محرک اصلی فعالیت‌های این سازمان و الهام بخشی به پیروان آن را ایفا می‌کند همین تأثیرپذیری ایدئولوژیک است.
اما در میان مؤلفه‌های خارج از جهان اسلام که در شکل گیری القاعده مؤثر بودند، نقش کشورهای آمریکا، عربستان و پاکستان غیر قابل انکار است. هدف آمریکا از کمک به تشکیلات القاعده و سایر مجاهدین بر اساس مقابله با شوروی، انتقام از جنگ ویتنام (6) تقویت گروه‌های رادیکال ضد شیعه در مقابل با ایران (7) و انتقال کانون جهاد از فلسطین به افغانستان و دور کردن توجهات از منازعه‌ی اعراب و اسرائیل (8) بود.
کمک‌های آمریکا از مارس 1985 با ابلاغ دستورالعمل 166 امنیت ملی توسط ریگان به طرز قابل ملاحظه‌ای افزایش یافت. افزایش منظم تسلیحات و حضور پنهانی افسران و کارشناسان سیا و پنتاگون بخشی از این کمک‌ها بوده و پاکستان با توجه به همسایگی با افغانستان نقشی بسیار اساسی در شکل گیری القاعده ایفا کرده و به نوعی کانال ارتباطی آمریکا و عربستان با اعضای القاعده بوده است.
این کشور تحت تأثیر منازعه‌ی تاریخی خود با افغانستان بر سر خط مرزی دیوراند، امیدوار بود با کمک به مجاهدین سنّی و روی کارآمدن آثار این مشکل را به نفع خود حل کند، البته علاوه بر این‌ها رقابت با هند، مقابله با نفوذ ایران و هم سویی با غرب به ویژه آمریکا نیز عوامل موثر در مشارکت و مداخله‌ی پاکستان در این روند به شمار می‌رفت. (9)
نباید از نقش پاکستان در توسعه رادیکالیسم سلفی غافل شویم. وجود مدارس مذهبی پاکستان که در عمل، مراکز اصلی رشد و تربیت دینی و ایدئولوژیک جریان‌های متمایل به طالبان و القاعده هستند (10) تا به امروز (با کمک‌های مالی و فکری عربستان) نقش خود را به طور موثر ایفا کرده‌اند. عربستان هم ضمن هم سویی با سیاست‌های ایالات متحده، مقابله با موج آزادی خواهی متاثر از انقلاب شیعی
ایران و نیز گسترش نفوذ مذهبی و فرهنگی خود در جهان اسلام در شکل گیری القاعده نقش به سزایی ایفا کرد.
جریان القاعده با پایان جنگ و خروج شوروی از افغانستان، تحت تأثیر تفکرات وهابیت و سلفی و با تفسیر جدیدی که از مفاهیم اسلامی نظیر «جهاد، دارالاسلام و دارالفکر» داشتند، در سال 1998 با تأسیس «جبهه‌ی جهانی اسلامی جهاد علیه یهودیان و صلیبیون» (11) وارد فاز جدیدی در دو سطح ایدئولوژیک و عملیاتی شدند. به موجب فتوای صادره از سوی این جبهه، کشتن هر آمریکایی و هم پیمانان نظامی - مدنی آنها بر هر مسلمان، در هر زمان و مکان واجب است. اوج عظمت تشکیلات القاعده و جهانی شدن نام آن، در انفجارهای هم زمان سفارت خانه‌های آمریکا در نایروبی و دارالسلام در سال 1998 نمود پیدا کرد. این فرایند با انفجار ناو آمریکایی S.S.Cool در آب‌های یمن در سال 2000 و حمله به مراکز تجاری نیویورک و مقر پنتاگون در یازده سپتامبر 2001 تکمیل شد. (12)

2. القاعده و بیداری اسلامی

اعتراض‌های سیاسی و حوادث اخیر کشورهای عربیِ منطقه‌ی خاورمیانه که از خودسوزی یک جوان تونسی آغاز شد و به مصر، لیبی، یمن، بحرین و سوریه سرایت کرد و در برخی کشورهای منطقه، موجب تغییر هیئت حاکمه شد، صرف نظر از نام‌هایی که برای آن به کار برده شده (بیداری اسلامی یا بهار عربی) ، (13) یک واقعیت غیرقابل انکار در جهان عرب می‌باشد که بدون شک دارای ابعاد سیاسی، اجتماعی منطقه‌ای و بین المللی گسترده‌ای است. برای چرایی بروز این تحولات نظریات مختلفی ذکر شد از جمله: قیام علیه تحقیر، حرکت برای دست یابی به دموکراسی، (14) تأثیرات توسعه‌ی انسانی، (15) بحران سیاسی و ناکارآمدی حکومت‌ها و توجه به اسلام به عنوان یک ایدئولوژی سیاسی، اجتماعی و مذهبی. (16) .
در هر حال تحولات اخیر نه تنها دولت‌های منطقه و برخی مناسبات منطقه‌ای و بین المللی را تغییر داده بلکه بر گروه‌ها و جنبش‌های فعال نظیر القاعده نیز تأثیرگذار بوده است. با وقوع بیداری اسلامی این فرضیه شکل گرفت که زوال و شکست القاعده نزدیک است، زیرا مبارزه‌ی جهانی علیه تروریسم و ضربه‌های وارد شده به القاعده و خصوصاً مرگ بن لادن (در سال 2011) روز به روز این جریان را ضعیف تر کرده است و با موج دموکراسی خواهی مردم منطقه و شرکت آنان در انتخابات و تلاش برای دست یابی به حکومت‌های مردمی، دیگر جایی برای القاعده، گروه‌های تندرو و طرفداران خلافت اسلامی باقی نمی ماند، اما برخی دیگر معتقدند که شرایط جدید سیاسی در جهان عرب، زمینه‌های دوگانه‌ای برای رشد یا تضعیف جریان‌های وابسته به القاعده ایجاد کرده و به راحتی نمی‌توان از زوال یا تقویت القاعده صحبت کرد، زیرا مؤلفه‌های مختلفی در این فرایند دخیل هستند و به طور جدا از هم قابل بررسی نمی‌باشند. به عنوان نمونه بیداری اسلامی که تحولات منطقه در بستر آن اتفاق افتاده، دچار فراز و نشیب‌های متعدد است (17) لذا اگر بخواهیم تأثیرات بیداری اسلامی را بررسی کنیم ابتدا باید ارزیابی صحیحی از آینده‌ی بیداری اسلامی ارائه دهیم و در ضمن آن نیز وضعیت القاعده و تحولات داخلی آن را مدنظر داشته باشیم. در ارتباط با تأثیرات بیداری اسلامی بر القاعده به طور عمده دو دیدگاه وجود دارد که یکی بر «امکان زوال» و دیگری بر «امکان موفقیت: القاعده در آینده‌ی بیداری اسلامی تاکید دارد. در ادامه‌ی بحث دو دیدگاه مذکور را در سایه تحولات بیداری اسلامی مورد بررسی خواهیم کرد.

2-1- بیداری اسلامی و امکان زوال القاعده

بر اساس این نگاه با شروع بیداری اسلامی، القاعده از دو جهت تحت فشار قرار گرفته که این فشارها در آینده‌ی نه چندان دور می‌تواند به انزوا و حتی نابودی این سازمان منجر گردد. در خصوص فشارهای وارده بر القاعده، مورد نخست در ارتباط مستقیم با بیداری اسلامی است و مورد دوم هم به تشکیلات داخلی سازمان القاعده مربوط است که در ادامه، هر دو مورد را بررسی می‌کنیم.
بیداری اسلامی و تحولات پس از آن دربردارنده‌ی خبرهای خوشایندی برای القاعده نبود و سکوت و سردرگمی رهبران القاعده با گذشت چند هفته از آغاز جنبش‌های مردمی (به طور خاص در تونس) حاکی از نوعی ناخرسندی آنان از تحولات پیش رو بود. (18) آنچه در طی بیداری اسلامی در تونس، مصر، یمن و لیبی اتفاق افتاد هیچ گونه هماهنگی با رهبران و افراد القاعده نداشت و گاه کاملاً در تضاد با اهداف و آرمان‌های آنان بود. در ادامه برای روشن شدن این ادعا به مقایسه‌ی میان اهداف و انگیزه‌های انقلابیون با آرمان‌های القاعده می‌پردازیم تا به نوعی، ناکامی القاعده را در این تحولات نشان دهیم.
الف: فروپاشی رژیم‌های مصر، لیبی و تونس بر اساس مقابله با استبداد و سایر مشکلات داخلی صورت گرفت. و ارتباطی با تشکیل حکومت اسلامی یا امت اسلامی نداشت.
ب: حضور گسترده مردم در خیابان‌های تونس و مصر با دعوت القاعده صورت نگرفت و حتی حرکت مبارزه علیه قذافی نه تنها جهاد نبود بلکه در تضاد کامل با اصول القاعده بود، زیرا مخالفان قذافی با نیروهای ناتو در براندازی قذافی همکاری کردند. (19)
پ: یکی از اصول اساسی القاعده این است که رژیم‌های فاسد و دست نشانسده‌ی غرب، باید از طریق عملیات و حمله‌های جهادی، مقهور شوند و در این میان حرکت‌های مسالمت آمیز جایی ندارند در حالیکه در تونس، مصر و حتی لیبی تغییرات اتفاق افتاده سازگاری و هماهنگی چندانی با این اصول القاعده نداشتند. (20)
ت: انتخاب شکل مسالمت آمیز حرکت بیداری اسلامی در مصر و تونس و دخالت ناتو در لیبی به طور آشکار در تقابل با آموزه‌ی جهاد القاعده بود. آلکس ویلنر می‌گوید:
یکی از پیامدهای حرکت موفقیت آمیز مردم در مصر و تونس، نوعی شرم ساری و خجلت برای القاعده بوده، زیرا آنان مدعی بودند که تنها راه موفقیت آمیز و رهایی بخش برای مسلمانان استفاده از جهاد و فعالیت‌های خشونت آمیز است. (21)
ث: وقوع بیداری اسلامی و برکناری رژیم‌های سکولار، ضعف گفتمانی و جایگاه سست القاعده را در میان افکار عمومی جهان عرب آشکار کرد. (22)
ج: ایده‌هایی که مردم برای دست یابی به آن به پا خاستند نظیر اسلام، (23) آزادی، دموکراسی، فرصت‌های برابر مشارکت سیاسی - اقتصادی و رفاه جزو آرمان‌ها و اهداف القاعده نبودند. (24)
استفاده‌ی گروه‌های اسلام گرا از ابراز حزب و انتخابات به هیچ وجه مورد قبول القاعده نبود.
علاوه بر آنچه که گفته شد (که به نوعی در ارتباط مستقیم با بیداری اسلامی هستند) ، مؤلفه‌های دیگری در ضعیف شدن القاعده تأثیر داشته که برآیند مجموع این مولفه‌ها به تقویت این نظریه کمک می‌کنند که چشم‌انداز امیدبخشی برای القاعده در بستر تحولات بیداری اسلامی وجود ندارد و احتمال منزوی شدن و ضعیف شدن آن مورد انتظار است. (25)
اما در مورد بررسی سایر مولفه‌ها که به نوعی در ارتباط با بیداری اسلامی و ساختار تشکیلاتی القاعده است نکات قابل ملاحظه‌ای وجود دارد. یکی از مهم ترین مسائلی که هم زمان با بیداری اسلامی، القاعده را متأثر کرد و فشار وارده بر آنان را مضاعف ساخت، مرگ بن لادن بود. به عقیده‌ی برخی، با مرگ وی رسماً شکست و نابودی این سازمان آغاز شد. در همین زمینه جان برنان (26) اعلام کرد: «از زمانی که این جنگ [علیه تروریسم] آغاز شده برای نخستین بار می‌توانیم به آینده نگاه کنیم و دنیایی بدون القاعده را تصور نماییم.» (27)
در اظهارات مشابهی نیز لئون پانتا (28) (یکی دیگر از مقامات آمریکایی) پس از این که بر شکست راهبردی القاعده تاکید کرده بود (29) تاکید داشت:
«ما نه تنها فرماندهی آنان را مورد هدف قرار داده‌ایم، بلکه قابلیت آنان را در هر گونه کنترل و فرماندهی مختل نموده‌ایم. (30)
البته مقامات آمریکایی دلایل موجهی برای چنین اظهاراتی داشتند، زیرا ضربه‌های بسیار سنگینی به هسته‌ی مرکزی و فرماندهی القاعده وارد کرده بودند. علاوه بر کشته شدن بن لادن، الیاس کشمیری از فرماندهان عالی رتبه القاعده (31) و نیز عطیه عبدالرحمن و جانشین او ابویحیی اللیبی به دست نیروهای آمریکایی از بین رفته بودند. (32)
در دولت اوباما شاهد افزایش چهاربرابری قتل هدف دار رهبران القاعده هستیم. (33) و حدود 34 تن از رهبران اصلی القاعده در پاکستان از پای درآمده‌اند. (34) افزون بر این 235 نفر از افراد عادی سازمان نیز کشته شدند. بر مبنای همین اظهاراتِ مقامات رسمی آمریکایی و برخی تحلیل گران، هسته‌ی مرکزی و مغز متفکر تشکیلات القاعده در «مسیر اضمحلال قرار گرفته که احیای آن بسیار مشکل خواهد بود». (35)
به نظر می‌رسد این اجماع که القاعده در آستانه‌ی فروپاشی است، نیاز به مستندات قوی تری دارد، زیرا شواهد معتبر و قابل تاملی در ردِ یا حداقل تضعیف این نظریه وجود دارد. بخشی از این اظهارات بر اساس تبلیغات و عملیات روانی دولت آمریکا صورت می‌گیرد زیرا آنان به عنوان داعیه داران مقابله با تروریسم باید بر موفقیت و پیروزی خود و شکست دشمن تاکید کنند. در (می 2012) هنگامی که مرکز آکادمی نظامی مبارزه با تروریسم (CTC) (36) هفده سند مربوط به بن لادن (اسنادی که از مخفیگاه وی به دست آمده بودند) را منتشر کرد. (37) مقامات آمریکایی مدعی شدند: که بنا به اظهارات روزهای پایانی بن لادن، وی آینده‌ی روشنی را برای سازمان متصور نبوده است و این مطلب به طور گسترده توسط رسانه‌ها منعکس شد (38) در حالی که نتیجه‌ای که (CTC) گرفته بود مبتنی بر شواهد و مستندات‌اندک بوده است.
در همین زمینه خوان زرات (39) می‌گوید:
در مورد قدرت القاعده و عناصر تأثیرگذار آن باید ارزیابی مجدد صورت گیرد. القاعده، بر اثر مبارزات علیه آن، تحت فشار زیادی قرار گرفته است و اکنون مخالفان بیشتری پیدا کرده، به خصوص در میان مسلمانانی که بیشترین آسیب را از القاعده دیده‌اند.
اما اظهاراتی از این دست که «سازمان القاعده خلع سلاح شده، رو به نابودی است» بیشتر از این که بر پایه استدلال و شواهد مستند و معتبر باشد، بر پایه تفسیر جهت دار و گاه غیر واقع بینانه صورت می‌گیرد. به عنوان نمونه پس از حمله‌ی آمریکا به عراق، موج عظیمی از تبلیغات غرب آغاز شد که القاعده به پایان کار خود رسیده و دیگری نمی‌تواند کاری از پیش ببرد، (40) اما در (مارس 2004 م) شاهد بمب گذاری‌های مادرید، سال (2005م) در مترو لندن و بمب گذاری در خطوط هواپیمایی آمریکا بودیم و همین فعالیت و حضور القاعده در اروپا و آمریکا گواه این بود که بسیاری از این ارزیابی‌ها از دقت کافی برخوردار نبوده‌اند. به نظر می‌رسد این ارزیابی‌های شتاب زده در برآورد قدرت القاعده، برخاسته از عدم شناختِ ساختار و ایدئولوژی این سازمان است.

