این درحالی اســت که سلامت روانی کودک باعث میشود تا بچهها تکنیکهای آرامش را بهخوبی یاد بگیرند و در آینده بتوانند استعدادها و مهارتهای ذاتی خود را در جهت پیشرفت اجتماعی بهکارگیرند. دکتر محمدعلی کنگرانی، روانپزشک که در این زمینه نظرات کارشناسی خود را با «شهروند» در میان گذاشته، معتقد اســت سالهاست که در بحث سلامت روان دیگر چیزی بهعنوان بیماری روانپزشکی نداشتن مطرح نیست؛ بلکه سلامت روان آن چیزی اســت که بهعنوان احساس آرامش و رضایتمندی از زندگی مطرح میشود.
معمولا پدر و مادرها در رشد و تربیت کودک بیشتر بر رشد فیزیکی و سلامت جسم او توجه میکنند؛ مثلا تا بچه مریض نشود او را دکتر نمیبرند. با این حال سلامت روان شاید از سلامت جسم کودک مهمتر باشد. بهنظر شما اهمیت توجه به سلامت و آرامش روانی کودک در خانوادهها چقدر اســت؟
سلامت روان بهطورکلی ربطی به کودک و بزرگسال ندارد. سالهاست که طبق تعبیر سازمان بهداشت جهانی سلامت و انسان در کل در ابعاد مختلفی مورد بررسی قرار میگیرد. بر این اساس انسان دارای سه بعد اســت. بعد بیولوژیک یا زیستی، بعد اجتماعی و بعد روانی. به همین ترتیب انسان یک موجود biosocial اســت یعنی دارای بعد زیستی، روانی، اجتماعی اســت که جدیدا عدهای عنوان کردهاند که باید یک بعد معنوی یا spiritual به این سه بعد اضافه شود.
بهطورکلی در انسان باید سلامت جسمانی مثل سلامت قلب و عروق و مسائل کلیوی و گوارشی به همراه سلامت اجتماعی و سلامت روان مورد بررسی قرار گیرد. مهم این اســت که این سه زمینه کاملا بر هم تأثیر مستقیمی میگذارند. برای مثال امروزه بیماریهای قلبی بسیار شایع اســت که تحتتأثیر شرایط زندگی پرتنش ما قرار دارد و از طرفی میتوانند کاملا از افسردگی و اضطراب تأثیر بگیرند.
وقتی میخواهیم در مورد کودکان صحبت کنیم، قطعا این موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار اســت چون بحث تربیت و شکلگیری شخصیت آن کودک مطرح اســت؛ کودکی که در خانوادهاش درگیریهای زیادی باشد و پدر و مادر مرتب درگیری لفظی داشته باشند، آرامش لازم را نخواهد داشت و ممکن اســت دچار افسردگی و اختلالات رفتاری مثل پرخاشگری شود و البته میتواند بهواسطه این مسائل مشکلات جسمانی هم پیدا کند یا اینکه مشکلات جسمانی که میتواند بر خانوادهها تأثیر بگذارد.
خیلی از بیماریهای جسمانی به علت هزینههای بسیار بار زیادی بر دوش خانوادهها تحمیل میکند و آرامش روانی خانواده را تحتتأثیر قرار میدهد. اگر بخواهیم جزییتر وارد شویم و به سوال شما در مورد اهمیت سلامت جسم و روان در خانوادهها بپردازیم، باید گفت ما کلا یک دسته اختلالاتی داریم که تحتعنوان somatoforms یا اختلالات جسمانیسازی شناخته میشود. یعنی زمانی که اختلالات روانپزشکی از یک حدی میگذرد، خودش را مثل یک اختلال جسمانی نشان میدهد؛ مثل سردرد یا معده درد.
اما کسانی که جانباز اعصاب و روان هستند با اینکه شرایط آنها به مراتب سخت اســت، کمتر به چشم میآیند. پس داستان این اســت که چیزی را که به چشم میبینیم بیشتر مورد توجه قرار میدهیم. ولی نکته جالب میزان از کار افتادگی و تاثیری اســت که معلولیت بر زندگی فرد میگذارد. اگر فردی پایش قطع شده باشد میتواند با پای مصنوعی به زندگیاش ادامه دهد ولی کسی که بیماری افسردگی و اضطرابی داشته باشد، کارایی و کیفیت زندگیاش کاملا کاهش پیدا میکند.
پس تا میتوانند از ابراز مشکلات روانی فرار میکنند؛ بهویژه این مقاومت در میان آقایان بیشتر از خانمهاست؛ اینکه میگویند کودکم نباید دکتر روانپزشک برود یا نباید قرص مصرف کند. مادرها در این زمینه فعالتر هستند و کودکان را برای درمانهای روانکاری و مشاورهای میآورند. پدرها اما به دلیل مسائل و درگیریهای اقتصادی بیشتر وقت خود را خارج از خانه میگذرانند و محبت و زمانی که لازم اســت را برای بچه اختصاص نمیدهند و از طرفی خودشان هم بهشدت با درمان مشکلات روانی کودک مقابله میکنند.
علاوه بر همه این مسائل فشاری که روی بچهها وارد میشود هم عاملی مضاعف بر ایجاد اختلالات روانی اســت. خانوادهها اغلب میخواهند بچهشان به هر قیمتی موفق باشد، حتما نمرات خوبی بگیرد، حتما در کلاسهای فوق برنامه شرکت کند و سری بین سرها داشته باشد.
اینها پدر و مادرهای وسواسی برای موفقیت کودک هستند و خودشان نمیدانند چه فشاری بر کودک وارد میکنند. زمانی که بچه نمیتواند آن کارها را انجام دهد نتیجه این میشود که تحت فشار از سوی خانواده قرار میگیرد که ما این همه برایت هزینه کردیم و تو نمیتوانی از پس این کارها برآیی. متاسفانه ما در همه خانوادهها میبینیم که الگوی ثابتشان پدری اســت که از صبح تا شب کار میکند و زمانی برای بچهها نمیگذارد؛ مادری که یا شاغل اســت یا خانهدار معمولا ویژگیهای وسواسی دارد و فارغ از تواناییهای بچه، او را مجبور میکنند همه نوع کلاسی برود و به نوعی پدر و مادرها میخواهند همه کمبودهای زندگی گذشتهشان را برای کودکشان جبران کنند.
سلامت روان بهطور کلی چه مفهومی دارد؟ آیا صرفا اینکه خانواده یا کودکی از مشکلات روانی مثل اضطراب و پرخاشگری رنج نبرد، سلامتی روان را تضمین میکند؟
الان سالهاست که در بحث سلامت روان دیگر چیزی بهعنوان بیماری روانپزشکی نداشتن مطرح نیست؛ بلکه سلامت روان آن چیزی اســت که بهعنوان احساس آرامش و رضایتمندی از زندگی مطرح میشود؛ یعنی سلامت روان به این مفهوم نیست که بچهای که افسرده و مضطرب نباشد، سالم اســت. بلکه بچهای که به اندازه کافی بازی کند و به راحتی با همنوعان خود ارتباط برقرار کند، سالم اســت.
خوشبختانه مهدهای کودک در سالهای اخیر فهمیدهاند که بحث آموزشهای مختلف تا مدتها اغراق و افراط کردهاند و نقش بازی و شکوفایی توانمندی و استعدادهای کودک در برنامههایشان پررنگتر شده اســت درحالیکه در دورههای پیش رقابت دورههای آموزشی زبان انگلیسی و فرانسه و سازهای مختلف بیشتر بین مهدها دیده میشد که تا حدودی تعدیل شده اســت. خوشبختانه در این مسائل تعادلهایی درحال شکلگیری اســت و خانوادهها هم تمایل دارند بچههایشان را مهدهایی بگذارند که بیشتر بر پایه بازی با کودک میچرخد.
با این حال الگویی که اشاره کردم هنوز در بسیاری از خانوادههای ایرانی دیده میشود؛ حتی برای موسیقی و ورزش هم از طرف پدرومادرها اجبار بر روی بچهها وجود دارد؛ مثلا چون ساز ارگ و ورزش اسکی در جامعه مقبولتر اســت، بدون در نظر گرفتن تواناییها و علایق بچه او را مجبور میکنند در این کلاسهای ویژه شرکت کند. بهطوری که همه اینها دستبهدست هم میدهند تا مراجعان ما همه ناراضی باشند؛ پدر ناراضی، مادر ناراضی و بچه هم ناراضی. وقتی هر سهضلع احساس نارضایتی کنند، کل خانواده احساس شکست میکند.
این روند همچنان در اکثر خانوادهها ادامه پیدا میکند. نتیجه این میشود که وقتی بچه میخواهد وارد دانشگاه شود، رشتهای میخواند که فقط از سر شکم سیری و اجبار والدین اســت و یک فارغالتحصیل بیکار تحویل جامعه میدهیم. همین بچه پدر و مادر بعدی جامعه ما اســت و این چرخه تکرار میشود و آنچیزی که در این میان مغفول میماند لذت، شادی و احساس آرامشی اســت که باید خانواده در کنار هم داشته باشند. میبینیم که اغلب خانوادهها هنوز در حسرت چیزهایی در گذشته هستند و مدام میگویند قدیم چطور بود؛ در حالیکه امروزشان را با این وسواسها و درگیریهای روزمرگی از دست میدهند.
فضای مجازی و وسایل بازی الکترونیکی که جزو جدانشدنی زندگیهای مدرن اســت را میتوان نوعی تهدید برای سلامت روان کودک تلقی کرد؟ چراکه میبینیم همین خانوادههایی که زمانی برای بازی با بچه اختصاص نمیدهند، یک تبلت و موبایل در اختیار کودک قرار میدهند تا سرگرم شود.
من کسی هستم که کلا با تکنولوژی و همه وسایل جدید ارتباطی موافق هستم؛ به شرطی که از آنها استفاده درست شود. خودم علاقهمند به بازیهای کامپیوتری هستم و فکر میکنم بازیهای کامپیوتری برای بچهها لازم اســت. مشکل ما با پدر و مادرهایی اســت که به قول معروف یک جاهایی از در دروازه رد نمیشوند و یک جاهایی از ته سوزن هم رد میشوند؛ یعنی از یک طرف برای موفقیت فرزندشان خودشان را همه جوره فدا میکنند و از طرف دیگر برای اینکه بچهشان را آرام یا سرگرم کنند، دست به سادهترین کارها میزنند.
پدر و مادرهایی در زمینهای افراط میکنند و وقتی از آنها میپرسیم چرا با بچه بازی نمیکنی؟ جواب میدهند دیگر جان و حالی برایم نمیماند. همین افراط و تفریط دارد جامعه ما را خراب میکند. ما به پدر و مادرها میگوییم گوشی برای بچه در این سن مناسب نیست، دسترسی به اینترنت برای بچه مناسب نیست. اما آنها بدترین چیزها را برای بچه فراهم میکنند و وقتی در گرداب پیامدهای آن گیر میکنند، تنها راهی که برایشان میماند تنبیههای شدید رفتاری و فیزیکی اســت که حالا بتوانند آن وسیله و استفاده از آن را کنترل کنند. عملا اتفاقی که میافتد این اســت که شاهد به هم خوردن رابطه پدر و مادر و فرزند میشود.
