وای از زمان پیری، اگر دستم نگیری

جام جم سرا:

این روزها بابا‌بزرگ خیلی غرغرو شده و می‌گوید: باید وقتی جوان​تر بودی یک زن جدید می‌گرفتم. آن‌وقت توی این سن و سال به این فلاکت نمی‌افتادم.

اما عمو برعکس بابا‌بزرگ بیمار و ناتوان است.

او که 65 سال دارد، ده سال است که دیگر مثل قبل نیست. زن‌عمو ده سال است که دارد او را‌ تر و خشک می‌کند. او که فلج شده هر روز نیاز به تمیز کاری دارد. گاهی دخترش به مادرش کمک می‌کند، اما زن‌عمو اغلب برای کارهای خانه و پرستاری از همسرش تنهاست.

او خیلی خسته است، ولی هیچ وقت جلوی عمو غر نمی‌زند.

سالمندان پرستار، پرستاران سالمند

فاصله سنی زیاد ​ زن و مرد سبب شده تا زنان گاه بعد از سنین میانسالی سال‌ها پرستاری از همسر خود را عهده‌دار شوند.

زنان مراقبت از سالمندان دیگری را نیز به عهده دارند. این سالمندان گاه مادر، مادرشوهر، پدر و پدرشوهر این بانوان هستند و وقتی هنوز از پرستاری این افراد فارغ نشده‌اند، همسرشان نیز به سنی می‌رسد که نیاز به مراقبت و پرستاری دارد.

گاه ازدواج دوم با فاصله سنی بسیار زیاد تری صورت می‌گیرد چنان‌که همسر دوم با فاصله سنی 20 تا 30 سال به عقد مردی که میانسالی را پشت سر گذاشته ​ درمی‌آید.

چنین فاصله سنی، زن را بزودی به پرستاری دائمی تبدیل می‌کند که حتی وقتی خود نیاز به پرستاری و مراقبت دارد، کسی نیست به او کمک کند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهد در میزان مراقبت از یک سالمند، سابقه همزیستی با سالمند و کیفیت ارتباطات مثبت بین‌فردی از عوامل مهم هستند که موجب تسهیل فرآیند مراقبت می‌شوند.

مراقبتی سخت، اما میسر

وقتی روزهای خوش زندگی به آخر می‌رسد و روزهای سخت در پیش است، وقتی قرار است در کنار هم بودن تنها به معنای سبک‌کردن بار خستگی و رنجوری یکدیگر و مراقبت تا زمان جدایی باشد، بار زندگی یکی چون چمدانی سنگین بر دوش دیگری لنگر می‌اندازد.

این بار سنگین را نمی‌توان بر دوش کشید مگر در شبکه‌ای از حمایت افراد خانواده و اطرافیان.

سهیلا که از مادر خود مراقبت می‌کند بانویی پنج و هشت ساله است و مادرش 83 سال دارد. او اغلب اوقات از سفرهای جمعی در کنار خانواده دور می‌ماند.

سهیلا می‌گوید: کاش گاهی بعضی از اعضای دیگر خانواده مثل عروس‌ها به جای من مراقب مادر بودند تا من هم​ خستگی در می‌کردم. او می‌گوید: حتی اگر مراکز مراقبتی قابل اطمینانی که هزینه سنگینی بر خانواده تحمیل نمی‌کنند، وجود داشت می‌توانست تا حد زیادی به تجدید قوای کسانی مثل من کمک کند.

پژوهشی با عنوان عوامل تسهیل‌گر و بازدارنده مراقبت خانوادگی از سالمندان آسیب‌پذیر در منزل که توسط دکتر منصوره یادآور نیکروش، دکتر فاطمه دباغی و دکتر فرحناز محمدی صورت گرفته ​ نشان می‌دهد ساختار و شبکه حمایتی قوی‌تر در خانواده به زنان مراقب در یافتن نقطه تعادل در ایفای نقش‌های مختلف زندگی کمک می‌کند.

زنانی که از حمایت مالی و روانی دیگر فرزندان فرد سالمند، برخوردار هستند، زندگی متعادل‌تری را تجربه می‌کنند.

​ آرامش درونی

مریم، بانوی چهل و هشت ساله و شاغل است که از مادر خود نیز مراقبت می‌کند. او می‌گوید: وقتی که همسرم با من احساس همدردی نمی‌کرد استرس زیادی داشتم. او مرا بازخواست می‌کرد که زندگی‌ام را رها می‌کنم، یا کار می‌کنم یا پرستاری.

او هرگز با من همدلی نمی‌کرد تا این که پدر خودش بیمار شد و مدتی طولانی بستری بود و متوجه شد که انسان در این شرایط چقدر به مراقبت فرزندانش نیاز دارد.

از آن پس او دیگر مرا برای مراقبت از مادرم توبیخ نمی‌کند، بلکه می‌گوید، تا وقتی والدین زنده‌اند باید جبران خوبی‌هایشان را بکنیم چون وقتی از دست رفتند دیگر همه چیز از دست رفته و فرصتی نمی‌ماند.

پژوهش دکتر منصوره یادآور و همکارانش نشان می‌دهد زنان متاهل بویژه آنانی که از سوی فرزندان و همسران خود مورد تقدیر و تشویق قرار می‌گرفتند، ​ خود را در فرآیند مراقبت موفق‌تر می‌دانستند.

حق فرزندی برای همه

مراقبت از والدین بیمار حقی است که والدین بر گردن همه فرزندان دارند و تنها گذاشتن یکی فقط به خاطر این‌که حس مسئولیت بیشتری دارد، کاری غیر اخلاقی است.