2-2- بیداری اسلامی بستری برای خیزش دوباره القاعده

مخالفان نظریه نخست تأثیر منفی عوامل یاد شده بر سازمان «القاعده» را می پذیرند، اما با این تفاوت که آنان تحولات جاری را با نگاه مثبت (از منظر القاعده) به آینده دنبال می‌کنند. در ادامه‌ی بحث، نخست فرصت‌هایی که در نتیجه‌ی بیداری اسلامی برای القاعده به وجود آمده را بررسی می‌کنیم و پس از آن با ارزیابی ساختار ایدئولوژیک و تشکیلاتی القاعده، تلاش خواهیم کرد به دقت این دیدگاه را مورد نقادی قرار دهیم.
بیداری اسلامی، هر چند که در ابتدای کار موجی از امید و خوش بینی را در سرتاسر کشورهای عربی اسلامی به راه‌انداخت، اما به تدریج با گذشت زمان و کم شدن شور انقلابی، وجود موانع جدی بر سر راه انقلابیون، باعث شکل گیری نوعی یاس و سرخوردگی عمومی گردید. اصولاً در هر انقلاب یا تغییر رژیمی، هیئت حاکمه (پس از تغییرات) با انبوهی از مسائل امنیتی (اعم از فرقه ای، قومی، قبیله ای، بازماندگان رژیم سابق، شورش و خشونت، ناامنی و حمله‌های تروریستی) مواجه است و این مسائل امنیتی در کنار خواسته‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مردم بر دشواری کار می‌افزاید و پیش بینی آینده را دشوار می‌کند. در ابتدای بیداری اسلامی همان طور که پیش از این گفتیم القاعده به هیچ وجه جایگاهی در میان مردم و خواسته‌های آنان نداشت. مردم تمایلی به تشکیل جریان خلافتِ اسلامی القاعده نداشتند، بلکه به دنبال پایان یافتن تبعیض، فساد و حاکمیت اسلام، ایجاد آزادی، دموکراسی و فرصت‌های برابر سیاسی، اقتصادی بودند. بدیهی است که این خواسته‌ها در هر انقلابی می‌تواند جزو اهداف انقلابیون باشد، اما با گذشت نزدیک سه سال از بیداری اسلامی بهتر است میزان تحقق این شعارها و وضعیت فعلی کشورهای منطقه را ارزیابی کنیم.
الف. در تونس و مصر به عنوان کشورهای پیشرو و حتی الگو، هنوز تغییر رژیم به طور کامل صورت نگرفته و فعالیت انقلابیون هنوز در چارچوب قوانین پیش از انقلاب یا با مشارکت عناصر بازمانده از رژیم قبلی صورت می‌گیرد.
ب. بر اثر آشوب و ناآرامی‌های ایجاد شده، بسیاری از فرصت‌های شغلی از بین رفته و وضعیت اقتصادی برخی از این کشورها در وضعیت مناسبی قرار ندارد.
پ. رژیم قذافی سرنگون شده ولی این کشور به صحنه‌ی درگیری نظامی میان قبایل مختلف تبدیل شده است.
ت. در یمن، توافق عبدالله صالح برای واگذاری قدرت هنوز روشن نیست.
ث. جنگ در سوریه ادامه دارد و آینده‌ی این کشور بسیار مبهم است و احتمال تجزیه‌ی این کشور وجود دارد.
چ. در بحرین شیعیان به پا خاسته‌اند اما رژیم آل خلیفه هیچ انعطافی نشان نداده و به سرکوب گسترده‌ی مخالفان مشغول است.
چ. در عراق گروهک‌های وابسته به القاعده با انجام عملیات تروریستی، امنیت داخلی این کشور را تهدید می‌کنند و سعی در تشدید درگیری‌های فرقه‌ای دارند و امکان حمله‌ی القاعده عراق به سوریه وجود دارد.
بر اساس آنچه گفته شد وضعیت فعلی کشورهای دخیل در تحولات بیداری اسلامی چندان مطلوب به نظر نمی‌رسد. البته اصولاً هر انقلابی باعث رشد فزاینده‌ی خواسته‌ها می‌شود، اما باید توجه داشت انتقال قدرت و حاکمیت از رژیم‌های خودکامه به سیستم دموکراسی شاید در یک فرایند طولانی مدت اتفاق افتد و حتی شاید اتفاق نیفتد و این تهدیدی جدی محسوب می‌شود. (41)
«خطر جدی پس از انقلاب سطح بالای سرخوردگی، خشم و ناامیدی و ... است». (42)
هم اکنون القاعده پس از یک سکوت، سردرگمی و شاید ناامیدی، فعالیت و تلاش خود را آغاز کرده، به معترضان پیام می‌دهد، (43) که سکولاریسم را نپذیرند و شریعت را به عنوان منبع اصلی قوانین قرار دهند. البته تلاش‌های القاعده در جهت سامان بخشیدن به امور نیست و بیشتر به دنبال این است که از هر گونه ناآرامی بهره برداری کند. به نظر می رسد اگر فرایند انتقال قدرت و برقراری دموکراسی طولانی شود و یا دموکراسی‌های تازه متولد شده به سمت دولت مردان خودکامه گرایش پیدا کنند، القاعده فضای مناسبی را در اختیار خواهد داشت تا از خشم و نارضایتی مردم استفاده کند و اعضای جدیدی به خدمت بگیرد؛ به عبارتی یکی از عمده ترین فرصت‌ها برای القاعده نه در بیداری اسلامی، بلکه در ناکامی بیداری اسلامی نهفته است. (44) امروز پس از گذشت حدود سه سال از آغاز حرکت بیداری اسلامی، زمزمه‌های ناکامی یا ناکارآمدی دولت‌هایِ پس از بیداری اسلامی به گوش می‌رسد.
ناامیدی و آشوبی که پس از انقلاب به وجود آمده به طور غیر قابل انکاری فرصت‌های مناسبی را برای گسترش نفوذ القاعده فراهم می‌کند. مشکلات اقتصادی، آشوب و ناآرامی، عدم ثبات سیاسی و امنیت، حتی بهترین نظام‌های منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و با بروز اختلاف میان انقلابیون و تشدید مشکلات هر آن امکان بازگشت مجدد عناصر رژیم گذشته وجود دارد. (45)
بروس ریدل، از «بنیاد بروکینگز» مدعی است که ظهور دوباره القاعده ثابت می‌کند که این سازمان توانسته طوری خود را مدیریت کند که از تحولات دنیای عرب سود ببرد. او می‌گوید:
خط مشی القاعده در سال 2011 در پی وقوع بهار عربی با چالش رو به رو شد. تظاهرات مسالمت آمیز در سقوط دیکتاتورها موفق بود. روایت القاعده [در آن وقت] با خطر رو به رو بود. ترور باعث تغییر نشده بود». وی در ادامه توضیح می‌دهد: «اما امروز، همه چیز متفاوت است. القاعده در سال 2013 اعتبار پیدا کرده، به ویژه در مصر. جریان ضد انقلاب موفق شده و حکومت منتخب را کنار زده است». بروس ریدل می‌افزاید: «برای آنانی که می‌خواهند به القاعده بپیوندند، اتفاقات قاهره و دمشق این سخن آنان را اعتبار می‌بخشد که مدت‌هاست می‌گویند: جهاد امروز، تنها راه حل مشکل تغییر، در دنیای اسلام است. (46)
مطلب دیگری که در مورد القاعده باید مورد بحث قرار گیرد بررسی این ادعاست که القاعده با کشته شدن بن لادن و سایر رهبران اصلی آن دیگر امیدی به آینده ندارد. باید توجه داشته باشیم که این سازمان بیش از یک دهه است که در مقابل بزرگترین حملات بین المللی (که بر ضد سازمان‌های تروریستی سامان یافته بود) ، مقاومت کرده و توانسته خود را با سخت ترین شرایط تطبیق دهد. بیداری اسلامی و به طور خاص ناآرامی‌ها و جنگ طولانی مدت در سوریه سبب منافع فراوانی برای القاعده شده است تا آنان بتوانند در این شرایط دشوار، نفوذ خود را در این کشور و کشورهای همسایه افزایش دهند. این وضعیت به طور بالقوه می‌تواند اوضاع نابسامان هسته‌ی مرکزی فرماندهی القاعده را احیا کند و ارتباط‌های آن را افزایش دهد. علاوه بر این، حضور بی دردسر القاعده در پاکستان و نیز خروج نیروهای آمریکایی و نیروهای (ISAF) از افغانستان تا سال 2014، از جمله مسائلی هستند که در آینده‌ی نزدیک (حداقل تا پنج سال آینده) می‌توانند به احیای مجدد هسته‌ی مرکزی این سازمان و فراهم آوردن یک فضای امنِ حیاتی و نیز حریم فیزیکی کمک کنند. در طول تاریخ القاعده، حیات این سازمان همواره به یک حوزه جغرافیایی امن وابسته بوده است. در اوضاع آشفته بیداری اسلامی القاعده این امکان را یافته تا در منطقه‌ی لوانت (47) برای خود مامنی پیدا کند و در نتیجه، حضور خود را علاوه بر پاکستان، افغانستان، سومالی و یمن، در مناطق جدید گسترش دهد. (48)
کارشناسان مبارزه با تروریسم می‌گویند: جنگ داخلی سوریه که در آن اسلام گرایان داوطلب از سراسر اروپا و کشورهای عربی جمع شده‌اند، مزیت بزرگی برای القاعده بوده است. دیوید کیلکولن، کارشناس مبارزه با تروریسم و مشاور حکومت آمریکا می‌گوید:
گروه‌های مرتبط به القاعده ائتلافی را تشکیل داده‌اند که شامل 45 هزار چریک جنگجو در این کشور است». او می‌افزاید: «این عدد بسیار قابل توجه است؛ تقریباً دو برابر جنگجویان طالبان در افغانستان».
کیلکولن در ادامه می‌گوید: «ما شاهد تجدید قوای القاعده در همه‌ی جبهه‌ها هستیم». (49)
هر چند که مرگ بن لادن پیامدهای منفی برای سازمان داشته، اما ساده انگاری است که با نبود بن لادن حکم به مرگ القاعده بدهیم، زیرا عدم حضور بن لادن برای سازمان در گذشته نیز تجربه شده و القاعده بعد از سال 2002م و سخت شدن شرایط، الگوی «سلسله مراتبی سازمانی» خود را به الگوی «شبکه محوری» تغییر داد. (50) بن لادن به منظور حفظ بقای سازمان و تطبیق با شرایط محیطی با واگذاری حق تصمیم گیری به شاخه‌های محلی و شبکه‌های وابسته، دوام سازمان را تضمین نمود. باید توجه داشته باشیم که القاعده یک سازمان باز و کاملاً انعطاف پذیر است که علاوه بر اهمیت رهبران اصلی، دارای شاخه‌های مستقلی است که خود این شاخه‌ها نیز ارتباط‌های و زیر مجموعه‌های دیگر دارند. (51) این نوع تشکیلات به القاعده اجازه می‌دهد تا شاخه‌ها و زیر شاخه‌های خود را تا حد امکان با هر میزان از اعضا گسترش دهد. در این شاخه‌ها رهبران هم طراز وجود دارند که قدرت تصمیم گیری برای بخش‌های بزرگی از شبکه را دارا می‌باشند. بر اساس تحلیل ریاضی شبکه‌های اجتماعی، افرادی که بیشترین ارتباط را دارند قدرت بیشتری نیز دارند. (52) توزیع قدرت و منابع در میان شبکه‌های مختلف باعث شده که سازمان در مواقع بحرانی نظیر مشکلات مالی، کشته شدن برخی رهبران و مسائلی از این دست با بحران روبرو نشود. به نظر کارشناسان مطالعات شبکه‌ها، برای مقابله با چنین سازمان‌هایی، از بین بردن حداقل پنجاه درصد ارتباط میان مراکز اصلی یکی از اقدامات ضروری است. چیزی که تا کنون آمریکا و سایر کشورهای دخیل در مبارزه با القاعده نتوانسته‌اند انجام دهند.
نکته‌ی مهم دیگر که درباره‌ی تشکیلات القاعده این است که هر چند بن لادن نقش محور این تشکیلات بود اما گروه‌هایی (53) هم بوده‌اند که تمایل چندانی به اطاعت مستقیم از وی نداشته‌اند. (54) و تقریباً مستقل از وی و حتی مستقل از نام القاعده، (اما در راستای اهداف القاعده) فعالیت می‌کرده‌اند. (55) لذا همانطور که پیش از این هم گفتیم طبیعی است که فعالیت القاعده پس از مرگ بن لادن با مشکل اساسی رو به رو نشده است. به نظر می‌رسد برنامه‌های آتی آنان بر اساس محورهای زیر باشد:
الف: تأکید بر ادامه‌ی جنگ علیه آمریکا و جهان غرب (اکنون القاعده به نوعی خود را در بیداری اسلامی پیروز می‌داند، زیرا از نظر آنان رژیم‌های دست نشانده‌ی غرب برکنار شده‌اند و این شکستی برای غرب محسوب می‌شود) .
ب: تلاش برای ایجاد پایگاه‌های امنِ فیزیکی در مناطق مورد منازعه.
پ: تلاش برای تأسیس یک حکومت اسلامی (به طور خاص در سوریه) که کاملاً از دسترس و دخالت آمریکا به دور باشد.
ت: بهره گیری هر چه بیشتر از غفلت سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی کشورهای منطقه، که به شدت درگیر مسائل داخلی خود هستند.

