مکمل‌هایی که بوی مرگ می‌دهند

از این رو محققان سال‌هاست مکمل‌ها و قرص‌هایی را با عنوان مکمل یا جایگزین‌هایی برای ویتامین‌ها و پروتئین‌ها و تأمین نیاز بدن تولید کرده‌اند و پزشکان در مواقع لزوم آنها را برای بیماران تجویز می‌کنند. ولی بررسی‌های اخیر روی دیگر مکمل‌ها را نیز نشان داده‌اند. مطالعات صورت گرفته روی هزاران بیمار، حاکی از آن است که مصرف بیش از حد ویتامین‌ها و مواد معدنی و مکمل‌های آنها بیش از آن‌که برای سلامت افراد مفید باشد، مضر بوده و گاه زندگی آنها را به خطر می‌اندازد.

پژوهشگران آمریکایی بر این باورند‌ مکمل‌هایی از قبیل مولتی‌ویتامین‌ها بیش از آن‌که مفید باشد، خطر ابتلا به سرطان و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. به عبارتی، افرادی که ویتامین‌ها و مواد معدنی بالایی مصرف می‌کنند بیشتر از دیگران با مشکلات جسمی مواجه می‌شوند. بتاکاروتن به عنوان یکی از مفیدترین آنتی‌اکسیدان‌های مفید، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و از بدن در برابر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها محافظت می‌کند ولی چنانچه بیش از حد مصرف شود ممکن است خطر بروز سرطان ریه و بیماری قلبی را تا 20 درصد افزایش دهد.

بررسی‌های دیگر نشان می‌دهد مکمل فولیک اسید که بیشتر به منظور کاهش پولیپ‌های روده بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد، تعداد پولیپ‌های ایجاد شده را در مقایسه با افرادی که از این مکمل استفاده نمی‌کنند، افزایش می‌دهد. در واقع، مصرف مکمل‌های ویتامین تأثیر زیادی روی سلامت افراد به جا نمی‌گذارد و افراد با مصرف بیش از حد این مواد خود را بیشتر در معرض انواع سرطان‌ها قرار می‌دهند. البته محققان بر این باورند مصرف مکمل‌ها بیشتر زمانی مشکل‌آفرین می‌شود که بیش از حد مجاز مورد نیاز بدن مصرف شود، ولی با وجود این‌ هیچ مکملی نمی‌تواند جایگزینی مناسب برای مواد غذایی و مغزی به شمار برود و در بیشتر مواقع فقط مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه خطر بروز سرطان را کاهش می‌دهد.

البته در این میان، دلیل اصلی ارتباط مصرف مکمل‌های ویتامین و ابتلا به سرطان و بیماری‌های قلبی بیان نشده ولی به گفته محققان، تأثیر مثبت مکمل‌های تغذیه‌ای پیش از این روی نمونه‌های حیوانی مورد بررسی قرار گرفته ولی هنوز مطالعات گسترده‌ای روی شیوه اثر این مکمل‌ها روی نمونه‌های انسانی صورت نگرفته است.

منبع: theguardian.com

سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)

مکمل‌هایی که برای زنان باردار و شیرده ضروری است

دکتر حسین دلشاد با اشاره به اینکه ید به عنوان یک ریزمغذی، نقش عمده‌ای در تولید هورمون تیروئید دارد، گفت: طبق مطالعات انجام شده بر اساس وضعیت دریافت ید توسط گروه آسیب پذیر جامعه یعنی زنان باردار و مادران شیرده کشور، میزان متوسط ید در این جامعه کمتر از 100 میکروگرم در لیتر و گویای کمبود ید است.

وی افزود: اغلب مسئولان برای اصلاح ید در جامعه، مصرف همگانی نمک یددار را توصیه می‌کنند، اما مطالعات مختلف در دنیا و ایران نشان می‌دهد که مصرف همگانی نمک یددار نمی‌تواند ید مورد نیاز زنان باردار و مادران شیرده را تامین کند.

این فوق تخصص غدد داخلی و متابولیسم اظهار کرد: طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی و انجمن تیروئید آمریکا، کلیه زنان باردار و مادران شیرده از چند ماه قبل از اقدام به بارداری نیازمند مصرف مکمل‌های ید هستند.

دلشاد با بیان اینکه هورمون‌های تیروئید که وابسته به ید کافی در بدن است، نقش حیاتی در رشد و تکامل مغز و سیستم اعصاب جنین ایفا می‌کند، افزود: علاوه بر مصرف نمک یددار که برای مادران باردار و شیرده پیش و حین بارداری الزامی است، تجویز روزانه یک عدد مولتی ویتامین که حاوی 150 تا 200 میکروگرم ید باشد نیز ضروری است.