پژوهش‌های دکتر فاطمه دباغی و همکارانش نشان داده است ​در خانواده‌هایی که کمک و مشارکت فعال دیگر خواهران و برادران در همه ابعاد مراقبتی وجود دارد​، مراقب با بار و فشار کمتری روبه‌روست. یافته‌های مطالعات مشابه نیز نشان داد​ میزان حمایت اجتماعی مراقب، درجه نزدیکی و صمیمیت مراقب و سالمند، دسترسی به منابع و انواع حمایت رسمی و غیررسمی موجود در سطح جامعه بر مراقبت از سالمندان موثر است.

زیرساخت‌های مراقبتی

سمیرا می‌گوید: مادرم بازنشسته آموزش و پرورش است و یک عمر از بچه‌های مردم مراقبت کرده و آنها را آموزش داده است. الان جامعه چه حقی به گردن او دارد؟ما کارمندان همیشه حق بیمه خود را بهتر از هر کسی پرداخت کرده‌ایم، اما بیمه‌ها به ما چه می‌دهند؟

مادرم سال‌هاست زمینگیر شده و من تنها کسی هستم که از او مراقبت می‌کنم بدون این‌که دولت ریالی به ما کمک کند یا مرکزی برای حمایت و مراقبت از این افراد وجود داشته باشد.

پژوهشگران دوران سالمندی معتقدند: خلأ قوانین و سیستم‌های حمایتی رسمی و دولتی برای سالمندان و خانواده‌های آنان بویژه در دسترس نبودن مراکز کارآمد و مجهز به امکانات و کارمندان متخصص در حوزه بهداشت و سلامت سالمندان به تجربه صعوبت بیشتر در طول ارائه مراقبت به سالمندان آسیب‌پذیر منجر می‌شود.

نزدیکی محل زندگی مراقب با سالمند، ثبات اقتصادی خانواده، دسترسی به مراکز مراقبت روزانه و افراد حرفه‌ای مراقبت‌کننده، از عوامل موثر در فرآیند مراقبت از سالمندان به شمار می‌آیند.

با وجود تمام موانع و مشکلات، تحقیقات نشان می‌دهد که عمده حمایت‌های سالمندان از سوی خانواده و سیستم‌های غیررسمی تامین می‌شود.

بیشتر زنانی که در این پژوهش شرکت کردند، باور داشتند مراقبت از سالمند یک نقش زنانه است، اما زنان در جامعه کنونی به خاطر داشتن نقش‌های مختلف همزمان با ارائه مراقبت، نیاز بیشتری برای حمایت و کمک رسمی و غیررسمی در خود احساس می‌کنند. بخصوص که تعداد زیادی از بانوانی که از سالمندان مراقبت می‌کنند خود مراحل میانسالی و سالمندی را می‌گذرانند.(ماندانا ملاعلی/ضمیمه چاردیواری)

وای از زمان پیری، اگر دستم نگیری

جام جم سرا:

این روزها بابا‌بزرگ خیلی غرغرو شده و می‌گوید: باید وقتی جوان​تر بودی یک زن جدید می‌گرفتم. آن‌وقت توی این سن و سال به این فلاکت نمی‌افتادم.

اما عمو برعکس بابا‌بزرگ بیمار و ناتوان است.

او که 65 سال دارد، ده سال است که دیگر مثل قبل نیست. زن‌عمو ده سال است که دارد او را‌ تر و خشک می‌کند. او که فلج شده هر روز نیاز به تمیز کاری دارد. گاهی دخترش به مادرش کمک می‌کند، اما زن‌عمو اغلب برای کارهای خانه و پرستاری از همسرش تنهاست.

او خیلی خسته است، ولی هیچ وقت جلوی عمو غر نمی‌زند.

سالمندان پرستار، پرستاران سالمند

فاصله سنی زیاد ​ زن و مرد سبب شده تا زنان گاه بعد از سنین میانسالی سال‌ها پرستاری از همسر خود را عهده‌دار شوند.

زنان مراقبت از سالمندان دیگری را نیز به عهده دارند. این سالمندان گاه مادر، مادرشوهر، پدر و پدرشوهر این بانوان هستند و وقتی هنوز از پرستاری این افراد فارغ نشده‌اند، همسرشان نیز به سنی می‌رسد که نیاز به مراقبت و پرستاری دارد.

گاه ازدواج دوم با فاصله سنی بسیار زیاد تری صورت می‌گیرد چنان‌که همسر دوم با فاصله سنی 20 تا 30 سال به عقد مردی که میانسالی را پشت سر گذاشته ​ درمی‌آید.

چنین فاصله سنی، زن را بزودی به پرستاری دائمی تبدیل می‌کند که حتی وقتی خود نیاز به پرستاری و مراقبت دارد، کسی نیست به او کمک کند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهد در میزان مراقبت از یک سالمند، سابقه همزیستی با سالمند و کیفیت ارتباطات مثبت بین‌فردی از عوامل مهم هستند که موجب تسهیل فرآیند مراقبت می‌شوند.

مراقبتی سخت، اما میسر

وقتی روزهای خوش زندگی به آخر می‌رسد و روزهای سخت در پیش است، وقتی قرار است در کنار هم بودن تنها به معنای سبک‌کردن بار خستگی و رنجوری یکدیگر و مراقبت تا زمان جدایی باشد، بار زندگی یکی چون چمدانی سنگین بر دوش دیگری لنگر می‌اندازد.

این بار سنگین را نمی‌توان بر دوش کشید مگر در شبکه‌ای از حمایت افراد خانواده و اطرافیان.