آنچیزی که ما از ابتدا به پدر و مادرها تأکید میکنیم بحث قانونمندی اســت؛ یعنی اینکه بچه از همان ابتدا بفهمد که در خانه حرف، حرف پدرومادر اســت و هر چیزی که بزرگترها میگویند. شنیدن اصطلاحاتی مثل اینکه اگر این را برای بچهام نخرم عقدهای میشود، خیلی سادهلوحانه اســت. بسیاری از امکانات مجازی و شبکههای اجتماعی مناسب سن بچهها نیست ولی غیر از پدر و مادر کسی آنها را در اختیار کودک قرار نمیدهد. بازیهای کامپیوتری همهجای دنیا وجود دارد؛ اما همه جا مناسب سن افراد تعریف شده؛ مثلا تبلتهای kid mode که فقط بازیها و اپلیکیشنهای مناسب کودک را دارد و اصلا قابلیت دسترسی به شبکه را ندارد.
مساله این اســت که ما دقت کنیم که خیلی چیزها را لازم نیست خودمان اختراع کنیم و یک سری اصول تکنولوژی و فناوری که از خارج برای ما آمده اســت، راهحل استفاده درستشان را هم خودشان دادهاند. مثل کدگذاریهای محدودکننده که به کودک اجازه نمیدهد وارد برنامههای نادرست شود. آنچه باعث درخودماندگی بچهها میشود و ارتباطات انسانی بچهها را کمتر میکند و باعث بروز مشکلات رفتاری مثل پرخاشگری میشود، بازی و تکنولوژیهایی اســت که مناسب سن کودک نیست.
اصول اولیه در همهجای دنیا بر مبنای سختگیری و قانونمندی اســت اما بدون تحقیر و تنبیه و توهین. خوشبختانه ما مبنا را از یک خانواده مردسالار قدیم شروع کردیم و رسیدهایم به خانوادهای که فرزندسالاری و بعدش هم مادرسالاری اســت. متاسفانه پدرها از همه بیشتر به حاشیه رانده شدهاند که آن هم تقصیر خودشان اســت و بعد هم مادرها. نهایتا هم درگیری پدر و مادر اســت در اینکه تو بچه را تربیت کردی.
پدر میگوید تو بالاسر بچه بودی و مادر هم میگوید بچه پدر میخواهد. تو از صبح تا شب دنبال پول بودی. این سیستم به قدری تکراری و قابل پیشبینی اســت که بعضی وقتها تعجب میکنیم چون میبینیم که خانوادهها در این دام تکراری میافتند و برای آزادشدن از دامها هیچ کاری نمیکنند. علت هم این اســت که رهایی از این سیستم تکراری نیازمند قوانین و سختگیری اســت و چون در جامعه افراد از هم تأثیر میگیرند با یک نفر نمیتوان مشکلی را حل کرد.
به عقیده من جامعه ما به یک حد انفجاری رسیده اســت که عد از آن دارد آرامآرام مرحله گذار را رد میکند، این وسط عده زیادی از خانوادهها فدا میشوند. الان کمکم آن تبوتاب دارد افت میکند و خانوادهها در حال دریافتن واقعیتهای زندگی هستند. در این میان یک سری سوءاستفادههایی مثل موسسات پرورش استعدادهای درخشان کودکان هم وجود دارد. ولی خانوادهها تا حدودی به اهمیت اینکه هر چیزی باید مناسب با سن و شرایط فیزیکی و تواناییها و مهارتهای کودک باشد، پی میبرند.
آموزش مهمترین راهحل این زمینه اســت. صداوسیما که رسما در آموزش تعطیل اســت. شبکههای اجتماعی بیشتر آموزشهای اغراق شده و غلط دارد و در این بین پیداکردن آموزش صحیح مثل کتاب مناسب یا مشاوری که راهکار یا علمی را آموزش دهد، مهم اســت. علاوه بر اینها انجام دادن این راهکارها نیز خیلی سخت اســت. واقعا آنچه میبینم این اســت که همه پدرومادرها یکصدا میگویند میخواهیم بچهای را تربیت کنیم که مستقل باشد و اعتمادبهنفس بالایی داشته باشد؛ ولی روشهای تربیتی عملا آنها را به سمتوسویی میبرد که کاملا وابسته و با اعتمادبهنفس پایین اســت؛ یعنی با سرویسهای بیش از حدی که میدهند دقیقا خلاف آنچه به زبان میآورند، بچه خود را تربیت میکنند. این چیزی اســت که خود پدرومادر باید به آن برسند و چارهای بیندیشند.
خانواده پایهگذار بخش مهمی از سرنوشت ما اسـت و در تعیین سبک و خطمشی زندگی و آینده، اخلاق، صحت و سلامتروانیمان نقش بزرگی برعهده دارد. رشد عاطفی و سلامتروانی کودک به خانواده و محیط خانوادگی بستگی دارد.
در کانون خانوادههای نابسامان، خانوادههایی که از فروغ هرگونه محبت، گرم و روشن نشده اسـت، دشواری کودکان از شیطنتها و شلوغکردنهای ساده شروع میشود و به انواع بزهکاریها، طغیانها، انجامدادن اعمال شنیع و جنایات و عمل منافی عفت و دزدی منتهی میشود. محرومیت عاطفی که معمولا از تیرگی روابط خانوادگی به وجود میآید، یکی از علل مهم بزهکاری نوجوانان اسـت.
وضعیت مغشوش خانواده، ستیز و... اختلاف بین پدرومادر و رفتار خشونتآمیز والدین، از علل مهمی اسـت که جوانان را دچار نگرانی و ناامنی کرده، در خود فرو میبرد و به کنارهگیری دیگران بهویژه پدرومادر میکشاند. جوان در چنین شرایطی روابط خود را با والدین گسسته، گاه در نتیجه فشار یا خواست درونی ناچار میشود برای ارضای نیازهای مادی و معنوی خود یا انتقام گرفتن از والدین بهخاطر محرومیتها و سختگیریهای نابجای آنها دست به کارهای خلاف بزند.
گاهیاوقات خانوادههایی که در آن پدر و مادر از هم جدا نشدهاند، نسبت به خانوادههای گسسته اثر مخربتری روی فرزندان دارند، بدینمعنی که اگر اولیا با هم تجانس و توافق نداشته و همیشه درحال نزاع و مشاجره باشند، کودک احساس حقارت و ناامنی شدیدی خواهد کرد. اغلب اوقات منشأ اضطراب بزرگسالان را میتوان در اختلاف پدر و مادر آنها در زمان کودکی یافت.
البته باید متذکر شد که اختلاف والدین لزوما باعث ایجاد اختلالات روانی کودکان نمیشود، زیرا گاهی کودکانی بودهاند که با وجود خانواده ناآرام توانستهاند به خوبی با محیط خود سازش یابند و زندگی سالمی داشته باشند. ولی به طورکلی اغلب کودکانی که در خانوادههای غیرعادی پرورش پیدا میکنند، تحتتأثیر سوء آن قرار خواهند گرفت.
تعارض ازدواجی برای کودکان، پیامدهای بدی دارد. کودکان و نوجوانان والدینی که تعارض مکرر شدید دارند و آنها که مشکلات را به روش خصمانهای حل میکنند، مشکلات عاطفی و رفتاری بیشتری داشته و نسبت به کودکان خانوادههای متعادل، عزتنفس پایینتری دارند.
محققان پی بردهاند که ناسازگاری ازدواجی والدین با ناسازگاری ازدواجی فرزندانشان در سالهای بعدی رابطه دارد. وقتی والدین حسود، کجخلق، منتقد، سلطهگر و زود خشم هستند، بچههای آنها این روند را در روابط ازدواجی خودشان ادامه میدادند.
تعارض والدین برای رفاه عاطفی و رفتاری کودکان زیانبار اسـت. طبق تحقیقات انجام شده اگر والدین در تعارض قبل از طلاق باشند برای کودکان بهتر اسـت که آنها طلاق بگیرند تا به ازدواج ادامه دهند.
از هم گسیختگی یک خانواده معمولا تأثیر ژرفی در زندگی اعضای آن میگذارد و حتی گاهی آنها را به بیسازمانی شخصیتی یا بیسازمانی شخصیت که یکی از کجرویهای اجتماعی اسـت، سوق میدهد. محیط خانواده رابطه مستقیمی با بروز رفتار انحرافی و ارتکاب جرم دارد و از هم گسیختگی خانواده غالبا منجر به فرار کودکان از منزل، مدرسه و ولگردی میشود.
قبل از بچهدار شدن به نوع رابطه و چگونگی رفتار با فرزندانتان فکر کنید
شاید بتوان گفت که آمادهسازی برای پدر یا مادر شدن و ایفای چنین نقشی در طول زمان کودکی به وجود میآید، مراقبتی که از کودک صورت میگیرد، برای آمادهسازی عاطفی و دادن الگوی عینی جهت ایفای نقش والدینی کودک در آینده سودمند اسـت.
از نظر پارسونز، احساس ایمنی به دوران کودکی محدود میشود، در این دوران کودک، محبت بیقیدوشرط والدین را دریافت میکند. خانواده، اساسیترین نهاد «جامعهپذیرکردن» کودکان، بهویژه در سالهای حساس اولیه زندگی اسـت. خانواده، تحتشرایط صحیح، کودکان را آماده میسازد تا تواناییهای بالقوه خود را شناسایی کنند و بهعنوان افراد بالغ نقشهای سودمندی را درجامعه برعهدهگیرند.
کودکان در فرآیند جامعهپذیری در خانواده، امر و نهی والدین، تقلید و همانندسازی را که از مهمترین شیوههای انتقال ارزشها، هنجارها و سنتهای اجتماعی اسـت، یاد میگیرند. درحقیقت در خانواده اسـت که کودکان میآموزند چهچیزی درست یا چهچیزی غلط اسـت و چهچیزی خوب یا چهچیزی بد اسـت.
عدممراقبت دقیق والدین و بیتوجهی آنان به امر تعلیموتربیت فرزندانشان، اساس کجرویها را در کودکی پایهگذاری میکند که این امر در نوجوانی با شدت و حدت ظاهر میشود.
مهمترین عوامل موثر در بزهکاری فرزندان، روش تربیتی نارس یا اختلال در شبکه ارتباطی خانواده اسـت، والدینی که با کودکان خود مهربان نیستند بیشتر احتمال دارد که فرزندانی بزهکار داشته باشند.
افزایش احتمال بزهکاری در خانوادههایی وجود دارد که والدین از روشهای انضباطی بسیار سختگیرانه یا بسیار بیبندوبار و فریبنده استفاده میکنند یا شیوه انضباطی به جای آنکه مبتنیبر استدلال باشد مبتنیبر تنبیه بدنی اسـت یا والدین نسبت به فرزندان خود بهجای آنکه گرم و صمیمی و عاطفی باشند، بیتوجه، غافل و تمسخرکننده هستند.
بچه انسانی اسـت که اعمالی از او سر میزند، برای آنکه حس عزتنفس را در کودک تقویت کنید، باید بین بچه و اعمال او تفاوت گذاشت، بچهای شکست میخورد، شکست خورده نیست، بلکه انسانی اسـت با امکان و فرصت تازه برای رشد و شکوفایی بهتر.
فرزندان نیاز دارند تا والدینشان با آنها بنشینند و صحبت کنند و بهبازی و شوخی بپردازند. بعضی از والدین به این مسائل توجه نمیکنند آنها با این کار، نسبت به فرزندانشان غفلت میورزند. باید حد و حدودی برای خواسته فرزندان تعریف کرد. تفاوت بین رفتار درست و نادرست به آنها آموخته شود.
یکی از موثرترین عوامل توسعه روابط بین والدین و فرزندان، دلگرمکردن فرزندان اسـت. با این کار بر نقاط قوت و محاسن او تأکید میشود و اعتمادبهنفس و عزتنفس را در او بهوجود میآورد. برای اینکه کودکان به خودشان اعتقاد پیدا کنند، باید به آنان اعتقاد داشت. برای اینکه کودک احساس لیاقت کند، باید گاهگاهی او را تشویق کرد. هر کودکی برای داشتن احساس امنیت باید حداقل یک نفر را دوست داشته باشد و توسط یک نفر دوست داشته شود.