این عضو هیات علمی پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در پایان یادآور شد: خوشبختانه با مشخص شدن نتایج مطالعات مبنی بر نیازمندی جامعه مادران باردار و شیرده به ید، دفتر بهبود تغذیه جامعه و معاونت بهداشتی وزارت بهداشت، اقدام به تهیه و توزیع کپسول‌هایی به صورت مکمل ید برای تمام زنان باردار و شیرده کشور کرده است.(ایسنا)

کودکان به چه مکمل‌هایی نیاز دارند؟

تجویز مکمل ویتامین A و D به صورت قطره برای کودکان از 15 روزگی ضروری است و کودک در صورت عدم دریافت، ممکن است دچار سوءتغذیه و مشکلات بعدی آن شود.

آهن نیز برای پیشگیری از بروز کم‌خونی و آسیب‌پذیری در برابر عفونت‌ها، بهبود اختلالات یادگیری و حافظه بخصوص در کودکان مبتلا به کم‌خونی، افزایش انرژی و توانایی، بهبود ضعف، خشکی و گرفتگی عضلات تجویز می‌شود.

یک نوزاد طبیعی هنگام تولد 75 میلی‌گرم آهن به ازای هر کیلوگرم وزن بدن دارد که دوسوم آن در گلبول قرمز خون متمرکز شده است و بقیه به صورت فریتین در کبد، مغز استخوان و نخاع ذخیره می‌شود. از این ذخیره برای رشد و جایگزینی آهن از دست رفته استفاده می‌شود. بنابراین در این دوره نیاز به دریافت روزانه آهن کم است. در 6 ـ 4 ماهگی ذخایر آهن کاهش می‌یابد و شیرخوار نیاز به دریافت روزانه آهن دارد.

از شش ماهگی به بعد با کاهش ذخیره آهن، نیاز کودک به آهن به مقدار قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌یابد. نوزادان کم وزن ذخایر کافی آهن ندارند و قبل از شش ماهگی به آهن اضافی نیاز دارند.

اسید فیتیک موجود در سبوس غلات، اسید اگزالیک اسفناج، تانن در چای و قهوه، املاحی مانند کلسیم، فسفر، منیزیم و روی کاهش‌دهنده جذب آهن هستند. اختلالات سوءجذب و مصرف آنتی‌اسید همراه با غذا و فقدان اسید معده نیز موجب کاهش جذب آهن می‌شود.

در شیرخوارانی که با وزن طبیعی متولد می‌شوند دادن قطره آهن از پایان شش ماهگی یا همزمان با شروع تغذیه تکمیلی تا پایان 24 ماهگی به میزان روزانه 5/12 میلی‌گرم آهن المنتال توصیه می‌شود.همچنین برای تمام شیرخوارانی که با وزن کمتر از 2500 گرم متولد می‌شوند از زمانی که وزن آنها به دو برابر وزن هنگام تولد می‌رسد تا پایان 24 ماهگی قطره آهن به میزان روزانه 5/12 میلی گرم توصیه می‌شود. قطره آهن باید بین دو وعده شیر به کودک داده شود تا کلسیم موجود در شیر مانع جذب آهن نشود. فرآورده‌های حاوی مس نیز باعث اکسیداسیون آهن و افزایش جذب آن و نیز تشکیل پروتئین انتقال‌دهنده آهن (ترانسفرین) می‌شوند.

یکی دیگر از ریزمغذی‌های مورد نیاز بدن منگنز است که در ترکیب برخی مکمل‌ها وجود دارد. این عنصر به عنوان جزء اصلی آنزیم‌های دخیل در متابولیسم چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها در شکل گیری بافت همبند استخوانی و غضروف و در رشد و نمو موثر است.

همچنین مولتی ویتامین‌ها نیز به واسطه تسریع رشد و نمو، افزایش انرژی و بهبود اشتهای کودکان، استحکام و رشد طولی استخوان‌ها، مقابله با نرمی استخوان، سلامت لثه و دندان‌های شیری و دائمی، تقویت سیستم ایمنی و افزایش مقاومت در برابر عفونت‌ها، تقویت سیستم بینایی، سلامت پوست، مو و ناخن و... مفید هستند و باید برای سلامت کودکان تجویز شوند.

دکتر کاوه سالارمند

داروساز