سهیلا که از مادر خود مراقبت می‌کند بانویی پنج و هشت ساله است و مادرش 83 سال دارد. او اغلب اوقات از سفرهای جمعی در کنار خانواده دور می‌ماند.

سهیلا می‌گوید: کاش گاهی بعضی از اعضای دیگر خانواده مثل عروس‌ها به جای من مراقب مادر بودند تا من هم​ خستگی در می‌کردم. او می‌گوید: حتی اگر مراکز مراقبتی قابل اطمینانی که هزینه سنگینی بر خانواده تحمیل نمی‌کنند، وجود داشت می‌توانست تا حد زیادی به تجدید قوای کسانی مثل من کمک کند.

پژوهشی با عنوان عوامل تسهیل‌گر و بازدارنده مراقبت خانوادگی از سالمندان آسیب‌پذیر در منزل که توسط دکتر منصوره یادآور نیکروش، دکتر فاطمه دباغی و دکتر فرحناز محمدی صورت گرفته ​ نشان می‌دهد ساختار و شبکه حمایتی قوی‌تر در خانواده به زنان مراقب در یافتن نقطه تعادل در ایفای نقش‌های مختلف زندگی کمک می‌کند.

زنانی که از حمایت مالی و روانی دیگر فرزندان فرد سالمند، برخوردار هستند، زندگی متعادل‌تری را تجربه می‌کنند.

​ آرامش درونی

مریم، بانوی چهل و هشت ساله و شاغل است که از مادر خود نیز مراقبت می‌کند. او می‌گوید: وقتی که همسرم با من احساس همدردی نمی‌کرد استرس زیادی داشتم. او مرا بازخواست می‌کرد که زندگی‌ام را رها می‌کنم، یا کار می‌کنم یا پرستاری.

او هرگز با من همدلی نمی‌کرد تا این که پدر خودش بیمار شد و مدتی طولانی بستری بود و متوجه شد که انسان در این شرایط چقدر به مراقبت فرزندانش نیاز دارد.

از آن پس او دیگر مرا برای مراقبت از مادرم توبیخ نمی‌کند، بلکه می‌گوید، تا وقتی والدین زنده‌اند باید جبران خوبی‌هایشان را بکنیم چون وقتی از دست رفتند دیگر همه چیز از دست رفته و فرصتی نمی‌ماند.

پژوهش دکتر منصوره یادآور و همکارانش نشان می‌دهد زنان متاهل بویژه آنانی که از سوی فرزندان و همسران خود مورد تقدیر و تشویق قرار می‌گرفتند، ​ خود را در فرآیند مراقبت موفق‌تر می‌دانستند.

حق فرزندی برای همه

مراقبت از والدین بیمار حقی است که والدین بر گردن همه فرزندان دارند و تنها گذاشتن یکی فقط به خاطر این‌که حس مسئولیت بیشتری دارد، کاری غیر اخلاقی است.

پژوهش‌های دکتر فاطمه دباغی و همکارانش نشان داده است ​در خانواده‌هایی که کمک و مشارکت فعال دیگر خواهران و برادران در همه ابعاد مراقبتی وجود دارد​، مراقب با بار و فشار کمتری روبه‌روست. یافته‌های مطالعات مشابه نیز نشان داد​ میزان حمایت اجتماعی مراقب، درجه نزدیکی و صمیمیت مراقب و سالمند، دسترسی به منابع و انواع حمایت رسمی و غیررسمی موجود در سطح جامعه بر مراقبت از سالمندان موثر است.

زیرساخت‌های مراقبتی

سمیرا می‌گوید: مادرم بازنشسته آموزش و پرورش است و یک عمر از بچه‌های مردم مراقبت کرده و آنها را آموزش داده است. الان جامعه چه حقی به گردن او دارد؟ما کارمندان همیشه حق بیمه خود را بهتر از هر کسی پرداخت کرده‌ایم، اما بیمه‌ها به ما چه می‌دهند؟

مادرم سال‌هاست زمینگیر شده و من تنها کسی هستم که از او مراقبت می‌کنم بدون این‌که دولت ریالی به ما کمک کند یا مرکزی برای حمایت و مراقبت از این افراد وجود داشته باشد.

پژوهشگران دوران سالمندی معتقدند: خلأ قوانین و سیستم‌های حمایتی رسمی و دولتی برای سالمندان و خانواده‌های آنان بویژه در دسترس نبودن مراکز کارآمد و مجهز به امکانات و کارمندان متخصص در حوزه بهداشت و سلامت سالمندان به تجربه صعوبت بیشتر در طول ارائه مراقبت به سالمندان آسیب‌پذیر منجر می‌شود.

نزدیکی محل زندگی مراقب با سالمند، ثبات اقتصادی خانواده، دسترسی به مراکز مراقبت روزانه و افراد حرفه‌ای مراقبت‌کننده، از عوامل موثر در فرآیند مراقبت از سالمندان به شمار می‌آیند.

با وجود تمام موانع و مشکلات، تحقیقات نشان می‌دهد که عمده حمایت‌های سالمندان از سوی خانواده و سیستم‌های غیررسمی تامین می‌شود.