ایجاد عشق و علاقه بین فرزندان و والدین بستگی به نحوه بهوجودآوردن ارتباط بین آنان دارد. جو خانواده ممکن اسـت رقابتی یا همکارانه، خصمانه یا دوستانه، استبدادی یا اختیاردهنده، منظم یا توأم با هرج و مرج باشد. جو خانواده، مدلی از روابط انسانی را به کودکان عرضه میدارد.
فشار و خشونت رفتار والدین به نوبه خود موجب اختلال عصبی در کودکان و نوجوانان میشود، محیط و رفتار نامناسب خانواده یکی از انگیزههای بزهکاری در کودکان و نوجوانان اسـت. کودکانی که از عطوفت و محبت والدین برخودار نباشند به دشواریهای روانی دچار میشوند. پدران و مادران نخستین کسانی هستند که میتوانند اضطراب را در نوجوانان پدیدآورند.
روابط نادرست والدین با کودک از نظر مهرورزی و عاطفی و سختگیریهای افراطی آنها ازجمله عوامل انحراف نوجوان اسـت. روابط والدین با فرزند باید براساس عشق و علاقه و صمیمیت استوار باشد تا اعتمادبهنفس را در نوجوانان ایجاد کند. کانون سرد و بیفروغ و خالی از محبت و نوازش خانواده، اثر شومی در کودک بهجا میگذارد.
پرخاشگری، بزهکاری و سایر مشکلات رفتاری نمایانگر اختلالاتی در روابط بین والدین و نوجوانان اسـت. از آنجا که دلبستگی بهخانواده ارتباط معکوسی با دلبستگی به همسالان دارد، هر قدر نوجوان به دلیل احساس تعلق که در خانواده از آن محروم اسـت، به گروه همسالان جذب شود، خانواده بیشتر او را طرد میکند و او بیشتر جذب همسالان ناهنجار خود میشود.
مشکلات مالی و فقر میتواند بر آینده فرزندان تأثیر گذارد
فقر بیگمان به وجودآورنده سختیها و ناملایماتی اسـت که اگر نتوان در برابر آنها مبارزه کرد، خواه، ناخواه انسان را بهزانو درمیآورد. بیشتر محرومیتها و برآوردهنشدن تمایلات که باعث عدماطمینان اجتماعی میشود، متکی به عامل فقر اسـت و نمیتوان آن را نادیده گرفت. بحران اقتصادی و کاهش درآمدها و در نتیجه، فقر عمومی رابطه نزدیکی با جرایم نوجوانان دارد. ناکامی ناشی از فقر و تنگدستی کودک را به انحرافات گوناگون میکشاند.
آلفرد مارشال در کتاب «تئوریهای اقتصادی سرمایهداری» مینویسد: «در محیط فقر، بهویژه در مناطق پرجمعیت، فقر اقتصادی موجب از میان رفتن و پژمرده شدن استعدادهای انسانی میشود، جنایت، فحشا، فساد و رفتار خلاف اخلاق در درجه اول ناشی از فقر اسـت.»
به این ترتیب، کوشش او برای فقرزدایی چهبسا در مجاری غیرقانونی ضداجتماعی افتاده و به جنایت کشیده شود. تنگدستی در خانواده باعث میشود زنان برای تأمین موادغذایی و نیازهای زندگی از ایفای وظایف خود عاجز باشند به نحوی که تربیت فرزندان را رها ساخته و به کار در خارج از منزل بپردازند، همبستگی مثبت بین میزان طلاق و فقر وتنگدستی وجود دارد.
نداشتن مسکن مناسب برای خانوادهها، تفریحات سالم و پرکردن اوقات فراغت برای فرزندان و همچنین عدم توانایی این خانوادهها جهت محافظت فرزندان از مفاسد موجود در محیطهای ناسالم و معاشرت با افراد ناباب همگی ناشی از فقر و تهیدستی خانواده اسـت.
برخی جامعهشناسان فقر و بینوایی را از عوامل بهوجود آورنده جرم دانسته، میگویند که در فرد تهیدست عقده حقارت ایجاد میشود و او را به ارتکاب جرم وامیدارد، غالبا دخترانی که منحرف شدهاند از یکسو دارای زندگی محقر بوده؛ ولی از سوی دیگر، تمایل داشتهاند لباسهای فاخر و تجملات دیگر داشتهباشند.
جوانانی که باید در همان اتاق پدر و مادر خود یا سایر برادران و خواهران بزرگتر یا کوچکتر زندگی کنند و ناچارند هرگونه صدا، تمایل، سلیقه متضاد و دخالتهای بجا و بیجای دیگران را از نزدیک احساس و تحمل کنند، واجد آمادگی بیشتری برای ارتکاب جرم هستند. از نظر آسیبشناسی اجتماعی، بیکاری و فقر نیز میتواند عامل عمدهای در پیدایی نابسامانیهای رفتاری و روانی و در نتیجه موجب بالا رفتن انواع کجروییهای اجتماعی بهخصوص اعتیاد به مواد مخدر و حتی خودکشی باشد.
نابسامانیهای اقتصادی- اجتماعی از قبیل فقر، تورم، گدایی، بیکاری، فقدان امنیت مالی و حقوقی و دیگر عواملی که باعث محرومیت میشوند، زمینه مساعدی را برای انواع مختلف آسیبهای اجتماعی چون خودکشی، سرقت، اعتیاد به موادمخدر، الکلیسم، طلاق و گدایی و... فراهم میآورد.
آگاهی در مقابل وظایفی که نسبت به فرزندان باید داشت باشیم
خانواده مهمترین و اصیلترین رکن و اساس هر جامعه اسـت و هر شخص بسته به اینکه چه نوع تربیتی در خانواده به دست آورده، طبق همان یادگیری در جامعه عمل خواهد کرد. والدین شخصیت کودک را رنگ میدهند، خطمشی و رفتار او را در زندگی معین میکنند و براساس روش تربیتی خود، کودکی آرام یا متعادل میپرورانند.
نگهداری اطفال هم حق و هم تکلیف اسـت برای والدین (ماده1168ق.م) و هر فردی، شایسته احراز مقام پدری و مادری نیست، درست اسـت که بلوغ و رشد جسمی زمینه را برای ازدواج فراهم میکند اما قبل از ازدواج باید به وظایف خود آشنا و بهمسائل کلی تربیت آگاه و در قبال مسئولیت خود هوشیار باشند.
نقش والدین در شکلگیری شخصیت فرزندان بهخصوص در کودکی و نوجوانی و موفقیت آنان در مسیر زندگی بسیار مهم اسـت. والدین با تأمین فضای امن و پرمحبت و سازنده و ارایه الگوهای مثبت، بهترین تکیهگاه برای فرزندان بوده و سبب ایجاد و افزایش اعتماد به نفس در آنان میشوند.
90درصد ارزشها در 8سال اول کودکی شکل میگیرد. یعنی شخصیت انسان در این سالها، شکل میگیرد. اغلب مشکلات رفتاری ناشی از عدم توجه و پیشگیری از افتادن در دام مشکلات، مربوط به این مرحله سنی اسـت. هر رفتار نادرست کودک، نتیجه طبیعی بیتوجهی و سستی در تربیت او در این مرحله آغازین سنی اسـت.
باید قبل از بروز بعضی مشکلات رفتاری به فکر پیشگیری بود، چون اگر ظاهر شوند، علاجشان سخت خواهد بود. زیرا در وجود کودک نقش بسته و آنها را به دور از چشم والدین، تمرین کرده اسـت تا به صورت عادت و ملکه درآمدهاند؛ بنابراین در این صورت درمان آنها سخت خواهد بود.
فرزندان در کودکی بیش از هر مقطع دیگری تحتتأثیر تلقین و عادت قرار میگیرند. باید سعی کرد خیر به او تلقین شود و او را به انجام کارهای خیر عادت داد. کودک براساس آنچه والدین به او عادت دادهاند رشد و نمو میکند. باید به کودکان آموخته شود که با روحیه امیدوار و خوشبینی به مسائل نگاه کنند نه با روحیه یأس و بدبینی. اعتماد به نفس را باید به کودکان آموخت، باید به کودک آموخت که پیشنهاد و ابتکار داشته باشد.
وجود فرزندان برای ازدواج یک شمشیر دولبه اسـت برخی شواهد نشان میدهد که احتمال طلاق زوجهای دارای فرزند اندکی کمتر از زوجهای بدون فرزند اسـت. در نظر بگیرید که بیشتر زوجین مطلقه بچهدار بودهاند، بههرحال وجود فرزندان یک مانع اطمینانبخش برای جلوگیری از نابسامانی ازدواج نیست.
طلاق و ازهم پاشیدگی خانواده، زندگی و آینده فرزندان را تحتالشعاع قرار میدهد
هنگامی که طلاق زنجیره خانواده را از هم میگسلد، پدر و مادر هویت جداگانهای مییابند ولی آنکس که دیگر نامی ندارد و بیپناه و متزلزل در جامعه رها میشود، فرزند اسـت. جدایی پدر و مادر یک اثر آنی و زودگذر نیست؛ بلکه در تمام مراحل زندگی فرزندان اثرات منفی و زیانباری را برجای خواهد گذاشت.
پراکندهشدن اعضای خانواده و محرومیت فرزندان از سرپرستی مشترک والدین، پس از گسیختگی و از هم پاشیدگی خانواده، آنها را از داشتن مواهب و مزایای خانواده محروم و هویتفردی و خانوادگی فرزندانطلاق را مختل میکند.
آسیبشناسان اجتماعی بر این باورند که پس از جدایی والدین، مسائل روحی و روانی بسیاری برای فرزندان ایجاد میشود ازجمله بدبینی به جنس والد دیگر و بیخبرماندن از روحیات و ساختار وجودی او که آسیبهای آن بعدها در ازدواج چنین فرزندانی آشکار میشود. مشکلات روانی و جسمانی، تربیتی، احساس گناه و سردرگمی، اختلال در هویت و احتمال گرایش به بزهکاری را میتوان ازجمله آثار مخرب و زیانبار معنوی و مادی طلاق روی فرزندان برشمرد.
براساس مقایسهای که انجام شده، محققان به استدلالهایی فراوانی دست یافتهاند که فرزندان خانوادههای طلاق بیش از دیگران دچار مشکلات رفتاری، عاطفی، سلامتی و تحصیلی هستند و دوران نوجوانی، اوج آسیبپذیری آنان اسـت. علل مشکلات کودکان پس از طلاق متفاوت اسـت، شاید نخستین علت واکنشهای عاطفی کودکان نسبت به طلاق عدمآمادگی آنها برای جدایی والدین باشد و عوامل دیگری ازجمله بههمخوردن سبک زندگی بیپولی، غیبت یکی از والدین و ضعف سرپرستی میتواند در این امر موثر باشد.
وضع نامناسب خانواده که بر اثر جدایی و طلاق یا ناسازگاری پدرومادر یا غیبت ممتد پدر یا نقص تربیتی مادر و عدمتوجه آنان به تربیت فرزندانشان پیش میآید، میتواند در تربیت آنها اثرگذاشته و آنان را به سوی جرم سوق دهد. چون راهنمای اخلاقی، امر و نهی به خود او واگذار شده اسـت و درون وی نوعی کشمکش بین هوای نفسانی و وجدان نارسیده و ناپخته او جریانمییابد و رفع این کشمکش ممکن اسـت در خارج به صورت جرمی نمودار شود.