نتیجه گیری

برای ارزیابی صحیح از تأثیر بیداری اسلامی یا بهار عربی بر القاعده باید به دو مؤلفه‌ی اصلی توجه شود: نخست: بیداری اسلامی و دوم سازمان یا تشکیلات القاعده. بیداری اسلامی را نباید یک واقعه‌ی ثابت و ایستا فرض کنیم که به همان شکلی که آغاز شده ادامه خواهد داشت، زیرا تحولاتی که در متن بیداری اسلامی اتفاق افتاده از فراز و فرودهای فراوان و بستر پویای آن حکایت دارد. در طرف مقابل القلاعده هم وضعیت مشابهی دارد. سازمانی که ریشه‌های آن به ربع قرن باز می‌گردد و با تمام مشکلاتی که پیش روی آن بوده (خصوصاً در پانزده سال اخیر) نه تنها نتوانسته موجودیت خود را حفظ کند بلکه اکنون زمزمه‌هایی از موفقیت‌های آینده‌ی آن به گوش می‌رسد. همان طور که پیش از این بحث شد دو نظریه‌ی عمده در این زمینه وجود دارد که یکی بر «امکان زوال» القاعده و دیگری بر «امکان موفقیت» القاعده در بستر بیداری اسلامی تاکید دارد. بدیهی است که نباید به قطعیت درباره‌ی هر یک از نظریات صحبت کرد، زیرا ممکن است بخشی از نظریه مطابق با واقع باشد و بخشی از آن تطابق چندانی نداشته باشد. در ادامه‌ی بحث برای روشن تر شدن نتیجه و عدم تکرار آنچه که گفته شد بحث را با طرح چند احتمال (56) تکمیل خواهیم کرد.

احتمال نخست، بیداری اسلامی: تشکیلات حکومت‌های دموکراتیک

احتمال یاد شده در اوایل بیداری اسلامی بسیار پر رنگ بود؛ خصوصاً با برگزاری انتخابات گسترده در مصر و تونس؛ در صورت تداوم روند دموکراتیک و تشکیل حکومت‌های مردم سالار، اسلامی، تقویت همه احزاب، سازمان‌های مردم نهاد، جایگاه القاعده بسیار متزلزل خواهد شد و به تدریج، پایگاه مردمی خود را از دست خواهد داد و با موفقیت و پیشرفت الگوهای دموکراتیک حتی احتمال زیر سوال رفتن مشروعیت القاعده نزد پیروان آن وجود دارد. از طرف دیگر، با از بین رفتن بن لادن (و برخی از رهبران اصلی القاعده) ضعف نسبی این سازمان آغاز شده و بیداری اسلامی به ضعف بیشتر این سازمان سرعت خواهد داد. البته در حال حاضر با توجه به تحولات جاری، این احتمال ضعیف شده است و شاید صحبت از آن منطقی نباشد.

احتمال دوم؛ وقوع موانع بر سر راه بیداری اسلامی

وجود مشکلات پس از انقلاب و دشواری اوضاع و طولانی شدن فرایند انتقال قدرت سبب شده القاعده از انزوای اولیه بیرون آید و تلاش خود را برای تغییر شرایط آغاز نماید. این تلاش در دو جهت صورت گرفته است: نخست: نیروهای القاعده با استفاده از آشوب و ناآرامی ایجاد شده، غفلت نیروهای امنیتی و مهم تر از همه بهره گیری از یاس و سرخوردگی مردم تلاش می‌کنند اعضای جدید جذب کنند و در این راه با هوشمندی، بر اسلام (با تفسیر خاص سلفی، تکفیری و وهابی) و جهاد به عنوان تنها راه حل تأکید می‌کنند (57) و مردم را به مبارزه علیه غرب بر می‌انگیزند. به نظر می‌رسد اکنون بهترین فرصت برای القاعده است تا با بهره گیری از خشم مردم و ناآرامی موجود علیه نظامیان، آنان را به سمت القاعده و عملیات‌های تروریستی سوق دهند. چیزی که در اوایل دهه 90 اتفاق افتاد و نتیجه‌ی آن گسترش عملیات‌های خشونت آمیز بود.
دوم: القاعده با استفاده از آشوب و ناآرامی‌های ایجاد شده توانسته حضور فیزیکی خود را در کشورهای مختلف تثبیت کند و یا توسعه دهد. در این فضا شاهد رشد سریع گروه‌های وابسته و همکار القاعده هستیم. (58) ناآرامی‌هایی که در سوریه، لیبی و مصر در حال وقوع است این کشورها را به مانند یک حیات خلوت برای القاعده تبدیل کرده است (59) چیزی که تا پیش از این فقط در افغانستان و سومالی برای آن ممکن بود. اکنون نیروهای القاعده به راحتی در سوریه در حال آموزش هستند و تجربه‌ی نظامی کسب می‌کنند. در لیبی جهادگرانی که سابقاً در ارتباط با القاعده بودند اکنون بیش از پیش مجهز شده‌اند و نگرانی‌های عمده‌ای در مورد سلاح‌هایی که توسط آنان از پایگاههای نظامی قذافی به غارت رفته، وجود دارد. برخی منابع (60) گزارش می‌دهند که این تجهیزات به القاعده‌ی مغرب انتقال داده شده است. اکنون جهادگران از کپنهاک تا کنیا با دعوت ایمن الظواهری (مرد شماره یک القاعده، پس از مرگ بن لادن) خود را به سوریه رسانده‌اند تا در جهاد اسلامی علیه رژیم اسد شرکت کنند و به شهادت و بهشت وعده داده شده، نائل شوند. فرار گسترده‌ی طرفداران الظواهری از زندان‌های عراق، (61) لیبی و پاکستان پاسخی به پیام وی مبنی بر شرکت در جهاد بوده است. انرژی و تلاش الظواهری و یارانش در حال حاضر بر بحران و ناآرامی‌های داخل سرزمین‌های عربی و اسلامی متمرکز شده است و به نظر می‌رسد نسل جدیدی از القاعده در حال شکل گیری است (62) که تمرکز خود را به جای توجه به دشمنی با آمریکا و اروپا بر دشمنان داخلی معطوف نموده است (حداقل در حال حاضر) ، اما نباید فراموش کنیم که همچنان برای آنان اهداف راحت و در دسترس، قابل چشم پوشی نیست مانند کشتن مسیحیان، خراب کاری و انفجار در تأسیسات مربوط به غربی‌ها و یا حمله به سفارت خانه‌ها که همواره یکی از اهداف مورد علاقه‌ی آنان بوده است. در مجموع هر گونه ناکامی در تحقق اهداف بیداری اسلامی زمینه مناسبی را برای فعالیت القاعده فراهم خواهد کرد. البته این لزوماً به معنای موفقیت و پیروزی القاعده نیست، اما حداقل بسترهای مناسبی را برای فعالیت مهیا می‌کند و پس از گذشت بیش از یک دهه‌ی پایانی برای فعالیت القاعده به چشم نمی‌خورد.
(با توجه به رویکرد توصیفی و تبیینی مقاله از ارائه راهکار در جهت مقابله با این جریان صرف نظر شد)

پی‌نوشت‌ها

1. دانشجوی دکترای ‌اندیشه سیاسی اسلام.
2. ناصرالبحری، 2005.
3. ر.ک. ابوجندل ناصر البحری، تنظیم القاعده من داخل. طی همین فرایند شاهد شکل گیری گروه‌هایی به نام «عرب افغان» هستیم.
4. خالد خلیل اسعد، بن لادن، او را نمی‌توان شناخت، ص 36.
5. برای مطالعه بیشتر در زمینه رابطه القاعده و نو سلفیه به این منبع مراجعه کنید. محمودیان، محمد، پژوهشنامه علوم سیاسی (1391) . «تأثیر‌اندیشه‌های نوسلفیسم بر روند فکری ایدئولوژیک القاعده»، سال هفتم، شماره سوم، تابستان 1391.
6. حمیدرضا اسماعیلی، القاعده از پندار تا پدیدار، ص 58.
7. گریلبر آشکار، جلال در توحش، ص 65.
8. پل میشائیل و دوران، اسامه بن لادن و تروریسم جهانی، ص 26.
9. عبدالقوم سجادی، «طالبان؛ ایران و پاکستان، علوم سیاسی»، دانشگاه باقرالعلوم، پاییز 1377، شماره 2.
10. ر.ک. اولرنیس لادورنر، خاستگاه افراطی در پاکستان.
11. Islamic World Fron for Jihad against the Jews and Christain].
12. محمد محمودیان، «تأثیر‌اندیشه‌های نوسلفیسم بر روند فکری ایدئولوژیک القاعده» پژوهشنامه علوم سیاسی، سال هفتم، شماره سوم، تابستان 1391.
13. صرف نظر از تفاوت‌ها و مباحث تئوریکِ، روشن است که هر یک از الفاظ یاد شده بر وجهی از وجوه گسترده و فراگیر حوادث امروز جهان عرب دلالت دارند اما؛ باید توجه داشت با این که عناوین یاد شده برای بازنمایی و معرفی واقعیتی مشهود به کار رفته‌اند، اما در ضمن آن رقابتی ایدئولوژیک یا سیاسی نهفته وجود دارد که در تلاش است این رویداد‌ها را از دیدگاه خود «مصادره به مطلوب» نماید و حتی می‌توان گفت در این رقابت سعی در الهام آفرینی و القای برخی مفاهیم خاص وجود دارد.
14. Fakhro, Elham & Hokayem, Emile (2011) . "Waking The Arabs", Survival, Vol. 53, No2, May & April.
15. برای آگاهی بیشتر از جزییات این نظریه به این منبع مراجعه کنید:
Randall Kuhn (2011) . On the Role of Human Development in the Arab Spring, September, University of Denver, Josef Korbel School of International Studies.
16. برای مطالعه بیشتر مراجعه کنید به. حسینی فائق، سید محمد مهدی (1391) . بیداری اسلامی و تحولات منطقه ای، تهران دانشگاه امام صادق (علیه السلام) ، صفحات 145 تا 154.
17. مثال واضحی که در این مورد می‌توان آورد تحولات مصر است که مبارک برکنار شد، اسلامگرایان در فرایند انتخابات و تحت عنوان دموکراسی قدرت را به دست گرفتند اما مجدداً ارتش با نادیده گرفتن آراء مردم (و با نوعی بازگشت به دوران مبارک) ، قدرت را در دست گرفت. این تحولات به خوبی نشان دهنده‌ی این است که هنوز ثبات حاصل نشده و در این شرایط بی ثبات، وقوع هر اتفاقی شگفت انگیز نخواهد بود.
18. Burk, Jason Wars, Alen Lane, Fenguin Group.
19. Holbrook, Ponal Al-Qaeda"s Response to the Arabspring, Perspectives on Terrorism, vol 6, No6.
20. Forest, James J. F, Perecptiochellenges faced by Al-Qaede on the Battlefield in flueance warface v016 issuel.
21. Wilner, Alexs opportunitycosts or costly opportunities?.
22. Lahoud, nelly, ayman al-zawahiris reaction to recolation in the middle east" in CTC sentinel vol 4 N. 4.
23. ذکر این نکته ضروری است که برداشت القاعده از اسلام، مبتنی بر برداشت متحجرانه و خشک وهابیت افراطی است که جایگاهی در میان اکثریت مسلمانان ندارد و حتی گروه‌های اسلامی و مسلمانانی که بر اسلامی شدن حکومت و قوانین تاکید داشتند، با اسلام القاعده تفاوت بنیادین دارند.
24. Gerges A. fawaz the rise and fall of al-Qaede oxford university press.
25. برای آگاهی بیشتر در مورد این نظریه می‌توانید به این منبع مراجعه کنید:
W.Kimball Lewis (2012) . Al Qaeda and The Arab Spring -An Ideological Assessment, MASTER OF SCIENCE IN INFORMACTION OPERATIONS, from the NAVAL POSTGRADUATE SCHOOL, December 2012.
26. john. O. brennan.
27. Ferran, lee, "alquaeds shadow of Former self, us counter says" ABC news lnvestigative, 30 april.
28. Leon Panetta.
29. Panetta, "panetta says Al Qaede feat with in Reach" Al juzeera, 9 july.
30. Stewart, phil "strikes onal Qaeda leave only handful of top targots.
31. US Department of State, Contry Reports on Terrorism 2011, page. 5.
32. Gorman, Siobhan, CIA kills Al Quedu"s No2.
33. Masters, jon athan "Back grounder Geted killinegs."
34. Bergen and Tiedemann, "the year of Dron. l euderkilled".
35. Hoffman, Alquedes uncertainfuture, sudiesin conflict.
36. U.S. Military Academy"s Combating Terrorism Center (CTC) .
37. Lahoud, nellyetal, Leters from Abbottabad. bin lad on sidelined.
38. به عنوان نمونه بنگرید به:
Osama bin Laden"s Last Words Show Dark Days for Al Qaeda, "CBS World News, 3 May 2012.
www.cbsnews.com/8301-202 162-57426970/osama-bin-ladens-last-wordsshow-dark-days-for-al Qaeda/
Peter Baker, "Recovered bin Laden Letters Show a Divided Al Qaeda, "New York Times, 3 May; Ben Fenton, Johanna Kassel, and Richard McGregor, "Bin Laden Papers Reveal Al Qaeda Rifts," Financial Times
(London) , 3 May 2012; and Gregg Miller and Peter Finn, "New Osama bin Laden Documents Released," Washington Post, 3 May 2012.
39. Juan Zarate.
40. Sands David R. "al-Quidas credibility "on the ine" as war in irag winds down".
41. Jenkins brian Misheal. AlQuede in its third Decade-lmersile dedline.
42. Wilner Alex Y opportunity costsor costy opportunities.
43. اخیراً الظواهری در پیامی به مردم مصر از آنان خواسته. در مقابل کودتای نظامیان با پا خیزند و اجازه ندهند نظامیان که ابزار دست آمریکا هستند و از طرف عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس حمایت مالی می شوند، کنترل امور آنان را به دست گیرند.
44. گفتنی است که موارد یاد شده به معنای شکست جریان بیداری اسلامی به شمار نمی‌رود، زیرا به عقیده‌ی آگاهان و صاحب نظران، بیداری اسلامی یک تحول صرفاً انقلابی یا سیاسی نیست بلکه یک جریان عمیق و اصیل اسلامی است که در کل تاریخ اسلام و سرزمینهای اسلامی ریشه دارد و در مسیر خود با فراز و نشیب‌های متعدد روبرو خواهد شد، لذا نباید با نگاهی سطحی به برخی تحولات سیاسی از شکست یا خاتمه‌ی این جریان صحبت به میان آورد.
45. Juanz, Zarate "Alqaede stims Again."
46. عاصف حسینی، القاعده خطرناک تر از گذشته شده است.
47. Levant.
48. Hoffman, Bruce. Al qaedes luncertaion Futurs.
49. عاصف حسینی، القاعده خطرناک تر از گذشته شده است.
50. McAllister, Bad "Al qaede and the lnnovation frim. demytho; og zing the network.
51. ibid.
52. Krebs, valdis. In flow - mupping and measuring social networks-social car togralhy.
53. به عنوان نمونه، گروه بوکوحرام (Boko Haram) در نیجریه می باشد که بن لادن در راستای توسعه‌ی القاعده به آفریقا با رهبر این گروه به طور مستقیم دیدار کرد (Burke, 2012) برخی منابع از امکان پیوند و اتحاد قریب الوقوع این دو گروه حکایت دارند.
54. Lahoud, nelly, ayman al-ZAwahiri"s Reaction to revolautionto revolation in thmiddle East.
55. Byman, Daniel "splitting al-Qaideand its affiliates.
56. در احتمال‌های یاد شده، بیداری اسلامی را متغیر مستقل و القاعده را متغیر وابسته فرض می‌کنیم بدین صورت که آینده القاعده وابسته به موفقیت بیداری اسلامی (یا شکست آن) می‌باشد.
57. البته باید توجه داشته باشیم که این فرض نادرست است که القاعده فقط از مسلمانان استفاده می‌کند، زیرا آنان برای دستیابی به اهداف خود از هر وسیله‌ای استفاده می‌کنند. به عنوان نمونه بن لادن در طرح‌های خود علیه آمریکا، توصیه می‌کند که یارانش از نیروهای غیرمسلمان و اقلیت‌ها (به طور خاص آفریقایی‌ها و اتباع آمریکای لاتین) استفاده کنند (miller, 2011) .
58. Riedel, Bruce, the coming of Al Queda3.in.
59. http://www.nytimes.com/2013/08/06/world/middleeast/rebels-gain-control-of-government-air-base-in-syria.html?_r=0.
60. Jenkins, Brian Micheal. Al Qaede in its third Decade-irrevers Decline.
61. http://www.thedailybeast.com/articles/2013/07/29/al -qaeda-in-iraq-adu-ghraib-jailbreak-a-counterterrorism-nightmare.html.
62. Reidel, Bruce, the coming of Al Quede, 3, 0.