بیشتر زنانی که در این پژوهش شرکت کردند، باور داشتند مراقبت از سالمند یک نقش زنانه است، اما زنان در جامعه کنونی به خاطر داشتن نقش‌های مختلف همزمان با ارائه مراقبت، نیاز بیشتری برای حمایت و کمک رسمی و غیررسمی در خود احساس می‌کنند. بخصوص که تعداد زیادی از بانوانی که از سالمندان مراقبت می‌کنند خود مراحل میانسالی و سالمندی را می‌گذرانند.(ماندانا ملاعلی/ضمیمه چاردیواری)

پوشش زنان در گذر زمان |مجموعه عکس|

جام جم سرا:
نرگس معدنی‌پور در مراسم گشایش این نمایشگاه افزود: پوشش زنان ایرانی نشان دهنده هویت ملی ما ایرانیان است. وجود هنرمندانی در بین بانوان که با شور و انگیزه در پی نشان دادن تمدن و هویت زن ایرانی هستند، باعث افتخار است.
وی افزود: باید هنر زن ایرانی را به رخ جهانیان بکشیم. زنان ایرانی توانمندی‌ها و قابلیت‌های بسیاری دارند که باید آن‌ها در قالب‌های مختلف از جمله برپایی نمایشگاه، جشنواره به معرض نمایش بگذاریم و زن مسلمان ایرانی را معرفی کنند.

به گفته معدنی‌پور، زنان ما از دیرباز دارای این هویت ملی و باشکوه بودند و زن مسلمان ایرانی معاصر این فرهنگ را شناخته و شناسایی کرده است و امیدوارم این نمایشگاه در کشورهای خارجی و کشورهای اسلامی هم برگزار شود.

تلاش برای برگزاری نمایشگاه پوشش زنان ایران در نیویورک

در ادامه این مراسم که در برج میلاد تهران برگزار شد، فرزاد هوشیار پارسیان مدیرعامل برج گفت: در برج میلاد تهران بدنبال اتفاقات فاخر ایرانی و اسلامی هستیم، چراکه قرار است این برج تا ۴۰۰ سال دیگر به عنوان یادمان ملی در پایتخت به یادگار بماند و قطعاً اتفاقات فاخردر این برج می‌تواند به معرفی فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی در دنیا کمک کند.
وی افزود: لباس معرف هویت و تمدن یک ملت است. لباس زنان ایرانی در گذر زمان از دوران هخامنشیان تا دوره معاصر نشان دهنده تمدن بزرگ ایرانیان و توجه ویژه آن‌ها به نوع پوشش بوده است. تمدن تاریخی ایران همانند تمدن‌های ۴۰۰ ساله اخیر نیست که مدعی کدخدایی جهان را دارند.
وی ادامه داد: رایزنی‌ها و برنامه ریزی‌هایی در این زمینه در حال انجام است تا نمایشگاه قدیمی‌ترین طرح لباس زنان ایرانی را در نیویورک برپا کنیم.

همچنین نوش آفرین داوودی طراح قدیمی‌ترین طرح لباس ایرانی نیز در این مراسم گفت: در این نمایشگاه سعی کرده‌ایم پوشش، وقار و نجابت زنان را که بر خاسته از ذات پاک آسمانی آن‌ها است به نمایش بگذاریم.
وی افزود: یکی از ویژگی‌های لباس‌های زنان ایرانی در گذر زمان تنوع در طراحی و رنگ است که می‌توانیم با بکارگیری این دو ویژگی در طراحی لباس معاصر نیز نقش ویژه‌ای ایفا کنیم.
در پایان این مراسم از لباس دوره تاریخی هزاره سوم پیش از میلاد رونمایی شد که تصاویری از آن را در ادامه می‌بینید.(مهر)

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

بهترین و بد‌ترین زمان نوشیدن شیر

جام جم سرا:
اگر با مصرف شیر دچار نفخ و دل درد نمی‌شوید، بهترین زمان مصرف آن قبل از خواب است، زیرا در حین خواب، بدن این فرصت را دارد که کلسیم و پروتئین خود را از این ماده غذایی تامین کند. همچنین چون شیر حاوی تریپتوفان است به برقراری خوابی آرام و راحت کمک می‌کند.

البته مصرف یک واحد شیر (یک لیوان) در وعده صبحانه نیز توصیه می‌شود چون موجب رفع بی‌حالی، بی‌حوصلگی و عصبانیت می‌شود و مغز را برای یادگیری بیشتر و یادآوری آسان‌تر آماده کرده و چون کلسیم شیر از جذب آهن غذا جلوگیری می‌کند و صبحانه کمترین میزان آهن را دارد، مصرف شیر در این وعده مطلوب است، اما بد‌ترین زمان مصرف شیر در وعده ناهار است، چراکه جلوی اشت‌ها بخصوص اشتهای کودکان را می‌گیرد و از جذب آهن و روی محصولات گوشتی می‌کاهد.

به نقل از گفتار، در طب سنتی آمده است که افراد سالمند مبتلا به پوکی استخوان و آرتروز، بهتر است شیر را با دارچین میل کنند. دارچین سردی شیر را می‌گیرد و باعث افزایش جذب مواد مغذی شیر می‌شود. در ضمن ویتامین C موجود در میوه‌ها به جذب بهتر آهن و کلسیم شیر کمک می‌کند، بنابراین مصرف شیر همراه میوه‌های تازه پیشنهاد می‌شود.

هر لیوان شیر چند کالری دارد؟

هر لیوان شیر معادل ۲۴۰ گرم است و یک لیوان شیر بی‌چربی ۹۰ کالری، یک لیوان شیر کم چربی ۱۲۰ کالری و یک لیوان شیر پرچرب ۱۵۰ کالری انرژی تولید می‌کند. شیر به طور معمول هنگامی که از گاو، گوسفند، ش‌تر و بز دوشیده می‌شود، حاوی ۳/۵ درصد چربی است و شیرهایی با چربی بالا‌تر از ۲/۵ درصد پرچرب و پایین‌تر از آن کم چرب محسوب شده و به آن دسته از شیرهایی که بین ۰/۵ ـ ۰/۱ درصد چربی دارد، شیر خامه گرفته می‌گویند. شیرهای با ۱/۵ درصد چربی برای افرادی که تحرک کافی دارند، شیرهای ۲/۵ درصد برای کودکان و ورزشکاران و شیر خامه گرفته به دلیل نداشتن کلسترول برای مصرف روزانه مناسب است.