آنچه کودک یا نوجوان در خانواده بهعنوان یک جامعه کوچک میآموزد، در ساختار رفتاری او شکل میگیرد و ثبات پیدا میکند بعدها همین رفتار را در جامعه بزرگتر از خانواده یا اجتماع بهمرحله اجرا میگذارد.
طلاق به بچهها آسیب میزند، بچههایی که ناراحت میشوند ناراحتی خود را به شکلی نشان میدهند که بعضیاوقات این ناراحتی متوجه خودشان میشود، احساس ضایعه، ردشدن، ترکشدن، تنهایی، هراس، گناه، ترس و خشم بهشدت آسیبمیزند. بسیاری از صاحبنظران، رابطه مستقیم میان طلاق و افزایش بزهکاری، مصرف موادمخدر و اخراجشدن از مدارس میبینند.
در نیمی از بچههایی که با آنها صحبت شده، مشخص شده که خود را علت اصلی طلاق پدر و مادرشان میدانند. آنها با خود فکر میکنند «اگر رفتار بهتری میداشتم، اگر کارهای خانه را بیشتر انجام میدادم، اگر اتاقم را مرتب میکردم یا نمرات درسی بهتری میگرفتم» پدرومادرم با هم زندگی میکردند. اگر فرزند بهتری میبودم این اتفاقات نمیافتاد. این سرزنشکردن خویشتن سبب میشود که احساس خود ارزشمندی از دست برود. احساس امنیتخاطر تمام شود و افسردگی شکل گیرد.
از دست دادن والدین، چه بهصورت یتیمشدن و چه بهصورت طلاق و نیز داشتن خواهران و برادران ناتنی و داشتن نامادری و در هر حال کمتوجهی به نوجوانان از عوامل ناسازگاری اسـت که زمینه را برای ناکامی و ولگردی، عقبافتادگی در مدرسه و اجتماع فراهم میکند و باعث میشود در مواقعی که نیاز به تغییراتی در مسکن، وسایل و لوازمزندگی، زناشویی خود یا خواهر و برادرش به وجود آید، فرد توان تأمین و انجام آن را نداشته باشد لذا بهتناسب اهمیت مسائل و با توجه به شرایط، فرد مجبور میشود به بزهکاری روی آورد؛ خصوصا اگر پدر یا مادر وی اقدام به ازدواجمجدد کنند شرایط جدیدی بهوجود میآید که ارتکاب به بزهکاری را تشدید میکند.
برای پیشگیری و مراقبت از بیماری قلبی بهتر است به روحیات و احساسات خود مسلط باشید و سعی کنید مانع ایجاد مشکلات روحی شوید چون تاثیرات مستقیمی بر بروز عارضه ها و ناراحتی های قلبی در شما دارد اگر از مشکلات قلبی رنج میبرید از مکان ها و موقعیت های استرس زا فاصله بگیرید .
طبق مطالعات جدید، استرس آمار مرگ زنان مبتلا به بیماری قلبی را تحت تاثیر قرار می دهد.
محققان دانشگاه اِموری آتلانتا برای حدود ۷۰۰ زن و مرد مبتلا به بیماری قلبی، یک سخنرانی عمومی پراسترس از لحاظ روانی برگزار کردند. سپس جریان خون به سوی قلب آنها را اندازه گیری کردند.
به دکتر ویولا واکارینو، زنان ۵۰ سال و جوان تر حدود ۴ برابر مردان همسن و سال خود یا زنان مسن تر با کاهش جریان خون به سوی قلب شان مواجه شدند.
به گفته وی، کاهش جریان خون موسوم به میوکاردیال ایسکمیک، می تواند موجب بروز حمله قلبی شود.
واکارینو در این مورد می گوید: «به نظر می رسد زنان جوان تر بیش از مردان و زنان مسن تر مستعد تاثیرات ناشی از استرس بر قلب شان هستند.»
کارشناسان همواره می دانستند که زنان جوان تر بیش از مردان همسن و سال خود پیامدهای بدتری را بعد از حمله قلبی تجربه می کنند، اما قادر به توضیح کامل آن نبودند.
در این مطالعه، محققان ۶۸۶ بیمار بین ۳۴ تا ۷۹ سال را که مبتلا به بیماری قلبی دائم بودند ارزیابی کردند. برخی از آنها دچار حملات قلبی شده بودند و برخی دیگر شرایطی نظیر آنژین قلبی (درد قفسه سینه) داشتند.
محققان از این افراد خواستند تا در مورد موضوع تعیین شده سخنرانی کنند. به حضار هم گفته شده بود که واکنش مثبتی نسبت به آنها نشان ندهند تا بر میزان استرس شان افزوده شود.
انجام آزمایشات تصویربرداری قبل و بعد از سخنرانی آشکار ساخت که زنان جوان تر در مقایسه با مردان همسن و سال خود دارای کاهش بیشتر جریان خون به سوی قلب بودند.
کاهش جریان خون در یک سوم زنان ۵۰ سال یا جوان تر مشاهده شد، اما فقط در ۸ درصد از مردان این رده سنی این کاهش مشاهده شد.
از اینرو محققان عنوان می کنند استرس فاکتور مهمی برای زنان مبتلا به بیماری قلبی است.
منبع: دکتر سلام
نرمافزار محبوب تلگرام در نسخه اندروید و آیاواس به نسخه 3.9.1 بهروزرسانی شد.
بروزرسانی فوق را برای سیستم عامل اندروید از لینکهای زیر دریافت کنید.
روز گذشته کاربری بهنام مَک نوبرسون گزارش کرد گوشیهای سامسونگ او و همسرش پس از بروزرسانی به اندروید مارشملو قفل شده و قادر به استفاده از آن نیستند. بهدنبال این خبر کمکم از گوشه و کنار کاربران بسیارِ دیگری نیز از قفل شدن گلکسی اس7، گلکسی اس 6، گلکسی نوت5 و گلکسی نوت 4 پس از بهروزرسانی خبر دادند.
منبع: فارنت
خبرگزاری آریا- امروزه اکثر مردم از سوءهاضمه رنج می برند.
به گزارش خبرگزاری آریا،امروزه اکثر مردم از سوءهاضمه رنج می برند و این بدان معناست که بخش زیادی از غذاهای مصرفی به درستی هضم و جذب نمی شوند. از نظر طب سنتی سلامتی غذای مصرفی در سه مرحله هضم می شود و به عبارت دقیق تر، یک سوم هضم غذا در دهان، یک سوم دیگر در معده و بقیه هضم به کمک روده و کبد انجام می گیرد.
اکثر افراد به علت کم جویدن یا بد جویدن در مرحله اول هضم می لنگند. لذا غذایی که به خوبی جویده نشده و بطور کامل با بزاق دهان ترکیب نگردیده، راهی معده می شود و فشار زیادی برای هضم برخی مواد به معده تحمیل می شود و دست آخر برخی از مواد گیاهی کم جویده شده، بدون تعییر شکل وارد روده کوچک می گردند و در نتیجه بی آنکه مواد مفید موجود در آن ها هضم شوند، از روده بزرگ دفع می گردند. بنابراین قبل از هر چیز باید برای غذا خوردن وقت گذاشت و غذا را بخوبی جوید.
مسئله دیگری که ایرانیان با وجود تاکید اکید احادیث طبی، مورد توجه قرار نمی دهند، خوردن مقدار کمی نمک دریا یا معدن قبل و بعد از غذا و یا در صورت ناسازگاری مزاجی، خوردن نصف قاشق سرکه طبیعی قبل و بعد از وعده های اصلی غذایی می باشد.
باید در نظر داشت که کمبود املاح و مواد معدنی، بخصوص کمبود مس ، آهن، منگنز، منیزیم، سدیم و پتاسیم موجب سوءهاضمه می گردد. لذا توصیه می گردد که بجای نمک های تصفیه شده که فقط حاوی سدیم هستند، از نمک دریا یا معدن که طیف وسیعی از املاح دارند استفاده شود. و برای رفع کمبود مس بهتر است که هفته ای دو مرتبه قاشق مسی بدون لعاب را در خورشت در حال پخت قرار داد. استفاده گه گاه از ظروف چدنی نیز برای بر طرف شدن کمبود آهن توصیه می گردد. (البته باید در نظر داشت که ظروف چدنی، باید بدون روکش و بی لعاب باشند و آهن ربا به آنها بچسبد. در غیر این صورت تقلبی و مضر می باشند.)
در اینجا لازم است که رایج ترین عادات بد غذایی ذکر شود.
1. معمولا هر غذایی تازه اش بهتر از مانده اش است به جز پنیر. البته منظور این نیست که پنیرهای تازه موجود در بازار را باید مدتی نگه داشت تا مانده شود بلکه منظور این است که کارخانجات پنیر سازی می بایست چندین هفته برای ساختن پنیر واقعی وقت صرف کنند. در واقع پنیرهایی موسوم به پنیر استیلتون یا کپکی، نمونه ای از پنیر کهنه و مانده هستند که گرم و زود هضم بوده و خوردن کمی از آن بعد از غذا به عنوان دسر به هضم غذا کمک فراوانی می کند و در ضمن اگر قبل از غذا خورده شود، اشتهای فرد افزایش می یابد.
اما متاسفانه پنیر تاره که به وفور در کشور تولید و مصرف می شود، سرد و دیر هضم می باشد و اشتها به غذا را کم می کند. باید دانست که مصرف پنیر تازه بدون مصلحات گرم، در برخی افراد باعث ایجاد قولنج بسیار شدید و انسداد روده می شود. البته اگر به همراه پنیر تازه، یک قاشق عسل یا ادویه جات گرم خورده شود از اثرات منفی این نوع پنیر کاسته می شود. در ضمن بعد از مصرف پنیر تازه نباید غذاهای دیگری خصوصا غذاهای ترش و میوه های تر تناول شود مگر آنکه اشتهای واقعی احساس شود.
2. از دیگر عادات غذایی که باید بر چیده شود، مصرف همزمان سرکه با سفیده تخم مرغ است. باید دانست که سس مایونز از ترکیب سرکه و سفیده تخم مرغ درست می شود و در نتیجه خوردن سس مایونز، سلامت روده ها را تهدید می کند.
3. از نوشیدن آب از نیم ساعت قبل از غذا، حین غذا و تا یک ساعت بعد از خوردن آخرین لقمه غذا باید پرهیز نمود. البته در صورت شدت عطش بعد از غذا می توان یک تا دو جرعه آب خنک مصرف نمود.
,بیماری دستگاه گوارش,نفخ روده
از نوشیدن آب از نیم ساعت قبل از غذا، حین غذا و تا یک ساعت بعد از غذا باید پرهیز نمود
4. هیچ نوع گوشتی نباید همزمان با گوشت دیگر مصرف شود.
5. مصرف همزمان ماست، پنیر و شیر برای دستگاه گوارش مضر می باشد.
6. نباید غذاها و میوه هایی که طبع سرد دارند همزمان میل نمود، چرا که در کوتاه مدت یا دراز مدت، دستگاه گوارش ضعیف گشته و ممکن است اسپاسم های دردناک روده ای ایجاد شود.
7. مصرف همزمان تخم مرغ و ماهی بسیار زیان بخش می باشد.
8. مصرف لبنیات بدون مصلحات نه تنها برای روده ها بلکه برای اعصاب هم مضر هستند.
9. نباید در یک نفس و دفعتا آب نوشید بلکه می بایست جرعه جرعه آب نوشید تا به دستگاه گوارش شک وارد نشود.
10. مصرف همزمان آب با هندوانه یا آب با انگور به روده ها فشار می آورد. لذا باید نیم ساعت بین مصرف آن ها فاصله انداخت.