منابع :
1. آشکار، ژیلبر، جدال در توحش، 11 سپتامبر، ترجمه حسن مرتضوی، تهران، اختران [بی تا].
2. اسماعیلی، حمیدرضا، القاعده از پندار تا پدیدار، تهران، ‌اندیشه سازان نور، 1386.
3. اسعد خالد خلیل، بن لادن، او را نمی‌توان شناخت، ترجمه حیدر سهیلی اصفهانی، جام جم، تهران 1380.
4. پل، میشائیل و دوران، خالد، اسامه بن لادن و تروریسم جهانی، ترجمه هومن وطن خو

عبارات مرتبط با این موضوع
بررسی مرزهای دریایی ایران در خلیج فارس با تاکید بر …بررسی مرزهای دریایی ایران در خلیج فارس با تاکید بر مرزهای ایران و کویت نویسنده ایران پرسمان دانشجویی اندیشه ی سیاسیواکاوی حیات سیاسی امام رضاع و بررسی شاخص‌های سیاسی حاکم در عصر آن امام همام،نقشه جامعه شناسینارسایی های فرهنگی در ایران یکی از مشکلات فرهنگی که می توانم توصیف کنم ومرتبط با هویت خبرگزاری انا اخبار،آخرین خبرها،خبر فوریسرویس های بهداشتی پنج ستاره در ایران و چین روایتی از دیدار جمعی از خانواده های شهدای پایگاه اطلاع رسانی ارتش جمهوری اسلامی ایران … چهارشنبه معاون عملیات قرارگاه پدافند هوایی افزایش توان موشکی، راداری و بررسی مرزهای دریایی ایران در خلیج فارس با تاکید بر مرزهای بررسی مرزهای دریایی ایران در خلیج فارس با تاکید بر مرزهای ایران و کویت نویسنده ایران بازگو پرسمان دانشجویی اندیشه ی سیاسی واکاوی حیات سیاسی امام رضاع و بررسی شاخص‌های سیاسی حاکم در عصر آن امام همام،نقشه راهی جامعه شناسی نارسایی های فرهنگی در ایران یکی از مشکلات فرهنگی که می توانم توصیف کنم ومرتبط با هویت خبرگزاری انا اخبار،آخرین خبرها،خبر فوری خبرگزاری اناخبرگزاری آنا وابسته بهخبرگزاری اناتولیخبرگزاری انارستانخبرگزاری آنا پایگاه اطلاع رسانی ارتش جمهوری اسلامی ایران قرارگاه پدافند چهارشنبه معاون عملیات قرارگاه پدافند هوایی افزایش توان موشکی، راداری و اطلاعاتی

بررسی زمینه‌های صدور فتاوای تکفیری و پیامدهای آن بر جهان اسلام

[ad_1]

چکیده

عملکرد جریانهای تکفیری در جهان اسلام زمینه بروز بحران‌های جدی را فراهم کرده است که قتل و عام مسلمانان مهم‌ترین پیامد آن محسوب می‌شود. رشد و گسترش این جریان معلول شرایط فکری و اجتماعی فراوانی است که منجر به این نتیجه شده است. زمینه نظری و تئوریک عملکرد خشونت آمیز گروه‌های تکفیری ریشه در صدور برخی فتاوای فقهای سلفی دارد که زمینه توجیه فعالیت این گروه‌ها را فراهم کرده و در رشد و گسترش آنها نقش زیادی داشته است. تبارشناسی فتاوای تکفیری در بین مسلمانان به لحاظ تاریخی بخش زیادی از پیشینه قوام یافتن این جریانات در جهان اسلام را تبیین می‌کند.
جریان تکفیری همان طور که در میدان عمل، نیروها و افراد زیادی در اختیار دارد؛ در عرصه تولید و توزیع اندیشه نیز نیاز به تئوریسین‌هایی دارد که مبانی تئوریک این کنش خشونت آمیز را توجیه کنند این مقاله با تبارشناسی فتاوای تکفیری در جهان اسلام به نقش فتاوای فقهای سلفی در تکفیر دیگر گروه‌های اسلامی پرداخته و زمینه‌های عینی و ذهنی صدور چنین فتاوایی را بررسی می‌کند و در این زمینه با بهره‌گیری از هرمنوتیک انتقادی این فرضیه را پیگیری می‌کند که فتوای تکفیر مبتنی بر پیش فهم‌ها، زیست جهان و افق معنای خاص فقهای سلفی است که با صدور آن فرصت شکل‌گیری و گسترش این جریان را فراهم می‌کنند. در این مقاله زمینه‌های شکل‌گیری چنین فتاوا و پیامدهای آن بر جهان اسلام را با رویکرد انتقادی بررسی می‌کنیم.
کلید واژه :سلفی گری، تکفیر، افراط، خشونت، فتوی.

مقدمه

پدیده افراطی گری در بستر ادیان و مذاهب گوناگون از جمله اسلام، امری نوظهور نیست، بلکه از قرون اولیه‌ی نهادینه شدن دین اسلام در جوامع مختلف، افراطی گری، واپس گرایی و خشونت، نمودی عملی داشته است. این پدیده به خصوص در عصر عباسی تجلّی بیشتری یافت، زیرا در این دوره، دین اسلام از راهبرد جهادی و ورود به سرزمین‌های دیگر، به نهادینگی و ایجاد همبستگی اجتماعی بر اساس هویت اسلام، تغییر رویکرد داد. از این رو اسلام به مثابه راهبردی هویتی برای ایجاد همبستگی اجتماعی میان عرب‌ها و اقوام سرزمین‌های فتح شده و تازه مسلمان، ایفای نقش نمود. با توجه به این شرایط نوین، خوانش و تفسیر اسلام برای هم سازی و تطابق با تحولّات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آغاز شد. این نگرش تفسیری به دین اسلام، ورود داده‌های علمی ذهنی و عینی را با آن همراه ساخت، لذا فلسفه‌های یونانی و حکمت عملی ایرانی، ابزار استنتاج علوم در سرزمین‌های فتح شده بودند که بعدها توسط مسلمانان، برای نهادینگی این رهیافت مورد بهره برداری قرار گرفت. و تفاسیری از اسلام با بن مایه روش شناختی از علوم سرزمین‌های دیگر نمود یافت.
در مقابل این رهیافت علمی، در بستر جامعه اسلامی مخالفت‌هایی صورت پذیرفت که خواهان بازگشت به دوران سلف صالح و اسلام ساده و بی آلایش بود. این جریان در جامعه اسلامی به نام «سلفی‌ها» معروف شدند. اشاعره شاخه‌ای از این جریان بود که خود را در تضاد با معتزله تعریف می‌نمودند. سلفی گری، جریانی است که ریشه‌هایش در بستر تمدّن اسلامی وجود دارد. جریان تکفیری که امروزه کشورهای اسلامی را در بر گرفته است، ریشه و خاست گاهی در عمق تاریخ تمدّن اسلامی دارد. فهم و خوانش ابعاد ذهنی این جریان و بسترهای اجتماعی نمود آن، ما را در شناخت بهتر و نیز مواجهه منطقی با چنین جریانی، یاری می‌کند، لذا برای فهم بهتر، با رویکرد هرمنوتیکی به خوانش این جریان می‌پردازیم. ما جریان سلفی و نمود عینی امروزین آن، یعنی تکفیری‌ها را به مثابه «متن» می‌بینیم و سپس از این زاویه به خوانش و فهم آن از طریق رهیافت هرمنوتیک انتقادی می‌پردازیم. (2)
هرمنوتیک، سنّتی فکری و فلسفی است که می‌کوشد فهم روشنی از متون ارائه دهد؛ به عبارت دیگر هرمنوتیک، علم مطالعه‌ی و به ویژه فهم متن است، به صورتی که فهم اثر، متناسب با مضمون آن باشد. امر سیاسی، (3) از دو نظر می‌تواند به عنوان متن، بررسی و تأویل شود: یکی به صورت متن مکتوب و دیگر به صورت کنش‌ها و رویدادهای سیاسی.
برای استفاده از مفهوم متن برای کنش‌های معنادار، چهار ملاک را باید مدنظر قرار داد:
1. نحوه عمل شخص یا گروه، باید تثبیت شده باشد، به طوری که بتوان به این رفتار به طور مشخص اشاره کرد و عینیتی برای آن قائل شد.
2. همان طور که متن از مؤلف فاصله می‌گیرد و سپس به موضوع مطالعه تبدیل می‌شود، عمل سیاسی نیز باید از عاملان سیاسی فاصله گیرد و پیآمدهای سیاسی خاص خود را داشته باشد. به این ترتیب، استقلالی برای کنش‌ها ایجاد می‌شود.
3. هر کنش معنادار، هنگامی به صورت متن در می‌آید که آن قدر اهمیت داشته باشد که تنها در ارتباط با شرایط بی واسطه و اولیه‌ی تکوین آن مطرح نشود، بلکه در چارچوب‌های اجتماعی نیز بگنجد.
4. عمل سیاسی و اجتماعی زمانی متن است که بتواند طیف وسیعی از مخاطبان را شامل شود. در این وضع، معنا در حال تعلیق قرار می‌گیرد، زیرا کنش‌های انسانی همانند اثری است که با ارجاع‌های جدید، می‌توان معناهای جدیدی را به آن نسبت داد. در این شرایط، زمینه‌های سیاسی اهمیت فراوان دارد، زیرا روابط مستقیمی با مفهوم پراکسیس (توانایی کنشی انسان برای ایجاد تغییر در نحوه زیست خویش) دارد. این موضوع با ویژگی برساختگی معنای سیاسی، پیوند تنگاتنگی دارد. (4)
حال در این چشم انداز، ما به جریان سلفی و شاخ و برگ‌های آن در طول تاریخ، به مثابه متن توجه می‌کنیم. این جریان محصول روابط سیاسی و اجتماعی جامعه اسلامی در دوره میانه است، از این رو برای درک و فهم روابط سیاسی حاکم بر جامعه و نیز بسترهای ذهنی آن باید این جریان را به صورت متن دید. در درون متن می‌توان زوایای مختلف روابطِ انسانی و نیز بسترهای واقعیت ساز سیاسی را خوانش نمود. جریان سلفی تمام شرایط مطرح برای تصور متنی را دارد. در این چشم انداز، تمام زوایای حاکم بر شکل‌گیری متن را دارد. بی شک در این مسیر ما این خوانش را از چشم اندازی انتقادی مورد توجه قرار می‌دهیم. هرمنوتیک انتقادی این زاویه‌ی دید را به ما می‌دهد.
اساس هرمنوتیک انتقادی، بر نقد محتوای متن متمرکز می‌شود. هم چنین شرایط مادی شکل‌گیری متن را مورد بررسی قرار می‌دهد و ایدئولوژی حاکم بر متن را نقد می‌کند و توصیه‌هایی برای تصحیح فهم نادرست، ارائه می‌دهد. هرمنوتیک انتقادی ابعاد علمی میان کنش سیاسی و تفسیر، ارتباط برقرار می‌کند؛ یعنی آگاهی هرمنوتیکی، در یک پارچه کردن تجربیات علمی با تجربه زندگی، نمود می‌یابد. هدف این یک پارچه سازی، رهایی سیاسی است. هرمنوتیک، میانجی فرآیندها سیاسی - اجتماعی و انگیزه‌های فردی است و تفسیر نیز بر این پایه شکل می‌گیرد. این رویکرد، گذشته از تفسیر، ارتباط عمل و چارچوب آن، تفسیری درباره مواضع ایدئولوژیک مسلک‌های سیاسی است و نشان می‌دهد که چگونه این تفسیرها، بر اساس منافع شکل گرفته‌اند.
هرمنوتیک انتقادی به نظام زبانی نیز توجه می‌کند، به صورتی که معتقد است زبان و عمل سیاسی، به طور متقابل، هم دیگر را تفسیر می‌کنند، از این رو زبان میانجی «آگاهی هرمنوتیک» در پراکسیس سیاسی و اجتماعی است، لذا اعمال اجتماعی و سیاسی فقط از طریق پیوندهای عینی و واقعی خود با زبان کار، ادراک می‌شوند. در نهایت هرمنوتیک را می‌توان رهیافتی مجهّز به نظرات تأویلی یافت که در چارچوب عینی پدید آمده است، فرآیندهای ارتباطی را به رسمیت می‌شناسد و نگرشی دیالکتیکی دارد. (5)
حال باید به این نکته توجه نمود که جریان سلفی در دل تاریخ اسلام دوره میانه، در فرآیند دیالتیک ذهن و عین اجتماعی، پدید آمده است. بر این اساس چارچوب‌های بایسته برای نگرش متنی را می‌توان در آن دید. از این رو در فرآیند این نوشتار از چشم انداز، چارچوب نظری ترسیمی به متن و زمینه‌های متن تاریخ اسلام برای واکنشی جریان سلفی توجه می‌کنیم.