چند لیوان شیر بنوشیم؟

بهتر است در طول روز، کودکان زیر هفت سال ۱/۵ تا دو لیوان، پسر‌ها در سن بلوغ سه لیوان، دختر‌ها در همین سن ۲/۵ لیوان، افراد بالغ و سالمند دو لیوان و خانم‌های شیرده و باردار ۳/۵ تا چهار لیوان شیر در کنار مصرف سایر لبنیات بنوشند. برای آنکه کودک به نوشیدن شیر ترغیب شود بهتر است دو لیوان شیر را به چهار نصف لیوان تقسیم کرده و در فواصل معینی که بهتر است در میان وعده‌ها باشد به او بخورانید. شیری که به سوپ کودک افزوده می‌شود جزو واحد شیر محسوب می‌شود به شرطی که زیاد در غذا نجوشد و اواخر پخت به غذا افزوده شود. اگر طعم و بوی شیر برای خانم‌های باردار آزاردهنده است می‌توانند از شیر خشک استفاده کنند.

هشدار:

مصرف شیر و فرآورده های آن منجر به افزایش طول عمر، بازده جسمی و فکری بیشتر، کاهش بیماریهای عفونی و استخوانی و رشد مطلوب کودکان و نوجوانان می شود. مطالعات گسترده انجام شده توسط مراجع بین المللی و مراکز علمی دانشگاهی، نشان می دهد، بین مصرف سرانه محصولات شیری و طول عمر و کاهش سن از کار افتادگی، ارتباط مستقیم وجود دارد.

غرش مرگ: جدال زمین و زمان در توفان تهران |مجموعه عکس-1|

توفان در تهران 5 نفر را کشت و 30 نفر را زخمی کرد

دوشنبه 12 خرداد 1393 ساعت 21:36

توفان تهران یکباره آمد، شهر را برای لحظاتی در سیاهی فرو برد و همه چیز را به هم ریخت. تلخترین نتیجه آن هم مرگ غافلگیرانه چند شهروند تهرانی و مصدوم شدن دهها نفر بود. عکاسان نیز از این حادثه تصاویری تهیه کرده‌اند که جام جم سرا گزیده‌ای از آنها را در چند مرحله برابر دیدتان می‌گذارد؛ اولین مجموعه را در ادامه ببینید.

غرش مرگ: جدال زمین و زمان در توفان تهران |مجموعه عکس-2|

توفان در تهران 5 نفر را کشت و 30 نفر را زخمی کرد

دوشنبه 12 خرداد 1393 ساعت 22:02

توفان تهران یکباره آمد، شهر را برای لحظاتی در سیاهی فرو برد و همه چیز را به هم ریخت. تلخترین نتیجه آن هم مرگ غافلگیرانه چند شهروند تهرانی و مصدوم شدن دهها نفر بود. عکاسان نیز از این حادثه تصاویری تهیه کرده‌اند که جام جم سرا گزیده‌ای از آنها را در چند مرحله برابر دیدتان می‌گذارد؛ دومین مجموعه را در ادامه ببینید.

زمان توزیع کتاب‌های درسی اعلام شد

جام جم سرا: حجت الاسلام محی الدین بهرام محمدیان با اشاره به چاپ ۱۲۱۰ عنوان کتاب درسی و راهنمای معلم گفت: همچنین مقرر شد به منظور رفاه حال والدین و کاهش دغدغه دانش‌آموزان، کتاب‌های پایه اول ابتدایی در جشن شکوفه‌ها و پایه‌های دوم تا ششم در نخستین روز سال تحصیلی توسط مدارس توزیع شود.

وی تصریح کرد: به رغم افزایش قابل توجه قیمت کاغذ و خدمات چاپ، کتاب‌های درسی با استفاده از یارانه و امکانات چاپ وزارت آموزش و پرورش، افزایش قیمت چندانی نداشته است.

رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه یادگیری فقط منحصر به محیط مدرسه و کلاس نیست، تصریح کرد: خانواده، اجتماع و رسانه‌ها به ویژه صدا و سیما در این زمینه سهیم هستند و برای آنکه تعارضی بین آموزه‌های مدرسه و دیگر محیط‌های یادگیری ایجاد نشود، باید با توجه به راهبردهای سند تحول بنیادین بین آن‌ها هماهنگی و هم‌سویی برقرار شود. (شفاآنلاین)

زمان قطع آب پُرمصرف‌های تهرانی اعلام شد

جام جم سرا: محمد پرورش درباره تغییر برنامه اولیه پیش بینی شده در پایتخت برای قطع آب مشترکان پُرمصرف و تعیین مهلت یکماهه برای اصلاح الگوی مصرف که باعث ایجاد تصور عقب نشینی آبفا از موضع اولیه خود شده است گفت: ما از برنامه ریزی صورت گرفته عقب نشینی نکردیم و اگر پس از اتمام مهلت تعیین شده یکماهه که قبل از نیمه شهریورماه به پایان می رسد به موضوع قطع آب مشترکان پُرمصرف ورود نکنیم، به معنای عقب نشینی خواهد بود.وقتی یکنفر تخلفی را انجام می دهد ابتدا به صورت شفاهی و سپس کتبی به وی هشدار داده می شود و در مرحله بعد اقدامات بعدی انجام می شود.