11. در هنگام استرس و عصبانیت نباید غذا خورد چرا که از یک طرف آنزیم های دستگاه گوارش از جمله آنزیم های مترشحه از پانکراس و غدد موجود در روده کوچک به خوبی ترشح نمی شوند و از طرف دیگر استرس موجب اسپاسم معده و روده می شود.
12. برای داشتن دستگاه گوارشی سالم باید وقتی وعده اصلی غذایی را خورد که در ناحیه زیر سینه تا ناف احساس سبکی کنیم و کمی در قسمت زیر ناف احساس سنگینی داشته باشیم. از دیگر علامت های گرسنگی واقعی این است که حس شامه، بینایی و شنوایی تیز تر می گردد و آب دهان کم می شود. در غیر اینصورت غذا خوردن به دستگاه گوارش لطمه می زند.
13. مصرف شیر یا دوغ با میوه ممنوع است. (کاکائو و قهوه هم نوعی میوه محسوب می شوند.)
بیماری های دستگاه گوارش,عفونت دستگاه گوارش,دستگاه گوارش بدن
مصرف شیر یا دوغ با میوه به دستگاه گوارش لطمه می زند
14. خوردن همزمان باقلا با ماهی، پلو زرشک با مرغ، ماست با تربچه، پیاز و سیر، پیاز و تره، پیاز و اسفند، گردو با فندق و پسته، خربزه شیرین و موز، عسل و خربزه، تخم مرغ و موز بسیار خطر آفرین هستند.
15. بعد از غذای شور نباید آب گرم یا هر نوع دمنوشی نوشید و همچنین خوردن آب سرد با میوه های تر ممنوع می باشد.
با رعایت نکات فوق روده کوچم که مسئول اصلی هضم و جذب پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها می باشد از آسیب مصون می ماند و اما برای سلامت روده بزرگ می باسیت بیشتر از غذاهای تخمیر شده نظیر نان های حاوی خمیر ترش، سرکه های طبیعی و لبنیات پروبیوتیک استفاده نمود. اکثر ادویه ها بخصوص هل و اکثر سبزی ها به ویژه تره، دوست روده بزرگ محسوب می شوند و نان های بدون سبوس، مصرف زیاد سرخ کردنی های و نوشیدنی های کافئین دار برای سلامت روده بزرگ مطلوب نیستند.
نظر به اینکه آنزیم های گوارشی مهمی توسط غدد اثنی عشر و سایر قسمت های روده کوچک و غده پانکراس به داخل روده ترشح می شود و بدون آن ها هضم و جذب مواد غذایی غیر ممکن است، توصیه می شود که گه گاهی یک قاشق مرباخوری تخم بارهنگ در یک لیوان آب جوشانده و میل نمود تا ترشح آنزیم های دستگاه گوارش تنظیم شود.
در اینجا برخی از رایج ترین مشکلات و بیماری های روده ها را عنوان کرده و درمان های طبیعی آن ها را بیان می نمایم.
1. اسپاسم روده (خواه منشأ غذایی داشته باشد خواه منشأ عصبی):
صبح و ظهر و شب هر دفعه نصف قاشق چایخوری پودر رازیانه با نصف قاشق عسل تا حصول بهبودی میل شود.
2. نفخ روده:
یک قاشق چایخوری پودر زنیان با کمی عسل بعد از غذا میل گردد. (انواع کلم و تفاله سیب نفاخ محسوب می شوند).
,بیماری دستگاه گوارش,نفخ روده
مصرف پودر زنیان با کمی عسل بعد از غذا, برای درمان نفخ روده مفید است
3. اسهال:
یک قاشق غذا خوری پودر سماق با کمی آب سرد مصرف شود.
4. یبوست:
یک قاشق غذا خوری دانه اسفرزه را شب خیس نموده و صبح ناشتا، آب آن میل گردد. برای یبوست کودکان نیز می توان یک قاشق چایخوری ترنجبین را شب در یک لیوان آب خیساند و صبح بخورد کودک داد. در ضمن باید دانست که سیب زرد ضد یبوست و سیب قرمز قدری یبوست آور است.
5. سستی و تنبلی روده ها:
گلاب و آب و عسل و همچنین پاچه گوسفند سستی روده ها را بر طرف و فعالیت آنها را بیشتر می کند.
صبح و شب هر بار یک قاشق چایخوری پودر سنبل الطیب در یک لیوان آب جوش دم کرده و میل نمایید.
6. انگل های دستگاه گوارش:
باید به مدت یک هفته، هر روز یک قاشق مربا خوری از پودر آویشن برگ پهن به غذای مصرفی اضافه کرد. و هر شب نصف قاشق مرباخوری از پودر آویشن برگ باریک را در یک استکان آبجوش دم نمود و نوشید.
,بیماری دستگاه گوارش,نفخ روده
مصرف پودر آویشن برای درمان انگل های دستگاه گوارش مفید است
7. کرم کدو:
30 گرم برگ تازه یا خشک گردو را در 4 لیوان آب جوشانیده سپس صاف نموده و صبح، ظهر، عصر و شب هر بار یک استکان میل کند و این کار را تا حصول بهبودی ادامه دهد. طب اسلامی برای مبارزه با انگل ها و کرم های روده ای خوردن 7 عدد خرما در صبح به صورت ناشتا توصیه می کند که برای اثر بخشی نباید تا ظهر چیز دیگری مصرف نمود. در ضمن یکی دیگر از روش های از بین بردن انگل های روده ای جویدن و خوردن هسته سیب مرکبات است.
8. بواسیر:
علت اصلی بواسیر یبوست مزاج است بنابر این می بایست برای مبارزه با یبوست تا مدتی از خوردن ماست، سیب قرمز، برنج سفید، نان های سفید و میوه های نارس خودداری کرد و در عوض سبزیجاتی نظیر تره و کاهو و میوه هایی همچون سیب زرد، گلابی، گیلاس، انگور، هلو، لیمو شیرین، هندوانه و خربزه بیشتری میل نمود. در ضمن باید توجه داشت که ورزش منظم روزانه بخصوص پیاده روی از اهمیت زیادی برای جلوگیری از یبوست برخوردار است.
9. شقاق مقعد:
هفت روز پشت سر هم صبح ناشتا، افراد بالغ یک لیوان عناب در دو لیوان آب و کودکان یک استکان عناب را در دو استکان آب جوشانده و پس از نرم شدن عناب ها، آن ها را فشرده و هسته و تفاله ها را جدا نموده و بقیه را میل کند.
10. عفونت آپاندیس:
تحقیقات حاکی از آن است که افرادی که عادت به خوردن گوشت های نیمه خام و خوب پخته نشده دارند و همچنین مواد فیبردار مثل سبزی ها و میوه ها کمتری مصرف می کنند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به آپاندیسیت قرار دارند. در این رابطه، حکمای طب سنتی اسلامی برای تناول مخلوط سیاه دانه در عسل، نقشی پیشگیرانه و حتی درمانی قائل شده اند.
درپایان نکته مهمی برای داشتن دستگاه گوارشی قوی و سالم یادآور می شوم: با توجه به اینکه هر چه هوا گرم تر شود، قدرت هضم دستگاه گوارش کمتر می شود و همچنین گرما در وسط روز به اوج خود می رسد لذا توصیه می شود که در ایام گرم سال، صبحانه و شام کاملی خورده شود اما وعده ناهار یا بکلی حذف شود یا مقداری میوه و سالاد به عنوان ناهار میل گردد.
بیماری های مری شایع هستند و چون مری در قفسه سینه قرار دارد و از پشت قلب عبور می کند ممکن است درد آن با دردهای قلبی اشتباه گرفته شود ولی بیماران باید به این نکته توجه داشته باشند که دردهای قلبی با فعالیت و حرکت بیمار ایجاد می شوند و دردهای مری معمولا با خوردن غذا.
شایع ترین علت درد قفسه سینه بیماری های مری است
از آنجایی که بیماری های قلبی اهمیت زیادی دارند و اگر از آنها غفلت شود ممکن است حتی به قیمت از دست رفتن جان بیماران شود، اگر بیمار از درد قفسه سینه شکایت می کند ابتدا باید از نبود مشکل قلبی در او مطمئن شد. اما شایع ترین علت درد قفسه سینه همچنان بیماری های مری است. بعضی از افراد هم مری حساسی دارند و بدون دلیل در ناحیه مری احساس درد می کنند. گاهی درد سینه به دلیل گرفتگی یا انقباض عضلات مری است که در بیماری های حرکتی مانند آشالازی و اسپاسم (انقباض) منتشر دیده می شود.
در ادامه به فهرستی از مشکلات مری می پردازیم:
ریفلاکس
تعریف: در مری ۲ اسفنکتر وجود دارد؛ اسفنکتر بالایی بعد از حلق قرار دارد و هنگام بلعیده شدن غذا باز می شود سپس غذا با حرکات دودی به سوی معده می رود. قبل از ورود به معده اسفنکتر انتهایی دیگری وجود دارد که آن هم باید باز شود تا غذا داخل معده انتقال پیدا کند. اگر اسفنکتر انتهایی مشکلی داشته باشد، فرد دچار عارضه ای به نام ریفلاکس یا برگشت غذا از معده به مری می شود.
شیوع: این بیماری بسیاری شایع است.
علائم: بیماران ریفلاکس را به شکل ترش کردن، سوزش سر دل و درد سینه توصیف می کنند. بعضی از آنها ممکن است احساس تلخی یا برگشت غذاهای بلعیده شده به دهان را بعد از خوردن غذا یا هنگام خم شدن و دراز کشیدن داشته باشند.
درمان: ریفلاکس معمولا با نوشیدن آب یا خوردن شربت معده تسکین می یابد.
درد مری
تعریف: در قسمت انتهایی مری و زیر مخاط انتهاهای عصبی وجود دارد.
علائم: در افرادی که ریفلاکس دارند ممکن است اسید زیر مخاط برود، انتهای عصبی را تحریک کند و بیمار دچار درد شود.
مری بارت
تعریف: در مری بارت مخاط معده در لوله مری رشد می کنند. در آندوسکوپی نیز مخاط سفیدرنگ مری به رنگ صورتی دیده می شود. البته باید از این بافت نمونه گرفت و به آزمایشگاه آسیب شناسی فرستاد تا چنین تغییری تایید شود.
پیگیری: بیماران دچار مری بارت باید هر ۳-۲ سال یکبار آندوسکوپی و نمونه برداری شوند.
درمان: اگر تغییرات سلولی خاصی دیده شد، ناحیه با روش خاصی سوزانده یا برداشته می شود. این بیماری اصلا درد ندارد.
آشالازی
تعریف: آشالازی بیماری است که بر اثر آن اسفنکتر تحتاتی مری هنگام رسیدن غذا به آن باز نمی شود.
بیماری زایی: علت آن صدمه ای است که به اعصاب مری وارد می شود. این بیماری در اثر ویروس هرپس یا همان تبخال کنار لب ایجاد می شود. در بعضی از افراد که استعداد ژنتیکی دارند ویروس به اعصاب مری صدمه می زند و باعث بسته ماندن دریچه انتهایی مری می شود، ولی به مرور مری گشاد می شود و غذا در مری گیر می کند.
علائم: گیر کردن غذا در این بیماران وقتی با عجله غذا می خورند یا عصبی می شوند شدیدتر می شود. چنین بیمارانی ترجیح می دهند به تنهایی غذا بخورند چون گاهی مجبورند با انگشت غذا را برگردانند. بعضی از بیماران هم دچار بوی بد دهان می شوند و حالت نشخوار در اثر برگشت غذا به دهان دارند.