1. مبانی نظری و شرایط اجتماعی شکل‌گیری اندیشه‌های سلفی

الف. شرایط اجتماعی و سیاسی شکل‌گیری سلفی گرایی

آغاز قرون دوم هجری که به عصر میانه معروف است، با تدوین تمدن اسلامی همراه بود. عصر جهاد و گسترش اسلام به پایان رسیده بود و زمان نهادینه سازی و شکل دهی ساختار اجتماعی و سیاسی فرا رسیده بود. بر این اساس تاریخِ طی شده و تحوّلاتِ رخ داده، جامعه‌ای نو بنیادی را بر ساخته بود. جامعه از بافت یک دست و یک رنگی خویش خارج شده، تنوّع قومیت و زبانی بر آن حاکم شده بود. دیگر خبری از ارتباطات بسیط و چهره به چهره میان شهروندان جامعه اسلامی نبود، بلکه تکثّر اقوام مسلمان شده، روابط اجتماعی را پیچیده ساخته بود. این تحوّل، نیازها و خواسته‌های مسلمانان را تغییر داده بود؛ یعنی ارتباط با اقوام تازه مسلمان، تحوّل ذهنی و به تبع آن تغییر عینی را رقم زده بود. از این رو دیگر اسلام بسیط و ساده عصر اولیه اسلام (عصر تکوین) جواب گوی نیاز جامعه نبود. (6)
گستردگی اجتماعی جامعه اسلامی، هم زیستی مسالمت آمیز اقوام و گروه‌ها را بایسته ساخته بود؛ به خصوص آن که این گستردگی، بنیانی فرهنگی داشت، لذا هم زیستی عادلانه و مسالمت آمیز، احترام به فرهنگ‌ها را ضروری می‌نمود. این خواست با امر دین، تلاقی می‌یافت، زیرا بر اساس نظم حاکم بر روابط اجتماعی مسلمانان در بستر جامعه، اسلام بر سازنده و تنظیم کننده روابط اجتماعی محسوب می‌شد. از آن جهت که جامعه، تنوّع اجتماعی نداشت و روابط پیچیده‌ای بر آن حاکم نبوده، دین اسلام نیز سادگی و بسیط بودن را در درون خود نهادینه ساخته بود، لذا هر مسلمانی در شبه جزیره حجاز، نیازها و خواسته‌های خود را با مواجهه‌ی مستقیم با متن مقدسِ قرآن کسب و بدان عمل می‌نمود. در صورت عدم وجود مسئله در آن متن مقدس، سنّت پیامبر و خلفا پاسخ گوی آن امر می‌بود.
این وضعیت دیگر در شرایط عصر تدوین نمی‌توانست ادامه یابد، زیرا پیچیدگی اجتماعی، ساختار جدیدی را ناگزیر می‌ساخت. چون اسلام بنیان اصلی تنظیم کننده روابط اجتماعی جامعه بود، با تحوّل جامعه و تکثر آن، خوانش جدید را طلب می‌کرد. جامعه ساده حجاز نه از لحاظ علمی و نه بافت اجتماعی با رهیافت‌های علمی مواجه نشده بود. شرایط زندگی قبایلی، جامعه ساده و بسیط اجتماعی را به همراه آورده بود، لذا عرب‌ها با دانش اداره سرزمین‌های پهناور آشنا نبودند. در قرن دوم که گستردگی سرزمین‌های تحت سلطه اسلام رقم خورد، این خلأ دانشی، عرب‌ها را به سوی تجارب ملل دیگر و نیز ملل تازه مسلمان، سوق داد. آنان برای اداره این امپراطوری نیاز به دانش داشتند که نزد ایرانیان بود با ورود ایرانیان به دربار عباسی، عصر طلایی علم گرایی و توجه به تجارب تمدّن‌های دیگر، رقم خورد. در این عصر بر اساس این نیاز، پایه‌های تمدّنی اسلام بر خرابه های تمدّن‌های پیشین ایران، یونان، روم، مصر و ... استوار شد. اتحاد مسلمانان - با توجه به تنوّع قومی و فرهنگی - بر محور اسلام، دوره‌ای را شکل می‌دهد که اسلام به مثابه هویت، قد علم می‌کند. این رویکرد نیاز به خوانش نوین از دین اسلام داشت؛ که دستآوردهای علمی یونانی و ایرانی و روم را در شکل‌گیری دستگاه تولید علم اسلام به کار گیرد. فقه دانش بومی تمدن اسلامی، که از برای تنظیم روابط مسلمانان برساخته شد، بنیان‌های استنتاج علمی آن از منطق یونانی ارسطو برگرفته شده بود. (7)
بر این اساس در این دوره ترجمه متون علمی یونانی، ایرانی و رومی به زبان عربی، رهیافت‌های علمی به خوانش، تأویل و اجتهاد نوین از دین را صورت داد. و از این منظر علم دین شکل گرفت. در نتیجه‌ی این فرآیند، گروه‌ها، گرایش‌ها و فرقه‌های مختلف به وجود آمد. مذاهب مختلف در دل تمدّن اسلامی در نتیجه این بسترِ علم گرایانه و در پی پاسخ به نیازها و سؤال‌های علمی و سیاسی مردم شکل گرفتند. مذاهب چهارگانه اهل تسنّن و شیعه، مکاتب معتزله، اشاعره، اخباری و اصولی و ... نمونه‌ای از این خوانش‌های گوناگون از دین اسلام بوده است.
در این شرایط اجتماعی و سیاسی جریانی نمود یافت که خواهان بازگشت به دوران سلف صالح و عصر اسلام ساده و بسیط بودند. آنان معتقد بودند که امروزه تحت تأثیر رویکردهای علم گرایانه و دستآوردهای ملت‌های دیگر، اسلام از بعد ساده و قابل فهم برای همگان به دور شده است. اسلام در دیدگاه اینان در عصر میانه، به خوانش‌ها و فهم‌های افراد تبدیل شده و از غایت و مقاصد شارع مقدس غافل شده است. فقها و متکلّمان مسلمان در جهت اهداف دنیایی و در خدمت به نظام سیاسی، اندیشه‌های پراکنده‌ای را بر ساخته‌اند. این گونه پراکندگی در آراء، از نظر این جریان، ضرورت بازگشت به دوران اسلام ساده، عمل به آموزه‌های دین را بیشتر می‌نماید. آنان معتقدند: و اسلام بیش از آن که نیاز به فهم داشته باشد، نیازمند عمل به احکام و فرامین آن دارد.
با دقت در معادلات قدرت در عصر عباسی، به این نکته پی می‌بریم که جریان سلفی، واکنشی سیاسی به شرایط سیاسی حکومت بوده است. ورود برمکیان - که قومی ایرانی بودند - به دربار عباسی، شرایط سیاسی جدید را در دل تمدّن اسلامی به وجود آورد. آزادی بیان و اندیشه، تساوی اقوام مختلف مسلمان، نوآوری و بدعت در خوانش دین و شکل گیری گروه‌هایی با عقاید خلاف رویه حاکم، از پدیده‌های نوظهور ناشی از حاکمیت آنان بود. پشتوانه ایدئولوژیک معتزله برای حکومت، زمینه شکل‌گیری گروه‌ها و جریان‌های مخالف و اپوزیسیون در حکومت اسلامی شد. سلفی‌ها نیز در قامت جریانی مخالف جریان حاکم در قدرت به ایفای نقش می‌پرداختند. لذا پس از مدتی کوتاه به دلیل مبانی فکری مبتنی بر نص گرایی، توانستند با همراهی خلیفه، برمکیان را از قدرت خارج کنند و در نتیجه این خروج، معتزله نیز به حاشیه رفت. سلفی گرایان، سپس قدرت را به دست گرفتند و از ابزارهای تکفیر و برخورد فیزیکیِ خشونت گرایانه بهره می‌بردند. (8) (9)