پرورش با تاکید بر اینکه تاکنون کسی در تهران به این موضوع ورود پیدا نکرده است گفت: پس از اعلام برنامه قطع آب مشترکان پُرمصرف، تماس های فراوانی با آب و فاضلاب از سوی مردم برقرار شد و عنوان کردند که از این موضوع اطلاع نداشتد و ابراز نگرانی کردند.

این مقام مسئول در آبفای استان تهران بیان داشت: ما در حال حاضر، مشترکان با مصرف 50 مترمکعب در ماه زیاد داریم و برای اینکه بتوانیم یک زمانی را برای مشترکانی که بین 50 تا 200 مترمکعب در ماه آب مصرف می کنند در نظر بگیریم، بحث مهلت یکماهه مطرح شد. برای مشترکانی که ماهیانه بالای 200 مترمکعب آب مصرف می کنند دیگر نیاز به فرصت نبود و ما در این زمینه اقدام به قطع آب کردیم.

مدیرعامل آبفای استان تهران با بیان اینکه اینگونه مشترکان در منازل خود دارای فضای سبز هستند و استفاده‌های فراوانی از آب می برند اظهارداشت: درباره نحوه آبیاری فضای سبز شهر تهران نیز تاکنون چندین جلسه با مسئولان شهرداری برگزار کرده ایم و مباحث در حال نتیجه دادن است.(مهر)

کشف بهترین زمان کارکرد مغز در سالمندان

جام جم سرا: اندکی اشکال در حافظه می‌تواند حالت طبیعی پیری باشد. این تغییرات طبیعی را گاهی «فراموش‌کاری خوش‌خیم سالمندی» یا «اختلال حافظه وابسته به سن» می‌نامند. این تغییرات با توجه به شدت کمتر و عدم تداخل قابل ملاحظه در عملکرد اجتماعی و شغلی از دمانس یا زوال عقل مشخص می‌شود.

مشکلات روانی در افراد مسن، تفاوتی با افراد جوان‌تر ندارد، ولی بعضی از اختلالات روانپزشکی در سنین پیری شیوع بیشتری دارند.

به‌طورکلی در روند افزایش سن، مغز آدمی دچار برخی تغییرات ساختاری می‌شود که می‌توان از این میان به کاهش وزن مغز، کاهش استطاله‌های عصبی، از دست رفتن انتخابی سلول‌ها، تشکیل پلاک(مانع) و بروز ایسکمی(کاهش خون‌رسانی) در نواحی مختلف مغز اشاره کرد.

تغییرات روانی حاصل از پیری نیز شامل نقصان عملکرد شعور و حافظه کوتاه‌مدت می‌شود. همچنین شخصیت و طرز تفکر این افراد نیز تغییر می‌کند.

محققان به‌تازگی دریافته‌اند که بحث زمان در موضوع بررسی عملکرد افراد مسن بسیار حایز اهمیت است. محققانی که بر عملکرد شناختی مغز کار می‌کنند ممکن است تمایل داشته باشند از مطالعه اخیر در مورد عملکرد مغز افراد مسن در ساعات اولیه صبح بیشتر بدانند؛ مطالعه‌ای که عملکرد مغز افراد مسن را در ساعت‌های اولیه صبح مورد آزمایش قرار داده و نشان می‌دهد این زمان برای انجام فعالیت‌های شناختی و ادراکی در این افراد بهتر است.

*عملکرد شناختی مغز افراد مسن در صبح بهتر از بعدازظهر است

محققان موسسه تحقیقات روتمن در علوم بهداشت و درمان دانشگاه تورنتو نتایج خود را در مجله روانشناسی و سالمندان منتشر کردند.

جان اندرسون یکی از محققان این گروه در این رابطه می‌گوید: بحث زمان حقیقتا هنگام آزمایش نحوه عملکردی مغز افراد مسن اهمیت دارد، این گروه سنی در ساعت‌های اولیه صبح نسبت به ساعت‌های بعدازظهر، بیشتر متمرکز می‌شوند و بهتر قادر به کنترل حواس پرتی خود هستند.

او و همکارانش بر این نکته تأکید کردند که مطالعه آنها قوی‌ترین شواهد را ارایه می‌دهد که می‌گوید هنوز تفاوت‌های قابل اندازه‌گیری در عملکرد مغز افراد مسن در طول روز وجود دارد.

این تیم برای انجام تحقیقات خود، ١٦ بزرگسال جوان بین سنین ١٩ تا ٣٠سال و ١٦ فرد مسن بین سنین ٦٠ تا ٨٢‌سال را مورد بررسی قرار دادند، هر یک از این گروه‌ها در بین ساعت‌های ١٣ تا ١٧ بعدازظهر تحت یک دوره از آزمون‌های حافظه قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان برای این آزمایش، باید مجموعه‌ای از تصویر و کلمات ترکیبی که روی صفحه رایانه ظاهر می‌شد را مشاهده و به خاطر می‌سپردند.

این تست طوری برنامه‌ریزی شده بود که محققان از کلمات بی‌ربط مرتبط با تصاویر خاص و تصاویر بی‌ربط مرتبط با کلمات خاصی به‌عنوان عامل حواس‌پرتی روی صفحه نمایش رایانه استفاده می‌کردند. درحالی که شرکت‌کنندگان درحال تکمیل تست‌ها بودند، محققان مغز آنها را با تصویربرداری مغناطیسی کارکردی (FMRI) و اسکن کردند که این کار به آنها امکان می‌داد ببینند کدام نواحی از مغز شرکت‌کنندگان در طول تست فعال بوده است.