درمان: آشالازی باز کردن اسفنکتر با بالون به وسیله آندوسکوپی است. البته گاهی جراح با لاراسکوپی، عضلات حلقوی مری را برش می دهد تا اسفنکتر تحتانی مری کمی شل تر شود. البته این کار ممکن است باعث سرفه و حتی برگشت غذا به نای و ریه و ایجاد بیماری های ریوی شود.
شل شدن اسفنکتر تحتانی مری
تعریف: علت شل شدن اسفنکتر تحتانی مری، ممکن است مادرزادی یا همراهی با فتق دیافراگمی باشد. فتق دیافراگمی معمولا بعد از ۶۰ سالگی بروز می کند. این وضعیت درواقع یک فرآیند فرسودگی است ولی فتق دیافراگمی در افرادی که ریفلاکس معده دارند، باعث تشدید علائم می شود.
علائم خطر: چاقی، افزایش وزن، بارداری، پرخوری، پوشیدن لباس های تنگ، درازکشیدن بلافاصله بعد از خوردن غذا و مصرف بعضی از داروها هم از عوامل شلی دریچه مری هستند.
بیماری زایی: دریچه مری بعد از ورود غذا به معده چندثانیه باز و مجددا بسته می شود. اسید معده نیز که بالا آمده یا بزاقی که از دهان وارد مری شده مخلوط و خنثی می شود. البته نیروی جاذبه در حالت نشسته فرد هم باعث خنثی شدن اسید می شود. در بیماران دچار ریفلاکس، دریچه مری مدت بیشتری باز می ماند و دفعات برگشت غذا بیشتر است.
درمانی دارویی: درمان بیماران اصلاح رژیم غذایی و مصرف داروست. بیماران باید از مصرف غذاهای ترش، تند، غذاهای چرب، سرخ کرده و پرحجم، استعمال الکل و سیگار، آب پرتقال، چای پررنگ، نوشابه های گازدار و قهوه خودداری کنند. همچنین ۳ ساعت قبل از خواب غذا میل کنند و بلافاصله بعد از غذا دراز نکشند. برای بیماران داروهای مهارکننده اسید معده مانند امپرازول، پنتاپرازول و… تجویز می شود.
مدت مصرف داروها طولانی است و دوز داروها باید به تدریج و با نظر پزشک کاهش یابد. بیماران باید از تخت های مخصوص که از کمر به بالا خم می شود استفاده کنند تا هنگام خواب سر و تنه در زاویه بالاتری قرار گیرد. به عبارتی، به اندازه ۲ آجر بالاتر از تنه. بیمارانی که درمان دارویی برایشان بی تاثیر است، بیشتر از ۵۰ سال سن دارند یا از شروع علائمشان بیش از ۵ تا ۱۰ سال می گذرد، آندوسکوپی برایشان توصیه می شود.
پیش آگهی: ممکن است درصد کمی از بیماران دچار تغییرات مخاطی به نام مری بارت در مری شوند. این ضایعات می توانند به سمت ضایعات پیش سرطانی پیش بروند. (احتمال بسیار اندک است و بیماران نباید از این بابت زیاد نگران باشند.)
التهاب مری باعث بلع دردناک و گیر کردن غذا می شود
دشواری بلع
تعریف: ممکن است در اثر بدخیمی باشد. وقتی قطر مری به کمتر از ۱۳ میلی متر برسد فرد در بلعیدن غذا مشکل پیدا کرده یا در اصطلاح در مری اش گیر می کند. مشکل در بلع ممکن است دلایل زیادی داشته باشد.
علل: علت هایی مانند بیماری های حرکتی مری، زخم مری و تنگی مری در اثر مواد سوزاننده در گذشته مطرح است اما به جز علل گفته شده حتما باید به سرطان مری که باعث اختلال در بلع می شود هم توجه داشته باشیم. سرطان مری با توده ای در قسمت میانی مری مشخص می شود. متاسفانه هیچ علامتی هم ندارد و وقتی علامت پیدا می کند که فرد دچار مشکل در بلع می شود و بیماری پیشروی کرده است.
عوامل خطرساز: این سرطان در افراد سیگاری و الکلی بعد از ۶۰-۵۰ سالگی شیوع بیشتری دارد ولی نقاطی از ایران مانند ساحل دریای خزر، بندر ترکمن و شمال شرق از مناطقی هستند که سرطان مری در جمعیت آنها شایع تر است. این افراد هم زمینه ژنتیکی دارند و هم از مواد غذایی ای استفاده می کنند که سرطان زاست.
بیماری زایی: ماده سرطان زایی به نام استالدیید در برنامه غذایی مردم این مناطق به وفور وجود دارد. این ماده در اثر متابولیسم الکل ایجاد می شود. استالدیید علاوه بر الکل و سیگار، در میوه های نرم و شل یا زیادی رسیده که خیلی هم شیرین هستند، غذاهای مانده و خوب محافظت نشده، غذاهایی که روی زغال یا اجاق طبخ می شوند مانند گوشت و کباب زغالی یا سیاه شده و نان هایی که منبع حرارتی شان زغال چوب و گازوییل است و مستقیما خمیر نان روی آن قرار می گیرد (بهترین پخت نان استفاده از حرارت الکتریکی و برقی یا نان ماشینی است) وجود دارد. البته با چند بار مصرف این غذاها اتفاقی برای فرد نمی افتد ولی اگر فردی عادت به مصرف چنین غذاهایی به مدت طولانی یعنی ده ها سال.
عوامل خطرساز: زمینه ژنتیکی مناسبی هم داشته، احتمال ابتلا به سرطان مری در او بالا می رود. گاهی گفته می شود غذاهای داغ باعث سرطان مری می شوند که این گفته تا حدودی درست است. البته رابطه ضعیفی بین این ۲ مورد وجود دارد. بهداشت ضعیف دهان و دندان نیز باعث می شود باکتری های داخل دهان مواد استالدییدی و سرطان زا ایجاد کند. مصرف مداوم انواع سبزی و میوه های تازه باعث محافظت از مری می شود.
درمان: بیشتر بیمارانی که به سرطان مری مبتلا هستند در مراحل پیشرفته بیماری مراجعه می کنند و شاید جراحی زیاد مفید نباشد. در این شرایط پزشکان سعی می کنند با رادیوتراپی و شیمی درمانی بیمار را زنده نگه دارند ولی درمان قعطی معمولا امکان پذیر نیست. به همین دلیل در افرادی که زمینه ژنتیکی سرطان مری دارند یا در مناطقی که سرطان مری در آن شایع است، زندگی می کنند از روش تشخیصی زودهنگام برای یافتن سلول های سرطانی در مری به نام آندوسکوپی استفاده می کنند.
غربالگری: در شمال ایران، بندر ترکمن و گرگان، مشکین شهر و استان اردبیل از سال های قبل افرادی که احتمال بروز این نوع سرطان در آنها بالاست از سنین ۵۰-۴۰ سال به بالا آموزش می بینند تا خودشان برای آندوسکوپی مراجعه کنند.
اسپاسم منتشر
تعریف: در بیماری اسپاسم منتشر مری، حرکات دودی ضعیف و منظم طبیعی از بین می رود و مری دچار انقباض های بسیار قوی و طولانی می شود.
بیماری زایی: انقباض مری باعث می شود غذا نتواند حرکت کند و یک جا ثابت بماند.
علائم: این بیماران هم درد شدید قفسه سینه دارند و غذا در مری آنها گیر می کند. این درد نیز معمولا با درد قلبی اشتباه گرفته می شود.
صدا در مری
تعریف: بعضی از بیماران احساس می کنند مری صدا می دهد.
علل: این صداها ممکن است به دلیل ریفلاکس هوا باشد. گاهی هم تیک عصبی است که بیمار به طور ناخودآگاه غذا را به طرف بالا هدایت می کند.
درمان: این حالت اصلا خطرناک نیست و به درمان هم نیاز ندارد.
التهاب مری
تعریف: ازوفاژیت یا التهاب مری معمولا در اثر ریفلاکس یا برگشت اسید مری ایجاد می شود ولی به ندرت بیماری های قارچی مانند برفک دهان و مونیلیا هم ممکن است مری را گرفتار و التهاب ایجاد کنند.
عوامل خطرساز: بیمارانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مانند مبتلایان به ایدز بیمارانی که شیمی درمانی می شوند یا افرادی که به سیتومگالو ویروس و هرپس مبتلا هستند هم ممکن است دچار التهاب مری شوند. التهاب مری باعث بلع دردناک و گیر کردن غذا می شود.
تشخیص: بیماران باید آندوسکوپی شوند و نمونه برداری انجام شود تا با مشخص شدن علت التهاب درمان دقیقی انجام شود.
تنگی مری
تعریف: گاهی بیماری های بدخیم، ریفلاکس شدید و طولانی، تماس مواد سوزاننده با دیواره مری در گذشته یا صدماتی که با مصرف بعضی از قرص ها به مری وارد شده است.
علائم: تنگی مری و گیر کردن غذا در حدی می شود که بیمار به هیچ وجه نمی تواند غذا را بالا بیاورد یا قورت بدهد و احساس خفگی می کند.
درمان: این مورد یک اورژانس پزشکی است و پزشک باید لقمه را از طریق آندوسکوپی خارج یا داخل معده هدایت کند.
منبع:bartarinha.ir
مشکل سوء هضم و دفع ناقص در بین اکثر مردم شایع است . به گزارش ایران ناز این مشکلات ک گوارشی که در دهه اخیر افزایش یافته ناشی از عادات غذایی ناصحیح مردم است . مشکلات روده میتواند باعث ایجاد دردسرهای زیادی برای اشخاص شود. از نظر طب سنتی سلامتی غذای مصرفی در سه مرحله هضم می شود و به عبارت دقیق تر، یک سوم هضم غذا در دهان، یک سوم دیگر در معده و بقیه هضم به کمک روده و کبد انجام می گیرد.
اکثر افراد به علت کم جویدن یا بد جویدن در مرحله اول هضم می لنگند. لذا غذایی که به خوبی جویده نشده و بطور کامل با بزاق دهان ترکیب نگردیده، راهی معده می شود و فشار زیادی برای هضم برخی مواد به معده تحمیل می شود و دست آخر برخی از مواد گیاهی کم جویده شده، بدون تعییر شکل وارد روده کوچک می گردند و در نتیجه بی آنکه مواد مفید موجود در آن ها هضم شوند، از روده بزرگ دفع می گردند. بنابراین قبل از هر چیز باید برای غذا خوردن وقت گذاشت و غذا را بخوبی جوید.
مسئله دیگری که ایرانیان با وجود تاکید اکید احادیث طبی، مورد توجه قرار نمی دهند، خوردن مقدار کمی نمک دریا یا معدن قبل و بعد از غذا و یا در صورت ناسازگاری مزاجی، خوردن نصف قاشق سرکه طبیعی قبل و بعد از وعده های اصلی غذایی می باشد.
باید در نظر داشت که کمبود املاح و مواد معدنی، بخصوص کمبود مس ، آهن، منگنز، منیزیم، سدیم و پتاسیم موجب سوءهاضمه می گردد. لذا توصیه می گردد که بجای نمک های تصفیه شده که فقط حاوی سدیم هستند، از نمک دریا یا معدن که طیف وسیعی از املاح دارند استفاده شود. و برای رفع کمبود مس بهتر است که هفته ای دو مرتبه قاشق مسی بدون لعاب را در خورشت در حال پخت قرار داد. استفاده گه گاه از ظروف چدنی نیز برای بر طرف شدن کمبود آهن توصیه می گردد. (البته باید در نظر داشت که ظروف چدنی، باید بدون روکش و بی لعاب باشند و آهن ربا به آنها بچسبد. در غیر این صورت تقلبی و مضر می باشند.)