ب. مبانی نظریه اندیشه‌های سلفی

اندیشه‌های ابتدایی سلفی گرایان بر پایه آرای احمد بن حنبل، فقیه أهل تسنّن شکل گرفت. نکته بنیادینی که در آراء اندیشمندان این جریان وجود دارد، بازگشت به دوران اسلام اولیه ساده و بسیط بوده است. اینان پیچیدگی در درک اسلام را انحراف از حقانیت دین و غایت شارع مقدس می‌دانند، زیرا بسیاری، آرای خود را به نام دین و خدا در قالب اجتهاد به مسلمانان عرضه می‌دارند، در حالی که بیشتر این اجتهادها چیزی جز تفسیر به رأی گویندگان آن نیست. بر این اساس برای جلوگیری از این نوع نگاه باید به متن مقدس قرآن و فهم شنیداری آن بازگشت؛ یعنی همان شیوه‌ای که طی آن مسلمان عصر پیامبر و دهه‌های بعد از آن با شنیدن آیات قران، معنای آن را بدون روش‌های علمی می‌فهمیدند. این شیوه، تکلّف در درک معنا را از بین می‌برد و نیز انسان مؤمن را در مواجهه با حقیقت دین قرار می‌دهد. (10)
نص گرایی، نقطه عزیمت سلفیه در فهم دین تلّقی می‌شود. آنان در رویارویی با متن از بهره‌گیری از روش‌های علمی وارداتی از سرزمین‌های دیگر دوری می‌کردند، زیرا این روش‌ها را عامل اصلی گرایش به اجتهاد به رأی می‌دانستند. سلفیان مواجهه بی پیرایه و بی تکلّف را مبنای درک صحیح از دین می‌دانستند. احمدبن حنبل مبانی فکری این جریان را در مواجهه با هر چیزی که بدعت در دامان دین می‌دید، شکل داد. در این جریان، ایمان که نقطه آغاز دین داری به حساب می‌آید، رهیافتی زبانی و عمل گرایانه تصور می‌شود که شما را به آنچه، حقانیت و حقیقت است، نایل می‌کند و با پذیرش یقینی رو به رو می‌سازد. این یقین، ناشی از اتصال به منبع فیض ازلی دانسته می‌شود. نگرش ایستایی که در این جریان نهفته است از این مبنا ساطع می‌شود؛ زیرا ایمان همان پذیرش یقینی و قلبی آدمی از داده‌های دینی است. (11)
قرآن نیز در دیدگاه سلفی‌ها، کلام محض خداوند است. این کلام چنان که معتزله می‌گوید، مخلوق نیست. هم چنین شریک خداوند در قدیم بودن هم نیست. صفات خداوندی نیز آن گونه که خود را در متن مقدس توصیف کرده، باید دانست و از گرایش به تفسیر و تأویل خودداری کرد، زیرا هیچ کلام زمینی و محصور در ماده نمی‌تواند به موازات کلام خداوند در آید؛ تفسیر چیزی جز درک امور، مطابق با نظر فرد مفّسر نیست، از این رو سلفی‌ها با بازگشت به دوران سلف صالح، شیوه مواجهه اولیه با قرآن را مبنای عمل قرار می‌دهند. در هنگام نزول وحی، پیامبر آن را بر عموم تلاوت می‌نمود و مردم نیز با شنیدن آیات، به نیکی معنا و مراد شارع را درک می‌کردند و بدان عمل می‌کردند.
آنان معتقدند در امور متافیزیکی چون عالم غیب، روح، بهشت و جهنم و ... نباید در آن تفکر کرد، زیرا غور در این موضوع‌ها بر حیرانی جوینده می‌افزاید. این مسائل را باید از طریق ایمان و آن گونه که خداوند در قرآن فرموده پذیرفت.
قضاء و قدر نیز دو مقوله‌ای است که سلفی‌ها آن را مکمل ایمان تلقی می‌کنند؛ یعنی دو مقوله از جانب خداوند، که انسان بدان دچار می‌شود، از این رو تغییر و تعویق در آن وجود ندارد. هر گونه کوشش در جهت مقابله با این دو مقوله، به مثابه اعلام جنگ و ایستادگی در برابر خداوند است. آخرین نکته‌ای که سلفی‌ها به عنوان مبنا مطرح می‌سازند، موضوع عدم توجه به اختلاف‌های صحابه پس از فوت پیامبر و خودداری از تحلیل آن است، زیرا به برداشت‌های ناسالم از یاران پیامبر منجر می‌شود. (12)
از مبانی فکری دیگر سلفی‌ها، انکار علم کلام است. آنان علت این امر را محال بودن احاطه بر امور متافیزیکی با عقل محصور در فیزیک می‌دانند که منجر به خود رأیی و نیز تحمیل دیدگاه بشری بر خداوند خواهد شد. هم چنین سلفی‌ها اختلاف صحابه در صدر اسلام را از نظر گاه تأمل دور نگه می‌دارند. و معتقدند تنها باید به ذکر محاسن و فضایل آن‌ها پرداخت، زیرا صحابه، ولی الأمر و واجب طاعه هستند و حتی اگر فاجر باشند، باید از آن‌ها اطاعت کرد و قیام علیه آن‌ها، عملی منکَر خواهد بود، زیرا که جامعه را در خطری وحشت ناک فرو خواهد برد. در نهایت در باب عبادات، معاملات و جهاد، جریان سلفی به ظواهر نص به دور از تفسیر عمل می‌کند. (13)
با نگرش بر مبانی فکری سلفیه، می‌توان چند ویژگی را در این جریان نهادینه یافت:
توجه به نص و نص گرایی با تکیه بر این نکته که هر تر و خشکی را خداوند در قرآن برای بشر در قرآن ذکر کرده است، از مهم‌ترین این ویژگی‌هاست. از این رو هر فرد مسلمان برای نیازهای فکری خود باید فقط به قرآن مراجعه کند. هم چنین این کتاب از عالم غیب برای انسان ارسال شده است، نمی‌توان آن را در حد فهم و درک بشر پایین آورد. این به مثابه دخالت در کار شارع مقدس و ارتقای جایگاه مفسر تا حد خداوندگار است که کفر و مستوجب عقوبت خواهد بود. سرلفیان در مجازات انسان‌های این چنین، کاربرد شدیدترین مجازات را برای جلوگیری از تکرار مجاز می‌شمارند.
این مبانی نظری، ذهنیت مسلمان سلفی را بر ساخته است. این تلقی از دین، تفسیری است که سلفیه از پذیرش آن سرباز می‌زند، اما این مبانی فکری در عرصه عملی، جوی از رعب و وحشتی را به نام خدا و دین برساخته است. (14)

2. شرایط سیاسی و اجتماعی سلفی گرایی در دوران معاصر

جریان سلفی در مسیر تکوّن خود چهار مرحله بنیادین را پشت سر گذرانده است: در قرن هفتم هجری، ابن تیمیه حرّانی تحت تأثیر تعالیم احمد بن حنبل، جریان سلفیه اولیه را باز تولید نمود. این مرحله ابتدایی شکل‌گیری تئوری جریان سلفی بود. مرحله دوم محمدبن عبدالوهاب این تئوری‌های برساخته ابن تیمیه را در عرصه واقعیت نمود عینی بخشید. پس از جنگ جهانی اول، مرحله سوم این جریان شکل گرفت که با پول عربستان ترویج و تکوین این جریان را در جهان اسلام رقم می‌زد. در این دوره از هند و پاکستان تا الجزایر، جولان گاه آنان شد. مرحله چهارم دوره‌ای است که امروز ما در آن زندگی می‌کنیم؛ عصر ایدئولوژی سازی و مبارزه علنی با دشمنان کافراندیش. (15)
در تمام این مراحل چهارگانه جریان سلفی بر پایه مبانی یک سان و اهداف مشخص گام برداشته است. به اعتقاد این جریان، جهاد واژه کلیدی دین مقدس اسلام محسوب می‌شود، لذا با عمل به دستورهای جهادی اسلام می‌توان سربلندی مسلمانان و رهایی آنان از سلطه کافران را رقم زد. حال با بررسی دو مرحله اساسی تکوین و ترویج و عصر ایدئولوژی سازی، باید شرایط امروزی جامعه اسلامی و جایگاه سلفی‌های تکفیری را فهمی انتقادی نمود.

الف. فهم انتقادی عصر تکوین و ترویج

اگر احمد ابن حنبل اندیشه‌های سلفی را تدوین نمود، محمدبن عبدالوهاب این جریان ذهنی را با همراهی ابن سعود در عربستان واقعیتی بیرونی بخشید. عبدالوهاب با توجه به زیربنای فقهی احمدبن حنبل و خوانش ابن تمیمیه حرّانی از فقه او، واقعیتی سلفی گرایانه با نگرش پیرایشِ اسلام از زواید، در عربستان پایه گذاری نمود. بی شک حمایت سیاسی دولت عربستان سعودی از این نگرش در تبدیل آن به یک جریان بی تأثیر نبوده است. تأسیس دانشگاه ام القری در مدینه و تربیت دانشجویانی از مناطق مختلف اسلامی بر پایه آموزه‌های سلفی و بازگشت آن‌ها به سرزمین‌های خود، عامل انتشار، گسترش و شناسایی این جریان بود. امروز عربستان حامی مالی و فکری اصلی جریان سلفی محسوب می‌شود. (16)
مهم‌ترین عامل تقویت سلفی گرایی و گرایش به آن در عصر جدید، پدیده بازگشت به خویشتن در جهان اسلام بود. اشغال سرزمین‌های اسلامی در قالب سیاست‌های استعماری، مسلمانان، را در مواجهه با فرهنگ غربی قرار داد. غربی‌ها جهت بهره مندی از منابع سرزمین‌های اسلامی، مواجهه فرهنگی را در دستورکار خویش قرار داده بودند. از این رو اندیشمندان مسلمان با طرح ایده بازگشت به خویشتن، توانایی اندوخته‌های فرهنگی اسلامی در مواجهه با فرهنگ غربی را مطرح ساختند. اوج بازگشت به خویشتن هم زمان با نمود ملی گرایی (ناسیونالیسم) در مناطق اسلامی بود. دهه 60 میلاد اوج رویایی جهان اسلام و غرب بود، لذا رویکرد بازگشت به خویشتن، نقطه رهایی از استعمار و نگاه توسعه طلبانه آن بود. در این مسیر نمود انقلاب‌ها، رهیافت خشونت گرایانه به جریان‌های سلفی راه پیدا کرد.
جریان سلفی که خود داعیه بازگشت به عصر سلف - صالح که خویشتن واقعی مسلمانان بود - را داشت، در این فرآیند، نمود عملی بیشتری در عرصه سیاسی پیدا کرد. افرادی چون حسن البنا و سید قطب، احیای اسلام حقیقی با الهام از سلف صالح را در عرصه سیاسی جهان عرب - اسلام مطرح می‌ساختند. بر اساس مبانی فکری سلفی، دوری از دین مبین اسلام یا ارائه مباحث ضد دین، مستلزم قتل است: این جریان در مواجهه با متن مقدس اسلام و نمودهای عملی آن، رهیافتی ایستا و تغییر ناپذیر دارد. آنان دین مبین را مبتنی بر چارچوبی ایستا درک می‌کنند که تحوّل زمانی و مکانی آن را تغییر نمی‌دهد. از این رو هر تحولّی در دامان دین، به معنای دوری از مقاصد شارع مقدس و تحت عنوان تفسیر به رأی تلّقی کردند. و آن را کفری مستوجب عقوبت مرگ دانستند. این مبنا، نقطه عزیمت به سوی خشونت در جامعه اسلامی بود. (17)
با این پشتوانه فکری، سلفی‌ها در دهه 60 میلادی به ترور مبادرت ورزیدند. ترور نافرجام جمال عبدالناصر، زمینه سرکوب این جریان در مصر و به دنبال آن در تمام جهان عرب و اسلام را فراهم کرد. همین نگاه در تحلیل عملکرد انور السادات در نزدیکی به اسرائیل، ترور او را به همراه داشت. عمل گرایی خشونت گرایانه در میانه قرن بیستم، به سرکوب این جریان از جانب حکومت‌ها منجر شد، اما هیچ گاه این جریان از عرصه عینی جامعه محو نشد.
در این دوره، جریان سلفی در عرصه ملی به فعالیت می‌پرداختند؛ یعنی دامنه فعالیت تبلیغی و دعوت در محدوده‌ی مرزهای ملی صورت می‌پذیرفت. لذا در مواجهه با مسائل داخلی به تکفیر و خشونت مبادرت می‌ورزیدند. و جز مسئله فلسطین که خاص تمام جهان اسلام بود، امور دیگر مسلمانان برای آنان اهمیتی و اولویتی نداشت.
مهم‌ترین ویژگی که می‌توان برای این دوران متصوّر شد، این است که جریان سلفی، ورود به عرصه سیاست را با منطق گذشته گرای خود و رهیافت خشونت آمیز، صورتی نو بخشید، زیرا همواره در طول تاریخ سلفی‌ها در کنار امر سیاست علیه جریان‌ها و افراد مخالف فعالیت می‌کردند، اما در این دوره، سلفی‌ها در حاشیه قدرت علیه نظام حکومتی، خشونت می‌ورزیدند. بی شک این رویکرد عمل گرای خشونت آمیز در منطق سلفی از مبانی فکری آنان بر می‌خیزد، به صورتی که چه در قدرت و به مثابه حامی قدرت حاکم باشد و چه در حاشیه قدرت، این منطق ایستایی و خشونت آمیز همواره در این جریان نمود داشته و نهادینه است. (18)

ب. فهم انتقادی عصر ایدئولوژی

دوره سازماندهی نظامی:

پس از جنگ جهانی دوم، شرایط جهان تغییر بنیادین یافت. سیاست استعماری مستقیم که انگلستان و فرانسه و ... آن را دنبال می‌کردند، با ورود آمریکا و کسب قدرت در عرصه بین الملل متحول شد. شکل گیری دولت‌های دست نشانده و مطیع غرب، مهم‌ترین عنصر این سیاست نوین بود. هم چنین جهان تحت تأثیر نزاع دو ابرقدرت بزرگ جهان شوروی و آمریکا قرار گرفت، زیرا این جنگ سرد، جهان را به دو بلوک شرق و غرب تقسیم کرده بود و کشورهای جهان نیز از این نزاع متأثر می‌شدند. بلوک غرب با ایدئولوژی سرمایه داری در مقابل توسعه طلبی‌های بلوک شرقِ کمونیست، صف آرایی کرده بود. کشورهای اسلامی نیز در این نزاع آسیب‌های فراوانی دیدند، زیرا منطقه خاورمیانه به دلیل منابع غنی نفت و آب‌های آزاد، همواره مورد توجه ابر قدرت‌ها بوده است. استعمار مستقیم خود نشانه‌ای بر موقعیت ژئوفیزیک خاورمیانه بود.
پس از جنگ جهانی دوم، آمریکا منافع دولت‌های غربی را با سیاست استعماری نوین، یعنی حمایت از دست نشانده‌های غرب، تأمین می‌نمود. شوروی نیز که به دلیل نیاز به منابع انرژی و آب‌های آزاد، همواره رسیدن به خلیج فارس را جزو آرمان‌های خود می‌پنداشت، در جهت تحقق آرمانهای خود به اشغال افغانستان مبادرت ورزد. (19) این عمل افکار عمومی جهان اسلام و حکومت‌های آن و نیز دولت‌های غربی را برآشفت، زیرا حمله به سرزمینی اسلامی با توجه به ذهنیت عمومی مسلمانان که از مسئله فلسطین زخم خورده بود، قابل پذیرش نبود.
دولت‌های سرزمین‌های اسلامی و غربی نیز که از توسعه طلبی شوروی هراس ناک بودند، از نیروهای مردمی مسلمان در مواجهه با شوروی بهره فراوانی بردند. (20)
بر این اساس با حمایت‌های مالی حکومت عربستان و سازمان‌های اطلاعاتی دولت‌های غربی، نیروهای مردمی مسلمان با گرایش سلفی، جهت مبارزه با شوروی راهی افغانستان شدند. دلیل پیش گامی سلفی‌ها در این جریان، منطق درونی اندیشه‌های آنان است. مبارزه با دشمنان اسلام و حمل سلاح در این مسیر، مسئله پذیرفته این جریان بود. دعوت به جنگ با اعلام جهاد علمای سلفی به آسانی امکان پذیر می‌شود. در این میان نیروهای سلفی مردمی در افغانستان، ساختاری منظم و نظام مند یافتند. پیش از این، جریان سلفی امکان سازمان یابی با وجه نظامی را نیافته بود، بلکه همواره سران جریان با صدور فتوا، مؤمنان مسلمان را به صورت انفرادی بسیج می‌نمود، اما نظام یابی در افغانستان، سران جریان را به این نکته مهم سوق داد که جهاد امری انفرادی نیست و باید شرایط تحقق جهاد حقیقی در سرزمین‌های اسلامی هموار شود. (21)
در اندیشه سلفی‌ها، جهاد مؤلفه‌ای محوری مبتنی بر متن مقدس است. آنان معتقدند که جهاد باید همواره با اذن ولی امر و حاکم و یا خلیفه مسلمین باشد. حال پرسش مطرح در شرایط جدید این است که با حاکمان مسلمان فاسد و دست نشانده غرب و عدم وجود امیری مشروع، إذن جهاد چگونه محقق می‌شود؟ در پاسخ به این سؤال، اندیشمندان سلفی به این نتیجه رسیدند که باید سازمان‌هایی با رویکرد اسلامی جایگزین ساختار دولت شوند، آن گاه امیرانی مشروع در رأس این سازمان‌ها قرار گیرند که در نقش امام شرعی، اجازه جهاد با کافران را صادر نماید. در آثار این نویسندگان بیان شده که هر کس در هر گوشه‌ای از جهان می‌تواند با تشکیل گروه و یا سازمان، به فعل جهاد مبادرت ورزند. هم چنین تا زمانی که بستر تشکیل حکومت اسلامی حقیقی مهیا شود، باید این سازمان‌ها نقش‌های اسلامی مطرح در متن مقدس اسلام را به فعلیت درآورند. این ایده زمینه شکل‌گیری سازمان‌های جهادی چون القاعده، طالبان، بوکوحرام و ... را به وجود آورد. (22)
در درون این سازمان‌ها گرایش به خشونت، امری پذیرفته‌ای به حساب می‌آید، زیرا این سازمان‌ها با بنیان مبارزه و جنگ ایدئولوژیک (جهاد) شکل یافته‌اند. در جنگ نیز خشونت به قصد نابودی، امری بایسته تلقی می‌شود. در آثار اندیشمندان جهادی، خشونت به شدیدترین صورت ترویج می‌شود، زیرا دشمن را باید به هر وسیله ممکن از صحنه روزگار محو نمود تا هدف نهایی باقی بماند. بی شک این غایت در اندیشه‌های آنان، اسلام است.
در این نگرش بهره گیری از سلاح‌های کشتار جمعی چون شیمیایی و هسته‌ای نیز توصیه شده است. در آرای اندیشمندان این جریان اظهار شده که با استناد به متون دینی، استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی، مجاز است. شیوه این کشتار امروزه دیگر به صورت جنگ‌های کلاسیک نیست، زیرا دشمن از توان بالای سرکوب و قدرت برخوردار است، از این رو استفاه از روش‌های عملیات انتحاری و بمب گذاری در محل‌های شلوغ و حتی معابد و مساجد که به کشتار هزاران انسان منجر شود، مجاز خواهد بود. در منطق این جریان، عملیات اتنحاری با عنوان «عملیات استشهادی» یاد و ستایش می‌شود این خشونت بی شک با توجه به نص اسلام تئوریزه می‌شود. (23)
پس از خروج شوروی از افغانستان، این اندیشه‌ی سازماندهی شده، برای بقا نیازمند دشمن بود. هم چنین این دشمن تراشی می‌بایست از منظر ایدئولوژی، توجیه می‌شد. بر این اساس دوره‌ای در تاریخ تکوین جریان سلفی نمود یافت که با ایدئولوژی سازی، دشمن تراشی را رقم زده، بقای خود را در عرصه سیاست جهانی موجب شد. ساخت. این جریان با ساختار جدید، پاسخی به سیاست‌های غرب در قبال جهان اسلام تلقی شد. اولین حضور عینی این جریان در قالب سازمان القاعده، با حمله به سفارت آمریکا در کنیا آغاز شد. اوج فعالیت آن‌ها نیز حمله یازدهم سپتامبر به برج‌های دوقلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک بود. این حوادث، جهان را با سازمان و پدیده نوین سلفی گرایی جهادی در عصر مدرن آشنا ساخت. (24)
بحث اصلی جریان سلفیه‌ی جهادی، امروزه متوجه طبقه محروم یا آزادی و استقلال جوامع اسلامی نیست، بلکه مسئله اصلی، جهاد با دشمن است. از این رو در منطق اسلام گرایان سلفی، بازگشت به اسلام راستین سلف صالح، غایتی تحقق پذیر است. لذا هر سرزمین اسلامی که جولان گاه غربی‌های کافر قرار گرفته، نباید از طریق جنگ و یا خشونت، به رهایی آن مبادرت ورزند. از این رو با پایان جنگ در افغانستان، دشمن اصلی مسلمانان، آمریکا تلقی شد، به خصوص آن که سرزمین‌های اسلامی، عرصه حضور آمریکایی‌ها شده است. خروج آمریکایی‌ها از سرزمین‌های اسلامی و پایان ظلم به مسلمانان از طریق عمّال دست نشانده آن‌ها، به عنوان اولویت جدید سلفیان تلقی شد. در بررسی نوشته‌های تحلیل گران این جریان در می‌یابیم که آنان معتقدند چون ما توان جنگ منظّم و علنی با حکومت‌ها را نداریم، باید به جنگ‌های نامنظم و چون عملیات تروریستی - که در منطق آنان عملیات استشهادی است - همت نماییم. یازده سپتامبر، اعلام جنگ علنی این جریان با آمریکا و غرب بود. (25)
این نگرش جنگ طلبانه، جریان سلفی را در رویارویی علنی با جهان قرار داد، زیرا این سازمان فرآیند نظام و امنیت جهانی را مورد تهدید قرار داده بود. از این رو ساختارهای حکومتی در جهان، علیه این جریان و حامیان آن تحت عنوان مبارزه با تروریسم متحد شدند. ضربات مهلکی که به این جریان وارد شد، آنان را در مسیر حاشیه‌ای قرار داد که در نتیجه آن ابزار در دست سیاست مداران قرار گرفتند و از مسیر اهداف ایدئولوژیک خود دور شدند.

عصر فهم دموکراتیک از رابطه دین و سیاست (پست سکولاریسم) :

پس از سقوط برج‌های دو قلو و نگاه بدبینانه به مسلمانان، رهیافت نوینی در عرصه جریان‌های اسلامی نمود یافت و آن بازگشت دوباره دین و مذهب به عرصه سیاست بود. البته این رویکرد مختص جهان اسلام نبود، بلکه اندیشه‌ای مطرح از جانب فلاسفه غرب بود، اما در جهان اسلام، امکان نمود آن بیشتر بود، زیرا انقلاب‌های بیداری اسلامی (بهار عربی) امکان بازگشت عملی اسلام گرایان به دنیای سیاست را مهیا ساخته بود. اقبال عمومی نیز، بستر این رویکرد را هموار کرده بود. (26)
بازگشت دین به عرصه سیاست که به «پست سکولاریسم» (27) مشهور شد، در جهان اسلام به دو صورت، «معنویت گرایانه، مسالمت جویانه» و «رادیکالیسم و خشونت طلبانه» بوده است. این دو رهیافت را باید در شرایط اجتماعی سرزمین انقلاب زده، فهم نمود. بی شک شرایط انقلابی، فرآیندهای خشونت گرایانه را از دو سوی حکومت و مردم رقم می‌زند. در این مسیر، پس از پیروزی انقلاب‌ها در بعضی از سرزمین‌های عربی، با تحقق اهداف انقلابی، پذیرش قانون و بازی دموکراتیک، بقای جریان‌های اسلام گرا در عرصه سیاست تضمین شد، اما در بعضی از سرزمین‌ها که انقلاب از خواست عمومی، عدول نموده، جنگ و خشونت، محملی برای نمود جریان سلفی تکفیری شده است. حال با بررسی شرایط اجتماعی و سیاسی، چگونگی نمود دو جریان مسالمت آمیز و خشونت گرایانه اسلامی را مورد کنکاش قرار می‌دهیم. (28)

جریان سلفی مسالمت جو در عرصه سیاست:

پس از پیروزی انقلاب‌های بیداری اسلامی در تونس و مصر، جریان‌های سلفی که پیش از این در حاشیه قرار داشتند، زمینه فعالیت سیاسی در این جوامع را پیدا کردند. ذهنیت عمومی در جهان عرب به دلیل نگرش خشونت گرایانه نهادینه در این جریان، چندان اقبالی را بدان‌ها نشان نمی‌داد، اما آنان به دلیل هم یاری اجتماعی با طبقه محروم جامعه، پایگاه اجتماعی را برای خود در این طبقه تعریف کردند. تجربه دوره فعالیت خشونت آمیز، به نیکی این جریان را در شرایط آگاهی سیاسی و اجتماعی قرار داده است، به صورتی که جامعه با رویکرد خشونت گرایانه دینی، همراهی چندانی ندارد. لذا برای جلب افکار عمومی ناگزیر از بازی در زمین دموکراسی هستند. تفسیر ایدئولوژیک این جریان از داده‌های غربی چون دموکراسی، هم دلانه نیست، زیرا غرب و دستاوردهای بشری آن از جانب این جریان، مورد دانسته می‌شود. از این رو پذیرش این مبنا برای فعالیت سیاسی جریان سلفی در عصر جدید با دشواری‌های ایدئولوژیک همراه خواهد بود. (29)
در نوشته‌های اندیشمندان این جریان، طیف وسیعی از آرا وجود دارد که در حکمِ گمراهی و کفر تلّقی می‌شود. تمدّن غربی و دستاوردهای ذهنی و عینی و عقاید شیعه، در این بستر قرار دارند. حال برای ورود به بازی دموکراسی نیاز به توجیه ایدئولوژیک بود. از این رو در نوشته‌های آنان به این نکته اشاره شد که تجربه‌های تاریخی به نیکی نشان می‌دهد. کاربرد خشونت و نیز بهره گیری از رهیافت تحمیل در جامعه، جریان را منزوی می‌کند. این فرآیند انزوا بود که حکومت را در مسیر سرکوب جریان سلفی موفق ساخت. جریان غالب سلفی در مواجهه با دموکراسی به عنوان پدیده‌ای سیاسی، آن را وارداتی از سرزمین‌های کافر و در تضاد با اسلام تلقی می‌کنند. لذا تمام فرآیندهایی که در عرصه سیاسی بر روش‌هایی چون تحزّب، تکثرگرایی و رواداری استوار شده را رد می‌کنند.
بر این اساس راه صحیح برای تأثیرگذاری اجتماعی، کسب مشروعیت و مقبولیت عمومی است. این رهیافت نیز تنها از طریق فعالیت مسالمت آمیز حاصل می‌شود. تحقق حکومت اسلامی که احکام دین را به اجرا درآورد، غایت این جریان است که این نیز جز با اقبال عمومی محقق نمی‌شود. امروز که جامعه استفاده از ابزارهای غربی را در دستور کار خود قرار داده، ما نیز برای هدفی بزرگ تر باید بدان تن دردهیم. آن گاه که مشروعیت مردمی از طریق اقبال عمومی در انتخابات حاصل شد، اسلام و شیوه‌های آن را باید در عمل به اجرا درآورد.
در رویارویی با این دیدگاه، جریان سلفی به دو دسته تقسیم شدند: عده‌ای به صورت مبنایی عمل سیاسی را رد می‌کند و وظیفه تبلیغ و هم یاری مسلمانان را برای خود تعریف می‌کنند. در مقابل گروه دیگر، گزینش گرایی را در دستور کار خود قرار می‌دهند. یعنی در میان داده‌ها، خوب و در نهایت خوب ترین را باید انتخاب می‌نمایند. در این چارچوب، سلفی‌ها با انقلاب مردمی بیداری اسلامی همراهی نکردند، بلکه پس از پیروزی و با تغییر در استراتژی عمل سیاسی خود، بدان گرویدند. تغییر در استراتژی، تحوّل بنیادین را در گفتمان حاکم بر این جریان رقم زد. توجه به مفهوم دولت و ساختار آن، همان تحوّل گفتمان این جریان بود، زیرا وقتی سلفی‌ها غایت تشکیل حکومت اسلامی را در سر دارند، باید به این مفاهیم توجه نمایند و از طریق فرآیند نظام مند، بدان نایل شوند. اقدام خشونت آمیز علیه ساختار، به ناگزیر دامن آن‌ها را در عرصه برسانی حکومت اسلامی خواهد گرفت. (30)
جریان سلفی با استفاده از فرصتی که دموکراسی در فرآیند انتخابات به آن‌ها داد، بسیاری از نیروهای خود را به درون پارلمان قانون اساسی فرستادند و از این مجال در تصویب قوانین و تطبیق آن با رهیافت اسلامی بهره‌های فراوانی بردند. این شیوه مورد استفاده در مصر، اقبال بسیاری از جانب دیگر سلفی‌های سرزمین‌های عربی را به همراه داشت. لذا اگر در گذشته ورود به عرصه تغییرات بنیادین چون پذیرش عمل سیاسی و تحزّب را بی فایده می‌دانستند، امروز با کسب موفقیت، گرایش به آن را مفیدتر از به کارگیری ساختارهای نظامی برای جنگ‌های نامنظم می‌دانند. پذیرش این مبنا که هر تغییر و تحوّلی در جامعه باید از طریق فرایند دموکراتیک سیاسی باشد، موفقیتی بزرگ است.