*عملکرد مغز افراد مسن صبح‌ها به خوبی عملکرد مغز جوانان است

محققان دریافتند که افراد مسن ١٠‌درصد بیشتر از جوانان احتمال دارد که با تصاویر و کلمات اختلالگر ذهنشان منحرف شود؛ درحالی‌که جوانان شرکت‌کننده در این تست تا حد زیادی قادر بودند ذهنشان را در مقابل این اطلاعات منحرف‌کننده ببندند. علاوه‌بر این، داده‌های جمع‌آوری شده از اسکن FMRI نشان داد که افراد مسن در مقایسه با جوان‌تر‌ها فعالیت‌های بسیار کمتری در نقاط کنترل توجه مغزشان در ساعت‌های بعد از ظهر دارند.

محققان می‌گویند افراد مسن که در ساعت‌های بعد از ظهر مورد آزمایش قرار گرفتند نشانه‌هایی از «تعلل» را در عملکرد مغز از خود نشان داده‌اند؛ بدان معنی که فعالیت‌های مغز آنها در حالت پیش فرض باقی مانده بود.

پیش‌فرض حالتی است که اغلب وقتی فرد در حالت استراحت یا فکر نکردن به موضوع خاصی است، این مناطق در مغز فعال است. این یافته نشان می‌دهد که بزرگسالان مسن زمان‌هایی از روز را به سختی قادر به تمرکز هستند، چرا که وقتی یک فرد به‌طور کامل توجهش را به یک موضوع خاص معطوف می‌کند، فعالیت‌های مناطق مربوط به حالت استراحت مغز سرکوب می‌شود.

با وجود این، یک راه امیدوارکننده برای افراد مسن وجود دارد. این تیم تحقیقاتی دریافتند هنگامی که گروه ١٨ نفره دیگری از بزرگسالان مسن‌تر را در ساعت‌های اولیه صبح بین ٨:٣٠ تا١٠:٣٠مورد آزمایش قرار دادند، عملکرد مغز آنها به‌طور قابل توجهی بهتر انجام گرفت.

مغز آنها در جزییات نسبت به تصاویر و کلمات بی‌ربط در مقایسه با همسالان خود که در ساعات بعداز ظهر تا عصر مورد آزمایش قرار گرفتند، کمتر منحرف شد و عملکرد مغز آنها و میزان تمرکزشان با عملکرد مغز جوانان در ساعت‌های بعد از ظهر فاصله خیلی چندانی نداشت.

محققان مشاهده کردند هنگامی که افراد مسن در ساعت‌های اولیه روز مورد آزمایش قرار گرفتند، مناطق مشابه مغز آنها نسبت به جوانان فعال بود و آنها نسبت به ساعت‌های بعدازظهر به مراتب بیشتر و بهتر قادر به کنترل تصاویر و کلمات اختلالگر و منحرف‌کننده ذهن بودند که این مشاهدات نشان داد، هر زمان خاصی از روز برای تست عملکرد افراد مسن، یک عامل مهم در چگونگی واکنش آنهاست.

به عبارت دیگر با بالا رفتن سن موضوع زمان در عملکرد ذهن پا به سن گذاشته‌ها فاکتوری است که باید مدنظر قرار گیرد. چراکه محققان با مطالعات عمیق‌تر و بیشتر می‌توانند پیش‌بینی کنند در هر زمانی از شبانه‌روز چه نوع فعالیت مغزی را باید از آنها انتظار داشته باشند.

دکتر اندرسون در مورد یافته‌های این تحقیق درمیان بزرگسالان مسن توضیح می‌دهد: «عملکرد شناختی بهبود یافته مغز این افراد در صبح با فعالسازی بیشتر مناطق کنترل توجه آنها در مغز ارتباط مستقیم دارد؛ شبیه به آنچه در بزرگسالان جوان دیده می‌شود.

*توصیه به مسن‌تر‌ها برای انجام فعالیت‌های دقیق ذهنی در صبح

دکتر لین حاشر، محقق ارشد این مطالعه می‌گوید: این گروه تحقیقات خود را مطابق با گزارش‌های قبلی انجام داده‌اند؛ گزارش‌هایی که نشان می‌دهد در ساعت‌های خاصی از شبانه‌روز الگوهای انگیختگی در مغز افراد مسن فعال است که می‌تواند از ایجاد حواس پرتی در تمرکز آنها جلوگیری کند.

او اضافه می‌کند که نادیده گرفتن موضوع زمان هنگام تست سالمندان در انجام وظایف خاص می‌تواند نتایج نادرستی از تفاوت سن در عملکرد مغز ایجاد کند. اندرسون با توجه به یافته‌های این مطالعه توصیه می‌کند که افراد مسن برنامه‌های خود را طوری زمان‌بندی کنند که اموری که به تمرکز و فعالیت ذهنی بیشتر نیاز دارد، مثل محاسبه مالیات و وضع مالی، مراجعه به دکتر در مورد شرایط جدید خود یا دستورالعمل پخت و پز جدید را صبح‌ها انجام دهند.

مطالعه اخیر دیگری پیشنهاد می‌کند افرادی که می‌توانند به سرعت اطلاعات بصری زندگی آینده خود را پردازش کنند، به احتمال زیاد در دوران پیری هم ذهنی زیرک و پویا خواهند داشت. (راضیه زرگری/ شهروند)

گفتگو با شاعر «ک مثل کُپُل»: آن زمان 20 ساله بودم

جام جم سرا: خبرگزاری ایسنا با خالق شعر مذکور گفت‌وگویی کرده که اگرچه نگاه کلی آن به سینما و تلویزیون است، اما جام جم سرا آن قسمتهایی را که برای افراد خانواده جذابیت دارد انتخاب کرده و در پی فرا رویتان می‌گذارد؛ بخوانید:

***

یکی از برنامه‌های تلویزیونی محبوب بسیاری از کودکان دهه 60 سریال یا جُنگ «مدرسه موش‌ها» بود که با شعر «ک مثل کُپُل...» آغاز می‌شد. اما کم‌تر کسی می‌داند که شاعر این شعر کودکانه یک روحانی است.