در اینجا لازم است که رایج ترین عادات بد غذایی ذکر شود.
1. معمولا هر غذایی تازه اش بهتر از مانده اش است به جز پنیر. البته منظور این نیست که پنیرهای تازه موجود در بازار را باید مدتی نگه داشت تا مانده شود بلکه منظور این است که کارخانجات پنیر سازی می بایست چندین هفته برای ساختن پنیر واقعی وقت صرف کنند. در واقع پنیرهایی موسوم به پنیر استیلتون یا کپکی، نمونه ای از پنیر کهنه و مانده هستند که گرم و زود هضم بوده و خوردن کمی از آن بعد از غذا به عنوان دسر به هضم غذا کمک فراوانی می کند و در ضمن اگر قبل از غذا خورده شود، اشتهای فرد افزایش می یابد.
اما متاسفانه پنیر تاره که به وفور در کشور تولید و مصرف می شود، سرد و دیر هضم می باشد و اشتها به غذا را کم می کند. باید دانست که مصرف پنیر تازه بدون مصلحات گرم، در برخی افراد باعث ایجاد قولنج بسیار شدید و انسداد روده می شود. البته اگر به همراه پنیر تازه، یک قاشق عسل یا ادویه جات گرم خورده شود از اثرات منفی این نوع پنیر کاسته می شود. در ضمن بعد از مصرف پنیر تازه نباید غذاهای دیگری خصوصا غذاهای ترش و میوه های تر تناول شود مگر آنکه اشتهای واقعی احساس شود.
. از دیگر عادات غذایی که باید بر چیده شود، مصرف همزمان سرکه با سفیده تخم مرغ است. باید دانست که سس مایونز از ترکیب سرکه و سفیده تخم مرغ درست می شود و در نتیجه خوردن سس مایونز، سلامت روده ها را تهدید می کند.
3. از نوشیدن آب از نیم ساعت قبل از غذا، حین غذا و تا یک ساعت بعد از خوردن آخرین لقمه غذا باید پرهیز نمود. البته در صورت شدت عطش بعد از غذا می توان یک تا دو جرعه آب خنک مصرف نمود.
4. هیچ نوع گوشتی نباید همزمان با گوشت دیگر مصرف شود.
5. مصرف همزمان ماست، پنیر و شیر برای دستگاه گوارش مضر می باشد.
6. نباید غذاها و میوه هایی که طبع سرد دارند همزمان میل نمود، چرا که در کوتاه مدت یا دراز مدت، دستگاه گوارش ضعیف گشته و ممکن است اسپاسم های دردناک روده ای ایجاد شود.
7. مصرف همزمان تخم مرغ و ماهی بسیار زیان بخش می باشد.
8. مصرف لبنیات بدون مصلحات نه تنها برای روده ها بلکه برای اعصاب هم مضر هستند.
9. نباید در یک نفس و دفعتا آب نوشید بلکه می بایست جرعه جرعه آب نوشید تا به دستگاه گوارش شک وارد نشود.
10. مصرف همزمان آب با هندوانه یا آب با انگور به روده ها فشار می آورد. لذا باید نیم ساعت بین مصرف آن ها فاصله انداخت.
11. در هنگام استرس و عصبانیت نباید غذا خورد چرا که از یک طرف آنزیم های دستگاه گوارش از جمله آنزیم های مترشحه از پانکراس و غدد موجود در روده کوچک به خوبی ترشح نمی شوند و از طرف دیگر استرس موجب اسپاسم معده و روده می شود.
12. برای داشتن دستگاه گوارشی سالم باید وقتی وعده اصلی غذایی را خورد که در ناحیه زیر سینه تا ناف احساس سبکی کنیم و کمی در قسمت زیر ناف احساس سنگینی داشته باشیم. از دیگر علامت های گرسنگی واقعی این است که حس شامه، بینایی و شنوایی تیز تر می گردد و آب دهان کم می شود. در غیر اینصورت غذا خوردن به دستگاه گوارش لطمه می زند.
13. مصرف شیر یا دوغ با میوه ممنوع است. (کاکائو و قهوه هم نوعی میوه محسوب می شوند.)
14. خوردن همزمان باقلا با ماهی، پلو زرشک با مرغ، ماست با تربچه، پیاز و سیر، پیاز و تره، پیاز و اسفند، گردو با فندق و پسته، خربزه شیرین و موز، عسل و خربزه، تخم مرغ و موز بسیار خطر آفرین هستند.
15. بعد از غذای شور نباید آب گرم یا هر نوع دمنوشی نوشید و همچنین خوردن آب سرد با میوه های تر ممنوع می باشد.
با رعایت نکات فوق روده کوچم که مسئول اصلی هضم و جذب پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها می باشد از آسیب مصون می ماند و اما برای سلامت روده بزرگ می باسیت بیشتر از غذاهای تخمیر شده نظیر نان های حاوی خمیر ترش، سرکه های طبیعی و لبنیات پروبیوتیک استفاده نمود. اکثر ادویه ها بخصوص هل و اکثر سبزی ها به ویژه تره، دوست روده بزرگ محسوب می شوند و نان های بدون سبوس، مصرف زیاد سرخ کردنی های و نوشیدنی های کافئین دار برای سلامت روده بزرگ مطلوب نیستند.
نظر به اینکه آنزیم های گوارشی مهمی توسط غدد اثنی عشر و سایر قسمت های روده کوچک و غده پانکراس به داخل روده ترشح می شود و بدون آن ها هضم و جذب مواد غذایی غیر ممکن است، توصیه می شود که گه گاهی یک قاشق مرباخوری تخم بارهنگ در یک لیوان آب جوشانده و میل نمود تا ترشح آنزیم های دستگاه گوارش تنظیم شود.
در اینجا برخی از رایج ترین مشکلات و بیماری های روده ها را عنوان کرده و درمان های طبیعی آن ها را بیان می نمایم.
1. اسپاسم روده
(خواه منشأ غذایی داشته باشد خواه منشأ عصبی):صبح و ظهر و شب هر دفعه نصف قاشق چایخوری پودر رازیانه با نصف قاشق عسل تا حصول بهبودی میل شود.
2. نفخ روده:
یک قاشق چایخوری پودر زنیان با کمی عسل بعد از غذا میل گردد. (انواع کلم و تفاله سیب نفاخ محسوب می شوند). مصرف پودر زنیان با کمی عسل بعد از غذا, برای درمان نفخ روده مفید است
3. اسهال:
یک قاشق غذا خوری پودر سماق با کمی آب سرد مصرف شود.
4. یبوست:
یک قاشق غذا خوری دانه اسفرزه را شب خیس نموده و صبح ناشتا، آب آن میل گردد. برای یبوست کودکان نیز می توان یک قاشق چایخوری ترنجبین را شب در یک لیوان آب خیساند و صبح بخورد کودک داد. در ضمن باید دانست که سیب زرد ضد یبوست و سیب قرمز قدری یبوست آور است.
5. سستی و تنبلی روده ها:
گلاب و آب و عسل و همچنین پاچه گوسفند سستی روده ها را بر طرف و فعالیت آنها را بیشتر می کند.
صبح و شب هر بار یک قاشق چایخوری پودر سنبل الطیب در یک لیوان آب جوش دم کرده و میل نمایید.
6. انگل های دستگاه گوارش:
باید به مدت یک هفته، هر روز یک قاشق مربا خوری از پودر آویشن برگ پهن به غذای مصرفی اضافه کرد. و هر شب نصف قاشق مرباخوری از پودر آویشن برگ باریک را در یک استکان آبجوش دم نمود و نوشید.
مصرف پودر آویشن برای درمان انگل های دستگاه گوارش مفید است
7. کرم کدو:
30 گرم برگ تازه یا خشک گردو را در 4 لیوان آب جوشانیده سپس صاف نموده و صبح، ظهر، عصر و شب هر بار یک استکان میل کند و این کار را تا حصول بهبودی ادامه دهد. طب اسلامی برای مبارزه با انگل ها و کرم های روده ای خوردن 7 عدد خرما در صبح به صورت ناشتا توصیه می کند که برای اثر بخشی نباید تا ظهر چیز دیگری مصرف نمود. در ضمن یکی دیگر از روش های از بین بردن انگل های روده ای جویدن و خوردن هسته سیب مرکبات است.
8. بواسیر:
علت اصلی بواسیر یبوست مزاج است بنابر این می بایست برای مبارزه با یبوست تا مدتی از خوردن ماست، سیب قرمز، برنج سفید، نان های سفید و میوه های نارس خودداری کرد و در عوض سبزیجاتی نظیر تره و کاهو و میوه هایی همچون سیب زرد، گلابی، گیلاس، انگور، هلو، لیمو شیرین، هندوانه و خربزه بیشتری میل نمود. در ضمن باید توجه داشت که ورزش منظم روزانه بخصوص پیاده روی از اهمیت زیادی برای جلوگیری از یبوست برخوردار است.
9. شقاق مقعد:
هفت روز پشت سر هم صبح ناشتا، افراد بالغ یک لیوان عناب در دو لیوان آب و کودکان یک استکان عناب را در دو استکان آب جوشانده و پس از نرم شدن عناب ها، آن ها را فشرده و هسته و تفاله ها را جدا نموده و بقیه را میل کند.
10. عفونت آپاندیس:
تحقیقات حاکی از آن است که افرادی که عادت به خوردن گوشت های نیمه خام و خوب پخته نشده دارند و همچنین مواد فیبردار مثل سبزی ها و میوه ها کمتری مصرف می کنند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به آپاندیسیت قرار دارند. در این رابطه، حکمای طب سنتی اسلامی برای تناول مخلوط سیاه دانه در عسل، نقشی پیشگیرانه و حتی درمانی قائل شده اند.
درپایان نکته مهمی برای داشتن دستگاه گوارشی قوی و سالم یادآور می شوم: با توجه به اینکه هر چه هوا گرم تر شود، قدرت هضم دستگاه گوارش کمتر می شود و همچنین گرما در وسط روز به اوج خود می رسد لذا توصیه می شود که در ایام گرم سال، صبحانه و شام کاملی خورده شود اما وعده ناهار یا بکلی حذف شود یا مقداری میوه و سالاد به عنوان ناهار میل گردد.
مطالب مرتبط:
دل و روده مردی که با جوهر نمک خودکشی کرد (18+)
چگونه از سرطان روده بزرگ پیشگیری کنیم؟
نشانه هایی که از ناخوش بودن روده خبر می دهد
اکثر افراد به علت کم جویدن یا بد جویدن در مرحله اول هضم می لنگند. لذا غذایی که به خوبی جویده نشده و بطور کامل با بزاق دهان ترکیب نگردیده، راهی معده می شود و فشار زیادی برای هضم برخی مواد به معده تحمیل می شود و دست آخر برخی از مواد گیاهی کم جویده شده، بدون تعییر شکل وارد روده کوچک می گردند و در نتیجه بی آنکه مواد مفید موجود در آن ها هضم شوند، از روده بزرگ دفع می گردند. بنابراین قبل از هر چیز باید برای غذا خوردن وقت گذاشت و غذا را بخوبی جوید.
امروزه اکثر مردم از سوءهاضمه رنج می برند
مسئله دیگری که ایرانیان با وجود تاکید اکید احادیث طبی، مورد توجه قرار نمی دهند، خوردن مقدار کمی نمک دریا یا معدن قبل و بعد از غذا و یا در صورت ناسازگاری مزاجی، خوردن نصف قاشق سرکه طبیعی قبل و بعد از وعده های اصلی غذایی می باشد.