جریان سلفی خشونت گرا در عرصه سیاست:

جریان سلفی - همان گونه که ذکر شد - در مقطعی از تاریخ تکوین خود، بر پایه حمایت‌های مالی کشورهایی چون عربستان و سازمان‌های اطلاعاتی غرب، ساختارهای نظامی پیدا کردند. این حمایت هیچ گاه از این جریان قطع نشد، بلکه در مقاطع تاریخی گوناگون فرآیندی صعودی و نزولی داشته است. در جریان انقلاب‌های بیداری اسلامی در کشورهای عربی، بخشی از این جریان، تن به بازی دموکراتیک داد، اما در سوریه این جریان مسیر تاریخی گذشته خود را با شدت ایدئولوژیک بیشتر، ظهور داد. (31)
سوریه در میان کشورهای عربی به دلیل رویکرد مقاومت در برابر اسرائیل از جایگاه راهبردی مهمی برخوردار بود. هم چنین حکومت این کشور به دلیل برخورداری از حمایت از علوی‌ها، از آلمان‌های شیعی در راهبرد مقاومت خود بهره می‌گیرد. لذا جبهه مقاومت شیعه مرکب از ایران، سوریه و حزب الله لبنان و نیز تا حدودی حکومت عراق در این منطقه شکل گرفته است. در کنار این جبهه، روسیه و چین نیز به دلیل منافع اقتصادی و راهبردی سیاسی حضور دارند.
این جبهه همواره از جانب غرب مورد هجمه‌های گوناگون قرار می‌گرفت. پس از سقوط صدام حسین در عراق و روی کارآمدن دولت با گرایش شیعی، خطر امپراتوری شیعه بر مدار «هلال خصیب» از سوی عربستان و کشورهای عربی منطقه مطرح شد. عربستان که به لحاظ ایدئولوژیک با جریان مقاومت در تضاد بود، بیش از همه به این توهم دامن می‌زد. جریان وهابیت که تئوریزه شده اندیشه‌های ابن تیمیه حرّانی است، همواره شیعه را انحرافی از اسلام و بر ساخته ذهن عبدالله بن سباء یهودی تلقی می‌کند. بر این اساس ایران به دلیل اکثریت شیعی آن مورد بی مهری عربستان قرار دارد. اوج این رویکرد به ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی است که همیشه سیاست‌های خود و دیگر کشورهای عربی منطقه را بر ترس از توسعه طلبی شیعی ایران بنا می‌نهد. بی شک دولت‌های غربی در شکل گیری وحشت از اسلام شیعی بی تأثیر نبودند. این سیاست در جهت حفظ امنیت اسرائیل، نیز دامن زده می‌شود. (32)
عربستان که منشأ جریان سلفی جهادی در منطقه محسوب می‌شود، در جریان اعتراض‌های مسالمت آمیز مردمی که مسئله‌ای داخلی بود، با تزریق نیرو و اسلحه وارد فازی جدید در سیاست منطقه‌ای شد. جریان مقاومت در منطقه همواره از جانب دولت‌های عربی با اتهام کارشکنی در فرآیند صلح فلسطین و اسرائیل مواجه بود. در این اتهام، سوریه و حزب الله دو نیروی اصلی مدنظر بودند. سوریه سرزمین‌های خود را در اشغال اسرائیل می‌دید و حزب الله نیز با مقاومت در مقابل زیاده خواهی‌ها و تجاوزات اسرائیل، راهبرد جدیدی را برای جهان عرب به ارمغان آورده بود. این رویکرد جدیدی در مقابل روش‌های دولت‌های عرب بود. استقبال عمومی از مقاومت حزب الله، دولت‌های عربی را در افکار عمومی عربی مورد انتقاد و چالش قرار داده بود. اکنون که سوریه دچار مسئله‌ای درونی شده بود، بهترین فرصت ضربه زدن به دولت سوریه بود. هم چنین بلوک مقاومت، که متشکل از خط شیعی ایران، سوریه، حزب الله و تا حدودی حکومت عراق بود، در این فرآیند شکست می‌خوردند. (33)
در این مسیر دولت‌هایی چون عربستان به نیکی می‌دانستند دخالت در این فرآیند، چه بسا پیامدهای ناگواری برای آنان خواهد داشت، زیرا دولت عربستان به دلیل شکاف‌های اجتماعی و سیاسی درونی خود، با چالش‌های بسیاری رو به رو است. این دخالت، توجه مخالفان داخلی به بیرون را توجیه می‌نمود. از این رو در این فرآیند از پتانسیل جریان سلفی و علمای آن در شهر مدینه و دانشگاه ام القراء بهره بردند. اتهام دخالت ایران در سرکوب معترضان، علمای سلفی جهادی را علیه شیعیان تحریک کرد. این جریان که از لحاظ ایدئولوژیک با تفکر شیعی مشکل داشتند، اکنون فرصت رویارویی و جنگ علنی را با آنان یافته بودند. لذا در مقام اول با صدور فتواهای علنی، شیعه را کافران منحرف از دین اسلام خطاب کردند و سپس حوادث سوریه را جنگ علنی شیعه با سنی‌ها قلمداد کردند. و بر این اساس علیه شیعیان اعلام جهاد کردند. از تمام نیروهای مؤمن تقاضا شد، که به جنگ مقدس علیه شیعیان در سوریه بپیوندند. این فتوا، مبارزه‌ی مسالمت آمیز مردم سوریه که امری داخلی بود را از مسیر اصلی خود خارج و به جنگ تمام عیار تبدیل ساخت. در این فتوا، میدان جنگ فقط سوریه نبود، بلکه تمام سرزمین‌های اسلامی که شیعیان در آن تردد می‌کنند، محلی برای جنگ تلقی شد. مسائل و مشکلات عراق و فعالیت‌های تروریستی در استان سیستان و بلوچستان ایران، نمونه‌ای از عرصه جنگ تلقی می‌شد.
می‌دانستند، در جهت علمای سلفی جهادی، چون این نبرد را طولانی و مشکل ایستادگی نیروهای جهادی خود، از صدور فتواهایی چون «جهاد نکاح» نیز ابایی نداشتند. در این میان شیخ یوسف القرضاوی مفتی مصری متمایل به اخوان، در این جریان به سوی سلفی‌های جهادی گرایش یافته، نقش به سزایی را ایفا نمود. فتوای جهاد در ابتدا از جانب وی صادر شد و عرصه جنگ داخلی سوریه را میدان نزاع شیعه و سنی خواند. این مفتی که سال‌های زیادی را در کشور قطر اقامت دارد، این فتوا را تحت تأثیر سیاست خارجی قطر صادر نمود، زیرا اسلام گرایان اخوانی هیچ گاه در مسیر تکوین فکری خود، به نزاع‌های فرقه گرایانه دامن نزده‌اند، اما دولت قطر همواره سیاست حمایت مالی از جریان‌های تندروی اسلامی را در دستور کار خود قرار داده است.
قطر کشور کوچکی در دریای خلیج فارس، امنیت خود و اعضای دیگر شورای همکاری خلیج فارس، را از ترس ایران، مورد تهدید می‌دید. لذا با دفاع و حمایت از سلفی‌های جهادی و تندرو، امنیت ملی خود را با وجود این جریان‌ها گره می‌زد. افتتاح دفتر طالبان در قطر نمونه‌ای از سیاست‌های حمایتی قطر از تندروهای اسلامی بود. شیخ یوسف القرضاوی نیز در این چارچوب، در بستر سیاسی حمایتی از سلفی‌ها، اقدام به صدور فتوای جهاد کرد. به تبع او نیز علمای دیگر أهل تسنّن در مدینه با او همراهی کردند و بلوک بندی با رویکرد ایدئولوژیک را در جهان اسلام شکل دادند. (34)
در مسیر درک و فهم شرایط حاکم بر کشورهای انقلاب زده‌ی عربی، غرب و یا عربستان هیچ کدام در پی مداخله تأثیرگذار منفی بر روند انقلاب نبودند و حتی با آرامش دیپلماتیک در حمایت از تغییر و تحوّل نیز گام برای داشتند. اما در مسئله سوریه بی هیچ درنگی، راه مو

عبارات مرتبط با این موضوع
کتاب‌شناسی تقریب خبرگزاری فارس اخوت و برادری زیر سایه اسلام، مدار و گستره وحدت اسلامی از لحاظ سیاسی پرسمان دانشجویی اندیشه ی سیاسیواکاوی حیات سیاسی امام رضاع و بررسی شاخص‌های سیاسی حاکم در عصر آن امام همام،نقشه جدیدترین خبرهای استان سیستان و بلوچستان خبر …مدیرکل سازمان بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان گفت بندر شهیدبهشتی با داشتن مدیریت حوزه علمیه استان قم اخبار موضوعاتی را که …با توجه به اینکه تاکنون بیش از موضوع اخذ شده در اداره مدارک علمی حوزه علمیه استان کتاب‌شناسی تقریب خبرگزاری فارس اخوت و برادری زیر سایه اسلام، مدار و گستره وحدت اسلامی از لحاظ سیاسی، معرفی پرسمان دانشجویی اندیشه ی سیاسی واکاوی حیات سیاسی امام رضاع و بررسی شاخص‌های سیاسی حاکم در عصر آن امام همام،نقشه راهی جدیدترین خبرهای استان سیستان و بلوچستان خبر فارسی مدیرکل سازمان بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان گفت بندر شهیدبهشتی با داشتن کانال مدیریت حوزه علمیه استان قم اخبار موضوعاتی را که شما نمی با توجه به اینکه تاکنون بیش از موضوع اخذ شده در اداره مدارک علمی حوزه علمیه استان قم به

گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کند

[ad_1]

پس از اعلام گوگل مبنی بر برخورد با اپلیکیشن‌هایی که آمار نصب تقلبی دارند، این کمپانی امروز اعلام کرده است بررسی‌های تقلبی را نیز از سطح پلی استور حذف می‌کند.

در حال حاضر اپلیکیشن‌های بسیاری در پلی استور وجود دارد. همین امر باعث می‌شود در انتخاب گزینه مناسب مردد شویم. بسیاری از کاربران در این شرایط برای انتخاب اپلیکیشن مناسب بررسی‌ها و نظرات کاربران دیگر را مطالعه می‌کنند.

همین امر باعث شده است بعضی از توسعه‌دهندگان اپلیکیشن برای فروش محصولشان اقدام به ثبت بررسی‌ها و نظرات تقلبی کنند. این کار به حدی شایع شده که در نهایت گوگل نیز نسبت به آن واکنش نشان داده است.

به نظر می‌رسد در آینده‌ای نزدیک‌ شاهد حذف بررسی‌ها و امتیازات تقلبی از گوگل پلی استور خواهیم بود. این کمپانی امروز اعلام کرده است قصد دارد با اعمال تغییراتی، بتواند چنین بررسی‌هایی را بیابد.

چند هفته پیش گوگل اعلام کرد قصد دارد با اپلیکیشن‌هایی که با تقلب میزان آمار نصب برنامه را افزایش داده‌اند، برخورد کند. امروز هم گوگل گفته است قصد دارد بررسی‌های تقلبی یا بررسی‌های افرادی را که بابت ثبت آن‌ها پول دریافت کرده‌اند، از پلی استور حذف کند. البته این کمپانی اعلام نکرده است چگونه می‌خواهد این بررسی‌ها را شناسایی و حذف کند.

گوگل همچنین به این موضوع اشاره کرده است که هرکدام‌ از اپلیکیشن‌های اندروید موجود در پلی استور باید قوانین را رعایت کنند. بنابراین تمام بررسی‌های موجود در پلی استور باید توسط کاربران واقعی نوشته شده باشند که اپلیکیشن را نصب و استفاده کرده‌اند.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کند …گوگل اعلام کرده است قصد دارد بررسی های تقلبی را از سطح پلی استور حذف کند این کمپانی در گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کند پس از مشاهده متن کامل خبر در پایگاه خبری ایسکانیوز گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کندگوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کند اخبار فارسی گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کند …گوگلبررسیهایتقلبیراازپلیگوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کند رضا بیگدلی گوگل گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کند …جهت استفاده بهتر از بخش نرم افزارهای موبایل از اینجا اپلیکیشن سافت گذر را های گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کنددر حال حاضر اپلیکیشن‌های بسیاری در پلی استور وجود دارد همین امر باعث می‌شود در گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می کند …پس از اعلام گوگل مبنی بر برخورد با اپلیکیشن هایی که آمار نصب تقلبی دارند، این کمپانی گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کند …پنجشنبه، آذرماه گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می‌کندگوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می کند پس از …پس از اعلام گوگل مبنی بر برخورد با اپلیکیشن هایی که آمار نصب تقلبی دارند، این کمپانی گوگل بررسی های تقلبی را از پلی استور حذف می کند …پس از اعلام گوگل مبنی بر برخورد با اپلیکیشن هایی که آمار نصب تقلبی دارند، این کمپانی گوگل زومیت گوگل کمپانی بزرگ امریکایی صاحب بزرگ ترین موتور جستجوی دنیا و سیستم عامل اندروید و گوشی هواوی زومیت پنجشنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۵ هایلایت ۱۳۷ از تغییر نام تاچ ویز به تا ورود به حلقه های زحل ترفندهای موبایل، دنیای موبایل، تبلت،ترفند موبایل کامپیوتر سرچ کردن در گوگل هم عوارض دارد کانال تلگرام آکاایران لیست تمام بازی‌ های جدید پلی پول نیوز مانند بسیار از پروژه های قبلی منصوری، این بار هم رنگ مشکی برای پروژه انتخاب شده است دانلود کیبورد عالی از نوشتن دیدگاه های غیر مرتبط با پست جدا خودداری کنید ؛ پرسش های غیرمرتبط را در انجمن مطرح مجله اینترنتی برترین ها پورتال خبری و سبک زندگی علیرضا حیدری، فنی ترین کشتی گیر سال جهان در کراسنوبارسک روسیه، رقیب سال های متوالی الدار پایگاه خبری جماران امام خمینی انقلاب اسلامی آزادی درصد از حلب توسط ارتش سوریهخروج بیش از هزار غیرنظامی دیگر خبرهای فناوری و ارتباطات خبر فارسی به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری میزان به نقل از گجت نیوز، دوربین های خود را آماده کنید دانلود بازی فیفا برای نسخه نهایی بازی فیفا را می توانید با کرک سالم و آموزش نصب کامل نسخه با لینک مستقیم هک بازی کلش آف کلنز خیال یا واقعیت؟ گجت نیوز هک بازی کلش آف کلنز خیال یا واقعیت؟ ۱۶۲ دیدگاه ارسال شده توسط ناهید سادات ریاحی ۱۰ دی ۹۳