این روحانی سال‌هاست تلویزیون را ترک کرده و به کنج خلوت علمی خود رفته و تحصیل و تدریس علوم دینی را در پیش گرفته است. شاعر «ک مثل کپل» حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابوالقاسم حسینی ژرفاست.

این روزها موش‌های خاطره‌انگیز در قالب فیلم سینمایی «شهر موش‌ها 2» برگشته‌اند. ابوالقاسم حسینی ژرفا درباره چگونگی سرایش شعر «ک مثل کپل...» اظهار کرد:‌ من بیش‌تر از 30 سال است در حوزه علمیه در کسوت روحانیت‌ هستم. علت این‌که تا به حال نخواسته‌ام درباره این موضوع صحبت کنم؛ چه کار «مدرسه موش‌ها» و چه خیلی از سروده‌های دیگری که برای کودکان و نوجوان داشته‌ام، این است که ممکن است آدم‌ها با این مباحث وارد حاشیه شوند.

او در ادامه درباره ماجرای سرودن این شعر گفت: من در آن زمان در رادیو و تلویزیون در جمع دوستان اداره‌کننده گروه کودک و نوجوان کار می‌کردم. البته کارمند رسمی نبودم و هیچ‌وقت هم نشدم. اگر اشتباه نکنم، خانمی به نام پروین اسدی تهیه‌کننده «مدرسه موش‌ها» بودند. همسرشان هم از تهیه‌کننده‌های تلویزیون بود. کار برای نوروز آن سال نوشته شده بود. شاید سال 61 یا 62 بود. وقت گرفته بودند و استودیوی تلویزیون را برای زمان مقرری گرفته بودند. آن موقع گرفتن استودیو کار سختی بود. دو - سه استودیوی خاص وجود داشت و در برنامه‌های مناسبتی اگر زمان برنامه‌ای به هم می‌خورد، کل روند برنامه مختل می‌شد. در گروه کودک به همراه دوستان دیگر نشسته بودیم که خانم اسدی با نگرانی آمدند و فرمودند شعری که برای تیتراژ «مدرسه موش‌ها» گفته شده، رد شده است. زمان بسیار محدودی حدود نیم ساعت به وقت آفیش استودیو مانده بود. ایشان با ناراحتی گفتند من برای ضبط وقت گرفته‌ام. اگر شعر نرسد، برنامه به هم می‌خورد. دو - سه روز هم بیش‌تر تا عید نمانده بود.
حجت الاسلام والمسلمین ژرفا افزود: من از قبل اهل شعر بودم. آن زمان‌ها هم حداکثر حدود 20 سال داشتم. به آقای عنصری و خانم اسدی عرض کردم اگر اجازه بدهید، خودم شعر را می‌گویم. خانم اسدی خیلی خوشحال شدند. چون من از نیروهای اصلی گروه بودم خیال‌شان راحت بود که دیگر خیلی مسأله تصویب ندارد. حساسیت‌های اول انقلاب خیلی زیاد بود. آن موقع گاهی یک تصویر یا کلمه که الآن در فرهنگ جامعه کاملا عادی شده، حساسیت‌برانگیز بود.

این شاعر ادامه داد: من به اتاق مجاور رفتم. 10 تا 15 دقیقه طول کشید. بسم‌الله گفتم، تمرکز کردم و این شعر را در هفت - هشت بیت سرودم که همین شعر «ک مثل کپل/ صحرا شده پر ز گل...» بود. البته بعد که خواستند آهنگش را بگذارند، یکی - دو کلمه را تغییر دادند. از اتاق که بیرون آمدم، خانم اسدی خیلی تعجب کردند و خوشحال شدند. شعر را برای اجرا به گروه دادند و قصه تمام شد. بعد هم من به جهت روحیات خودم که انزواطلبم، به قم آمدم و مشغول تحصیل و بعد تدریس شدم. همیشه هم هنر را دنبال می‌کنم، اما خودم را دور نگه داشته‌ام. این همه قصه من است و هرگز نه از کسی گله دارم که چرا نامم در کار نیامده و نه دلبستگی‌ای به این مسائل دارم. البته آن سال‌ها من در صداوسیما بیش‌تر با نام خانوادگی‌ام که «حسینی» است، معروف بودم. «ژرفا» تخلص شعری من است. حالا هم در حوزه علمیه «حسینی ژرفا» و «ژرفا» نامیده می‌شوم. آن موقع به این نام شناخته نمی‌شدم.

حسینی ژرفا در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر هم در زمینه شعر کودک فعالیتی دارد یا نه، گفت: گه‌گاهی برای دل خودم شعر کودک می‌نویسم.

متن اجراشده شعر «مدرسه موش‌ها»:

«ک مثل کپل
صحرا شده پر ز گل
گ مثل گردو
بنگر به هر سو
ب مثل بهار
هپچه، هپچه
فکر کن بسیار
پ مثل پسته
نباش خسته
ایییشش!
م مثل موش
قیو، قیو، موش
برخیز و بکوش
برخیز و بکوش
خ مثل خونه
نگیر بهونه
آ مثل آواز
قصه شد آغاز»