باید در نظر داشت که کمبود املاح و مواد معدنی، بخصوص کمبود مس ، آهن، منگنز، منیزیم، سدیم و پتاسیم موجب سوءهاضمه می گردد. لذا توصیه می گردد که بجای نمک های تصفیه شده که فقط حاوی سدیم هستند، از نمک دریا یا معدن که طیف وسیعی از املاح دارند استفاده شود. و برای رفع کمبود مس بهتر است که هفته ای دو مرتبه قاشق مسی بدون لعاب را در خورشت در حال پخت قرار داد. استفاده گه گاه از ظروف چدنی نیز برای بر طرف شدن کمبود آهن توصیه می گردد. (البته باید در نظر داشت که ظروف چدنی، باید بدون روکش و بی لعاب باشند و آهن ربا به آنها بچسبد. در غیر این صورت تقلبی و مضر می باشند.)
در اینجا لازم است که رایج ترین عادات بد غذایی ذکر شود.
۱٫ معمولا هر غذایی تازه اش بهتر از مانده اش است به جز پنیر. البته منظور این نیست که پنیرهای تازه موجود در بازار را باید مدتی نگه داشت تا مانده شود بلکه منظور این است که کارخانجات پنیر سازی می بایست چندین هفته برای ساختن پنیر واقعی وقت صرف کنند. در واقع پنیرهایی موسوم به پنیر استیلتون یا کپکی، نمونه ای از پنیر کهنه و مانده هستند که گرم و زود هضم بوده و خوردن کمی از آن بعد از غذا به عنوان دسر به هضم غذا کمک فراوانی می کند و در ضمن اگر قبل از غذا خورده شود، اشتهای فرد افزایش می یابد.
اما متاسفانه پنیر تاره که به وفور در کشور تولید و مصرف می شود، سرد و دیر هضم می باشد و اشتها به غذا را کم می کند. باید دانست که مصرف پنیر تازه بدون مصلحات گرم، در برخی افراد باعث ایجاد قولنج بسیار شدید و انسداد روده می شود. البته اگر به همراه پنیر تازه، یک قاشق عسل یا ادویه جات گرم خورده شود از اثرات منفی این نوع پنیر کاسته می شود. در ضمن بعد از مصرف پنیر تازه نباید غذاهای دیگری خصوصا غذاهای ترش و میوه های تر تناول شود مگر آنکه اشتهای واقعی احساس شود.
۲٫ از دیگر عادات غذایی که باید بر چیده شود، مصرف همزمان سرکه با سفیده تخم مرغ است. باید دانست که سس مایونز از ترکیب سرکه و سفیده تخم مرغ درست می شود و در نتیجه خوردن سس مایونز، سلامت روده ها را تهدید می کند.
۳٫ از نوشیدن آب از نیم ساعت قبل از غذا، حین غذا و تا یک ساعت بعد از خوردن آخرین لقمه غذا باید پرهیز نمود. البته در صورت شدت عطش بعد از غذا می توان یک تا دو جرعه آب خنک مصرف نمود.
از نوشیدن آب از نیم ساعت قبل از غذا، حین غذا و تا یک ساعت بعد از غذا باید پرهیز نمود
۴٫ هیچ نوع گوشتی نباید همزمان با گوشت دیگر مصرف شود.
۵٫ مصرف همزمان ماست، پنیر و شیر برای دستگاه گوارش مضر می باشد.
۶٫ نباید غذاها و میوه هایی که طبع سرد دارند همزمان میل نمود، چرا که در کوتاه مدت یا دراز مدت، دستگاه گوارش ضعیف گشته و ممکن است اسپاسم های دردناک روده ای ایجاد شود.
۷٫ مصرف همزمان تخم مرغ و ماهی بسیار زیان بخش می باشد.
۸٫ مصرف لبنیات بدون مصلحات نه تنها برای روده ها بلکه برای اعصاب هم مضر هستند.
۹٫ نباید در یک نفس و دفعتا آب نوشید بلکه می بایست جرعه جرعه آب نوشید تا به دستگاه گوارش شک وارد نشود.
۱۰٫ مصرف همزمان آب با هندوانه یا آب با انگور به روده ها فشار می آورد. لذا باید نیم ساعت بین مصرف آن ها فاصله انداخت.
۱۱٫ در هنگام استرس و عصبانیت نباید غذا خورد چرا که از یک طرف آنزیم های دستگاه گوارش از جمله آنزیم های مترشحه از پانکراس و غدد موجود در روده کوچک به خوبی ترشح نمی شوند و از طرف دیگر استرس موجب اسپاسم معده و روده می شود.
۱۲٫ برای داشتن دستگاه گوارشی سالم باید وقتی وعده اصلی غذایی را خورد که در ناحیه زیر سینه تا ناف احساس سبکی کنیم و کمی در قسمت زیر ناف احساس سنگینی داشته باشیم. از دیگر علامت های گرسنگی واقعی این است که حس شامه، بینایی و شنوایی تیز تر می گردد و آب دهان کم می شود. در غیر اینصورت غذا خوردن به دستگاه گوارش لطمه می زند.
۱۳٫ مصرف شیر یا دوغ با میوه ممنوع است. (کاکائو و قهوه هم نوعی میوه محسوب می شوند.)
مصرف شیر یا دوغ با میوه به دستگاه گوارش لطمه می زند
۱۴٫ خوردن همزمان باقلا با ماهی، پلو زرشک با مرغ، ماست با تربچه، پیاز و سیر، پیاز و تره، پیاز و اسفند، گردو با فندق و پسته، خربزه شیرین و موز، عسل و خربزه، تخم مرغ و موز بسیار خطر آفرین هستند.
۱۵٫ بعد از غذای شور نباید آب گرم یا هر نوع دمنوشی نوشید و همچنین خوردن آب سرد با میوه های تر ممنوع می باشد.
با رعایت نکات فوق روده کوچم که مسئول اصلی هضم و جذب پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها می باشد از آسیب مصون می ماند و اما برای سلامت روده بزرگ می باسیت بیشتر از غذاهای تخمیر شده نظیر نان های حاوی خمیر ترش، سرکه های طبیعی و لبنیات پروبیوتیک استفاده نمود. اکثر ادویه ها بخصوص هل و اکثر سبزی ها به ویژه تره، دوست روده بزرگ محسوب می شوند و نان های بدون سبوس، مصرف زیاد سرخ کردنی های و نوشیدنی های کافئین دار برای سلامت روده بزرگ مطلوب نیستند.
نظر به اینکه آنزیم های گوارشی مهمی توسط غدد اثنی عشر و سایر قسمت های روده کوچک و غده پانکراس به داخل روده ترشح می شود و بدون آن ها هضم و جذب مواد غذایی غیر ممکن است، توصیه می شود که گه گاهی یک قاشق مرباخوری تخم بارهنگ در یک لیوان آب جوشانده و میل نمود تا ترشح آنزیم های دستگاه گوارش تنظیم شود.
در اینجا برخی از رایج ترین مشکلات و بیماری های روده ها را عنوان کرده و درمان های طبیعی آن ها را بیان می نمایم.
۱٫ اسپاسم روده (خواه منشأ غذایی داشته باشد خواه منشأ عصبی):
صبح و ظهر و شب هر دفعه نصف قاشق چایخوری پودر رازیانه با نصف قاشق عسل تا حصول بهبودی میل شود.
۲٫ نفخ روده:
یک قاشق چایخوری پودر زنیان با کمی عسل بعد از غذا میل گردد. (انواع کلم و تفاله سیب نفاخ محسوب می شوند).
مصرف پودر زنیان با کمی عسل بعد از غذا, برای درمان نفخ روده مفید است
۳٫ اسهال:
یک قاشق غذا خوری پودر سماق با کمی آب سرد مصرف شود.
۴٫ یبوست:
یک قاشق غذا خوری دانه اسفرزه را شب خیس نموده و صبح ناشتا، آب آن میل گردد. برای یبوست کودکان نیز می توان یک قاشق چایخوری ترنجبین را شب در یک لیوان آب خیساند و صبح بخورد کودک داد. در ضمن باید دانست که سیب زرد ضد یبوست و سیب قرمز قدری یبوست آور است.
۵٫ سستی و تنبلی روده ها:
گلاب و آب و عسل و همچنین پاچه گوسفند سستی روده ها را بر طرف و فعالیت آنها را بیشتر می کند.
صبح و شب هر بار یک قاشق چایخوری پودر سنبل الطیب در یک لیوان آب جوش دم کرده و میل نمایید.
۶٫ انگل های دستگاه گوارش:
باید به مدت یک هفته، هر روز یک قاشق مربا خوری از پودر آویشن برگ پهن به غذای مصرفی اضافه کرد. و هر شب نصف قاشق مرباخوری از پودر آویشن برگ باریک را در یک استکان آبجوش دم نمود و نوشید.
مصرف پودر آویشن برای درمان انگل های دستگاه گوارش مفید است
۷٫ کرم کدو:
۳۰ گرم برگ تازه یا خشک گردو را در ۴ لیوان آب جوشانیده سپس صاف نموده و صبح، ظهر، عصر و شب هر بار یک استکان میل کند و این کار را تا حصول بهبودی ادامه دهد. طب اسلامی برای مبارزه با انگل ها و کرم های روده ای خوردن ۷ عدد خرما در صبح به صورت ناشتا توصیه می کند که برای اثر بخشی نباید تا ظهر چیز دیگری مصرف نمود. در ضمن یکی دیگر از روش های از بین بردن انگل های روده ای جویدن و خوردن هسته سیب مرکبات است.
۸٫ بواسیر:
علت اصلی بواسیر یبوست مزاج است بنابر این می بایست برای مبارزه با یبوست تا مدتی از خوردن ماست، سیب قرمز، برنج سفید، نان های سفید و میوه های نارس خودداری کرد و در عوض سبزیجاتی نظیر تره و کاهو و میوه هایی همچون سیب زرد، گلابی، گیلاس، انگور، هلو، لیمو شیرین، هندوانه و خربزه بیشتری میل نمود. در ضمن باید توجه داشت که ورزش منظم روزانه بخصوص پیاده روی از اهمیت زیادی برای جلوگیری از یبوست برخوردار است.
۹٫ شقاق مقعد:
هفت روز پشت سر هم صبح ناشتا، افراد بالغ یک لیوان عناب در دو لیوان آب و کودکان یک استکان عناب را در دو استکان آب جوشانده و پس از نرم شدن عناب ها، آن ها را فشرده و هسته و تفاله ها را جدا نموده و بقیه را میل کند.
۱۰٫ عفونت آپاندیس:
تحقیقات حاکی از آن است که افرادی که عادت به خوردن گوشت های نیمه خام و خوب پخته نشده دارند و همچنین مواد فیبردار مثل سبزی ها و میوه ها کمتری مصرف می کنند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به آپاندیسیت قرار دارند. در این رابطه، حکمای طب سنتی اسلامی برای تناول مخلوط سیاه دانه در عسل، نقشی پیشگیرانه و حتی درمانی قائل شده اند.
درپایان نکته مهمی برای داشتن دستگاه گوارشی قوی و سالم یادآور می شوم: با توجه به اینکه هر چه هوا گرم تر شود، قدرت هضم دستگاه گوارش کمتر می شود و همچنین گرما در وسط روز به اوج خود می رسد لذا توصیه می شود که در ایام گرم سال، صبحانه و شام کاملی خورده شود اما وعده ناهار یا بکلی حذف شود یا مقداری میوه و سالاد به عنوان ناهار میل گردد.
منبع: ماهنامه دنیای سلامت/برترین ها
نوشته مشکلات روده ها را با این راه های طبیعی درمان کنید اولین بار در بامداد پدیدار شد.